SKKN một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp bằng các biện pháp giáo dục tích cực

A. MỞ ĐẦU
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Giáo dục là quá trình toàn vẹn hình thành nhân cách,được tổ chức có mục đích,
có kế hoạch, thông qua hoạt động và quan hệ giữa nhà giáo dục và người được giáo
dục nhằm chiếm lĩnh kinh nghiệm xã hội của loài người. Giáo dục là quá trình tác
động tới thế hệ trẻ về đạo đức, tư tưởng, hành vi nhằm hình thành niềm tin, lý
tưởng, động cơ, thái độ, hành vi, thói quen ứng xử đúng đắn trong xã hội. Chính vì
lẽ đó, Đảng và Nhà nước ta đã xác định sự nghiêp trồng ngươi không chỉ là sựự
nghiệp của toàn nhân loại nói chung mà còn của toan Đang, toan dân ta nói riêng.
Đối với nước ta, giáo dục được xác định là “Quốc sách hàng đầu”, la vô cùng quan
trọng va cấp thiêt bơi sự thanh đat cua môt con ngươi, sự phat triển cua môt thê hê,
sự hưng thinh cua đất nươc đêu phu thuôc vao kêt qua cua hoat đông giao duc “Vì
lợi ích mười năm trồồ̀ng cây, vì lợi ích trăm năm trồồ̀ng người”.
Hơn thế, trong một thời đại hội nhập kinh tế ,công nghiệp hoá, hiện đại hoá đấấ́t
nước hiện nay, việc đào tạo thế hệ trẻ trở thành những người lao động có ích cho xã
hội là việc làm cấấ́p bách và cần thiết, đòi hỏi sựự dày công của người giáo viên, bởi
yêu cầu ngày càng cao của xã hội. Bên cạnh đó những tệ nạn xã hội đang tồồ̀n tại và
diễn ra ngay trước mắt các em nó cũng chính là động lựực lôi cuốn các em vào
những thói hư tật xấấ́u. Do đó, đòi hỏi người giáo viên phải có trình độ, có năng lựực
phẩm chấấ́t đạo đức tốt, tâm huyết với nghề, yêu thương tận tụy với họực sinh. Muốn
vậy phải qua cả một quá trình lâu dài và có sựự kết hợp của nhiều ngành, nhiều bộ
phận có liên quan. Trong đó, giáo dục đóng vai trò quan trọựng vì mọựi kiến thức,
hành vi và phẩm chấấ́t đạo đức được hình thành ở nhà trường đặc biệt là cấấ́p tiểể̉u
họực. Mặt khác, giáo viên tiểể̉u họực là người đại diện cho nhà trường trựực tiếp giảng
dạy và giáo dục các em họực sinh, ngoài việc cung cấấ́p kiến thức, văn hoá còn dạy
các em về nề nếp, cách sống, cách làm người và làm chủ tương lai của đấấ́t
nước.Song trên thựực tế vẫn còn không ít những giáo viên áp dụng các biện pháp
giáo dục không mang lại hiệu quả ,có tác động không tốt đến quá trình phát triểể̉n,
lợi ích và mong muốn của họực sinh .Vì vậy các em không có tâm trạng vui vẻ ,
thoải mái khi đến trường và họực tập đạt kết quả cao.
Từ nhận thức trên, người giáo viên chủ nhiệm lớp hết sức quan trọựng trong

việc đào tạo thế hệ trẻ theo mục đích giáo dục toàn diện. Người giáo viên chủ
nhiệm lớp đóng vai trò quan trọựng: Vừa là thầy dạy họực vừa là người cha, người mẹ
và cũng có lúc phải là người bạn tốt nhấấ́t của các em. Từ đó có thểể̉ uốn nắn các em
đi theo quỹ đạo của mình. Giáo viên có chỉ đạo, quản lí lớp tốt mới dẫn đến việc
giảng dạy tốt. Khi mọựi hoạt động của lớp đã đi vào nề nếp thì việc họực tập của các
em chắc chắn sẽ tốt hơn. Mục đích làm tốt công tác chủ nhiệm, làm tốt nhiệm vụ
mà Đảng và nhân dân đã tin tưởng giao phó là giáo dục, rèn luyện các em ngày
càng tốt hơn, giúp các em trở thành những con người lao động “vừa hồng, vừa
chuyên”, sống hoàn thiện, có ích trong tương lai.
Chính vì những lẽ đó mà tôi đã dành khá nhiều thời gian, tâm sức cho công tác
1


chủ nhiệm lớp mình.Vì vậy tôi chọựn đề tài : “Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu
quả công tác chủ nhiệm lớp bằng các biện pháp giáo dục tích cực.”
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Đề xuấấ́t một số biện pháp giáo dục tích cựực trong việc đổi mới công tác chủ
nhiệm lớp ở trường tiểể̉u họực.
III. ĐỐI TƯƠNG NGHIÊN CỨU
Tấấ́t cả họực sinh lớp 4A – Trường Tiểể̉u họực Hoằng Đại – TP Thanh Hóa.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Công tác chủ nhiệm lớp đòi hỏi giáo viên có khả năng vận dụng một cách linh
hoạt, khéo léo tấấ́t cả các phương pháp giáo dục nói chung đồồ̀ng thời có hiểể̉u biết
đầy đủ và có kỹ năng sử dụng tốt các phương pháp tác động đặc thùồ̀ trong công tác
chủ nhiệm sau:
* Phương pháp giáo dục cá nhân.
* Phương pháp tác động song song.
* Phương pháp “bùng nổ sư phạm”.

B. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

I.CƠ SỞ LÝ LUẬN
Giáo dục Tiểể̉u họực là vấấ́n đề chính trị - xã hội quan trọựng, có giá trị cơ bản và
lâu dài, có tính quyết định đối với cuộc đời cá nhân mỗi người. Vì vậy, người giáo
viên chủ nhiệm lớp ở Tiểể̉u họực có một vị trí đặc biệt quan trọựng. Lao động của một
giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểể̉u họực là lao động sáng tạo không ngừng, sựự sáng tạo
đó đòi hỏi phải toàn diện: sáng tạo trong soạn giảng, trong tổ chức các hoạt động
họực tập, vui chơi, trong sinh hoạt tập thểể̉ và đặc biệt là trong các biện pháp giáo dục
đạo đức và rèn luyện kĩ năng sống cho họực sinh.
Khi bàn về vai trò yếu tố giáo dục trong sựự phát triểể̉n nhân cách con người, sinh
thời Hồồ̀ Chí Minh đã viết trong bài thơ “Nửa đêm” (trích “Nhật ký trong tùồ̀”):
“Hiền dữ phải đâu là tính sẵn
Phần nhiều do giáo dục mà nên”
Theo quan niệm của Người : Con người ta khi mới sinh ra vốn bản chấấ́t là tốt,
nhưng chỉ sau do ảnh hưởng của giáo dục và môi trường sống cùồ̀ng sựự phấấ́n đấấ́u,
rèn luyện của mỗi cá nhân mà hình thành những con người thiện, ác khác nhau.
Ngôi trường Tiểể̉u họực chính là ngôi nhà chung đầu đời của mỗi con người. Ở
nơi ấấ́y, mỗi một thầy cô giáo lại là một người mẹ thứ hai dạy cho họực sinh tấấ́t cả
những kiến thức đầu tiên, những kỹ năng đầu tiên, trang bị cho các em một hành
trang lớn đểể̉ các em bước dần đến tương lai.Chỉ có yêu thương, quan tâm, lo lắng,
lắng nghe đểể̉ hiểể̉u những nhu cầu, những khó khăn của trẻ và cùồ̀ng trẻ giải quyết sẽ
giúp cho trẻ tiến bộ hơn. Vậy, người thầy ở đây phải nắm giữ một vai trò vô cùồ̀ng
2


quan trọựng. Vai trò là một người dìu dắt, người hướng dẫn, người ảnh hưởng và
người trang bị cho họực sinh tấấ́t cả về kiến thức và kỹ năng sống hàng ngày của
chính các em.
Một nét đặc thùồ̀ ở cấấ́p Tiểể̉u họực là mỗi giáo viên đứng lớp đều là một giáo viên
chủ nhiệm (trừ giáo viên bộ môn ít giờ). Vì thế, đểể̉ làm tốt công tác chủ nhiệm lớp,
theo tôi việc đầu tiên của mỗi giáo viên chủ nhiệm là phải nhận thức rõ về vai trò

