Sáng kiến kinh nghiệm: Một vài biện pháp giáo dục học sinh cá biệt trong công tác chủ nhiệm

MỘT VÀI BIỆN PHÁP GIÁO DỤC
HỌC SINH CÁ BIỆT TRONG CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM

I. Họ và tên: Nguyễn Thị Đoan Trang
- Chức vụ: Giáo viên
- Nơi công tác: THPT Mang Thít
- Nhiệm vụ được giao: Dạy Ngữ văn lớp 11/2. 11/10 .12/10 ,CN 12/10
II. Tên sáng kiến kinh nghiệm: Một vài biện pháp giáo dục học sinh cá biệt
III. Thời gian, địa điểm thực hiện:Từ tháng 8/2016 đến tháng 4/2017

PHẦN 1: GIỚI THIỆU
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Giáo viên chủ nhiệm trong trường phổ thông có vai trò rất quan trọng trong việc
tích lũy tri thức và hình thành nhân cách của từng em học sinh. PGS.TS Đặng
Quốc Bảo từng đánh giá cao về vai trò của người giáo viên chủ nhiệm :“Giáo viên
chủ nhiệm trong trường phổ thông – người quản lí không có dấu đỏ trong nhà
trường- có sứ mệnh hình thành phát triển nhân cách toàn vẹn của thế hệ trẻ”.
Thật vậy vai trò quan trọng của người giáo viên chủ nhiệm trên lớp là
không chỉ làm tốt công tác quản lí nề nếp , mà còn phải thấu hiểu suy nghĩ ước mơ
, nguyện vọng từng học sinh của lớp .
Trường trung học phổ thông chia thành 3 khối: 10, 11, 12. Mỗi khối lớp,
giáo viên chủ nhiệm đều có những thuận lợi và khó khăn riêng. Nhưng nhìn chung
, chúng tôi – những người làm công tác chủ nhiệm luôn hướng về mục đích cuối
cùng là làm tất cả vì tri thức và nhân cách cho học sinh.
Năm học 2016-2017, tôi được phân công chủ nhiệm lớp 12/10 Dù đã cố
gắng hết sức nhưng vẫn thấy lớp chủ nhiệm nổi lên nhiều vấn đề bất cập : việc bỏ
học vẫn diễn ra thường xuyên, đa số học sinh vẫn chưa ý thức được công việc học
tập nên nhận điểm kém, học sinh vẫn thản nhiên không hề lo lắng điều gì…. Đáng
lo ngại hơn nữa là học sinh có hành vi vi phạm đạo đức của một học sinh đối với
thầy cô nhưng không hề hối cải. . Vì sao có học sinh lại suy nghĩ và hành động như
thế ? Chúng ta phải làm thế nào để học sinh có thể tự ý thức việc học tập và tự bồi

dưỡng nhân cách chính mình . Đó là những vấn đề tôi luôn trăn trở , day dứt ,
muốn cùng chia sẻ với quý đồng nghiệp trong sáng kiến kinh nghiệm này

2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU


Khi đặt ra vấn đề: Làm thế nào để nâng cao hiệu quả trong công tác chủ
nhiệm ? Tôi rất cần sự chia sẻ của quý đồng nghiệp về kinh nghiệm trong công tác
chủ nhiệm nhằm trao đổi, bàn luận, tìm những biện pháp khả thi để giải quyết triệt
để những bất cập trong lớp chủ nhiệm.
Mục đích cuối cùng của người viết sáng kiến kinh nghiệm là sự sẻ chia kinh
nghiệm với nhau để mỗi giáo viên chủ nhiệm có thể đào tạo những thế hệ học sinh
có Tài,có Tâm, biết hướng đến chân - thiện - mỹ của cuộc sống.
3. GIỚI HẠN NGHIÊN CỨU
Do thời gian hạn chế và điều kiện làm việc nên phạm vi nghiên cứu của sáng kiến
kinh nghiệm này gói gọn là học sinh của trường Trung học phổ thông THPT Mang
Thít

PHẦN II: NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN:
Sự nghiệp Giáo dục - Đào tạo hiện đang được toàn Đảng toàn dân quan tâm. Vai
trò của người giáo viên trong nhà trường gắn liền với hai nhiệm vụ: vừa giảng dạy
vừa làm công tác chủ nhiệm, nhằm mục đích giáo dục những học sinh vừa có kiến
thức văn hóa, vừa có nhân cách làm người. Theo Quy chế đánh giá,xếp loại học
sinh THCS và THPT ( Ban hành kèm theo Quyết định số: 40/2006/QĐ –
BGDĐT Ngày 05 tháng 10 năm 2006 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo):“
Người giáo viên chủ nhiệm phải đánh giá chất lượng giáo dục toàn diện đối với
học sinh sau mỗi học kì, mỗi năm học nhằm thúc đẩy học sinh rèn luyện, học tập
để không ngừng tiến bộ ” Cho thấy việc “ Giáo dục học sinh cá biệt ” là nhiệm vụ
quan trọng và cấp thiết trong công tác ở nhà trường phổ thông.

