Một số giải pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thông qua hoạt động tạo hình sáng tạo của trẻ lớp mẫu giáo 4 5 tuổi trường mầm non đông tân TP thanh hóa

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA

PHÒNG GD & ĐT THÀNH PHỐ THANH HÓA

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIÁO DỤC LẤY TRẺ LÀM TRUNG
TÂM THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG TẠO HÌNH SÁNG TẠO
CỦA TRẺ LỚP MẪU GIÁO 4 – 5 TUỔI TRƯỜNG
MẦM NON ĐÔNG TÂN – THÀNH PHỐ THANH HÓA

Người thực hiện : Kiều Thùy Dương
Chức vụ
: Giáo viên
Đơn vị công tác : Trường mầm non Đông Tân
SKKN thuộc lĩnh vực : Chuyên môn

THANH HOÁ NĂM 2020
1


MỤC LỤC
NỘI DUNG

STT
1.
1.1.
1.2.

MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài

Mục đích nghiên cứu

TRAN
G
2
2
3

1.3.

Đối tượng nghiên cứu

3

1.4.

Phương pháp nghiên cứu

3

NỘI DUNG CỦA SÁNG KIÊN KINH NGHIỆM

3

2.1.

Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm

3

2.2.

4
4
5
5
6

3.

Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Thuận lợi
Khó khăn
Kết quả của thực trạng đầu năm học
Các sáng kiến kinh nghiệm hoặc các giải pháp để sử dụng để
giải quyết vấn đề:
Giải pháp 1: Tạo môi trường trong và ngoài lớp trên quan
điểm lấy trẻ làm trung tâm để khơi gợi hứng thú cho trẻ hoạt
động tạo hình.
Giải pháp 2: Lựa chọn các nguyên vật liệu da dạng, phong
phú trong mỗi hoạt động nhằm khơi gợi tính tích cực, chủ
động và sáng tạo của trẻ.
Giải pháp 3: Tổ chức hoạt động giáo dục dựa vào cộng
đồng nhằm khơi gợi tính sáng tạo của trẻ trong hoạt động
tạo hình.
Giải pháp 4: Thường xuyên tìm tòi và tổ chức các hình thức
tạo hình sáng tạo.
Giải pháp 5: Kết hợp với phụ huynh
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo
dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

3.1

Kết luận

18

3.2

Kiến nghị
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Danh mục đề tài SKKN đã được HĐ đánh giá, xếp loại cấp
phòng GD&ĐT, cấp sở GD&ĐT và các cấp cao hơn xếp loại
từ C trở lên

18

2.

2.3.

2.4

6
8
10
12
14
16

18

2


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân,
mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, thẩm
mỹ,…hình thành những yếu tố đầu tiên nhân cách của trẻ.
Cần phải đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học. Với giáo dục mầm
non phương pháp đổi mới hiện nay đó là phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm. Giáo viên cần chú ý đến hứng thú, nhu cầu, khả năng, thế mạnh của mỗi trẻ
để phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo ở trẻ đặc biệt là thông qua hoạt
động tạo hình. Bởi hoạt động tạo hình có một vị trí rất quan trọng trong việc
giáo dục phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ em.
Hoạt động tạo hình là một hoạt động có đầy đủ điều kiện để đảm bảo sự
tác động đồng bộ lên mọi mặt phát triển của trẻ em về đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ,
thể chất và hình thành các phẩm chất, kỹ năng ban đầu của con người như một
thành viên trong xã hội biết lao động tích cực, sáng tạo.
Trong hoạt động tạo hình, trẻ em có nhiều cơ hội tìm hiểu, nghiên cứu các
đối tượng miêu tả để có được hiểu biết, sự hình dung về các đối tượng, từ đó xây
dựng các biểu tượng. Khi tham gia vào hoạt động tạo hình, trẻ có nhiều điều
kiện tiếp thu cái đẹp, cái tốt trong xã hội, trải nghiệm các xúc cảm, tình cảm
trong giao tiếp, học hỏi về các kỹ năng xã hội và đánh giá các hành vi văn hóa xã hội qua các hình tượng, các sự vật, hiện tượng được miêu tả. Nội dung của
tạo hình là con đường dẫn dắt trẻ nhanh chóng hòa nhập vào xã hội xung quanh.
Quá trình hoạt động sáng tạo ra sản phẩm sẽ giúp trẻ được rèn luyện các
kỹ năng hoạt động thực tiễn, thói quen làm việc một cách tự giác, tính tích cực.
Thông qua hoạt động tạo hình, trẻ sẽ có cơ hội để thể hiện cảm xúc, ý tưởng c ủa
mình. Qua đó phát triển khả năng cảm nhận cái đẹp trong thiên nhiên, trong

cuộc sống, trong nghệ thuật; khơi gợi ở trẻ những cảm xúc thẩm mĩ cũng như
giúp trẻ có những kiến thức, kĩ năng tạo ra cái đẹp, là tiền đề để hình thành các
phẩm chất kĩ năng ban đầu của một con người biết tích cực sáng tạo cho xã hội
sau này.
Để đạt được hiệu quả cao trong công tác giáo dục không ai khác là đội ngũ
giáo viên đây chính là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục. Nhiệm vụ năm
học 2019 – 2020 của nghành học mầm non là tiếp tục thực hiện nền giáo dục có
chất lượng trong chương trình giáo dục mầm non , tổ chức tốt các hoạt động cho
trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Tại trường Mầm non Đông Tân, đội ngũ
giáo viên đã thực hiện được chương trình giáo dục mầm non song khi thực hiện
giáo dục “lấy trẻ làm trung tâm” thông qua hoạt động tạo hình sáng tạo cho trẻ
nên còn hạn chế trong việc phát huy tính tích cực hứng thú cho trẻ. Bản thân tôi
luôn trăn trở về vấn đề này nên tôi đã tìm tòi nghiên cứu tìm ra các giải pháp của
hoạt động tạo hình đối với sự phát triển toàn diện của trẻ. Tôi đã mạnh dạn chọn
đề tài "Một số giải pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thông qua hoạt động
3


tạo hình sáng tạo của trẻ lớp mẫu giáo 4-5 tuổi trường Mầm non Đông Tân –
Thành phố Thanh Hóa" để đi sâu nghiên cứu và thực hiện tại lớp tôi đang
giảng dạy.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Nhằm đúc rút ra các giải pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thông qua
hoạt động tạo hình sáng tạo của trẻ lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi trường mầm non
Đông Tân – Thành Phố Thanh hóa.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Tìm hiểu những giải pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thông qua hoạt
động tạo hình sáng tạo của trẻ lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi trường mầm non Đông
Tân – Thành Phố Thanh hóa.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:

