Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả giáo dục kiến thức pháp luật thông qua giờ học ngoại khoá môn GDCD ở trường THPT triệu sơn 3

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Như chúng ta đều biết môn Giáo dục công dân trong trường phổ thông có
vai trò và ý nghĩa rất quan trọng. Đây là môn học trực tiếp góp phần hoàn thiện
nhân cách cho thế hệ trẻ. Song hiện nay vấn đề nhận thức bộ môn còn nhiều hạn
chế do thói quen “ học – thi, thi – học”. Đa số mọi người – trong đó có học sinh,
phụ huynh và thậm chí cả một số giáo viên cho rằng Giáo dục công dân là môn
học phụ vì nó không liên quan đến chọn ngành nghề của học sinh. Vì vậy, Giáo
viên, phụ huynh thì không quan tâm còn học sinh thì không có hứng thú học tập.
Chính vì vậy kết quả học tập của học sinh chưa cao, môn GDCD không phát huy
được vai trò, vị trí của mình trong giáo dục phổ thông.
Với mục đích nhằm góp phần nâng cao nhận thức cho mọi người, đặc biệt là
cho học sinh về vai trò, vị trí của môn Giáo dục công dân đã có rất nhiều giáo
viên trực tiếp giảng dạy và những nhà khoa học giáo dục tâm huyết với bộ môn
đi sâu tìm hiểu cách làm thế nào để các em học sinh không quay lưng lại với
môn học? Có rất nhiều công trình nghiên cứu và sáng kiến kinh nghiệm về
phương pháp gây hứng thú và phát huy tính tích cực học tập môn Giáo dục công
dân nhằm nâng cao hiệu quả dạy học. Tuy nhiên cho đến nay vấn đề dạy học
môn học này vẫn đang gặp rất nhiều khó khăn do học sinh chỉ học đối phó mà
chưa say mê thực sự với môn học, chưa nhận thức được tầm quan trọng và sự
cần thiết phải học tập bộ môn. Là một giáo viên trực tiếp dạy học môn Giáo dục
công dân trong trường THPT tôi luôn trăn trở, tìm tòi các cách thức dạy học
nhằm giúp các em học sinh tích cực học tập, góp phần tạo nên hứng thú trong
các giờ học pháp luật
Lứa tuổi học sinh THPT đang có sự thay đổi về mặt tâm sinh lý, sự thay
đổi này kéo theo những suy nghĩ và hành động khác với những giai đoạn phát
triển trước đó. Sự thay đổi này ngày phải gắn liền với các chuẩn mực đạo đức xã
hội và các quy định của pháp luật. Vì vậy việc tạo môi trường để các em định
hướng đúng là một trong các nhiệm vụ của trường THPT, trong đó có môn
GDCD - môn học có lợi thế trong việc trang bị cho các em những hiểu biết ban
đầu về pháp luật như: pháp luật là gì, công dân có những quyền cơ bản nàò? Là

đặc biệt quan trọng.
Tuy nhiên, thời lượng chính khóa dành cho môn GDCD ở các trường THPT
chỉ có 1 tiết/tuần, cả năm học cũng chỉ có 34 tiết và 1 tiết thực hành, ngoại khóa,
tổng cộng thời gian dành cho các buổi học chính khóa khoảng 26,25 giờ đồng hồ
tương đương với khoảng ba ngày làm việc theo giờ hành chính. Đối với môn
GDCD lớp 12 có thể tận dụng được cả số thời gian đó cho việc giáo dục pháp
luật. Còn đối với lớp 10 và 11 chỉ có thể sử dụng một phần rất ít thời gian đó cho
việc tích hợp giáo dục pháp luật. Trong khi kiến thức pháp luật thì tương đối
nhiều mà lại khô khan, trừu tượng, chỉ với thời lượng trên lại không liên tục nên
việc khắc sâu kiến thức cho học sinh gặp nhiều khó khăn.
Giáo dục pháp luật ngoại khóa là một phần không thể thiếu của công tác
phổ biến, giáo dục pháp luật trong các nhà trường. Phổ biến, giáo dục pháp luật
1


ngoại khóa phải đảm bảo vừa phổ biến, cung cấp kiến thức pháp luật, vừa giáo
dục, thu hút, vận động chấp hành pháp luật nhằm không ngừng nâng cao ý thức
chấp hành pháp luật trong HS. Nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật ngoại
khóa cần bám sát nhiệm vụ trọng tâm của ngành giáo dục, bám sát Kế hoạch
triển khai thực hiện Đề án 1928 của giai đoạn 2013 - 2016 và thống nhất với
chương trình giáo dục pháp luật chính khóa. Vì vậy, ngày 27/1/2014, Bộ giáo
dục và đào tạo ban hành quyết định số 366/QĐ-BGDĐT “Chương trình phổ biến
pháp luật ngoại khóa cho học sinh, sinh viên trong các trường đại học, cao đẳng,
trung cấp chuyên nghiệp giai đoạn 2013-2016 và những năm tiếp theo".
Với mong muốn góp phần thực hiện Đề án 1928, quyết định 366/QĐBGDĐT đưa những kiến thức pháp luật đến với các em một cách phù hợp, nhẹ
nhàng, không khô cứng, tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Một số kinh nghiệm nâng
cao hiệu quả giáo dục kiến thức pháp luật thông qua giờ học ngoại khóa
môn GDCD ở trường THPT Triệu Sơn 3 ”
1.2. Mục đích nghiên cứu
Khi chọn đề tài nghiên cứu tôi đã đặt ra những mục tiêu cho đề là:

- Làm cho hoạt động giảng dạy môn GDCD không chỉ là môn học giáo dục
chính trị, pháp luật đơn thuần mà trở thành môn học giáo dục đa dạng, một sân
chơi bổ ích. Đưa pháp luật vào trong cuộc sống
- Bồi dưỡng kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng làm việc nhóm
trước đám đông giúp các em tự tin vào bản thân làm chủ kiến thức.
- Bồi dưỡng ý thức tinh thần lao động sáng tạo, ý thức về tự học, tự sáng tạo,
chuyên cần trong học tập. Nâng cao trách nhiệm của bản thân với môn học, Đam
mê, học hỏi, sưu tầm tài liệu tự nghiên cứu, chủ động tìm hiểu thực hiện pháp
luật, nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục nói chung, và hiệu quả trong việc giảm
thiểu vi phạm pháp luật
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là rút ra “Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu
quả giáo dục kiến thức pháp luật thông qua giờ học ngoại khóa”
1.4 . Phương pháp nghiên cứu
Xuất phát thực tiễn yêu cầu, tôi chọn một số phương pháp để tiến hành nghiên
cứu đề tài.
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết.
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế và thu thập thông tin.
- Phương pháp quan sát sư phạm.
Trong sáng kiến này, tôi mạnh dạn đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục
pháp luật, hình thức tổ cức giáo dục pháp luật học và kiểm tra, đánh giá theo
định hướng năng lực người học trong giáo dục phổ thông qua việc phổ biến và
giải quyết các tình huống
2


