Một số giải pháp giáo dục kỹ luật tích cực đối với học sinh lớp chủ nhiệm ở trường THPT

PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Công tác chủ nhiệm có ý nghĩa rất lớn trong việc bồi dưỡng đạo đức và hoàn
thiện nhân cách của học sinh (HS). Công tác này đòi hỏi sự khéo léo, linh hoạt và
nhiệt tâm của mỗi giáo viên (GV). Không phải giáo viên chủ nhiệm nào cũng có
được một phương pháp tốt để quản lý lớp học của mình, thậm chí còn tỏ ra lúng
túng trong một số tình huống sư phạm. Thêm nữa, nhìn lại chặng đường đã qua
của công tác giáo dục, xã hội nói chung và các thầy cô giáo nói riêng không khỏi
băn khoăn về một số phương pháp quản lí lớp học trước đây tỏ ra thiếu hiệu quả,
thậm chí còn gây tổn hại lâu dài và nặng nề về thể chất cũng như tinh thần của
học sinh. Vì thế, đổi mới phương pháp chủ nhiệm lớp bằng các biện pháp giáo
dục kỷ luật tích cực thực sự là mong mỏi và thu hút được sự quan tâm của xã hội
và đặc biệt của những người đang đứng trên bục giảng.
Giáo dục kỷ luật tích cực(KLTC) là giáo dục dựa trên nguyên tắc vì lợi ích
tốt nhất của học sinh, không làm tổn thương đến thể xác và tinh thần của học
sinh, tạo điều kiện tốt nhất để học sinh tự giác sửa chữa khuyết điểm, tự giác rèn
luyện. Cùng với phương pháp dạy học mới lấy học sinh làm trung tâm và phong
trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, phương pháp giáo dục
kỷ luật tích cực sẽ tạo điều kiện để học sinh có cơ hội chia sẻ, bày tỏ cảm xúc,
được mọi người quan tâm, tôn trọng, lắng nghe ý kiến, được khích lệ, động viên,
khiến trẻ tự tin và yêu thích học tập, yêu trường lớp, từ đó các em có ý thức tự
giác, tự nhận ra khuyết điểm và tự sửa chữa khuyết điểm, được phát triển toàn
diện về trí tuệ và nhân cách, trở thành công dân tốt cho tương lai, chính vì vậy
giáo dục kỷ luật tích cực đang được các nhà trường quan tâm, chỉ đạo đổi mới
thực hiện trong các hoạt động dạy và học đặc biệt trong công tác chủ nhiệm lớp.
Để đổi mới phương pháp chủ nhiệm lớp bằng các biện pháp giáo dục kỷ luật
tích cực, Ban giám hiệu nhà trường cần chủ động trong tất cả các khâu của quá
trình quản lí, từ việc lập kế hoạch thực hiện sự đổi mới, bồi dưỡng năng lực và kỹ
năng sống cho đội ngũ giáo viên chủ nhiệm, tổ chức các nội dung triển khai, chỉ
đạo thực hiện, kiểm tra đánh giá theo hướng đổi mới, đảm bảo sự thành công đổi
mới phương pháp chủ nhiệm lớp bằng các biện pháp giáo dục kỷ luật tích cực nói

riêng và giáo dục toàn diện cho học sinh nói chung.
Thực tiễn nhiều năm giảng dạy môn GDCD và làm công tác chủ nhiệm lớp,
tôi nhận thấy muốn nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh, trước
tiên cần có nhiều biện pháp để thay đổi nếp nghĩ, cách làm, lòng nhiệt tình, sự
tâm huyết của đội ngũ giáo viên, đặc biệt là đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp. Bởi
vậy tôi đã dành thời gian nghiên cứu nhằm phát huy hơn nữa thế mạnh, hạn chế
những nhược điểm của giáo viên trong trường nói chung và đặc biệt là giáo viên

1


chủ nhiệm nói riêng, nâng cao hiệu quả của công tác giáo dục đạo đức cho học
sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường.
Sau một thời gian tìm tòi nghiên cứu và áp dụng vào thực tế, tôi đã đúc rút
được một số kinh nghiệm về “Một số giải pháp giáo dục kỷ luật tích cực đối với
học sinh lớp chủ nhiệm ở trường THPT”
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực tiễn đề xuất các giải pháp giáo dục kỷ
luật tích cực đối với học sinh lớp chủ nhiệm ở trường THPT, nhằm nâng cao hiệu
quả giáo dục đạo đức cho học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn
diện của nhà trường.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Những giải pháp nhằm giáo dục kỷ luật tích cực đối với học sinh lớp chủ
nhiệm.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Phương pháp nghiên cứu lí thuyết: nghiên cứu các tài liệu liên quan (Điều lệ
trường THPT và trường PT có nhiều cấp học. Luật giáo dục 2005, Chuẩn nghề
nghiệp giáo viên THPT..) nhằm xây dựng cơ sở lí luận của đề tài.
2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Điều tra, thu thập các số liệu nhằm nhận
định khách quan thực trạng đổi mới phương pháp chủ nhiệm lớp bằng các biện