Trong bài viết của mình, tôi đã sử dụng các nhóm phương pháp sau:
* Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
- Phương pháp tổng hợp và phân tích;
- Phương pháp hệ thống hóa;
Tôi tiến hành nghiên cứu đọc sách và thông qua quá trình hoạt động tạo
hình của trẻ. Sưu tầm tư liệu, hình ảnh qua thông tin thực tế ở lớp.
* Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp quan sát: Thông qua việc trẻ hoạt động tạo hình;
- Phương pháp đàm thoại: Trao đổi trực tiếp với trẻ trong quá trình trẻ
hoạt động;
- Phương pháp nghiên cứu.
* Nhóm phương pháp thống kê toán học
Xử lý số liệu, thông tin thu được thông qua việc sử dụng các phép tính
toán học.
* Nhóm phương pháp tổng kết kinh nghiệm
Tham khảo các bài viết, ý kiến của cán bộ quản lý, của đồng nghiệp về
vấn đề mình đang thực sự quan tâm để xây dựng bài viết.
2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận
Hoạt động tạo hình là một hoạt động nhận thức đặc biệt mang tính sáng
tạo, nó phản ánh hiện thực cuộc sống bàng những hình tượng nghệ thuật trong
đó con người không chỉ khám phá và lĩnh hội thế giới, mà còn cải tạo nó theo
quy luật của cái đẹp bằng màu sắc, đường nét, hình khối,…gửi gắm tình cảm,
tâm hồn của người nghệ sĩ vào các tác phẩm văn học. “Mỗi đứa trẻ là một cá thể
riêng biệt” và “mỗi đứa trẻ đều có cơ hội được học bằng nhiều cách khác nhau”,
các giáo viên mầm non hiện nay đã tiếp cận phương pháp “lấy trẻ làm trung
tâm”, giúp trẻ hứng thú với học tập và phát triển thế mạnh của mỗi trẻ.
Tham gia vào hoạt động tạo hình, trẻ có nhiều điều kiện tiếp thu cái đẹp,
cái tốt trong xã hội, trải nghiệm các xúc cảm, tình cảm trong giao tiếp, học hỏi
4

về các kỹ năng xã hội và đánh giá các hành vi văn hóa- xã hội qua các hình
tượng, các sự kiện, hiện tượng được miêu tả.
Nội dung của hoạt động tạo hình là con đường dẫn dắt trẻ nhanh chóng
hòa nhập vào xã hội xung quanh.
Hoạt động tạo hình có một vị trí vô cùng quan trọng trong toàn bộ hệ
thống các hoạt động của trẻ ở lứa tuổi mầm non và được coi là một trong những
con đường cơ bản để tiến hành giáo dục thầm mĩ, giáo dục toàn diện cho thế hệ
trẻ ngay từ những năm đầu của cuộc sống.
Với tư cách là một phương tiện giáo dục rất thích hợp với lứa tuổi mầm
non, hoạt động tạo hình cho trẻ mầm non phải được tổ chức để thực hiện những
mục tiêu giáo dục sau:
Phát triển sự nhạy cảm, những xúc cảm, tình cảm thẩm mĩ, có nhu cầu
làm ra cái đẹp - là những điều rất cần cho cuộc sống của trẻ trong xã hội. Giúp
trẻ lĩnh hội các kiến thức và kỹ năng cơ bản, tạo nền tảng cho sự tiếp thu nền
giáo dục ở bậc học tiếp theo.
Phát triển và tiếp tục duy trì ở trẻ lòng tự tin và khả năng cảm nhận về giá
trị của mình. Tiếp thu tri thức và hình thành thái độ, tình cảm để trẻ tích cực gia
nhập vào cộng đồng, xã hội. Mục đích của việc tổ chức hoạt dộng tạo hình cho
trẻ lứa tuổi mầm non không nằm ngoài những mục đích cơ bản của giáo dục
thẩm mĩ. Đó là: Phát triển ở trẻ khả năng cảm nhận, cảm thụ cái đẹp trong cuộc
sống, trong nghệ thuật. Hình thành ở trẻ lòng mong muốn và khả năng thể hiện
vẻ đẹp của các sự vật, hiện tượng trong cuộc sống xung quanh, để qua đó mà
biểu lộ thái độ, tình cảm của mình.
Hoạt động tạo hình cho trẻ mầm non được tổ chức nhằm thực hiện những
nhiệm vụ giáo dục và phát triển sau: Hình thành ở trẻ khả năng nhận thức thẩm
mĩ, hình thành thái độ thẩm mĩ trước vẻ đẹp của thế giới xung quanh.
Giúp trẻ có những điều kiện, những cơ hội biểu lộ thái độ, xúc cảm, tình
cảm của mình đôi với những gì được thể hiện trong quá trình tạo hình. Hình

thành và phát triển ở trẻ tính tích cực sáng tạo: tập cho trẻ biết miêu tả, biểu cảm
theo ý đồ, sáng kiến của bản thân, biết giải quyết các vấn để tạo hình một cách
độc lập trong sự hợp tác.
2.2. Thực trạng của vấn đề
Năm học 2019 - 2020 tôi được phân công chủ nhiệm lớp 4 - 5 tuổi ở
trường Mầm non Đông Tân và thực hiện Chương trình giáo dục mầm non do Bộ
GD&ĐT ban hành. Trong quá trình giảng dạy bản thân tôi có những thuận lợi và
khó khăn cụ thể như sau:
* Thuận lợi
Trường Mầm non Đông Tân nằm ở trung tâm địa bàn xã nên luôn được
lãnh đạo và nhân dân từ xã đến Thành Phố ngày càng có sự quan tâm, tập trung
đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị cho nhà trường. Chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng
và giáo dục của nhà trường ổn định và ngày càng phát triển vững chắc đã tạo
được lòng tin cho lãnh đạo và nhân dân địa phương.
Trường có các phòng chức năng cùng với hệ thống trang thiết bị đồng bộ,
đầy đủ đáp ứng cho công tác chăm sóc giáo dục trẻ theo yêu cầu đổi mới hiện
5


nay. Nhà trường đạt chuẩn Quốc gia mức độ 1 năm 2016, năm 2016 trường được
nhận đơn vị đạt chuẩn văn hóa, hiện nay đang phấn đấu đạt chuẩn Quốc gia mức
độ 2.
Ban giám hiệu luôn quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất và chuyên môn, bồi
dưỡng phương pháp, đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục mầm non,
tạo mọi điều kiện giúp tôi thực hiện tốt chương trình giáo dục.
Bản thân nắm vững kiến thức chuyên môn về chăm sóc giáo dục trẻ. Vì
vậy tôi luôn luôn học hỏi kinh nghiệm đồng nghiệp, tìm tòi và nghiên cứu sách
báo, tạp chí, Internet, làm đồ chơi và giáo cụ dạy học đủ số lượng và chất lượng
đảm bảo về mặt thẩm mĩ, an toàn cho trẻ, giúp cho việc dạy và học của trẻ.
Lớp tôi đã có sự phối hợp nhiệt tình của một số phụ huynh tạo điều kiện