2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận
Hoạt động ngoại khóa được hiểu là quá trình kết hợp có mục đích vai trò chủ
đạo của giáo viên với hoạt động của học sinh nhằm hình thành ý thức, tình cảm,

hành vi thói quen phù hợp với các chuẩn mực xã hội. Qua nhiều con đường, đặc
biệt con đường dạy học và hoạt động ngoại khóa hướng tới sự hình thành và
phát triển nhân cách tốt đẹp cho học sinh. Nếu dạy học là tạo dựng cho học sinh
hệ thống những tri thức khoa học, thông qua đó để giáo dục nhân cách và tạo cơ
sở cho toàn bộ quá trình giáo dục đạt hiệu quả cao thì hoạt động ngoại khóa là
những hoạt động được tổ chức ngoài giờ học các môn văn hoá ở trên lớp, là con
đường gắn lí thuyết với thực tiễn, tạo nên sự thống nhất giữa nhận thức và hành
động.
Hoạt động ngoại khóa là hoạt động quan trọng đối với việc phát triển tâm
hồn, trí lực, thể lực và các năng lực khác trong quá trình hoàn thiện nhân cách
học sinh. Hoạt động ngoài giờ lên lớp có nội dung phong phú, hình thức đa dạng
hấp dẫn, phạm vi tiến hành rộng, khả năng kết hợp các lực lượng giáo dục lớn
hơn nhiều so với dạy học văn hóa. Do đó, khép kín chu trình giáo dục cả về
không gian và thời gian. Đó là điều kiện thuận lợi để học sinh phát huy vai trò
chủ thể của mình, tính tự giác, tính tích cực chủ động sáng tạo trong mọi hoạt
động.
Công cuộc đổi mới đất nước, xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam đòi
hỏi có những con người mới, có tri thức khoa học, có hiểu biết về pháp luật, có ý
thức tuân thủ pháp luật. Thực tế hiện nay cho thấy, tình hình vi phạm pháp luật
trong xã hội ngày càng tăng nhất là trong lứa tuổi thanh thiếu niên mà một trong
những nguyên nhân đó là tình trạng “mù” pháp luật, không hiểu biết gì về pháp
luật, hoặc hiểu biết pháp luật không đầy đủ, từ đó dẫn đến việc có những hành vi
vi phạm pháp luật.
Các em học sinh trong các trường THPT đang trong giai đoạn phát triển có
nhiều biến động về thể chất lẫn tâm hồn, điều này có tác động lớn đến tâm sinh
lý của các em.
Về tâm, sinh lý : Đây là lứa tuổi tâm lý có nhiều biến động, rất nhạy cảm, dễ
xúc động, dễ bị kích động, bị tác động bởi các yếu tố bên ngoài như phim, ảnh,
các hoạt động văn hoá xã hội. Khi cơ thể phát triển tạo ra các nhu cầu tìm hiểu
sự việc, những ham muốn về sinh lý, về giới tính cộng với tính tò mò muốn biết

hết mọi việc, muốn làm như “người lớn”, bắt chước người lớn, Vì thế, nếu
không được giáo dục, không được hướng dẫn đúng cách, nhất là không được
trang bị kiến thức pháp luật dễ nảy sinh tâm lý lệch lạc dẫn đến hành vi phạm
pháp luật
Ở lứa tuổi này nhân cách đang trong giai đoạn hình thành và chưa ổn định,
các em rất dễ sa ngã, dễ bị rủ rê, lôi kéo vào các hành vi phạm tội do đặc tính
hiếu động, tò mò của tuổi trẻ, nhưng cũng dễ uốn nắn, dễ tiếp thu các điều hay,
điều tốt khi được định hướng, được giáo dục ngay từ giai đoạn này.
3


Về nhận thức : đa số các em đang trong giai đoạn hình thành nhân cách,
tâm, sinh lý chưa ổn định, suy nghĩ chưa chín chắn, tính cách hay thay đổi, các
em chưa nhận thức đầy đủ được tính chất của hành vi của bản thân.
Dưới góc độ xã hội, đây là lứa tuổi bắt đầu được phép tham gia một số quan
hệ xã hội nhất định, được pháp luật coi là có năng lực hành vi trong một vài
quan hệ xã hội, đồng thời cũng bắt đầu phải chịu sự điều chỉnh của pháp luật,
phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình, khi tham gia các quan hệ xã hội.
Những đặc điểm đó có tác động, ảnh hưởng rất lớn đến quá trình nhận thức
và hành động của các em, nếu không có sự định hướng, tác động giáo dục theo
các mục tiêu, chuẩn mực xã hội thì rất dễ bị lôi kéo vào các việc làm, các hành
vi xấu.
Vì thế việc phổ biến, giáo dục pháp luật vào nhà trường ở giai đoạn này sẽ
có tác động lớn trong việc định hướng, phát triển hình thành nhân cách công
dân, góp phần điều chỉnh hành vi, nâng cao nhận thức, xây dựng nhân cách, xây
dựng tính hướng thiện, đảm bảo tính liên tục trong nhận thức, hình thành trong
các em hành vi, thói quen tự giác xử sự đúng pháp luật, và có ý thức tuân thủ
pháp luật.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng SKKN
Theo thống kê của ngành Công an, trong 8 tháng đầu năm 2019 toàn quốc

xảy ra 25.806 vụ hình sự ; trong đó nhiều vụ do học sinh và sinh viên gây ra.
Đáng chú ý là số vụ và số đối tượng vi phạm của năm sau cao hơn năm trước và
tính chất phạm tội cũng nghiêm trọng hơn.
Trong giai đoạn hiện nay, tình hình tội phạm ngày càng phức tạp và chúng
luôn chú ý tới HS, SV- đối tượng có sự hiểu biết chưa đầy đủ, thích đua đòi ăn
chơi để dụ dỗ lôi kéo các em thực hiện hành vi phạm tội.
Vì vậy, trong những năm gần đây, tình trạng vi phạm PL trong HS có chiều
hướng gia tăng cả về số vụ việc và tính chất nghiêm trọng, hành vi phạm pháp
trở nên thường xuyên hơn, đa dạng hơn, tạo nên những bức xúc trong dư luận và
nhân dân..., nguyên nhân không chỉ là do thiểu hiểu biết PL, mà còn là sự bất
chấp PL, thậm chí “lách luật” để vi phạm…
Phương pháp, hình thức GDPL cho HS còn nhiều hạn chế, bất cập nên chưa
tạo được những đột phá trong thay đổi nhận thức HS – mặc dù đã có những đổi
mới bước đầu như: đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, giáo dục, đổi mới
kiểm tra đánh giá môn GDCD theo hình thức vừa bằng cách cho điểm, vừa bằng
cách đánh giá biểu hiện hành vi thông qua xếp loại hạnh kiểm. GV môn GDCD
chưa kiểm soát được hành vi của học sinh do không có đủ khả năng và điều kiện
thời gian thực hiện.
Công tác phổ biến, GDPL đôi khi còn mang tính hình thức, làm cho có làm,
chỉ đơn thuần trang bị kiến thức pháp luật mà chưa chú ý phát triển năng lực và
phẩm chất cho các em, đặc biệt khâu giám sát diễn biến tâm lý, biểu hiện thái
độ, hành vi trong và ngoài nhà trường của các em chưa được quan tâm
4


