I. Giới thiệu chung.
1. Tác giả:
2. Sông Bạch Đằng
- (?- 1354), tự là Thăng Phủ.
- Quê : Phú Thành - Yên Ninh (nay là thị xã Ninh Bình).
- Là người tính tình cương trực, học vấn uyên thâm, được
các vua Trần tin cậy, nhân dân kính trọng.
- Tác phẩm hiện còn: 4 bài thơ, 3 bài văn.
Trương Hán Siêu
1. Tác giả.
3. Thể phú.
Trương Hán Siêu
I. Giới thiệu chung.
- Là một thể văn vần hoặc xen lẫn văn vần và văn xuôi, dùng
để tả cảnh vật, phong tục, kể sự việc
- Bố cục: 4 đoạn (đề, thực, luận, kết).
-
Phân loại: phú cổ thể.
phú cận thể.
2. Sông Bạch Đằng.
II. Đọc Hiểu văn bản
2. Hoàn cảnh sáng tác:
Trương HánSiêu
1. Đọc văn bản
Khoảng 50 năm sau cuộc kháng chiến chống giặc Mông
Nguyên thắng lợi.
3. Bố cục của bài phú:
4 đoạn.
II. Đọc Hiểu văn bản
Trương HánSiêu
4. Phân tích:
a. Đoạn 1: Hình tượng nhân vật khách và cảnh sông Bạch
Đằng:
* Hình tượng nhân vật khách:
Khách có kẻ:
Khách có kẻ:
Giương buồm giong gió chơi vơi,
Giương buồm giong gió chơi vơi,
Lướt bể chơi trăng
Lướt bể chơi trăng
mải miết.
mải miết.
Sớm gõ thuyền chừ
Sớm gõ thuyền chừ
Nguyên, Tương
Nguyên, Tương
,
,
Chiều lần thăm chừ
Chiều lần thăm chừ
Vũ Huyệt
Vũ Huyệt
.
.
Cửu Giang
Cửu Giang
,
,
Ngũ Hồ
Ngũ Hồ
,
,
Tam Ngô
Tam Ngô
,
,
Bách
Bách
Việt
Việt
,
,
Nơi có người đi, đâu mà chẳng biết.
Nơi có người đi, đâu mà chẳng biết.
Đầm Vân Mộng
Đầm Vân Mộng
chứa vài trăm trong
chứa vài trăm trong
dạ cũng nhiều,
dạ cũng nhiều,
Mà tráng chí bốn phương vẫn còn tha
Mà tráng chí bốn phương vẫn còn tha
thiết.
thiết.
Bèn giữa dòng chừ buông chèo,
Bèn giữa dòng chừ buông chèo,
Học Tử Trường chừ thú tiêu dao.
Học Tử Trường chừ thú tiêu dao.
Qua
Qua
cửa Đại Than
cửa Đại Than
, ngược
, ngược
bến Đông
bến Đông
Triều
Triều
,
,
Đến
Đến
sông Bạch Đằng
sông Bạch Đằng
, thuyền bơi một
, thuyền bơi một
chiều.
chiều.
Địa danh lấy trong
điển cố Trung Quốc.
Địa danh đất Việt
* H×nh tîng nh©n vËt “kh¸ch”:
kho¸ng, yªu thiªn nhiªn, thÝch du ngo¹n, mang tr¸ng chÝ bèn
ph¬ng.
Cã t©m hån tù do, phãng
Bát ngát
Bát ngát
sóng kinh
sóng kinh
muôn dặm,
muôn dặm,
Thướt tha
Thướt tha
đuôi trĩ
đuôi trĩ
một màu.
một màu.
Nước trời: một sắc, phong cảnh: ba
Nước trời: một sắc, phong cảnh: ba
thu
thu
,
,
Bờ lau
Bờ lau
san sát
san sát
,
,
bến lách
bến lách
đìu hiu
đìu hiu
.
.
Sông chìm giáo gãy
Sông chìm giáo gãy
,
,
gò đầy xương
gò đầy xương
khô
khô
,
,
Buồn vì cảnh thảm, đứng lặng giờ
Buồn vì cảnh thảm, đứng lặng giờ
lâu.
lâu.
Thương nỗi anh hùng đâu vắng tá,
Thương nỗi anh hùng đâu vắng tá,
Tiếc thay dấu vết luống còn lưu!
Tiếc thay dấu vết luống còn lưu!
hoành tráng, hùng vĩ,
thơ mộng.
ảm đạm, hiu hắt.