chính sách tiền tệ và phương thức vận hành các công cụ chính sách tiền tệ của ngân hàng nhà nước việt nam hiện nay

Lời mở đầu !

T

rong công cuộc đổi mới hiện nay, trên đất nước ta đang diễn ra sôi
động quá trình phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần vận
động theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định
hướng Xã hội chủ nghĩa. Điều đó đòi hỏi phải nghiên cứu một cách có
hệ thống nhiều lĩnh vực hoạt động kinh tế theo cơ chế mới, trong đó một lĩnh vực
có vị trí hết sức quan trọng được coi là huyết mạch trong việc thúc đẩy tăng
trưởng kinh tế nhanh và bền vững đó là lĩnh vực Tiền tệ - Ngân hàng.
Ở nước ta, với tư cách là thiết chế đầu não của toàn bộ hệ thống tài chính
và ngân hàng. Ngân hàng Trung ương là cơ quan chủ chốt, thiết kế và vận hành
các công cụ Chính sách tiền tệ phục vụ cho mục tiêu điều tiết vĩ mô trong từng
thời kỳ. Kinh nghiệm phát triển kinh tế của các nước đã chỉ ra rằng, mỗi bước
thăng trầm của nền kinh tế đều có nguyên nhân sâu xa gắn liền với Chính sách
tiền tệ và hoạt động của Hệ thống ngân hàng.
Với nhận thức trên, bằng những kiến thức tiếp nhận trong quá trình học tập
cũng như nghiên cứu thêm một số tài liệu có liên quan, Em đã lựa chọn và đi
sâu vào phân tích đề tài: “CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ VÀ PHƯƠNG THỨC
VẬN HÀNH CÁC CÔNG CỤ CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ CỦA NGÂN HÀNG
NHÀ NƯỚC VIỆT NAM HIỆN NAY ” làm đề án môn học năm 3 của mình.
Đề án gồm 2 phần chính :
PHẦN 1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ QUỐC GIA
PHẦN 2. CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC
VIỆT NAM

Dù đã cố gắng nhiều trên cơ sở nỗ lực của bản thân cũng như sự giúp đỡ
tận tình của Giáo viên hướng dẫn, ThS. …….. Song, do đề tài là một vấn đề
lớn, trình độ hiểu biết lại có hạn nên đề án cũng khó tránh khỏi những thiếu sót,
hạn chế nhất định.

Kính mong được sự chỉ bảo của thầy cô và ý kiến đóng góp của các bạn để
nội dung đề án được hoàn t-hiện hơn.


Låìi måí âáưu !

T

rong cäng cüc âäøi måïi hiãûn nay, trãn âáút nỉåïc ta
âang diãùn ra säi âäüng quạ trçnh phạt triãøn nãưn
kinh tãú hng họa nhiãưu thnh pháưn váûn âäüng
theo cå chãú thë trỉåìng cọ sỉû qun l ca Nh
nỉåïc theo âënh hỉåïng X häüi ch nghéa. Âiãưu âọ âi hi
phi nghiãn cỉïu mäüt cạch cọ hãû thäúng nhiãưu lénh vỉûc
hoảt âäüng kinh tãú theo cå chãú måïi, trong âọ mäüt lénh
vỉûc cọ vë trê hãút sỉïc quan trng âỉåüc coi l huút
mảch trong viãûc thục âáøy tàng trỉåíng kinh tãú nhanh v
bãưn vỉỵng âọ l lénh vỉûc Tiãưn tãû - Ngán hng.
ÅÍ nỉåïc ta, våïi tỉ cạch l thiãút chãú âáưu no ca
ton bäü hãû thäúng ti chênh v ngán hng. Ngán hng
Trung ỉång l cå quan ch chäút, thiãút kãú v váûn hnh
cạc cäng củ Chênh sạch tiãưn tãû phủc vủ cho mủc tiãu
âiãưu tiãút vé mä trong tỉìng thåìi k. Kinh nghiãûm phạt
triãøn kinh tãú ca cạc nỉåïc â chè ra ràòng, mäùi bỉåïc
thàng tráưm ca nãưn kinh tãú âãưu cọ ngun nhán sáu xa
gàõn liãưn våïi Chênh sạch tiãưn tãû v hoảt âäüng ca Hãûû
thäúng ngán hng.
Våïi nháûn thỉïc trãn, bàòng nhỉỵng kiãún thỉïc tiãúp
nháûn trong quạ trçnh hc táûp cng nhỉ nghiãn cỉïu thãm
mäüt säú ti liãûu cọ liãn quan, Em â lỉûa chn v âi sáu

