Giáo án bồi dưỡng sinh 8

Trờng THCS Công Thành Giáo án:Bồi dỡng Sinh 8.
Ch ơng I.
Khái quát cơ thể ng ời.
A. Kiến thức cơ bản.
+ Các phần của cơ thể ngời.
Cơ thể ngời gồm 3 phần: - Đầu (Hộp sọ, Mặt và các giác quan).
- Thân (Khoang ngực, bụng và các cơ quan nội quan).
- Chi (Tay và Chân).
+ Các hệ cơ quan:
Hệ cơ quan Chức năng của các hệ cơ quan
-Hệ hô hấp.
-Hệ tuần hoàn.
-Hệ thần kinh.
-Hệ tiêu hoá.
-Hệ sinh dục.
-Hệ bài tiết.
-Hệ vận động.
-Thực hiện quá trình TĐK (O
2
và CO
2
).
-Lu thông vận chuyển máu, chất dinh dỡng.
-Điều hoà,điều khiển các hoạt động sống của cơ thể.
-Biến đổi thức ăn thành chất dinh dỡng để hấp thụ và thải phân.
-Sinh sản để duy trì và phát triển nòi giống.
-Thải chất cặn bã,chất thừa thải ra khỏi cơ thể.
-Giúp cơ thể vận động.
Các hệ cơ quan trong cơ thể có sự phối hợp hoạt động nh một thể thống nhất.
ví dụ: Khi chạy thì hệ vận động hoạt động kéo theo sự hoạt động của hệ tuần
hoàn,hô hấp, bài tiết,....

+ Tế bào. - Cấu tạo: Màng sinh chất. Chất tế bào và nhân.
-Tế bào là đơn vị cấu trúc và là đôn vị chức năng của cơ thể.
Thành phần Chức năng
Màng sinh chất
Chất tế bào
Nhân
Giúp tế bào TĐC với môi trờng ngoài.
Nơi diễn ra các hoạt động sống của tế bào.
Điều khiển mọi hoạt động sống của tế bào.
+ Thành phần hoá học của tế bào gồm Chất vô cơ và chất hữu cơ.
Các hoạt đọng sóng của cơ thể đều diễn ra ở tế bào.
+ Mô. - Khái niệm: Mô là tập hợp các tế bào chuyên hoá có cấu trúc giống nhau
cùng thực hiện một chức năng nhất định, ngoài ra mô còn có chất phi bào.
- phân loại: Có 4 loại mô chính.
Mô Vị trí Cấu tạo Chức năng
Mô Biểu bì -Bao ngoài cơ thể.
-lót trong các cơ quan
rỗng.
T/P chủ yếu là tế
bào.
Bảo vệ,Hấp thụ
và tiết.
Mô Liên kết Nằm rải rác khắp cơ
thể.
T/P gồm chất phi
bào và các tế bào
Tạo khung,làm chất
nền,chất đệm.
Mô Cơ Gắn với xơng,tạo nên
thành các cơ quan nội

quan,tạo thành tim.
Tế bào cơ vân,cơ
trơn, cơ tim.
Co giãn tạo nên sự vận
động.
Mô Thần
kinh
Tạo nên hệ thần kinh. Tế bào thần kinh và
tế bào thần kinh
đệm.
Tiếp nhận kích thích,xử
lí thông tin và điều hoà
hoạt động của cơ thể.
Năm học: 2009-2 010 G V:
Nguyễn Tâm Ch ơng.
1
Trêng THCS C«ng Thµnh Gi¸o ¸n:Båi dìng Sinh 8.
+ CÊu t¹o vµ chøc n¨ng cđa N¬ ron:
- CÊu t¹o: Th©n h×nh sao xung quanh th©n cã c¸c sỵi nh¸nh (Tua ng¾n) gi÷a cã
nh©n.
Tua dµi (sỵi trơc) tËn cïng cã c¸c xi n¸p vµ bªn ngoµi cã bao miªlin.
- chøc n¨ng: C¶m øng vµ DÉn trun xung thÇn kinh.
+ Kh¸i niƯm vỊ ph¶n x¹, cung ph¶n x¹, vßng ph¶n x¹.
- Ph¶n x¹ lµ ph¶n øng cđa c¬ thĨ tr¶ lêi kÝch thÝch cđa m«i trêng th«ng qua hƯ thÇn
kinh.
vÝ dơ: Ch¹m vµo vËt nãng th× tay thơt l¹i.
- Cung ph¶n x¹ lµ ®êng dÉn trun cđa xung thÇn kinh tõ c¬ quan thơ c¶m ®Õn
trung ¬ng thÇn kinh vµ ®Õn c¬ quan ph¶n øng.
Cung ph¶n x¹ gåm 5 u tè.c¬ quan thơ c¶m,n¬ ron híng t©m,n¬ ron trung ¬ng,n¬
ron li t©m vµ c¬ quan ph¶n øng.