chủ nhiệm của chính mình. Cụ thểể̉:
- Giáo viên chủ nhiệm phải là một người quản lý tốt, quản lý chặt chẽ, cụ thể,
chi tiết và toàn diện. Giáo viên chủ nhiệm phải có tri thức về mọựi mặt kểể̉ cả tri thức
về tâm lý giáo dục. Giáo viên chủ nhiệm phải có kỹ năng sư phạm, biết tiếp cận,
phán đoán họực sinh khéo léo và đúng đắn với họực sinh trong hoạt động dạy họực và
giáo dục.
- Giáo viên chủ nhiệm phải là người cố vấn cho các hoạt động tự quản của tập
thể học sinh. Đểể̉ phát huy tốt vai trò cố vấn giáo viên chủ nhiệm cần có năng lựực
đánh giá và dựự báo chính xác khả năng dựự báo của họực sinh, có khả năng kích thích
khả năng sáng tạo của các em, lôi cuốn tấấ́t cả họực sinh tham gia vào các hoạt động
của lớp, hướng dẫn họực sinh xây dựựng kế hoạch giáo dục toàn diện, đồồ̀ng thời theo
dõi, giúp đỡ họực sinh thựực hiện kế hoạch đó.Lưu ý, cố vấấ́n không có nghĩa là khoán
trắng hay đứng ngoài hoạt động của họực sinh mà phải cùồ̀ng hoạt động, kịp thời giúp
họực sinh tháo gỡ những khó khăn, tranh thủ các lựực lượng giáo dục trong và ngoài
nhà trường nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho họực sinh và tập thểể̉ họực sinh tiến hành
thành công các hoạt động, tạo động lựực cho họực sinh trong những hoạt động tiếp
theo.
- Giáo viên chủ nhiệm lớp là cầu nối giữa tập thể học sinh với các lực lượng
giáo dục trong nhà trường. Đây là một việc không đơn giản, đòi hỏi giáo viên chủ
nhiệm chẳng những phải có trách nhiệm cao, say sưa với nghề, yêu thương họực
sinh mà còn phải có năng lựực thuyết phục, có khả năng thiết lập quan hệ tốt đẹp với
các lựực lượng giáo dục, biết xây dựựng và giữ gìn uy tín, có ý chí vượt khó, không
ngại thử thách, đặc biệt trong những trường hợp cần đấấ́u tranh bảo vệ quyền lợi
chính đáng của họực sinh, kiên định thựực hiện lý tưởng giáo dục thế hệ trẻ.
- Giáo viên chủ nhiệm là người tổ chức phối hợp các lực lượng giáo dục ngoài
nhà trường. Hiệu quả giáo dục họực sinh phụ thuộc không nhỏ vào khả năng phối
hợp và phát huy tiềm năng của các lựực lượng giáo dục ngoài nhà trường (gia đình,
các đoàn thểể̉ xã hội, cộng đồồ̀ng, dân cư, …) về mọựi mặt nhằm thựực hiện nội dung
giáo dục đối với lớp chủ nhiệm. Dựựa vào đặc điểể̉m, điều kiện của nhà trường, lớp
cộng đồồ̀ng, gia đình họực sinh mà giáo viên chủ nhiệm tổ chức phối hợp các lựực

lượng giáo dục trên.
Giáo viên chủ nhiệm không chỉ biết cách phối hợp tốt với gia đình họực sinh mà
còn là người tổ chức bồồ̀i dưỡng nhận thức lý luận giáo dục cho các bậc cha mẹ khi
cần thiết.

3


II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM
Là giáo viên trựực tiếp giảng dạy bản thân tôi thấấ́y rằng: Sản phẩm giáo dục mà
chúng ta tạo ra không thểể̉ biết trước chính xác kết quả như bao sản phẩm của ngành
nghề khác.Vì vậy, đểể̉ làm tốt công tác giáo dục chúng ta cần phải thật kiên trì, nhẫn
nại, chịu khó và phải chịu tốn nhiều thời gian,công sức đểể̉ tìm hiểể̉u tâm tư nguyện
vọựng của họực sinh và đặc biệt là phải có tấấ́m lòng yêu thương, nhân ái của người
thầy.
Đầu năm họực 2016 - 2017 tôi được Ban giám hiệu nhà trường phân công chủ
nhiệm lớp 4A. Tuy trường nằm ở vùồ̀ng dân cư phần lớn là người lao động chân tay,
trình độ văn hóa của người dân chưa cao nhưng được sựự quan tâm của Ban giám
hiệu nên trường lớp khang trang, cơ sở vật chấấ́t đầy đủ tôi nhận thấấ́y có những điều
kiện thuận lợi và khó khăn như sau:
1. Thuận lợi:
- Đa số họực sinh lớp tôi nhà gần trường. Hầu hết các em đi họực đúng độ tuổi,
ngoan ngoãn, lễ phép.
- Trang thiết bị phục vụ cho việc giảng dạy tương đối đầy đủ cho từng khối
lớp nên giờ họực rấấ́t sinh động.
- Đội ngũ giáo viên luôn đoàn kết, có tinh thần trách nhiệm cao, thường xuyên
trao đổi và họực hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, cùồ̀ng nhau dạy tốt.
- Được sựự quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường tạo mọựi điều kiện
thuận lợi đểể̉ giáo viên an tâm công tác.

- Ban đại diện Hội phụ huynh họực sinh của lớp, trường rấấ́t nhiệt tình gắn bó
với các hoạt động của nhà trường về mọựi mặt, góp phần động viên tập thểể̉ cán bộ,
giáo viên nhà trường hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
2. Khó khăn:
Là một trường nằm trên địa bàn xa trung tâm, họực sinh lớp tôi chủ yếu là con
công nhân, lao động, trồồ̀ng trọựt, buôn bán... các em thiếu sựự quan tâm, nhắc nhở của
cha mẹ, nên đa số các em chưa có ý thức họực tập cao.
Có những em bố mẹ bỏ nhau,các em ở với ông bà ,chú, bác ...Hoàn cảnh kinh
tế gia đình lại khó khăn, không có thời gian họực tập, nên kết quả đạt được không
cao. Một số em gia đình có điều kiện đầy đủ cho các em nhưng các em lại ham
chơi, không chú ý họực tập, phụ huynh lại có tư tưởng khoán trắng cho nhà trường
và thầy cô trong việc giáo dục con em mình.
Một số em họực sinh nam họực yếu luôn bày trò nghịch ngợm, phá phách trong các
giờ họực cũng như các giờ chơi .
Một số em họực chậm không có hứng thú họực tập, rụt rè, không tựự tin khi đến lớp.

4


Vẫn không ít họực sinh chưa chuẩn bị bài và luôn thiếu đồồ̀ dùồ̀ng họực tập trước khi
đến lớp.
3. Khảo sát chất lượng học sinh:
Qua những thuận lợi và khó khăn trước khi áp dụng đề tài nghiên cứu tôi đã
kiểể̉m tra khảo sát chấấ́t lượng đầu năm kết quả như sau:
Môn
Tổng
HHT
Số bài hoàn
Số bài chưa hoàn
số HS

thành
thành
Tiếng Việt
24
3 em =
15 em =
6 em = 25%
12,5%
62,5%
Toán
24
3 em = 12,5%
15 em =
6 em = 25%
62,5%
Từ kết quả trên, tôi nhận thấấ́y phần lớn các em đã quên kiến thức cũ, có những
em quên thựực hiện được phép tính đơn giản, đặc biệt là nhân chia.
Bên cạnh đó, nề nếp lớp họực không tốt, nhiều họực sinh nam luôn gây mấấ́t trật
tựự trong giờ họực, tình trạng họực sinh làm việc riêng trong giờ họực rấấ́t phổ biến. Hơn
nữa các em chưa tựự ý thức được các việc trong lớp cũng như nội quy ra vào lớp, nội
quy của nhà trường đề ra. Nhiều họực sinh trong lớp nghỉ họực vô lí do, không có sựự
báo cáo của phụ huynh... Vì vậy tôi nhận thấấ́y: Đểể̉ ổn định họực sinh và đưa nề nếp
của các em đi vào quỹ đạo của mình, tôi đã tìm ra một số giải pháp, biện pháp như
sau:

III. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ SỬ DỤNG ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Khảo sát thực trạng đầu năm học:
1.1 Tìm hiểu hoàn cảnh gia đình học sinh
Năm họực 2016 – 2017, sau khi nhận lớp xong, tôi tiến hành điều tra lí lịch của
từng họực sinh. Vì muốn hiểể̉u kĩ họực sinh, tôi phải biết rõ gia đình các em.