vo phán têch âãư ti: “CHÊNH SẠCH TIÃƯN TÃÛ V
PHỈÅNG THỈÏC VÁÛN HNH CẠC CÄNG CỦ CHÊNH
SẠCH TIÃƯN TÃÛ CA NGÁN HNG NH NỈÅÏC VIÃÛT
NAM HIÃÛN NAY ” lm âãư ạn män hc nàm 3 ca mçnh.
Âãư ạn gäưm 2 pháưn chênh :
PHÁƯN 1. L LÛN CHUNG VÃƯ CHÊNH SẠCH TIÃƯN
TÃÛ QÚC GIA
PHÁƯN 2. CHÊNH SẠCH TIÃƯN TÃÛ CA NGÁN HNG
NH NỈÅÏC VIÃÛT NAM

D â cäú gàõng nhiãưu trãn cå såí näù lỉûc ca bn
thán cng nhỉ sỉû giụp âåỵ táûn tçnh ca Giạo viãn hỉåïng
dáùn, ThS. Trënh Thë Trinh. Song, do âãư ti l mäüt váún
âãư låïn, trçnh âäü hiãøu biãút lải cọ hản nãn âãư ạn cng
khọ trạnh khi nhỉỵng thiãúu sọt, hản chãú nháút âënh.
Kênh mong âỉåüc sỉû chè bo ca tháưy cä v kiãún
âọng gọp ca cạc bản âãø näüi dung âãư ạn âỉåüc hon thiãûn hån.


PHÁƯN 1. L LÛN CHUNG VÃƯ CHÊNH SẠCH
TIÃƯN TÃÛ QÚC GIA
I. KHẠI NIÃÛM V ÂÀÛC ÂIÃØM CA CHÊNH SẠCH
TIÃƯN TÃÛ
1. Khại niãûm v vai tr ca CSTT
Chênh sạch tiãưn tãû (CSTT) l mäüt bäü pháûn trong
täøng thãø hãû thäúng Chênh sạch Kinh tãú ca Nh nỉåïc,
do Ngán hng Trung Ỉång (NHTW) thỉûc hiãûn âãø thỉûc
hiãûn viãûc qun l vé mä âäúi våïi nãưn kinh tãú, nhàòm âảt
tåïi nhỉỵng mủc tiãu kinh tãú - x häüi nháút âënh trong
tỉìng thåìi k nháút âënh.