- Vßng ph¶n x¹ lµ cung ph¶n x¹ vµ ®êng ph¶n håi.
B. PhÇn c©u hái.
Câu 1: Hãy sắp xếp các ý giữa cấu tạo và chức năng của tế bào cho tương
ứng:
Cấu tạo Chức năng
1 – Màng sinh chất a. Thực hiện các hoạt động sống chủ yếu của tế bào.
2 – Chất tế bào b. Điều khiển mọi hoạt động sống của tế bào. Giữ vai trò
quan trọng trong sự di truyền.
3 – Nhân c. Giúp tế bào thực hiện trao đổi chất.
Câu 2: Chọn ý thích hợp điền vào cột trống (A) trong bảng sau:
Các loại mô (A) Chức năng (B)
- Nâng đỡ, liên kết các cơ quan.
- Co, dãn tạo nên sự vận động các cơ quan và vận động
của cơ thể.
- Tiếp nhận kích thích, dẫn truyền xung thần kinh, xử lí
thông tin. Điều hòa hoạt động các cơ quan.
- Bảo vệ, hấp thụ và bài tiết.
Câu 3: Cơ thể người gồm mấy phần:
a) 1 phần b) 2 phần c) 3 phần d) 4 phần
Câu 4: Tế bào là đơn vò chức năng của cơ thể vì:
a) Năng lượng do tế bào tạo ra cung cấp cho mọi hoạt động của cơ thể.
b) Sự lớn lên và phân chia của tế bào giúp cơ thể lớn lên và sinh sản.
c) Tế bào cấu tạo nên cơ thể.
d) Cả a và b.
Câu 5: Phản xạ là gì?
N¨m häc: 20 09-201 0 GV:
Ngun T©m Ch ¬ng.
2
Trêng THCS C«ng Thµnh Gi¸o ¸n:Båi dìng Sinh 8.
a) Là tác động qua lại giữa cơ thể và môi trường.

b) Là phản ứng của cơ thể trả lời kích thích của môi trường thông qua sự
điều khiển của hệ thần kinh.
c) Là kích thích của môi trường lên cơ thể.
d) Là phản ứng của cơ thể với môi trường.
PHẦN B – TỰ LUẬN:
C1. KĨ tªn c¸c hƯ c¬ quan vµ chøc n¨ng cđa tõng hƯ c¬ quan ®ã.
C2. C¬ thĨ ngêi ®ùoc chia lµm mÊy phÇn? Em h·y kĨ tªn c¸c bé phËn trong tõng
phµn ®ã?
C3. TÕ bµo cã cÊu t¹o mÊy phÇn? H·y nªu chøc n¨ng cđa tõng phÇn?
C4. T¹i sao nãi tÕ bµo lµ ®¬n vÞ cÊu tróc vµ lµ ®¬n vÞ chøc n¨ng cđa c¬ thĨ?
C5. Nªu vÞ trÝ, CÊu t¹o vµ chøc n¨ng cđa tõng lo¹i m«.
C6. Ph¶n x¹ lµ g×? cho vÝ dơ vµ ph©n tÝch ®êng ®i cđa cung ph¶n x¹ ®ã?
C7. Em h·y x¸c ®Þnh trªn ch©n giß lỵn cã nh÷ng lo¹i m« nµo?
C8. Ph©n biƯt cÊu t¹o,chøc n¨ng cđa c¸c lo¹i m« c¬?
C9. Bằng ví dụ em hãy phân tích sự phối hợp hoạt động các hệ cơ quan trong
cơ thể.
C10. Phản xạ là gì? Lấy ví dụ về phản xạ.
C11. Lấy ví dụ về phản xạ và phân tích đường đi của xung thần kinh trong
phản xạ đó.
...........................................................................................................................
Ch ¬ng II
. HƯ vËn ®éng.
A. KiÕn thøc c¬ b¶n.
+ Bé x¬ng: bé x¬ng ngêi ®ỵc chia lµm 3 phÇn.
-X¬ng ®Çu (X¬ng sä vµ khèi x¬ng mỈt).
-X¬ng th©n (X¬ng sên, x¬ng øc vµ x¬ng cét sèng).
-X¬ng chi (X¬ng tay vµ x¬ng ch©n).
+ C¸c lo¹i x¬ng:
-X¬ng dµi: x¬ng h×nh èng bªn ngoµi lµ mµng x¬ng tiÕp ®Õn lµ m« x¬ng cøng vµ
khoang x¬ng.