Lớp 4A có 24 họực sinh trong đó có 11 họực sinh nữ, 13 họực sinh nam.
* Trước tiên, tôi tìm hiểu sơ lược về thành phần gia đình từng cá nhân học sinh:
- Cha mẹ làm nông, trồồ̀ng trọựt, chăn nuôi: 10/24
- Cha mẹ làm công nhân, thợ xây: 11/24
- Cha mẹ buôn bán: 2/24
- Cha mẹ là viên chức nhà nước: 1/24
* Hoàn cảnh gia đình: - Số họực sinh sống cùồ̀ng với bố mẹ: 23/24
- Số họực sinh sống cùồ̀ng ông, bà, chú bác : 1/24 ( Em Lê Thị Hoàn.)
* Sự quan tâm của mỗi gia đình đối với học sinh:
5


- 20 em có góc họực tập riêng, số còn lại không có góc họực tập riêng.
- 4 em được bố, mẹ hoặc anh chị kiểể̉m tra, nhắc nhở việc họực ở nhà.
- 23 em có đầy đủ sách vở và dụng cụ họực tập.
*Về tình trạng sức khỏe: - Sức khỏe bình thường: 23/24 họực sinh.
- Nhìn không tốt: 1/24 họực sinh.
- Sức khỏe yếu: 1/ 24 họực sinh.
Qua việc tìm hiểể̉u trên có thểể̉ giúp tôi lựựa chọựn được những phương pháp giáo
dục phùồ̀ hợp đối với từng họực sinh. Đặc biệt, sau khi tìm hiểể̉u được hoàn cảnh của
các em, tôi nhận thấấ́y rằng muốn các em thật sựự tin yêu và gắn bó với mình thì bản
thân tôi phải đến với các em bằng tấấ́m lòng của người thầy, bằng tình cảm của một
người chị, của một người bạn. Vì trẻ em không phải em nào cũng có tính cách
giống nhau. Có em khi sai phạm ta phải hết sức nghiêm khắc, nhưng cũng có em
thì các hình thức trách phạt không phải là biện pháp tốt đểể̉ uốn nắn, sửa chữa mà ta
lại phải mềm mỏng, nhẹ nhàng phân tích lỗi lầm thì trẻ mới nhận ra.
1.2 Tình hình học tập:
Với họực sinh, sau ba tháng nghỉ hè, quả là một khoảng thời gian khá dài khiến
các em quên đi kiến thức cũ. Chính vì lẽ đó mà tôi luôn phải có sựự chắt lọực kiến
thức đầu năm chính xác, đểể̉ có phương pháp giáo dục thích hợp nhấấ́t với từng họực

sinh.
- Kết hợp ngay trong tuần ổn định, tôi kiểể̉m tra phần đọực và viết của họực sinh
bằng các bài viết chính tả, đọực văn. Qua đó tôi thấấ́y chữ viết của các em phần lớn
rấấ́t xấấ́u, sai chính tả, nhiều em đọực bài rấấ́t chậm. Cụ thểể̉ như: em Phương Linh, em
Thảo, em Hải, em Vũ Linh.
Ngay trong tuần đầu, tôi đã gặp gỡ giáo viên chủ nhiệm năm lớp 3, giáo viên
bộ môn, xem lại kết quả họực tập của các em qua sổ Theo dõi chấấ́t lượng , nghiên
cứu sổ bàn giao của năm họực trước, đặc biệt là phần nhận xét của giáo viên trong
việc theo dõi quá trình họực tập, nhằm có kế hoạch rèn luyện cho các em đạt kết quả
cao hơn. Tôi đã thống kê và phân loại như sau:
*Về phẩm chất :
Bản thân đã điều tra họực sinh trong lớp xem em nào đã thựực hiện đầy đủ
nhiệm vụ của người họực sinh, chăm họực, chăm làm. Biết tựự trọựng, tựự tin trong giao
tiếp, trung thựực, đoàn kết, thựực hiện tốt kỉ luật lớp họực .... Đểể̉ có kế hoạch bồồ̀i
dưỡng, giáo dục cho các em.
* Về năng lực:
+ Họực sinh có năng lựực tốt. Tựự họực và giải quyết vấấ́n đề (Bước đầu biết tựự họực,
hoàn thành các nhiệm vụ họực tập, đặt câu hỏi và tựự tìm câu trả lời: (7 em )
+ Họực sinh có năng lựực khá, ngoan nhưng thụ động: (13 em)
+ Họực sinh tiếp thu bài chậm, thụ động : (4 em)
6


+ Họực còn yếu về kĩ năng viết câu văn, bài văn, tính toán khá chậm (2 em).
Trong trường hợp này có 1 em hay nghỉ họực không phép, đi họực không chú ý theo
dõi bài và làm bài, gây mấấ́t trật tựự trong lớp, còn nói tục; 3 em chữ viết sai lỗi chính
tả nhiều lại rấấ́t ít chuẩn bị bài ở nhà.
Biết được đặc điểể̉m, tính cách, sức họực của từng em, tôi đã tiến hành sắp xếp
chỗ ngồồ̀i cho phùồ̀ hợp. Một em mắt kém ngồồ̀i phía trên gần bảng hơn những bạn
khác. Những em thấấ́p, nhỏ ngồồ̀i trước, những em cao lớn ngồồ̀i phía sau. Tôi sắp xen

kẽ giữa những họực sinh có năng lựực khá, tốt và những họực sinh tiếp thu chậm, yếu.
Đặc biệt là những em nghịch được tôi bố trí ở chỗ tôi dễ quan sát và ngồồ̀i cạnh
những em hiền ngoan, lễ phép, chăm họực đểể̉ những em này có cơ hội họực ở bạn
những điều mình chưa có.
Bản thân tôi luôn xác định rằng, tìm hiểể̉u nắm vững đối tượng giáo dục không
phải là việc làm có thời hạn, chóng vánh trong một, hai ngày, cũng không phải là
công việc chỉ được tiến hành trong giai đoạn đầu mới nhận lớp mà phải là công
việc thường xuyên, liên tục trong suốt năm họực sao cho có thểể̉ hiểể̉u họực sinh một
cách cập nhật, đầy đủ, toàn diện và sâu sắc nhấấ́t.
Đặc biệt nếu sử dụng biện pháp “phạt ” hay “trừng phạt” đối với những cá
nhân họực sinh còn mắc lỗi, vi phạm, không có sựự tiến bộ như một số giáo viên vẫn
áp dụng chỉ mang lại sựự sửa đổi tức thời nhưng lại in hằn trong tâm hồồ̀n trẻ thơ sựự
tổn thương về thểể̉ xác và tinh thần. Người giáo viên cần phải thay đổi cách xử lí sai
phạm của họực sinh, động viên, khuyến khích, nêu gương nhằm giúp họực sinh có
hành vi, thái độ ứng xử đúng đắn. Hay nói cách khác, đểể̉ làm tốt công tác chủ
nhiệm, người giáo viên cần thay đổi cách cư xử trong lớp họực đểể̉ đem lại hiệu quả
giáo dục tốt nhấấ́t .
2. Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm lớp:
Sau khi đã điều tra kỹ đối tượng họực sinh, tôi bắt đầu xây dựựng cho mình một
kế hoạch chủ nhiệm theo đặc điểể̉m của lớp. Đểể̉ đảm bảo có một kế hoạch hợp lý,
khả thi, khoa họực, khi xây dựựng kế hoạch chủ nhiệm tôi căn cứ vào những vấấ́n đề
sau:
- Mục tiêu chương trình hành động chung của ngành và cấấ́p họực.
- Mục tiêu, nhiệm vụ, kế hoạch giáo dục của trường.
- Đặc điểể̉m của lớp chủ nhiệm (bao gồồ̀m các đặc điểể̉m về truyền thống, tập thểể̉,
những mặt khó khăn và thuận lợi cơ bản, hoàn cảnh, điều kiện của số đông họực sinh
và gia đình họực sinh, …).
- Mục tiêu, kế hoạch công tác của các tổ chức đoàn thểể̉ trong trường họực.
- Đặc điểể̉m tình hình của địa phương.
- Dựự báo của giáo viên chủ nhiệm về khả năng phát triểể̉n từng mặt của lớp.

Kế hoạch chủ nhiệm phải thểể̉ hiện tính toàn diện, cụ thểể̉, có trọựng tâm, trọựng
điểể̉m của từng thời gian và từng mặt nội dung giáo dục.
Kế hoạch công tác chủ nhiệm được xây dựựng theo các thời gian: kế hoạch tuần,
tháng, họực kỳ và năm họực. Sau khi họựp đầu năm họực, căn cứ vào chỉ đạo của ngành
và kế hoạch của nhà trường, tôi đề ra kế hoạch năm cho lớp mình chủ nhiệm. Từ kế
hoạch năm, tôi thựực hiện phân tích và đưa ra kế hoạch từng tháng. Ở mỗi tháng, tôi
7