Theo nghéa räüng: CSTT l Chênh sạch âiãưu hnh ton
bäü khäúi lỉåüng tiãưn trong nãưn kinh tãú qúc dán nhàòm
tạc âäüng âãún mủc tiãu cå bn l äøn âënh tiãưn tãû, giỉỵ
vỉỵng sỉïc mua ca âäưng tiãưn v äøn âënh giạ c ca
hng họa.
Theo nghéa thäng thỉåìng: CSTT l Chênh sạch quan tám
âãún khäúi lỉåüng tiãưn cung ỉïng tàng thãm trong thåìi k
tåïi ph håüp våïi mỉïc tàng trỉåíng kinh tãú dỉû kiãún v
chè säú lảm phạt nãúu cọ.
Theo âiãưu 2 lût NHNNVN: “CSTT qúc gia l mäüt bäü
pháûn ca Chênh sạch Kinh tãú - ti chênh ca Nh nỉåïc
nhàòm äøn âënh giạ trë âäưng tiãưn, kiãưm chãú lảm phạt,
gọp pháưn thục âáøy phạt triãøn kinh tãú - x häüi, bo
ddamr qúc phng an ninh v náng cao âåìi säúng nhán dán.
Nh nỉåïc qun l thäúng nháút mi hoảt âäüng ca
Ngán hng, cọ chênh sạch âãø âäüng viãn cạc ngưn lỉûc
trong nỉåïc l chênh, tranh th täúi âa ngưn lỉûc ngoi
nỉåïc, phạt huy sỉïc mảnh täøng håüp ca cạc thnh
pháưn kinh tãú, âm bo vai tr ch âảo v ch lỉûc ca
cạc täø chỉïc tên dủng nh nỉåïc trong lénh vỉûc tiãưn tãû
v hoảt âäüng ngán hng, giỉỵ vỉỵng âënh hỉåïng X häüi
ch nghi, ch quưn qúc gia, måí räüng håüp tạc v häüi
nháûp qïc tãú, âạp ỉïng nhu cáưu phạt triãøn kinh tãú - x


họỹi, goùp phỏửn thổỷc hióỷn cọng nghióỷp hoùa, hióỷn õaỷi
hoùa õỏỳt nổồùc.
CSTT coù mọỹt vai troỡ cổỷc kyỡ quan troỹng, thóứ hióỷn ồớ
vióỷc noù coù nhióỷm vuỷ taùc õọỹng vaỡ nhióửu hổồùng taỷo ra
õỏửu tổ, tióỳt kióỷm vaỡ ọứn õởnh tióửn tóỷ, giaù caớ. Qua õoù

goùp phỏửn quan troỹng vaỡo sổỷ thaỡnh cọng hay thỏỳt baỷi
cuớa caớ nóửn kinh tóỳ. Trón cồ sồớ 4 muỷc tióu kinh tóỳ vộ mọ,
mọỹt CSTT õổồỹc õaùnh giaù laỡ hoaỡn haớo nóỳu:





Tọỳc õọỹ laỷm phaùt: 1% - 3%.
Tng trổồớng kinh tóỳ: 3% - 5%.
Thỏỳt nghióỷp khoaớn 4% tọứng lao õọỹng.
Sọỳ dổ trong caùn cỏn thanh toaùn quọỳc tóỳ chióỳm 2%
- 3% trón GDP.


2. Hçnh thỉïc v âäúi tỉåüng qun l
Chênh sạch tiãưn tãû cọ 2 hçnh thỉïc thãø hiãûn cå bn
sau:
 CSTT nåïi lng: cung tiãưn tãû tråí nãn däưi do, thỉìa
thi nhàòm khuún khêch âáưu tỉ, måí räüng sn xút,
tảo cäng àn viãûc lm v chäúng suy thoại.
 CSTT thàõc chàût: nãưn kinh tãú tråí nãn âàõt â, khọ
khàn do lỉång cung tiãưn bë hản chãú nhàòm hản chãú âáưu
tỉ, kçm hm sỉû phạt triãøn “quạ nọng” ca nãưn kinh tãú
v chäúng lảm phạt...
Âäúi tỉåüng qun l ca CSTT: chênh l khäúi tiãưn.
Theo quan niãûm tiãưn tãû ca cå chãú thë trỉåìng thç ty
theo mủc âêch khạc nhau m phán chia tiãưn theo nhiãưu
phỉång thỉïc, tiãu chøn khạc nhau.
 Theo chỉïc nàng lỉu thäng, tiãưn âỉåüc thãø hiãûn åí