cho việc chăm sóc giáo dục trẻ đạt kết quả cao trong năm học 2019 - 2020.
Được sự hưởng ứng nhiệt tình của phụ huynh trong việc hỗ trợ các nguyên vật
liệu cho trẻ hoạt động.
Đa số trẻ đều qua Chương trình giáo dục mẫu giáo 3 - 4 tuổi nên phần nào
trẻ đã có được những kĩ năng tạo hình cơ bản. Bên cạnh đó tất cả các trẻ đi học
đều ở lại ăn bán trú nên nề nếp rất ổn định.
* Khó khăn
Do dịch Covid bùng phát mạnh trên toàn cầu, kéo theo đó là sự giãn cách
xã hội trong một thời gian dài khiến trẻ chưa thể tới lớp học được. Đa số trẻ ở
nhà chỉ xem ti vi, điện thoại cùng với sự chiều chuộng của bố mẹ nên trẻ bị thụ
động, nề nếp trẻ đi xuống dẫn tới ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học khi trẻ
đi học trở lại.
Đôi khi sự quan tâm sát sao của cô để khích lệ trẻ tích cực, chủ động và
sáng tạo tham gia vào các hoạt động chưa kịp thời gây khó khăn cho việc rèn
luyện khả năng sáng tạo của trẻ.
Số trẻ trong lớp vẫn chưa đồng đều về chất lượng, số ít cháu còn nhút
nhát chưa mạnh dạn tự tin tham gia vào hoạt động tạo hình.
Một số ít trẻ đi học chưa chuyên cần do phụ huynh chưa có cách nhìn
nhận đúng đắn về bậc học.
Do điều kiện phải đi làm ăn xa nên một số phụ huynh ít có thời gian dành
cho con, phần lớn đều nhờ cậy ông bà. Vì vậy việc thống nhất quan điểm, sự
phối hợp giữa giáo viên và phụ huynh trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ còn
nhiều khó khăn.
Trang thiết bị đồ dùng còn hạn chế chưa phong phú, đa dạng nên việc trẻ
được tham gia trải nghiệm chưa cao.
Nguyên vật liệu thiên nhiên trong hoạt động tạo hình còn nghèo nàn, trẻ
chưa phát huy được hết khả năng của mình.
Qua các hoạt động tạo hình ở lớp, tôi nhận thấy các cháu chưa phát huy
được tính tích cực chủ động, sáng tạo của mình. Còn nhiều hạn chế, rập khuôn,
6

có thói quen thụ động. Rất nhiều trẻ còn nhút nhát, thụ động, khi tham gia . Sản
phẩm làm ra thường giống bạn, chưa có sự sáng tạo.
* Kết quả của thực trạng đầu năm học:
Ngay từ đầu năm học tôi tổ chức các hoạt động tạo hình cho trẻ để theo
dõi trẻ và nắm bắt được những kỹ năng và khả năng sáng tạo của trẻ.
Tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng trẻ khi cho trẻ tham gia hoạt động
tạo hình vào đầu năm học 2019 - 2020. Lớp có tổng số 33 trẻ, và kết quả như
sau:
BẢNG KHẢO SÁT
Số trẻ
Kết quả
khảo
Nội dung khảo sát
Đạt
Tỷ lệ
Chưa
Tỷ lệ
sát
(%)
đạt
Cảm nhận và thể hiện cảm xúc
33
18
54,5
15
45,5
trước tác phẩm nghệ thuật.
Nắm được các kỹ năng cơ bản

33
17
51,5
16
48,5
trong hoạt động tạo hình.
Biết thể hiện sự sáng tạo khi
33
19
57,5
14
42,5
tham gia các hoạt động tạo hình.
Sau khi khảo sát xong tôi thấy kết quả trên trẻ còn thấp, đó là điều tôi băn
khoăn suy nghĩ cần làm thế nào để giúp trẻ hứng thú, tích cực và sáng tạo hơn
khi tham gia hoạt động tạo hình. Bản thân đã tiến hành tìm hiểu và áp dụng các
phương pháp, giải pháp tích cực nhất để tạo điều kiện cho trẻ hoạt động có hiệu
quả.
2.3. Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề:
* Giải pháp1: Tạo môi trường trong và ngoài lớp trên quan điểm lấy trẻ làm
trung tâm để khơi gợi hứng thú cho trẻ hoạt động tạo hình.
Việc xây dựng môi trường giáo dục trong và ngoài lớp học là vô cùng cần
thiết và đặc biệt quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong công
tác tổ chức, hướng dẫn trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ,
thông qua đó trẻ được hoạt động tích cực, chủ động và sáng tạo hơn.
Môi trường giáo dục đa dạng, phong phú sẽ kích thích tính tích cực chủ
động và trẻ có thể tự quyết định, tìm cách giải quyết nhiệm vụ của mình. Qua
đó, trẻ học được cách làm việc với người khác, học cách lắng nghe và chia sẻ
suy nghĩ của bản thân với bạn bè.
Chính vì vậy, trong tất cả các hoạt động nói chung cũng như trong hoạt

động tạo hình nói riêng, việc tạo môi trường cho trẻ là rất quan trọng. Hiểu rõ
được điều đó nên ngay từ đầu năm tôi đã tích cực trong công tác tạo môi trường
trong và ngoài lớp phù hợp với lứa tuổi tôi phụ trách. Đặc biệt tôi chú ý trang trí
tạo môi trường nghệ thuật để gây cảm xúc, gây ấn tượng cho trẻ về nghệ thuật
tạo hình.
* Với môi trường trong lớp học
Môi trường đẹp là môi trường thu hút trẻ. Các góc lớp được sắp xếp hợp lí
7


giữa động và tĩnh, đồ dùng được trưng bày làm sao cho trẻ dễ quan sát, những
hình ảnh trong góc lớp phù hợp với chủ đề có liên quan đến đề tài tạo hình mà
tôi đã lên trong kế hoạch tuần nhằm hình thành những cảm xúc ban đầu về sự
vật hiện tượng, từ đó trẻ sẽ thể hiện trong các tác phẩm tạo hình của mình.
Tạo môi trường đẹp trong lớp là để khi trẻ đến lớp ấn tượng đầu tiên tác
động vào trẻ là toàn bộ sự bài trí, cách sắp xếp trang trí lớp học của trẻ. Trẻ quan
sát xung quanh xem lớp mình tuần này có gì thay đổi không? Có đẹp hơn tuần
trước không?... Chính môi trường lớp học sẽ tạo ấn tượng khó phai trong trẻ.
Đây là tác động cần thiết để hình thành cảm xúc nghệ thuật cho trẻ. Vì vậy tôi đã
tìm hiểu yêu cầu của chủ đề, căn cứ vào cấu trúc phòng học của lớp mình và đặc
điểm tâm lí của trẻ ở độ tuổi mà tạo môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ.
Ví dụ: Các mảng chính trong lớp như mảng chủ đề, các tiêu đề của các
góc. Để gây ấn tượng cho trẻ tôi thường sưu tầm các hình ảnh ngộ nghĩnh có
màu sắc bố cục hợp lí và có tên thật gần gũi với trẻ. Như mảng chủ đề tôi để vị
trí chính giữa lớp để trẻ dễ nhìn, dễ thấy.

Hình ảnh: Góc xây dựng và mảng chủ đề
Bên cạnh đó để khơi gợi hứng thú, hình thành biểu tượng cho trẻ thì ở góc
tạo hình tuỳ theo từng chủ đề tiến hành mà tôi có thể chuẩn bị mảng cung cấp
kiến thức, các nguyên vật liệu phù hợp và phong phú về chủng loại.