Khái niệm “ Học sinh cá biệt ” được hiểu đó là những học sinh có cá tính khác biệt
so với số đông học sinh bình thường. Những học sinh này thường xuyên vi phạm nội
qui, qui định của trường, của lớp. Chính vì vậy, giáo dục học sinh cá biệt không có
biện pháp chung cho mọi đối tượng học sinh mà tùy vào từng đối tượng học sinh cá
biệt. Nhưng có một điểm chung là cần có sự kết hợp giáo dục giữa nhà trường, gia
đình và xã hội.

II.
CƠ SỞ THỰC TIỄN:
- Trường THPT Mang Thít nằm trên một địa bàn khá phức tạp , gần chợ ... có thể
nói là điểm đến của bất cứ các loại hình văn hoá, các thành phần kinh tế, các thành
phần lối sống con người trong xã hội... lôi kéo học sinh.
- Thành phần kinh tế của phụ huynh cũng đa dạng. Một số phụ huynh có điều kiện
kinh tế cao chìu con nên đâm ra hư hỏng; có phụ huynh lo việc buôn bán không


quan tâm đến việc học hành con cái nên có em leo lỏng ăn chơi; có nhiều gia đình
nghèo quá khó khăn, sức học lại yếu nên chán học lại bị bạn bè rủ rê lôi kéo....
- Các dịch vụ kinh doanh trò chơi giải trí như: Điện tử, Chát, Game, Bida... mọc
lên rất nhiều là những điểm thu hút học sinh hư hỏng, làm cho các em đam mê bỏ
học,….
- Là lứa tuổi vị thành niên, do đó các em có những suy nghĩ bồng bột khờ dại dễ bị
cái xấu lôi kéo. Những mặt trái của xã hội, cơ chế thị trường thường xuyên tác động
gây ảnh hưởng xấu. Các em rất dễ nảy sinh hiện tượng đua đòi, buông thả trong sinh
hoạt, không chú ý học tập, lơ là các hoạt động của tập thể cùng nhiều“ biếntướng”
khác.
- Tôi đã và đang làm công tác chủ nhiệm , bản thân nhận thấy tập thể lớp học còn
nhiều vấn đề hạn chế: trong lớp không đoàn kết,tự chia nhóm, khôngtôn trọng lẫn
nhau, thậm chí còn không tôn trọng giáo viên… và gần đây lại xuất hiện thêm vấn
đề bạo lực hoc đường. Bên cạnh sự tha hóa về nhân cách thì kéo theo sự sa sút về ý

thức học tập. Trong những buổi học ngoại khóa hoặc trong những buổi trò chuyện
chúng ta vẫn thường nghe những câu nói chân thật nhưng làm mỗi người giáo viên
nghe phải đau lòng, chẳng hạn: “ không biết mình thích nghề nào?”, “học nhiều
sau này không biết để làmgì?” “mình muốn nghỉ học để đi làm công nhân”, “ Đi
học để được tiền xài, để khỏi làm việc nhà”……… Từ những suy nghĩ lệch lạc từ
những câu nói rất thật trên đây đã nổi cộm lên vấn đề đáng lo ngại : nhân cách,đạo
đức, ý thức học tập của một số học sinh cần báo động . Thực trạng nhức nhối này
như một dấu chấm đen trong nhật ký cá nhân của người giáo viên chủ nhiệm.
III/ NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
I/HIỂU NHƯ THẾ NÀO LÀ HỌC SINH CÁ BIỆT?
Học sinh cá biệt là những học sinh có cá tính khác biệt, không đúng theo qui
định chung trong trường học. Thường có cá tính mạnh mẽ, hành động và lời nói
thái quá, vô lễ với thầy cô, hay gây gỗ với bạn bè; là những học sinh chậm tiến bộ
mặc dù thầy cô quan tâm giáo dục nhiều ( ở đây chỉ xin đề cập đến học sinh cá biệt
về tính cách).
Học sinh cá biệt là những học sinh thường hay vi phạm các nội qui, qui chế
trong nhà trường; làm ảnh hưởng đến phong trào thi đua nề nếp học tập của lớp,
mặc dù thầy cô, tập thể góp ý xây dựng nhiều lần nhưng “chứng nào tật ấy” không
thay đổi
II/NHỮNG BIỂU HIỆN NHÂN CÁCH CỦA HỌC SINH CÁ BIỆT:
1/Qua lời nói: Thường là các em ăn nói cộc lốc, thiếu Dạ - Thưa, ngôn ngữ
tỏ ra vô lễ với thầy cô và người lớn. Trình bày vấn đề gì thường ấp a ấp úng, hay
nói dối và tìm cách chạy tội. Do học yếu nên lời nói, lời viết không rõ ràng...Đối
với bạn bè thường sử dụng lời nói tỏ vẻ người bề trên, ra vẻ “ Đại ca”, hách dịch;