khäúi tiãưn màût (M) do NHTW phạt hnh gäưm: tiãưn màût
trong dán cỉ, trong cạc täø chỉïc kinh tãú v phi kinh tãú
cng våïi tiãưn màût täưn qu tải qu tên dủng, kho bảc,
qu âiãưu hnh nghiãûp vủ, qu dỉû trỉỵ ca NHTW.
 Theo chỉïc nàng lỉu thäng v phỉång tiãûn thanh
toạn, tiãưn âỉåüc xạc âënh l khäúi tiãưn M 1 = M + nhỉỵng
khon tiãưn gåíi khäng k hản bàòng bn tãû.
 Theo chỉïc nàng lỉu thäng thanh toạn v cáút trỉỵ thç
tiãưn tãû thãø hiãûn bàòng khäúi tiãưn M 2 = M1 + nhỉỵng
khon tiãưn gåíi cọ k hản bàòng bn tãû.
 Våïi täøng säú tên dủng thç biãøu hiãûn dỉåïi khäúi
tiãưn M3 = M2 + nhỉỵng cäng củ ti chênh khạc.
Dỉûa trãn viãûc càn cỉï vo mủc tiãiãưu tiãút trong
chênh sạch kinh tãú cng nhỉ càn cỉï vo kh nàng âiãưu
tiãút ca NHTW, åí Viãût Nam â chn khäúi tiãưn M 2 l âäúi
tỉåüng qun l ca CSTT vç M2 äøn âënh hån.

II. MỦC TIÃU CA CHÊNH SẠCH TIÃƯN TÃÛ
Cọ Trãn täøng thãø, mủc tiãu ca Chênh sạch tiãưn tãû
l âiãưu tiãút. Hay nọi khạc hån, mủc tiãu ca NHTW cọ
thãø quy thnh hai nhọm l: Mủc tiãu tiãưn tãû v Mủc tiãu
kinh tãú.
1. Mủc tiãu tiãưn tãû (mủc tiãu trỉûc tiãúp )

Vãư phỉång diãûn tiãưn tãû, cọ 4 mủc tiãu m Chênh
sạch tiãưn tãû mong mún âảt tåïi l: âiãưu ha khäúi tiãưn


tóỷ, kióứm soaùt tọứng sọỳ thanh toaùn bũng tióửn, baớo vóỷ
giaù trở quọỳc nọỹi cuớa õọửng tióửn vaỡ ọứn õởnh giaù trở quọỳc

ngoaỷi cuớa õọửng tióửn.


1.1 Âiãưu ha khäúi lỉåüng tiãưn tãû trong nãưn kinh tãú x häüi :
Âọ l nhàòm duy trç mäúi tỉång quan Tiãưn - Hng
âỉåüc äøn âënh bàòng cạch âiãưu ha khäúi lỉåüng tiãưn
tãû. Cå chãú âiãưu ha dỉåïi hai näüi dung chênh l Mỉïc âäü
v Cạch ln chuøn. Cọ mäüt ngun tàõc täøng quạt l
nãúu mäùi nàm nãưn kinh tãú âãưu tàng trỉåíng thç phi tàng
khäúi lỉåüng tiãưn tãû bàòng t lãû tàng trỉåíng kinh tãú.
Âiãưu ha khäúi tiãưn tãû ngy nay cọ nghéa l âiãưu
chènh viãûc tảo tiãưn v sỉí dủng tiãưn trong hãû thäúng
Ngán hng hai cáúp. Mäüt kh nàng k bê ca hãû thäúng
Ngán hng hai cáúp l tảo tiãưn, âiãưu chènh mỉïc cung
tiãưn âãø äøn âënh tiãưn tãû. Do viãûc phán chia hãû thäúng
Ngán hng thnh hai cáúp nãn cọ viãûc phán chia hai loải
tiãưn : tiãưn Ngán hng trung ỉång v tiãưn Ngán hng. Tiãưn
trung ỉång l tiãưn do NHTW âäüc quưn phạt hnh. Tiãưn
Ngán hng (tiãưn tên dủng) l tiãưn do cạc NHTM tảo ra
thäng qua viãûc cáúp tên dủng cho nãưn kinh tãú, âàût biãût
l tiãưn trãn cạc ti khon thanh toạn sẹc. Nọ âỉåüc tảo ra
nhỉ l mäüt sỉû måí räüng gáúp nhiãưu láưn qu dỉû trỉỵ
Ngán hng thäng qua hãû säú tảo tiãưn. Âãø âiãưu ha khäúi
lỉåüng tiãưn tãû NHTW sỉí dủng cạc cäng củ trỉûc tiãúp
v giạn tiãúp :
Nhỉỵng phỉång tiãûn trỉûc tiãúp cọ nh hỉåíng thàóng
âäúi våïi khäúi lỉåüng tiãưn lỉu hnh. Nhỉỵng phỉång tiãûn
trỉûc tiãúp bao gäưm : Kiãøm soạt cạc NHTM, sỉû báút âäüng
họa vng nháûp kháøu, hản chãú nháûp näüi cạc ngoải
tãû...

