LV Thạc sỹ_giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với người nghèo tại ngân hàng chính sách xã hội tỉnh bắc ninh

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn thạc sĩ kinh tế: “Giải pháp nâng cao
chất lượng cho vay đối với người nghèo tại Ngân hàng Chính sách xã hội
tỉnh Bắc Ninh” là một kết quả của quá trình học tập, nghiên cứu khoa học
độc lập, nghiêm túc.
Các số liệu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng, được
trích dẫn và có tính kế thừa, phát triển từ các tài liệu, tạp chí, các công trình
nghiên cứu đã được công bố, các website,…
Các giải pháp nêu trong luận văn được rút ra từ những cơ sở lý luận
và quá trình nghiên cứu thực tiễn.


LỜI CẢM ƠN
Trong suốt thời gian nghiên cứu và hoàn thiện luận văn, chúng tôi đã
nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của nhiều tập thể, cá nhân trong và ngoài
trường.
Trước tiên tôi xin chân thành cảm ơn TS…. - Phòng đào tạo
- Trường Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội đã trực tiếp hướng dẫn và giúp
đỡ tôi trong việc nghiên cứu khoa học và hoàn thiện luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo khoa Ngân hàng - Tài
chính và Viện Sau Đại học - Trường Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội, cảm
ơn Ban lãnh đạo và cán bộ NHCSXH tỉnh Bắc Ninh, đã tạo điều kiện thuận
lợi cho tôi nghiên cứu và hoàn thành đề tài.
Xin cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp và người thân trong gia đình đã quan
tâm, động viên và giúp đỡ cho tôi hoàn thiện việc nghiên cứu đề tài.

Tác giả luận văn


MỤC LỤC
Trang

Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục bảng, biểu, sơ đồ
Tóm tắt luận văn
Lời mở đầu .................................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG CHO VAY ĐỐI VỚI
NGƯỜI NGHÈO CỦA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI
1.1.

Cho vay đối với người nghèo của NHCSXH ............................................ 4

1.1.1. Tổng quan về Ngân hàng chính sách xã hội ................................................. 4
1.1.2. Cho vay đối với người nghèo của NHCSXH ............................................... 8
1.2.

Chất lượng cho vay đối với người nghèo của NHCSXH ..................... 16

1.2.1. Khái niệm về chất lượng cho vay đối với người nghèo ............................ 16
1.2.2. Sự cần thiết phải nâng cao chất lượng cho vay đối với người nghèo ...... 18
1.2.3. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng cho vay đối với người nghèo ............... 20
1.3.

Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng cho vay đối với người nghèo .. 25

1.3.1. Nhân tố chủ quan ............................................................................................ 26
1.3.2. Nhân tố khách quan ........................................................................................ 29

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CHO VAY ĐỐI VỚI
NGƯỜI NGHÈO CỦA NHCSXH TỈNH BẮC NINH
2.1.

Giới thiệu khái quát về NHCSXH tỉnh Bắc Ninh .................................. 33

2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Ngân hàng ..................................... 33
2.1.2. Mô hình tổ chức và bộ máy hoạt động của Ngân hàng ............................. 34
2.1.3. Đối tượng phục vụ của Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh ..... 37


2.1.4. Tình hình hoạt động của Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh
trong những năm qua ..................................................................................... 38
2.2.

Thực trạng chất lượng cho vay đối với người nghèo của Ngân
hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh .................................................... 45

2.2.1. Tình hình cho vay đối với người nghèo của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh ... 45
2.2.2. Phân tích chất lượng cho vay đối với người nghèo qua một số chỉ tiêu ... 50
2.3.

Đánh giá tình hình chất lượng cho vay đối với người nghèo của
Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh ......................................... 58

2.3.1. Những kết quả đạt được trong hoạt động cho vay đối với người nghèo
của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh ........................................................................ 59
2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân trong hoạt động cho vay đối với người
nghèo của Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh ........................... 62
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHO VAY ĐỐI

VỚI NGƯỜI NGHÈO CỦA NHCSXH TỈNH BẮC NINH
3.1.

Định hướng và mục tiêu hoạt động của Ngân hàng Chính sách xã
hội tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn tới ...................................................... 70

3.2.

Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với người nghèo của
Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh ......................................... 72

3.2.1. Tăng trưởng nguồn vốn nhằm mở rộng cho vay đối với người nghèo .... 72
3.2.2. Giải pháp về nghiệp vụ cho vay đối với người nghèo ............................... 76
3.2.3. Nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức chính trị - xã hội trong
việc nhận uỷ thác cho vay đối với người nghèo ......................................... 79
3.2.4. Nâng cao chất lượng hoạt động đối với tổ tiết kiệm và vay vốn .............. 81
3.2.5. Tăng cường hoạt động kiểm tra, kiểm soát nội bộ ..................................... 82
3.2.6. Ngăn ngừa và giải quyết dứt điểm nợ quá hạn ........................................... 83
3.2.7. Nâng cao trình độ, phẩm chất của cán bộ tín dụng và sử dụng cán bộ
một cách hợp lý .............................................................................................. 83
3.2.8. Các giải pháp khác ......................................................................................... 85


3.3.