Hay ở góc thư viện và sách: Là góc yên tĩnh nhất, khi vào góc sách trẻ
được xem các loại sách, tô vẽ, làm tranh chuyện, kể chuyện sáng tạo cùng cô kể
về các sự vật hiện tượng có liên quan đến chủ đề đang thực hiện thì tôi củng có
thể nhẹ nhàng đưa kiến thức, kỹ năng hoạt động tạo hình rèn thêm cho trẻ.
Ví dụ: Ở chủ đề “Thế giới động vật” tôi đã đưa các tranh ảnh, các con rối
tay, rối que, các con vật đồ chơi, các con vật được làm bằng các nguyên liệu
khác nhau có liên quan tới bài thơ, câu chuyện,... để trẻ có thể hoạt động ở góc
như: Trẻ có thể kể chuyện bằng các con rối, hay có con vật, đồ chơi cô cùng trẻ
8


đã làm,... Để bổ sung, củng cố thêm các kiến thức tạo hình tôi có thể hỏi trẻ là
vừa dùng gì kể câu chuyện, bài thơ,... Nó được làm bằng nguyên liệu gì? Làm
như thế nào?..... Qua đó thấy được việc tạo môi trường nghệ thuật xung quanh
trẻ như: bày đồ chơi đẹp, sắp xếp đồ dùng một cách hợp lý và đẹp mắt, bố trí
phòng học ngộ nghĩnh… Môi trường nghệ thuật sẽ tạo cho trẻ cảm giác hứng
thú, sung sướng và mong muốn được hoạt động.
Và để phát huy tối đa tác dụng của môi trường hoạt động tôi giới thiệu
cho trẻ về các sản phẩm bằng các ngôn ngữ nghệ thuật để tích luỹ cho trẻ có vốn
hiểu biết về nghệ thuật và say mê nghệ thuật bằng cách trưng bày các bài tạo
hình của chủ đề trước hoặc sưu tầm các tranh vẽ, hình ảnh có liên quan đến chủ
đề và đề tài trong chủ đề ấy. Từ đó kích thích lòng ham muốn thích tham gia tạo
sản phẩm nghệ thuật để có sản phấm trang trí lớp học của mình. Ngoài ra còn
phát huy được tính sáng tạo của trẻ.

Hình ảnh: Sản phẩm của cô và trò lớp Nhỡ A
Với môi trường ngoài lớp học
Tạo môi trường ngoài lớp học cũng góp phần không nhỏ trong việc khơi
gợi hứng thú cho trẻ hoạt động tạo hình. Chính vì thế tôi đã phối hợp với các
giáo viên cùng trang trí hiên bên ngoài lớp.

Qua việc tạo môi trường trong và ngoài lớp trên quan điểm lấy trẻ làm
trung tâm để khơi gợi hứng thú cho trẻ hoạt động tạo hình cho trẻ. Tôi thấy trẻ
thích được tham gia hoạt động trải nghiệm, giao tiếp, suy ngẫm, trao đổi thành
thạo, biết phối hợp vận động cùng bạn khác, hào hứng tham gia vào hoạt động
phát triển về mọi mặt; khả năng sử dụng một số đồ dùng trong vui chơi, học tập,
sinh hoạt, trẻ có khả năng thực hiện các hoạt động tạo hình, nhất là tạo hình sáng
tạo một cách tự tin và khéo léo, tích cực, chủ động, sáng tạo hơn, từ đó góp phần
nâng cao chất lượng tạo hình cho trẻ.
* Giải pháp2: Lựa chọn các nguyên vật liệu đa dạng, phong phú trong mỗi
hoạt động nhằm khơi gợi tính tích cực, chủ động và sáng tạo của trẻ.

9


Năm học 2019 - 2020 Tôi đã thi “làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho dạy
và học” và đã đạt giải xuất sắc cấp trường. Sau cuộc thi này trường đã có một
môi trường để trẻ hoạt động một cách tốt nhất.
Trong mỗi lớp được thiết kế phù hợp với độ tuổi. Ở mỗi lớp đều có các
kho nguyên vật liệu đa dạng và phong phú. Để “kho” nguyên vật liệu của lớp
không phải là một kho phế liệu, tôi đã thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với các
nguyên vật liệu đó.
Tôi đã phân loại, kí hiệu các nguyên vật liệu cần thiết và tìm kiếm, sưu tầm
thêm các nguyên vật liệu khác để cho trẻ làm quen như: Quả thông khô, bẹ ngô
khô, lõi ngô, cát nhuộm màu, họa báo, các hộp sữa, quả bằng lăng khô,...Tôi
giúp trẻ tìm hiểu về đặc điểm cấu tạo, hình dáng, chất liệu…của chúng.
Ví dụ:
Quả thông có thể cắt các cánh của quả thông để làm các cánh hoa, làm
thân cây, xếp các con vật,...
Hay quả bằng lăng khô có thể tạo hình các con vật như: Con bọ, con
kiến,...ngoài ra có thể làm các bông hoa rất đẹp...

Lõi ngô có thể tạo hình được rất nhiều các đồ vật như: tạo chiếc mũ, giỏ
hoa ....hoặc làm các bông hoa lõi ngô cũng rất hấp dẫn,....
Như vậy tùy vào từng đề tài tôi hướng trẻ lựa chọn những nguyên vật liệu
để sử dụng cho phù hợp.
Qua việc tiếp xúc với các nguyên vật liệu tôi đã giúp trẻ hiểu được công
dụng của nó trong hoạt động tạo hình. Trẻ biết được các nguyên vật liệu thật sự
hữu ích và qua sự giúp đỡ của cô cùng với trí tưởng tượng phong phú của trẻ đã
biến những phế liệu đó thành những đồ chơi đẹp mắt phục vụ cho hoạt động học
tập và vui chơi của trẻ. Bên cạnh đó giúp trẻ biết cách sử dụng các nguyên vật
liệu một cách hợp lý trong hoạt động tạo hình để tạo ra sản phẩm như mong
muốn đồng thời sẽ kích thích trẻ tiếp tục sưu tầm nguyên vật liệu ngày càng
nhiều hơn. Để thuận tiện cho trẻ, tôi đặt và sắp xếp các vật liệu tại góc chơi nghệ
thuật sao cho trẻ thấy rõ và có thể lấy được dễ dàng để thực hiện hoạt động tạo
hình vào bất cứ lúc nào trẻ thích.

Hình ảnh: Trẻ đang hoạt động với học liệu ở góc “Bé khéo tay”
10


Tôi nhận thấy rằng sau khi trẻ được tiếp xúc với các nguyên vật liệu gần
gũi quen thuộc và được khám phá về chúng khiến trẻ càng hứng thú với hoạt
động tạo hình hơn. Đồng thời tôi cho trẻ quan sát, nhận xét các tác phẩm nghệ
thuật của các hoạ sĩ, các sản phẩm sưu tầm hoặc chính các sản phẩm của cô để
trẻ thấy được giá trị của các nguyên vật liệu đó. Tôi sẽ phân tích cách thể hiện
của tác phẩm giúp trẻ tưởng tượng từ đó kích thích sự sáng tạo ở trẻ trong những
tác phẩm của trẻ sau.
Ví dụ: Cũng chủ đề “Gia đình” tôi cho trẻ tạo hình các kiểu nhà bằng các
nguyên vật liệu. Với hoạt động này tôi cũng cho trẻ tự chọn nhóm và mỗi nhóm
cử đội trưởng sau đó nói ý tưởng của đội mình. Sau đó các thành viên trong mỗi
đội sẽ cùng nhau tạo ra sản phẩm. Sản phẩm của mỗi đội tôi cho trẻ tự giới thiệu

về sản phẩm. Từ các sản phẩm tôi cho trẻ được trải nghiệm bằng sản phẩm mà
trẻ đã tạo ra đó là cho trẻ chơi trò chơi tìm nhà. Khi trẻ tìm về nhà nào cô sẽ hỏi
trẻ là tìm về nhà nào? Cho trẻ nhìn lại sản phẩm của mình và các bạn đã tạo ra.
Từ đó trẻ sẽ tích cực hơn, hứng thú hơn và ngày một sáng tạo hơn khi hoạt động
tạo hình.