Våïi nhỉỵng phỉång tiãûn giạn tiãúp cọ nh hỉåíng
khäng chàõc chàõn, nh hỉåíng cọ xy ra hay khäng l ty
åí phn ỉïng ca cạc âäúi tỉåüng, bao gäưm : Tàng hay gim
li sút chiãút kháúu, Chênh sạch thë trỉåìng måí... Nhỉỵng
phỉång tiãûn giạn tiãúp ch úu thỉûc hiãûn thäng qua cå
chãú thë trỉåìng, m cäng củ ch úu trong cå chãú thë
trỉåìng l li sút.
Nhỉ váûy, thäng qua cung ỉïng tiãưn trung ỉång v cạc
phỉång tiãûn trỉûc tiãúp hồûc giạn tiãúp, NHTW hon ton
lm ch kh nàng âiãưu ha khäúi lỉåüng tiãưn tãû cung
ỉïng cho nãưn kinh tãú v âọ l l säúng cn ca NHTW.
1.2 Kiãøm soạt täøng säú thanh toạn bàòng tiãưn :
Viãûc kiãøm soạt khäúi tiãưn tãû âån thưn cọ nhỉåüc
âiãøm l khäng lỉu tåïi täúc âäü lỉu hnh tiãưn tãû. Sỉû


nh hỉåíng mảnh m âãún váût giạ khäng phi chè cọ
khäúi tiãưn (M) m cn c täúc âäü lỉu hnh tiãưn tãû (V)
nỉía. Hay nọi cạch khạc, kiãøm soạt täøng säú thanh toạn
bàòng tiãưn chênh l kiãøm soạt âäü låïn ca tiãưn tãû m cọ
tênh tåïi täúc âäü lỉu thäng ca tiãưn (V) âãø tỉì âọ xạc âënh
mỉïc cung tiãưn ph håüp.
Nhỉng viãûc kim soạt M.V. l ráút khọ båíi vç ty
thüc vo cạch hnh âäüng ca cạc ch thãø kinh tãú riãng
biãût trong sỉí dủng tiãưn tãû. Nọ ty thüc vo niãưm tin
ca nhỉỵng ngỉåìi ny âäúi våïi giạ trë tiãưn tãû, sỉû tiãn
liãûu ca h vãư thåìi cå kinh tãú, nhỉỵng cå häüi lm àn sinh
låìi, khuynh hỉåïng tiãu xi ca dán chụng, lng tin vo
chênh sạch kinh tãú ca Nh nỉåïc...Ngoi ra nọ cn phủ
thüc vo kh nàng thanh toạn ca ngán hng, trçnh âäü