vạch ra kế hoạch cụ thểể̉ từng tuần họực. Trong kế hoạch chủ nhiệm của từng tuần, tôi
luôn đưa ra dựự kiến thời gian thựực hiện từng kế hoạch cụ thểể̉, biện pháp thựực hiện
và kết quả thựực hiện.
Kế hoạch chủ nhiệm càng khoa họực thì khả năng thựực hiện càng cao và vì vậy
mà bản kế hoạch này có khả năng quyết định to lớn đối với hiệu quả công tác chủ
nhiệm của tôi. Tôi luôn tâm đắc câu nói của Nhà giáo dục họực K.Đ.Usinxki nói:
“Muốn giáo dục cho con người mọi mặt thì phải hiểu con người về mọi mặt”.
Công tác chủ nhiệm đòi hỏi giáo viên phải hiểể̉u họực sinh một cách đầy đủ, cụ thểể̉ và
toàn diện nhằm có thểể̉ lựựa chọựn những tác động sư phạm phùồ̀ hợp, có khả năng
mang lại hiệu quả cao nhấấ́t . Hiểể̉u họực sinh còn là điều kiện cần trong việc thiết lập
quan hệ giao tiếp thuận lợi giữa giáo viên chủ nhiệm và họực sinh. Thựực tiễn giáo
dục đã cho thấấ́y nhiều trường hợp thấấ́t bại đáng tiếc của giáo viên thậm chí gây
thương tổn nặng nề cho cả họực sinh, là tiền đề cho việc hình thành tình cảm thầy trò
thông hiểể̉u, gắn bó.
3. Tổ chức các hoạt động trên lớp học:
3.1. Xây dựng Hội đồng tự quản lớp và bồi dưỡng những học sinh tích cực
Muốn cho ngôi nhà vững vàng, chịu đựựng được gió bão thì cái móng nhà phải
vững chắc. Lớp họực cũng vậy, phải có ban cán sựự lớp vững mạnh thì mọựi hoạt
động, mọựi phong trào chắc chắn sẽ thựực hiện tốt. Qua một tuần tìm hiểể̉u, ổn định,
bước tiếp theo tôi thựực hiện ngay việc bình chọựn họực sinh vào các vị trí thích hợp
của lớp, của tổ. Đặc biệt chú trọựng các chức danh: Lớp trưởng, lớp phó, tổ trưởng,

tổ phó. Vì đây là lựực lượng nòng cốt cùồ̀ng giáo viên chủ nhiệm đôn đốc, nhắc nhở
việc thựực hiện nề nếp họực tập của các bạn trong năm họực. Đểể̉ được ban cán sựự “Đầu
tàu gương mẫu”, tôi đưa ra tiêu chuẩn gợi ý và tựự họực sinh bình bầu : những em có
năng lựực khá, tốt. phẩm chấấ́t tốt, hăng hái tham gia các hoạt động, các phong trào ở
lớp, ở trường với tinh thần tựự giác, có trách nhiệm cao và điều đặc biệt là những em
này luôn được bạn bè tín nhiệm, yêu thương. Đểể̉ xây dựựng lớp giáo viên chủ nhiệm
tiến hành những công việc sau:
*Hướng cho học sinh trong lớp bình bầu, lựa chọn những học sinh tích cực
phân công vào các chức danh làm cán bộ trong lớp..
* Quy định rõ chức năng, nhiệm vụ của từng vị trí trong cán bộ lớp.
* Làm rõ nội dung công tác của từng chức danh: Lớp trưởng, lớp phó, tổ
trưởng, tổ phó và hướng dẫn cụ thể về phương pháp công tác. Trong đó, cần lưu ý
hướng dẫn các kỹ năng công tác cơ bản như: cách ghi chép trong sổ ghi chép công
tác, kỹ năng điều hành một buổi sinh hoạt lớp, kỹ năng trình bày thuyết phục, vận
động, kỹ năng tổ chức hoạt động tập thể, …
* Hướng dẫn cho các em biết tổng kết, khái quát kinh nghiệm qua từng thành
công hay thất bại trong hoạt động thực tiễn.
* Thường xuyên kiểm tra, đánh giá hoạt động của cán bộ lớp, giúp các em khắc
phục khó khăn, động viên kịp thời những cố gắng của các em.
* Xây dựng, củng cố và bảo vệ uy tín của cán bộ lớp trước tập thể.
8


* Không bao che khuyết điểm. Tuyệt đối tránh tạo ra sự đối lập giữa cán bộ lớp
với các thành viên trong lớp.
Việc tổ chức bình chọựn được thựực hiện công khai bằng cách cho các em bỏ
phiếu tín nhiệm và phân công nhiệm vụ cụ thểể̉ cho từng em theo đúng khả năng của
mình. Biết được nhiệm vụ cụ thểể̉ của ban cán sựự, khi có thắc mắc hay trao đổi về
vấấ́n đề gì liên quan đến hoạt động nào thì các bạn trong lớp sẽ trựực tiếp gặp gỡ với
bạn phụ trách công việc đó nhanh hơn, tiện lợi hơn.

+ Lớp trưởng: ( Lê Thị Anh Thơ) chỉ đạo chung toàn lớp trong giờ họực, tập
trung, sinh hoạt, kiểể̉m diện hàng ngày, tổng hợp các báo cáo hoạt động của tổ trong
tuần nộp cho giáo viên chủ nhiệm. Chào đón, giới thiệu đại biểể̉u đến thăm lớp, dựự
giờ...thựực hiện các công việc ngoại giao.
+Lớp phó họực tập: (Lâm) phụ trách lớp theo quy định. Nắm tình hình chung
phần chuẩn bị bài, ôn bài đầu giờ của các tổ hàng ngày, tổng kết thi đua trong tuần.
+Lớp phó văn nghệ - thểể̉ dục: (Nga): Chịu trách nhiệm tổ chức các hoạt động
văn nghệ, vui chơi, thểể̉ dục thểể̉ thao, đọực báo đầu giờ,…tham gia các phong trào
của lớp, ...
+ Tổ trưởng tổ 1, tổ 2 và tổ 3 ( Hoài Linh, Lộc, Thuận ): Chịu trách nhiệm tổ chức
cho các bạn thựực hiện các nhiêm vụ họực tập, đôn đốc kiểể̉m tra nhiệm vụ họực
tập...Theo dõi chuyên cần của các thành viên trong tổ, chế độ họực tập, nghỉ ngơi,..
+ Tổ phó các tổ (Trương, Đức, Đạt): Theo dõi đôn đốc các bạn trong tổ giữ gìn
vệ sinh cá nhân, thân thểể̉, ăn mặc đúng đồồ̀ng phục theo quy định, nhắc nhở các bạn
phòng chống các dịch bệnh theo mùồ̀a...
Sau mỗi tuần, giáo viên đều cho các em nhận xét các hoạt động vào giờ sinh
hoạt lớp và đưa ra các tiêu chí thi đua khen thưởng cá nhân, tập thểể̉ tổ theo tuần,
tháng đểể̉ các em cố gắng hơn.
Giáo viên chủ nhiệm chỉ đóng vai trò cố vấấ́n cho các em, định hướng cho các
em hoạt động cùồ̀ng các em tháo gỡ những vướng mắc khi thựực hiện công việc.
3.2. Xây dựng nề nếp lớp học
Trong họực tập không những chỉ chú trọựng rèn luyện cho họực sinh bằng nhiều
hình thức khác nhau mà còn chú trọựng khâu nề nếp ngay từ đầu năm như hoạt động
đầu giờ, trật tựự nghe giảng trong giờ họực, trong lớp tổ tựự quản kiểể̉m tra bài tập về
nhà của các bạn trong tổ ... Vì nề nếp tốt là cựực kì quan trọựng, nó góp một phần lớn
quyết định kết quả họực tập của họực sinh. Chính vì thế ngay từ đầu năm họực giáo
viên phải quán triệt nề nếp bằng cách:
- Cho cả lớp họực nội quy lớp họực, và mọựi quy định của giáo viên. Nội quy của
nhà trường.
- Giáo viên hướng dẫn các em làm quen với kí hiệu của giáo viên đểể̉ tập trung

sựự chú ý của họực sinh trong khi nghe giảng bài.
9


Ví dụ: Phía trên tay trái góc bảng ghi rõ lớp, sĩ số họực sinh, dưới sĩ số là các kí
hiệu ở góc bảng: +, B, V, S
Chỉ vào + là cả lớp trật tựự lắng nghe giáo viên giảng bài.
Khi viết kí hiệu B là cả lớp lấấ́y bảng con cá nhân làm bài.
Khi viết kí hiệu S là họực sinh mở sách, kí hiệu V là lấấ́y vở ra đểể̉ ghi hoặc làm
bài tập tại lớp. Sau khi họực sinh làm xong thì giáo viên xoá các kí hiệu đó đi, họực
sinh sẽ cấấ́t sách hoặc vở đi.
- Thường xuyên giáo dục các em có nề nếp tốt trong mọựi hoạt động, sinh hoạt
ngoài giờ.
Ví dụ: Bắt đầu có trống báo là các em có mặt đầy đủ ở lớp đểể̉ các cán bộ kiểể̉m
tra việc chuẩn bị bài ở nhà sau đó các em ngồồ̀i vào ôn bài dưới sựự chỉ đạo của lớp
phó họực tập, tổ chức cho các em đi vào nề nếp họực bài, tuy giáo viên không có mặt
ở lớp các em vẫn làm tốt.
- Không phó mặc cho họực sinh, giáo viên phải kiểể̉m tra đột xuấấ́t một số họực
sinh trong mỗi tổ. Áp dụng biện pháp này đỡ tốn thời gian, không chiếm mấấ́t giờ
dạy mà còn rèn cho họực sinh tính tựự giác cao, đồồ̀ng thời hạn chế việc mấấ́t trật tựự của
các em khi chưa vào họực.
- Giao quyền tựự quản cho họực sinh trong những hoạt động mà các em đã được
hướng dẫn đểể̉ phát huy tính năng động cho họực sinh (thểể̉ dục giữa giờ, sinh hoạt
đội, nhặt rác, …).
- Tuyên dương, nhắc nhở kịp thời với những cá nhân tiến bộ và chưa tiến bộ
trong việc thựực hiện nề nếp chung của lớp. Ví dụ: Đi họực đúng giờ, nghỉ họực phải
xin phép. Các em đi họực mặc đồồ̀ng phục, vệ sinh cá nhân, đểể̉ mũ, nón đúng nơi quy
định, … Từ đó tạo cho các em sựự tựự giác biết tựự lo cho bản thân, tựự giác họực tập, thi
đua đểể̉ tạo thành tích giữa các thành viên trong lớp và thi đua giữa các khối lớp
trong toàn trường.