- Nguyên nhân của thực trạng
Nội dung GDPL đang có sự “quá tải” khi có rất nhiều kiến thức pháp luật
được tuyên truyền, giảng dạy trong nhà trường thông qua các hình thức như :
tích hợp, lồng ghép, chuyên đề, thêm tiết... mà thiếu đi sự lựa chọn nội dung
trong việc GDPL cho HS. Điều này dẫn tới sự lúng túng trong xây dựng chương

trình, nhiều nội dung đưa vào môn Giáo dục công dân (GDCD) trùng lặp với
môn học khác. Chẳng hạn, theo Quy chế Đánh giá, xếp loại HS trung học cơ sở
và HS THPT (ban hành kèm theo Thông tư 58/2011/TT-BGDĐT ngày
12/12/2011) quy định giáo viên môn GDCD phối kết hợp với giáo viên chủ
nhiệm lớp giá xếp loại hạnh kiểm ghi vào học bạ của học sinh. Đây là điểm mới
so với trước đây. Tuy nhiên, có thực tế : một GV dạy môn GDCD chỉ có 1tiết/1
tuần/1 lớp - nên trong một tuần, GV phải tiếp cận với rất nhiều lớp, nhiều HS.
Với số HS đông đảo như vậy mà GV chỉ có 45 phút tiếp cận thì không thể nắm
bắt được diễn biến tâm lý, biểu hiện hành vi của HS để đánh giá, xếp loại ghi
vào học bạ?
Hơn nữa, về phương pháp, một số GV chưa phân biệt được giữa “dạy học
PL” và “GDPL”. Nhiều GV hiện nay vẫn còn nặng về “dạy học PL”- tức là
tuyên truyền, trình bày cặn kẽ, giúp HS tiếp thu, nắm vững về PL. Cách làm này
chỉ đạt được mục tiêu nâng cao hiểu biết pháp luật nhưng lại chưa giáo dục được
ý thức, thái độ, hành vi, kỹ năng, kỹ xảo cho HS dẫn đến thực trạng vi phạm PL
ở các em có chiều hướng gia tăng ngay khi chúng ta đang đẩy mạnh tuyên
truyền, phổ biến PL.
Môn GDCD, trong đó có GDPL là hoạt động giáo dục có ý thức, mục đích, kế
hoạch nhằm bồi dưỡng cho công dân tương lai những phẩm chất về tri thức, tư
tưởng, đạo đức, hành vi, lối sống cũng như những kỹ năng sống cần thiết cho
cuộc sống sau này ; là một quá trình giáo dục tiếp nối từ giảng đường đến đời
sống, từ học lý thuyết đến kiểm soát hành vi. Nhiều trường chưa phát huy hết
sức mạnh của các tổ chức trong và ngoài đơn vị tham gia vào hoạt động GDPL.
Sự phối hợp giữa nhà trường và cơ quan công an trong GDPL chỉ ở phạm vi giải
quyết vụ việc đã xẩy ra chứ chưa có các hoạt động, phối hợp giáo dục, trao đổi
thông tin thường xuyên giữa các bên... để tìm các giải pháp nhằm giáo dục hiệu
quả.
2.3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP MANG TÍNH KHẢ THI
2.3.1. Giáo viên giảng dạy môn GDCD cần phân biệt được sự khác nhau
giữa giáo dục pháp luật (GDPL) và dạy học pháp luật (DHPL).

Về phương pháp, một số GV chưa phân biệt được giữa “dạy học PL” và
“GDPL”. Đa số vẫn còn nặng về “dạy học pháp luật”. Vậy, thế nào là giáo dục
pháp luật?
Theo cách hiểu chung nhất, giáo dục pháp luật có hai nghĩa:
- Theo nghĩa hẹp : Giáo dục pháp luật là giới thiệu tinh thần văn bản pháp
luật cho người có nhu cầu; theo đó giáo dục pháp luật là việc truyền bá pháp luật
cho đối tượng nhằm nâng cao tri thức, tình cảm, niềm tin pháp luật cho đối
5


tượng từ đó nâng cao ý thức tôn trọng pháp luật, nghiêm chỉnh chấp hành pháp
luật của đối tượng.
- Theo nghĩa rộng : Giáo dục pháp luật là một khâu của hoạt động tổ chức
thực hiện pháp luật, là hoạt động định hướng có tổ chức, có chủ định thông qua
các hình thức giáo dục, thuyết phục, nêu gương... nhằm mục đích hình thành ở
đối tượng tri thức pháp lý, tình cảm và hành vi xử sự phù hợp với các đòi hỏi
của hệ thống pháp luật hiện hành với các hình thức, phương tiện, phương pháp
đặc thù.
Như vậy, phổ biến, giáo dục pháp luật là quá trình hoạt động thường xuyên,
liên tục và lâu dài của chủ thể tuyên truyền lên đối tượng, là cầu nối để chuyển
tải pháp luật vào cuộc sống. Trong công tác quản lý nhà nước, phổ biến, giáo
dục pháp luật được hiểu theo nghĩa rộng và được xác định là một công việc
trọng tâm và thường xuyên của các cơ quan nhà nước, các cấp, các ngành.
Để GDPL thực sự hiệu quả, đòi hỏi GV dạy GDCD trong trường THPT
phải thay đổi mạnh mẽ quan điểm về GDPL cho HS theo hướng chuyển đổi từ
“dạy học PL” sang “GDPL”. Cụ thể : chuyển từ tuyên truyền, trình bày cãn kẽ
nội dung pháp luật cho HS sang giáo dục tri thức, tư tưởng, thái độ, hành vi, kỹ
năng sống thông qua tổ chức các hoạt động thiết thực... nhằm hình thành ý thức
tự giác, chủ động trong đánh giá hành vi của HS về bản thân và mọi người trên
cơ sở sự định hướng, kiểm tra, giám sát chặt chẽ của GV và nhà trường, qua đó