k thût cäng nghãû ngán hng, mỉïc âäü tin tỉåíng ca
dán chụng âäúi våïi ngán hng.
Åí ínhỉỵng nỉåïc cäng nghiãûp phạt triãøn, cạc tiãûn êch
ngán hng âỉåüc sỉí dủng räüng ri, cạc ch thãø kinh tãú
quen dng sẹc trong thanh toạn..vç váûy NHTW kiãøm soạt
säú chi tr ca ton x häüi qua hãû thäúng ngán hng
bàòng cạch tênh täøng giạ trë sẹc âỉa âi giao hoạn tải
NHTW v theo di biãún chuøn ca nọ. Cn åí nỉåïc ta,
viãûc dng sẹc v cạc phỉång tiãûn thanh toạn khạc qua
ngán hng cn êt thäng dủng, dng tiãưn màût âãø chi tr
l phäø biãún cho nãn cọ mäüt khäúi tiãưn màût ráút låïn lỉu
thäng bãn ngoi hãû thäúng ngán hng, vỉåüt qua táưm
kiãøm soạt ca NHTW. Âọ l âáưu mäúi gáy báút äøn cho
nãưn kinh tãú mäüt cạc âäüt biãún. Âọ cng l l do cáưn thu
hụt lỉåüng tiãưn trong tay dán cỉ vo hãû thäúng ngán hng
dỉåïi hçnh thỉïc tiãưn gåíi khäng k hản v dng sẹc âãø
thanh toạn, mäüt úu täú cáưn thiãút âãø cho viãûc thỉûc thi
Chênh sạch tiãưn tãû âỉåüc hỉỵu hiãûu.
1.3 Bo vãû giạ trë qúc näüi ca âäưng tiãưn :
Giạ trë qúc näüi ca âäưng tiãưn l sỉïc mua ca nọ
âäúi våïi hng họa v dëch vủ trong nỉåïc. Sỉïc mua ca
âäưng tiãưn biãún âäøi ngỉåüc chiãưu våïi váût giạ. Khi mỉïc
váût giạ chung gia tàng, sỉïc mua ca âäưng tiãưn gim v
ngỉåüc lải. Do âọ, bo vãû giạ trë qúc näüi ca âäưng
tiãưn cng chênh l bo vãû sỉïc mua ca âäưng tiãưn qúc
näüi. Mún váûy, Chênh sạch tiãưn tãû phi bo âm âỉåüc
mỉïc giạ chung äøn âënh, nghéa l phi kiãøm soạt lảm
phạt åí mäüt t lãû vỉìa phi.

