Khả năng thay thế usd bằng một đồng tiền mạnh khác.doc

KHẢ NĂNG THAY THẾ USD
BẰNG MỘT ĐỒNG TIỀN MẠNH KHÁC
Đồng USD là đồng tiền phổ biến, được dùng rộng rãi nhất trên thế
giới. Hầu như ai cũng phải công nhận đó là đồng tiền đang thống trị hệ
thống tài chính quốc tế. Tồn tại qua hơn hai thế kỷ, đồng USD được coi là
“sức mạnh vô biên” của nền kinh tế Mỹ. Ưu thế của đồng USD trong dự trữ
và thanh toán quốc tế luôn được khẳng định cho đến trước khi phát lộ cuộc
khủng hoảng tài chính kinh tế toàn cầu, mà nơi bắt đầu không phải đâu xa,
chính tại quê hương của đồng tiền này. Khởi đầu, USD chỉ là đồng tiền
chính thức của Mỹ và một vài nước khác từng là thuộc địa của Mỹ. Song,
cùng với sự nổi lên của nền kinh tế Mỹ, sức mạnh của USD đã khiến hàng
loạt nước cột cố định tỷ giá của đồng nội tệ vào USD. Ngoài ra, đại đa số
các quốc gia đã sử dụng đồng tiền này làm phương tiện dự trữ. Tuy vậy,
không phải lúc nào đồng USD cũng được ưu ái sử dụng mà cũng chịu không
ít thăng trầm. Ngày nay sự giảm giá mạnh của USD so với hầu hết các đồng
tiền chủ chốt khác làm dấy lên những cảnh báo rằng sự suy yếu của đồng
tiền này, có thể gây ra bất ổn cho kinh tế thế giới và đẩy các quốc gia khác
1
vào một cuộc đua phá giá đồng tiền. Sự mất giá của đồng đôla thật là mối lo
ngại đặc biệt đối với nhiều quốc gia trên thế giới. Liên hợp quốc đã lên tiếng
kêu gọi một loại tiền tệ dự trữ toàn cầu mới để chấm dứt uy thế của đồng
đôla. Ngân hàng châu Âu ECB cảnh báo rằng khi tỷ lệ lãi suất tăng và đồng
Euro ngày càng trở nên mạnh hơn sẽ là những nhân tố khiến cho đồng tiền
chung châu Âu trở nên có giá hơn so với tiền Mỹ. Cũng lúc đó ngày càng có
nhiều ý kiến cho rằng thời đại độc tôn trong thanh toán và dự trữ của đôla
Mĩ đã kết thúc,đã đến lúc đồng USD cần phải bị thay thế bằng một loại tiền
khác, có thể là EURO, Nhân dân tệ, Bảng Anh, Yên Nhật,…hay một đồng
tiền mới sẽ thay thế USD và nó trở thành đồng tiền dự trữ mới, giống như
USD đã từng thế chỗ đồng bảng vào cuối thế kỷ trước.
Nhưng đồng tiền nào sẽ thay thế USD ?
Các đồng tiền như bảng Anh, yên Nhật và đồng franc của Thuỵ Sỹ

vẫn là các đồng tiền dự trữ nhỏ vì các nước này không phải là các cường
quốc chính. Vàng vẫn là một di vật mà giá trị của nó tăng lên khi lạm phát
cao. Đồng Euro chăng có khả năng đó chăng? Nhiều chuyên gia dự báo
đồng tiền mạnh của năm 2010 sẽ không ai khác chính là – Euro. Tuy nhiên,
thực tế lại luôn gây cho ta những bất ngờ đến ….khó chịu. Đồng euro lại
không ổn định bởi những lo ngại về khả năng tồn tại lâu dài của Liên minh
tiền tệ châu Âu. Hy lạp đã khơi mào cho cuộc khủng hoảng nợ quốc gia
không có khả năng trả. Không dừng lại tại đó, những cái tên như Italy, Tây
Ban Nha, Bồ Đào Nha… lần lượt được đưa vào diện cảnh báo. Đã có nhiều
biện pháp được đưa ra nhằm cứu vãn khó khăn nhưng kết quả vẫn chưa là
bao. Ngay cả biện pháp xấu nhất Hy Lạp buộc phải rời khu vực đồng Euro
để cứu vãn tình hình? Nếu biện pháp đó được thực hiện thì con đường trước
2
mắt của Euro còn có quá nhiều khó khăn khi phải đối mặt với những bất ổn
về cả kinh tế lẫn chính trị, vậy đồng Euro thậm chí còn bị suy yếu hơn.