Một số kiến nghị ........................................................................................... 86

3.3.1. Kiến nghị với Nhà nước ................................................................................ 87
3.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam ............................ 89
3.3.3. Kiến nghị với HĐND và UBND các cấp .................................................... 90

3.3.4. Kiến nghị với Hội - Đoàn thể các cấp ......................................................... 91
Kết luận ...................................................................................................................... 92
Tài liệu tham khảo


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
HĐQT

Hội đồng quản trị

NHCSXH

Ngân hàng Chính sách Xã hội

NHNo&PTNT

Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn

NHTM

Ngân hàng thương mại

NSNN

Ngân sách nhà nước

PGD

Phòng giao dịch

TK&VV

Tiết kiệm và vay vốn

UBND

Ủy ban nhân dân

XĐGN

Xóa đói giảm nghèo


DANH MỤC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ
Trang
Bảng 2.1

Tình hình nguồn vốn của Ngân hàng giai đoạn 2005 - 2009 ..... 39

Bảng 2.2

Kết quả cho vay của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh giai đoạn
2005 - 2009 ......................................................................................... 42

Bảng 2.3

Kết quả tài chính của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh giai đoạn
2005 - 2009 ......................................................................................... 45

Bảng 2.4

Doanh số cho vay hộ nghèo giai đoạn 2005 - 2009 .................... 50

Bảng 2.5

Tốc độ tăng trưởng doanh số cho vay hộ nghèo giai đoạn
2005 - 2009 ......................................................................................... 51

Bảng 2.6

Tổng dư nợ cho vay hộ nghèo giai đoạn 2005 - 2009 ................ 52

Bảng 2.7

Tốc độ tăng trưởng dư nợ cho vay hộ nghèo giai đoạn
2005 - 2009 ......................................................................................... 53

Bảng 2.8

Kết quả cho vay hộ nghèo giai đoạn 2005 - 2009 ....................... 54

Bảng 2.9

Thu nhập từ hoạt động cho vay hộ nghèo giai đoạn
2005 - 2009 ......................................................................................... 56

Bảng 2.10 Tỷ lệ nợ quá hạn cho vay hộ nghèo giai đoạn 2005 - 2009 ....... 58
Biểu đồ 2.1 Tình hình biến động nguồn vốn ...................................................... 41
Biểu đồ 2.2 Tình hình cho vay của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh ......................... 43
Biểu đồ 2.3 Tình hình biến động dư nợ cho vay giai đoạn 2005 - 2009 ....... 52

Biểu đồ 2.4 Số lượt hộ nghèo vay vốn luỹ kế giai đoạn 2005 - 2009 ............ 55
Biểu đồ 2.5 Tỷ lệ về thu nhập từ cho vay hộ nghèo năm 2009 ....................... 57
Sơ đồ 2.1

Sơ đồ bộ máy tổ chức NHCSXH tỉnh Bắc Ninh .......................... 35


TRNG I HC KINH T QUC DN


GiảI pháp nâng cao chất lợng
cho vay đối với ngời nghèo tại ngân hàng
chính sách xã hội tỉnh bắc ninh

Chuyờn ngnh: KINH T TI CHNH - NGN HNG

Tóm tắt Luận văn thạc sỹ


i

LỜI MỞ ĐẦU
Đói nghèo là một trong những vấn đề xã hội, bức xúc mang tính toàn cầu.
Giải quyết đói nghèo ngày nay không còn là công việc riêng của từng quốc gia, mà
trở thành một trong những chính sách được ưu tiên hàng đầu trong các chương
trình, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của toàn thế giới.
Việt Nam là một trong số những nước có tỷ lệ hộ nghèo khá cao nên giải
quyết vấn đề đói nghèo ở nước ta càng trở nên bức bách, là nhiệm vụ quan trọng
của toàn Đảng, toàn dân trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, nhằm
thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”.

Ngân hàng Chính sách xã hội ra đời và trở thành công cụ để Nhà nước thực
hiện mục tiêu quốc gia xóa đói giảm nghèo. Hiểu rõ được nhiệm vụ chính trị quan
trọng của Đảng và Nhà nước, Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh đang
phấn đấu nỗ lực hết mình để làm tốt vai trò của mình, nâng cao chất lượng cho vay
người nghèo. Song thực tiễn, nâng cao chất lượng cho vay người nghèo của Ngân
hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh còn gặp rất nhiều khó khăn, hạn chế. Việc
tìm ra những biện pháp nhằm nâng cao chất lượng cho vay người nghèo tại Ngân
hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh là vấn đề đã và đang được đặt ra khá bức
thiết.
Trên cơ sở lý thuyết đã được học và thực tiễn tại NHCSXH tỉnh Bắc Ninh,
đề tài: “Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với người nghèo tại Ngân
hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh” được chọn làm luận văn thạc sỹ - chuyên
ngành kinh tế Tài chính - Ngân hàng.
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục các chữ viết tắt, danh mục bảng
biểu, sơ đồ, tài liệu tham khảo, luận văn được chia thành 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về chất lượng cho vay đối với người nghèo của
Ngân hàng Chính sách xã hội


ii

Chương 2: Thực trạng chất lượng cho vay đối với người nghèo của Ngân
hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh
Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với người nghèo của
Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh.
Chương 1: Cơ sở lý luận về chất lượng cho vay đối với người nghèo của ngân
hàng chính sách xã hội
1.1. Cho vay đối với người nghèo của ngân hàng chính sách xã hội
Trong mục này tác giả đưa ra lý luận chung về NHCSXH, về cho vay đối với
người nghèo của NHCSXH: khái niệm, đặc điểm của NHCSXH và cho vay đối với

người nghèo.
Trước hết, tác giả đưa ra khái niệm về NHCSXH: Ngân hàng Chính sách xã
hội Việt Nam là một tổ chức tín dụng của Nhà nước, hoạt động không vì mục tiêu
lợi nhuận, thực hiện cho vay với lãi suất và các điều kiện ưu đãi. Ngân hàng Chính
sách xã hội được Nhà nước cấp, giao vốn và đảm bảo khả năng thanh toán; huy
động vốn có trả lãi hoặc tự nguyện không lấy lãi, vốn đóng góp tự nguyện không
hoàn trả, vốn nhận ủy thác của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước để uỷ thác
hoặc trực tiếp cho vay ưu đãi đối với hộ nghèo, học sinh sinh viên có hoàn cảnh khó
khăn, cho vay quỹ quốc gia về việc làm, cho vay đối tượng chính sách đi lao động
có thời hạn ở nước ngoài và các đối tượng chính sách khác… Nhằm góp phần thực
hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xóa đói giảm nghèo, ổn định xã hội.
Theo khái niệm trên thì NHCSXH có các hoạt động chủ yếu như: nhận tiền
gửi từ các tổ chức trong và ngoài nước, tiến hành cho vay hộ nghèo và các đối
tượng chính sách khác; cho vay theo các chương trình chỉ định của Chính Phủ.
Tham gia thực hiện thanh toán hệ thống liên ngân hàng, có hệ thống thanh toán nội
bộ từ Trung ương đến địa phương.