Khi kết hợp chặt chẽ những hoạt động trên thì nề nếp lớp họực sẽ đi vào khuôn khổ
và điều đó sẽ là một phần quan trọựng giúp giáo viên tiến hành các hoạt động họực
tập dễ dàng hơn.
3.3. Xây dựng nề nếp xếp hàng lúc tập trung, lúc tập thể dục và khi chào cờ.
Nề nếp này phải được tiến hành thường xuyên. Đây là nề nếp mang tính trật tựự,
kỉ luật cần được duy trì suốt năm họực. Đểể̉ làm tốt công tác này, tôi đã tiến hành từng
bước như sau:
- Tôi quy định khi các em xếp hàng các em đứng thành 2 hàng. Tôi cho các em
đánh số thứ tựự cho mình trong buổi xếp hàng đầu tiên và yêu cầu họực sinh phải nhớ
số thứ tựự.
- Mỗi khi xếp hàng các em chỉ cần nhớ số thứ tựự và vị trí của mình mà vào
ngay hàng ngũ. Lớp trưởng quán xuyến nhắc nhở các bạn nghiêm túc tập trung
10


nhanh chóng. Khi việc xếp hàng đã đi vào nề nếp thì thời gian tiến hành sẽ rấấ́t
nhanh, tốn ít thời gian và không gây mấấ́t trật tựự.
3.4. Xây dựng nề nếp chuẩn bị sách vở, đồ dùng học tập:
Thường ngày các em thường phải mang tấấ́t cả đồồ̀ dùồ̀ng họực tập mà các em có
đến lớp, đôi lúc cặp không còn chỗ chứa, rấấ́t nặng nề so với thểể̉ trạng của các em.
Nhưng bên cạnh đó còn một số em lại quên mang sách vở đã gây khó khăn cho
việc dạy – họực. Vì thế tôi từng bước hướng dẫn các em mang sách, vở đúng theo
quy định phân môn và thời khóa biểể̉u.
- Giáo viên phát thời khóa biểể̉u cho họực sinh đểể̉ các em dán ngay ở góc họực tập
ở nhà.
- Sách vở họực đểể̉ ngay ngắn, không vứt bừa bãi. Bọực bìa và ghi nhãn vở đầy đủ.
- Cuối mỗi buổi họực trước khi về nhà tôi dành vài phút đểể̉ hướng dẫn các em đem
theo sách, vở gì cho ngày mai và gọựi họực sinh nhắc lại.
- Dặn họực sinh tối họực bài xong phải chuẩn bị sách, vở và đồồ̀ dùồ̀ng họực tập cho
ngày mai. Tránh việc đến giờ đi họực các em thường vội, lúng túng nên soạn không

đầy đủ .
- Vào đầu buổi họực, Lớp phó họực tập kiểể̉m tra lại, nếu em nào thựực hiện không
đúng tôi sẽ hướng dẫn lại, sai phạm nhiều lần sẽ báo phụ huynh nhờ sựự giúp đỡ.
Với các bước thựực hiện như trên chỉ hết tháng thứ nhấấ́t thì các em đã có thói
quen chuẩn bị sách vở đúng theo quy định, các em cảm thấấ́y thoải mái không còn lo
sợ khi đến lớp mà quên mang sách, vở nên việc họực tập diễn ra nhẹ nhàng hơn.
3.5. Xây dựng nề nếp học tập
Tổ chức có kế hoạch hoạt động họực tập cho họực sinh nhằm nâng cao kết quả
họực tập là một trong những nhiệm vụ quan trọựng hàng đầu của giáo viên chủ nhiệm.
Kết quả hoạt động họực tập không những thểể̉ hiện ở kết quả nắm tri thức, kỹ năng,
kỹ xảo mà còn thểể̉ hiện ở kết quả phát triểể̉n năng lựực của trí tuệ, năng lựực tư duy
sáng tạo ở họực sinh.
Ví dụ: - Mỗi ngày tôi đều đến lớp sớm (15 phút) dành thời gian đểể̉ quan tâm tới các
em, tạo cho các em sựự gần gũi, tin cậy, hướng dẫn các em truy bài. Khi tôi gần gũi
với các em thì các em không còn e dè, các em đã biết hoạt động họực tập ở trường là
thích hơn là vì nghĩa vụ.
- Tôi yêu cầu các em viết cụ thểể̉ thời gian biểể̉u ở nhà của mình
- Kiểể̉m tra sựự chuẩn bị bài ở nhà của họực sinh qua việc kiểể̉m tra bài cũ.
- Hướng dẫn cha mẹ họực sinh quản lý họực sinh họực tập ở nhà (có góc họực tập ở
nhà và thời gian biểể̉u cho họực sinh)
Tôi tích cựực đổi mới phương pháp dạy và họực phùồ̀ hợp với đối tượng họực sinh
mình phụ trách, đểể̉ tăng cường tính tựự họực của họực sinh, thường xuyên sử dụng
tranh ảnh, đồồ̀ dùồ̀ng họực tập mang tính minh họựa cao đểể̉ tạo hứng thú họực tập cho các
em.
11


Tạo cho họực sinh có thói quen tựự lựực, không dựựa dẫm vào bạn khi làm bài ở lớp,
khi kiểể̉m tra. Trong các kì kiểể̉m tra họực sinh làm bài nghiêm túc, không có hiện
tượng quay cóp, gian lận.

Phân loại họực sinh đểể̉ có kế hoạch phụ đạo và bồồ̀i dưỡng:
*Đối với học sinh có năng lực khá, tốt : Trong các tiết dạy, tôi đưa ra từ 1 đến 2
câu hỏi với yêu cầu cao hơn, dạng các câu hỏi sao ( * ) hoặc các bài tập nâng cao.
Đểể̉ ra các câu hỏi này, tôi luôn nghiên cứu kỹ nội dung bài dạy, tìm hiểể̉u ở các tài
liệu có liên quan nhằm mục đích hướng dẫn, kích thích họực sinh tựự tìm ra kiến thức
mới, mở rộng tầm hiểể̉u biết của họực sinh.
*Đối với học sinh có năng lực yếu: Các em chán họực do bị mấấ́t căn bản ở lớp
dưới. Họực sinh cảm thấấ́y việc họực rấấ́t nặng nề. Qua tìm hiểể̉u theo dõi trong quá trình
giảng dạy tôi nắm được những kiến thức do họực sinh bị hổng. Tôi đưa ra bài tập dễ,
sử dụng câu hỏi nhỏ, đơn giản, phùồ̀ hợp với sức họực của mỗi em, gọựi các em trả lời
hoặc giải bài tập, đồồ̀ng thời tuyên dương kịp thời cũng như động viên giúp đỡ các
em trong quá trình thựực hiện các bài tập. Từ các bài tập dễ tôi nâng dần lên theo sựự
tiến bộ của họực sinh. Bên cạnh đó, thành lập các đôi bạn cùồ̀ng tiến, xếp cho họực
sinh hoàn thành tốt nội dung các môn họực ngồồ̀i gần bạn chưa hoàn thành. Qua một
thời gian tôi thấấ́y các em chưa hoàn thành tiến bộ hẳn lên.
*Đối với học sinh thường xuyên nghịch phá, không tập trung trong giờ học :
Thay bằng sử dụng các biện pháp “ phạt’’hay “trừng phạt” thì tôi tìm hiểể̉u
nguyên nhân và tìm biện pháp giúp đỡ các em dần dần.
Ví dụ :Trong lớp tôi, các em hay nghịch phá trong lớp: Em Hải, em Trang. Qua
tìm hiểể̉u tôi hiểể̉u rõ các em đang sống trong những môi trường thiếu sựự quan tâm
của bố mẹ (các em thường xuyên bị cha mẹ đánh phạt và các em có biểể̉u hiện bạo
lựực với bạn trong lớp ) . Đối với các em, hằng ngày tôi thường nhẹ nhàng giải thích,
chỉ ra những sai phạm của các em. Có lúc tôi cần tỏ ra cảm thông, chia sẻ, tha thứ
cho các em. Đặc biệt thái độ không khắt khe, khó chịu khi không may các em phạm
lỗi. Và sau một thời gian ngắn các em này đã sửa đổi và có tiến bộ rõ rệt về năng
lựực họực tập và phẩm chấấ́t. Các em hòa nhập và luôn sôi nổi trong mọựi hoạt động.
Thường xuyên trao đổi họực tập kinh nghiệm của đồồ̀ng nghiệp đểể̉ bổ sung
phương pháp phụ đạo và bồồ̀i dưỡng cho bản thân nhằm nâng cao hiệu quả bồồ̀i
dưỡng và phụ đạo mà mình đã đặt ra.
Tạo cho họực sinh thói quen và sựự say mê đọực sách bằng cách khuyến khích các