lời nói có tính chất đe doạ, bắt nạt hù doạ học sinh khác; có khi sử dụng xảo ngôn
để lừa đối bạn bè và thầy cô...
2/Qua cử chỉ hành động: Học sinh cá biệt thường có những hành động thái
quá, vô lễ. Trước mặt thầy cô thường tỏ ra lì lợm, ngang bướng, không biết vâng

lời, thậm chí tỏ vẻ thách thức với thầy cô; có khi tỏ ra nghe lời nhưng giả dối. Với
bạn bè thường có những hành động gây gỗ, đánh lộn nhau gây mất đoàn kết.
Thường hay bắt nạt học sinh khác một cách vô cớ. Nghiêm trọng hơn là có những
hành động vi phạm pháp luật như trộm cắp, dùng vật cứng, hung khí để đánh lộn
hay bỏ học chơi la cà, lân la vào các quán...
3/Qua quan hệ với bạn bè và người khác: Học sinh cá biệt có những quan
hệ bạn bè và người khác hết sức phức tạp. Đối với bạn bè tốt, các em thường ngại
tiếp xúc, tìm cách xa lánh... bởi sợ các bạn tố giác và phản ánh đến nhà trường, gia
đình những điều mình sai phạm. Học sinh cá biệt thường tìm cách lôi kéo những
học sinh hư hỏng khác vào cuộc để thành lập nên băng nhóm, bè phái. Các em
thường quan hệ với người xấu hoặc bị những người xấu lôi kéo làm những việc
phạm pháp...
III/ NHỮNG DẠNG HỌC SINH CÁ BIỆT VÀ BIỆN PHÁP XỬ LÍ:
1/ Dạng học sinh ương ngạnh do gia đình quá chìu chuộng: Trên thực tế
có một số gia đình khá giả quá chìu chuộng con cái cả về vật chất lẫn tinh thần.
Nghĩa là cho các em tiêu tiền, sử dụng đồng tiền theo ý thích hoặc dễ dàng tha thứ
khi các em mắc phải những khuyết điểm. Nên ngay từ nhỏ các em đã có cá tính
ương ngạnh, muốn được mọi người chìu theo ý mình. Dạng học sinh cá biệt này
thường bỏ bê việc học hành, bị các thành phần khác lợi dụng; thường tỏ ra lối sống
vương giả, khinh khi bạn bè, thường bao kê, rủ rê các học sinh khác bỏ học vào
quán, vào các dịch vụ vui chơi... nên ít nghe lời thầy cô, tỏ ra cứng đầu, khó bảo
chậm tiến bộ.
* Biện pháp xử lí:-Đối với học sinh: Tôi tâm sự, trao đổi thuyết phục, phân
tích để các em nhận thấy rằng: Ông bà, cha mẹ nào cũng giàu lòng thương con
nhưng tình thương ấy bị các em lạm dụng, đòi hỏi ở cha mẹ quá nhiều thì mình trở
thành người có tội và phụ lại tấm lòng yêu thương của cha mẹ, ông bà. Tiền bạc
của cha mẹ làm ra xét cho cùng cũng là mồ hôi nước mắt, sự vất vả lăn lộn trong
cuộc sống mới có được. Việc tiêu tiền đúng mục đích, phù hợp với công việc thì
đồng tiền ấy mới có ý nghĩa, mới là con ngoan trong gia đình. Còn chi phí vào việc
ăn chơi đua đòi khác nào chà đạp nên công sức lao động của cha mẹ

- Đối với phụ huynh: Tôi trực tiếp gặp gỡ trao đổi, phân tích cho họ thấy
không nên cho tiền các em một cách thoải mái, không nên nuông chìu các em quá
mức; phải theo dõi sự chi tiêu của các em, sự kết bạn vui chơi của các em ở nhà, ở
trường...Nếu thoải mái, lỏng lẻo việc cho tiền các em và không nghiêm khắc khi
các em mắc phải khuyết điểm khác nào đưa con mình vào vòng tội lỗi...