iii

Hiện nay, NHCSXH đang thực hiện cho vay 17 chương trình tín dụng, trong
đó có 13 chương trình cho vay bằng nguồn vốn trong nước và 4 chương trình cho
vay bằng nguồn vốn nước ngoài.
Trong 17 chương trình cho vay của NHCSXH thì chương trình cho vay
người nghèo là chương trình lớn nhất và có một vai trò quan trọng đối với sự tồn tại
và phát triển của NHCSXH trong sự nghiệp xóa đói giảm nghèo của Đảng và Nhà
nước.
Khái niệm cho vay đối với người nghèo: Cho vay đối với người nghèo là
những khoản cho vay chỉ dành riêng cho hộ nghèo, có sức lao động, nhưng thiếu
vốn để phát triển sản xuất, kinh doanh. NHCSXH cho hộ nghèo vay trong một

khoảng thời gian nhất định, hộ nghèo có nghĩa vụ hoàn trả số tiền gốc và lãi vay;
tuỳ theo từng đối tượng và từng thời kỳ hộ nghèo vay vốn có thể được hưởng các
chế độ ưu đãi khác nhau.
Xuất phát từ mục đích cho vay khác nhau, cho vay đối với người nghèo có
nhiều điểm khác biệt so với các NHTM cụ thể:
Về đối tượng vay vốn người nghèo của NHCSXH phải là hộ nghèo có sức lao
động nhưng thiếu vốn sản xuất kinh doanh. Hộ nghèo vay vốn phải sử dụng vốn vay
đúng mục đích xin vay đồng thời phải có nghĩa vụ hoàn trả nợ gốc và lãi vốn vay
đúng thời hạn đã thỏa thuận.
Về điều kiện vay vốn: Có hộ khẩu thường trú hoặc có đăng ký tạm trú dài hạn
tại địa phương nơi cho vay. Có tên trong danh sách hộ nghèo ở xã (phường, thị trấn)
sở tại theo chuẩn hộ nghèo do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội công bố từng
thời kỳ. Hộ vay không phải thế chấp tài sản.
Về các chương trình vay vốn: Chương trình cho vay hộ nghèo, chương trình
cho vay hộ nghèo về nhà ở, chương trình cho vay điện sinh hoạt, chương trình cho
vay nước sạch và vệ sinh môi trường, cho vay giải quyết một phần nhu cầu thiết yếu
về học tập.


iv

Về phương thức cho vay đối với người nghèo: là phương thức uỷ thác bán
phần cho các tổ chức chính trị - xã hội và Ngân hàng giải ngân trực tiếp cho hộ vay
vốn có sự chứng kiến của các tổ chức đoàn thể và áp dụng phương thức cho vay
từng lần.
Về quy trình thủ tục cho vay: Hộ nghèo vay vốn đầu tiên phải tự nguyện gia
nhập vào một tổ tiết kiệm và vay vốn của các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn.
Sau đó viết giấy đề nghị vay vốn gửi tổ trưởng Tổ TK&VV, tổ trưởng tiến hành họp
tổ và bình xét danh sách hộ nghèo được vay vốn, lập danh sách hộ nghèo đề nghị
vay vốn kèm giấy đề nghị vay vốn của các tổ viên trình UBND cấp xã, phường để

xác nhận hộ vay đúng là đối tượng hộ nghèo và hiện đang cư trú hợp pháp tại xã.
Sau đó, gửi hồ sơ lên Ngân hàng. NHCSXH tập hợp giấy đề nghị vay vốn và danh
sách hộ nghèo vay vốn từ các xã (phường, thị trấn) gửi lên, kiểm tra tính hợp lệ, hợp
pháp của bộ hồ sơ vay vốn và ra quyết định cho vay.
Cho vay đối với người nghèo có một vai trò rất quan trong đối với công cuộc
xóa đói giảm nghèo của Đảng và Nhà nước như: Cho vay đối với người nghèo là
phương thức hiệu quả giúp người nghèo vươn lên thoát nghèo; giúp người nghèo
tiếp cận được với nguồn vốn rẻ, tránh tình trạng vay nặng lãi; tạo cơ hội cho người
nghèo được tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh trong nền kinh tế thị trường;
tác động trực tiếp vào việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp nông thôn; góp
phần xây dựng nông thôn mới.
1.2. Chất lượng cho vay đối với người nghèo của NHCSXH
Trong mục 1.2 tác giả đã nêu ra khái niệm về chất lượng cho vay, sự cần
thiết phải nâng cao chất lượng cho vay và để đánh giá được chất lượng cho vay đối
với người nghèo tác giả đưa ra một số chỉ tiêu để phân tích.
Khái niệm chất lượng cho vay đối với người nghèo: Chất lượng cho vay đối
với người nghèo chính là quy trình cho vay hộ nghèo phải đảm bảo đúng đối tượng
cho vay, thủ tục đơn giản thuận tiện nhằm giúp người nghèo tiếp cận được nguồn
vốn ưu đãi một cách nhanh nhất, hộ nghèo sử dụng vốn vay hiệu quả, đầu tư sử


