1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
Giáo dục có vị trí vô cùng quan trọng đối với mỗi Quốc gia. Hiện nay, tất
cả các Quốc gia trên thế giới đều đặc biệt quan tâm tới Giáo dục chính bởi vị
trí, vai trò to lớn của nó đối với sự phát triển Kinh tế - Xã hội của đất nước.
Tổng Bí thư Đỗ Mười đã từng nói: “Giáo dục là động lực phát triển Kinh tế Xã hội”. Đảng và Nhà nước ta cũng đã xác định “Giáo dục là Quốc sách hàng
đầu” và “Đầu tư cho Giáo dục là đầu tư cho sự phát triển”. Chính vì vậy càng
đòi hỏi Giáo dục phải thường xuyên đổi mới cho phù hợp với tình hình thực
tiễn hiện nay.
Bậc Tiểu học là bậc học nền tảng, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong
toàn bộ hệ thống Giáo dục Quốc dân. Đây là bậc học đặt “cơ sở ban đầu cho
việc hình thành và phát triển toàn diện nhân cách con người ”. Giáo dục Tiểu
học có nhiệm vụ “Hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát
triển đúng đắn và lâu dài về tình cảm, trí tuệ, thể chất và những kĩ năng cơ bản
để học tiếp các bậc học khác và đi vào cuộc sống lao động”.
Cùng với các cuộc vận động của ngành trong thời gian qua như cuộc vận
động “Hai không” với bốn nội dung; cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh”; “Mỗi thầy cô giáo là tấm gương đạo đức tự học
và sáng tạo”; cuộc vận động: “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh
thành tích trong giáo dục”... Để tiếp tục tăng cường và nâng cao hiệu quả công
tác giáo dục toàn diện cho học sinh, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tiếp tục phát
động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”
với mục tiêu huy động sức mạnh tổng hợp của các lực lượng trong và ngoài nhà
trường để xây dựng môi trường giáo dục an toàn, thân thiện, hiệu quả, phù hợp
với điều kiện của địa phương và đáp ứng nhu cầu xã hội. Đồng thời phát huy
tính chủ động sáng tạo của học sinh trong học tập và trong các hoạt động xã
hội, khắc phục tính thụ động, hạn chế sự rụt rè, nhút nhát của học sinh.
Làm thế nào để thực hiện tốt phong trào “Xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực”? Đó là câu hỏi đặt ra cho tất cả chúng ta - những
người làm công tác giáo dục. Qua thực tiễn thực hiện phong trào, trường Tiểu
học Nguyễn Văn Trỗi đã có nhiều sáng tạo trong việc xây dựng “Trường học
thân thiện, học sinh tích cực”. Để phát huy được thành tích nhà trường trong
nhiều năm nay là ngôi trường có chất lượng giáo dục dẫn đầu toàn thành phố,
bản thân nhận thấy để “Xây dựng Trường học thân thiện, học sinh tích cực”
phải bắt đầu từ việc “Xây dựng lớp học thân thiện, học simh tích cực”. Vì mỗi
lớp học thân thiện, học sinh tích cực là một viên gạch nền móng vững chắc cho
một ngôi trường thân thiện, học sinh tích cực. Có như vậy phong trào mới thực
sự đi vào thực chất và mới đạt hiệu quả như mong muốn. Với những lí do đó,
tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp xây dựng lớp học thân thiện, học
sinh tích cực cho học sinh lớp 5 ở Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi thành
phố Thanh Hóa ” với mong muốn đề xuất một số kinh nghiệm của bản thân để
thực hiện tốt phong trào thi đua “Xây dựng Trường học thân thiện, học sinh tích
cực”.
1
1.2. Mục đích nghiên cứu
- Huy động sức mạnh tổng hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường
nhằm xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, hiệu quả,
góp phần nâng cao chất lượng học tập và rèn luyện, tinh thần trách nhiệm của
học sinh đối với nhà trường, gia đình và xã hội.
– Phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của đội ngũ giáo viên, học sinh
trong toàn trường trong việc học tập, rèn luyện và tham gia các hoạt động xã
hội, tạo khí thế vui tươi sôi nỗi, kích thích lòng ham hiểu biết của học sinh
trong học tập và trong các hoạt động xã hội nhằm đem lại kết quả cao.
– Xây dựng mối quan hệ tình cảm tốt đẹp giữa thầy và trò trong nhà
trường – gia đình – xã hội ngày càng tốt đẹp.
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Các biện pháp xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích
cực. - Các biện pháp giáo dục học sinh
- Các cách trang trí lớp học để học sinh cảm nhận được “mỗi ngày đến
trường là một ngày vui”.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Để thực hiện đề tài này tôi đã sử dụng những phương pháp sau:
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế: Điều tra tình hình dạy và học
của giáo viên và học sinh; tình hình trang trí lớp học ở nhà trường.
- Phương pháp phân tích - Tổng hợp: Phân tích những vấn đề (hiệu quả
trong công tác xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực; trong công tác
giảng dạy của từng giáo viên trong tổ, tình hình học tập của học sinh trong tổ,
tổng hợp những ưu, nhược điểm).
- Phương pháp thực nghiệm: Thực hiện kiểm tra, tính khả thi ở việc áp
dụng dạy học rèn kỹ năng giải các dạng toán về phép đo đại lượng lớp 5 phù
hợp với trình độ học sinh giúp giáo viên và học sinh dạy - học có hiệu quả.
2. NỘI DUNG
2.1. CƠ SỞ LÍ LUẬN:
Xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” không phải là vấn
đề quá mới mẻ. Nói như vậy là bởi vì, khoảng vài năm trở lại đây, cùng với việc
tăng cường đổi mới phương pháp dạy học, Bộ GD-ĐT đã nhấn mạnh đến việc
yêu cầu học sinh phát huy tính chủ động, sáng tạo, tham gia tích cực các phong
trào hoạt động học tập và rèn luyện ở lớp và ở trường. Thầy cô chỉ là người
đóng vai trò tổ chức, hướng dẫn. Chủ thể của mọi hoạt động chiếm lĩnh tri thức
mới là học sinh.
Muốn “ Xây dựng lớp học thân thiện, tích cực” trước hết ta cần phải hiểu:
Thân thiện là gì? Tích cực là gì? Tác dụng của việc “xây dựng lớp học thân
thiện, học sinh tích cực” trong quá trình dạy và học như thế nào?
“Thân thiện” được hiểu là có tình cảm tốt, đối xử tử tế và thân thiết với
nhau. Bản thân khái niệm “Thân thiện” đã hàm chứa sự bình đẳng, dân chủ về
pháp lí và sự đùm bọc cưu mang đầy tình người về đạo lí. “Lớp học thân thiện”
là lớp học mà ở đó mọi thành viên đều được tôn trọng, đối xử công bằng, sống
chan hoà, gần gũi, quan tâm lẫn nhau. Đó là sự thân thiện giữa thầy với trò, giữa
trò với trò, là môi trường sống lành mạnh, an toàn, các em được hưởng môi
2
trường giáo dục tốt nhất. Ở đó, các em sẽ cảm nhận đựơc sự thoải mái khi việc
học của mình vừa được gắn với kiến thức có trong sách vở, vừa thông qua sự
thâm nhập, trải nghiệm của bản thân trong các hoạt động ngoại khoá, trong các
trò chơi dân gian, các hoạt động tập thể “vui mà học”, được trau dồi liến thức cơ
bản, được rèn luyện kĩ năng sống, giúp các em ngày càng tự tin hơn vào bản
thân. Tạo cho các em có một tâm lí hưng phấn, thoải mái, coi ở trường cũng
giống như ở nhà và “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”, giúp các em thêm
gắn bó, yêu trường, yêu lớp hơn.
