PHÁT TRIỂN NĂNG lực SÁNG tạo, HÌNH THÀNH ý TƯỞNG và THIẾT kế kỹ THUẬT CHO học SINH lớp 11 THÔNG QUA CHUYÊN đề THIẾT kế và bản vẽ NHÀ

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA

TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG LÊ HOÀN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC SÁNG TẠO, HÌNH THÀNH
Ý TƯỞNG VÀ THIẾT KẾ KỸ THUẬT CHO HỌC SINH
LỚP 11 THÔNG QUA CHUYÊN ĐỀ
“THIẾT KẾ VÀ BẢN VẼ NHÀ”

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hoa
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường THPT Lê Hoàn
SKKN thuộc lĩnh vực: Công Nghệ Công nghiệp

THANH HOÁ NĂM 2020


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

22


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

Mục lục
Trang
1. MỞ ĐẦU

1.1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
3
1.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
3
1.3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
4
1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
4
1.5. NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA SKKN
4
2. NỘI DUNG SKKN
2.1. CƠ SỞ LÍ LUẬN
5
2.1.1. Cơ sở lí luận giáo dục theo định hướng phát triển năng lực
5
2.1.2. Đặc trưng cơ bản của phương pháp dạy học tích cực
6
2.1.3. Tổ chức hoạt động hướng dẫn học sinh thiết lập sự liên hệ
nội dung học với thực tiễn
7
2.2. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SKKN
7
2.2.1. Thực trạng vấn đề dạy học môn Công nghệ trong các
trường THPT
7
2.2.2. Thực trạng vấn đề tiếp thu và triển khai tinh thần đổi mới
phương pháp dạy học môn Công nghệ trong trường THPT
7
2.2.3. Thực trạng của việc định hướng phát triển năng lực sáng tạo,
hình thành ý tưởng và thiết kế kĩ thuật trong phần Thiết kế và bản vẽ 7

nhà.
2.3. GIẢI PHÁP
8
2.3.1. Giao nhiệm vụ cho học sinh
8
2.3.2. Kế hoạch dạy học
8
2.3.2.1. Mục tiêu
8
2.3.2.2. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
9
2.3.2.3. Tiến trình dạy học
9
2.3.2.4. Rút kinh nghiệm bài dạy
16
2.4. HIỆU QUẢ
16
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. KẾT LUẬN
16
3.1.1. Kết quả đạt được
16
3.1.2. Bài học kinh nghiệm
18
3.2. KIẾN NGHỊ
18
Tài liệu tham khảo
20
Danh mục các đề tài SKKN đã được đánh giá
Phụ lục

1.MỞ ĐẦU
1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
33


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa đã
xác định: “Phải khuyến khích tự học, phải áp dụng những phương pháp giáo dục
hiện đại để bồi dưỡng cho học sinh năng lực tư duy sáng tạo, năng lực giải quyết
vấn đề”.
Định hướng này đã được pháp chế hoá trong Luật Giáo dục năm
2005: “Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ
động sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc trưng môn học, đặc điểm đối tượng
học sinh, điều kiện của từng lớp học; bồi dưỡng cho học sinh phương pháp tự
học, khả năng hợp tác; rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác
động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú và trách nhiệm học tập cho học
sinh”.
Trong chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam giai đoạn 2011-2020 đã
xác định mục tiêu tổng quát là: “Đến năm 2020, nền giáo dục nước ta được đổi
mới căn bản và toàn diện theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, dân chủ hóa và
hội nhập quốc tế, chất lượng giáo dục được nâng cao một cách toàn diện, gồm:
giáo dục đạo đức, kĩ năng sống, năng lực sáng tạo, năng lực thực hành, năng lực
hình thành ý tưởng và thiết kế kĩ thuật …”.
Công Nghệ 11 là môn khoa học ứng dụng, thiết thực phục vụ cuộc sống
và nghiên cứu xã hội. Tuy nhiên, môn học không thi tốt nghiệp hay đại học nên
đa phần các em tỏ thái độ thờ ơ, chưa đầu tư vào môn học. Vì thế các em chưa
nhận thức được tầm quan trọng của tính ứng dụng thực tiễn cũng như không vận

dụng được kiến thức môn học vào giải quyết các vấn đề thực tiễn.
Qua thực tế giảng dạy môn Công Nghệ 11 ở trường THPT, tôi nhận thấy
đây là môn học có có nhiều thuận lợi để phát triển năng lực sáng tạo, hình thành
ý tưởng thiết kế kỹ thuật cho các em. Đặc biệt là kiến thức phần Bản vẽ kỹ thuật,
thực hành bản vẽ nhà và thiết kế kỹ thuật – một vấn đề thu hút được sự chú ý
của học sinh, kích thích được học sinh chủ động, sáng tạo, hình thành ý tưởng
và thiết kế kỹ thuật vào giải quyết các vấn đề cải tiến kỹ thuật. Chính vì vậy tôi
xây dựng đề tài: “Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế
kỹ thuật cho học sinh lớp 11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà””
Tôi hy vọng rằng đề tài này giúp ích được phần nào cho các qúy đồng
nghiệp trong quá trình giảng dạy và các em học sinh trong quá trình học tập và
vận dụng môn Công nghệ lớp 11.
1.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
- Làm quen với phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực
học sinh.
- Tìm cho mình một phương pháp tạo không khí hứng thú và lôi cuốn
nhiều học sinh tham gia học tập và phát huy được năng lực sáng tạo, hình thành
và thiết kế kỹ thuật vào đời sống hàng ngày của các em.
44


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

- Nghiên cứu đề tài này giúp học sinh có khả năng phát triển năng lực
sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kiến trúc nhà ở phù hợp với các yêu cầu
thực tiễn.
- Việc nghiên cứu đề tài này nhằm giúp học sinh chiếm lĩnh kiến thức về
thiết kế, bản vẽ xây dựng (đặc biệt là bản vẽ nhà), rèn luyện được một số kỹ
năng: tự học, thu thập thông tin, liên hệ thực tế…