v

dụng vốn đúng mục đích, nâng cao đời sống và vươn lên thoát nghèo. Đồng thời
NHCSXH phải bảo tồn được vốn, tổng dư nợ và doanh số cho vay ngày càng tăng,
nợ xấu giảm.
Để thấy được chất lượng cho vay đối với người nghèo của ngân hàng, các
nhà quản lý sử dụng rất nhiều chỉ tiêu phản ánh khác nhau. Trong luận văn, tác giả
đề cập và phân tích một số chỉ tiêu phản ánh chất lượng cho vay đối với người
nghèo cơ bản như: Chỉ tiêu doanh số và tốc độ tăng trưởng doanh số cho vay; tổng

dư nợ và tốc độ tăng trưởng dư nợ; lũy kế số lượt hộ nghèo được vay vốn; tỷ lệ hộ
nghèo được vay vốn; số tiền vay bình quân một hộ; chỉ tiêu thu nhập từ hoạt động
cho vay hộ nghèo; nợ quá hạn; thủ tục quy trình cho vay vốn; thời gian xét duyệt
cho vay.
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng cho vay đối với người nghèo
Chất lượng cho vay hộ nghèo bị ảnh hưởng bởi rất nhiều nhân tố, bao gồm cả
nhân tố chủ quan từ phía ngân hàng và nhân tố khách quan. Những nhân tố chủ
quan ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cho vay đối với người nghèo của ngân
hàng: Chính sách cho vay; quy trình cho vay; kiểm tra, kiểm soát nội bộ; công tác tổ
chức của ngân hàng; khả năng về nguồn vốn; trình độ năng lực, phẩm chất của cán
bộ tín dụng.
Bên cạnh nhân tố chủ quan còn có các nhân tố khách quan cũng ảnh hưởng
tới chất lượng cho vay đối với người nghèo của NHCSXH đó là: Hộ nghèo; tổ chức
chính trị - xã hội; môi trường pháp lý; môi trường kinh tế; môi trường tự nhiên;
đường lối chủ trương phát triển kinh tế của Đảng, Nhà nước và chính quyền địa
phương.
Chương 2: Thực trạng chất lượng cho vay đối với người nghèo của NHCSXH
tỉnh Bắc Ninh
2.1. Giới thiệu khái quát về NHCSXH tỉnh Bắc Ninh
Ở mục này trước hết tác giả trình bày khái quát về quá trình hình thành và phát


vi

triển; mô hình tổ chức hoạt động; đối tượng phục vụ của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh;
khái quát tình hình hoạt động của NHCSHX tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn 2005 - 2009.

Thứ nhất, quá trình hình thành và phát triển của NHCSXH tỉnh Bắc
Ninh. Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh được thành lập theo
Quyết định số 30/QĐ-HĐQT ngày 14/01/2003 của Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân

hàng Chính sách xã hội trên cơ sở tổ chức lại Ngân hàng Phục vụ người nghèo
nhằm tạo dựng kênh tín dụng ưu đãi, giúp hộ nghèo và các đối tượng chính sách
khác được vay vốn để phát triển sản xuất kinh doanh tạo việc làm, cải thiện đời
sống góp phần thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia xóa đói giảm nghèo, ổn
định xã hội.
NHCSXH tỉnh Bắc Ninh gồm có 01 Hội sở chính và 07 Phòng giao dịch
huyện, thị; 108 điểm giao dịch xã, phường đã đi vào hoạt động ổn định và phát
triển, thực sự là công cụ đắc lực và hiệu quả của cấp ủy, chính quyền các cấp,
chuyển tải nguồn vốn ưu đãi của Nhà nước đến 100% xã, phường để cho vay các
đối tượng thụ hưởng kịp thời, nhanh chóng, thuận tiện, an toàn và hiệu quả.
Thứ hai, đối tượng phục vụ của Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc
Ninh. Hộ nghèo; Học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn đang học đại học, cao
đẳng, trung học chuyên nghiệp và học nghề; Các đối tượng cần vay vốn để giải
quyết việc làm theo Nghị quyết HĐBT ngày 11 tháng 04 năm 1992 của Hội đồng
Bộ trưởng (nay là Chính phủ); Các đối tượng chính sách đi lao động có thời hạn ở
nước ngoài; Các đối tượng xây dựng hệ thống nước sạch và vệ sinh môi trường trên
địa bàn.
Thứ ba, tình hình hoạt động của Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc
Ninh trong những năm qua.
Về nguồn vốn cho vay: Nguồn vốn của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh huy động
theo nhiều hình thức khác nhau. Nguồn vốn chủ yếu của ngân hàng là vốn được cấp
do trung ương chuyển về chiếm tỷ trọng lớn hơn 90% tổng nguồn vốn, nguồn vốn
huy động tại địa phương chiếm tỷ trọng rất nhỏ chưa tới 10% tổng nguồn vốn.