Hình ảnh: Trẻ tạo hình các kiểu nhà bằng các nguyên vật liệu trên nền sân

Qua việc áp dụng biện pháp này tôi thấy trẻ trong lớp đã tích cực, chủ
động và sáng tạo hơn trong hoạt động tạo hình. Đặc biệt trẻ đã tạo ra được rất
nhiều sản phẩm sáng tạo từ rất nhiều các nguyên vật liệu khác nhau với bố cục
và màu sắc sinh động. Trẻ thích được tham gia hoạt động trải nghiệm, giao tiếp,
suy ngẫm, trao đổi thành thạo, trẻ có khả năng thực hiện các hoạt động một cách
tự tin và khéo léo; biết phối hợp cùng bạn khác, hào hứng tham gia vào hoạt
động phát triển về mọi mặt; khả năng sử dụng một số đồ dùng trong vui chơi,
học tập, sinh hoạt.

11


* Giải pháp3: Tổ chức hoạt động giáo dục dựa vào cộng đồng nhằm khơi gợi
tính sáng tạo của trẻ trong hoạt động tạo hình.
Như chúng ta đã biết việc tổ chức giáo dục cho trẻ mầm non dựa vào cộng
đồng giúp trẻ tìm hiểu, khám phá, thực hành rèn luyện kiến thức, kĩ năng và
hình thành thái độ phù hợp với bối cảnh sống thực tiễn và gần gũi đối với trẻ.
Thấy được tầm quan trọng đó nên ngay từ đầu năm học tôi đã lập kế hoạch trình
Ban giám hiệu nhà trường duyệt kế hoạch kết hợp cùng cộng đồng cho trẻ tham
quan, dã ngoại. Với việc cho trẻ đi tham quan dã ngoại ngoài cho trẻ khám phá,
rèn luyện kiến thức, kĩ năng, thái độ,... tôi còn hướng tới cho trẻ nhằm hình
thành biểu tượng, khơi gợi tính sáng tạo trong hoạt động tạo hình cho trẻ cụ thể

như sau:
* Nhằm hình thành biểu tượng ban đầu và khơi gợi tính sáng tạo cho trẻ
khi hoạt động tạo hình
Việc tổ chức cho trẻ quan sát, tiếp xúc với thế giới xung quanh để tạo
cảm hứng sáng tạo là hết sức quan trọng. Nó có ảnh hưởng mạnh mẽ đối với sự
phát triển tâm hồn trẻ, vẻ đẹp tinh tế của thiên nhiên luôn tạo nguồn cảm xúc vô
tận. Vì thế cho trẻ tiếp xúc với thế giới xung quanh để ngắm nhìn, khám phá và
cảm nhận vẻ đẹp sẽ giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng trong khi hoạt động tạo
hình một cách phong phú, chính xác nhất. Để trẻ có được những kỹ năng, kỹ
xảo, có sự hứng thú, tích cực tham gia các hoạt động tạo hình và thể hiện sự
sáng tạo trong khi tạo ra các sản phẩm, thì điều trước tiên cần phải giúp trẻ có
được các biểu tượng, có được những xúc cảm về các đối tượng mà trẻ cần phải
tái tạo. Trước khi thực hiện một đề tài tạo hình tôi thường xuyên chú trọng đến
việc hình thành biểu tượng từ những hình ảnh thực tế.
Ví dụ: Ở chủ đề “Ngành nghề”, tôi cho trẻ đi thăm quan tại doanh trại bộ
đội nhằm giúp trẻ có tình cảm, gắn bó, yêu thương nhiều hơn đối với người
chiến sĩ quân đội nhân dân Việt Nam, có nhận thức và hiểu thêm về cuộc sống
sinh hoạt của các chú bộ đội, các chú dân quân. Qua đó hình thành cho trẻ
những biểu tượng ban đầu về chú bộ đội, các chú quân nhân như: Quần áo màu
gì? Giầy dép như thế nào? Đội mũ gì?.....
Thông qua hoạt động giáo dục dựa vào cộng đồng để giúp trẻ hình thành
các biểu tượng ban đầu về cái đẹp của cuộc sống xung quanh trẻ. Còn đối với
hoạt động tạo hình tôi thấy trẻ trong lớp tôi đã nắm vững được kiến thức cơ bản
về tạo hình, được rèn luyện thêm nhiều kiến thức, kĩ năng trong hoạt động tạo
hình. Đặc biệt là trẻ sẽ có thể tự tin, chủ động và tích cực sáng tạo hơn khi tham
gia hoạt động tạo hình sáng tạo.
* Lồng ghép hoạt động tạo hình vào hoạt động tham quan dã ngoại
12

Ngoài việc giúp trẻ rèn luyện thêm về kiến thức, kĩ năng, cung cấp thêm
các biểu tượng ban đầu cho trẻ khi tham quan dã ngoại, thường xuyên tổ chức
các chuyến tham quan dã ngoại học tập, dã ngoại thực hành, dã ngoại vui chơi
với hoạt động đội - nhóm giúp trẻ em có cơ hội để tiếp xúc với thực tế, khám
phá về môi trường tự nhiên, rèn luyện các kĩ năng như: xử lý tình huống, kĩ năng
giao tiếp, làm việc tập thể, kĩ năng quản lý thời gian…, giúp trẻ rèn luyện thêm
về kiến thức, kĩ năng, cung cấp thêm các biểu tượng ban đầu cho trẻ khi tham
quan dã ngoại. Bên cạnh đó tôi còn kết hợp với hoạt động tạo hình sau khi tham
quan để nhằm cho trẻ có thể tưởng tượng, tái tạo lại những gì mà trẻ mới được
khám phá. Từ đó giúp trẻ hứng thú sáng tạo và khắc sâu hơn các kiến thức, kĩ
năng mà trẻ mới được khám phá.

Hình ảnh: Trẻ đang tham quan doanh trại chú bộ đội
Tóm lại: Trong các hoạt động trải nghiệm, tôi luôn định hướng, hỗ trợ,
đánh giá, uốn nắn, sửa sai cho trẻ. Tùy thuộc vào từng hoạt động trải nghiệm, tôi
đưa ra các tình huống có vấn đề để trẻ trải nghiệm với các tình huống đó và giáo
dục trẻ phù hợp với từng nội dung. Như vậy, thông qua việc cho trẻ được trực
tiếp khám phá, tìm hiểu thông qua các buổi tham quan dã ngoại tôi thấy trẻ rất
thoải mái, vui vẻ, trẻ tự mình học hỏi và khám phá từ đó tạo cho trẻ có nhiều
nguồn cảm hứng hơn khi hoạt động tạo hình trẻ rất hứng thú và kiến thức, kỹ
năng sẽ hình thành một cách nhẹ nhàng, tự nhiên.
* Giải pháp 4: Thường xuyên tìm tòi và tổ chức các hình thức tạo hình sáng
tạo.
Như chúng ta đã biết hoạt động tạo hình là phương tiện để phát triển tư
13


duy, trí nhớ, tưởng tượng, khả năng sáng tạo... góp phần giáo dục và phát triển
toàn diện cho trẻ. Tuy nhiên thực tế hiện nay, nguyên vật liệu và hình thức tổ
chức hoạt động tạo hình của trẻ trong trường mầm non chưa đa dạng, đề tài