- Việc nghiên cứu đề tài này góp phần phát triển một số năng lực của học
sinh: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp, năng lực
hợp tác, năng lực đánh giá và triển khai công nghệ, năng lực sáng tạo, năng lực
hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật …
- Việc nghiên cứu đề tài này góp phần kích thích niềm đam mê và định
hướng nghề nghiệp cho học sinh.
1.3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
- Nghiên cứu cơ sở lí luận việc đổi mới chương trình giáo dục nói chung
và môn Công nghệ nói riêng, đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích
cực, tích hợp, định hướng phát triển năng lực.
- Nghiên cứu chương trình sách giáo khoa, sách giáo viên công nghệ 11.
Xác định mục tiêu định hướng phát triển năng lực trong phần vẽ kỹ thuật ứng
dụng (bản vẽ nhà) để xây dựng một số chuyên đề, bài giảng phát huy tính tích
cực, chủ động tư duy, nâng cao hứng thú học tập cho học sinh, học sinh có thể
vận dụng kiến thức của môn học vào thực tiễn.
- Thực nghiệm dạy học công nghệ 11 qua chuyên đề “Thiết kế và bản vẽ
nhà”.
1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Đề tài được thực hiện dựa trên tổ hợp các phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu lí luận dạy học: Nghiên cứu cơ sở lí luận việc
đổi mới chương trình giáo dục nói chung và môn công nghệ nói riêng, đổi mới
phương pháp dạy học theo hướng tích cực, tích hợp, định hướng phát triển năng
lực.
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin: Nghiên cứu
thu thập thông tin về thiết kế kiến trúc nhà ở trong đời sống hàng ngày.
- Phương pháp điều tra phỏng vấn: Tiến hành điều tra thực tế, phỏng vấn
giáo viên và HS về thực trạng phát triển năng lực thông qua bài giảng trong
trường THPT.
- Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Xây dựng kế hoạch dạy học chuyên
đề “Thiết kế và bản vẽ nhà” theo mục tiêu phát triển năng lực sáng tạo, hình

thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật, tiến hành giảng dạy, tổng kết, đánh giá và rút
kinh nghiệm.
1.5. NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA SKKN
SKKN này dựa trên SSKN của tôi đã được công nhận loại C năm 2018:
“Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho HS
55


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

lớp 11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ kỹ thuật””. Tuy nhiên, có sự
phát triển và đổi mới ở những điểm sau:
- SKKN năm 2018 tập trung phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý
tưởng và thiết kế kỹ thuật cho HS thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ kỹ
thuật”; Còn SKKN này tập trung phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý
tưởng và thiết kế kỹ thuật cho HS thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ
nhà”.
Chuyên đề dạy học của SKKN 2018 dựa vào kiến thức về: Thiết kế và bản vẽ
kĩ thuật, thực hành đọc bản vẽ mặt bằng ngôi nhà. Chuyên đề dạy học năm nay
dựa vào kiến thức về: Thiết kế và bản vẽ kỹ thuật, thực hành đọc bản vẽ mặt
đứng, mặt bằng và mặt cắt của một ngôi nhà.
- Đối tượng của SKKN năm 2018 là quá trình thiết kế bản vẽ kỹ thuật về
một đối tượng kỹ thuật nào đó trong đời sống thực tiễn, còn đối tượng của
SKKN năm nay là tập trung vào quá trỉnh thiết kế bản vẽ nhà của một ngôi nhà.
- Sản phẩm đánh giá năng lực HS của năm 2018 là các sản phẩm sáng tạo
trong đời sống thực tiễn mà HS thực hiện dựa trên thiết kế bản vẽ kĩ thuật. Sản
phẩm đánh giá năng lực HS trong SKKN năm nay là mô hình nhà ở do HS thực
hiện dựa trên thiết kế bản vẽ nhà.
2. NỘI DUNG

2.1. CƠ SỞ LÍ LUẬN
2.1.1. Cơ sở lí luận giáo dục theo định hướng phát triển năng lực
a. Khái niệm về năng lực:
* Năng lực là khả năng vận dụng những kiến thức, kinh nghiệm, kĩ năng,
thái độ và hứng thú để hành động một cách phù hợp và có hiệu quả trong các
tình huống đa dạng của cuộc sống
* Đặc điểm của năng lực:
- Có sự tác động của một cá nhân cụ thể tới một đối tượng cụ thể (kiến thức,
quan hệ xã hội …) để có một sản phẩm nhất định; do đó có thể phân biệt người
này với người khác.
- Năng lực là một yếu tố cấu thành trong một hoạt động cụ thể. Năng lực chỉ tồn
tại trong quá trình vận động, phát triển của một hoạt động cụ thể. Vì vậy, năng
lực vừa là mục tiêu, vừa là kết quả hoạt động.
- Đề cập tới xu thế đạt được một kết quả nào đó của một công việc cụ thể, do
một con người cụ thể thực hiện (năng lực học tập, năng lực tư duy, năng lực tự
quản lý bản thân …) Vậy không tồn tại năng lực chung chung.
* Phân loại năng lực:
- Năng lực chung: Năng lực chung là những năng lực cơ bản, thiết yếu hoặc cốt
lõi… làm nền tảng cho mọi hoạt động của con người trong cuộc sống và lao
động nghề nghiệp. Một số năng lực cốt lõi của học sinh THPT: Năng lực tự học,
năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực tự quản lý, năng lực giao
tiếp, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng CNTT và TT, năng lực sử dụng ngôn
ngữ , năng lực tính toán
66