Lớp học thân thiện gắn bó chặt chẽ với sự phát huy tính tích cực của học
sinh. Trong môi trường phát triển toàn diện đó, các em học tập hứng thú, chủ
động tìm kiếm kiến thức dưới sự dìu dắt của thầy cô, gắn chặt giữa học và hành,
biết thư giãn khoa học, được luyện kĩ năng và phương pháp học tập khoa học.
Trong những năm trở lại đây, ngành Giáo dục đã phát động thi đua “Hai
tốt”, tích cực đổi mới phương pháp dạy học phát huy tính chủ động, tích cực của
học sinh. Các em không còn học tập một cách thụ động mà phải tự tìm tòi, khám
phá để lĩnh hội tri thức, được thể hiện bản thân và bày tỏ suy nghĩ, được rèn
luyện những kĩ năng cơ bản, cần thiết; rèn tính năng động, hoạt bát, mạnh dạn
trong giao tiếp, tự tin vào bản thân và hợp tác trong công việc.
Như vậy, việc xây dựng “Lớp học thân thiện, học sinh tích cực” là thực sự
cần thiết, tạo cho giáo viên và học sinh có một môi trường dạy và học tốt nhất,
thực chất nhất, thu hút, lôi cuốn các em đến trường, cảm nhận mình được tôn
trọng, tìm được niềm vui, sự tin tưởng, đoàn kết; tình bạn trong sáng, tình thầy
trò cảm động. Môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn, thân thiện giúp các em
chủ động, tích cực hơn trong học tập, rèn luyện kĩ năng sống: Học để biết- Học
để làm- Học để khẳng định mình- Học để cùng chung sống. Mỗi một lớp học
thân thiện, học sinh tích cực sẽ là nền tảng vững chắc để xây dựng một “Trường
học thân thiện, học sinh tích cực” đạt hiệu quả như mong muốn.
2.2. THỰC TRẠNG CỦA VIỆC XÂY DỰNG LỚP HỌC THÂN
THIỆN, TÍCH CỰC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN VĂN TRỖI :
Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi có khuôn viên khang trang, thoáng
mát với đầy đủ trang thiết bị, cơ sở vật chất đảm bảo phục vụ tốt cho việc dạy và
học. Đội ngũ cán bộ giáo viên có năng lực, nhiệt tình trong công tác, yêu nghề,
mến trẻ; 100% có trình độ được đào tạo chuẩn và trên chuẩn. Trong công tác
Giáo dục, nhà trường luôn quan tâm chú trọng tới việc dạy và học thực chất, tạo
cho thầy cô giáo và học sinh có được một môi trường giáo dục tốt nhất nhằm
hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Hưởng ứng phong trào thi đua “Xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” do Bộ Giáo dục và đào tạo phát
động, nhà trường đã xây dựng kế hoạch thực hiện phong trào và triển khai đồng
bộ trong toàn trường về xây dựng mô hình “Lớp học thân thiện, học sinh tích
cực”. Phong trào đã lôi cuốn sự tích cực ủng hộ nhiệt tình của toàn thể cán bộ
giáo viên và học sinh; sự tham gia của các tổ chức đoàn thể, của phụ huynh, học
sinh nhà trường.
Tuy nhiên, vẫn còn một số lớp do giáo viên chưa thật sát sao đến công tác
xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực còn hạn chế, thực hiện cho có lệ.
Hơn nữa bố mẹ một số học sinh đi làm ăn xa để con cho ông bà nên việc học tập
3
của con em mình đều nhờ vào các cô giáo trong trường. Nhận thức về vai trò
cũng như tầm quan trọng của công tác thi đua “Xây dựng trường học thân thiện,
học sinh tích cực” ở nhà trường của một số phụ huynh và giáo viên còn hạn chế.
Một số học sinh còn rụt rè, nhút nhát, giao tiếp chưa mạnh dạn, tư duy ngôn ngữ
nghèo nàn dẫn đến thiếu tự tin, mặc cảm, ngại bày tỏ ý kiến; Áp lực về chỉ tiêu
đặt ra, áp lực về nội dung chương trình khiến giáo viên đôi khi quá nóng vội
trong công tác giáo dục học sinh dẫn đến tình trạng đôi lúc nhồi nhét kiến thức,
dạy học một cách khô khan, cứng nhắc. Ngoài ra, giáo viên còn ít có thời gian
lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, giải bày, tình cảm của các em, làm cho mối
quan hệ thầy trò thiếu sự gắn bó, thiếu sự sẻ chia, đồng cảm; đôi khi khiến các
em cảm thấy xa cách, mệt mỏi, sợ đến trường, ngại phải đi học....Mặt khác, công
tác tổ chức giờ học ở một số lớp còn máy móc, rập khuôn, cứng nhắc khiến các
em cảm thấy ngại học, ngại hợp tác, căng thẳng, mệt mỏi, thói quen ỷ lại, chây
lười, phó mặc. Giáo viên chưa biết tạo môi trường và không khí lớp học thân
thiện, tích cực cho học sinh.
Những nguyên nhân trên làm ảnh hưởng đến việc thực hiện phong trào xây
dựng mô hình “Lớp học thân thiện, học sinh tích cực” của nhà trường. Vậy làm
thế nào để giải quyết dứt điểm thực trạng trên? Đây là câu hỏi đặt ra cho tất cả
chúng ta, những người làm công tác giáo dục. Mô hình “Lớp học thân thiện,
học sinh tích cực ” là thực sự cần thiết giúp hỗ trợ tích cực cho việc dạy và học
có chất lượng, giáo dục toàn diện cho học sinh và góp phần xây dựng “Trường
học thân thiện, học sinh tích cực” đạt hiệu quả tốt nhất.
Kết quả khảo sát thực trạng đầu năm học 2017- 2018 của lớp như sau:
Số học
sinh
40
Số học sinh tích cực
tham gia
SL
%
23
57,5
Số học sinh chưa tích
cực tham gia
SL
%
15
37,5
Số học sinh không
tham gia
SL
%
4
10
2.3. CÁC GIẢI PHÁP VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN:
Việc tạo ra một môi trường học tập tốt, tạo cho các em sự gần gũi coi lớp
học như gia đình của mình là trách nhiệm của mỗi thầy cô giáo chúng ta để các
em thấy mỗi ngày đến trường thực sự là một ngày vui tôi đưa ra các giải pháp
xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực cho học sinh lớp 5 ở Trường Tiểu
học Nguyễn Văn Trỗi thành phố Thanh Hóa.
Giải pháp1: Tuyên truyền, quán triệt nâng cao nhận thức về vai trò và tầm
quan trọng của việc “Xây dựng lớp học thân thiện, tích cực” cho học sinh
và phụ huynh; cụ thể hoá các nội dung của phong trào “Xây dựng Trường
học thân thiện, học sinh tích cực” thành các tiêu chuẩn và tiêu chí “Xây
dựng lớp học thân thiện, tích cực”.
Muốn làm tốt công tác “Xây dựng lớp học thân thiện, tích cực” thì việc
quán triệt và nâng cao nhận thức đối với chủ thể tham gia là vô cùng quan trọng
bởi có nhận thức đúng thì mới có những hành động đúng và mới huy động được
sức mạnh tổng hợp của các lực lượng tham gia. Việc nâng cao nhận thức sẽ giúp
cho học sinh và phụ huynh hiểu được vai trò và tầm quan trọng của phong trào
4
“Xây dựng lớp học thân thiện, tích cực” đối với Nhà trường nói chung và đối
với bản thân học sinh nói riêng. Mặt khác, xây dựng các tiêu chuẩn và tiêu chí
“Xây dựng lớp học thân thiện, tích cực” sẽ giúp cho cả Giáo viên, phụ huynh và
học sinh có cơ sở định hướng các nội dung thực hiện, từ đó xác định được
những việc nên làm và không nên làm.