Qua việc trao đổi phân tích với học sinh và phụ huynh, nhiều em đã tiến bộ
rất nhanh, ngăn chặng được nhiều em có chiều hướng xấu. Một số phụ huynh đã
sớm nhận ra những sai lầm của mình. Họ càng lo lắng quan tâm theo dõi các em và
phối hợp tốt với nhà trường để giáo dục.
2/ Dạng học sinh cá biệt do gia đình bỏ rơi thiếu quan tâm: Trong cuộc
sống có nhiều gia đình chỉ biết lo làm ăn kinh tế thiếu quan tâm, kiểm tra, đôn đốc
việc học hành của con cái. Chuyện học của con được chăng hay chớ. Có thể do quá
bận công việc làm ăn buôn bán, thường phải đi xa nhà để con tự lập sinh sống năm
bảy hôm mới về hoặc buôn bán bận rộn quá không có thời gian quan tâm đến con...
Dạng học sinh cá biệt này thực ra do không có người quản lí, quan tâm nên mới hư
hỏng ( hiện nay dạng học sinh này khá phổ biến). Lúc đầu các em lơ là việc học,
học yếu dần rồi chán học. Khi bố mẹ phát hiện ra con mình hư hỏng mới quan tâm
rồi la mắng, đánh đập trút giận lên thân con. Nhưng thực ra gây áp lực thêm cho
con. Bởi ở trường bạn bè, thầy cô rầy la, quở trách vì làm ảnh hưởng thi đua của
tập thể lớp, về nhà bố mẹ lại gắt gỏng giận dữ, thậm chí còn trút lên mình con
những trận đòn roi vô cớ... cho nên đang hư hỏng trở nên lì lợm, bướng bỉnh, quậy
phá....
* Biện pháp xử lí:- Đối với học sinh: Bản thân tôi trực tiếp gặp gỡ trao đổi,
tâm sự phân tích việc sai trái của các em; chỉ rõ cho các em thấy việc bố mẹ bận
rộn lo làm ăn kinh tế để xây dựng gia đình mà mình lơ là việc học tập là sai trái,
thiếu trách nhiệm với gia đình, là những người con bất hiếu.... phần lớn các em
nhận ra điều đó rồi sửa chữa
- Đối với phụ huynh: Bản thân tôi gặp gỡ trao đổi phân tích từng cá tính học

sinh và chỉ ra cho phụ huynh thấy được việc con mình hư hỏng là hậu quả của việc
thờ ơ vô trách nhiệm, thiếu quan tâm chu đáo, khoán trắng việc học hành cho các
em. Giúp họ nhận ra việc thiếu sót của mình và định hướng cho họ cần phải phối
hợp với nhà trường để theo dõi và giáo dục các em. Cần tránh dùng những biện
pháp mạnh thô bạo như đánh đập, chửi mắng mà nên “mềm mỏng mà buột chặt ”,
lấy tình cảm và sự quan tâm để cảm hoá giáo dục các em trở lại người tốt. Chớ vội
thất vọng, chán nãn mà buông thả các em.Nhiều phụ huynh đã nhận ra và kết hợp
với nhà trường làm rất tốt nên các em tiến bộ rất rõ.
3/ Dạng học sinh cá biệt có hoàn cảnh khá đặc biệt: Nói đến hoàn cảnh
đặc biệt ở đây tôi muốn đề cập đến một số em sống và lớn lên trong một gia đình
bất hạnh như bố mẹ li dị, bố mẹ mất sớm phải ở với người thân, bố mẹ bất hoà hay
đánh đập, chửi mắng hoặc sinh ra không biết bố... Học sinh cá biệt ở dạng này
thường tỏ ra lạnh lùng, bất cần, tự ti, mặc cảm không muốn ai quan tâm chia sẻ đến
mình, cho rằng sự quan tâm của người khác là sự thương hại, bố thí... Chính vì vậy
các em có tâm trạng ấm ức, uất hận... đời sống tinh thần và vật chất của các em gặp
nhiều khó khăn. Đây là học sinh có cá tính mạnh, ngoan cố rất đáng lo; nếu không