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

- Năng lực chuyên biệt: Là những năng lực được hình thành và phát triển trên cơ

sở các năng lực chung theo định hướng chuyên sâu, riêng biệt trong các loại
hình hoạt động, công việc hoặc tình huống, môi trường đặc thù, cần thiết cho
những hoạt động chuyên biệt, đáp ứng yêu cầu hạn hẹp hơn của một hoạt động
như Toán học, Âm nhạc, Mĩ thuật, Thể thao, Địa lí,…Một số năng lực chuyên
biệt môn công nghệ: Năng lực sáng tạo kỹ thuật, năng lực hình thành ý tưởng và
thiết kế kỹ thuật, năng lực đánh giá và triển khai công nghệ...
b. Kỹ thuật dạy học theo định hướng năng lực:
- Kỹ thuật đặt câu hỏi.
- Kỹ thuật khăn trải bàn
- Kỹ thuật các mảnh ghép
- Kỹ thuật học tập hợp tác
c. Hình thức tổ chức dạy học theo định hướng:
Chính khoá, ngoại khoá.
2.1.2. Đặc trưng cơ bản của phương pháp dạy học tích cực
* Dạy học thông qua các hoạt động của học sinh:
Dạy học thông qua tổ chức liên tiếp các hoạt động học tập, từ đó giúp HS
tự khám phá những điều chưa biết chứ không phải thụ động tiếp thu những tri
thức được sắp đặt sẵn. Theo tinh thần này, giáo viên không cung cấp, áp đặt kiến
thức có sẵn mà là người tổ chức và chỉ đạo HS tiến hành các hoạt động học
tập như nhớ lại kiến thức cũ, phát hiện kiến thức mới, vận dụng sáng tạo kiến
thức đã biết vào các tình huống học tập hoặc tình huống thực tiễn ...
*Dạy học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học
Chú trọng rèn luyện cho HS những tri thức phương pháp để họ biết
cách đọc sách giáo khoa và các tài liệu học tập, biết cách tự tìm lại những kiến
thức đã có, biết cách suy luận để tìm tòi và phát hiện kiến thức mới,... Các tri
thức phương pháp thường là những quy tắc, quy trình, phương thức hành động,
tuy nhiên cũng cần coi trọng cả các phương pháp có tính chất dự đoán, giả định
(ví dụ: phương pháp giải bài tập vật lí, các bước cân bằng phương trình phản
ứng hóa học, phương pháp giải bài tập toán học,...). Cần rèn luyện cho HS các
thao tác tư duy như phân tích, tổng hợp, đặc biệt hoá, khái quát hoá, tương tự,

quy lạ về quen... để dần hình thành và phát triển tiềm năng sáng tạo của họ.
*Tăng cường học tập cá thể phối hợp với học tập hợp tác:
Tăng cường phối hợp học tập cá thể với học tập hợp tác theo phương
châm “tạo điều kiện cho HS nghĩ nhiều hơn, làm nhiều hơn và thảo luận nhiều
hơn”. Điều đó có nghĩa, mỗi HS vừa cố gắng tự lực một cách độc lập, vừa hợp
tác chặt chẽ với nhau trong quá trình tiếp cận, phát hiện và tìm tòi kiến thức mới.
Lớp học trở thành môi trường giao tiếp thầy – trò và trò – trò nhằm vận dụng sự
hiểu biết và kinh nghiệm của từng cá nhân, của tập thể trong giải quyết các
nhiệm vụ học tập chung.
*Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò:
77


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

Chú trọng đánh giá kết quả học tập theo mục tiêu bài học trong suốt tiến
trình dạy học thông qua hệ thống câu hỏi, bài tập (đánh giá lớp học). Chú trọng
phát triển kỹ năng tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau của HS với nhiều hình thức
như theo lời giải/đáp án mẫu, theo hướng dẫn, hoặc tự xác định tiêu chí để có
thể phê phán, tìm được nguyên nhân và nêu cách sửa chữa các sai sót.
2.1.3.Tổ chức hoạt động hướng dẫn học sinh thiết lập sự liên hệ nội dung
học với thực tiễn
Học sinh thấy hứng thú và dễ ghi nhớ bài học hơn nếu trong quá trình dạy
và học giáo viên luôn có định hướng liên hệ thực tiễn giữa kiến thức môn học
với đời sống hàng ngày. Môn Công nghệ là môn khoa học ứng dụng nên có rất
nhiều phần nội dung kiến thức có thể liên hệ được với vấn đề sáng tạo và hình
thành ý tưởng cải tiến kĩ thuật trong cuộc sống hàng ngày của các em.
2.2. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SKKN
2.2.1. Thực trạng vấn đề dạy học môn Công nghệ trong trường THPT

Công Nghệ 11 là môn khoa học ứng dụng, một môn học thiết thực phục
vụ cuộc sống và nghiên cứu xã hội. Tuy nhiên, một phần môn học không thi tốt
nghiệp hay đại học nên đa phần các em tỏ thái độ thờ ơ, chưa đầu tư vào môn
học. Một phần, giáo viên chưa tâm huyết với môn học, với nghề nên chưa đầu
tư, chưa tìm ra phương pháp dạy học lôi cuốn học sinh, chưa làm cho học sinh
nhận thức được tính ứng dụng của môn học trong thực tế. Vì thế các em chưa
nhận thức được tầm quan trọng của tính ứng dụng thực tiễn cũng như không vận
dụng được kiến thức môn học vào giải quyết các vấn đề thực tiễn xung quanh
cuộc sống.
2.2.2. Thực trạng vấn đề tiếp thu và triển khai tinh thần đổi mới phương pháp
dạy học môn Công nghệ trong trường THPT
Hàng năm Sở Giáo Dục và Đào tạo có triển khai các đợt tập huấn chuyên
môn về đổi mới PPDH, dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh...
Tuy nhiên, các đợt tập huấn diễn ra ngắn ngày (thường là 3 ngày), số GV môn
công nghệ công nghiệp ở mỗi trường rất ít so với các môn học khác (từ 1 đến 2
GV, có trường còn chưa có giáo viên công nghệ đào tạo đúng chuyên ngành),
gây khó khăn cho việc trao đổi và thảo luận trong quá trình triển khai hoặc áp
dụng vào giảng dạy theo tinh thần của chuyên đề. Vì vậy tồn tại một thực tế là:
tinh thần đổi mới hoặc nội dung các chuyên đề được triển khai theo ý kiến chủ
quan cá nhân mà không có sự thảo luận, góp ý của đồng nghiệp. Điều này dẫn
đến hiệu quả dạy học chưa cao, chưa đồng bộ ở các trường THPT trong tỉnh.
2.2.3. Thực trạng của việc định hướng phát triển năng lực sáng tạo, hình
thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật trong phần Thiết kế và bản vẽ nhà
“Thiết kế và bản vẽ nhà” là phần kiến thức tương đối rộng và có nhiều
khả năng phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật
của học sinh. Từ đó có thể vận dụng vào thực tiễn cuộc sống hàng ngày của học
sinh. Nhưng nếu dạy theo phương pháp cũ, học sinh tiếp nhận đơn vị kiến thức
này lại chỉ chú trọng vào kiến thức môn học chứ chưa liên hệ được vào trong đời
sống của mình. Nếu đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển
88

Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

năng lực, học sinh sẽ tự tin, mạnh dạn trình bày ý tưởng sáng tạo, hình thành ý
tưởng kỹ thuật, thiết kế sáng tạo bản vẽ nhà để phù hợp với nhu cầu phát triển
của cuộc sống ngày nay.
2.3. GIẢI PHÁP
Người giáo viên phải nắm bắt được tâm lí của học sinh và điều chỉnh
phương pháp dạy học để các em nhận thấy vai trò, ý nghĩa thực tiễn của môn
công nghệ. Sự điều chỉnh phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng
lực còn tạo cơ hội cho học sinh vận dụng kiến thức môn học vào thực tiễn. Đồng
thời giáo viên phải tổ chức được các hoạt động tự học tập cho học sinh nhằm
thông qua bài giảng, học sinh phát triển được những năng lực cụ thể, đặc biệt là
năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật. Để giải quyết được
vấn đề, tôi đã thực hiện đồng thời các giải pháp sau:
2.3.1. Giao nhiệm vụ cho học sinh
Để phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật
cho học sinh, tôi xây dựng chuyên đề “Thiết kế và Bản vẽ nhà”. Đây là bài
giảng mang tính tích hợp, học sinh phải vận dụng kiến thức nhiều phần, kiến
thức hiểu biết về thực tiễn thiết kế bản vẽ nhà và xây dựng nhằm phát huy có
hiệu quả các năng lực. Để tổ chức thực hiện giảng dạy chuyên đề này, giáo viên
phải giao nhiệm vụ cho học sinh chuẩn bị ôn tập, tìm hiểu các vấn đề sau:
- Ôn tập bài 8 - SGK Công nghệ 11: Thiết kế và bản vẽ kĩ thuật.
- Ôn tập kiến thức phần bản vẽ xây dựng và thực hành bản vẽ nhà
- Tìm hiểu kiến thức về thiết kế xây dựng
- Chuẩn bị dụng cụ và vật liệu thực hành
- Tìm hiểu kiến thức về phong cách thiết kế kiến trúc nhà ở
- Tìm hiểu kiến thức về những điểm cần lưu ý khi thiết kế nhà ở thep

phong thủy.
2.3.2. Kế hoạch dạy học
Chuyên đề được thiết kế với thời lượng 3 tiết, có nội dung tích hợp kiến
thức phần thiết kế, bản vẽ nhà, thực hành bản vẽ nhà theo mục tiêu định hướng
phát triển năng lực. Được sắp xếp gần cuối trong chương 2: Vẽ kĩ thuật ứng
dụng, sau đó là tiết ôn tập phần Vẽ kĩ thuật (Về cơ bản các em đã được trang bị
kiến thức về thiết kế, bản vẽ nhà, thực hành đọc bản vẽ nhà).
2.3.2.1. Mục tiêu
a. Kiến thức:
- Về môn Công nghệ: Biết được quy trình thiết kế, cụ thể hóa quy trình thiết
kế nhà bằng bản vẽ kỹ thuật;
- Về môn Toán: Sử dụng phép toán để tính toán số liệu kỹ thuật của một ngôi
nhà, đồng thời thống kê so sánh các phương án thiết kế, cũng như tính toán kinh
tế khi xây dựng mô hình theo ý tưởng thiết kế.
- Về môn Giáo dục công dân: Tuyên truyền niềm đam mê, khơi gợi sự sáng
tạo, xây dựng niềm tin và sự tự tin cho các em HS trình bày ý tưởng thiết kế.
b. Kỹ năng:
- Rèn luyện kỹ năng thu thập thông tin
99


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

- Rèn luyện kĩ năng quan sát, phân tích kênh hình
- Rèn luyện kĩ năng giải thích, tự nghiên cứu và làm việc nhóm
- Rèn luyện kĩ năng lắng nghe và phản hồi tích cực
- Rèn luyện kỹ năng thực hành
- Thiết kế và làm được mô hình một ngôi nhà
- Đọc được các loại bản vẽ của một ngôi nhà

c. Thái độ
Sau bài học:
- Học sinh có thái độ học tập nghiêm túc, yêu thích môn học.
- Học sinh định hướng được nghề nghiệp trong tương lai, đam mê theo đuổi
chuyên ngành thiết kế, đặc biệt là thiết kế xây dựng.
- Qua bài học giúp HS có tính quan sát thực tiễn, nắm bắt xu hướng phát
triển của kiến trúc nhà ở trong tương lai.
- Đặc biệt qua bài học, khả năng sáng tạo của HS được kích thích, học sinh
dần hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật, giúp các em mạnh dạn tự tin trình
bày ý tưởng, cụ thể hóa ý tưởng.
- Tuân thủ an toàn lao động, định hướng nghề nghiệp khi chọn trường, chọn
ngành đào tạo sau khi tốt nghiệp THPT.
d. Định hướng phát triển năng lực
* Năng lực chung:
- Năng lực giao tiếp.
- Năng lực hợp tác.
- Năng lực tự học.
- Năng lực giải quyết vấn đề.
* Năng lực riêng:
- Năng lực sử dụng ngôn ngữ kỹ thuật.
- Năng lực hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật.
- Năng lực sáng tạo kỹ thuật.
- Năng lực lựa chọn, đánh giá và triển khai công nghệ.
2.3.2.2. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
a. Chuẩn bị của giáo viên:
- Giao nhiệm vụ cho học sinh ôn tập và tìm hiểu các vấn đề mục 2.3.1 ở
trên.
- Tìm hiểu, nghiên cứu SGK và Sách giáo viên Công nghệ 11.
- Tìm hiểu về kiến thức của các môn học khác mà học sinh có thể vận
dụng để giải quyết vấn đề trong bài giảng.

- Tìm hiểu kiến thức về thiết kế xây dựng
- Tìm hiểu kiến thức về phong cách thiết kế kiến trúc nhà ở
- Tìm hiểu kiến thức về những điểm cần lưu ý khi thiết kế bản vẽ nhà theo
phong thủy.
- Xây dựng kế hoạch dạy học.
- Chuẩn bị hình ảnh và tài liệu phục vụ bài giảng
b. Chuẩn bị của học sinh:
1010


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

- Thực hiện nhiệm vụ mà giáo viên đã giao trước (ở mục 2.3.1)
2.3.2.3. Tiến trình dạy học
a. Hoạt động khởi động: Tìm hiểu một số phong cách thiết kế nhà ở hiện nay
- Mục tiêu:
+ Tạo tâm thế học tập cho HS, hứng thú học bài mới
+ Kích thích được sự sáng tạo cho HS.
+ Giúp HS hình thành thói quen quan sát và nắm bắt đặc điểm phong cách
thiết kế kiến trúc nhà trong thực tiễn.
- Phương pháp dạy học:
+ Pháp vấn, tình huống có vấn đề.
- Hình thức tổ chức hoạt động:
+ Làm việc cả lớp.
+ Làm việc nhóm.
- Phương tiện dạy học:
- Máy chiếu, các slide hình ảnh các ngôi nhà theo các phong cách kiến
trúc khác nhau.
Nội dung kiến

