Chuyên đề "Seminar tiếp cận hệ sinh thái"

CHUYÊN ĐỀ:SINH THÁI PHÁT TRIỂN
PGS.TS Nguyễn Khoa Lân
SEMINAR
TIẾP CẬN HỆ SINH THÁI

NỘI DUNG TRÌNH BÀY
NỘI DUNG TRÌNH BÀY
I. C¸CH TIÕP CËN HÖ SINH TH¸I
II. ¸P DôNG C¸CH TIÕP CËN HÖ SINH TH¸I
III. CASE STUDY:
TIẾP CẬN SINH THÁI TRONG THIẾT KẾ XÂY DỰNG

I. C¸CH TIÕP CËN HÖ SINH TH¸I
Cách tiếp cận HST nhằm đánh giá đại thể việc khai thác
sử dụng một HST của con người ảnh hưởng như thế nào tới chức
năng và năng suất của HST.
1. Cách tiếp cận HST là một cách tiếp cận tổng hợp
Hiện nay, chúng ta đang có xu hướng quản lý các HST
theo một loại hàng hóa hoặc dịch vụ mà không nhận thức đầy đủ
cái giá phải trả. Làm như vậy, chúng ta có thể đang hy sinh các
hàng hóa và dịch vụ có giá trị hơn những gì chúng ta nhận được .
Đó thường là hàng hóa và dịch vụ chưa được định giá trên thị
trường, như tính đa dạng sinh học, kiểm soát lũ...
Cách tiếp cận HST cân nhắc toàn bộ hàng hóa và dịch vụ
có thể có và tối ưu hóa một loạt các lợi ích có được từ một HST
cụ thể. Mục đích của cách tiếp cận này là tính hết cái giá phải trả
một cách hiệu quả, rõ ràng và bền vững.

2. Cách tiếp cận HST thay đổi cách thức quản lý các HST
Đây là cách tiếp cận có tính hệ thống, xem xét các HST

vận hành theo một thể thống nhất và do vậy phải được quản lý
một cách tổng thể, chứ không cục bộ. Vì lẽ đó nó phải vượt qua
các giới hạn pháp lý truyền thống của từng quốc gia do các HST
thường bao trùm lên các đường ranh giới vùng và lãnh thổ.
3. Cách tiếp cận HST đòi hỏi có tầm nhìn dài hạn
Cách tiếp cận này tôn trọng các quá trình của các HST ở
cấp vi mô, nhưng phải nhìn nhận các HST theo một khuôn khổ
rộng lớn hơn về mặt không gian, thời gian, triển khai ở mọi quy
mô và trong mọi kích thước của thời gian.

4. Cách tiếp cận HST tính đến yếu tố con người.
Cách tiếp cận này tổng hợp các thông tin kinh tế và xã hội với
các thông tin môi trường về một HST. Do đó, cách tiếp cận này
gắn kết các nhu cầu của con người với khả năng sinh học của các
HST để đáp ứng những nhu cầu đó. Cho dù cách tiếp cận này chủ
yếu quan tâm đến các quá trình của HST và các ngưỡng sinh vật,
song cách tiếp cận này thừa nhận vai trò thích hợp của con người
trong việc sửa đổi các HST cho tốt hơn.
5. Cách tiếp cận HST duy trì tiềm năng sản xuất của các HST
Cách tiếp cận HST không chỉ tập trung vào sản xuất. Cách
tiếp cận này nhìn nhận quá trình sản xuất các hàng hóa và dịch vụ
như là quá trình tự nhiên của một HST lành mạnh, chứ không phải
là đầu ra đơn thuần của một quá trình sản xuất. Trong cách tiếp
cận này, quản lý HST sẽ không thu được kết quả, nếu không gìn
giữ hoặc nâng cao được năng lực của một HST để tạo ra những lợi
ích mong muốn trong tương lai.

II. ¸P DôNG C¸CH TIÕP CËN HÖ SINH TH¸I
1. Áp dụng "Cách tiếp cận HST" có nghĩa là chúng ta sẽ
xem xét mức độ ảnh hưởng của các quyết định về sử dụng đất và

tài nguyên đến khả năng duy trì sự sống của các HST, không chỉ
đối với của con người, mà cả cuộc sống lẫn tiềm năng sản xuất của
các loài động vật và thực vật, cũng như các hệ tự nhiên.
2. Cách tiếp cận sinh thái của những vấn đề kinh tế, xã hội
và môi trường thực chất là đề cập đến các vấn đề liên quan đến hệ
sinh thái, tổ chức xã hội và chất lượng môi trường trogn sự phụ
thuộc chặt chẽ vào nguồn tài nguyên của một vùng, một lãnh thổ,
ảnh hưởng một một chính sách vĩ mô, tác động của khoa học công
nghệ, đặc biệt là tác động của con người.
3. Tiếp cận sinh thái là một công cụ để phát triển bền
vững, quản lý dựa trên hệ thống sinh thái

III. CASE STUDY:
TIẾP CẬN SINH THÁI TRONG THIẾT KẾ XÂY DỰNG
1. Quan niệm sinh thái về môi trường
Trong lĩnh vực thiết kế, cần mở rộng quan niệm hạn
hẹp về môi trường của mình trước đây, kết hợp với
quan niệm của nhà sinh thái về môi trường.
Nhà sinh thái khẳng định:
-Thứ nhất, môi trường của một hệ thống thiết lập ra
cần phải được xem xét trong tổng thể một đơn vị của
hệ sinh thái mà hệ thống nằm trong đó.
-Thứ hai, nó cũng tồn tại trong các hệ thống sinh thái
khác của trái đất.

1. Quan niệm sinh thái về môi trường
Thêm vào những tiêu chí đó, chúng ta còn cần hiểu
biết về hệ sinh thái của địa điểm thiết kế nhằm giúp
người thiết kế xác định kiểu loại và quy mô can thiệp
của con người mà hệ sinh thái cho phép đến đâu.

Nhiệm vụ thiết kế trở thành một tích hợp các đặc
điểm, các quá trình của hệ thống thiết kế và hoạt động
với chính các quá trình của hệ thống sinh thái nhằm
giảm thiểu những tác động không mong muốn và thực
hiện một mối quan hệ ổn định với hệ sinh thái.