giáo dục tốt các em thì là gánh nặng cho xã hội sau này. Việc cảm hoá được học
sinh này là một quá trình gian khổ đầy thử thách.
* Biện pháp xử lí:-Đối với học sinh: Đối với dạng học sinh này chúng ta
cần lấy tấm lòng chân thật, tìm cách gần gũi để chia sẻ tình cảm với các em. Điều
tế nhị không nên động chạm đến tình cảm đau thương của các em. Tránh dùng
những hình thức kỉ luật nặng gây tổn thương tình cảm dẫn đến các em dể hiểu
nhầm trên đời này không có ai thương mình hoặc mình là thứ bỏ đi... Phải làm sao
cho các em tin tưởng ở mình và cảm thấy mình là chỗ dựa tinh thần duy nhất của
các em. Cần phân tích, định hướng cho các em phải có nghị lực phấn đấu vượt lên
trên số phận. Gieo vào lòng các em suy nghĩ và hành động đúng đắn tránh buông
xuôi, chán chường vì hoàn cảnh, yếu hèn nhút nhát là đáng chê trách.
-Đối với phụ huynh ( hoặc người đỡ đầu): Tuỳ thuộc vào hoàn cảnh của mỗi

em tôi tìm cách tiếp xúc đến phụ huynh. Đối với những phụ huynh là người đỡ đầu
( Ông bà, chú, bác....) tôi động viên họ cố gắng quan tâm giáo dục các em thật
nhiều, đem hết trái tim yêu thương để quản lí dạy bảo các em; tránh đừng để các
em đau lòng qua lời nói vì trong lòng các em đã sẵn nỗi đau rồi. Riêng đối với học
sinh chỉ còn cha hoặc mẹ hay vì lí do nào đó cha mẹ không chung sống với nhau
thì tôi khuyên phụ huynh nên quan tâm chăm sóc tinh thần cho các em; hãy phân
tích cho các em hiểu để chia sẻ hoặc nhờ người thân trong gia đình khuyên nhủ
động viên các em.
* Đối với những học sinh dạng 2 và dạng 3 như vừa trình bày trên, tôi rất
chú ý đến đời sống vật chất của các em. Nếu các em thực sự gặp khó khăn về vật
chất tôi đề nghị lên lãnh đạo nhà trường quan tâm chiếu cố miễn giảm tất cả các
khoản thu cho các em.Tôi tâm sự và kêu gọi tập thể lớp đùm bọc chia sẻ các em
một cách kín đáo, tế nhị.
IV/ NHỮNG KINH NGHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH CÁ
BIỆT:
1/ Tìm hiểu kỹ từng đối tượng học sinh cá biệt: Tôi thường có riêng
quyển sổ tìm hiểu học sinh cá biệt qua nhiều kênh: Bạn bè ( cùng lớp và ở nhà) Thầy cô chủ nhiệm - Giáo viên bộ môn - Gia đình và các tổ chức khác.
Tìm hiểu các em nhiều mặt: Hoàn cảnh sống - Cá tính mỗi em - Sở thích mỗi em nhóm bạn cùng chơi - năng khiếu - kết quả học tập nhiều năm trước.
2/ Phân nhóm đối tượng, tìm ra phương pháp giáo dục tối ưu nhất cho
từng đối tượng: Sau khi đã tìm hiểu kỹ từng đối tượng học sinh cá biệt, tôi phân
ra từng nhóm - dạng theo từng em. Sau đó đưa ra một số phương pháp giáo dục
phù hợp cho từng đối tượng. Một số phương pháp tôi thường sử dụng có hiệu quả
cao:
a/ Tâm sự, phân tích, thuyết phục các em từ bỏ những thói hư tật xấu
phấn đấu trở thành người tốt: Trên cơ sở tìm hiểu kỹ từng em tôi đánh đòn tâm
lí vào điểm yếu mỗi em:


+ Có em tôi đi sâu vào phân tích truyền thống tốt đẹp của gia đình, gia tộc... để
các em nhận ra mình đang đi ngược lại truyền thống tốt đẹp ấy, nhận ra lỗi lầm sai