pháp giáo dục kỷ luật tích cực ở trường THPT Lê Hoàn.
PHẦN 2: NỘI DUNG
I. CƠ SỞ KHOA HỌC
1. Cơ sở lí luận:
Theo luật giáo dục năm 2005 được sửa đổi bổ sung năm 2009 tại điểm 1
của điều 27 nêu rõ : “Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển
toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển
năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người
Việt nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân; chuẩn bị
cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng
và bảo vệ tổ quốc”. Để thực hiện mục tiêu của cấp học đáp ứng yêu cầu ngày
càng cao của sự nghiệp giáo dục và Đào tạo theo tinh thần nghị quyết TWII của
BCH TW Đảng Khóa VIII và thực hiện có hiệu quả phong trào thi đua “xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trường THPT Lê Hoàn – Thọ
Xuân đã tiến hành chỉ đạo đổi mới phương pháp chủ nhiệm lớp bằng các biện
pháp giáo dục kỷ luật tích cực, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho
học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường.
2. Cơ sở thực tiễn :

2


Thực tế cho thấy những năm gần đây, đội ngũ giáo viên các nhà trường nói
chung và trường THPT Lê Hoàn nói riêng đã quan tâm đến vấn đề dạy chữ đi đôi
với dạy người, các thầy cô giáo luôn giữ vững và phát huy được truyền thống tốt
đẹp của nhà giáo, coi trọng yếu tố giáo dục “ Lấy nhân cách để dạy nhân cách”
xứng đáng với niềm tin yêu của học sinh và sự mong mỏi của xã hội. Song đâu đó
trong xã hội vẫn có một số giáo viên có thói quen giáo dục HS bằng cách trừng
phạt thân thể: tát HS, dán băng keo vào miệng, tự vả vào miệng mình khi mắc lỗi
nói chuyện trong lớp, bắt HS quỳ gối, ngậm giẻ và liếm ghế….Còn có GV trừng

phạt về tinh thần bằng cách xỉ nhục, hạ thấp nhân phẩm của HS như : La mắng,
xa lánh…
Có nhiều GV tỏ ra bất lực trong việc giáo dục những HS cá biệt, khó bảo, nên
đã sử dụng bạo lực. Biện pháp này thiếu hiệu quả, thậm chí là biện pháp tiêu cực,
phản giáo dục, chỉ có tác dụng trước mắt, gây thương tổn về lâu dài đến tinh thần
của HS. HS phát triển thái độ thù nghịch, về lâu dài các em trở nên chai lì với đòn
roi, hung tợn và hiếu thắng.
Để khắc phục tình trạng này và đặc biệt là để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao
của sự nghiệp giáo dục và Đào tạo trường THPT Lê Hoàn tôi đã tiến hành đổi
mới phương pháp chủ nhiệm lớp bằng các giải pháp giáo dục kỷ luật tích cực,
nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh, góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục toàn diện của nhà trường.
II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1. Thực trạng về các giải pháp kỷ luật được giáo viên áp dụng hiện nay
Các giải pháp kỷ luật đang áp dụng trong trường học hiện nay là nhắc nhở,
phê bình, thông báo với gia đình, cảnh cáo ghi học bạ, buộc thôi học có thời
hạn… được các trường thực hiện nghiêm túc và công khai, đảm bảo công bằng
cho học sinh trong việc khen thưởng và kỷ luật.
Tuy nhiên, các giải pháp kỷ luật này còn khá 'khô cứng' đối với một số học
sinh có biểu hiện chậm tiến về đạo đức. Không ít giáo viên hiện nay vẫn quan
niệm khi học sinh mắc lỗi thì chỉ có cách giáo dục duy nhất, hiệu quả nhất là
trừng phạt. Điều này do hai nguyên nhân: giáo viên chưa hiểu được tâm lý lứa
tuổi học sinh “trong xã hội mở” hiện nay và coi nhẹ kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ.
Việc trừng phạt thân thể (đánh, véo, kéo tai, giật tóc, quì, úp mặt vào
tường...) và trừng phạt về tinh thần (la mắng, nhiếc móc, hạ nhục, bỏ rơi, làm cho
xấu hổ...) - đó là những biện pháp đã, đang diễn ra khá phổ biến. Điều đó gây ra
những hệ quả nghiêm trọng, làm các em mất đi sự tự tin, giảm ý thức kỷ luật, căm
ghét trường học, để lại những 'vết sẹo' trong tâm hồn, khiến các em luôn có thái
độ thù địch.
Cách xử phạt hiện nay của giáo viên đa phần chưa thuyết phục được học