Ngay từ đầu năm học, bản thân đã chủ động xây dựng các Tiêu
chuẩn, Tiêu chí của“Lớp học thân thiện, tích cực”:
Căn cứ vào các nội dung của phong trào thi đua “Xây dựng Trường học
thân thiện, học sinh tích cực” ở Nhà trường, để việc “Xây dựng lớp học thân
thiện, học sinh tích cực” ở lớp 5A do mình phụ trách đạt hiệu quả cao, tôi đã
nghiên cứu kĩ các nội dung phong trào và cụ thể hoá thành các tiêu chuẩn và tiêu
chí nhằm làm căn cứ thực hiện đề tài như sau:
a) Cách tiến hành: Xây dựng tiêu chuẩn, tiêu chí:
Tiêu chuẩn 1: Lớp học sạch đẹp, an toàn
Tiêu chí 1: HS có ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh Trường, lớp;
có ý thức tự quản.
- Lớp học có đầy đủ dụng cụ làm vệ sinh
- Lớp học luôn sạch sẽ, thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông.
- Tham gia công tác giữ gìn vệ sinh chung, không ăn quà, vứt rác, xả rác
bừa bãi.
- Chăm sóc thường xuyên khu vực bồn hoa, cây cảnh của lớp.
Tiêu chí 2: Trang trí lớp học
- Có khăn trải bàn của Giáo viên, có lọ hoa trang trí, hoa treo tường; các
khẩu hiệu, ảnh Bác Hồ, nội quy , nhiệm vụ,...được treo đúng quy định chung.
- Sắp xếp bàn ghế gọn gàng, ngăn nắp, không viết, vẽ lên bàn, lên tường.
- Có góc thân thiện được trang trí bằng những sản phẩm tự làm của học
sinh, thể hiện sự sáng tạo, thẩm mĩ và sở thích của các em.
Tiêu chí 3: Lớp học an toàn, thân thiện
- Các thành viên trong lớp cùng đoàn kết, biết quan tâm, giúp đỡ nhau
trong học tập và rèn luyện.
- Biết chia sẻ, động viên nhau cùng tiến bộ.
- Có mối quan hệ gần gũi, thân thiện giữa Thầy với Trò; Giữa Trò vơí Trò.
- Không gây gổ, đánh nhau, không nói tục, chửi thề.
- Không leo trèo, phá phách, không chơi những trò chơi nguy hiểm.
- Chấp hành đúng luật giao thông.
- Giữ gìn, bảo quản bàn ghế, các trang thiết bị phục vụ dạy và học; không
tự ý sờ vào ổ điện, màn hình ti vi.
- Không mang những vật dễ cháy nổ, sát thương vào lớp.
Tiêu chuẩn 2: Tổ chức các tiết học phát huy tính tích cực, chủ động
của học sinh.
Tiêu chí 1: Tích cực hợp tác trong giờ học
- Tham gia học tập tích cực, chủ động; biết hợp tác với nhau để cùng phát
hiện và chiếm lĩnh kiến thức mới.
- Tổ chức các trò chơi học tập hỗ trợ cho các tiết học hiệu quả, chất lượng.
5
Tiêu chí 2: Chủ động bày tỏ ý kiến
- Biết bày tỏ ý kiến trong các giờ học cũng như sinh hoạt tập thể
- Có khả năng thuyết trình, tranh luận một vấn đề.
Tiêu chuẩn 3: Rèn luyện Kĩ năng sống
- Nắm được các kĩ năng sống cơ bản thông qua nội dung các bài học và
sinh hoạt tập thể lành mạnh.
- Có kĩ năng hoạt động tập thể; tổ chức được các buổi sinh hoạt lớp, sinh
hoạt Đội.
- Tổ chức các trò chơi dân gian, múa hát tập thể.
* Tuyên truyền nâng cao nhận thức cho phụ huynh và học sinh:
- Đối với cha mẹ học sinh: Việc làm này được tiến hành ngay trong cuộc
họp phụ huynh đầu năm học. Trong cuộc họp này, ngoại việc nêu đặc điểm tình
hình chung của lớp, của trường tôi còn thông qua nội dung phong trào thi đua,
kế hoạch thực hiện giúp phụ huynh học sinh hiểu được vai trò và tầm quan trọng
của mô hình “Xây dựng lớp học thân thiện, tích cực” trong quá trình giáo dục
học sinh; hình dung được kế hoạch và những công việc tiến hành thực hiện đồng
thời tranh thủ sự ủng hộ, góp ý kiến biện pháp xây dựng cụ thể, thiết thực từ
phía phụ huynh. Cung cấp số điện thoại liên lạc hai chiều để tiện cho việc trao
đổi, thống nhất biện pháp phối hợp giữa giáo viên và phụ huynh học sinh.
- Đối với học sinh:
+ Trong buổi họp lớp đầu tiên, tôi đã phổ biến cho các em hiểu được
những kế hoạch và chủ trương thực hiện phong trào do Nhà trường phát động.
+ Thông qua các tiêu chuẩn và tiêu chí “Xây dựng lớp học thân thiện,
tích cực” để các em nắm được từ đó giúp các em hiểu được vai trò, nhiệm vụ
của bản thân trong việc thực hiện phong trào.
+ Phân công trách nhiệm, giao việc cho ban cán sự và từng thành viên
trong lớp để cùng thực hiện.
b) Kết quả bước đầu: Với việc xác định rõ những tiêu chuẩn và tiêu chí ở
trên đã có tác dụng giúp giáo viên, phụ huynh và học sinh hiểu rõ những việc
cần phải làm là gì. Nói cách khác là có định hướng cụ thể, chi tiết vai trò của
từng thành viên trong lớp, huy động được sự ủng hộ nhiệt tình từ phía phụ
huynh; sự tự giác, tích cực của các em học sinh. Bên cạnh đó, nó còn là cơ sở để
đánh giá mức độ hoàn thành công việc “Xây dựng lớp học thân thiện, tích cực”
theo kế hoạch đã đề ra.
Giải pháp 2: Tăng cường công tác trang trí lớp học
- Môi trường học tập xanh, sạch, đẹp, an toàn, thân thiện là yếu tố rất
quan trọng góp phần thu hút trẻ đến trường, đến lớp, góp thêm cho lớp học một
luồng không khí thân thiện, thoải mái, sinh động, hăng say trong giờ học, rèn
luyện kĩ năng sống cho học sinh.
- Các khẩu hiệu trong lớp mang ý nghĩa quan trọng mang tính giáo dục
cao ví dụ: “Dạy tốt - học tốt”, “Mỗi ngày đến trường là một niềm vui”, Năm
điều Bác Hồ dạy”, …
- Giáo viên luôn thân thiện, gần gũi với học sinh, những lời nhắc nhở nhẹ
nhàng về việc giữ gìn tài sản chung, bảo đảm các góc học tập, thư viện của lớp
luôn dược sắp xếp gọn gàng ngăn nắp, từ chỗ ngồi, cửa sổ, lớp học, hành lang
6
cho đến sân trường học sinh luôn có thói quen giữ vệ sinh môi trường luôn sạch
đẹp, thân thiện với con người, viết câu nhắc nhở hóm hỉnh như: “Tắt đèn, tắt
quạt khi không cần thiết bạn nhé!” ... nhằm giáo dục học sinh có ý thức tự giác
giữ vệ sinh trường lớp, tiết kiệm điện.