trái, tỏ ra ân hận muốn sửa chữa.
+ Có em tôi đi sâu vào phân tích, giảng giải chữ “ Hiếu ” mà các em đã vi phạm.
Như cha mẹ vất vả gian khổ, bôn ba, chen lấn với dòng đời - để tìm ra cái ăn cái
mặc cho con, bổn phận làm con chưa giúp được gì cho cha mẹ mà đã làm cho cha
mẹ buồn, tủi, đau khổ... không phải tội “ Bất hiếu” là tội gì?
+ Có em tôi đi sâu vào phân tích giảng giải chữ “ Nghĩa” để các em hiểu trong
cuộc sống con người với con người ràng buộc nhau bởi tình cảm đó là đạo nghĩa.
Sự giúp đỡ của người khác xuất phát từ trái tim nhân hậu chân thật thì phải nên
trân trọng đón nhận, ghi ơn, đáp trả. Xung quanh có biết bao người quan tâm đến
mình như thầy cô, bạn bè, làng xóm, người thân... Tại sao mình không đón nhận,
nghe lời? Tại sao mình phụ họ... Đó có phải tội “ Bất nghĩa” không? Tôi còn chỉ rõ
cho các em hiểu: đón nhận tình cảm vật chất lẫn tinh thần của người khác hôm nay
là mình mượn ở đời để mình vượt lên trên cuộc sống hiện tại. Mai này mình thành
đạt trong cuộc sống mình phải có trách nhiệm với đời với thế hệ mai sau, đó mới là
người sống có “ Nghĩa”.
+ Có em tôi dùng cách “ Kích tướng” qua việc phân tích, giảng giải 2 chữ “ Yếu
hèn”. Cuộc sống hiện tại dẫu khó khăn trăm bề, dẫu bất hạnh muôn ngã cũng chỉ là
tạm thời, là giai đoạn có thể ai cũng phải trải qua. Nhưng điều quan trọng vượt qua
nó như thế nào, bằng cách nào... là mình phải tự tìm ra hướng đi đúng nhất. Buông
xuôi theo số phận, buồn chán trước cuộc sống, buông thả bản thân, e ngại việc học
hành... khác nào kẻ yếu hèn, không có nghị lực! Thử hỏi ai khâm phục? Ai quí
trọng mình? Nghị lực sống để ở đâu?...
Tóm lại: Tâm sự, phân tích, thuyết phục là những yếu tố hết sức cần thiết và
quan trọng. Nói cho các em nghe, các em cảm động là một điều khó. Nói cho các
em sửa chữa để trở thành người tốt là điều càng khó và đòi hỏi lâu dài, kiên trì. Tôi
thường nói đùa với đồng nghiệp: Đối tượng nào mà tôi nói các em rơi nước mắt
xem như thành công hơn một nửa.
b/ Giao nhiệm vụ và kiểm tra kết quả công việc: Đối với học sinh cá biệt
tuy ngỗ nghịch nhưng khi giao công việc các em rất thích và hoàn thành tốt nhiệm
vụ. Những công việc khi giao cho các em cần phải lựa chọn cho phù hợp và

thường xuyên kiểm tra, động viên khen thưởng kịp thời để khích lệ tinh thần. Cụ
thể như sau:
- Tôi giao cho các em nhiệm vụ theo dõi những học sinh vi phạm kỉ luật ( ăn
quà vặt, gây gỗ nhau...) trong nhà trường. Các em có trách nhiệm phân tích, tuyên
truyền, vận động những học sinh hay lười học, ngỗ nghịch, đua đòi... trở nên siêng
năng, ngoan ngoãn. Công việc giao tưởng như vô lí bởi bản thân các em là người
chưa tốt. Nhưng khi các em nhận nhiệm vụ này thì bản thân các em phải biết tự đổi
thay, tự vươn lên thì mới nói được các bạn khác.


- Kết hợp với giáo viên bộ môn tôi trao đổi và đề nghị giáo viên giao khối
lượng kiến thức (bài tập) và định thời gian các em hoàn thành lượng kiến thức đó,
không được hứa hẹn.
- Giao làm nhiệm vụ đội trật tự trong các buổi sinh hoạt 20/11, 26/3 để các
em có dịp đóng góp công sức vào nhà trường và ý thức được trách nhiệm gắn bó
vào tập thể. Mỗi khi giao việc tôi thường mời các em lên trao đổi và quán triệt rất
kĩ lưỡng.
* Qua mỗi lần giao công việc cho các em tôi thường kiểm tra nhắc nhở,
động viên các em hoàn thành. Xem tinh thần ý thức kỉ luật các em tới đâu để điều
chỉnh. Những em nào hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và có tiến bộ nhanh tôi tán
thưởng khen ngợi đồng thời chấm điểm tốt để làm cơ sở cuối học kì, cuối năm đề
nghị xếp loại hạnh kiểm cho phù hợp.
Tóm lại: Giao nhiệm vụ cho học sinh là vừa quản lí các em vừa đưa các em
vào khuôn phép biết tự rèn luyện mình. Đồng thời đây là cơ hội để các em chứng
tỏ khả năng mình với bạn bè, thấy mình được thầy cô tin tưởng. Những lời động
viên tán thưởng các em sau khi đã hoàn thành nhiệm vụ là hết sức cần thiết, bổ ích
giúp các em phấn chấn tinh thần trong học tập. Kinh nghiệm này đã đem lại hiệu
quả 2 mặt, vừa thành công trong các buổi sinh hoạt, văn nghệ vừa có tính giáo dục
tốt cho các em.
V/ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC TRONG THỜI GIAN ÁP DỤNG