vii

Trong cơ cấu vốn của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh có một nguồn đặc biệt đó là nguồn
vốn huy động tiết kiệm từ hộ nghèo vay vốn tại Ngân hàng. Nguồn vốn này tuy nhỏ
bé, nhưng với phương thức huy động qua tổ tiết kiệm và vay vốn đã giúp hình thành

cho người nghèo có ý thức tiết kiệm tiền để trả nợ các khoản vay, tránh được một
phần rủi ro cho Ngân hàng.
Về hoạt động cho vay: Đến 31/12/2009, NHCSXH tỉnh Bắc Ninh đã cho vay
bảy chương trình gồm: Cho vay hộ nghèo thiếu vốn sản xuất, cho vay quỹ quốc gia
về việc làm, cho vay đối tượng chính sách đi lao động xuất khẩu nước ngoài, cho
vay học sinh sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, cho vay nước sạch vệ sinh môi
trường, cho vay hỗ trợ nghèo về nhà ở, cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa với tổng
dư nợ là 957.177 triệu đồng. Dư nợ cho vay người nghèo chiếm tỷ trọng lớn trong
tổng dư nợ của Ngân hàng. Chính vì thế, chất lượng cho vay người nghèo ảnh
hưởng rất lớn tới chất lượng tín dụng nói chung của Ngân hàng. Nâng cao chất
lượng cho vay đối với người nghèo cũng chính là nâng cao chất lượng cho vay tại
Chi nhánh.
Về cơ chế tài chính: Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh là một tổ
chức tín dụng nhà nước hoạt động không vì mục đích lợi nhuận mà vì mục tiêu
XĐGN; là đơn vị hạch toán tập trung toàn hệ thống; tự chủ về tài chính, tự chịu
trách nhiệm về hoạt động của mình trước pháp luật; thực hiện bảo tồn vốn ban đầu,
phát triển vốn và đảm bảo bù đắp các chi phí rủi ro hoạt động tín dụng theo các điều
khoản quy định.
2.2. Thực trạng chất lượng cho vay đối với người nghèo của Ngân hàng CSXH
tỉnh Bắc Ninh
Tác giả tập trung vào nghiên cứu hai nội dung chính sau:
Nội dung thứ nhất, tình hình cho vay đối với người nghèo của NHCSXH
tỉnh Bắc Ninh: Ở phần này tác giả phân tích tình hình cho vay đối với người nghèo
thông qua các quy trình, phương thức cho vay đối với người nghèo đã nêu ở chương
một.


viii

Về phương thức cho vay đối với người nghèo: NHCSXH tỉnh Bắc Ninh thực

hiện phương thức cho vay ủy thác bán phần qua các tổ chức chính trị xã hội. Ngân
hàng đã phối hợp chặt chẽ với 4 tổ chức chính trị - xã hội trong việc thành lập và
xây dựng các tổ tiết kiệm và vay vốn.
Đến 31/12/2009 toàn Chi nhánh đã có 3.064 tổ tiết kiệm và vay vốn với
43.655 hộ nghèo tham gia. Thông qua hoạt động của tổ tiết kiệm và vay vốn, Ngân
hàng đã đưa được nguồn vốn ưu đãi trực tiếp đến hộ nghèo đảm bảo đúng đối
tượng, thu nợ thu lãi đúng thời hạn, hướng dẫn hộ vay sử dụng vốn đúng mục đích,
nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, tăng thu nhập cải thiện cuộc sống, vươn lên thoát
nghèo và làm giàu.
Về quy trình nghiệp vụ cho vay đối với người nghèo. Hộ nghèo có nhu cầu
vay vốn của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh viết đơn tự nguyện gia nhập tổ tiết kiệm và
vay vốn trên địa bàn nơi cư trú, đồng thời viết giấy đề nghị vay vốn gửi Tổ trưởng
tổ tiết kiệm và vay vốn. Tổ trưởng tổ tiết kiệm vay vốn nhận giấy đề nghị vay vốn
tiến hành họp tổ bình xét những hộ nghèo đủ điều kiện vay vốn và lập danh sách hộ
nghèo đề nghị vay vốn của tổ viên trình UBND cấp xã. Tại cấp xã, Ban xóa đói
giảm nghèo xác nhận các hộ xin vay đúng là những hộ nghèo thuộc diện nghèo theo
quy định và hiện đang cư trú hợp pháp tại địa phương. UBND xác nhận các hộ xin
vay và phê duyệt danh sách hộ nghèo xin vay để gửi NHCSXH. NHCSXH tỉnh Bắc
Ninh nhận giấy đề nghị vay vốn và danh sách xét duyệt của UBND xã kiểm tra tính
hợp lệ, hợp pháp của bộ hồ sơ vay vốn và giải ngân cho hộ vay.
Thời gian xét duyệt cho vay hộ nghèo kể từ khi ngân hàng nhận được đầy đủ
hồ sơ vay vốn thường kéo dài khoảng 10 ngày.
Hộ nghèo được vay vốn với chu kỳ là 24 tháng là chủ yếu. Vốn vay thường
tập trung đầu tư vào chương trình chăn nuôi đại gia súc, cải tạo vườn, phát triển
làng nghề truyền thống…
Nội dung thứ hai, phân tích chất lượng cho vay đối với người nghèo qua
một số chỉ tiêu