Hoạt động
thức cần đạt
Hoạt động của GV
của HS
được
Mỗi ngôi nhà là - GV: Trình chiếu hình ảnh các ngôi nhà - HS quan sát.
một sản phẩm theo nhiều phong cách kiến trúc khác - HS phân
đáp ứng nhu cầu nhau.
nhóm.
thực tiễn về nhà
- HS lắng
ở của gia chủ và
nghe và nhận
phải trải qua quá
nhiệm vụ.
trình thiết kế.
- Có 4 phong
- HS thảo
cách thiết kế
luận theo định
kiến trúc hiện
hướng
các
nay: cổ điển, tân
vấn đề GV đã
cổ, hiện đại, biệt
nêu, làm việc
thự vườn.
theo đơn vị
- Một ngôi nhà

nhóm.
được xây dựng - GV: Chia nhóm, yêu cầu mỗi nhóm chọn
dựa trên bản vẽ một sản phẩm để nghiên cứu theo những - HS: Đại
nhà. Bản vẽ nhà vấn đề sau:
diện
các
ra đời phải trải + Ngôi nhà này được thiết kế theo phong nhóm
lên
qua quá trình cách kiến trúc nào?
trình bày kết
thiết kế.
+ Quan sát ngôi nhà, em hãy trình bày đặc quả thảo luận
-Mỗi một ngôi điểm của phong cách kiến trúc này?
của
nhóm.
1111


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

Nội dung kiến
thức cần đạt
được
nhà đều thể hiện
được đặc điểm
phong cách kiến
trúc, ngoài ra nó
còn thể hiện
được gia thế, địa

vị, sở thích, cá
tính riêng của
người sở hữu.

Hoạt động của GV

Hoạt động
của HS

+ Nêu khái quát cấu trúc của ngôi nhà?
Các nhóm còn
- GV: Yêu cầu đại diện các nhóm lên trình lại lắng nghe
bày kết quả thảo luận của nhóm mình.
và góp ý.
- GV: Yêu cầu HS kết luận vấn đề:
- HS lắng
+ Mỗi ngôi nhà được xây dựng dựa trên nghe và nêu ý
kiến trả lời để
yếu tố nào? (Bản vẽ)
kết luận vấn
+ Bản vẽ nhà ra đời phải trải qua quá trình
đề.
gì? (Thiết kế)
- GV: Vậy thiết kế là gì? (Đặt vấn đề để
chuyển hoạt động).
b. Hoạt động hình thành kiến thức:
- Mục tiêu:
HS nắm được khái niệm thiết kế và các giai đoạn của quá trình thiết kế.
- Phương pháp dạy học: Pháp vấn, tự học, làm việc nhóm
- Hình thức tổ chức hoạt động: Chia nhóm, hoạt động nhóm, hoạt động cả lớp

- Phương tiện dạy học: Máy chiếu, hình ảnh 8.1/SGK.
Hoạt
Nội dung kiến thức
Hoạt động của GV
động
cần đạt được
của HS
1. Thiết kế:
- GV: Trình chiếu hình ảnh công việc thiết HS
- Thiết kế là công kế
quan sát.
việc sáng tạo ra một
bản vẽ hoặc quy ước
mới mà trong đó tạo
hình một đối tượng,
một hệ thống hoặc
một tương tác giữa
người với người có
HS
thể đo lường được chi
nhận
tiết.
nhiệm vụ
-Trong đời sống có
và
trả
rất nhiều ngành nghề,
lời.
lĩnh vực liên quan
HS:

đến thiết kế. Mỗi
Lắng
ngành nghề, thiết kế
nghe và
1212


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

Nội dung kiến thức
cần đạt được
lại có ý nghĩa khác
nhau. Nói tới thiết kế
là nói tới ý tưởng, sự
sáng tạo. Bất kỳ vật
dụng hay sự vật hiện
tượng nào cũng có
thể là đối tượng của
thiết kế.
- Các giai đoạn thiết
kế

2. Bản vẽ nhà:
- Để biểu diễn một
ngôi nhà người ta
thường dùng các loại
bản vẽ: hình chiếu
phối cảnh, mặt đứng
(theo các hướng), mặt

bằng (theo các tầng,
mặt bằng mái...), mặt
cắt (theo các vị trí
cắt), mặt đứng ...
- Vai trò của bản vẽ
nhà:
+ Bản vẽ nhà dùng để
vẽ phác ngôi nhà khi
lập phương án thiết
kế để thể hiện ý

Hoạt
Hoạt động của GV
động
của HS
bổ sung
ý
kiến
của bạn.
HS
lắng
nghe và
nêu
ý
kiến trả
lời để kết
luận vấn
- GV: yêu cầu HS quan sát và trả lời:
đề.
+ Thiết kế là gì?

HS:
+ Một số lĩnh vực của thiết kế?
Nêu quy
+ Thiết kế gồm các giai đoạn nào?
trình
- GV: ghi nhận ý kiến của HS, bổ sung.
thiết kế
- GV: Yêu cầu HS kết luận vấn đề.
- GV: Yêu cầu HS nêu quy trình thiết kế và và một
số lĩnh
một số lĩnh vực của thiết kế
- GV: Trình chiếu các loại bản vẽ của 1 vực của
thiết kế
ngôi nhà để HS quan sát
HS:
quan sát
và thảo
luận
nhóm.
- HS các
nhóm trả
lời, các
nhóm
khác
lắng
nghe, bổ
sung,
góp ý.
HS:
Suy nghĩ

1313


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

Nội dung kiến thức
cần đạt được

Hoạt động của GV

Hoạt
động
của HS
và
trả
lời.