-X¬ng ng¾n: kÝch thíc ng¾n gåm mo x¬ng cøng vµ m« x¬ng xèp.
-X¬ng dĐt: h×nh b¶n dĐt máng.
+ C¸c khíp x¬ng:
-Khíp bÊt ®éng hoµn toµn kh«ng cư ®éng ®ỵc nhê gi÷a c¸c x¬ng cã r¨ng ca ®an
xen.
-Khíp b¸n ®éng cư ®éng h¹n chÕ.
-Khíp ®éng cư ®éng dƠ dµng nhê ®Çu x¬ng cã ®Üa sơn, cã dÞch khíp vµ bªn ngoµi
cã bao ho¹t dÞch vµ d©y ch»ng.
+ Thµnh phÇn ho¸ häc vµ tÝnh chÊt cđa x¬ng:
-ChÊt cèt giao lµm cho x¬ng mỊm dỴo, ®µn håi.
N¨m häc: 20 09-201 0 GV:
Ngun T©m Ch ¬ng.
3
Trêng THCS C«ng Thµnh Gi¸o ¸n:Båi dìng Sinh 8.
-ChÊt mi kho¸ng lµm cho x¬ng r¾n ch¾c.
+ CÊu t¹o vµ tÝnh chÊt cđa c¬:
-CÊu t¹o: T¬ c¬ Sỵi c¬ Bã c¬ B¾p c¬.
B¾p c¬ h×nh thoi 2 ®Çu cã g©n g¾n víi x¬ng gi÷a ph×nh to gäi lµ bơng c¬.
Sù ®an xen gi÷a t¬ c¬ m¶ng vµ t¬ c¬ dµy t¹o nªn ®Üa s¸ng, ®Üa tèi.
-TÝnh chÊt cđa c¬ lµ co vµ gi·n.
-C«ng c¬: Khi c¬ co t¹o ra lùc t¸c ®éng lªn vËt lµm vËt di chun khi ®ã c¬ sinh
c«ng. c«ng thøc tÝnh c«ng c¬: A=F.S Trong ®ã A lµ c«ng(J). F lµ lùc t¸c ®éng
(N). S lµ qu·ng ®êng vËt di chun (m).
Chó ý: 1kg=10N.
C«ng c¬ chÞu ¶nh hëng cđa c¸c u tè: Tr¹ng th¸i thÇn kinh, nhÞp ®é lao ®éng,
khèi lỵng cđa vËt ph¶i di chun.
Mái c¬ lµ hiƯn tỵng nhÞp ®é co c¬ gi¶m dÇn råi dõng h¼n.
Nguyªn nh©n mái c¬: -Do thiÕu O
2
nªn ø ®äng axit l¾ctic, thiÕu dinh dìng.

BiƯn ph¸p chèng mái c¬:- Cung cÊp ®Çy ®đ chÊt dinh dìng, th¶i axÝt l¾ctic, nghØ
ng¬i vµ lµm viƯc hỵp lý, thêng xuyªn lun tËp c¬.
+ tiÕn ho¸ cđa hƯ vËn ®éng: Hép sä ph¸t triĨn, n·o lín, mỈt Ýt ph¸t triĨn vµ ng¾n
l¹i. cét sèng cã 4 chç cong ®iỊu hoµ. Lång ngùc dĐp theo chiỊu lng-bơng vµ në ra
2 bªn. X¬ng chi trªn nhá khíp víi vai rÊt linh ®éng. Ngãn c¸i linh ho¹t, x¬ng chi
díi to kh bµn ch©n vßm.
HƯ c¬ ph©n ho¸, c¬ vËn ®éng lìi ph¸t triĨn, c¬ mỈt biĨu lé c¶m xóc.
CÇn ph¶i cã biƯn ph¸p b¶o vƯ hƯ vËn ®éng.
B. PhÇn c©u hái.
Câu 1: Cho các thông tin sau:
1. Cột sống cong 4 chỗ.
2. Lồng ngực hẹp trước – sau.
3. Xương chậu nở, xương đùi to, khỏe.
4. Cơ vận động lưỡi phát triển.
5. Tay có khớp linh hoạt, ngón cái đối diện với các ngón kia.
6. Bàn chân hình vòm, xương gót phát triển.
7. Cơ vận động cánh tay, cẳng tay, bàn tay và đặc biệt cơ vận động ngón
cái phát triển.
1/ Những đặc điểm nào của cơ thể thích nghi với dáng đứng thẳng và đi
bằng hai chân:
a) 1, 2, 3, 6 b) 1, 4, 5, 7 c) 2, 4, 6, 7 d) 1, 3, 5, 7
2/ Những đặc điểm nào của cơ thể người thích nghi với lao động:
a)1, 2 b) 3, 5 c) 6, 7 d) 5, 7
Câu 2: Khi cơ làm việc nhiều, nguyên nhân gây mỏi cơ là:
a) Thiếu oxi cùng với sự tích tụ axit lactic gây đầu độc cơ.
b) Các tế bào cơ sẽ hấp thụ nhiều chất dinh dưỡng.
N¨m häc: 20 09-201 0 GV:
Ngun T©m Ch ¬ng.
4
Trêng THCS C«ng Thµnh Gi¸o ¸n:Båi dìng Sinh 8.

