ỨNG DỤNG LÂM SÀNG MSCT
TRONG CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH
BS CK2 CAO THIÊN TƯỢNG
Mở đầu
• MSCT ngày càng được sử dụng phổ biến và có sẳn
• Nhờ các tiến bộ kỹ thuật về phần cứng (thời gian chụp nhanh, trường khảo
sát rộng…), phần mềm (hậu xử lý nhanh, độ phân giải đẳng hướng, khả năng
tái tạo 3D…)
Chỉ định
•Chấn thương
•Nhiễm trùng
•U
•Hình ảnh sau phẫu thuật
Qui trình xử lý ảnh trong MSCT
Dalrymple NC, Prasad SR, Freckleton MW, Chintapalli KN (2005) Informatics in radiology (infoRAD): introduction to the language of three-dimensional imaging with multidetector CT. Radiographics 25:1409–1428
Các kỹ thuật tái tạo ảnh trong MSCT
MPR
MPR theo đường
cong
3D VRT
MIP
SSD
Chỉ đỉnh MSCT-chấn thương
• Gãy phức tạp/trật khớp (gãy nát hoặc di lệch)
• Gãy cột sống, khung chậu/ổ cối, gãy nội khớp
• Khẳng định gãy không rõ trên X quang qui ước
• Xác định độ lớn và liên quan của gãy đã được chẩn đoán, làm thay đổi cách
xử trí
Chấn thương cs cổ
Hạn chế của CT:
-Liều tia cao hơn X quang
-Đắt tiền hơn
-Đánh giá dây chằng
MSCT ưu thế hơn X quang trong gãy cột sống ngực và thắt lưng
MSCT thay thế hoàn toàn X quang trong chấn thương cột sống nặng
Gãy khung chậu
• Chỉ định CT chuyên biệt cho chấn thương khung chậu
• Gãy ổ cối
• Tổn thương khớp cùng chậu
• Tổn thương xương cùng và chỗ nối thắt lưng-cùng
• Tái tạo lát cắt mỏng (≤2mm) để tái tạo đa mặt phẳng (MPR). Hình 3D VRT để đánh giá
hướng đường gãy chính và giúp phân loại gãy khung chậu
Gãy nội khớp
Gãy ổ cối T
Gãy cột trước (B), cột sau (C)
Gãy chi
Chỉ định
• Chẩn đoán gãy khi có thay đổi các điều trị
• Đánh giá gãy để lập kế hoạch trước phẫu thuật
• Đánh giá sau thuyên giảm và liền xương cần can thiệp thêm
• Các chỉ định thông thường để lập kế hoạch trước phẫu thuật: gãy mâm chày, gãy cổ chân và gãy
xương gót
• Các gãy phức tạp
khuỷu tay, cổ tay, bả vai đôi khi cũng cần đánh giá bằng CT
Gãy mâm chày
cổ chân
Biến chứng trật gân cơ
mác từ gãy xương gót
Gãy trật khớp khuỷu phức
tạp
CTA
Chụp CTA đường tĩnh mạch đã thay thế DSA đường động
mạch khi nghi ngờ tổn thương động mạch sau chấn thương.
Ở bệnh nhân có cố định trong hoặc cố định ngoài bằng thiết
bị kim loại, tính toàn vẹn động mạch của vòng tuần hoàn
đùi khoeo hoặc chày mác cũng có thể xác định được bằng
CTA bằng cách dùng tái tạo với lát cắt mỏng hoặc kỹ thuật
tái tạo theo đường cong
Đánh giá sau phẫu thuật
•
MSCT có giá trị trong đánh giá các dụng cụ cố định xương và đáng giá liền xương
CT hai mức năng lượng với phần mềm giảm ảnh giả (MARS) [GE]
Chondroblastoma
Các tiến bộ mới CT hai mức năng lượng
• CT hai mức năng lượng giúp phân biệt các các cấu trúc vôi, tinh thể u rát…
• Giảm thiểu ảnh giả kim loại