tưởng thiết kế nhà.
+ Bản vẽ nhà dùng để
trao đổi ý kiến với
đồng nghiệp
+ Bản vẽ nhà dùng để
thi công, kiểm tra và
sửa chữa công trình - GV yêu cầu các nhóm HS đọc các loại
bản vẽ nhà
nhà.
- GV: Vai trò của bản vẽ nhà là gì?
c. Hoạt động thực hành: Cụ thể hóa ý tưởng thiết kế ngôi nhà bằng bản vẽ và
mô hình ngôi nhà (vật liệu và dụng cụ đã được GV gợi ý và yêu cầu trước khi tổ

chức hoạt động thực hành).
- Mục tiêu: HS vận dụng kiến thức về bản vẽ nhà, vận dụng các giai đoạn của
thiết kế để bước đầu công việc thiết kế mô hình ngôi nhà.
- Phương pháp dạy học:Pháp vấn, tự nghiên cứu và làm việc nhóm
- Hình thức tổ chức hoạt động: Chia nhóm, hoạt động nhóm, hoạt động cả lớp
- Phương tiện dạy học: Các slied trình chiếu nhiệm vụ của các nhóm.
Nội dung kiến
Hoạt động của
thức cần đạt
Hoạt động của GV
HS
được
- Mỗi nhóm - GV: Trình chiếu các công đoạn thiết kế - HS quan sát.
hình thành ý
tưởng về phong
- HS phân nhóm.
cách thiết kế
- HS lắng nghe và
một ngôi nhà.
nhận nhiệm vụ.
-Mỗi nhóm HS
- HS thảo luận và
phải vận dụng
thiết kế theo
được kiến thức
nhóm.
thiết kế vào
quá trình thiết
kế ngôi nhà.
-Mỗi

một - GV: Chia nhóm, giao nhiệm vụ cho các - HS: Đại diện
nhóm phải hiện nhóm. Trong quá trình các nhóm thảo các nhóm lên
thực hóa ý luận, GV quan sát và giúp đỡ kịp thời thuyết trình về
tưởng thiết kế khi HS gặp khó khăn
mô hình ngôi nhà
bằng bản vẽ và - GV: Yêu cầu đại diện các nhóm lên của nhóm và nộp
1414


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

Nội dung kiến
Hoạt động của
thức cần đạt
Hoạt động của GV
HS
được
mô hình một trình bày kết quả thiết kế của nhóm mô hình. Các
ngôi nhà.
mình và thuyết trình về sản phẩm của nhóm còn lại lắng
nhóm mình. GV nghiệm thu sản phẩm.
nghe và góp ý.
- GV: Yêu cầu HS nhóm khác đánh giá.
d. Hoạt động ứng dụng: Cơ sở thiết kế xây dựng nhà ở theo phong thủy
- Mục tiêu: HS có tính quan sát thực tiễn, nắm được cơ sở thiết kế xây dựng nhà
ở theo phong thủy trong đời sống thực tiễn, từ đó hình thành ý tưởng thiết kế
nhà ở phù hợp.
- Phương pháp dạy hoc: Pháp vấn, tự nghiên cứu và làm việc nhóm
- Hình thức tổ chức hoạt động: Chia nhóm, hoạt động nhóm, hoạt động cả lớp

- Phương tiện dạy học: Các slied trình chiếu cơ sở thiết kế xây dựng nhà ở theo
phong thủy.
Nội dung kiến
thức cần đạt
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
được
- HS hình thành - GV: Trình chiếu một số tài liệu tham - HS quan sát.
được kiến thức khảo về phong thủy.
về cơ sở thiết kế
nhà
ở
theo
- HS phân nhóm.
phong thủy
- Khi thiết kế
nhà ở, HS hình
- HS lắng nghe và
thành kiến thức:
nhận nhiệm vụ.
Tuổi gia chủ,
hướng hợp tuổi
của gia chủ,
- HS thảo luận trả
nguyên
tắc
lời vào phiếu học
phong thủy của:
tập.
GV:

Chia
nhóm,
giao
nhiệm
vụ
cho
cửa chính, cổng
- HS: Đại diện các
các
nhóm:
Em
hãy
nêu
những
điểm
nhà, phòng ngủ,
nhóm lên trình bày
phòng bếp, màu hợp phong thủy cho gia chủ sinh năm đặc điểm của ngôi
sơn hợp tuổi gia 1983, vợ sinh năm 1984, các con sinh nhà có phong thủy
chủ, những điều năm 2009 và 2013 trong quá trình phù hợp với gia chủ
xung khắc cần thiết kế nhà cho gia chủ này.
như GV đã yêu cầu.
GV:
Phát
phiếu
học
tập
(ở
phụ
lục)

tránh với tuổi
Các nhóm còn lại
của gia chủ và cho các nhóm
lắng nghe và đánh
1515


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

Nội dung kiến
thức cần đạt
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
được
các thành viên - GV: Yêu cầu đại diện các nhóm lên giá, góp ý.
trong gia đình... trình bày ý tưởng thiết kế. GV thu
phiếu học tập của các nhóm.
- GV: Yêu cầu HS nhóm khác đánh
giá.
e. Hoạt động bổ sung, tìm tòi mở rộng: Tìm hiểu các lĩnh vực thiết kế, các
ngành nghề thiết kế và các cơ sở đào tạo thiết kế xây dựng hiện nay
- GV: Yêu cầu HS tìm hiểu:
+ Các lĩnh vực thiết kế, các ngành nghề thiết kế và các cơ sở đào tạo thiết
kế xây dựng hiện nay
+ Nhiệm vụ của nhà thiết kế xây dựng
* Hoạt động nhóm: HS tìm hiểu thêm các lĩnh vực thiết kế, các ngành nghề thiết
kế và các cơ sở đào tạo thiết kế xây dựng hiện nay theo nhóm
* Hoạt động cá nhân:
- Đại diện các nhóm lên báo cáo kết quả thảo luận, các nhóm còn lại lắng nghe,

bổ sung và phỏng vấn.
- GV nhận xét và ghi nhận kết quả học tập của học sinh.
* GV gợi ý trả lời:
- Các cơ sở đào tạo thiết kế xây dựng: Trường ĐH Xây Dựng, ĐH Kiến
trúc Hà Nội, ĐH Kiến trúc Đà Nẵng, ĐH Kiến trúc TPHCM ...
- Thiết kế xây dựng thực hiện những nhiệm vụ cụ thể sau:
• Phương án công nghệ:
Người tư vấn thiết kế xây dựng có nhiệm vụ đưa ra giải pháp công nghệ
cho dự án. Mỗi công trình sẽ được lựa chọn, tìm ra một phương án công nghệ
hợp lý nhất.
• Công năng sử dụng:
Mục đích sử dụng của chủ nhân là yếu tố quyết định quan trọng đến việc
tạo ra hình hài diện mạo của công trình đó. Ví dụ một công trình xây dựng nhà
để ở chắc chắn khác với một ngôi nhà xây để cho thuê. Do đó, người tư vấn thiết
kế sẽ cho ra thiết kế phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng của gia chủ.
• Phương án kiến trúc:
Với mỗi một công trình luôn có nhiều phương án được đưa ra. Nhiệm vụ
của người kiến trúc sư là tính toán và cân nhắc mọi điều kiện giữa nhu cầu sử
dụng, tính khả thi, điều kiện tự nhiên ở vị trí xây dựng… để chọn ra phương án
tối ưu nhất.
• Phương án kết cấu, kỹ thuật:
Phương án kết cấu – kỹ thuật bao gồm các lực tác động lên công trình, nội
lực, ngoại lực và biến dạng do tác động của ngoại lực… Người kiến trúc sư phải
1616