sinh. Bởi nó xuất phát từ cách suy nghĩ áp đặt, đôi khi hơi bảo thủ, không đặt
3


mình vào hoàn cảnh của người phạm lỗi, đó chưa kể những biện pháp xử lý quá
nặng, có tính chất xúc phạm, khiến người bị phạt bị tổn thương, không tâm phục,
tạo ra tâm lý chống đối, càng phạt thì càng vi phạm ….

Giáo viên bắt học sinh quỳ gối

“Phơi” học sinh dưới trời nắng gắt

2. Thực trạng việc thực hiện các giải pháp giáo dục kỷ luật tích cực trong các
trường THPT hiện nay

4


Kỷ luật tích cực là một biện pháp giáo dục hoàn toàn khác với lối giáo dục
truyền thống theo kiểu 'trừng phạt'. Kỷ luật tích cực là động viên, khuyến khích,
hỗ trợ, nuôi dưỡng lòng ham học dẫn đến ý thức kỷ luật một cách tự giác, nâng
cao năng lực và lòng tin của học sinh vào giáo viên.
Hình thức giáo dục bằng kỷ luật tích cực đã được các nhà trường quan tâm
chỉ đạo thay thế bằng các hình thức kỷ luật trừng phạt, song thói quen sử dụng
trừng phạt đã in sâu trong nếp nghĩ cách làm của GV, mặt khác, giáo viên luôn
chịu áp lực từ nhiều phía như yêu cầu về chất lượng dạy và học, đánh giá thi đua
của nhà trường, những khúc mắc trong quan hệ thầy - trò, đồng nghiệp hay những
khó khăn trong cuộc sống hằng ngày... tức giận, căng thẳng có thể làm GV có
những hành vi nóng giận nhất thời và gây hậu quả tai hại, không phải ai cũng có
khả năng kiềm chế những phút nóng giận, căng thẳng như thế.

Chính vì vậy, kỷ luật trừng phạt học sinh vẫn xảy ra đâu đó trong một số
trường học và xã hội rất quan tâm mong chờ vào các hình thức kỷ luật tích cực
trong học đường để xây dựng môi trường học đường thực sự trở thành môi trường
thân thiện.
3. Thực trạng việc đổi mới phương pháp chủ nhiệm lớp bằng các giải pháp
giáo dục kỷ luật tích cực ở trường THPT Lê Hoàn – Thọ Xuân.
Nhà trường đã quan tâm chú trọng đổi mới, trước tiên từ đội ngũ giáo viên,
đã chú trọng tập huấn nâng cao trình độ nhận thức cho đội ngũ giáo viên làm
công tác chủ nhiệm lớp
Tổ chức hội thảo về các phương pháp quản lí lớp học bằng các biện pháp
giáo dục kỷ luật tích cực để giáo viên chủ nhiệm lớp được học hỏi và được trang
bị các phương pháp mới từ đó chủ động xây dựng kế hoạch, áp dụng các giải
pháp mới trong công tác quản lý lớp của mình.
Tuy nhiên nhà trường tuyển sinh trong vùng có nhiều xã kinh tế còn khó
khăn, điểm tuyển sinh đầu vào còn tương đối thấp, chính vì vậy chất lượng học
tập của học sinh chưa cao. Nhiều gia đình học sinh do điều kiện kinh tế khó khăn,
bố mẹ đi làm ăn xa, để con cái tự ở một mình hoặc gửi người thân, vì thế các em
thiếu sự quan tâm giáo dục từ gia đình, dẫn đến các em có biểu hiện chậm tiến về
học tập và rèn luyện đạo đức. Học sinh nhà trường đặc tính nhút nhát e rè khi
tham gia hoạt động của trường lớp, ngại chia sẻ với GV, hành động tự phát dẫn
đến các em mắc khuyết điểm,
Đội ngũ giáo viên chủ nhiệm nhà trường đa phần là nhiệt tình trách nhiệm,
tích cực áp dụng các phương pháp mới trong quản lí lớp học, nhưng cũng có một
số giáo viên, nghiệp vụ sư phạm, kỹ năng sống còn hạn chế, bế tắc, bất lực với
học sinh chưa ngoan, thường xử lý theo lối truyền thống chủ yếu là trừng phạt
học sinh từ đó làm cho mối quan hệ ứng xử giữa thầy và trò chưa được thân thiện,
chưa thu được hiệu quả giáo dục.
5