- Lớp có đủ ánh sáng, quạt, lọ hoa, cây xanh, tạo không khí thật sự thoải
mái, thân thiện gần gũi với thiên nhiên hơn.
- Bàn giáo viên có khăn trải bàn, lọ hoa, tủ đồ dùng phải gọn gàng, sắp
xếp khoa học, sạch đẹp, dễ đưa vào sử dụng.
- Góc học tập mở với không gian thân thiện với môi trường tạo hứng thú
học sinh ham thích đọc sách, mở rộng hiểu biết, phát triển khả năng đọc cho các
em. Rèn kĩ năng sống có trách nhiệm, có ý thức bảo quản tài sản chung, có thói
quen sống gọn gàng, ngăn nắp.
Trường TH Nguyễn Văn Trỗi với không gian Xanh- Sạch- Đẹp
7
Đưa cây xanh vào lớp học tạo sự thân thiện với môi trường
Hình ảnh trang trí lớp học thân thiện!
+ Chuyên mục: “Người tốt việc tốt” (tên các bạn làm được những việc tốt
trong tuần), tạo động lực học sinh làm nhiều điều tốt hơn, lớp ngày càng thân
thiện hơn.
8
+ Ai tài thế? (Góc nghệ thuật với sản phẩm đẹp môn thủ công, mĩ thuật của
học sinh) kích thích khả năng sáng tạo của học sinh.
+ Văn hay chữ đẹp ( lưu lại các bài văn hay, chữ viết đẹp của học sinh).
Tạo động lực các em có gắng viết chữ đẹp hơn, làm văn hay hơn.
+ Góc ôn luyện (Các công thức, quy tắc trong môn toán; những bài thơ, bài
văn... trong môn Tiếng Việt) nhằm rèn học sinh có ý thức chủ động trong học
tập, ôn tập kiến thức (lúc đầu giờ, giờ ra chơi)
+ Chuyên mục “ Ca dao, tục ngữ” Do học sinh sưu tầm, giáo viên trình bày
lại theo các chủ điểm của tháng) qua đó mở rộng vốn từ, vốn hiểu biết...
+ “ Thanh Hóa mến yêu ”(các ảnh do học sinh sưu tầm về các danh nhân,
cảnh đẹp, di tích lịch sử, làng nghề … ) Giúp học sinh hiểu thêm về quê hương
con người quê mình, đồng thời các em cũng giúp các em tự tin vào bản thân,
yêu lao động, yêu quê mình hơn.
- Bảng theo dõi thi đua, cá nhân hoặc nhóm hoàn thành tốt nhiệm vụ sẽ
dược giáo viên tặng cho một bông hoa (cờ) cho cá nhân, nhóm để gắn lên đúng
vị trí được qui định. Mỗi nhóm học tập có một cây hoa thi đua. Thông qua cây
hoa thi đua phản ánh rõ ràng, chính xác, công khai kết quả học tập của mỗi
nhóm. cá nhân học sinh sau mỗi hoạt động, mỗi tiết học, mỗi ngày, mỗi tuần.
Việc tuyên dương cá nhân, nhóm trong mỗi giờ học, buổi học, tuần học vào giờ
chào cờ đầu tuần kích thích học sinh tích cực, tự giác học tập để đạt được kết
quả cao hơn.
- Phát huy hộp thư điều em muốn nói: Tạo điều kiện cho các em mạnh dạn
nói lên những suy nghĩ của mình về thầy cô, bạn bè, các mối quan hệ hằng
ngày, góp phần thực hiện tốt quyền trẻ em , đẻ từ đó giáo viên hiểu học sinh của
mình hơn, giúp giải quyết những khó khăn trong suy nghĩ của các em. Cải thiện
tốt mối quan hệ thầy - trò, trò - thầy.
9
- Giáo viên dành 10-15 phút ở tiết sinh hoạt lớp để giải đáp những thắc
mắc, suy nghĩ các các em học sinh, trả lời câu hỏi trực tiếp và câu hỏi trong
chuyên mục điều em muốn nói .
- Phát động phong trào giao lưu qua hộp thư vui học sinh tập thói quen biết
quan tâm đến người khác, tập thói quen viết thư cho nhau thông qua đó rèn kĩ
năng viết cho các em.
Giải pháp 3: Xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực thông
qua giáo dục đạo đức:
Việc giáo dục đạo đức, ý thức xây dựng và phát huy giá trị của giáo dục gia
đình là rất quan trọng. Vì gia đình là cái nôi giáo dục đầu tiên của mỗi con
người; môi trường giáo dục gia đình là rất quan trọng trong mối quan hệ phối
hợp với nhà trường và xã hội. Gia đình là tế bào hạnh phúc suốt đời của mỗi con
người. Giáo dục giá trị gia đình, văn hóa gia đình là rất cần thiết hiện nay, bên
cạnh đó giáo dục lòng yêu nước và truyền thống văn hóa dân tộc. Chăm sóc
công trình văn hoá, lịch sử đài tưởng niệm của địa phương,động viên học sinh
tham gia chăm sóc, thăm viếng các gia đình Mẹ Việt Nam anh hùng, gia đình
chính sách, bảo vệ, tôn tạo một số khu di tích lịch sử, văn hoá, tích cực chăm lo
xây dựng các công trình công cộng, trồng và chăm sóc bồn hoa, cây cảnh… Đặc
biệt năm học 2017-2018, dưới sự chỉ đạo của ngành và của Ban giám hiệu nhà
trường đã tổ chức dạy cho học sinh bộ tài liệu “Bác Hồ và những bài học đạo
đức và lối sống dành cho học sinh” với nhiều hình thức phong phú giúp học sinh
thêm yêu quý, kính trọng Bác.
Giải pháp 4: Xây dựng các tiết học phát huy tính tích cực, chủ động
của học sinh.
Để có được một tiết dạy hiệu quả đòi hỏi người giáo viên phải tích cực đổi
mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học phù hợp với đối tượng học sinh
của lớp mình, đồng thời phát huy được tính chủ động, tích cực của học sinh.
Tích cực hợp tác trong giờ học sẽ giúp các em chủ động chiếm lĩnh tri thức một
cách thoải mái, tự giác, nâng cao hiệu quả của các tiết dạy, đồng thời rèn cho các
em một số kĩ năng cơ bản, cần thiết giúp các em tự tin trong giao tiếp, tự tin
trong cuộc sống.
Trước bất kì một bài dạy nào, tôi cũng chuẩn bị chu đáo nội dung, kiến
thức trọng tâm bài đúng theo yêu cầu về chuẩn KT-KN, lựa chọn đồ dùng dạy
học phù hợp tâm lí học sinh, phù hợp nội dung bài học và có thể phát huy hiệu
quả cao nhất; lựa chọn các hình thức tổ chức dạy học và các phương pháp giảng
dạy phù hợp, có thể phát huy được tích tích cực, chủ động của học sinh.
* Chuẩn bị hệ thống các câu hỏi, dự kiến tình huống sư phạm cần giải quyết:
Đối với những câu hỏi khó, tôi đưa ra nhứng câu hỏi gợi ý để học sinh dể hiểu
và dễ dàng trả lời.
* Khai thác nội dung cần lồng ghép Giáo dục KNS
VD: + Đối với môn Kĩ thuật: Cắt, khâu thêu sản phẩm tự chọn
Ngoài việc hướng dẫn học sinh hoàn thành sản phẩm, tôi còn lồng ghép
giáo dục học sinh về vệ sinh, an toàn trong lao động, tôn trọng sản phẩm do
công sức của mình cũng như của bạn làm ra; biết quý trọng sức lao động của
mọi người.