em đọực sách báo ở thư viện lớp hằng ngày và thư viện trường mỗi tuần 1 đến 2 lần
vào giờ ra chơi .
Tôi cố gắng xây dựựng ở các em những động cơ họực tập, khích lệ các em vượt
mọựi trở ngại bằng sựự quan tâm, nhắc nhở có sựự khen thưởng kịp thời, vì vậy:
* Kết quả đạt được qua kiểm tra định kì học kì I môn Toán, Tiếng Việt như
sau:
Môn
12

Tổng
số HS

HHT

Số bài hoàn
thành

Số bài chưa hoàn
thành


Tiếng Việt

24

6 em = 25%

Toán

24

6 em = 25%

14 em =
58,3%
14 em =
58,3%

4 em = 16,7%
4 em = 16,7%

Với kết quả trên, tôi thấấ́y sựự nỗ lựực rèn luyện của tôi cho các em đã dần có kết quả
tốt. Tập thểể̉ lớp trong họực kỳ một được thầy cô bộ môn cũng như nhà trường đánh
giá ngoan và nề nếp.
4. Giáo dục phẩm chất :
Trong quá trình giáo dục, công tác trọựng tâm được đặt ra đó là giáo dục cho
họực sinh những phẩm chấấ́t đạo đức theo mục tiêu giáo dục đã đề ra. Cụ thểể̉, phải
hình thành ở họực sinh niềm tin, sựự tựự tin, ý thức chấấ́p hành kỉ luật, động cơ họực tập
tích cựực, thái độ ứng xử đúng đắn, hệ thống xu hướng và tính cách tốt đẹp, … Kết
quả giáo dục cần đạt được là họực sinh tựự giác biến những yêu cầu của xã hội thành
hành vi và thói quen tương ứng. Vì vậy, việc rèn luyện hành vi và đặc biệt rèn thói
quen đạo đức cho họực sinh là không thểể̉ thiếu trong công tác giáo dục họực sinh mà
giáo viên chủ nhiệm chính là người chịu trách nhiệm trước nhà trường. Ví dụ:
- Giáo dục họực sinh chấấ́p hành nội quy trường, lớp, nghỉ họực phải xin phép (thựực
hiện trong các giờ sinh hoạt lớp, phối hợp sinh hoạt dưới cờ của Đội, ngay trong
tiết họực có liên quan).
- Giáo dục họực sinh hiểể̉u ý nghĩa các ngày lễ lớn trong tháng, trong năm, có
thái độ lễ phép với thầy cô, người lớn, gần gũi yêu mến bạn bè qua các buổi sinh
hoạt tập thểể̉, nghe kểể̉ chuyện (phối hợp với Đội, trong tiết dạy hàng ngày, hoạt động
ngoài giờ lên lớp).

- Xây dựựng một tập thểể̉ đoàn kết, sẵn sàng giúp đỡ bạn bè trong lớp khi gặp
khó khăn như tham gia phong trào “Lá lành đùồ̀m lá rách”.
- Phát huy năng lựực của lớp trưởng xây dựựng lớp tựự quản bằng cách giao việc
cho họực sinh tựự quản lý một số hoạt động của tổ mình dưới sựự theo dõi của giáo
viên.
- Giáo dục họực sinh biết thăm hỏi bạn bè trong lớp, trong trường khi gặp khó
khăn hoạn nạn.
- Vận động họực sinh tham gia ủng hộ các hoạt động nhân đạo từ thiện như:
Giúp đỡ người khuyết tật, mua tăm tre ủng hộ người mùồ̀, chia khó vùồ̀ng cao ...
- Quan tâm giúp đỡ đến thành phần họực sinh trong lớp đặc biệt là đối tượng
họực sinh ít được gia đình quan tâm, họực sinh có hoàn cảnh khó khăn. Giáo viên
luôn theo dõi, động viên kịp thời đểể̉ các em phấấ́n đấấ́u vươn lên.
Tóm lại, đểể̉ việc giáo dục đạo đức cho các em không phải là giáo viên chỉ
hướng dẫn, yêu cầu các em thựực hiện mà chính bản thân giáo viên phải là tấấ́m
gương sáng cho các em noi theo. Ngoài ra, giáo viên chủ nhiệm còn phải biết phối
hợp chặt chẽ với đồồ̀ng nghiệp, với Đội, với công tác đoàn, … đểể̉ có kết quả giáo
dục tốt hơn.
13


5. Hoạt động ngoài giờ lên lớp:
Căn cứ vào kế hoạch chung của nhà trường và dựựa vào tình hình cụ thểể̉ của
lớp, giáo viên chủ nhiệm cần xây dựựng kế hoạch lao động cụ thểể̉ như: lao động vệ
sinh làm sạch đẹp trường lớp, lao động sản xuấấ́t, lao động công ích, … Bên cạnh
hoạt động họực tập, giáo viên chủ nhiệm còn phải quan tâm tổ chức cho họực sinh vui
chơi, giải trí, rèn luyện thểể̉ lựực, bảo vệ sức khỏe nhằm giúp họực sinh mở mang trí
tuệ, phát triểể̉n thểể̉ chấấ́t, tăng cường sức khỏe, sảng khoái tinh thần nhằm bảo đảm
thựực hiện yêu cầu phát triểể̉n toàn diện cho họực sinh đồồ̀ng thời tạo ra những điều
kiện thuận lợi đểể̉ họực tập, rèn luyện và tu dưỡng tốt. Tôi luôn tạo ra những khoảng
không gian thư giãn, giải trí đó là những hoạt động ngoài giờ lên lớp như: sinh hoạt

tập thểể̉, tìm hiểể̉u truyền thống nhà trường, chương trình văn nghệ, …
- Giáo dục họực sinh có ý thức xây dựựng trường lớp “Xanh – Sạch – Đẹp”
thường xuyên chăm sóc cây xanh trong trường họực.
- Giáo dục họực sinh biết lao động tựự phục vụ.
- Giáo dục họực sinh có ý thức rèn luyện thểể̉ dục thểể̉ thao như tập thểể̉ dục mỗi
buổi sáng, thểể̉ dục giữa giờ ở trường.
- Tham gia các hoạt động y tế đểể̉ bảo vệ sức khỏe như uống thuốc tẩy giun,
phòng chống sốt xuấấ́t huyết, cúm, khám sức khỏe định kỳ, …
- Giáo dục họực sinh giữ vệ sinh thân thểể̉, trang phục đến lớp luôn gọựn gàng
sạch sẽ (rửa tay trước khi ăn trưa, đánh răng sau khi ăn ở trường, …).
- Động viên các em tham gia những phong trào đoàn thểể̉, phong trào do trường
tổ chức đểể̉ rèn luyện thêm sựự nhanh nhẹn, bạo dạn như: Giao lưu văn nghệ chào
mừng các ngày lễ lớn của trường, giao lưu cờ vua của trường, của huyện, giao lưu
bóng đá nhi đồồ̀ng cấấ́p Thành Phố…
- Xây dựựng môi trường giáo dục lành mạnh, phòng chống các tệ nạn xã hội
xâm nhập vào nhà trường .
6. Công tác xã hội hóa giáo dục kết hợp với các lực lượng giáo dục:
Đây là công tác mà bản thân tôi cảm thấấ́y vô cùồ̀ng quan trọựng. Nó quan trọựng
bởi lẽ, nếu chỉ có một mình tôi ảnh hưởng, giáo dục, chỉ bảo,… các em thì kết quả
giáo dục của tôi không chắc mang lại kết quả cao. Do đó trong suốt những năm làm
công tác chủ nhiệm, tôi luôn có sựự phối hợp chặt chẽ với các lựực lượng giáo dục
như: tổ chức Đoàn, Đội, với giáo viên bộ môn, Ban giám hiệu nhà trường, phụ
huynh họực sinh, …
6.1.Phối hợp với tổ chức Đoàn, Đội:
Trong trường luôn có rấấ́t nhiều hoạt động vui chơi, giải trí nhằm bổ trợ cho
hoạt động họực tập của họực sinh. Ví dụ: Tổ chức Vui trung thu (do tổ chức Đoàn +
Đội phối hợp tổ chức); Áo ấm tình thương, Áo lụa tặng bà (Đội tổ chức); … Khi
chi đội 4A của tôi tham gia, tôi luôn là người hướng dẫn tổ chức, tôi ủng hộ tấấ́t cả
những ý tưởng của chi đội, gợi ý đểể̉ các em tựự giác tham gia một cách có hiệu quả.
Tôi luôn coi tổ chức Đội là lựực lượng nòng cốt hỗ trợ trong việc giáo dục họực sinh.