BGH nhà trường đã quan tâm chỉ đạo đổi mới phương pháp chủ nhiệm lớp
bằng các biện pháp giáo dục kỷ luật tích cực, song cũng chưa có kế hoạch, nội
dung đổi mới cụ thể, chưa có nhiều biện pháp để nâng cao nhận thức, năng lực,
tinh thần trách nhiệm cho đội ngũ giáo viên chủ nhiệm, đặc biệt chưa có những
động viên, khen thưởng kịp thời, dẫn đến hiệu quả đổi mới công tác chủ nhiệm
lớp còn nhiều hạn chế bất cập. Chính vì lẽ đó tôi lựa chọn đề tài “ Một số giải
pháp giáo dục kỷ luật tích cực đối với học sinh lớp chủ nhiệm ở tường THPT”
nhằm nâng cao hiệu quả quản lí giáo dục đạo đức cho học sinh, góp phần nâng
cao chất lượng toàn diện cho học sinh nhà trường.
III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIÁO DỤC KỶ LUẬT TÍCH CỰC ĐỐI VỚI
HỌC SINH LỚP CHỦ NHIỆM .
1. Thế nào là giáo dục kỷ luật tích cực ?
Là các biện pháp kỹ thuật không mang tính bạo lực, tôn trọng học sinh,
cung cấp cho học sinh những thông tin biết để không vi phạm, chấp hành và ý
thức tự giác. Giúp cho các em sự tự tin khi đến trường học và rèn luyện. Giáo dục
kỷ luật tích cực (GDKLTC) là phương pháp giáo dục đạo đức giúp học sinh tiến
bộ hơn trên cơ sở học sinh tự tìm, tự nhận ra và tự sửa chữa những khuyết điểm
của mình.
2. Ý nghĩa của giáo dục kỷ luật tích cực ?
- Học sinh phát huy được tính tích cực
- Phát triển ưu điểm của mỗi cá nhân
- Giáo dục học sinh bằng tình thương, ý thức trách nhiệm và sự công bằng
3. Một số giải pháp cơ bản:
Có nhiều giải pháp giáo dục kỷ luật học sinh được áp dụng trong lớp học.
Có thể chia thành các nhóm biện pháp chính:
NHÓM 1: Thay đổi cách cư xử trong lớp
NHÓM 2: Quan tâm đến những khó khăn của HS
NHÓM 3: Tăng cường sự tham gia của HS
NHÓM 4: Tổ chức các hoạt động xây dựng tập thể lớp.
3.1: Nhóm biện pháp: Thay đổi cách cư xử trong lớp học

Thay đổi cách cư xử trong lớp học phải dựa trên cơ sở động viên, khuyến
khích, nêu gương, tìm hiểu nhằm thúc đẩy ý thức tự giác của học sinh. Có nhiều
biện pháp giáo dục kỷ luật có thể áp dụng được trong lớp học. Có thể chia thành
các nhóm biện pháp học sinh có hành vi, thái độ cư xử đúng đắn.
a. Xây dựng những quy tắc rõ ràng và nhất quán
b. Khuyến khích, động viên tích cực
+ Việc khuyến khích, động viên tích cực có thể thực hiện dưới nhiều
hình thức: 1 nụ cười, 1 lời khen, động viên trước lớp; tặng phiếu khen; thư khen
gửi về gia đình, cá nhân…
6


+ Việc khen thưởng, động viên có hiệu quả nhất khi HS có hành vi tốt
được hưởng một số quyền lợi, còn những HS mắc lỗi nhiều lần bị tước bỏ quyền
hưởng quyền lợi đó.
+ Những quyền lợi phải là những điều HS thích và trân trọng.
+ Cần khen thưởng động viên từng tiến bộ nhỏ nhất của HS
c. Áp dụng những hình thức phạt phù hợp, công bằng và nhất quán
+ Khi phạt, GV cần nói rõ sai phạm của HS với thái độ khoan dung,
nhân ái, độ lượng và bình tĩnh.
+ Các biện pháp xử phạt phải giúp HS biết rằng thái độ/hành vi của
các em là sai.
+ Tuyệt đối không sử dụng hình phạt mang tính trừng phạt.
+ Các hình phạt phải phù hợp với mức độ vi phạm
+ Tránh gây căng thẳng, đối đầu với HS.
+ Áp dụng hình thức xử phạt một cách công bằng.
+ Không phạt HS vì những lỗi do những nguyên nhân khách quan.
+ Không phạt HS vì những quy định chưa được thỏa thuận trước
d. Làm gương trong cách cư xử
+ Dựa trên cơ sở động viên, khuyến khích, nêu gương, tìm hiểu…