giảm thiểu hành vi vi phạm PL trong học sinh và tăng cường tính tự giác chấp
hành PL ở các em ngày một cao hơn.
2.3.2. Giáo dục pháp luật thông qua các tiết giáo dục ngoài giờ lên lớp
theo quy định.
Từ nhiều năm nay, Bộ giáo dục và đào tạo đã quy định ngoài việc học các
chương trình chính khoá, học sinh THPT được thực hiện hai tiết giáo dục ngoài
giờ lên lớp trong một tháng. Thống nhất của nhóm GDCD trường THPT X
chúng tôi trong năm học này mỗi khối có hai tiết “Thực hành, ngoại khóa các
vấn đề của địa phương và các nội dung đã học” vào khoảng cuối của mỗi kỳ
học. Tôi thấy tổ chức cho các em những hoạt động ngoài giờ lên lớp là một việc
làm có ý nghĩa rất lớn, bởi ở các tiết học đó, các em được trao đổi, thảo luận
nhiều nội dung và chủ đề mà Bộ giáo dục và đào tạo đã cung cấp tài liệu tham
khảo. Các em được tiếp cận với nhiều vấn đề giáo dục đạo đức, pháp luật, nhiều
vấn đề xã hội, nhiều kỹ năng thực sự cần thiết.
Tuy vậy, việc thực hiện được các tiết giáo dục ngoài giờ lên lớp cho học
sinh không phải là một điều đơn giản đối với nhiều giáo viên. Bởi kiến thức ở
đây không phải là kiến thức chuyên ngành mà các giáo viên được đào tạo, hơn
thế, đã là giáo dục ngoài giờ lên lớp thì phương pháp dạy học, cách thức tổ chức
phải sáng tạo, linh hoạt thì mới thu hút được học sinh và đem lại hiệu quả thực
sự của việc giáo dục. Nếu thực hiện tiết học ngoài giờ lên lớp mà lúc nào cũng
bắt học sinh ngồi trong lớp, sau đó giáo viên chỉ sử dụng phuơng pháp thuyết
trình thì học sinh sẽ cảm thấy nhàm chán và không đem lại sự thoải mái.
6


Là giáo viên dạy môn GDCD đồng thời cũng là GVCN nên tôi càng coi
trọng các tiết giáo dục ngoài giờ lên lớp, bởi đây là cơ hội để tôi không những
thực hiện được chủ đề giáo dục của tháng mà còn thực hiện đan xen những chủ
đề giáo dục kỹ năng sống cho các em - vấn đề mà tôi rất tâm đắc thực hiện. Tôi
luôn tìm cách để đổi mới nội dung và hình thức tổ chức giáo dục ngoài giờ lên

lớp : Có tiết cho học sinh sinh hoạt ở trên lớp và sử dụng phương pháp mới như
đóng vai, thảo luận, thi hùng biện, giao lưu văn nghệ; có tiết cho các em xuống
nhà đa năng (ở đó không gian rộng rãi mà không ảnh hưởng tới các lớp khác),
có tiết tổ chức các em sinh hoạt chủ đề : Học sinh với an toàn giao thông ; nói
không với bạo lực học đường ; nói không với tệ nạn xã hội, ...
Để đạt mục tiêu và hiệu quả của tiết hoạt động đó, tôi chọn chủ đề sinh
hoạt phù hợp với từng tuần, tháng hoặc chủ đề mang tính “thời sự” mà học sinh
quan tâm, hợp với khả năng của mình và nguồn tài liệu tin cậy để thực hiện.
Để hoạt động trong 45 phút thì việc chuẩn bị của thầy trò là yếu tố quyết
định. Với học sinh, tôi thông báo cho các em chuẩn bị trước những thắc mắc và
vấn đề cần thảo luận trao đổi.
Với giáo viên, tôi chuẩn bị nội dung cụ thể cho từng chủ đề (có thể tổ chức
trò chơi hái hoa dân chủ xen lẫn văn nghệ). Trong năm học 2018-2019, ở một số
lớp mà tôi trực tiếp giảng dạy, tôi đã cho học sinh trao đổi thảo luận các chủ đề:
góp phần phòng chống bạo lực học đường, ứng xử thanh lịch, văn hoá tham gia
giao thông đường bộ…
Trước buổi sinh hoạt ngoại khoá (vào giờ giải lao) tôi cùng học sinh trang trí
bảng, viết chủ đề sinh hoạt lớp, vẽ trang trí. Như vậy, không mất nhiều thời gian,
không cầu kỳ, nhưng lớp học đã có một không khí mới mẻ, đầm ấm trong tiết
giáo dục ngoài giờ lên lớp. Các em thấy rất vui vẻ, bổ ích sau tiết học, có khi
còn mang niềm vui này chia sẻ với bạn bè và người thân.
Ví dụ cụ thể : Hưởng ứng ngày Pháp luật năm 2018, tôi chọn chủ đề sinh
hoạt : “An toàn với xe đạp điện, xe máy điện”
Chuẩn bị :
* Học sinh:
- Bài hát “Chúng em với an toàn giao thông” của tác giải Hoàng Phong.
- Hai loại mũ bảo hiểm : mũ thời trang và mũ của công ty Honda.
- Trang trí bảng.
- Phần thưởng (một vài phần thưởng nhỏ, ngộ nghĩnh).
- Bút dạ, giấy A0, các câu hỏi, thắc mắc, các tình huống về chủ đề.

- Bài tham luận.
* Giáo viên :
- Máy tính, loa.
- Chương trình và nội dung buổi sinh hoạt để trình chiếu.
7


- Thu thập những khẩu hiệu có liên quan để trình chiếu.
* Thực hiện :
Giới thiệu và bầu ban giám khảo (bao gồm cả giáo viên) và thư ký.
Phần I : Khởi động:
Cả lớp hát tập thể bài “Chúng em với an toàn giao thông” của tác giả Hoàng
Phong, theo nhạc GV đã chuẩn bị để tạo không khí sôi nổi trong lớp học.
Phần II : Trao đổi cùng nhau

( Mũ đảm bảo chất lượng)

( Mũ kém chất lượng)

- GV dẫn dắt bằng các câu hỏi:
+ Lớp mình có những bạn nào đi xe đạp điện đến trường?
+ Những bạn nào đã có mũ bảo hiểm?
+ Bạn nào mang theo mũ bảo hiểm nhưng chỉ để trong cốp, trong giỏ xe,
hoặc để trên lớp cho Đoàn thanh niên kiểm tra?
+ Bạn nào thường xuyên đội mũ bảo hiểm?
+ Các bạn có biết quy định nào của pháp luật liên quan đến việc tham gia
giao thông bằng xe máy điện, xe đạp điện không?