14


Phối hợp với Đoàn, Đội đểể̉ giáo dục họực sinh, khuyến khích các em tích cựực họực
tập và làm theo 5 điều Bác Hồồ̀ dạy.
6.2 Phối hợp với các giáo viên bộ môn
Hàng ngày lên lớp, tôi luôn có sựự trao đổi cùồ̀ng các giáo viên bộ môn, giáo viên
của các năm họực trước đểể̉ tạo thành một tập thểể̉ sư phạm có tác động đồồ̀ng bộ tới
từng họực sinh và tập thểể̉ họực sinh. Tôi luôn lắng nghe và tiếp thu ý kiến của giáo
viên bộ môn về tình hình của lớp, đặc biệt là những họực sinh có hoàn cảnh khó
khăn, những em còn rụt rè trong giờ họực cũng như những họực sinh chưa ngoan
trong giờ họực bộ môn. Ví dụ: Với tiết âm nhạc, tôi thường xuyên trao đổi với giáo
viên đểể̉ nắm được những em họực tốt, đặc biệt những em họực chưa tốt, tìm hiểể̉u
nguyên nhân đểể̉ giúp họực sinh đó tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn.
Qua việc làm đó tôi đã giúp những em này mạnh dạn hơn rấấ́t nhiều trong tiết
Âm nhạc. Trong các tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp, tôi thường xuyên cho những
tiết mục văn nghệ xen kẽ, đểể̉ tạo cho các em sựự tựự tin hơn trong môn Âm nhạc. Kết
quả là lớp tôi đã có rấấ́t nhiều em hát hay, múa đẹp, đội văn nghệ của lớp tham gia
thi cấấ́p thị được giải cao.
6.3. Phối hợp với Ban giám hiệu của trường và các lực lượng giáo dục khác.
Tôi là người được thừa lệnh của hiệu trưởng giao quyền quản lý họực sinh lớp
4A. Trên tinh thần đó, tôi vẫn thường xuyên báo cáo, tâm sựự cùồ̀ng Ban giám hiệu
về tình hình họực tập, kết quả họực tập, nguyện vọựng của họực sinh đểể̉ tìm ra những
biện pháp thích hợp đểể̉ giáo dục các em một cách tốt hơn.
Ngoài ra, tôi còn có sựự phối hợp cùồ̀ng với giáo viên thư viện, bảo vệ, phục vụ, …
đểể̉ nắm được tinh thần chấấ́p hành kỷ luật, nội quy của nhà trường như thế nào? Đặc
biệt với những họực sinh quá hiếu động. Ví dụ: Lớp tôi có một họực sinh rấấ́t hay đi
muộn, em luôn có lý do rấấ́t hợp lý khiến tôi không thểể̉ trách em. Bên cạnh việc
nhắc nhở em, tôi trao đổi với bảo vệ, nhờ bảo vệ quan sát giúp xem mỗi lần em đi
muộn vì lí do gì, do ai chở đi. Từ đó, giúp tôi tìm được nguyên nhân chính xác hơn

đểể̉ giáo dục em.
Những sựự phối hợp trên đã cho tôi rấấ́t nhiều sựự thành công trong quá trình giáo
dục nề nếp, họực tập của họực sinh.
6.4.Phối hợp với gia đình học sinh.
Nêu như ơ trương cac em la học sinh cua giao viên chu nhiêm thi ơ nha cac em
la thành viên của một gia đình là con cua cha me. Ca giao viên chu nhiêm va cha
me các em đêu la nhưng ngươi chiu trach nhiêm vê kêt qua giao duc cua học sinh.
Tôi thiêt nghi, để công tac giao duc đat hiêu qua thi phu huynh va giao viên chu
nhiêm phai đồng cam, hiểu nhau. Nêu như ơ nha, cha me nhăc nhơ, day bao đông
viên con em minh, ơ trương thây cô tân tinh chi day thi chăc chăn học sinh ấy se
tiên bô, vâng lơi.
Thông qua phiên họp phu huynh hoc sinh đầu năm. Tôi đa lam cac công viêc
sau:
Thông qua nôi quy nha trương.
15


Thông qua nôi quy cua lơp học, xin y kiên cua phu huynh học sinh.
Thông bao vê cac khoan thu đâu năm (Tranh viêc học sinh lơi dung lấy
tiền cua cha me đểể̉ đi chơi ).
Bâu ban đai diên phu huynh học sinh: Nhiêt tinh - co thơi gian để giup
giao viên chu nhiêm trong suôt năm học.
Động viên 100% phụ huynh đăng kí tham gia sổ liên lạc điện tử và lấấ́y
chữ kí mẫu đểể̉ tránh các trường hợp họực sinh thay mặt cha mẹ tựự tiện làm đơn nghỉ
họực.
Gia đình là trường họực đầu tiên của trẻ. Ảnh hưởng giáo dục của gia đình là rấấ́t
lớn. Là giáo viên chủ nhiệm, tôi thiết nghĩ, nếu việc liên lạc với phụ huynh họực sinh
chỉ đơn thuần là đểể̉ thông tin một chiều, về những sai phạm của họực sinh thì sẽ làm
giảm sút hiệu quả giáo dục. Cho nên, ngay sau khi khảo sát chấấ́t lượng đầu năm
họực tôi tiến hành họựp phụ huynh họực sinh. Trước tiên tôi phải giúp cho phụ huynh

họực sinh hiểể̉u được mục đích và yêu cầu giáo dục cần đạt của lớp 4 là gì? Từ đó tôi
cùồ̀ng phụ huynh trao đổi, bàn bạc đểể̉ tìm ra biện pháp, hình thức giáo dục cho họực
sinh.
Đặc biệt hàng tuần hàng tháng tôi đều cố gắng thông báo rõ về ưu điểể̉m và
khuyết điểể̉m của các em một cách cụ thểể̉ qua sổ liên lạc điện tử. Giúp phụ huynh
họực sinh biết được ưu, khuyết điểể̉m của con mình. Từ đó, họự cảm thấấ́y mỗi buổi họực
thật sựự cần thiết và nhận thức được rằng tương lai của con em mình muốn rạng rỡ
thì phải tập trung vào việc họực tập. Có lẽ vì thế mà cha mẹ các em đã tạo điều kiện
rấấ́t nhiều cho các em trong việc họực tập, họự không còn có ý nghĩ việc dạy họực và
giáo dục trẻ là trách nhiệm của riêng nhà trường và thầy cô mà họự đã luôn liên hệ
với thầy cô đểể̉ có biện pháp giúp con em mình họực tiến bộ.
Thường xuyên thăm hỏi gia đình họực sinh cá biệt, họực sinh có hoàn cảnh khó
khăn đểể̉ kịp thời động viên, giúp đỡ tạo điều kiện cho các em đến lớp họực đều đặn.
Ví dụ: Trong lớp tôi chủ nhiệm, có một họực sinh họực rấấ́t tốt nhưng trong thời
gian cuối kì I vừa qua, kết quả kiểể̉m tra của em không được như tôi mong đợi. Đểể̉
tìm hiểể̉u lý do, tôi phải cùồ̀ng tâm sựự với em, tìm hiểể̉u em từ nhiều nguồồ̀n thông tin.
Tôi được biết là bố mẹ em vừa ly dị. Tôi tìm đến gia đình thì thấấ́y mẹ em không
còn tinh thần đểể̉ làm việc. Tôi hiểể̉u được vì sao họực sinh của tôi lại như thế. Tôi đã
cố gắng trở thành một người chị thân thiết của em đểể̉ giúp em vượt qua. Sau một
thời gian ngắn, tôi liên lạc với mẹ em cùồ̀ng trao đổi về việc họực của em. Mẹ em có
lời nhận lỗi trong việc giáo dục em và từ đó tinh thần của em đã tốt hơn. Em đã họực
tốt trở lại. Điều đấấ́y khiến tôi cảm thấấ́y việc liên lạc cùồ̀ng gia đình họực sinh là vô
cùồ̀ng quan trọựng.
Đểể̉ sĩ số không bị giảm tôi thường động viên các em đến lớp đều, nếu thấấ́y em
nào vắng mặt 1- 2 ngày là tôi liên lạc đến gia đình tìm hiểể̉u nguyên nhân và thường
xuyên tạo không khí vui vẻ, hòa nhập cho các em trong giờ họực.