nhằm thúc đẩy học sinh có thái độ cư xử, hành vi đúng.
+ Hình thức: Phiếu khen, ghi lời nhận xét tốt về bạn, hộp thư vui,công
nhận và khuyến khích các đặc điểm tốt…
+ Ngoài việc giáo viên khen ngợi học sinh, phải lưu ý khuyến khích
những đối tượng khác như Cha mẹ, thầy cô khác, người thân, bạn bè, …của học
sinh cùng hợp tác
“HÃY THAY CHÊ BAI BẰNG KHEN NGỢI”

7


Giáo viên ngày nay đóng vai trò định hướng và cố vấn cho học sinh
tìm ra chân lý

3.2: Nhóm biện pháp “Quan tâm đến hoàn cảnh của học sinh"
- Việc tìm hiểu những khác biệt trong hoàn cảnh, khó khăn trong cuộc sống, học
tập và những khó khăn về mặt tâm lí sẽ giúp giáo viên hiểu và tìm ra biện pháp
giáo dục thích hợp
- Những hành vi tiêu cực/mắc lỗi của HS thường do những khó khăn mà HS
gặp phải trong cuộc sống gây ra, tác động đến hành vi của HS.
Khó khăn của HS có thể bao gồm những khó khăn trong học tập, những vấn
đề trong gia đình, những bức xúc mà HS gặp phải khi bị đối xử tàn tệ, bị tổn
thương tâm lý, bị hiểu lầm,...
- Việc tìm hiểu những trở ngại trong học tập và những khó khăn về mặt tâm lý
của HS sẽ giúp GV không cần phải dùng đến trừng phạt thân thể mà vẫn giáo dục
HS có hiệu quả.
Để tìm hiểu nguyên nhân và giúp đỡ HS giải quyết khó khăn, GV cần lưu ý một
số điểm sau:
+ Tránh đối đầu với HS, nhất là trước mặt những người khác
+ Lắng nghe trẻ nói và đặt mình vào vị trí của HS

+ Cần tránh “lên lớp” hoặc “chỉ trích” HS trước khi tìm hiểu nguyên nhân. Cố
gắng giúp HS tìm ra giải pháp phù hợp với các em.

Sự quan tâm của giáo viên là nguồn khích lệ to lớn đối với học sinh

3.3. Nhóm biện pháp “tăng cường sự tham gia của học sinh”
- Biện pháp xây dựng nội quy lớp học.
8


+ GV thông báo cho HS nội dung chính của năm học
+ HS chia nhóm thảo luận
+ Các nhóm chia sẻ ý kiến. GV và cả lớp xem xét tìm ra những ý kiến
chung của tất cả HS.
- Quy định chế độ thưởng và xử phạt.
+ HS tiếp tục thảo luận thống nhất.
+ Viết và trang trí nội quy lớp bằng chữ in lớn.
+ Xây dựng cam kết
- Ban hành nội quy, thông báo/dán công khai ở nơi HS luôn nhìn thấy với hình
thức hấp dẫn
- Thông báo đến phụ huynh HS để cùng giám sát việc thực hiện: HS được tham gia
là HS được cung cấp thông tin, được bày tỏ ý kiến, ý kiến của các em được lắng
nghe và tôn trọng.
- Sự tham gia của HS trong việc xây dựng nội quy lớp học là cần thiết vì:
+ Giúp HS hiểu, tôn trọng và thực hiện tốt nội quy do chính các em đề ra.
+ Giúp HS rèn KN giao tiếp, bày tỏ ý kiến và tham gia quá trình ra quyết
định.
+ Phát huy tinh thần tập thể, nâng cao tinh thần trách nhiệm của HS.

