Bài giảng Ngữ văn 11: Tình yêu và thù hận (Trích “Rô-mê-ô và Giu-li-ét”) - U.Sếch-xpia

Tiết 65-66. Đọc văn

(TRÍCH “RÔ-MÊ-Ô VÀ GIU-LI-ÉT”)
- U.SẾCH-XPIA -

GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: NGUYỄN THỊ VÂN
TRƯỜNG THPT HIỆP HOÀ SỐ 1


TÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN
I- TÌM HIỂU CHUNG
1. Về thời đại phục hưng
- Khoảng thế kỉ XV, XVI, ở châu Âu, hình thành một phong trào văn hoá mang tinh
thần nhân văn, hướng về Hi lạp, La mã để học tập truyền thống tốt đẹp:trân trọng,
ca ngợi, đấu tranh vì con người, tố cáo các thế lực phong kiến và nhà thờ thù địch
với con người, nói lên nhu cầu và khát vọng của con người, vạch rõ những bước đi
và triển vọng của xã hội mới.
Ăng-ghen: Thời đại phục hưng là “bước ngoặt tiến bộ vĩ đại nhất từ trước đến
bấy giờ mọi người chưa từng thấy, bước ngoặt ấy đã diễn ra làm thay đổi mọi
mặt kinh tế, xã hội,chính trị, tôn giáo tư tưởng và tinh thần.Chính trong bối
cảnh đó, văn học nghệ thuật phục hưng đã nở hoa kết quả, một mùa hoa quả
tốt đẹp hiếm có”


TÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN
I- TÌM HIỂU CHUNG
1. Về thời đại phục hưng
2. Về tác giả
a. Cuộc đời
­ Uy­li­am Sếch­xpia(1564­1616) là nhà thơ, nhà viết 
kịch thiên tài của nước Anh và của nhân loại thời Phục 

hưng.
­ Sinh ra ở một thị trấn nhỏ ở miền tây nam nước Anh
b. Sự nghiệp:
­Phong phú, đồ sộ :37 vở bi kịch, hài kịch, chính 
kịch          trong đó có những kiệt tác: Hăm­let, Vua 
Lia, Người lái buôn thành Vơ­ni­dơ…
+ Về mặt nội dung: Tác phẩm của ông 
là tiêngs nói của lương tri tiến bộ, của 
khát vọng tự do, của lòng nhân ái bao 
la và của niềm tin bất diệt vào khả 
năng hướng thiện và khả năng vươn 
dậy để khẳng định cuộc sống của con 
người


TÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN
I- TÌM HIỂU CHUNG
1. Về thời đại phục hưng
2. Về tác giả
a. Cuộc đời
b. Sự nghiệp:
+ Về mặt nghệ thuật: Tác phẩm của Sếch­xpia thể 
hiện tài năng tạo dựng và dẫn dắt hành động kịch, 
điển hình hoá nhân vật và nghệ thuật sử dụng ngôn 
ngữ.
3. Về vở bi kịch “ Rô­mê­ô và Giu­li­ét”
a. Thời gian ra đời:

Vào khoảng năm 1594­ 1595, 
gồm 5 hồi bằng thơ xen lẫn 

văn xuôi

b. Nguồn gốc đề tài
­ Tác phẩm dựa trên một câu chuyện có thật về 
mối hận thù giữa hai dòng họ Môn­ta­ghiu và Ca­
piu­lét, tại Vê­rô­na (I­ta­li­a) thời cổ đại


TÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN
I- TÌM HIỂU CHUNG
c. Tóm tắt vở kịch: SGK
­ Các nhân vật chính:

Rô­mê­ô – con trai nhà Môn­ta­ghiu
Giu­li­ét – con gái nhà Ca­piu­lét
Pa­rít – cháu Vương chủ thành Vê­
rô­na, người cầu hôn Giu­li­ét
Mơ­kiu­xi­ô – ngưòi nhà Môn­ta­ghiu
Vương chủ thành Vê­rô­na

­ Xung đột kịch: Xung đột giữa khát vọng yêu đương mãnh liệt với hoàn cảnh thù 
địch vây hãm
­ Chủ đề vở kịch:
+ Khẳng định và ngợi ca sức mạnh của tình yêu tự do, khát vọng yêu đương, sức sống 
và sức vươn dậy, vượt qua hoàn cảnh trói buộc, đe doạ để có được tình yêu hạnh 
phúc của con người
+ Lời kết án và tố cáo đanh thép thành kiến phong kiến, nguyên nhân thù hận của tình 
người, của chủ nghĩa nhân văn

TÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN
I- TÌM HIỂU CHUNG
4. Đoạn trích “ Tình yêu và thù hận”
a. Vị trí đoạn trích:
Cảnh ở lớp 2, đầu hồi II của vở 
kịch ( trong văn bản đựoc viết 
bằng thơ)
b. Tư tưởng chủ đề: 
Ca ngợi tình yêu trong trắng giữa 
Rô­mê­ô và Giu­li­ét bất chấp sự 
thù hận truyền kiếp giữa hai 
dòng họ


TÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN
I- TÌM HIỂU CHUNG
II­ TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Hình thức của các lời thoại
­ Sáu lời thoại đầu:  Nhân vật nói một mình, mình nói để mình nghe     đó là những 
lời độc thoại nội tâm
Tác dụng: Giãi bày, thổ lộ chân thành những điều nhân vật nghĩ ngợi, mong 
muốn, hé mở những tâm tư, cảm xúc thầm kín
­ Mười lời thoại sau: Là lời đối thoại giữa hai nhân vật
2. Tình yêu trên nền thù hận
­Thù hận giữa hai dòng họ kéo dài và sâu sắc, thể hiện qua lời thoại của các nhân 
vật ( Rô­mê­ô: 3 lần, Giu­li­ét: 5 lần)
­ Nỗi ám ảnh về thù hận giữa hai dòng họ xuất hiện ở Giu­li­ét nhiều hơn; nàng 
không chỉ lo cho mình mà còn lo cho cả người yêu

Sự hận thù của hai dòng họ là cái nền còn tình yêu của 

­ Thái độ của Rô­mê­ô đối với mối hận thù giữa hai dòng họ quyết liệt hơn: chàng 
Rô­mê­ô và Giu­li­ét không xung đột với hận thù
sẵn sàng từ bỏ dòng họ của mình, dũng cảm đến với tình yêu


TÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN
I- TÌM HIỂU CHUNG
II­ TÌM HIỂU VĂN BẢN
3. Tâm trạng của Rô­mê­ô
­ Không gian và thời gian của cuộc gặp gỡ:đêm khuya, trăng 
sáng
Không gian huyền ảo, tĩnh lặng ­ một không gian bao bọc, chở che
­ Khi Giu­li­ét xuất hiện: Rô­mê­ô choáng ngợp, ngưỡng mộ

 Giu­li­ét

Mặt trời
Vầng dương rươi đẹp

Khiến “ả Hằng Nga” 
héo hon, nhợt nhạt
Khẳng định vẻ 
đẹp của đôi mắt

Đôi mắt của Giu­li­ét

Hai ngôi sao đẹp nhất bầu trời

Các nét đẹp của Giu­li­ét lần lượt hiện 
lên

Khát vọng yêu đương hết sức mãnh liệt

Ca ngợi vẻ rực 
rỡ của đôi gò má


TÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN
I- TÌM HIỂU CHUNG
II­ TÌM HIỂU VĂN BẢN
4. Tâm trạng của Giu­li­ét:

Băn khoăn, day dứt, dằn vặt thể hiện tâm trạng rối bời 
trước hoàn cảnh éo le
Cảm xúc dồn nén, không thể thổ lộ thành lời

­ Lời thoại đầu 
tiên:

Ôi chao!
Là tiếng thở dài đầy lo âu

Thù hận giữa hai dòng 
họ

Không biết Rô­mê­ô có 
thật yêu mình không
­ Những lời độc 
thoại:

Cho thấy sự chín chắn trong suy nghĩ

­ Những lời đối thoại :

Ngạc nhiên

Muốn biết Rô­mê­ô thực sự có yêu mình không

Lo lắng cho Rô­mê­ô

Khẳng định tình yêu của mình


TÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN
I- TÌM HIỂU CHUNG
II­ TÌM HIỂU VĂN BẢN
5. Tình yêu bất chấp thù hận
­ Trong toàn bộ vở kịch: Xung đột cơ bản là xung đột giữa tình yêu và thù hận
­ Trong đoạn trích: Thù hận không xuất hiện như một thế lực cản trở tình 
yêu
+ Đối với Rô­mê­ô: Chàng đã gặp Giu­li­ét và sẵn sàng làm tất cả vì tình yêu ấy

+ Đối với Giu­li­ét: Sự xuất hiện cảm thức về cái bức tường cản trở là có thật, nhưng
khi biết và cảm nhận chắc chắn Rô­mê­ô đến với mìnhbằng tình yêu thì mọi nghi ngại
không còn,các băn khoăn cũng chấm dứt

Tình yêu diễn ra trên nền thù hận, thù hận bị đẩy lùi, bị 
xoá đi vĩnh viễn, chỉ còn lại tình yêu chân thành, tha thiết

TÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN
I- TÌM HIỂU CHUNG
II­ TÌM HIỂU VĂN BẢN
III­ TỔNG KẾT

Thông qua câu chuyện tình yêu vượt lên 
trên thù hận của Rô­mê­ô và Giu­li­ét, 
tác giả ca ngợi và khẳng định vẻ đẹp 
của tình người, tình đời theo lí tưởng 
của chủ nghĩa nhân văn