Yên Nhật thì sao? Yên Nhật sẽ mạnh lên trở thành đồng tiền số 1 thế
giới? Điều đó là chưa thể, bởi vì đồng Yên yếu đang là biện pháp cứu cánh
cho kinh tế Nhật. Đây cũng là con đường mà chính phủ Nhật đang lựa chọn
nhằm đưa đất nước ra khỏi giảm phát. Chính sách đồng tiền yếu để giúp đỡ
và bảo vệ cho các nhà xuất khẩu của quốc gia này tăng trưởng. Do vậy, sự
lựa chọn thông minh hơn khi đầu tư vào thị trường Nhật là hãy nắm giữ cổ
phiếu hơn là đồng nội tệ.
Còn lại đồng nhân dân tệ. Trung Quốc hiện là một quốc gia có GDP
đứng thứ ba, sau Mỹ và Nhật Bản, có hệ thống tài chính mạnh, nền tảng kinh
tế vĩ mô ổn định và lạm phát thấp..Vai trò đồng Nhân dân tệ (NDT) đang
được đề cập nhiều hơn khi kinh tế Trung Quốc thể hiện sức mạnh đáng nể
trong bối cảnh khủng hoảng toàn cầu và mô hình tài chính Mỹ - châu Âu
đánh mất lòng tìn của cộng đồng quốc tế. Việc thử nghiệm NDT trở thành
một trong những đồng tiền trong thanh toán quốc tế là thành công bước đầu
của nền kinh tế Trung Quốc.

Tuy nhiên, các chuyên gia đều cho rằng, để giành được vị trí quốc tế,
đồng tiền đó cần phải có nhu cầu mạnh mẽ từ các nhà giao dịch thương mại
thế giới, các nhà dự báo kinh tế cho rằng nhiều vấn đề đều có thể khiến sự
tăng lên của nền kinh tế Trung Quốc rơi vào tình trạng lỡ đà mất phanh, và
đồng NDT sẽ bị đẩy vào con đường biến động rất mạnh.
Ngoài sức mạnh kinh tế, quốc gia sở hữu tiền tệ quốc tế còn cần phải
mở cửa và phải có nơi giao dịch tiên tiến, cung cấp cho các nhà giao dịch
3
nước ngoài nhiều sản phẩm tài chính kinh doanh các loại tiền tệ. Đồng thời
nước này cũng phải thi hành giám sát bảo vệ nền kinh tế vĩ mô, nhằm hạ
thấp rủi ro liên quan đến biến động tiền tệ và tỷ giá hối đoái ở mức nhỏ nhất.
So sánh thị trường vốn của các nước phát triển khác, thị trường vốn của
Trung Quốc vẫn ở giai đoạn sơ khai, hơn nữa muốn phát triển sẽ mất khoảng
10 – 20 năm nữa.Ngoài ra, do sự giám sát đã hạn chế sự bơm vốn vào thị
trường vốn trong nước. Sự trao đổi giữa Trung Quốc với thị trường nước
ngoài và mức độ mở cửa với thế giới vẫn rất hạn chế. Các nhân tố như hiệu
quả thấp, chi phí giao dịch cao, cơ cấu quản lý giám sát yếu ớt cũng trở
thành trở ngại cho việc thị trường vốn Trung Quốc hội nhập vào hệ thống tài
chính quốc tế.