3.4. Nhóm biện pháp xây dựng tập thể lớp học thân thiện, gắn bó.

Tập thể lớp thân thiện là tập thể lớp có môi trường lớp học thân thiện, tôn
trọng, thương yêu và giúp đỡ lẫn nhau, đoàn kết, có tinh thần trách nhiệm, biết
cách giải quyết xung đột không bằng bạo lực.
Vai trò của GV: Định hướng, dẫn dắt, giải quyết tốt mối quan hệ trong lớp,
xây dựng môi trường lớp học thân thiện, lắng nghe và tôn trọng ý kiến HS; là tấm
gương sáng cho HS noi theo.
9


Vai trò HS: Tự giác xây dựng và thực hiện nội quy; thương yêu, đoàn kết,
giúp đỡ lẫn nhau; có trách nhiệm với hành vi của mình; biết cách giải quyết các
xung đột, có ý thức hợp tác nhóm; biết chia sẻ, giúp đỡ bạn bè; biết thực hiện
quyền và bổn phận của mình.

Giờ sinh hoạt lớp tổ chức bằng các giải pháp GDKL tích cực

Một giờ sinh hoạt lớp của giáo viên giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thông qua nhân vật
trong tác phẩm văn học

IV. KẾT QUẢ THỰC HIỆN
1. Phạm vi áp dụng:

10


Những giải pháp trên tôi đã tham mưu cho Hiệu trưởng nhà trường áp dụng
ở trường THPT Lê Hoàn, bước đầu đã được đội ngũ giáo viên chủ nhiệm của nhà
trường và học sinh hưởng ứng tích cực, đề tài có tính khả thi cao, tạo được
chuyển biến tích cực trong công tác chủ nhiệm nói riêng và công tác giáo dục
toàn diện cho học sinh nhà trường nói chung.

2. Kết quả:
Từ khi áp dụng các giải pháp trên, phong trào đổi mới phương pháp chủ
nhiệm lớp bằng các giải pháp giáo dục kỷ luật tích cực đã có những thay đổi rõ
nét được thể hiện như:
- 100% giáo viên nhà trường đã chấm dứt các hình thức kỷ luật trừng phạt học
sinh, tạo được cách cư xử thân thiện giữa thầy và trò
- Nâng cao tinh thần trách nhiệm, lòng nhiệt tình của giáo viên trong việc
quan tâm đến những khó khăn của học sinh, giúp đỡ các em giải quyết những khó
khăn một cách tốt nhất, hạn chế được học sinh vi phạm khuyết điểm và học sinh
bỏ học.
- Hiện tượng bạo lực học được giảm hẳn, số vụ học sinh vi phạm kỷ luật và
số học sinh bị kỷ luật từ mức độ khiển trách trở lên liên tục giảm trong ba năm
qua, số liệu cụ thể như sau:
TT
1
2
3

NĂM HỌC

SỐ VỤ VI PHẠM
CỦA HS
15
8
4

SỐ HS BỊ KỶ LUẬT

2016 – 2017
22

2017 – 2018
15
Đến tháng 3
7
2018 – 2019
- Chất lượng xếp loại hai mặt giáo dục của học sinh liên tục tăng trong 3
năm gần đây
Số liệu cụ thể được minh chứng qua các bảng số liệu sau:
Kết quả xếp loại hạnh kiểm:
NĂM
SL
TỐT
KHÁ
TB
YẾU
KÉM
SL
%
SL
%
SL %
SL %
SL %
HỌC
2016 – 1078 920 85,3 117 10,8 37
3,43 4
0,37 0
0
2017
4

5
2017 – 1072 925 86,29 127 11,85 20
1,86 0
0
0
0
2018
Học kì 1389 1241 89,34 144 10,37 3
0,22 1
0,07 0
0
I
2018 –
2019

11


Kết quả xếp loại học lực:
NĂM
HỌC
2016 –
2017
2017 –
2018
Học kì
I
2018 –
2019

SL

GIỎI
SL
%
1078 100 9,28

KÉM
SL %
0
0

1072 106

0

0

0

0

1389 225

KHÁ
TB
YẾU
SL
%
SL

%
SL %
675 62,62 284 26,3 19
1,76
5
9,89 727 67,82 232 21,64 7
0,6
5
16,20 929 66,88 232 16,70 3
0,22

- Học sinh nhà trường mạnh dạn cởi mở hơn, tích cực tham gia các hoạt
động của trường, của lớp, chủ động tìm đến thầy cô mỗi khi gặp khó khăn để
chia sẻ và được giúp đỡ.

Giờ sinh hoạt lớp học sinh chia sẽ với giáo viên những khó khăn trong học tập

- Nội dung các giờ sinh hoạt lớp đã được cải tiến đáng kể, Thầy trò thân thiện,
học sinh tham gia tích cực giúp nhau sửa chữa khuyết điểm, cùng tiến bộ.