10
+ Môn Đạo đức: Biết bày tỏ ý kiến
Bên cạnh việc giúp học sinh hiểu “Tại sao phải hợp tác với những người
xung quanh?”, “Hợp tác với những người xung quanh có tác dụng gì?” tôi còn
lồng ghép giáo dục cho các em kĩ năng hợp tác cụ thể ngay trong từng bài học
đó là biết phối hợp với bạn trong hoạt động thảo luận nhóm, trao đổi để cùng
tìm ra kiến thức mới.
* Tổ chức các trò chơi học tập gây hứng thú đồng thời phát huy tính tích cực
hoạt động của học sinh:
Trò chơi học tập là dịp để xoá bỏ khoảng cách giữa Thầy với Trò, Trò với
Trò, làm giảm căng thẳng, mệt mỏi, tạo hứng thú cho các em, tăng khả năng tiếp
thu bài, giúp các em khắc sâu nội dung kiến thức bài học.
VD: Khi dạy bài Khoa học: Chất dẻo. Tôi đã cho học sinh chơi trò chơi thi kể
tên các đồ dùng được làm bằng chất dẻo.
Tôi đã thành lập 3 đội chơi, mỗi đội gồm 7em. Trong thời gian 1 phút các
em sẽ phải thi kể lên bảng lớp dưới hình thức “Thi tiếp sức” đội nào kể nhanh và
đúng nhiều đồ dùng nhất đội đó sẽ giành phần thắng. Các bạn không tham gia
chơi thì được phân công làm Ban giám khảo hoặc cổ vũ cho các bạn chơi. Làm
như thế, tất cả học sinh đều được hoạt động, đều thấy được vai trò của mình từ
đó giúp các em cảm thấy hứng thú, phấn khởi và tích cực hơn trong giờ học. b)
Kết quả bước đầu:
Với cách làm trên, tôi đã có được những tiết dạy thực sự phát huy được
tính tích cực, chủ động của học sinh. Giờ học lúc nào cũng sôi nổi, các em mạnh
dạn đặt câu hỏi cho bạn và cho cô giáo về những điều băn khoăn, thắc mắc.
Những em trước kia rất nhút nhát nhưng giờ đã tự tin mạnh dạn lên nhiều. Cũng
chính vì vậy, tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái được phát huy; các kĩ
năng: Giao tiếp, kĩ năng hợp tác, kĩ năng tự nhận định,...được hình thành và rèn
luyện. Áp lực của việc học không còn, các em cảm thấy hào hứng trước mỗi tiết
học mới.
Học sinh chăm chú nghe giảng trong giờ học Mĩ thuật theo phương pháp mói
của Đan Mạch
11
Giờ thực hành Mĩ thuật
Giải pháp 5: Xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực thông
qua giáo dục kĩ năng sống cho các em.
* Tích cực tăng cường Giáo dục kĩ năng sống lồng ghép trong các tiết học
và các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
- Mỗi một tiết học hay thông qua một hoạt động GDNGLL, tôi nghiên
cứu kĩ đặc điểm học sinh lớp mình, những kĩ năng mà các em còn thiếu để đưa
vào kế hoạch và mục tiêu giáo dục.
- Hình thành các kĩ năng sống thông qua các tiết học và các hoạt động
GDNGLL
- Thường xuyên kiểm tra việc rèn luyện kĩ năng sống của các em trong
giờ học hay trong các hoạt động GDNGLL.
* Rèn luyện KNS cho học sinh thông qua việc tổ chức các hoạt động tập thể
vui tươi lành mạnh, qua đó giáo dục học sinh xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp,
an toàn. Cụ thể như: : Ngày hội đến trường; Tổ chức dâng hương, mít tinh kỉ niệm
ngày mất của anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi; Ngày hội Trăng rằm vào tết trung
thu; Hội trại tri ân các thế hệ nhà giáo 20/11; Chương trình tham quan Doanh trại
bộ đội và đơn vị kết nghĩa 22/12; Chương trình Ngày hội nói Tiếng Anh Tết cổ
truyền dân tộc, Chương trình Thiếu nhi Việt Nam Hội nhập quốc tế kỉ niệm ngày
thành lập Đội 15/5 và sinh nhật Bác 19/5.... Chương trình Chung tay tiết kiệm điện,
Chương trình Chùng em với An toàn giao thông, chương trình giao lưu với học sinh
Tỉnh ......Hàn Quốc thăm Thanh Hóa nhân dịp kỉ niệm 210 năm đô thị tỉnh lị. Tổ
chức lồng ghép vào các tiết hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, tổ chức các Hội
thi “Rung chuông vàng”, “Kể chuyện đạo đức về Bác Hồ” hội thi trình diễn thời
trang, trang trí lớp bằng vật liệu phế thải, trồng và chăm sóc cây xanh, hội khoẻ Phù
Đổng... Hằng năm đại hội cháu ngoan Bác Hồ đều tiến hành lễ dâng hương tại Khu
tưởng niệm Bác, Chương trình hành trình về nguồn: dâng hương Nghĩa trang Hàm
Rồng; khu di tích Lam kinh, Chiến khu Ngọc Trạo, tổ chức cho học sinh thăm các
gia đình thương binh, liệt sĩ, nạn nhân chất độc da cam, gia đình có công với nước
ở địa phương.
12
Học sinh tham gia các hoạt động NGLL
- Hoạt động Câu lạc bộ(CLB) được xem là hình thức phù hợp nhất để tạo sân
chơi bổ ích cho HS bởi HS luôn có nhu cầu muốn được khẳng định, muốn được
thể hiện, luôn mong muốn khám phá các năng lực của bản thân và muốn phát
huy những năng lực đó. Các em tự nguyện tham gia 12 CLB phù hợp với năng
lực, sở trường như: Tiếng Anh, Mĩ thuật, Âm nhạc, Tin học, Cờ vua, Cầu lông,
Bóng rổ, Bóng đá, Aerobic, Võ thuật, Khiêu vũ, Bơi lội. Tham gia CLB nhằm
đẩy mạnh tính tích cực chủ động, sáng tạo của học sinh trong học tập, trong hoạt
động. Chính vì vậy mà chất lượng giáo dục thực sự đi vào chiều sâu, tạo nhiều
hứng thú trong việc học của học sinh, chất lượng giáo dục được nâng cao rõ rệt.
CLB võ thuật
CLB âm nhạc
Giải pháp 6: Làm tốt công tác chủ nhiệm lớp
Ngay từ đầu năm học, sau khi được Nhà trường phân công chủ nhiệm lớp
5A, trong tiết sinh hoạt đầu tiên, tôi đã tổ chức cho các em tự bình bầu, giới
thiệu những bạn có năng lực, có uy tín, được tín nhiệm nhiều nhất vào ban cán
sự lớp. Xây dựng thói quen nề nếp, kỉ luật lớp học ngay từ đầu năm học.
13
Việc hình thành thói quen nề nếp, kỉ luật lớp học được tôi đặc biệt quan
tâm. Tôi yêu cầu các em khi có Giáo viên hoặc khách vào lớp, lớp trưởng phải
hô cho các bạn đứng dậy chào. Trong các giờ học, khi cô yêu cầu thảo luận
nhóm đôi, nhóm ba, nhóm bốn,... thì các em cứ theo sự phân công chỗ ngồi tự
giác hình thành nhóm không để giáo viên phải nhắc nhở làm lãng phí thời gian
học tập. Đối với công việc trực nhật, chăm sóc bồn hoa, cây cảnh,...các em tự
giác thực hiện luân phiên nhau không cần phải phân công, giao trách nhiệm
hàng ngày. Ban cán sự lớp thực hiện đúng nhiệm vụ đã được phân công dưới sự
giám sát của giáo viên chủ nhiệm.