còn đơn điệu và nhàm chán, chưa thu hút được hứng thú và sự chú ý của trẻ
trong hoạt động dẫn đến sản phẩm của trẻ chưa đạt yêu cầu, chưa phát huy
được tối đa tính sáng tạo của trẻ. Vì thế, trong quá trình tổ chức hoạt động cho
trẻ, tôi đã mạnh dạn đưa ra nhiều hình thức thể hiện từ nhiều nguyên vật liệu
khác nhau để gây hứng thú, sự chú ý, kích thích khả năng sáng tạo của trẻ như:
Vẽ bằng vân tay
Chuẩn bị: Màu nước, giấy, bút lông
Cách làm: Dùng đầu ngón tay cho vào màu nước sau đó in lên tờ giấy rồi
dùng bút trang trí hình theo ý thích.
Như ở chủ đề “Thế giới động vật”. Đề tài Vẽ con côn trùng. Tôi tổ chức
cho trẻ bằng cách cho trẻ chấm các đầu ngón tay vào màu, dùng đầu ngón tay trỏ
in màu lên tờ giấy. Nếu làm con bướm, con ong thì dùng 2 ngón cái in sát vào
nhau, sau đó dùng bút vẽ và trang trí thêm thân và các chi tiết khác cho sản
phẩm hoàn thiện.
Với cách vẽ này tôi thường kết hợp với vẽ bằng sáp màu hoặc bút vẽ để
tạo ra sản phẩm. Qua việc sử dụng cách vẽ này tôi thấy trẻ rất hứng thú và góp
thêm phần kích thích sự sáng tạo của trẻ.
Vẽ bằng ngón tay hoặc bàn tay, bàn chân
Chuẩn bị: Màu sáp, màu nước, đĩa, giấy, khăn ướt.
Cách làm: Lấy màu nước ra đĩa dùng ngón tay hoặc bàn tay để tạo hình.
Như chủ đề “Thế giới động vật” Đề tài Tạo hình các con vật bằng bàn tay.
Tôi cho trẻ dùng cả bàn tay nhúng vào màu nước. Sau đó in ra giấy làm thân con
công, rồi dùng bút dạ màu vẽ các chi tiết khác cho hoàn thành sản phẩm. Hoặc
muốn vẽ con hươu cao cổ: Dùng bàn tay nhúng vào màu vàng sau đó in ngược
các ngón tay xuống (4 ngón) để làm chân, còn lòng bàn tay thì làm thân, ngón
tay cái thì làm đuôi, tiếp đó dùng ngón trỏ nhúng vào màu vàng và in thẳng để
làm cổ, in ngón cái để làm đầu rồi dùng dạ màu vẽ thêm các chi tiếp phụ để
hoàn thiện sản phẩm,....(Con hổ, báo, voi, sư tử cách vẽ tương tự). Hay con gà
dùng bàn tay nhúng màu và in ra giấy, làm các con cá,...

14


Hình ảnh: Trẻ vẽ bằng bàn tay các con vật
Tạo hình bằng hoa lá, vỏ cây
Đây là hình thức tạo hình đơn giản, dễ làm và trẻ rất thích thú vì được tự
do lựa chọn hoa lá, tự do sáng tạo theo ý tưởng của mình.
Chuẩn bị:
Các loại lá có hình dáng và màu sắc đẹp như: lá hoa hồng, hoa giấy... Vỏ
cây, hồ dán, kéo, giấy, bút lông,
Cách làm:
+ Tạo hình con cá hoặc đàn cá: Dùng lá có hình răng cưa như lá hoa hồng
để tạo hình, trẻ dùng kéo cắt hai nét xiên nhỏ làm miệng cá ở phân cuống. Sau
đó, cắt phần nhỏ ở đuôi lá hoa hồng khác để làm đuôi cá rồi trang trí mang, mắt
cá, rong rêu tạo thành tranh ao cá, đàn cá bơi.
+ Tạo hình con công: Vẽ cho trẻ hình dáng một con công chưa có lông
đuôi, gợi ý hướng dẫn trẻ làm đuôi công bằng cách ghép cánh hoa giấy. Đầu
tiên, chọn các cánh hoa giấy có màu sắc khác nhau: đỏ, hồng, tím, trắng.., dán
cánh hoa giấy to màu đỏ ở dưới, đuôi cánh hoa quay ra ngoài, tiểp theo đặt
chồng cánh hoa màu trắng trùng khít đầu bên trong của cánh hoa màu đỏ và cứ
thế tiếp tục ghép các cánh hoa còn lại.
Qua việc tìm tòi và tổ chức các hoạt động tạo hình sáng tạo này tôi thấy
trẻ trong lớp rất tích cực, chủ động, hứng thú và sáng tạo trong mỗi hoạt động
tạo hình. Mỗi trẻ đã tự tạo ra cho mình một tác phẩm nghệ thuật thật độc đáo và
riêng biệt, đã không còn sự cứng nhắc và bắt chước các bạn khác nữa và trẻ thực
sự là trung tâm trong mỗi hoạt động tạo hình, nhất là tạo hình sáng tạo, mặt khác
kích thích những trẻ kỹ năng còn yếu hơn có động lực để phấn đấu. Điều đó đã
giúp trẻ thêm hứng thú và tích cực tham gia vào các hoạt động ở những lần tiếp
theo.
* Giải pháp 5: Kết hợp với phụ huynh.

* Kết hợp với cha mẹ trong việc chăm sóc, giáo dục, khuyến khích cho trẻ
hoạt động tạo hình.
Cha mẹ là người có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển nhận thức của
trẻ và cũng là người chủ yếu trong việc chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ. Vì thế để
cho trẻ liên tục và có hiệu quả thì ngoài việc đưa trẻ tới lớp và chăm sóc, giáo
15


dục hằng ngày thì các bậc phụ huynh cũng phải có trách nhiệm mỗi khi trẻ về
nhà. Để làm được điều đó thì công tác phối hợp với phụ huynh có vai trò rất
quan trọng.
Nhận thức được tầm quan trọng đó tôi đã khuyến khích các bậc cha mẹ
tham gia vào quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ nhằm tạo được sự liên kết và
thống nhất giữa trường mầm non và gia đình về nội dung, hình thức, phương
pháp chăm sóc, giáo dục trẻ; tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của trẻ về
các mặt thẩm mĩ, góp phần thực hiện tốt mục tiêu chương trình chăm sóc, giáo
dục trẻ. Việc phối hợp tốt sẽ tạo nên nguồn lực vật chất và tinh thần, góp phần
nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ.
Để làm tốt việc này ngay từ đầu năm học, tôi xin phép nhà trường tổ chức
cuộc họp phụ huynh tại lớp mình đang dạy để cùng thống nhất kế hoạch dạy trẻ.
Ở mỗi chủ đề tôi đều trao đổi với phụ huynh bằng cách trực tiếp hoặc gián tiếp
để phụ huynh biết được ở trên lớp trẻ đang học cái gì và cần cho trẻ tìm hiểu
thêm những gì. Nhất là việc tạo nguồn cảm hứng và cung cấp các biểu tượng
cho trẻ để trẻ có thể tạo hình một cách tích cực, chủ động và sáng tạo nhất.
Ví dụ: Ở chủ đề “Thế giới động vật”. Tôi trao đổi với phụ huynh cho trẻ
tìm hiểu và tạo hình các con vật nhất là các con vật nuôi trong gia đình như: Con
chó, con mèo, con vịt, con gà,..cung cấp cho trẻ một cách tự nhiên nhất các nét
cơ bản của chúng. Sau đó các bậc phụ huynh có thể cho trẻ tạo hình ngay trên
nền sân, vườn của nhà. Hoặc có thể dạy trẻ lấy chính các nguyên vật liệu thiên
nhiên có ở gia đình để tạo hình các con vật mà trẻ thích,....