12


PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I. Kết luận:
1. Ý nghĩa của SKKN đối với công tác giáo dục học sinh ở lớp chủ nhiệm.
Giúp cho giáo viên chủ nhiệm phát triển năng lực quản lí lớp học một cách
toàn diện, nâng cao chất lượng dạy học và chất lượng giáo dục toàn diện, giúp
nhà trường ngày càng phát triển.
Đổi mới phương pháp chủ nhiệm lớp bằng các giải pháp giáo dục kỷ luật tích

cực là giải pháp giáo dục tiến bộ, giải pháp này hướng tới sự tự giác, tự nhận thức
và tự điều chỉnh hành vi của HS hơn là các áp dụng các giải pháp kỷ luật trừng
phạt. Thực hiện tốt các giải pháp này giúp các nhà trường xây dựng được môi
trường giáo dục lành mạnh, tích cực; góp phần phát triển con người một cách toàn
diện, xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Vì vậy, cần nhân rộng, phát
triển phương pháp tại các trường học trên toàn quốc.
2. Những bài học kinh nghiệm.
Để quản lí cũng như thực hiện đổi mới phương pháp giáo viên chủ nhiệm
lớp bằng các giải pháp giáo dục kỷ luật tích cực hiện nay, theo tôi cần đảm bảo
được một số bài học sau:
- Người làm công tác giáo dục nói chung trước hết phải thật sự có cái tâm
trong sáng của người làm thầy, phải thực sự yêu nghề mến trẻ, hết lòng “vì học
sinh thân yêu”. Luôn có tinh thần tự học, tự rèn, nâng cao trình độ lí luận chính
trị, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, năng lực quản lí và phải quan tâm đến công
tác dạy - học, đổi mới phương pháp dạy học và phương pháp giáo dục phù hợp
với tình hình thực tiễn trong công cuộc xây dựng đất nước hiện nay.
- Để các giải pháp trên được thực hiện có hiệu quả, cần có sự chỉ đạo thống
nhất từ BGH nhà trường với GV chủ nhiệm lớp, giáo viên bộ môn, các tổ chức
đoàn thể trong và ngoài nhà trường.
- Khi vận dụng các giải pháp trên cần chú ý đến đối tượng và mục tiêu giáo
dục. Mỗi GV chủ nhiệm cần khéo léo, linh hoạt, không áp dụng một cách máy
móc, cứng nhắc, đơn điệu để đạt được hiệu quả giáo dục cao nhất.
- Có những giải pháp giáo dục kỷ luật tích cực chưa cho hiệu quả tức thời.
Cho nên, khi vận dụng GV không nên nóng vội, cần có sự kiên trì và tâm huyết
với công tác quản lí lớp học của mình. Mặt khác, giáo viên phải xác định rằng,
'kỷ luật tích cực' không phải là cây đũa thần, do vậy bên cạnh việc sử dụng
nó như một giải pháp chủ công thì còn phải kết hợp với hệ thống các giải
pháp đi kèm, sao cho việc kỷ luật học sinh vẫn phải diễn ra nghiêm túc đúng
luật.
3. Đề xuất:

13


Trong phạm vi sáng kiến kinh nghiệm, tôi đã trình bày 4 nhóm giải pháp
nhằm nâng cao chất lượng đổi mới phương pháp chủ nhiệm lớp bằng các biện
pháp giáo dục kỷ luật tích cực, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho
học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường.
II. Kiến nghị
Sở cần tổ chức báo cáo chuyên đề hàng năm để các trường học hỏi kinh
nghiệm những phương pháp hay và luôn có cái nhìn mới mẻ, tích cực về công tác
chủ nhiệm lớp. Qua đó cũng cần có sự tổng kết, đánh giá kết quả cũng như những
khó khăn trong quá trình thực hiện các phương pháp giáo dục ở các trường phổ
thông.
Công tác chủ nhiệm đòi hỏi mỗi GVCN cần có sự đầu tư về thời gian và tâm sức. Vì vậy,
cần có sự quan tâm, động viên kịp thời và thiết thực về cả tinh thần lẫn vật chất của nhà trường
và các cơ quan đoàn thể, để GV có thể yên tâm, dành trọn tâm huyết với công việc của mình.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 25 tháng 06 năm 2020

Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.
(Ký và ghi rõ họ tên)