ix

Một là, doanh số và tốc độ doanh số cho vay hộ nghèo: Doanh số và
tốc độ tăng trưởng doanh số cho vay hộ nghèo của Ngân hàng có xu hướng ngày
càng giảm, do tính đặc thù của NHCSXH cho vay hộ nghèo có tên trong danh sách
của Ban xóa đói giảm nghèo tại địa phương, số lượng bị giới hạn. Hơn nữa, hộ
nghèo vay vốn sản xuất chưa thoát nghèo vẫn còn nhu cầu sử dụng vốn nên Ngân
hàng tiến hành kéo dài thời gian cho vay.
Hai là, tổng dư nợ và tốc độ tăng trưởng tổng dư nợ cho vay hộ nghèo: Tổng
dư nợ cho vay hộ nghèo của Ngân hàng có xu hướng tăng dần qua các năm. Nhưng
tốc độ tăng trưởng dư nợ cho vay hộ nghèo của Ngân hàng lại có xu hướng giảm.
Ba là, phân tích một số chỉ tiêu liên quan đến hộ nghèo vay vốn: Dư nợ bình
quân/1 hộ nghèo vay vốn, số hộ nghèo vay vốn luỹ kế và số hộ thoát nghèo luỹ kế
của Ngân hàng trong thời gian qua có xu hướng tăng dần qua các năm. Năm 2009,
có tổng số 43.609 hộ nghèo đang có dư nợ vay vốn tại Ngân hàng. Ngân hàng đã
cho 153.227 lượt hộ nghèo vay vốn đạt 95% tổng số hộ nghèo so với toàn tỉnh. Nhờ
có vốn ưu đãi đã giúp 28.561 hộ thoát nghèo, góp phần làm giảm tỷ lệ hộ nghèo
trên địa bàn tỉnh xuống còn 5,82% (theo tiêu chí mới).
Bốn là, thu nhập từ hoạt động cho cho vay hộ nghèo: Thu nhập từ hoạt động
cho vay hộ nghèo chiếm một tỷ lệ cao và có xu hướng ngày càng tăng dần. Có được
kết quả trên là do Ngân hàng đã tăng cường hoạt động công tác cho vay trên địa bàn
tỉnh Bắc Ninh, giải ngân hết kế hoạch tín dụng đồng thời tận dụng tối ưu nguồn vốn
của cấp trên chuyển về để cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác. Mặt
khác, phần lớn các hộ nghèo vay vốn tại Ngân hàng đều sản xuất kinh doanh có
hiệu quả, thu nhập cao bảo toàn được đồng vốn và trả lãi ngân hàng theo đúng thỏa
thuận. Song bên cạnh đó vẫn còn một số hộ nghèo vay vốn của Ngân hàng hoạt
động không hiệu quả dẫn tới không trả đúng hạn đầy đủ gốc và lãi làm giảm thu
nhập của Chi nhánh
Năm là, chỉ tiêu tỷ lệ nợ quá hạn cho vay hộ nghèo. Tỷ lệ nợ quá hạn của
Ngân hàng rất thấp dưới 1% và liên tục giảm dần qua các năm. Nợ quá hạn cho vay

x

hộ nghèo của Ngân hàng chủ yếu là do từ NHNo&PTNT tỉnh Bắc Ninh bàn giao
sang. Ngân hàng đã thực hiện rất nhiều chính sách nhằm thu hồi những món nợ quá
hạn tồn động và hạn chế tối đa những món quá hạn mới phát sinh. Điều này thể hiện
chất lượng cho vay của Ngân hàng tương đối tốt. Tuy nhiên, xét về mặt tuyệt đối hộ
nghèo được vay vốn NHCSXH tối đa là 30 triệu đồng/1 hộ, với số dư nợ quá hạn
trên 1 tỷ vẫn còn cao.
2.3. Đánh giá tình hình chất lượng cho vay đối với người nghèo của NHCSXH
tỉnh Bắc Ninh
Trong phần này, tác giả tổng hợp những kết quả đã đạt được trong hoạt động
cho vay đối với người nghèo, cũng như những hạn chế và nguyên nhân cần khắc
phục trong hoạt động cho vay đối với người nghèo của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh.
Từ đó tác giả đề xuất một số giải pháp khắc phục trong chương 3 của luận văn.
Nhìn chung, NHCSXH tỉnh Bắc Ninh đã nhận thức được tầm quan trọng và
ngày càng quan tâm hơn đến công tác nâng cao chất lượng cho vay đối với người
nghèo. Vì thế, hàng năm dư nợ cho vay đối với người nghèo tăng trưởng nhanh, tỷ
lệ nợ xấu của Ngân hàng luôn ở mức thấp (dưới 1%), số lượt hộ nghèo vay vốn tại
Ngân hàng cao và có xu hướng ngày càng tăng.
Bên cạnh những kết quả đạt được vẫn tồn tại một số hạn chế cần được khắc
phục do nguyên nhân như: thông tin về danh sách hộ nghèo chưa chính xác, tính
cạnh tranh của Ngân hàng thấp, thành viên BĐD HĐQT các cấp làm việc theo chế
độ kiêm nhiệm, công tác chỉ đạo phối hợp với đoàn thể chưa thường xuyên, cơ sở
vật chất phương tiện làm việc chưa đáp ứng đủ, biên chế ít…
Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với người nghèo của
NHCSXH tỉnh Bắc Ninh
Chương 3, tác giả trình bày về định hướng phát triển chung, định hướng phát
triển cho vay đối với người nghèo của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh. Qua đó, một số
giải pháp được đưa ra nhằm giúp công tác cho vay đối với người nghèo của

NHCSXH tỉnh Bắc Ninh khắc phục được những hạn chế, đạt hiệu quả tốt hơn.


xi

Cùng với các giải pháp, một số kiến nghị đối với Nhà nước, NHCSXH Việt Nam,
Hội - Đoàn thể được đưa ra nhằm tạo môi trường thuận lợi hơn cho việc nâng cao
chất lượng cho vay đối với người nghèo. Cụ thể như sau:
Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với người nghèo của NHCSXH
tỉnh Bắc Ninh
Một là, tăng trưởng nguồn vốn nhằm mở rộng cho vay người nghèo. Tập
trung mọi nguồn tài trợ gắn với mục tiêu xoá đói giảm nghèo về một đầu mối là
NHCSXH quản lý và cho vay. Tăng cường nguồn vốn từ kênh NSNN tỉnh và các
địa phương, huy động vốn từ các NHTM Nhà nước trên địa bàn tỉnh, huy động
nguồn vốn tài trợ từ các tổ chức kinh tế, tín dụng và cá nhân trong và ngoài nước.
Đặc biệt cần phải có những chính sách nhằm tăng trưởng nguồn vốn huy động
thông qua tổ tiết kiệm và vay vốn.
Hai là, giải pháp về cơ chế cho vay đối với người nghèo. Nâng mức cho vay
bình quân 1 hộ vay vốn lên 15 triệu đồng, điều chỉnh kỳ hạn cho vay từ 24 tháng lên
36 tháng hoặc 48 tháng phù hợp với nhu cầu sử dụng vốn vay của hộ nghèo trên địa
bàn. Thủ tục cho vay đơn giản, thời gian xét duyệt cho vay đối hộ nghèo nhanh theo
đúng chế độ. Mở rộng hình thức cho vay. Cho vay đối với người nghèo theo cơ chế
thị trường có sự quản lý của Nhà nước.
Ba là, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức chính trị - xã hội
trong việc nhận uỷ thác cho vay hộ nghèo. Tổ chức chính trị xã hội phải làm tốt 6
công đoạn cho vay theo đúng hợp đồng ủy thác đã ký.
Bốn là, nâng cao chất lượng hoạt động của tổ tiết kiệm và vay vốn. Củng cố
lại tổ TK&VV theo đúng quy định.
Năm là, nâng cao công tác kiểm tra kiểm soát vốn vay hộ nghèo. Hàng năm,
xây dựng chương trình kiểm tra kiểm toán nội bộ. Và việc kiểm tra kiểm toán nội