Trong giảng dạy đặc biệt giáo viên cần dạy theo đối tượng học sinh nhằm
phát huy năng lực sở trường cũng như giúp đỡ học sinh để các em cảm nhận
được niềm vui khi đi học. Chẳng hạn với những học sinh chậm tiến bộ :
+ Tổ chức mô hình đôi bạn cùng tiến để các em giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.
+ Tìm hiểu những năng lực, sở trường của các em, giao việc cho phù hợp,
tạo cơ hội để các em này phát huy hoàn thành nhiệm vụ, tin tưởng vào bản thân.
Hướng các em đến niềm tin: “Mình cũng có thể học giỏi, làm giỏi như các bạn
khác ”. Tạo động lực để các em cố gắng.
- Giáo viên kịp thời động viên, phát hiện và nêu những tấm gương người
tốt, việc tốt, vượt khó học giỏi, những học sinh có tiến bộ trong học tập, ngoan
ngoãn, để động viên, khuyến khích, khen thưởng các em kịp thời.
- Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc giáo dục học sinh phát triển toàn
diện đầu tư cao cho công tác giảng dạy, công tác chủ nhiệm.
- Cải thiện tốt mối quan hệ thầy trò, thực hiện qui tắc ứng xử thân thiện.
- Cần chịu khó học hỏi, tìm tòi, đổi mới, phối hợp hài hòa các phương
pháp, vận dụng đổi mới các hình thức dạy học phù hợp, tăng tính sư phạm,
giảm nhàn chán. Làm đồ dùng dạy học, sưu tầm tài liệu chuyên môn, học tập
trao đổi chuyên môn trong trong tổ và các tài liệu có liên quan.
- Lập kế hoạch bồi dưỡng học sinh năng khiếu. Lên kế hoạch phụ đạo học
sinh chưa hoàn thành thường xuyên trong mỗi tiết dạy, đầu hoặc cuối tiết học.
Hình thức dạy học sinh theo đối tượng
14
Một số hình ảnh dạy học theo phương pháp kĩ thuật mới
- Giáo viên cần là tấm gương sáng cho học sinh noi theo như: đi dạy đúng
giờ, nếp sống, sinh hoạt đúng đắn, nói là làm, không nói một đằng làm một nẻo,
làm việc gì, chắc việc đó tránh những việc làm hình thức, ít tác dụng vì nó có
thể vô tình gây tâm lí mất niềm tin cho học sinh.
- Nghiên cứu tâm lí lứa tuổi, tạo môi trường thật sự thân thiện, từ việc
trang trí lớp đến việc giảng dạy và các hoạt động ngoài giờ, để phát huy hiệu
quả nhất tính tích cực, tự giác của mỗi học sinh.
- Nhẹ nhàng uốn nắn, sửa sai cho học sinh kịp thời, thường xuyên. Kịp
thời tuyên dương khi thấy các em tiến bộ dù là rất nhỏ, để các em tự tin hơn,
vượt qua những mặc cảm tự ti.
- Giáo viên cần bao dung và công tâm trong giảng dạy và giáo dục học
sinh. Đồng thời là người thầy, người mẹ, người bạn cho học sinh khi cần được
dạy dỗ, khi muốn được che chở, khi cần được chia sẻ.
- Tạo điều kiện cho các em hòa nhập với bạn bè trong lớp, ở trường và cộng
đồng. (Tham gia các cuộc thi, buổi giao lưu của trường, địa phương tổ chức)
- Phối hợp PHHS thống nhất quan điểm giáo dục.
- Tận dụng tối đa những điều kiện sẵn có để phát triển giáo dục.
- Tranh thủ sự ủng hộ giúp đỡ của trường, địa phương và PHHS để phục
vụ cho hoạt động học tập của học sinh và công tác giáo dục.
Với lòng yêu nghề mến trẻ, tất cả vì học sinh thân yêu, đến nay mọi nề
nếp, kỉ luật lớp học được thực hiện thường xuyên, thói quen nề nếp được hình
thành và phát triển bền vững. Từ đó, giúp các em hiểu được trách nhiệm, nghĩa
vụ của mình trong việc chung tay xây dựng tập thể lớp. Các em cảm thấy hào
hứng vì được thể hiện bản thân mình, được bày tỏ ý kiến và thể hiện chính kiến.
Các em tự hào vì thấy được vai trò của mình trong tập thể lớp, điều đó giúp các
em phấn khởi, tự tin vào bản thân, có động lực phấn đấu, rèn luyện. Trong mọi
công việc của lớp, các em rất chủ đông, tự giác hoàn thành mà tôi ít khi phải
nhắc nhở. Tập thể lớp luôn được Nhà trường tuyên dương dưới cờ để cho các
lớp khác học tập, noi theo vì luôn giữ vững nề nếp kỉ luật lớp học cũng như luôn
hoàn thành xuất sắc mọi phong trào thi đua của Nhà trường, của Đội.
15
Giải pháp 7: Làm tốt công tác phối hợp với cha mẹ học sinh để có
biện pháp giáo dục học sinh cho phù hợp
- Gia đình luôn là chỗ dựa vững chắc cho các em, giúp các em khỏi thấy
cô đơn, hụt hẫng là động lực để các em vượt qua khó khăn. Vì thế chúng ta cần
quyết tâm “nối nhịp cầu giáo dục” với cha mẹ các em, đi đến thống nhất cách
giáo dục an toàn, hiệu quả nhất.
- Gửi phiếu liên lạc của mỗi học sinh đến gia đình, thông báo kết quả học
tập, ngày nghỉ, nhận xét cụ thể về học lực, hạnh kiểm. Tổ chức họp PHHS ít
nhất mỗi năm 3 lần trao đổi, tiếp thu ý kiến đóng góp của PHHS, thông báo
những qui định, phương pháp giáo dục, mục tiêu cụ thể của nhà trường đối với
học sinh.
- Giáo viên chủ nhiệm thường xuyên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp,
thường xuyên thăm hỏi gia đình các em, có biện pháp giúp đỡ, hỗ trợ kịp thời.
Để mỗi phụ huynh học sinh luôn có tinh thần hợp tác, làm cầu nối giữa gia đình
và nhà trường để đảm bảo toàn xã hội đều tham gia và ủng hộ giáo dục.
Giải pháp 8: Tổ chức các hoạt động giáo dục, vui chơi lành mạnh cho
học sinh:
Tạo một sân chơi bổ ích, lành mạnh, thân thiện cho học sinh là điều cần
thiết bởi nó phù hợp với đặc điểm tâm lí lứa tuổi học sinh tiểu học. “Học mà
chơi, chơi mà học” sẽ giúp các em nhanh nhẹn, hoạt bát, thoải mái, sảng khoái
về tinh thần, khoẻ khoắn về thể chất, rèn tính kỉ luật và kĩ năng giao tiếp, kĩ
năng hợp tác. Chính vì vậy, tôi đã lựa chọn giải pháp này nhằm hướng tới mục
tiêu “Thầy trò cùng học, cùng vui”, tạo sân chơi lành mạnh cho các em.
a) Cách tiến hành:
* Tổ chức trang trí lớp học:
Trong các tiết sinh hoạt ngoại khoá, tôi đã tổ chức cho các em thi làm báo
tường để trang trí góc thân thiện. Tôi chia lớp làm 3 nhóm, giao cho mỗi nhóm 3
tờ giấy khổ to, các dụng cụ thủ công, màu vẽ, một số tranh, ảnh đẹp về thầy cô,
mái trường, quê hương, đất nước,... yêu cầu các em thi nhau trang trí góc thân
thiện bằng khả năng và thẩm mỹ riêng. Các em rất hào hứng tham gia một cách
có kỉ luật, trật tự dưới sự hướng dẫn và giám sát của giáo viên. Với mỗi sản
phẩm của các em, ngoài việc tuyên dương nhóm có sản phẩm đẹp nhất, tôi cũng
không quên, khuyến khích, động viên những nhóm còn lại khiến các em rất vui
và tự hào, yêu quý sản phẩm do mình làm ra. Ngoài ra, tôi còn khuyến khích các
em tự làm những sản phẩm: đèn lồng, cắt hoa, cắt chữ để trang trí.