Bên cạnh đó trước khi tiến hành các đề tài tạo hình tôi thường xuyên trao
đổi, thông báo với phụ huynh về các đề tài để phụ huynh có thể trò chuyện với
trẻ ở tại gia đình về các đề tài đó, từ đó giúp trẻ hiểu trước, hiểu sâu hơn, có cảm
xúc về đề tài từ đó trẻ sẽ hứng thú hoạt động khi cô đưa đề tài đó ra.
Qua thực hiện một cách khoa học bản thân đã thấy rằng gia đình và nhà
trường có một mối quan hệ gần gũi, cởi mở và 2 bên đã nhận được những đóng
góp chân thực, đúc rút những kinh nghiệm rất thiết thực và quý báu trong quá
trình chăm sóc, giáo dục trẻ. Với các bậc phụ huynh nhận thức đúng đắn về tầm
quan trọng của môn học, từ đó tôi đã vận động phụ huynh cùng giáo viên sưu
tầm thêm các nguyên học liệu tự nhiên để làm phong phú kho học liệu cho lớp.
Đồng thời động viên khuyến khích mua thêm đồ dùng, giấy bút, vở bé tập tô
màu, tìm các hình ảnh sinh động trong sách báo, tạp chí để phụ huynh có thể dạy
trẻ. Nặn, tô màu, xé dán, chấm màu trang trí trên các tranh ảnh tạo cho trẻ có kỹ
năng hơn. Nhắc nhở phụ huynh trẻ nên động viên khuyến khích trẻ kịp thời khi
trẻ có sự cố gắng.
Còn với trẻ thì thông qua biện pháp này giúp trẻ có thêm những kiến thức
về thế giới quanh trẻ. Bên cạnh đó cung cấp và hình thành các biểu tượng để trẻ
tạo hình tốt hơn, giúp trẻ tích cực, chủ động và sáng tạo hơn trong các hoạt động
tạo hình nhất là hoạt động tạo hình sáng tạo.
Ngoài ra, trước tình hình diễn biến phức tạp của covid, học sinh phải nghỉ
học một thời gian dài ảnh hưởng đến sinh hoạt, học tập của các con. Bản thân tôi
đã phối hợp với một số đồng nghiệp đã thực hiện giải pháp học online cho trẻ
16


mẫu giáo 4 - 5 tuổi nhằm giúp trẻ rèn nề nếp, hình thành thói quen tự học, giúp
trẻ tiếp cận và thực hành với kỹ năng tạo hình các con vật bàng bàn tay, lá cây.
Hình thức này giúp trẻ có được sự tương tác với giáo viên, tạo cơ hội cô trò
được giao lưu trò truyện cùng nhau, khi tạo hình các con vật trẻ cảm thấy vui vẻ,
thoái mái. Thông qua đó trẻ khắc sâu thêm kiến thức mà trẻ đã học và trải

nghiệm.
* Vận động phụ huynh trong việc sưu tầm nguyên vật liệu và tạo môi
trường cho trẻ hoạt động.
Để việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động có hiệu quả, bên cạnh việc
chuẩn bị của nhà trường, của cô giáo cũng rất cần sự giúp đỡ tích cực của các
bậc phụ huynh. Chính vì vậy mà tôi đã xác định đây là một trong những yếu tố
quan trọng giúp tôi hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của năm học. Và tôi đã lên kế
hoạch cho mình như sau:
Ngoài việc thu hút sự tham gia của các bậc phụ huynh vào các hoạt động
chăm sóc - giáo dục trẻ của lớp và của nhà trường, ngay từ đầu năm học tôi đã
tuyên truyền đến các bậc phụ huynh về tầm quan trọng của việc tạo môi trường
hoạt động cho trẻ trong và ngoài lớp học qua buổi họp phụ huynh đầu năm. Tôi
đã nêu lên đặc điểm phát triển của trẻ ở lứa tuổi này. Cho phụ huynh quan sát
trên máy chiếu những mô hình trang trí các góc chơi trong lớp mà tôi đã sưu tầm
được. Những đồ dùng vô cùng hữu hiệu cho trẻ hoạt động mà nhà trường chưa
có kinh phí để mua sắm. Từ đó vận động phụ huynh phối kết hợp cùng trường
và giáo viên sưu tầm các nguyên vật liệu từ sẵn có ở địa phương cũng như mua
sắm các trang thiết bị cho trẻ hoạt động.
Ví dụ: Ở buổi họp phụ huynh đầu năm, sau khi lắng nghe và quan sát các
hình ảnh tôi đưa ra, phụ huynh đã hiểu rõ được ích lợi của các trang thiết bị
trong các góc để giúp trẻ hoạt động. Từ đó phụ huynh đã rất nhiệt tình trong việc
ủng hộ tiền cho lớp mua sắm một số trang thiết bị như: nguyên vật liệu trang trí
các góc lớp, băng đĩa...Nhờ vậy mà các góc lớp của lớp tôi trong năm học này
được trang trí rất đẹp, sinh động, hấp dẫn. Đồ chơi ở các góc cũng phong phú
hơn.
Ngoài ra tôi còn trao đổi với phụ huynh cần kết hợp cùng cô giáo tạo môi
trường để khơi gợi hứng thú cho trẻ hoạt động tạo hình . Biết được trẻ lớp mình
cần có kỹ năng chơi hơn nên tôi đã tuyên truyền với phụ huynh và nhờ phụ
huynh kết hợp cùng với tôi để giúp đỡ, phát huy tính tích cực cũng như khả năng
sáng tạo của trẻ trong hoạt động tạo hình.

Để làm được điều này tôi đã sử dụng góc tuyên truyền phụ huynh ghi rõ
nội dung yêu cầu của chủ đề đối với trẻ, tuyên truyền đối với phụ huynh cần
giúp đỡ và đóng góp những gì mà chủ đề này cần để hoạt động.

17


Hình ảnh: Phụ huynh phối hợp cùng giáo viên sưu tầm các nguyên vật liệu
Qua việc phối hợp với phụ huynh dùng đồ chơi, tranh ảnh, kho nguyên
vật liệu đã phong phú hơn. Có được kết quả như vậy là nhờ vào sự nỗ lực của
giáo viên cũng như sự ủng hộ tích cực từ phía phụ huynh. Vì vậy công tác phối
kết hợp với phụ huynh ở lớp là rất cần thiết và quan trọng.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
* Đối với hoạt động giáo dục:
Sau 1 năm thực hiện các biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thông
qua hoạt động tạo hình sáng tạo của trẻ lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi trường mầm non
Đông Tân – Thành Phố Thanh Hóa, hiệu quả của hoạt động tạo hình và tạo hình
sáng tạo của trẻ có nhiều sự thay đổi tích cực. Kết quả cụ thể như sau:
Thời điểm khảo sát: Tháng 5 năm 2020 (Tổng số 33 trẻ)
BẢNG KHẢO SÁT
Số trẻ
Kết quả
khảo
Nội dung khảo sát
Đạt
Tỷ lệ Chưa đạt
Tỷ lệ
sát
(%)