bộ phải được tiến hành thường xuyên.


xii

Sáu là, ngăn ngừa và giải quyết dứt điểm nợ quá hạn. Cần tập trung mọi biện
pháp để xử lý, thu hồi dứt điểm các khoản nợ quá hạn.
Bảy là, nâng cao trình độ, phẩm chất của cán bộ tín dụng và sử dụng cán bộ
một cách hợp lý: lựa chọn những cán bộ có năng lực, trình độ chuyên môn và đạo
đức tốt vào bộ phận quản lý tín dụng; bố trí và phân công công việc cho cán bộ
theo hướng chuyên môn hoá; tăng cường công tác đào tạo, tái đào tạo cho cán bộ;
xây dựng các quy định về đánh giá, khen thưởng và kỷ luật dựa trên chất lượng cho
vay và hiệu quả công việc mà cán bộ thực hiện; thực hiện luân chuyển cán bộ trong
phân chia địa bàn.
Tám là, các giải pháp khác: Kết hợp cung ứng vốn tín dụng với công tác
khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư, và dạy nghề cho người nghèo. Phối hợp
chặt chẽ hoạt động của NHCSXH với các hoạt động của các quỹ XĐGN và các
chương trình kinh tế - xã hội của từng địa phương.
Một số kiến nghị góp phần nâng cao chất lượng cho vay đối với người
nghèo của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh.
Thứ nhất, một số kiến nghị với Nhà nước: Nhà nước cần có chính sách tạo
lập nguồn vốn ổn định cho NHCSXH; điều chỉnh cơ chế lãi suất từ cho vay ưu đãi
hiện nay sang cơ chế lãi suất thị trường; cần có những chính sách tạo điều kiện cho
ngành nông nghiệp phát triển.
Thứ hai, một số kiến nghị với Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam.
NHCSXH Việt Nam cần thường xuyên kiểm tra, chỉ đạo từ Trung ương đến từng
Chi nhánh để phát hiện và xử lý kịp thời những sai sót trong từng khâu cho vay đối
với người nghèo; mở các khóa đào tạo nâng cao trình độ nghiệp vụ cho cán bộ nhân
viên tín dụng; Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam tiếp tục nghiên cứu để cải
tiến các thủ tục giấy tờ theo hướng đơn giản, thuận lợi, phù hợp với trình độ nhận

thức của người nghèo vay vốn; tăng cường tập huấn nâng cao trình độ năng lực
quản lý cho các tổ chức hội các cấp, Ban XĐGN và Tổ tiết kiệm. Xây dựng cơ chế
trích lập và sử dụng quỹ dự phòng rủi ro để có thể xử lý số nợ bị chiếm dụng.


xiii

Thứ ba, một số kiến nghị với HĐND và UBND các cấp: Đề nghị HĐND tỉnh
có Nghị quyết, hàng năm trích một phần từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách
để tăng nguồn vốn cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn;
HĐND và UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, các ngành thực hiện việc kiểm soát chuẩn số
hộ nghèo theo tiêu chí quy định đồng thời phải quan tâm hơn nữa trong việc giám
sát quá trình sử dụng vốn vay; củng cố và nâng cao vai trò của Ban XĐGN và các tổ
chức chính trị xã hội.
Thứ tư, một số kiến nghị với Hội - Đoàn thể các cấp: Hội - Đoàn thể làm
công tác uỷ thác bán phần cần thực hiện đầy đủ và có chất lượng các nội dung trong
văn bản liên tịch, hợp đồng ủy thác đã ký kết giữa các cấp Hội – Đoàn thể với Ngân
hàng CSXH.

KẾT LUẬN
Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh là một tổ chức tín dụng đặc thù,
hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận và vì mục tiêu xoá đói giảm nghèo. Để có
thể hoàn thành tốt nhiệm vụ và nâng cao năng lực hoạt động cho vay, Ngân hàng
cần phải nâng cao chất lượng cho vay đối với người nghèo tại Chi nhánh.
Quán triệt mục đích nghiên cứu, trên cơ sở vận dụng tổng hợp phương pháp
nghiên cứu khoa học, đi từ lý thuyết đến thực tiễn, đề tài “Giải pháp nâng cao chất
lượng cho vay đối với người nghèo tại Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc
Ninh” đã giải quyết một số nội dung quan trọng như sau:
Một là, làm rõ khái niệm về cho vay và chất lượng cho vay đối với người
nghèo tại NHCSXH, đưa ra vai trò quan trọng của dịch vụ này đối với công cuộc