* Xây dựng “tủ sách thân thiện”:
Đây là tủ sách do chính phụ huynh và các em đóng góp. Đó là những quyển
truyện cổ tích, những tập thơ hay, những tài liệu tham khảo bổ ích hay những
cuốn sách khéo tay hay làm,...Tủ sách này giúp cho các em được vừa học, vừa
chơi, những giờ ra chơi không còn nhàm chán, đơn điệu và giúp các em biết sẻ
chia với các bạn những cuốn sách, những bài thơ hay. Xem chung, đọc chung
giúp xây dựng tình bạn gắn bó, đoàn kết.
* Mở hòm thư: “Điều em muốn nói”
Tôi đã sử dụng một bao thư to dán lên tường. Tạo điều kiện cho các em
mạnh dạn nói lên những suy nghĩ, những tâm tư, tình cảm của mình về thấy cô,
16
bạn bè, các mối quan hệ hàng ngày, giúp giáo viên hiểu học trò của mình hơn
đồng thời giúp các em giải quyết những băn khoăn, thắc mắc trong suy nghĩ, cải
thiện mỗi quan hệ thầy trò.
* Tổ chức các trò chơi dân gian rèn luyện sự khéo léo, nhanh nhẹn, tính kỉ
luật và tinh thần đoàn kết.
- Tiết sinh hoạt hàng tuần, thay vì những nhận xét đánh giá cứng nhắc,
mỗi tháng một lần tôi tổ chức cho các em chơi một số trò chơi dân gian như:
Kéo co, Rồng rắn lên mây, đố vui, bịt mắt bắt dê,...lồng ghép vào những trò chơi
ấy là những bài vè, những câu ca dao, tục ngữ, những bài hát ca ngợi thầy cô,
bạn bè, mái trường, ca ngợi quê hương đất nước.
VD: Khi cho các em chơi trò chơi “Rồng rắn lên mây”, tôi đã dạy các em học
thuộc những câu vè như sau:
Rồng rắn lên mây
Có cây núc nác
Hỏi thăm thầy thuốc
Có nhà hay không?
Hay trò chơi: “Chi chi chành chành”:
Chi chi chành chành
Cái đanh thổi lửa
Con ngựa chết trương
Ba khương thượng đế
Bắt dế đi tìm
Ù à ù ập...
Trò chơi “Nu na nu nống”:
Nu na nu nống
Đánh trống phất cờ
Mở cuộc thi đua
Chân ai đẹp đẽ
Gót đỏ hồng hào
Không bẩn tí nào
Được vào đánh trống.
- Những giờ ra chơi, thỉnh thoảng tôi lại hướng dẫn cho các em chơi một
trò chơi tập thể như: Cướp cờ. Trò chơi này rèn cho các em tính nhanh nhẹn,
hoạt bát, tính đoàn kết. Các em cảm thấy vui vẻ, thoải mái, tình cảm bạn bè,
thầy- trò càng thêm gắn bó.
b) Kết quả bước đầu:
Với cách làm trên, học sinh thực sự hào hứng và thích thú khi lớp mình được
trang trí phù hợp, đẹp mắt. Lớp học đẹp đã cuốn hút các em đến lớp, đến trường,
thêm yêu trường, yêu lớp của mình. Từ đó, các em luôn có ý thức bảo vệ các
thành quả trang trí của tổ, của lớp, yêu quý những sản phẩm do chính tay mình
làm ra. Ngoài ra, tôi đã giúp các em có được những giờ ra chơi hết sức vui vẻ và
ý nghĩa. Bên cạnh đó còn hạn chế được những trò chơi nguy hiểm như: Trèo
cây, nô đuổi nhau, trượt cầu thang hay những trò chơi phản giáo dục như: Đánh
bài, cá cược...Làm cho phụ huynh yên tâm vì con em mình được học tập trong
một môi trường an toàn, thân thiện.
17
2.4. KẾT QUẢ KIỂM NGHIỆM:
2.4.1. Đối với học sinh.
Sau một thời gian tiến hành nghiên cứu, áp dụng trong quá trình tổ chức
thực hiện “Xây dựng lớp học thân thiện, tích cực” ở lớp 5A, đối chiếu với
những tiêu chuẩn và tiêu chí đã đề ra cho thấy hiệu quả của cách làm này rất rõ
rệt. Lớp 5A đã thực sự trở thành “Lớp học thân thiện, tích cực” luôn dẫn đầu
toàn trường về mọi thành tích thi đua. Lớp học luôn gọn gàng, ngăn nắp, trang
trí đẹp mắt. Không khí trong các tiết học năm nay khác hẳn so với các năm
trước. Học sinh luôn học tập với tâm trạng hồ hởi, thích thú các em tỏ ra say mê
và tích cực chủ động chiếm lĩnh kiến thức, các em có sự tiến bộ rõ trong học
tập, số lượng học sinh Giỏi, học sinh Tiên Tiến tăng. Có nhiều học sinh điển
hình, tích cực trong các phong trào học tập và rèn luyện được Nhà trường tuyên
dương như em : Trần Quỳnh Anh, Lê thị Quỳnh, Nguyễn Phương Anh, Lê Việt
Hoàng, Nguyễn Thanh Bình,...Chất lượng của các giờ dạy ngày càng được nâng
lên. Bầu không khí thân mật, cởi mở, chân thành luôn hiện hữu trong lớp học,
xoá bỏ mọi khoảng cách giữa thầy và trò. Không khí lớp học luôn luôn sôi nổi,
các em tham gia hợp tác học tập một cách tự giác, chủ động, tích cực, mạnh dạn
bày tỏ ý kiến của bản thân; kĩ năng giao tiếp, kĩ năng hợp tác, kĩ năng thuyết
trình, tranh luận và một số kĩ năng khác được các em vận dụng vào trong quá
trình học tập và sinh hoạt tập thể một cách hiệu quả. Các giờ học không còn rập
khuôn, máy móc, khô cứng mà là những giờ học thực sự thoải mái, bổ ích “Học
mà chơi, chơi mà học”. Kết quả là các em nhanh hiểu bài, thuộc bài, nhớ sâu và
nhớ lâu kiến thức. Lớp học được trang trí đẹp mắt, gần gũi, thân thiện. Các em
có ý thức tự quản, ý thức giữ gìn và bảo vệ của công, bảo vệ những sản phẩm
do chính tay mình làm ra; biết nhắc nhở nhau thực hiện tốt nội quy của trường,
của lớp; biết đùm bọc, sẻ chia, quan tâm đến bạn bè, thầy cô.
2.4.2. Đối với lớp.
Trong năm học 2017- 2018 vừa qua, lớp đã đạt được những kết quả như
sau:
- Giải nhất Liên hoan văn nghệ chào mừng ngày 20-11
- Vở sạch chữ đẹp xếp hạng I cấp trường.
- Đạt danh hiệu lớp tiên tiến xuất sắc.
- Đạt danh hiệu Chi Đội mạnh.