c) Các tế bào cơ sẽ hấp thụ nhiều oxi.
d) Các tế bào thải ra nhiều cacbonic.
Câu 3: Bộ xương người được chia làm mấy phần?
a) 5 b) 4 c) 3 d) 2
Câu 4: Đánh dấu (X) vào ô đúng:
Khớp
động
Khớp
bán
động
Khớp
bất
động
I –
Một số
loại
khớp:
1. Khớp giữa các đốt sống.
2. Khớp khủyu tay.
3. Khớp xương hộp sọ.
4. Khớp giữa xương chậu và xương cột sống
II –
Chức
năng:
1. Có tác dụng nâng đỡ, bảo vệ.
2. Hạn chế hoạt động của các khớp, bảo vệ
các cơ quan bên trong.
3.Đảm bảo cho cơ thể vận động được dễ
dàng
Câu 5: Cho các ý sau: “xương cẳng chân, xương đùi, xương ngón chân,

xương đai hông, xương cổ chân, xương bàn chân”.
Hãy sắp xếp các pha n tương ứng giữa xương chi trên và xương chi à
dưới:
Chi trên Chi dưới
1 Xương đai vai
2 Xương cánh tay
3 Xương cẳng tay
4 Xương cổ tay
5 Xương bàn tay
6 Xương ngón tay
Câu 6: Chọn nội dung tương ứng với các phần cấu tạo ở cột “Chức năng”
điền vào cột “Trả lời”:
Các phần
xương
Trả lời:
chức năng phù hợp
Chức năng
1. Sụn đầu
xương
a) Sinh hồng cầu, chứa mỡ ở người
già.
2. Sụn tăng
trưởng
b) Giảm ma sát trong khớp.
N¨m häc: 20 09-201 0 GV:
Ngun T©m Ch ¬ng.
5
Trêng THCS C«ng Thµnh Gi¸o ¸n:Båi dìng Sinh 8.
3. Mô xương
xốp

c) Xương lớn lên về bề ngang.
4. Mô xương
cứng
d) Phân tán lực, tạo ô chứa tủy.
5. Tủy xương e) Chòu lực
g) Xương dài ra
C1. Nªu ý nghÜa cđa sù kh¸c biƯt gi÷a x¬ng tay vµ x¬ng ch©n ë ngêi.
C2. Khíp x¬ng lµ g×? KĨ tªn c¸c khíp x¬ng c¬ b¶n? Tr×nh bµy cÊu t¹o cđa khíp
®éng.
C3. Nªu c¸c phÇn cđa bé x¬ng vµ kĨ tªn mét sè x¬ng trong tõng phÇn ®ã?
C4. X¬ng dµi cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? Nªu vai trß cđa tõng bé phËn ®ã?
C5. Nªu ph¬ng ph¸p chèng mái c¬, ph¬ng ph¸p rÌn lun c¬?
C6. C«ng c¬ lµ g×? TÝnh c«ng sinh ra khi kÐo vËt nỈng 5kg di chun qu·ng ®êng
3m, 5m, 7m?
C7. Tr×nh bµy thÝ nghiƯm ®Ĩ x¸c ®Þnh thµnh phÇn ho¸ häc cđa x¬ng.
C8. So s¸nh hƯ vËn ®éng cđa ngêi vµ hƯ vËn ®éng cđa thá?
C9. Em cÇn lµm g× ®Ĩ hƯ vËn ®éng ph¸t triĨn tèt?
C10. Cã khi nµo c¶ c¬ gÊp vµ c¬ di trªn cïng mét bé phËn cđa c¬ thĨ ®Ịu co
hc gi·n tèi ®a kh«ng? h·y gi¶i thÝch.
C11. HiƯn tỵng tr¬ng lùc c¬ lµ g×?
C12. T¹i sao khi míi sinh cã kho¶ng 300 x¬ng nhng khi trëng thµnh chØ cßn l¹i
206 x¬ng? Trong c¬ thĨ ngêi x¬ng nµo dµi nhÊt?
C13. V× sao x¬ng hÇm l©u sÏ bë?
C14. Sự khác nhau giữa xương tay và xương chân có ý nghóa gì đối với hoạt
động của con người?
C15. Xương được tạo nên từ những thành phần hóa học nào? Thành phần hóa
học của xương có ý nghóa gì đối với chức năng xương?
C16. Những biện pháp tăng cường khả năng làm việc của cơ?
Trình bày những đặc điểm tiến hóa của hệ cơ người so với hệ cơ Thú.
C17. Cần làm gì để cơ thể phát triển cân đối và khỏe mạnh?