Cảm nhận và thể hiện cảm xúc
33
32
97
1
3
trước tác phẩm nghệ thuật.
Nắm được các kỹ năng cơ bản
33
31
93,9
2
6,1
trong hoạt động tạo hình.
Biết thể hiện sự sáng tạo khi
33
32
97
1
3
tham gia các hoạt động tạo hình.
Từ việc áp dụng một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm thông qua hoạt động tạo hình sáng tạo cho trẻ tôi thấy
trẻ rất hứng thú học, giờ học đạt kết quả cao, giúp cho trẻ phát triển óc tư duy, trí
tưởng tượng, sáng tạo và giàu vốn từ.
* Đối bản thân:
18


Với những giải pháp và kết quả trên bản thân tôi luôn nghiên cứu kỹ đề

tài , giáo án chuẩn bị thật đầy đủ đồ dùng ,đồ chơi cho cô và trẻ trước khi vào
các hoạt động , có sự sáng tạo trong mỗi hoạt động .
Luôn sử dụng đồ dùng trực quan, tìm tòi nguyên vật liệu sẵn có của địa
phương,tạo điều kiện cho trẻ được trải nghiệm Sáng tạo linh hoạt ,lồng ghép các
môn học hợp lý phù hợp với nội dung của từng hoạt động , gây hướng thú để trẻ
tiếp thu bài tốt . Sử dụng máy chiếu thành thạo lấy những hình ảnh qua kênh
thông tin ,mạng intenet ….
Sáng kiến này được áp dụng tại lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi, trường mầm non
Đông Tân – Thành Phố Thanh Hóa - tỉnh Thanh Hoá trong năm học 2019 –
2020. Việc áp dụng và thực hiện một số giải pháp để giúp trẻ tích cực, chủ động
và sáng tạo trong hoạt động tạo hình mà tôi đã cố gắng tìm tòi, nghiên cứu thực
sự đem lại kết quả khá cao. Đó chính là sự cố gắng nỗ lực của bản thân cũng
như sự giúp đỡ tạo điều kiện của Ban giám hiệu. Tôi hi vọng với sáng kiến kinh
nghiệm này sẽ đưa ra để các đồng nghiệp cùng áp dụng thực hiện nhằm giúp cho
hoạt động tạo hình nói riêng và giáo dục mầm non chung ngày càng chất lượng
và toàn diện hơn.
* Đối với nhà trường và đồng nghiệp.
- Các lớp học có đồ dùng đa dạng phong phú, có nhiều sản phẩm tạo hình
đẹp của cô và trẻ.
- Các giáo viên nắm vững đổi mới được phương pháp hình thức dạy hoạt
động tạo hình sáng tạo.
- Qua các tiết học tạo hình nhà trường phát hiện các năng khiếu, tài năng
tạo hình của từng cá nhân trẻ, từ đó giúp trẻ tham gia các hội thi do các cấp tổ
chức.

3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ.
3.1. Kết luận
Như vậy, qua quá trình thực hiện một số biện pháp, tôi nhận thấy hoạt
động tạo hình có nhiều lợi thế để kích thích trí sáng tạo của trẻ. Trong hoạt động,
trẻ được tư duy và thực hành. Trẻ sáng tạo qua bố cục, màu sắc, ý tưởng trong

một bài tạo hình. Với các hoạt động mang tính mới lạ, càng kích thích trẻ hứng
thú và say mê trong quá trình sáng tạo của mình. Vì vậy, cần xây dựng, sưu tầm
các hoạt động tạo hình có tính sáng tạo và tổ chức cho trẻ nhằm phát triển một
cách toàn diện nhất, đặc biệt là khả năng sáng tạo cho trẻ.
Giao nhiệm vụ tuỳ theo khả năng của từng trẻ.
Tạo môi trường cũng như nguyên vật liệu để trẻ hoạt động.
Tôn trọng thành quả lao động của trẻ.
3.2. Kiến nghị
* Phòng giáo dục:
- Tổ chức các hội thi “ bé khéo tay ”, “ tài năng nhí ”… để tìm ra các tài
năng về nghệ thuật tạo hình.
19


- Tổ chức thêm một số lớp học chuyên đề nhằm bồi dưỡng thêm kiến thức,
kỹ năng tạo hình sáng tạo.
* Nhà trường:
- Đề nghị nhà trường mua bổ sung thêm máy chiếu, phòng học
KIDSMART để phục vụ cho hoạt động tạo hình.
* Giáo viên:
- Giáo viên không ngừng học tập, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ sư
phạm cho bản thân.
- Khả năng tạo hình thuộc về năng khiếu và thị hiếu thẩm mĩ ở từng cá
nhân trẻ, giáo viên không nên gò ép trẻ theo một khuôn mẫu nhất định, sẽ làm
cho trẻ trở nên tự ti, không dám thể hiện khả năng của mình. Vì vậy mỗi giáo
viên phải biết khơi gợi niềm đam mê cùa trẻ bằng nhiều hình thức khác nhau để
trẻ được tư do sáng tạo cái đẹp theo khả năng của mình.
Trên đây là một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thông qua
hoạt động tạo hình sáng tạo của trẻ lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi, trường Mầm non
Đông Tân – Thành phố Thanh Hóa, xin được mạnh dạn trao đổi cùng các bạn

đồng nghiệp. Những gì đạt được còn rất khiêm tốn và mới chỉ là nền tảng cho
những năm tiếp theo. Rất mong nhận được sự bổ sung, góp ý của các bạn đồng
nghiệp và Hội đồng khoa học các cấp để tôi hoàn thiện hơn trong chuyên môn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Đông Tân, ngày 25 tháng 5 năm 2020
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến
kinh nghiệm của mình viết, không sao
chép nội dung của người khác.
Người viết
Kiều Thùy Dương
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Nghị quyết 29/TW, ngày 4 tháng 11 năm 2013
[2]. Sách Phương pháp tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mầm non. Nhà
xuất bản Đại học sư phạm, năm 2004, trang 37.
[3]. Sách Phương pháp tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mầm non. Nhà
xuất bản Đại học sư phạm, năm 2004, trang 47.
[4]. Sách Chương trình giáo dục mầm non, Nhà xuất bản giáo dục Việt
Nam, năm 2016, trang 70,71,72.
[5].Công văn số 236/SGDĐT-GDMN ngày 15/02/2017 của Sở GD&ĐT về
việc hướng dẫn xây dựng kế hoạch thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm
non lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2016 - 2020.
[6]. Công văn hướng dẫn số 55/PGD&ĐT-GDMN ngày 23 tháng 02 năm
2017 của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Đông Sơn về xây dựng kế hoạch
thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” giai
đoạn 2016 - 2020.
20


DANH MỤC

CÁC SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH GIÁ
XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP CAO
HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả:
Chức vụ:
Đơn vị công tác:
T
T
1

Kiều Thùy Dương
Giáo viên
Trường mầm non Đông Tân

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá
xếp loại
(Phòng, Sở,
Tỉnh...)
Một số biện pháp Hội đồng khoa
nâng cao hiệu quả học sáng kiến

Kết quả
đánh giá xếp
loại (A,B,
hoặc C)
B

Năm học

đánh giá xếp
loại
2008 - 2009
21


2

3

trong việc giúp trẻ làm
quen chữ cái
Một số biện pháp
nâng cao hiệu quả cho
trẻ làm quen chữ cái

Tỉnh Thanh Hóa

Hội đồng khoa
học sáng kiến
Huyện Đông
Son
Một số biện pháp Hội đồng khoa
nâng cao chất lượng học sáng kiến
sử dụng tiết kiệm đối Thành Phố
với trẻ 5 – 6 tuổi
Thanh Hóa

C

2011 - 2012

B

2015 - 2016

22