* Năm học 2016 - 2017:, tôi được phân công chủ nhiệm lớp 12/10 Theo
thống kê đầu năm có 5 học sinh cá biệt. Bằng tất cả tình thương và lòng trách
nhiệm tôi đã cảm hoá được các em. Cụ thể như sau:
Đặc điểm về cá
Phương pháp
Họ và tên HS
Kết quả đạt được
tính, gia đình
Giáo dục
Gia đình khá giả, Tâm sự, giao Cuôí năm học tốt,
bản thân lười nhiệm vụ (tổ tiến bộ nhiều, được
học,
thường trưởng), kết hợp lên lớp thẳng.
không với đoàn thanh
Nguyễn Thị Bích xuyên
thuộc bài, không niên giám sát
Huyền
đồng phục khi hằng ngày.
đến lớp.
Gia đình rất KK, Tâm sự thuyết Sau 2 tháng đã tiến
đông anh em, phục, giành thời bộ, chăm ngoan học
xuyên gian dò bài trên tốt
Thạch Tuấn Liêm thường
không thuộc bài. lớp, phân công
làm phó lao động.
Gia đình khá giả, Tâm sự, giảng Tiến bộ vào cuối
Nguyễn Văn Kiệt mẹ buôn bán, giải, động viên, năm. Ý thức học tập


Nguyễn Như Đô

không thời gian
quan tâm, bản
thân không quan
tâm việc học,
vào lớp thường
ngủ, ăn vụn
trong giờ học.
Cha mẹ sống xa
nhau, cha lo làm
kinh tế, bản thân
tỏ ra lạnh nhạt,
ngại tiếp xúc bạn
bè, thầy cô.

trao đổi với
huynh nhiều
giao nhiệm
cho em làm
văn nghệ.

phụ nghiêm
lần, khó.
vụ
phó

Tâm sự thuyết
phục, động viên,
thường
khen

thưởng mỗi khi
em có câu phát
biểu trước lớp dù
là chưa hay lắm.
Tôi thường động
viên, an ủi em,
vượt qua khó
khăn, phân công
cho em làm lớp
trưởng để em
phấn đấu thành
HS gương mẫu
của lớp

túc,

chịu

Cuối năm tiến bộ
nhiều, lo học, biết
vâng lời, hòa đồng
tập thể, được lên lớp
thẳng

Cuối năm tiến bộ rõ
Lương Thị Thanh Gia đình khó
khăn
(cận
rệt, em được lên lớp
Thảo

nghèo), mẹ bệnh
thẳng và không còn
, bản thân chán
nhiều tự ti, mặc cảm
nản, mặc cảm,
như trước đây.
thường hay nghỉ
học. có năng lực
nhưng
không
đầu tư cho việc
học.
*Năm học 2016 – 2017 số lượng học sinh cá biệt ít hơn so với năm học
trước nhưng vẫn còn tồn tại một số em chưa ý thức đề cao việc học, việc thực hiện
nội quy nhà trường. Theo thống kê đầu năm có 5 học sinh cá biệt. Với các phương
pháp vừa nêu ở trên đã đem lại những kết quả khả quan. Cụ thể như sau:
Họ và tên HS
Đặc điểm về cá
Phương pháp
Kết quả đạt được
tính, gia đình
Giáo dục
Gia đình khá giả, Thường gặp riêng Cuối HK2 có tiến
học trung bình, em tâm sự thuyết bộ, tỏ ra hối hận, chú
nhưng ý thức học phục nhiều lần, ý đến việc học tập
Lê Anh Pha
chưa cao, đầu năm kết hợp với HS hơn. Biết nghe lời
thường xuyên nghỉ khác, với Đoàn cô, chấn chỉnh được
học, vào lớp hay TN, cho viết nhật hành
động,

tác
chọc phá bạn bè, kí, giao nhiệm vụ phong của mình.
gây mất trật tự cho tổ trưởng.
lớp.
Học rất yếu, gia Tâm sự thuyết Cuối năm có tiến bộ