16

IV: HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG
GIÁO DỤC, VỚI BẢN THÂN, ĐỒNG NGHIỆP VÀ NHÀ TRƯỜNG.
Sau khi áp dụng một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm lớp như trên, tôi
nhận thấấ́y họực trò lớp tôi chủ nhiệm có những chuyểể̉n biến tích cựực. Nhiều năm các
lớp do tôi chủ nhiệm đều đạt được danh hiệu lớp tiên tiến và chấấ́t lượng họực tập đạt
được cũng rấấ́t khả quan. Điểể̉n hình là các lớp vài năm gần đây do tôi phụ trách họực
sinh đều có năng lựực, phẩm chấấ́t được đánh giá thựực hiện đầy đủ. Đặc biệt trong
năm họực 2016-2017, cho đến giai đoạn nửa cuối họực kì 2 này thì họực sinh lớp tôi
chủ nhiệm đạt được chỉ tiêu đề ra và kết quả như sau :
Môn
Tiếng Việt
Toán

Tổng
số HS
24
24

HHT
11 em =
45,8%
11 em =
45,8%

Số bài hoàn
thành
13 em =
54,2%
13 em =
54,2%

Số bài chưa hoàn
thành
0
0

Từ kết quả khảo sát trên có thể thấy rằng:
* Về năng lực : 100% Họực sinh có năng lựực tốt. Tựự họực và giải quyết vấấ́n đề (Bước
đầu biết tựự họực, tựự hoàn thành các nhiệm vụ họực tập, biết đặt câu hỏi và tựự tìm câu
trả lời…)
*Về phẩm chất :
- 100% họực sinh trong lớp ngoan ngoãn ,chăm họực, tựự tin tham gia các hoạt động
giáo dục.
- 100% các em biết đoàn kết, thương yêu bạn bè, kính trọựng lễ phép với ông bà, cha
mẹ và người trên.
- Thựực hiện tốt các nội qui trường, lớp .
- Thựực hiện kỉ luật tốt; biết chịu trách nhiệm với những việc mình đã làm ,...

C. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
I. KẾT LUẬN
Đểể̉ trở thành một người chủ nhiệm lớp có đầy đủ khả năng thì mỗi giáo viên
chủ nhiệm lớp cần được bồồ̀i dưỡng và tựự bồồ̀i dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ,
thường xuyên cập nhật thông tin đểể̉ phục vụ cho giảng dạy và điều cần thiết hơn cả
là mỗi giáo viên chúng ta cần có lòng nhân ái lòng vị tha, tấấ́m lòng yêu trẻ, tâm
huyết với nghề. Vâng! Chúng ta hãy cởi mở tâm hồồ̀n mình với mọựi người, với các
em. Hãy yêu thương các em bằng chính trái tim của người anh, người chị, người
cha, người mẹ, lúc đó ta hiểể̉u được các em cần gì? Ước mơ gì?

17

Người giáo viên phải thựực sựự mẫu mựực, phải là tấấ́m gương sáng toàn vẹn từ
nhận thức đến hành động thựực tiễn, từ lời nói cử chỉ điệu bộ đến thái độ ứng xử
hằng ngày, đểể̉ trở thành tấấ́m gương sáng cho họực sinh noi theo.
Thành công của người giáo viên chủ nhiệm lớp phần lớn đòi hỏi người giáo
viên phải tìm hiểể̉u đểể̉ biết được một cách toàn diện, sâu sắc về từng họực sinh. Hiểể̉u
rõ hoàn cảnh gia đình, đặc điểể̉m tâm lí, tính cách, sở thích, thói quen,...của từng họực
sinh đểể̉ có biện pháp giáo dục phùồ̀ hợp. Chú trọựng xây dựựng và bồồ̀i dưỡng ban cán
sựự của lớp, huấấ́n luyện đểể̉ các em trở thành những “người lãnh đạo nhỏ” tài ba.
Luôn giữ được sựự bình tĩnh trước lỗi lầm của họực sinh, tìm hiểể̉u cặn kẽ thấấ́u đáo
nguyên nhân của mỗi tình huống xảy ra đểể̉ có cách xử lí đúng đắn, hợp tình, hợp lí;
tránh trách nhầm, trách oan họực sinh làm các em hoang mang, thiếu niềm tin vào
người thầy. Luôn biết khích lệ biểể̉u dương các em kịp thời. Hãy khen ngợi những
ưu điểể̉m sở trường của các em đểể̉ các em thấấ́y giá trị của mình được nâng cao, có
niềm tin và hứng thú họực tập hơn. Luôn thểể̉ hiện cho họực sinh thấấ́y tình cảm yêu
thương của một người thầy đối với họực sinh. Duy trì và sáng tạo trong công tác xây
dựựng “lớp họực thân thiện họực sinh tích cựực”, làm sao đểể̉ tấấ́t cả các em luôn cảm thấấ́y
“mỗi ngày đến trường là một niểể̉m vui. Phối hợp chặt chẽ với phụ huynh họực sinh;
kiên trì vận động phụ huynh tích cựực tham gia vào công tác giáo dục họực sinh.
II. KIẾN NGHỊ:
Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp và phổ biến các kinh nghiệm rông khăp cho
đồồ̀ng nghiệp, tôi xin co môt sô kiên nghi va đê xuất sau:
- Phòng giáo dục và nhà trường thường xuyên tổ chức trao đổi kinh nghiệm làm
công tác chủ nhiệm trong các buổi sinh hoạt chuyên môn của trường và trong cụm
đểể̉ giáo viên họực hỏi kinh nghiệm của nhau nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản
lí lớp họực và giáo dục toàn diện cho họực sinh .
Trên đây là những kinh nghiệm mà tôi đã rút ra được sau những năm làm công
tác chủ nhiệm lớp. Rấấ́t mong được sựự góp ý của các cấấ́p lãnh đạo và các anh chị
đồồ̀ng nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG

Hoằng Đại, ngày 28 tháng 3 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.

Nguyễn Thị Oanh

18


MỤC LỤC
A. MỞ ĐẦU.................................................................................................................................................... 1
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI............................................................................................................................ 1
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU............................................................................................................... 2
III. ĐỐI TƯƠNG NGHIÊN CỨU........................................................................................................... 2
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU..................................................................................................... 2
B. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM........................................................................ 2
I.CƠ SỞ LÝ LUẬN...................................................................................................................................... 2
II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM......3
1. Thuận lợi:................................................................................................................................................. 4
2. Khó khăn:................................................................................................................................................ 4
3. Khảo sát chất lượng học sinh:............................................................................................................ 4
III. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ SỬ DỤNG ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ............................................. 5
1. Khảo sát thựực trạng đầu năm họực:...................................................................................................... 5
1.1 Tìm hiểu hoàn cảnh gia đình học sinh....................................................................................... 5
1.2 Tình hình học tập:........................................................................................................................... 6
2. Xây dựựng kế hoạch chủ nhiệm lớp:................................................................................................... 7
3. Tổ chức các hoạt động trên lớp họực:................................................................................................. 8
3.1. Xây dựng Hội đồng tự quản lớp và bồi dưỡng những học sinh tích cực.......................... 8
3.2. Xây dựng nề nếp lớp học.............................................................................................................. 9

3.3. Xây dựng nề nếp xếp hàng lúc tập trung, lúc tập thể dục và khi chào cờ...................... 10
3.4. Xây dựng nề nếp chuẩn bị sách vở, đồ dùng học tập:........................................................ 10
3.5. Xây dựng nề nếp học tập........................................................................................................... 11
4. Giáo dục phẩm chấấ́t :.......................................................................................................................... 12
5. Hoạt động ngoài giờ lên lớp:............................................................................................................ 13
6. Công tác xã hội hóa giáo dục kết hợp với các lựực lượng giáo dục:......................................... 14
6.1.Phối hợp với tổ chức Đoàn, Đội:.............................................................................................. 14
6.2 Phối hợp với các giáo viên bộ môn.......................................................................................... 14
6.3. Phối hợp với Ban giám hiệu của trường và các lực lượng giáo dục khác..................... 15
6.4.Phối hợp với gia đình học sinh.................................................................................................. 15
IV: HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG GIÁO
DỤC, VỚI BẢN THÂN, ĐỒNG NGHIỆP VÀ NHÀ TRƯỜNG................................................ 16

C. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ............................................................................................................ 17
I. KẾT LUẬN............................................................................................................................................... 17
II. KIẾN NGHỊ:.......................................................................................................................................... 17

1