.................................................................................................................................
Ch ¬ng III
. HƯ tn hoµn.
A. KiÕn thøc c¬ b¶n.
-M¸u thc m« liªn kÕt TP gåm:-Hut t¬ng 55% vµ tÕ bµo m¸u 45%.
TÕ bµo mau gåm(Hång cÇu, TiĨu cÇu vµ B¹ch cÇu).
Hut t¬ng: Tp chđ u lµ níc chiÕm 90% P r«tªin chiÕm 7% mi kho¸ng 1%,
0,12% lµ ®êng vµ cßn l¹i lµ c¸c chÊt kh¸c.
Hång cÇu: TÕ bµo kh«ng cã nh©n h×nh ®Üa dĐt cã thµnh phÇn Hªmogl«pin(Hb)
Mang O
2
vµ CO
2
.
N¨m häc: 20 09-201 0 GV:
Ngun T©m Ch ¬ng.
6
Trêng THCS C«ng Thµnh Gi¸o ¸n:Båi dìng Sinh 8.
B¹ch cÇu cã h×nh d¹ng ®a d¹ng cã 5 lo¹i: B¹ch cÇu trung tÝnh, b¹ch cÇu m« n«,
b¹ch cÇu lim ph«, b¹ch cÇu a kiỊm vµ b¹ch cÇu a a xÝt.
B¹ch cÇu cã vai trß b¶o vƯ c¬ thĨ theo c¬ chÕ Thùc bµo,T¹o kh¸ng thĨ v« hiƯu ho¸
kh¸ng nguyªn,Ph¸ hủ c¸c tÕ bµo bÞ nhiƠm bƯnh.
TiĨu cÇu cã h×nh d¹ng ®¬n gi¶n, nhá cã vai trß trong qu¸ tr×nh ®«ng m¸u.
M«i trêng trong c¬ thĨ gåm m¸u,níc m«,b¹ch hut ®¶m b¶o sù liªn hƯ gi÷a c¬
thĨ vµ m«i trêng ngoµi.
MiƠn dÞch: lµ kh¶ n¨ng c¬ thĨ kh«ng bÞ m¾c mét hc mét sè bƯnh nµo ®ã.
C¸c lo¹i miƠn dÞch:-miƠn dÞch tù nhiªn gåm miƠn dÞch bÈm sinh vµ miƠn dÞch tËp
nhiƠm. -miƠn dÞch nh©n t¹o.
Tn hoµn m¸u vµ lu th«ng b¹ch hut.
Tim 4 ng¨n chia lµm 2 nưalµ nưa tr¸i vµ nưa ph¶i.T©m thÊt vµ t©m nhÜ.

Gi÷a t©m thÊt vµ t©m nhÜ cã van nhÜ thÊt.
HƯ m¹ch cã ®éng m¹ch,tÜnh m¹ch,mao m¹ch.
§éng m¹ch lµ n¬i dÉn m¸u ®i thµnh cã 3 líp:M« liªn kÕt,líp c¬ vµ líp biĨu b×.
TÜnh m¹ch lµ n¬i dÉn m¸u vỊ tim thµnh cã 3 líp nhng máng h¬n so víi ®éng
m¹ch.
Mao m¹ch thµnh rÊt máng chØ cã mét líp.
C¬ thĨ ngêi cã 2 vßng tn hoµn:
- Vßng tn hoµn nhá: M¸u tõ TTP- §M phỉi-Phỉi-TM phỉi-TNT.
- Vßng tn hoµn lín: M¸u tõ TTT- §M chđ-MM c¸c c¬ quan-TM chđ-TNP.
Lu th«ng b¹ch hut: B¹ch hut lu th«ng theo 2 ph©n hƯ:
- Ph©n hƯ nhá thu nhËn b¹ch hut ë nưa trªn bªn ph¶i cđa c¬ thĨ.
- Ph©n hƯ lín thu nhËn b¹ch hut ë c¸c phÇn cßn l¹i cđa c¬ thĨ.
+ CÊu t¹o vµ sù ho¹t ®éng cđa tim:
Tim cã bao tim bao bªn ngoµi, thµnh tim ®ỵc cÊu t¹o tõ c¬ tim cã 1 líp néi b× vµ
tim cã 4 ng¨n trong ®ã cã c¸c van tim.
Tim ho¹t ®éng theo chu k× kÐo dµi 0,8 gi©y gåm 3 pha: Pha nhÜ co kÐo dµi 0,1
gi©y, Pha thÊt co kÐo dµi 0,3 gi©y vµ Pha d·n chung kÐo dµi 0,4 gi©y.
VËn tèc m¸u thay ®ỉi trong hƯ m¹ch: ë ®éng m¹ch vËn tèc m¸u lµ 50 cm/s, ë tÜnh
m¹ch lµ 20 cm/s cßn ë mao m¹ch lµ 0,5-1,2 mm/s.
M¸u lu th«ng liªn tơc vµ theo mét chiỊu trong hƯ m¹ch lµ nhê cã c¸c van tim, lùc
®Èy cđa t©m thÊt, c¸c c¬ quanh thµnh m¹ch.
ë tÜnh m¹ch nhê c¸c van, c¸c c¬ quanh thµnh m¹ch vµ søc hót cđa t©m nhÜ.
Hut ¸p lµ ¸p lùc cđa m¸u t¸c ®éng lªn thµnh m¹ch ®ã lµ chØ sè cđa søc kh.
B. C©u hái-bµi tËp.
Câu 1: Các giai đoạn của sự động máu:
a) Co mạch – Hình thành nút tiểu cầu – Đông máu.
b) Hình thành nút tiểu cầu – Mạch máu dính lại – Đông máu.
c) Co mạch – dính nội mạc lại – Hình thành nút tiểu cầu.
d) Hình thành nút tiểu cầu – Đông máu – Sự vón cục máu.
Câu 2: Phải luyện tim bằng cách nào?