8

- Sau khi có ý kiến của học sinh cho từng vấn đề giáo viên sẽ trao đổi cùng
các em và hướng các em đến nhận thức đúng để có hành động đúng khi tham gia
giao thông.
Phần III : Phần thi “Ai nhanh hơn?”
- GV chia lớp thành bốn đội, các đội bầu ra đội trưởng.
- GV phổ biến thể lệ cuộc thi : Tìm hiểu luật giao thông đường bộ

+ Đội nào có nhiều câu trả lời nhanh và đúng sẽ là đội thắng cuộc.
+ Câu hỏi của cuộc thi được soạn thảo trên phần mềm powerpoint và
chiếu lên máy chiếu:
Câu 1: Tại sao bạn cần đội mũ bảo hiểm khi xe đạp điện, xe máy điện?
Câu 2 : Theo em độ tuổi 12, 13 có được đi xe đạp điện không?
Câu 3 : Thời gian gần đây trên các đường trên cả nước xuất hiện nhiều học
sinh, sinh viên điều khiển xe đạp điện, xe đạp máy lưu thông trên đường không
đội mũ bảo hiểm. Theo em, trong trường hợp này có bị xử lý không?
Câu 4 : Khi điều khiển xe gắn máy và lưu thông trên đường có đội mũ bảo
hiểm và cài quai đúng quy cách nhưng mũ không đạt chất lượng theo tiêu chuẩn
thì có bị xử phạt hay không?
Câu 5 : Em hiểu được vai trò của việc đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy điện,
xe đạp điện nhưng em thấy thực hiện hơi khó một chút. Hãy cùng cho nhau
những gợi ý là ta nên làm thế nào?
(Mỗi một slide câu hỏi kết nối với một slide câu trả lời và ngược lại)
Trao thưởng: Ban giám khảo cùng học sinh trong lớp đánh giá (lựa chọn)
những đội tham gia thảo luận nhiệt tình, tích cực, hiệu quả nhất. Đại diện ban
giám khảo trao thưởng cho các em.
Phần IV : Thi hùng biện:
Mỗi đội cử một bạn lên hùng biện về chủ đề trong hai phút (có thể đọc
bài tham luận viết sẵn, có thể trình bày theo ý tưởng).
9

Ban giám khảo chọn và trao giải cho bài hùng biện hay nhất, có ý nghĩa
nhất, thiết thực nhất.
(Đáp án câu hỏi phần thi “Ai nhanh hơn” ở phần phụ lục 1).
Phần V : Xin ý kiến tư vấn của cô giáo
- Học sinh đưa ra các câu hỏi thắc mắc, các tình huống liên quan đến chủ
đề nhờ cô giáo tư vấn giúp đỡ.
- Giáo viên chủ nhiệm trực tiếp cho các em lời khuyên (Giáo viên có thể
chia sẻ với học sinh kinh nghiệm của mình, nếu có vấn đề khó mà giáo viên
chưa tư vấn được ngay, thì có thể hẹn học sinh trả lời vào một buổi khác sau khi
giáo viên đã tham khảo được nội dung đó).
Như vậy qua tiết học giáo dục ngoài giờ lên lớp tôi đã có thể giáo dục thêm
cho các em một số quy định của pháp luật liên quan đến an toàn khi đi xe đạp
điện. Đồng thời, các em được sinh hoạt tập thể, được thảo luận chủ động, giao
lưu cởi mở, học mà không căng thẳng … nên các em rất hứng thú tham gia,
hiệu quả giáo dục đạt được cao hơn.
2.3.3. Kết hợp với các cơ quan tuyên truyền, công an huyện và tỉnh giáo
dục pháp luật hưởng ứng ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
Việt Nam, tháng An toàn giao thông, chiếu phim tuyên truyền về chủ quyền
biển đảo, tổ chức thi tìm hiểu pháp luật KHCNTT, HS, TNMT ...
Việc GDPL không chỉ trong nhà trường mà còn có nhiều cơ quan, ban
ngành cùng phối hợp nhằm nâng cao hiệu quả GDPL. Thực hiện Kế hoạch số
872/KH-BGDĐT ngày 01/10/2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc tổ chức
thực hiện “Ngày Pháp luật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” trong
ngành giáo dục năm học nào Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa cũng hướng
dẫn một số việc làm cụ thể để tổ chức các hoạt động ngày Pháp luật,với chủ đề :
“Toàn dân tích cực tìm hiểu và nghiêm chỉnh thi hành Hiến pháp, pháp luật vì
mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”
Ở giải pháp này tô thực hiện như sau:

- Trước hết tôi giới thiệu học sinh tìm hiểu một số luật cơ bản, gắn liền thực tiễn
cuộc sống ví dụ: Bộ luật dân sự, luật hình sự, Luật biển, luật công nghệ thông
tin, luật hôn nhân và gia đình....
- Sau đó tôi chuẩn bị hệ thống những câu hỏi trắc nghiệm liên qua đến nội dung
của các em đã tìm hiểu ở mức độ nhận biết ( phần này học sinh chuẩn bị ở nhà)
- Các hoạt động phối kết hợp được thực hiện thông qua các hình thức học cá
nhân, cặp đôi, học nhóm nhằm giúp học sinh hiểu được các kiến thức cơ bản của
pháp luật, trong một số lĩnh vực của đời sống xã hội ; khả năng vận dụng các kiến
thức đó để phân tích, giải thích các hiện tượng trong gia đình, xã hội, trên cơ sở đó
hình thành ở học sinh thái độ tích cực trong giải quyết các vấn đề thực tiễn.