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

tính toán ra hệ thống chịu lực cân bằng của công trình để làm cơ sở triển khai

các phương án thiết kế.
• Phương án phòng chống cháy nổ:
Phòng chống cháy nổ trong thiết kế công trình xây dựng là cực kỳ quan
trọng. Thiết kế công trình cũng cần phải tính đến khả năng phòng chống cháy
nổ, khả năng để con người thoát thân trong trường hợp xảy ra sự cố.
• Phương án sử dụng năng lượng đạt hiệu suất cao:
Ngày nay, bất cứ công trình xây dựng nào cũng tính đến phương án tiêu
thụ ít năng lượng nhất có thể và thân thiện với môi trường. Một ngôi nhà có thể
tận dụng tối đa các loại năng lượng từ mặt trời, gió, không khí… sẽ giúp bạn tiết
kiệm tối đa nguồn năng lượng tiêu hao, giảm lượng khí thải ra môi trường.
• Giải pháp bảo vệ môi trường:
Bảo vệ môi trường sống giờ đây không chỉ là chuyện của các nhà khoa
học mà là vấn đề thiết thực với mỗi người dân. Mỗi công trình xây dựng ngoài
các yếu tố cơ bản về kỹ thuật và chi phí còn phải tính đến việc giảm thiểu tác
nhân gây ô nhiễm nhất có thể. Ngày nay trong ngành kiến trúc rất thịnh hành xu
hướng xây dựng không gian xanh với việc ưu tiên sử dụng các vật liệu từ tự
nhiên. Kiến trúc sư sẽ phải sáng tạo nhiều hơn nữa trong việc tạo ra những công
trình xanh đối phó với những thách thức từ biến đổi khí hậu và bảo vệ con người
nhiều hơn bởi ô nhiễm môi trường và thiên tai.
• Tổng dự toán, dự toán chi phí xây dựng phù hợp:
Chi phí xây dựng thực sự là một bài toán khó với bất kỳ kiến trúc sư nào.
Làm sao để vừa tiết kiệm chi phí tối đa mà vẫn đảm bảo các yếu tố về thẩm mỹ,
kết cấu – kỹ thuật…Theo đó, người kiến trúc sư ước lượng các chi phí, lập bảng
dự toán cho từng hạng mục và cho cả công trình.
2.3.2.4. Rút kinh nghiệm bài dạy
- Sau mỗi tiết dạy, GV phải rút kinh nghiệm để tiến hành tiết dạy sau tốt hơn
2.4. HIỆU QUẢ
Trong phần Vẽ kỹ thuật, môn công nghệ 11 có nhiều nội dung kiến thức
có thể phát triển được năng lực sáng tạo, năng lực hình thành ý tưởng và thiết kế
kĩ thuật của các em. Với đề tài này, tôi chỉ đề cập đến nội dung liên hệ phần kiến

thức “thiết kế và bản vẽ nhà” vì phần kiến thức này giúp các em có động lực
sáng tạo, tự tin thể hiện ý tưởng, khả năng hiện thực hóa ý tưởng thiết kế. Đồng
thời với mục tiêu dạy học định hướng phát triển năng lực học sinh hiện nay, đề
tài đã giúp các em:
- Thấy được ý nghĩa thực tiễn của môn Công nghệ, có thói quen liên hệ
kiến thức với nhu cầu và xu thế phát triển kiến trúc nhà ở.
- Giúp các em tích cực, chủ động học tập, yêu thích môn học, có khả năng
tự tin, mạnh dạn đề xuất ý tưởng và định hướng nghề nghiệp trong tương lai.
- Giúp học sinh có thói quen vận dụng kiến thức đã học qua nhiều môn
học khác nhau để phân tích và cải tiến kĩ thuật khi sử dụng đồ dùng trong cuộc
sống.
1717


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

- Giúp học sinh phát triển được một số năng lực cần hướng tới như: năng lực
giao tiếp, năng lực tự học, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ kĩ thuật,
năng lực hình thành ý tưởng và thiết kế công nghệ, năng lực lựa chọn và đánh
giá công nghệ...
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. KẾT LUẬN
3.1.1. Kết quả đạt được:
Sau khi nghiên cứu và đem áp dụng vào thực tế giảng dạy tôi thấy đạt
được kết quả sau:
- Học sinh tăng hứng thú với môn học, đầu tư cho môn học hơn.
- Học sinh chủ động tìm hiểu và nắm bắt nội dung bài học.
- Học sinh dần hình thành thói quen quan sát thực tiễn, đam mê thiết kế nhà
và đam mê thiết kế xây dựng hơn.