Kết quả giữa học kì II năm học 2017- 2018, chất lượng của lớp đạt
được như sau:
Hoàn
Chưa
Phương
thành
Hoàn thành
hoàn
tốt
thành
pháp
Số
Học sinh
lượng
Điểm
Điểm
Điểm
Điểm
thích học
9- 10
7-8
5-6
dưới 5
Trước khi
18em
13em =
9em =
2 em =
20 em =
dạy thực
42 em = 42,8% 30,9%
21,5%
4,8%
47,6%
nghiệm
18
Sau khi dạy
42em
30em = 8 em =
4 em
thực nghiệm
71,5%
19%
= 9,5%
Kết quả học sinh tham gia các hoạt động
Số học
sinh
42
Số học sinh tích cực
tham gia
SL
%
38
90,5
Số học sinh chưa
tích cực tham gia
SL
%
4
9,5
0
38em =
92,3%
Số học sinh không
tham gia
SL
%
0
0
2.4.3. Đối với phụ huynh.
Mặc dù cuộc họp phụ huynh đầu năm, tôi đã trình bày và phân tích rõ
nhiều phương pháp dạy, cách thức và nhiệm vụ của năm học này, nhiều phụ
huynh vẫn còn lo lắng, chưa tin tưởng. Nhưng thông qua kết quả học tập và
chính sự tiến bộ rõ rệt của các em về mọi mặt cùng với sự khởi sắc cả về khuôn
viên, cảnh quan trường lớp, không khí đến trường, học tập vui chơi, các hoạt
động giáo dục khác… đều có sự đổi thay rõ rệt, phụ huynh cảm thấy hài lòng
khi con em mình được học tập trong môi trường giáo dục tốt. Tính cách và trí
tuệ cũng được bọc lộ hơn trước bởi con em họ trở nên nhanh nhẹn, hoạt bát, yêu
thích đến trường, lớp, hiểu biết và hiếu thuận với cha mẹ, họ hàng, biết yêu
thương chia sẻ và nhất là ý thức học tập của các em ngày càng được nâng cao.
Từ kết quả trên cho thấy, đề tài “Xây dựng lớp học thân thiện, tích cực ở
Trường Tiểu học” mà tôi nghiên cứu thực sự có tính khả thi, có thể áp dụng
rộng rãi đối với các lớp học ở bậc Tiểu học. Tuy nhiên, trong quá trình thực
hiện đề tài, giáo viên cũng nên vận dụng các biện pháp một cách linh hoạt sao
cho phù hợp với đối tượng và tâm lí đặc điểm của học sinh, phù hợp với điều
kiện, hoàn cảnh của Nhà trường.
3. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
3.1. KẾT LUẬN:
Việc “Xây dựng lớp học thân thiện, tích cực” là một trong những yếu tố
quan trọng hàng đầu góp phần thực hiện tốt phong trào thi đua “Xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Mỗi một lớp học là một “Nhà trường”
thu nhỏ mà mỗi người giáo viên tiểu học là một “Ông thầy tổng thể” có vị trí vô
cùng quan trọng trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục cho học sinh, là
những người đặt nền móng cơ bản xây dựng các thế hệ học sinh. Vì vậy, với
lương tâm nghề nghiệp và nhiệm vụ cao cả của nhà giáo, chúng ta giúp các em
hoàn thiện về kiến thức, kĩ năng và nhân cách để các em có thể tự tin bước vào
tương lai. Là một giáo viên, tôi luôn ước mong: “Làm sao cảnh quan môi trường
học tập tạo sự phấn khích nơi học sinh đồng thời phải phục vụ cho mục tiêu rèn
luyện văn hóa, đạo đức và rèn luyện kĩ năng sống cho các em tạo cho học sinh
yêu quý ngôi trường mình đang học tập, kính trọng thầy cô, yêu thương bạn bè,
coi lớp học thực sự là ngôi nhà thứ hai của mình. Tuy nhiên, để thực hiện được
bất kì nhiệm vụ nào cũng đòi hỏi người giáo viên phải là người tận tâm với
19
nghề, hiểu rõ mục tiêu những việc mình đang làm có ý nghĩa gì đối với sự
nghiệp giáo dục của đất nước, từ đó sẽ biết tự vạch ra cho mình những kế hoạch
và biện pháp nhằm thực hiện mục tiêu đó.
3.2. Ý KIẾN ĐỀ XUẤT:
3.2.1. Đối với giáo viên:
- Nghiên cứu kĩ các nội dung của phong trào thi đua “Xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực” để cụ thể hoá thành những nội dung “Xây
dựng lớp học thân thiện, tích cực” phù hợp đặc điểm, tình hình của nhà trường,
của lớp mình phụ trách.
- Vận dụng linh hoạt, khéo léo các phương pháp và hình thức tổ chức
thực hiện. Lồng ghép, đan xen các biện pháp với nhau.
3.2.2. Đối với nhà trường:
- Xây dựng tiêu chí đánh giá thi đua “Xây dựng lớp học thân thiện, học
sinh tích cực” để làm căn cứ đánh giá, xếp loại vào cuối năm học đồng thời
kích thích việc hưởng ứng phong trào.
Trên đây là một số biện pháp “Xây dựng lớp học thân thiện, học sinh
tích cực” ở Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi bằng kinh nghiệm của bản thân
đã rút ra. Với khoảng thời gian ngắn nghiên cứu nên đề tài không tránh khỏi
những thiếu sót. Mong các đồng chí đồng nghiệp góp ý, nhận xét để đề tài của
tôi hoàn thiện hơn và có thể ứng dụng rộng rãi ở các lớp bậc học Tiểu học.
XÁC NHẬN CỦA HIỆU Thanh Hóa, ngày 10 tháng 4 năm 2018
TRƯỞNG NHÀ TRƯỜNG Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.
Người viết
Ngô Ái Hữu
20
MỤC LỤC
1. MỞ ĐẦU............................................................................................................................................... 1
1.1. Lí do chọn đề tài............................................................................................................................. 1
1.2. Mục đích nghiên cứu................................................................................................................... 2
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu......................................................................................... 2
1.4. Phương pháp nghiên cứu:.......................................................................................................... 2
2. NỘI DUNG.......................................................................................................................................... 2
2.1. Cơ sở lý luận:................................................................................................................................... 2
2.2. Thực trạng của việc xây dựng lớp học thân thiện, tích cực ở trường Tiểu học
Nguyễn Văn Trỗi:.................................................................................................................................... 3
2.3. Các giải pháp và tổ chức thực hiện:..................................................................................... 4
2.4. Kết quả kiểm nghiệm:............................................................................................................... 17
2.4.1. Đối với học sinh....................................................................................................................... 17
2.4.2. Đối với lớp.................................................................................................................................. 18
2.4.3. Đối với phụ huynh.................................................................................................................. 18
3. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT.................................................................................................... 19
3.1. Kết luận............................................................................................................................................ 19
3.2. Ý kiến đề xuất:............................................................................................................................. 19
3.2.1. Đối với giáo viên:................................................................................................................... 19
3.2.2. Đối với nhà trường:................................................................................................................ 19
21
SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO THANH HOÁ
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ THANH HÓA
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP XÂY DỰNG LỚP HỌC THÂN THIỆN,
HỌC SINH TÍCH CỰC CHO HỌC SINH LỚP 5 Ở TRƯỜNG
TIỂU HỌC NGUYỄN VĂN TRỖI THÀNH PHỐ THANH HÓA
Người thực hiện: Ngô Ái Hữu
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị : Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi
22
SKKN thuộc lĩnh vực (môn): Hoạt động GDNGLL
THANH HÓA, NĂM 2018
23