10


11


2.3.4. Giáo dục pháp luật thông qua tổ chức cuộc thi “Tìm hiểu pháp
luật”.
Viết bài dự thi dưới hình thức trả lời câu hỏi là một trong các biện pháp
giáo dục pháp luật được sử dụng phổ biến. Đã từng có rất nhiều cuộc thi tìm
hiểu về pháp luật : Luật Đất đai, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật phòng, chống
ma túy,… những cuộc thi như vậy thu hút được mọi lứa tuổi tham gia, có tác
dụng phổ biến, giáo dục rộng rãi những quy định của pháp luật về mọi mặt của
đời sống. Nhận thấy đây là một hình thức có thể áp dụng trong phạm vi trường
học nên tôi cùng nhóm tổ chức cuộc thi tìm hiểu pháp luật. Cụ thể là thi tìm hiểu
Hiến pháp 2013. Sở dĩ, tôi chọn nội dung này là vì Hiến pháp 2013 là bản Hiến
pháp mới, có hiệu lực từ ngày 1/1/2014, có nhiều điểm mới về nội dung, thuật
ngữ cũng như số chương, điều. Hiến pháp là luật cơ bản của nhà nước, là luật có
giá trị pháp lý cao nhất làm cơ sở cho các luật, bộ luật trong hệ thống pháp luật

Việt Nam.
Nhóm phân công việc chuẩn bị, quan trọng nhất là hệ thống câu hỏi cùng
đáp án. Để đảm bảo phù hợp với lứa tuổi và mục tiêu GDPL, chúng tôi đã tham
khảo các câu hỏi trên mạng internet và soạn lại (Phần phụ lục 2).
Thời gian thu bài, chấm bài, cơ cấu giải thưởng (chủ yếu mang tính động
viên) được thông báo công khai, rõ ràng.
Yêu cầu đối với bài dự thi :
- Bài dự thi được thực hiện bằng tiếng Việt, viết tay hoặc đánh máy trên
giấy ; đánh số trang theo thứ tự. Trường hợp bài dự thi có nhiều trang phải đóng
lại thành quyển. Trang bìa bài dự thi ghi rõ họ tên; ngày, tháng, năm sinh ; địa
chỉ (lớp) của người dự thi.
- Bài dự thi không được sao chép lại của người khác dưới mọi hình thức; nếu
trích dẫn nội dung, hình ảnh, tư liệu để minh họa phải có chú thích rõ ràng.

12


- Nghiêm cấm các trường hợp lợi dụng bài dự thi để vu khống, bịa đặt,
xuyên tạc, chống phá Đảng và Nhà nước Việt Nam ; vi phạm đạo đức, thuần
phong, mỹ tục và các vi phạm pháp luật khác.
2.3.5. Giáo viên môn GDCD hướng dẫn học sinh theo dõi và nắm bắt
các hiện tượng pháp luật qua các kênh thông tin nhất là trên truyền hình và
internet.
Với sự phát triển của công nghệ thông tin, công tác phổ biến giáo dục pháp
luật ngày càng đa dạng phong phú nhất là trên sóng truyền hình với các hình
thức hấp dẫn vui chơi, học tập mà lại có thưởng. Giáo viên có thể hướng dẫn các
em theo dõi tìm hiểu các thông tin, hiểu biết về pháp luật thông qua các cơ quan
truyền thông, chẳng hạn :
- Chương trình “Cái Lý Cái Tình” phát sóng lúc 20 giờ 30 phút thứ hai, thứ
tư, thứ sáu và chủ nhật hàng tuần trên kênh VTV2 ( hoặc trên kênh VTV3 : thứ

hai, ba, tư, năm, sáu lúc 17 giờ 50) hoặc có thể xem bất kỳ lúc nào trên website :
sucnuocngannam.vn hoặc facebook với nickname “Cái Lý Cái Tình”.
- Chương trình “Tòa tuyên án” phát sóng hàng ngày vào nhiều khung giờ 04
giờ ; 8 giờ 45 ; 14 giờ ; 22 giờ trên kênh VTV6.
- Chương trình phát thanh truyền của tỉnh Thanh Hóa
- Tổng đài tư vấn pháp luật 19004728.
- Báo Pháp luật và đời sống ; Báo Pháp luật và xã hội ; Cẩm nang pháp
luật ; ... cả báo giấy và báo điện tử.
- Các website tư vấn và giải đáp pháp luật của Bộ tư pháp, của các văn
phòng luật sư...
- Chương trình “Cái Lý Cái Tình” được tổ chức dưới dạng gameshow hấp
dẫn, sinh động với những tình huống pháp luật dễ hiểu, gần gũi thân thuộc với
người dân nên tính giáo dục cao.
Với mong muốn có thể giúp khán giả hình dung chi tiết về vụ án, các tình
huống được tái hiện trong các chương trình luôn tập trung vào những diễn biến
tâm lý và những chi tiết cấu thành tội phạm. Phần chính của Tòa tuyên án được
dựng lại như thật toàn bộ diễn biến tại tòa, với các phần đọc cáo trạng, tranh
luận, nghị án...
Thông qua quá trình giải quyết vụ án tại tòa được tái hiện, khán giả truyền
hình sẽ có cơ hội tiếp nhận được kiến thức pháp luật cần thiết. Trên cơ sở đó, tôi
hướng dẫn HS cách theo dõi, nắm bắt vào khung giờ phù hợp đặc biệt chương
trình “Tòa tuyên án” và “Cái Lý Cái Tình”. Sau đó qua các tiết học trên lớp, cô –
trò cùng thảo luận các tình huống, cách giải quyết, đặt mình trong các hoàn cảnh
đó để xử lí, viết bài thu hoạch nhận thức... Từ đó tạo thói quen quan sát, nắm bắt
thông tin, đồng thời có thể rút ra những bài học bổ ích về cách ứng xử, đạo đức,
lối sống và trách nhiệm xã hội….

13

Điều này có thể sẽ tạo được tính lan tỏa rất lớn : không chỉ học sinh biết
mà gia đình em cũng biết, các em không những tiếp nhận mà còn tuyên truyền
được cho ông bà, bố mẹ, người thân của mình bởi có thể họ cũng không hiểu gì
về các quy định của pháp luật cả ; hoặc là có nghe nói về những quy định đó
nhưng vẫn coi thường không chấp hành (ví dụ: không đội mũ bảo hiểm khi đi xe
máy, xe đạp điện, xe máy điện).
2.3.6. Tổ chức cho các em tham dự các phiên tòa lưu động xét xử tại
địa phương.
Ngoài các phiên tòa được xét xử tại Tòa án, các cơ quan có thẩm quyền
còn tổ chức các phiên tòa xét xử lưu động tại nơi xảy ra vụ án để vừa tạo điều
kiện cho người dân trên địa bàn theo dõi, vừa có tác dụng dăn đe, ngăn ngừa,
phổ biến, giáo dục giúp mọi người cách thực hiện đúng pháp luật, không để xảy
ra những điều đáng tiếc.
Với những phiên tòa lưu động trên địa bàn, hàng tháng Viện kiểm sát nhân
dân phối hợp với Tòa án nhân dân huyện, tỉnh mở một số phiên tòa xét xử các
vụ án, lịch xét xử được thông báo công khai trên website của đơn vị, các giáo
viên môn GDCD và Đoàn thanh niên có thể theo dõi và hướng dẫn các em theo
dõi các phiên tòa phù hợp với điều kiện. Giáo viên có thể theo dõi nếu thấy vụ
án nào gần gũi với các em thì đề xuất với Đoàn thanh niên tổ chức cho các em
tham dự trực tiếp.
Ví dụ : Phiên tòa xét xử vụ án trộm cắp tài sản do đối tượng X, Y( đang là
HS lớp 12) gây ra. Ngày 15/01/2019, Viện kiểm sát nhân dân huyện đã đưa vụ
án ra xét xử công khai. Căn cứ theo khoản 1, Điều 138 Bộ luật hình sự:
- Xử phạt bị cáo X 24 tháng tù cho hưởng án treo, thời gian thử thách 48
tháng.
- Xử phạt bị cáo Y 18 tháng tù cho hưởng án treo, thời gian thử thách 36
tháng.
Đây là bài học đắt giá cho các bị cáo và cũng là nỗi buồn của những người
làm cha, làm mẹ. Qua vụ án này, các em nhận thấy không ai được phép xâm
phạm tài sản của người khác bởi đó là hành vi vi phạm pháp luật và phải bị xử