N¨m häc: 20 09-201 0 GV:
Ngun T©m Ch ¬ng.
7
Trêng THCS C«ng Thµnh Gi¸o ¸n:Båi dìng Sinh 8.
a) Lao động chân tay, đi bộ.
b) Tập thể dục, thể thao thích hợp.
c) Không thức khuya, không hút thuốc lá, không uống rượu.
d) Cả a, b, c đúng.
Câu 3: Huyết áp cao nhất là ở:
a) Động mạch phổi.
b) Động mạch chủ.
c) Động mạch nhỏ.
d) Tónh mạch chủ.
Câu 4: Độ nhớt của máu do thành phần nào trong máu quyết đònh?
a) Do hồng cầu.
b) Do thành phần protêin trong huyết tương.
c) Do bạch cầu và tiểu cầu.
d) Hai câu a và b đúng.
Câu 5: Thời gian co bóp nhòp nhàng của Tim theo chu kì bìnhh thường khoảng
0,8 giây được chia ra như sau:
a) Tâm nhó co: 0,4 giây. Tâm thất co: 0,3 giây. Thời gian dãn chung: 0,1
giây.
b) Tâm nhó co: 0,3 giây. Tâm thất co: 0,4 giây. Thời gian dãn chung: 0,1
giây.
c) Tâm nhó co: 0,1 giây. Tâm thất co: 0,3 giây. Thời gian dãn chung: 0,4
giây.
d) Tâm nhó co: 0,1 giây. Tâm thất co: 0,4 giây. Thời gian dãn chung: 0,3
giây.
Câu 6: Nếu tim đập càng nhanh thì:
a) Thời gian co tim càng rút ngắn.

b) Thời gian nghỉ không thay đổi.
c) Hai câu a, b đúng.
d) Hai câu a, b sai.
Câu 7: Nguyên nhân của sự vận chuyển máu trong động mạch:
a) Sự chênh lệch huyết áp trong hệ mạch.
b) Nhờ sự đàn hồi của thành mạch.
c) Sự co bóp của các cơ bắp quanh thành mạch, sức hút của lồng ngực khi
hít vào và của tâm nhó khi dãn ra.
d) Hai câu a và b.
Câu 8: Bố có nhóm máu A, có 2 người con: một người con mang nhóm máu A,
một người con mang nhóm máu O.
N¨m häc: 20 09-201 0 GV:
Ngun T©m Ch ¬ng.
8
Trêng THCS C«ng Thµnh Gi¸o ¸n:Båi dìng Sinh 8.
+ Người con nào có huyết tương ngưng kết hồng cầu của bố?
a) Người con có nhóm máu A.
b) Người con có nhóm máu O.
c) Cả hai người.
d) Không có ai.
Câu 9: Câu nào sau đây không đúng:
a) Hồng cầu là tế bào có nhân, hình đóa lõm hai mặt.
b) Thành phần chủ yếu của hồng cầu là huyết sắc tố (Hêmoglobin).
c) Chức năng của hồng cầu: vận chuyển oxi và cacbonic.
d) Hồng cầu là một loại tế bào máu.
Câu 10: Câu nào sau đây không đúng?
a) Ở vòng tuần hoàn nhỏ, máu từ tâm thất phải vào động mạch phổi.
b) vòng tuần hoàn nhỏ, máu theo tónh mạch phổi về tâm nhó trái giàu oxi.
c) vòng tuần hoàn lớn, máu từ tâm thất phải vào động mạch chủ.
d) vòng tuần hoàn lớn, máu ở động mạch đi nuôi cơ thể giàu oxi.