Đỗ Thị Lệ

14

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục. Điều lệ trường phổ thông. Nhà xuất bản Giáo dục, 2007
2. Bộ Giáo dục và đào tạo. Đổi mới phương pháp quản lý lớp học bằng các
biện pháp giao dục kỷ luật tích cực. Nhà xuất bản giáo dục Việt nam
3. Đảng Cộng sản Việt Nam. Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI.
Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Hà Nội, 2011.
4. Luật Giáo dục. Nhà xuất bản chính trị quốc gia, 2005.
5. Trường THPT Lê Hoàn - Thọ Xuân - Thanh Hóa
Kế hoach năm học 2016 - 2017; 2017-2018; 2018 -2019
6. Tác giả Lương Thanh Hằng - Trường THPT Nam Phù Cừ - Hưng Yên
7. Một số biện pháp giáo dục tích cực học sinh trong lớp học - Trường THPT
Số 2 Tuy Phước - Bình Định

15


DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH
GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP
CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Đỗ Thị Lệ
Chức vụ và đơn vị công tác: Tổ trưởng chuyên môn - Giáo viên
Trường THPT Lê Hoàn

TT
1.

Tên đề tài SKKN
Một số biện pháp góp phần
nâng cao hiệu quả công tác chủ

Cấp đánh
giá xếp loại
(Phòng, Sở,
Tỉnh...)
Sở GD&ĐT
Thanh Hóa

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B,
hoặc C)

Năm học
đánh giá xếp
loại

C

2009 – 2010

C

2016 – 2017

nhiệm lớp ở trường THPT.
2.

Một số giải pháp góp phần hạn Sở GD&ĐT

Thanh Hóa
chế tác động tiêu cực của công
nghệ cao và mạng xã hội ở lớp
chủ nhiệm

3.
4.
5.
...
* Liệt kê tên đề tài theo thứ tự năm học, kể từ khi tác giả được tuyển dụng vào
Ngành cho đến thời điểm hiện tại.
----------------------------------------------------

16


SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
TRƯỜNG THPT LÊ HOÀN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIÁO DỤC KỶ LUẬT TÍCH CỰC
ĐỐI VỚI HỌC SINH LỚP CHỦ NHIỆM Ở TRƯỜNG
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

Người thực hiện: Đỗ Thị Lệ
Chức vụ: Tổ trưởng chuyên môn - Giáo viên
SKKN thuộc lĩnh vực: Chủ nhiệm

NĂM HỌC 2019 - 2020

MỤC LỤC

17


PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lý do chọn đề tài..................................................................................................1
II. Mục đích nghiên cứu..........................................................................................2
III. Đối tượng nghiên cứu........................................................................................2
IV. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................2
PHẦN 2: NỘI DUNG
I. Cơ sở khoa học.....................................................................................................2
1. Cơ sở lí luận........................................................................................................2
2. Cơ sở thực tiễn....................................................................................................2
II. Thực trạng vấn đề nghiên cứu…………………………………………………3
1. Thực trạng về các giải pháp GDKL tích cực được GV áp dụng hiện nay……..3
2. Thực trạng việc thực hiện các giải pháp GDKL tích cực trong trường THPT
hiện nay…………………………………………………………………………...4
3. Thực trạng việc đổi mới PP chủ nhiệm lớp bằng các giải pháp GDKLTC ở
trường THPT Lê Hoàn…………………………………………………………….5
III. Một số giải pháp GDKLTC đối với học sinh lớp chủ nhiệm…………………6
1. Thế nào là GDKL tích cực……………………………………………………..6
2. Ý nghĩa của GDKL tích cực……………………………………………………6
3. Một số giải pháp cơ bản………………………………………………………..6
3.1. Thay đổi cách cư xử trong lớp học…………………………………………...6
3.2. Quan tâm đến hoàn cảnh học sinh……………………………………………8
3.3. Tăng cường sự tham gia của học sinh………………………………………..8
3.4. xây dựng tập thể lớp học thân thiện………………………………………….9
IV. Kết quả thực hiện……………………………………………………………10

PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I. Kết luận………………………………………………………………………..13
1. Ý nghĩa của SKKN đối với công tác GD HS lớp chủ nhiệm…………………13
2. Những bài học kinh nghiệm…………………………………………………..13
3. Đề xuất………………………………………………………………………...13
II. Kiến nghị……………………………………………………………………...14

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

18


THPT
GV
H/S
GD
KLTC
GVCN
BGH
BCH
TW

Trung học phổ thông
Giáo viên
Học sinh
Giáo dục
Kỷ luật tích cực
Giáo viên chủ nhiệm
Ban giám hiệu
Ban chấp hành

Trung ương

19