xóa đói giảm nghèo của Đảng và Chính phủ và tính tất yếu phải nâng cao chất
lượng cho vay ưu đãi trong xu thế hội nhập hiện nay.
Hai là, phân tích tình hình chất lượng cho vay đối với người nghèo của
NHCSXH tỉnh Bắc Ninh, đưa ra những kết quả và hạn chế trong hoạt động cho vay
cũng như những nguyên nhân dẫn đến hạn chế, để có những định hướng, giải pháp


xiv

đúng đắn cho việc nâng cao chất lượng cho vay đối với người nghèo tại Chi nhánh.
Ba là, trên cơ sở định hướng phát triển của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh luận văn
đề xuất một số giải pháp về nguồn vốn, nghiệp vụ cho vay, tổ chức chính trị - xã
hội, tổ TK&VV làm nền tảng để nâng cao chất lượng cho vay đối với người nghèo
của Ngân hàng; đưa ra một số kiến nghị đối với Nhà nước, NHCSXH Việt Nam, tổ
chức chính trị - xã hội, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các giải
pháp đã đề ra.
Tác giả hy vọng với những phân tích và các giải pháp được đưa ra trong
phạm vi luận văn của mình sẽ được triển khai vào thực tế trong tương lai gần và
mang lại kết quả khả quan trong việc nâng cao chất lượng cho vay đối với người
nghèo của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh.


TRNG I HC KINH T QUC DN


NGễ HNG VN

GiảI pháp nâng cao chất lợng
cho vay đối với ngời nghèo tại ngân hàng
chính sách xã hội tỉnh bắc ninh

Chuyờn ngnh: KINH T TI CHNH - NGN HNG

Luận văn thạc sỹ kinh
tế

Ngi hng dn khoa hc:

TS. Lấ VIT THY

H ni, 2010


1

LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Đói nghèo là một trong những vấn đề xã hội bức xúc mang tính toàn
cầu. Giải quyết đói nghèo ngày nay không còn là công việc riêng của từng
quốc gia, mà trở thành một trong những chính sách được ưu tiên hàng đầu
trong các chương trình, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của toàn thế giới.
Việt Nam là một trong số những nước có tỷ lệ hộ nghèo khá cao nên
giải quyết vấn đề đói nghèo ở nước ta càng trở nên bức bách, là nhiệm vụ
quan trọng của toàn Đảng, toàn dân trong công cuộc xây dựng và phát triển
đất nước, nhằm thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng,
dân chủ, văn minh”. Một trong những chính sách mang tính đột phá, đóng vai
trò động lực quan trọng là hình thành định chế tài chính của Nhà nước, thực
hiện giải pháp hỗ trợ trực tiếp cho người nghèo và các đối tượng chính sách.
Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 131/2002/QĐ-TTg ngày
04/10/2002 về việc thành lập Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH)

nhằm thống nhất các nguồn lực tài chính, thiết lập một cơ chế hỗ trợ, góp
phần thực hiện mục tiêu của Nhà nước đối với các đối tượng chính sách xã
hội.
Ngân hàng Chính sách xã hội ra đời và trở thành công cụ để Nhà nước
thực hiện mục tiêu quốc gia xóa đói giảm nghèo. Hiểu rõ được nhiệm vụ
chính trị quan trọng của Đảng và Nhà nước, Ngân hàng Chính sách xã hội
tỉnh Bắc Ninh đang phấn đấu nỗ lực để làm tốt vai trò của mình, nâng cao
chất lượng cho vay đối với người nghèo. Song thực tiễn, nâng cao chất lượng
cho vay đối với người nghèo của Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh
còn gặp rất nhiều khó khăn, hạn chế. Việc tìm ra những biện pháp nhằm nâng
cao chất lương cho vay người nghèo tại Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh
Bắc Ninh là vấn đề đã và đang được đặt ra khá bức thiết.


2
Trên cơ sở lý thuyết đã được học và thực tiễn tại NHCSXH tỉnh Bắc
Ninh, đề tài: “Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với người nghèo
tại Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bắc Ninh” được chọn làm luận văn
thạc sỹ - chuyên ngành Kinh tế Tài chính - Ngân hàng.
2. Tình hình nghiên cứu của đề tài
Liên quan đến đề tài đã có một số công trình nghiên cứu đã được công
bố như:
Hà Thị Hạnh, "Giải pháp hoàn thiện mô hình tổ chức và cơ chế hoạt
động của Ngân hàng chính sách xã hội", Luận án tiến sĩ Kinh tế, Hà Nội,
2003.
Nguyễn Thị Liễu, "Giải pháp tín dụng ngân hàng đối với hộ nghèo
của
Ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam", Luận văn thạc sĩ Kinh tế, Hà Nội,
2006.
Các công trình trên đã tiếp cận và giải quyết nhiều nội dung về mô

hình tổ chức, cơ chế hoạt động, chất lượng tín dụng của NHCSXH. Tuy
nhiên trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh và đối với chi nhánh NHCSXH tỉnh Bắc
Ninh chưa có công trình nào nghiên cứu về đề tài này.
Để thực hiện đề tài, tác giả có kế thừa những ý tưởng về cơ sở lý luận
và một số nội dung liên quan để phục vụ cho quá trình khảo sát thực trạng và
đề xuất giải pháp của đề tài. Tác giả cũng xin cam đoan đây là công trình
nghiên cứu của riêng tác giả. Các số liệu kết quả nêu trong đề tài này là trung
thực và có nguồn gốc trích dẫn rõ ràng.
3. Mục đích nghiên cứu
- Về mặt lý luận, hệ thống hóa lý thuyết về chất lượng cho vay đối với
người nghèo của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh.
- Về mặt thực tiễn, phân tích thực trạng cho vay đối với người nghèo
của NHCSXH tỉnh Bắc Ninh. Qua đó rút ra những kết quả đạt được, những
hạn chế và nguyên nhân.