đình khá, ham
Lâm
Quốc chơi, không quan
tâm
việc
học,
Xuân
không chịu phát
biểu xd bài, nhiều
lần không thuộc
bài
Học yếu, nhác học,
ham chơi, gia đình
Nguyễn
Vũ có quan tâm nhưng
bản thân rất lười
Trương
học, thường hay
bày ra những trò
chơi bạo lực với
các bạn để chứng
tỏ sức mạnh.
Gia đình khá, bản

thân học yếu, ham
Huỳnh Hưng mê gà đá, thường
rong chơi ngoài
Thịnh
đường, không chịu
học bài, ít phát
biểu

phục nhiều lần, nhưng còn rất chậm.
gặp gỡ trao đổi Nhận ra lỗi lầm, tự giác
với gia đinh, hơn trong việc học
kết hợp với các
học sinh khác
Tâm sự, thuyết Cuối năm có sự tiến bộ
phục, gặp gỡ rất rõ. Chịu học, tác
gia đình để trao phong ôn hòa hơn.
đổi, phân công
em làm phó lao
động của lớp.

Tâm sự thuyết
phục, gặp phụ
huynh trao đổi,
kết hợp bạn bè
trong lớp, với
GV bộ môn
theo
dõi
thường xuyên.

Cuối năm tiến bộ nhưng
còn chậm, tỏ ra lễ phép,
có tính cầu tiến trong
học tập

VI/ KẾT LUẬN
Bằng trách nhiệm và lòng yêu nghề thương trẻ của nhà giáo, mỗi thầy cô
giáo chúng ta phải ra sức giáo dục các em trở thành người tốt. Việc giáo dục học
sinh cá biệt tuy khó khăn vất vả nhưng không phải không làm được. Có thể liên
tưởng hình ảnh thầy cô giáo dục học sinh cá biệt giống như một chiến binh kỵ mã
chinh phục những con ngựa chướng; khi đã chinh phục được rồi thì đây là những
con ngựa hay. Niềm vui lớn nhất, hạnh phúc khó tả của người thầy là thấy các em
trưởng thành trong cuộc sống. Trên thực tế nhiều giáo viên còn tỏ ra ngại tiếp xúc,
ít đầu tư giáo dục học sinh cá biệt. Thậm chí còn thờ ơ, giải quyết sự việc qua loa
lấy lệ, không đến nơi đến chốn. Mỗi khi các em có vi phạm điều gì thì tỏ ra hờn
giận, la mắng, gắt gỏng, có khi nói quá nặng lời. Tất cả những điều ấy chỉ làm tăng
thêm cá tính bướng bỉnh của các em mà thôi! Trong thực tiễn qua nhiều năm công
tác bản thân tôi rút được nhiều điều. Nhưng điều quan trọng nhất là lấy tình yêu
thương của mình để cảm hoá các em. Phải thực sự yêu thương các em, xem các em
như là con là em của mình. Khi các em có thiện cảm với mình, tôn trọng và tin


tưởng ở mình thì lúc đó mình giáo dục các em rất dễ. “ Tình yêu thương và tinh
thần trách nhiệm ” luôn luôn là phương châm sống và làm việc của nhà giáo chúng
ta. Tôi thiết nghĩ rằng những học sinh cá biệt tính cách có sự sàng lọc tình cảm rất
kỹ; gieo vào lòng các em tình yêu thương quý trọng là rất khó nhưng chính các em
là người cất giữ tình cảm lâu nhất, bền chặt nhất... cũng từ đây giá trị, vị thế nhà
giáo được nâng cao, được tôn vinh trong cuộc sống nhân dân.
II. MỘT SỐ ĐỀ XUẤT KIẾN NGHỊ
1. ĐỐI VỚI PHỤ HUYNH HỌC SINH

- Quan tâm hơn việc học hành của con cái mình , đầu tư nhiều hơn cho co cái học
tập , không nên để các em phụ giúp quá nhiều công việc gia đình.
- Phải phối hợp chặt chẽ thường xuyên với nhà trường để hiểu , nắm bắt kịp
thời tình hình học tập của con em mình .
2 . ĐỐI VỚI BAN GIÁM HIỆU

- Đặt ra chỉ tiêu và chế độ khen thưởng ( vật chất hoặc tinh thần ) đối với giáo viên
hoàn hành tốt công tác chủ nhiệm ở mỗi khối lớp.
- Trang bị cơ sở vật chất để hổ trợ giáo viên trong giảng dạy
- Hổ trợ kịp thời cho giáo viên chủ nhiệm trong khâu quản lý và xử lý những
học sinh cá biệt
3. ĐỐI VỚI ĐỊA PHƯƠNG

- Quản lý chặt chẽ các điểm kinh doanh internet và các điểm dịch vụ không lành
mạnh, làm ảnh hưởng chất lượng của các em học sinh.