- Học sinh dần hình thành ý tưởng, phát huy được năng lực sáng tạo của bản
thân thông qua mô hình nhà ở phong phú và đa dạng.
- Học sinh bắt đầu có định hướng nghề sau khi tốt nghiệp THPT.
Với các giải pháp và biện pháp trên thì chất lượng học sinh được nâng lên
một cách rõ rệt, theo các số liệu thống kê mà tôi đã trực tiếp giảng dạy từ năm
2017 đến nay. Cụ thể:
Năm
học
2017
2018
2018
-201
9
2019
2020

Điều
kiện
Chưa
áp
dụng
Bắt
đầu
áp
dụng
Đã
áp
dụng

Sĩ số

Dưới trung
bình
SL
%

Trung bình

Khá

Giỏi

SL

%

SL

%

SL

%

46

3

6,52%

15

32,61%

23

50%

5

10,87%

46

1

2,17%

8

17,39%

28

60,86%

9

19.58%

46

0

0%

5

10,87%

30

65,22%

11

23,91%

- Một số sản phẩm của HS sau khi dạy chuyên đề:

1818


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

Mô hình thiết kế ngôi nhà của nhóm 1, 2 lớp 11A1, trường THPT Lê Hoàn

Mô hình thiết kế ngôi nhà của nhóm 1, 3 lớp 11A5, trường THPT Lê Hoàn

1919


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

Mô hình thiết kế ngôi nhà của nhóm 1, 4 lớp 11A3, trường THPT Lê Hoàn

Mô hình thiết kế ngôi nhà của nhóm 3, 4 lớp 11A11, trường THPT Lê Hoàn

3.1.2. Bài học kinh nghiệm:
Để đạt được kết quả trên, GV cần:
- Giáo viên cần tự bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, nâng cao
sự hiểu biết của bản thân về sự phát triển và xu hướng phát triển của các sản
phẩm sáng tạo trong tương lai, thường xuyên trao đổi, rút kinh nghiệm với đồng
nghiệp.
2020


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

- Giáo viên cần nắm vững và sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học,
các kỹ thuật dạy học tích cực, và hình thức chuyển giao nhiệm vụ trong bài
giảng để học sinh không cảm thấy nhàm chán.
- Giáo viên cần lựa chọn những nội dung kiến thức gần gũi và phù hợp
với điều kiện sinh hoạt của các em, phù hợp với khả năng hiện thực hóa ý tưởng.
- Giáo viên cần lựa chọn những nội dung liên hệ thực tiễn mang tính tức
thời, mang xu thế đón đầu sự phát triển trong tương lai.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà bản thân tôi đã rút ra được từ thực tế

qua quá trình giảng dạy chuyên đề “Thiết kế và Bản vẽ nhà” ở trường THPT,
cũng là kinh nghiệm rút ra được sau khi thực hiện đề tài này nói riêng.
3.2. KIẾN NGHỊ
- Đề nghị ngành giáo dục tiếp tục phát động các cuộc thi cho học sinh
phát huy năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kĩ thuật, ví dụ: cuộc
thi ý tưởng sáng tạo, sản phẩm sáng tạo, sản phẩm tận dụng, sản phẩm xanh,
sáng tạo khoa học kĩ thuật....
- Các cấp quản lý giáo dục trong trường phải quan tâm thường xuyên đến
công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các nội dung về định hướng phát triển
năng lực, hình thành ý tưởng và thiết kế kĩ thuật. Tổ chức các cuộc thi thiết kế
dụng cụ dạy học, thiết kế sản phẩm tiện ích phục vụ cơ sở vật chất trong nhà
trường.
- Về công tác tuyên truyền và giáo dục nhà trường cần phải trang bị: phim
tư liệu, tranh ảnh, tài liệu, báo chí, thiết bị phục vụ công tác dạy học định hướng
phát triển năng lực sáng tạo, năng lực hình thành ý tưởng và thiết kế kĩ thuật.
Mỗi một học sinh, em nào cũng có một năng lực nhất định. Chỉ có điều
năng lực đó có được khai thác, có được định hướng phát huy hay không. Đặc
biệt với sự phát triển của khoa học kĩ thuật ngày nay, tôi thiết nghĩ nếu Giáo viên
phát huy và khai thác được năng lực sáng tạo, năng lực hình thành ý tưởng và
thiết kế kĩ thuật cho học sinh thì tôi tin chắc chúng ta đang đào tạo được những
nhân tài cho tương lai đất nước.
Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi đã cố gắng thể hiện nội dung một
cách hệ thống, trình bày vấn đề rõ ràng, chính xác nhưng sẽ không tránh khỏi
những thiếu xót. Rất mong được bạn đọc và quý đồng nghiệp góp ý để sáng kiến
của tôi được hoàn thiện và phong phú hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG Thanh hoá, ngày 01 tháng 07 năm 2020
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
ĐƠN VỊ
mình viết, không sao chép nội dung

của người khác.

2121


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

Nguyễn Thị Hoa

2222


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách giáo khoa Công nghệ 11 – Nhà xuất bản giáo dục – Năm 2007.
2. Sách giáo viên Công nghệ 11 – Nhà xuất bản giáo dục – Năm 2007.
3. PGS.TS. KTS Nguyễn Đức Thiềm – 2004 – Nguyên lý thiết kế kiến trúc nhà
dân dụng – NXB Khoa học & Kỹ thuật Hà Nội.
4. KTS. Nguyễn Tài My – 1995 – Kiến trúc công trình- Những khái niệm cơ bản
– ĐH Bách khoa TPHCM
5. Các trang web:
- />- />- />- />
2323


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

DANH MỤC CÁC ĐỀ TÀI SKKN ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH GIÁ
XẾP LOẠI
Họ và tên: Nguyễn Thị Hoa
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường THPT Lê Hoàn

T
T

Tên đề tài SKKN

Cấp
đánh
giá xếp
loại

1

Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý
tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề “Thiết kế và Bản
vẽ kỹ thuật”

Tỉnh

Kết
quả
đánh
giá

xếp
loại

Năm học
đánh giá
xếp loại

C

20172018

2424


Phát triển năng lực sáng tạo, hình thành ý tưởng và thiết kế kỹ thuật cho học sinh lớp
11 thông qua chuyên đề: “Thiết kế và bản vẽ nhà”

PHỤ LỤC
I. Các từ viết tắt
1. THPT: Trung học phổ thông.
2. GV: Giáo viên.
3. HS: Học sinh.
4. SGK: Sách giáo khoa.
5. CNTT : Công nghệ thông tin

6. TT: Truyền thông
7. BVKT: Bản vẽ kĩ thuật
8. ĐH: Đại học
9. TPHCM: Thành phố Hồ Chí Minh
10. PPDH: Phương pháp dạy học

11. SKKN: Sáng kiến kinh nghiệm

II. Phiếu học tập
Các yếu tố
Phong cách kiến trúc
Số phòng
Hướng chính của ngôi nhà
Màu sơn và màu nội thất phù hợp cho
từng phòng
Hướng của các phòng: phòng khách,
phòng bếp, các phòng ngủ, nhà vệ sinh …
phù hợp
Chiều cao: nhà, tầng, cửa phù hợp
Số bậc cầu thang, chiều cao bậc cầu thang
…..

Đặc điểm phù hợp

2525