Mặc dù đồng NDT không biến động mạnh mẽ, nhưng nó lại thiếu điều
kiện tiên quyết quan trọng nhất để trở thành tiền tệ quốc tế. Đó chính là “tính
có thể trao đổi hoàn toàn tự do”. Mặc dù trong năm 1994, đồng NDT trong
lĩnh vực thanh toán thương mại và đầu tư trực tiếp nước ngoài đã có thể trao
đổi, nhưng cho đến nay, nó vẫn không thể tiến hành trao đổi thương mại
toàn bộ vốn có giá trị ở mức độ rất lớn.
Vì thế, trong mấy năm tới, đồng NDT có cơ hội phát triển thành tiền
tệ khu vực, nhưng trước mắt, Trung Quốc vẫn không đủ điều kiện để thách
thức địa vị bá chủ của đồng USD.
Vậy liệu có thể xuất hiện một đồng tiền nào mới hoàn toàn có thể thay
thế USD để trở thành đồng tiền dự trữ và thanh toán quốc tế không? Với sự

xuống giá của đồng USD như hiện nay thì khả năng đó cũng có thể xảy ra
nhưng rất khó. Gần đây nổi lên những ý kiến cho rằng đồng Amero sẽ đánh
bại và thay thế USD.Theo thiết kế dự kiến đồng Amero bao gồm tiền giấy
4
và tiền xu (một mặt in biểu tượng đặc trưng và mặt còn lại sẽ in quốc
huy của cả 3 nước), sẽ thay thế đồng đôla Mỹ, đồng đôla Canada và
đồng pêxô Mêhicô. Các tờ Amero có mệnh giá 20, 50 và 100 Amero khác
xa so với đồng USD. Có 4 màu chủ đạo là vàng, xanh dương, đen và
xám. Tờ 100 Amero in hình kim tự tháp Mêhicô, một trong những biểu
trưng văn hóa cổ của nước này. Tờ 50 Amero in ảnh một chú nai. Nhưng
muốn trở thành phương tiện dự trữ và thanh toán quốc tế thì đồng tiền ấy
phải gắn liền với sức mạnh kinh tế của quốc gia như quy mô kinh tế lớn, tự
do hóa các giao dịch vãng lai, nới lỏng các giao dịch tài khoản vốn; chế độ tỉ
giá hối đoái phải linh hoạt (thường là tỉ giá thả nổi) và phải có thị trường tài
chính, đặc biệt là thị trường hối đoái mở,… đáp ứng những yêu cầu trên thì
đồng tiến mới có thể trở thành tiền tệ quốc tế. Nhưng dể đáp ứng được điều
đó lại là chuyện không dễ đạt được.
Vậy nên, mặc dù đồng USD đang suy yếu, thông tin về việc các nước
tìm cách "hất cẳng" USD ngày càng rộ lên nhưng để tìm được đồng tiền thay
thế tờ bạc xanh là chuyện còn xa vời. Nhà Kinh tế học Martin Wolf (Thời
báo tài chính - Anh) cho rằng, không một đồng tiền nào có thể thay thế
đồng USD trong vai trò là đồng tiền dự trữ số 1 thế giới từ sau Chiến tranh
Thế giới thứ nhất tới nay.
Thực tế việc thay thế đồng USD là rất khó và nếu có thì sẽ còn lâu
mới xảy ra dù cho đồng USD có yếu đi nhưng Mỹ vẫn là quốc gia có nền
kinh tế cực lớn trên thế giới và có tầm ảnh hưởng quyết định.Việc thay thế
đồng USD bằng 1 đồng tiền khác dù cho có đủ mạnh cũng không thể khẳng
định liệu có khả năng hạn chế bớt rủi ro hay bớt biến động hay không. Bởi
rủi ro là sự khó tính toán được những biến động của tỷ giá, của thị trường.
5