lí theo quy định của pháp luật.
2.4. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm
2.4.1. Đối với giáo viên
Thực tế quá trình giáo dục pháp luật ở trường THPT cho thấy : khi thay đổi
cách thức giáo dục pháp luật như trên thì không khí buổi học thay đổi rõ rệt :
thoải mái, sôi nổi, hào hứng, dễ hiểu, dễ vận dụng. Từ chỗ toàn kiến thức pháp
luật khô khan, khó hiểu đến những tình huống, những sự kiện gần gũi, sinh
động, hấp dẫn với bản thân, với cuộc sống của mình ...
Khi không khí học tập trở nên nhẹ nhàng hơn, những kiến thức, bài học từ
thực tế đi vào suy nghĩ, tư duy đã làm thay đổi dần hành vi của các em. Từ chỗ
hứng lên là làm, không cần biết đúng sai, không cần quan tâm đến pháp luật …
14


thì nay, trong từng hành động của mình các em dần biết cân nhắc xem liệu có vi
phạm pháp luật hay không ? Có nên làm hay không ? Nếu làm thì nên làm thế
nào cho đúng ?...
Nhờ thay đổi phương pháp và áp dụng các giải pháp trên nên chất lượng
của môn học được nâng lên rõ rệt : số lượng học sinh đạt điểm từ trung bình trở
lên luôn đạt khoảng 98%, số học sinh vi phạm pháp luật giảm. Nhiều em còn trở
thành các tuyên truyền viên về pháp luật cho bạn bè, người thân của mình.
2.4.2. Đối với học sinh
Cuối năm học 2019 - 2020, khi tôi làm lại bài trắc nghiệm về thái độ, nhận
thức kỹ năng phân biệt đúng, sai của các em trước những hành vi thực hiện
đúng, hành vi thực hiện chưa tốt pháp luật thì kết quả tôi thu được đã hoàn toàn
thay đổi so với đầu năm học trước, Cụ thể như sau:
(Mẫu phiếu khảo sát ở phần phụ lục 3)
* Cuối năm học 2018 – 2019
- Trước khi tác động( bảng 1)
STT

Lớp

1

Sĩ số

Điểm giỏi
(8đ↑)(%)

Điểm khá
(Từ 6,5đ đến
dưới 8đ) (%)

Điểm TB (Từ
5đ đến dưới
6,5đ) (%)

Điểm yếu,
kém (dưới
5đ) (%)

11E5 40

0(0)

10(25,0)

20(50,0)

10(25,0)

2

11E2 38

0(0)

6(15,79)

26(68,42)

06(15,79)

3

11E7 40

0(0)

8(20,0)

26(65,0)

06(15,0)

4

11E8 38

0(0)

5(13,16)

25(65,79)

08(21,05)

Điểm giỏi
(8đ↑)(%)

Điểm khá
(Từ 6,5đ đến
dưới 8đ) (%)

Điểm TB (Từ
5đ đến dưới
6,5đ) (%)

- Sau khi tác động( bảng 2)
STT

Lớp

Sĩ số

Điểm yếu,
kém (dưới
5đ) (%)

1

12E5 40

10(25,0)

13(32,5)

15(37,5)

02(5,0)

2

12E2 38

15(39,47)

10(26,32)

13(34,21)

0(0)

3

12E6 40

9(22,5)

11(27,5)

20(50,0)

0(0)

4

12E8 38

4(10,53)

8(21,05)

26(68,42)

0(0)

- Nhận xét cụ thể như sau:
Câu 1: Hầu hết các em đều cho rằng hiểu biết một số kiến thức cơ bản về
pháp luật : Giúp bản thân tự bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình, người
thân, cộng đồng; tham gia tuyên truyền, vận động, giúp đỡ người thân, bạn bè,
hàng xóm thực hiện đúng pháp luật; phòng tránh vi phạm pháp luật.
15


Câu 2 : Vẫn còn nhiều em cho rằng không cần biết một số quy định về vi
phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lý tương ứng (chủ yếu rơi vào lớp 10 và
11).
Câu 3 : Một số em đã nhận thức được cần chủ động tìm hiểu, tiếp cận pháp

luật về các quyền tự do cơ bản, quyền bình đẳng của công dân (54,7%); vẫn còn
nhiều em cho rằng khi gặp vấn đề cần giải quyết liên quan đến pháp luật mới tìm
hiểu (33,4%); một số cho rằng điều đó không cần thiết (11,9%).
Câu 4 : 100% các em tham gia đầy đủ các buổi tuyên phổ biến, giáo dục
pháp luật của nhà trường.
Câu 5 : Việc còn hạn chế về hiểu biết pháp luật và ý thức chấp hành pháp
luật trong lĩnh vực giao thông đường bộ do hình thức phổ biến, giáo dục pháp
luật chưa được sử dụng hiệu quả (16,5%); bản thân không thích tìm hiểu, nâng
cao hiểu biết pháp luật (2,3%)…
Câu 6 : Để nâng cao hiểu biết pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật của
bản thân, 97,7% các em cho rằng cần : tăng cường công tác phổ biến, giáo dục
pháp luật cho người dân ; phổ biến thường xuyên, liên tục về tầm quan trọng, ý
nghĩa của việc tôn trọng và chấp hành pháp luật ; ban hành chế tài xử phạt
nghiêm khắc áp dụng cho từng hành vi vi phạm pháp luật.
Câu 7: Nhiều người vi phạm pháp luật giao thông đường bộ là do :
Biết có quy định của pháp luật nhưng chưa thấy ai bị xử phạt nên vẫn thực
hiện (30,2%).
Biết có quy định của pháp luật nhưng vẫn cố tình không chấp hành (11,8%)
Không biết có quy định của pháp luật (Khi có điều kiện mà cố ý không cứu
giúp người bị tai nạn giao thông – rơi vào phần lớn học sinh lớp 10 và 11).
Câu 8:100% các em đều đề nghị được tăng cường các hoạt động ngoài giờ
lên lớp để nâng cao hiểu biết về pháp luật.
Như vậy, giả thuyết của đề tài “Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả
giáo dục kiến thức pháp luật thông qua giờ học ngoại khóa tại trường THPT
Triệu Sơn3 đã được kiểm nghiệm