Câu 11: Cho các cụm từ: “luyện tim, động mạch, hệ tuần hoàn, tim”
Hãy điền vào chỗ trống trong các câu sau:
“Tim khỏe mạnh sẽ làm cho …………………………………………… máu hoạt động tốt. Ta
cần phải ......................................... và có chế độ sinh hoạt, ăn uống điều hòa,
vệ sinh …………………………………… làm cho cơ tim khỏe, sinh công lớn, tăng sức co
tim để tăng khối lượng máu đến …………………………… mà không cần tăng nhòp
đập.”
Câu 12: Hãy đánh dấu (+) là máu truyền được, dấu (-) là máu không truyền
được giữa người cho và người nhận trong bảng sau:
Huyết tương của nhóm
máu người nhận (có
kháng thể)
Hồng cầu của các nhóm máu người cho (có kháng
nguyên)
A B AB O
α
β
α và β
Không có α vàβ
Câu 13: Cho các ý trả lời: Tónh mạch, mao mạch, động mạch lớn, động mạch
vừa, động mạch nhỏ, động mạch chủ.
N¨m häc: 20 09-201 0 GV:
Ngun T©m Ch ¬ng.
9
Trêng THCS C«ng Thµnh Gi¸o ¸n:Båi dìng Sinh 8.
Hãy sắp xếp các ý trả lời vào sơ đồ sau đây để thấy được huyết áp giảm
dần trong các mạch:
(1) (2) (3) (4) (5) (6)
Câu 14: Cho các ý trả lời: Tónh mạch chủ, tónh mạch phổi, mao mạch, mao
mạch phổi, động mạch chủ, động mạch phổi, tâm nhó trái, tâm nhó phải, tâm

thất trái, tâm thất phải.
Hãy sắp xếp ý trả lời vào các sơ đồ sau:
a) Vòng tuần hoàn lớn:
(1) (2) (3) (4) (5)

b) Vòng tuần hoàn nhỏ:
(1) (2) (3) (4) (5)

C1. M¸u cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? H·y tÝnh lỵng m¸u trong c¬ thĨ em.
C2. B¹ch cÇu tham gia b¶o vƯ c¬ thĨ nh thÕ nµo? T¹i sao cã mét sè ngêi kh«ng bÞ
m¾c bƯnh trong khi ë m«i trêng cã mÇm bƯnh?
C3. Tr×nh bµy c¬ chÕ ®«ng m¸u? T¹i sao ë trong m¹ch m¸u kh«ng ®ong mµ ra
khái m¹ch m¸u l¹i ®«ng?
C4. Khi trun m¸u cÇn tu©n thđ nh÷ng nguyªn t¾c nµo?
C5. Nh÷ng u tè nµo gióp m¸u vËn chun vµ lu th«ng liªn tơc theo mét chiỊu
trong hƯ m¹ch?
C6. H·y so s¸nh cÊu t¹o cđa ®éng m¹ch, tÜnh m¹ch vµ mao m¹ch.
C7. T¹i sao tim ®Ëp liªn tơc mµ kh«ng mƯt mái?
C8. Nªu c¸c bíc c¬ b¶n cđa ph¬ng ph¸p s¬ cøu cÇm m¸u.
C9. Tr×nh bµy cÊu t¹o cđa c¬ quan tn hoµn m¸u? VÏ s¬ ®å minh ho¹.
C10. Nªu chøc n¨ng c¸c thµnh phÇn c¬ b¶n cđa m¸u?
C11. Huyết áp là gì? Huyết áp tối đa trong trường hợp nào?
.................................................................................................................................
Ch ¬ng IV . HƯ h« hÊp.
A. KiÕn thøc c¬ b¶n.
+ H« hÊp lµ qu¸ tr×nh trao ®ỉi khÝ O
2
vµ CO
2
.

Qu¸ tr×nh h« hÊp gåm: Sù thë, Trao ®ỉi khÝ ë phỉi vµ trao ®ỉi khÝ ë tÕ bµo.
C¸c c¬ quan trong hƯ h« hÊp:
- §êng dÉn khÝ gåm mòi, häng, thanh qu¶n, khÝ qu¶n, phÕ qu¶n.
- C¬ quan trao ®ỉi khÝ lµ 2 l¸ phỉi.
Mòi cã l«ng, cã tÕ bµo tun vµ cã khøu gi¸c cã t¸c dơng lµm Èm, lµm s¹ch bơi.
Thanh qu¶n cã c¸c vßng sơn võa ph¸t ©m vµ dÉn khÝ vµo ra.
KhÝ qu¶n vµ phÕ qu¶n cã c¸c vßng sơn xÕp chång lªn nhau ph©n nhiỊu nh¸nh nhá
®i vµo phỉi trong ®ã cã tun nhÇy vµ l«ng t¬ cã t¸c dơng lµm Èm, lµm s¹ch kh«ng
khÝ.
N¨m häc: 20 09-201 0 GV:
Ngun T©m Ch ¬ng.
10
Trêng THCS C«ng Thµnh Gi¸o ¸n:Båi dìng Sinh 8.
-§êng dÉn khÝ cã t¸c dơng dÉn khÝ vµo ra, lµm Èm, lµm Êm vµ lµm s¹ch kh«ng khÝ
tríc khi vµo phỉi.
Phỉi cã 2 l¸ phỉi: Bªn ngoµi cã mµng bäc, trong cã c¸c phÕ bµo.
Mçi l¸ phỉi cã kho¶ng 700-800 triƯu phÕ bµo lµm t¨ng diƯn tÝch trao ®ỉi khÝ lªn
tíi 93m
2
.
Phỉi lµ n¬i thùc hiƯn trao ®ỉi khÝ.
Ho¹t ®éng h« hÊp cã sù tham gia cđa c¬ h« hÊp, cđa lång ngùc.
H« hÊp phơ thc vµo ®é ti, thĨ tr¹ng vµ giíi tÝnh...
NhÞp h« h©p (cư ®éng h« hÊp) lµ mét lÇn hÝt vµo vµ thë ra.
Trao ®ỉi khÝ ë phỉi, trao ®ỉi khÝ ë tÕ bµo xÈy ra theo c¬ chÕ khuch t¸n( kh«ng
khÝ ®i tõ n¬i cã nång ®é cao ®Õn n¬i cã nång ®é thÊp).
HƯ h« hÊp lu«n chÞu ¶nh hëng cđa c¸c u tè bªn ngoµi t¸c ®éng nh khãi, bơi vi
sinh vËt....
CÇn x©y dùng m«i trêng sèng xanh s¹ch ®Ĩ b¶o vƯ c¬ quan h« hÊp.
B. C©u hái vµ bµi tËp.