3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
- Những vấn đề quan trọng nhất được đề cập đến của SKKN
Giáo dục pháp luật thông qua giờ học ngoại khóa cho học sinh là một nội dung

rất rộng đòi hỏi phải có sự kết hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội ; sự kết
hợp giữa các cá nhân, tổ chức, cơ quan, đoàn thể trong và ngoài nhà trường; kết
hợp của tất cả các môn học không chỉ riêng môn GDCD …Trong SKKN này,
thông qua việc đưa ra những cơ sở lí luận và thực tiễn của việc GDPL thông qua
giờ học ngoại khóa, để thấy được thực trạng sự hiểu biết, kỹ năng thực hiện
pháp luật của học sinh để từ đó đưa ra những giải pháp mang tính khả thi nhằm
16


giúp cho việc giáo dục pháp luật thông qua giờ học ngoại khóa có hiệu quả hơn,
góp phần hạn chế đến mức thấp nhất những vi phạm đáng tiếc xảy ra.
Có nhiều hình thức tổ chức ngoại khóa để phát huy tính chủ động, tích cực
của học sinh. Việc tổ chức các thường xuyên các hoạt động đó không phải là để
giải quyết tất cả những tồn tại nêu trên, tuy nhiên nó sẽ phần nào hạn chế những
vi phạm đáng tiếc xảy ra ảnh hưởng trước tiên đến quyền và lợi ích hợp pháp
của các em ; cùng với giáo dục toàn diện trong nhà trường sẽ giúp cho HS có
những KNS vững vàng khi bước vào đời.
- Hiệu quả thiết thực của SKKN nếu được triển khai,áp dụng trong đơn vị.
Sau khi thực hiện đề tài “Góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục pháp luật cho
học sinh trung học phổ thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp”, tôi thấy đã
góp phần không nhỏ trong giáo dục pháp luật cho các em, trước hết là truyền
cho các em nguồn cảm hứng và nhận thức rằng : để có những hiểu biết về pháp
luật không phải là một sớm một chiều mà là học suốt đời, nhưng những năm ở
trường THPT, cao đẳng, đại học là đặc biệt quan trọng.
Qua thời gian thực hiện đề tài, tôi thấy các em đã có sự thay đổi tích cực trong
nhận thức từ chỗ ban đầu cho rằng từ trước tới nay mình, bố mẹ, ông bà... chẳng
biết gì về những quy định của pháp luật mà vẫn sống và sinh hoạt bình thường ;
đến chỗ nhận thấy được rất nhiều ích lợi về việc hiểu biết và thực hiện đúng
pháp luật. Buổi sinh hoạt đầu tuần luôn đầm ấm, các em đã coi lớp học là “một
gia đình lớn”. Buổi sinh hoạt ngoài giờ lên lớp thật sôi động.

3.2. Kiến nghị với các cấp quản lí
Một là, cần phải thay đổi mạnh mẽ quan điểm về GDPL cho HS theo hướng
chuyển đổi từ “dạy học PL” sang “GDPL”. Cụ thể :
- Đổi mới cấu trúc chương trình và cách cho điểm trong kiểm tra, đánh giá
như : tăng thêm tiết học cho bộ môn GDCD (2 tiết/tuần) và gộp các hoạt động
Giáo dục ngoài giờ lên lớp, Giáo dục hướng nghiệp, Giáo dục kỹ năng sống vào
trong môn học hoặc do GV bộ môn hướng dẫn, quản lý, chỉ đạo.
- Trong các thành phần điểm kiểm tra, đánh giá nhất định phải có tối thiểu
một thành phần điểm cho quá trình học tập, rèn luyện của học sinh.
- Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ về
giải đáp, tư vấn, thiết kế, tổ chức các hoạt động dạy học, cho đội ngũ GV
GDCD, tránh tình trạng GV bộ môn có rất ít thời gian tiếp cận, tìm hiểu, nắm
bắt tâm tâm lý, hành động của HS, trong khi các nội dung giáo dục khác lại
thiếu người quản lý, tổ chức, chỉ đạo nên tổ chức các hoạt động này còn mang
tính hình thức,...
Hai là, cần đa dạng hóa các hình thức giáo dục pháp luật thông qua các
HĐNGLL : giờ chào cờ; sinh hoạt đoàn; hội thi, hội diễn ; tuyên truyền, nói
chuyện pháp luật.
- Các nhà trường cần thành lập “Tổ Tư vấn học đường – Giáo dục pháp
luật”. Trong đó, thường xuyên và coi trọng việc đưa các nội dung GDPL vào tư
17


vấn, giáo dục cho HS ; GV trong tổ này phải được lựa chọn kỹ lượng gồm
những người có kinh nghiệm trong bộ môn GDCD, GV chủ nhiệm, cán bộ
Đoàn để có một lực lượng chuyên trách làm công tác giáo dục đạo đức, PL, giáo
dục ý thức, thái độ, hành vi và các kỹ năng sống cho HS.
- Phương pháp giáo dục phải được “mềm hóa”, “tích cực hóa” bằng việc
tổ chức các hoạt động để HS chủ động học tập, tìm hiểu và tự hoàn thiện phẩm
chất của mình.

Ba là, các cấp quản lý cần có sự đầu tư thích đáng về kinh phí cho các
HĐNGLL.
Bốn là, Ban giám hiệu, GVCN, GV GDCD, Đoàn thanh niên và công an
địa phương phải thường xuyên phối hợp, trao đổi thông tin về đạo đức, lối sống
và ý thức chấp hành pháp luật trong HS, kịp thời biểu dương “người tốt việc tốt”
và tìm biện pháp giáo dục đối với những học sinh có biểu hiện suy thoái, vi
phạm PL.
Với kinh nghiệm thực tiễn của bản thân cùng với những giải pháp, kiến nghị
trên, nếu được áp dụng chúng, tôi tin rằng có thể góp một phần trong việc điều
chỉnh các hành vi pháp luật theo hướng tích cực. Những hạn chế là khó tránh
khỏi, rất mong sự góp ý chân thành của quý đồng nghiệp để giúp tôi khắc phục
những hạn chế đó. Tôi xin chân thành cảm ơn!

XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày tháng 06 năm 2020
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, không sao chép nội dung của người khác
Người viết:

Lê Thị Cúc

18


19