Câu 1: Hiệu quả hô hấp sẽ tăng khi:
a) Thở sâu và giảm nhòp thở.
b) Thở bình thường.
c) Tăng nhòp thở.
d) Cả a, b, c đều sai.
Câu 2: Các bệnh nào dễ lây qua đường hô hấp:
a) Bệnh Sars, bệnh lao phổi.
b) Bệnh cúm, bệnh ho gà.
c) Bệnh thương hàn, thổ tả, kiết lò, bệnh về giun sán…
d) Hai câu a, b đúng.
Câu 3: Khi cơ làm việc nhiều sẽ gây thở gấp vì:
a) Cơ thải nhiều CO. Hb kết hợp với CO tạo thành HbCO tác động lên
trung khu hô hấp và gây thở gấp để tăng O
2
cung cấp cho cơ.
b) Cơ thải nhiều O
2
. Hb kết hợp với O
2
tạo thành HbO
2
tác động lên trung
khu hô hấp và gây thở gấp để tăng O
2
cung cấp cho cơ.
c) Cơ thải nhiều CO
2
. Hb kết hợp với CO
2
tạo thành HbCO

2
tác động lên
trung khu hô hấp và gây thở gấp để tăng O
2
cung cấp cho cơ.
d) Ba câu a, b, c sai
Câu 4: Cho các ý trả lời:
1. Khoang mũi 2. Khí quản và phế quản
3. Thanh quản 4. Phổi
a) Ngăn bụi và diệt khuẩn.
b) Nhận không khí từ khoang mũi, hầu chuyển vào khí quản.
c) Phát âm.
N¨m häc: 20 09-201 0 GV:
Ngun T©m Ch ¬ng.
11
Trêng THCS C«ng Thµnh Gi¸o ¸n:Båi dìng Sinh 8.
d) Không khí dễ đi qua.
e) Chống bụi, vi khuẩn và vật lạ.
f) Đảm bảo cho sự trao đổi khí giữa máu với không khí trong phế nang dễ
dàng.
g) Làm tăng bề mặt trao đổi khí của phổi.
h) Sưởi ấm và làm ẩm không khí.
i) Ngăn thức ăn không cho lọt vào khí quản trong lúc nuốt thức ăn.
- Điền ý 1, 2, 3, 4 vào cột (A) trong bảng sau.
- Điền ý a, b, c … vào cột (C) cho phù hợp giữa cấu tạo và chức năng trong
bảng sau:
Cơ quan
hô hấp
(A)
Cấu tạo

(B)
Chức
năng (C)
………………… - Thành có phủ một lớp biểu bì có lông và tuyến
dày.
- Dưới lớp biểu bì có mạng lưới mao mạch dày
đặc.
…………………
…………………
…………………
- Gồm nhiều mảnh sụn khớp với nhau.
- Sụn thanh nhiệt.
- Hai thành bên có những dây thanh âm chằng từ
trước ra sau tạo thành khe thanh âm.
…………………
…………………
…………………
…………………
- Gồm nhiều vành sụn hình móng ngựa.
- Mặt trong được phủ bằng một lớp biểu bì có
tuyến nhầy và lông tơ.
…………………
…………………
…………………
- Gồm 2 lá, có nhiều phế nang (700 – 800 triệu).
- Phế nang là một túi mỏng được bao quanh bằng
mạng lưới mao mạch dày đặc.
…………………
…………………
Câu 5: Cho các ý trả lời sau:

- Hãy điền vào cột (A), (B) trong bảng sau
a) Dãn ra; b) Trở về vò trí cũ; c) Nhỏ lại; d) Ra ngoài;
e) Nâng lên
g) Hạ xuống; h) Co lại; i) Rộng thêm; l) Vào phổi.
Cử động hô hấp
N¨m häc: 20 09-201 0 GV:
Ngun T©m Ch ¬ng.
12