Sổỷ ọỳn õởnh cuớa vỏỷt giaù laỡ õióửu cỏửn thióỳt õóứ moỹi
ngổồỡi õổồỹc an tỏm, tin tổồớng trong vióỷc tờnh toaùn cọng
vióỷc õỏửu tổ, vỗ õỏửu tổ laỡ cuọỹc tờnh toaùn lỏu daỡi. Vỏỷy,
cỏửn coù sổỷ ọứn õởnh lỏu daỡi mồùi khuyóỳn khờch sổùc õỏửu
tổ.
Trong trổồỡng hồỹp khọng duy trỗ õổồỹc sổỷ ọứn õởnh,
mọỹt mổùc vỏỷt giaù gia tng hũng nm ồớ mổùc 2 hay 3% laỡ
mổùc gia tng thuỏỷn lồỹi cho sổỷ phaùt trióứn maỡ Chờnh saùch
tióửn tóỷ coù thóứ chỏỳp nhỏỷn õổồỹc. Leợ tỏỳt nhión, mọỹt
Chờnh saùch tióửn tóỷ coù thóứ taùc õọỹng tồùi sổỷ gia tng nng
suỏỳt trong hoaỷt õọỹng saớn xuỏỳt cuớa caùc chuớ thóứ kinh tóỳ
vỏứn laỡ õióửu mong moới.
1.4 aớm baớo giaù trở quọỳc ngoaỷi cuớa õọửng tióửn :
Giaù trở quọỳc ngoaỷi cuớa õọửng tióửn thóứ hióỷn thọng
qua tyớ giaù họỳi õoaùi. Sổỷ bióỳn õọỹng cuớa tyớ giaớ họỳi õoaùi
coù aớnh hổồớng rỏỳt lồùn õóỳn hoaỷt õọỹng kinh tóỳ trong
nổồùc tuỡy theo mổùc õọỹ hổồùng ngoaỷi cuớa nóửn kinh tióửn
tóỷ. Traùi laỷi, moỹi bióỳn chuyóứn vóử tióửn tóỷ cuợng taùc
õọỹng tồùi mọỳi tổồng quan giổợa tióửn tóỷ trong nổồùc vaỡ
tióửn tóỷ nổồùc ngoaỡi... Chờnh vỗ vỏỷy, Chờnh saùch tióửn tóỷ
phaới chuù troỹng õóỳn vióỷc baớo õaớm vaỡ ọứn õởnh giaù trở
quọỳc ngoaỷi cuớa õọửng tióửn trong nổồùc.
Tyớ giaù họỳi õoaùi chởu sổỷ taùc õọỹng maỷnh cuớa khọỳi
dổỷ trổợ ngoaỷi họỳi, thở trổồỡng vaỡ chờnh saùch họỳi õoaùi,
tỗnh hỗnh giaù caớ trong nổồùc... do õoù, mọỹt Chờnh saùch tióửn
tóỷ nhũm ọứn õởnh kinh tóỳ trong nổồùc cỏửn phaới õi õọi vồùi
nhổợng bióỷn phaùp nhũm ọứn õởnh tyớ giaù họỳi õoaùi. Coù
nhióửu bióỷn phaùp nhổ kióứm soaùt laỷm phaùt, tng cung tióửn
õóứ tng trổồớng kinh tóỳ, xaùc õởnh lộnh vổỷc õỏửu tổ ổu
tión ...

2. Muỷc tióu kinh tóỳ (muỷc tióu giaùn tióỳp)
Chờnh saùch tióửn tóỷ coỡn nhũm õóỳn mọỹt muỷc õờch xa
hồn, õoù laỡ muỷc tióu kinh tóỳ, Muỷc tióu kinh tóỳ gọửm coù hai
õióứm chờnh sau õỏy :
Tng trổồớng kinh tó,ỳ trong õoù coù muỷc tióu õaỷt õóỳn
mổùc nhỏn duỷng cao.
Giaớm thióứu nhổợng thng trỏửm trong chu chuyóứn kinh
tóỳ.
2.1 Muỷc tióu tng trổồớng kinh tóỳ
Hióỷn nay, coù nhióửu quan õióứm khaùc nhau vóử vai troỡ
cuớa tióửn tóỷ õọỳi vồùi tng trổồớng kinh tóỳ. Tuy coù nhieỡu yù


kiãún khạc nhau vãư chi tiãút nhỉng váùn xạc âënh âỉåüc
quan âiãøm chung vãư tạc âäüng ca li sút v säú cáưu
täøng håüp ca khäúi tiãưn tãû trãn mỉïc tàng trỉåíng âọ.
Tạc âäüng âọ thäng qua hai ng :
Khi khäúi tiãưn tãû M tàng, nọi chung cọ tạc dủng lm
gim li sút, khuún khêch âáưu tỉ, lm cho täøng sn
pháøm x häüi cng tàng. Nãúu t lãû gia tàng ca täøng sn
pháøm x häüi låïn hån nhëp gia tàng dán säú s cọ tàng
trỉåíng kinh tãú.
Màût khạc, sỉû gia tàng khäúi tiãưn tãû âỉa âãún tạc
dủng lm tàng säú cáưu täøng håüp : cạc thnh pháưn dán
cỉ cọ tiãưn nhiãưu hån s tiãu thủ nhiãưu hån v mi lỉûc
trãn thë trỉåìng tàng giụp gii quút hng täưn âng, lm
cho cạc doanh nghiãûp gia tàng sn xút, hng họa lỉu
thäng phán phäúi våïi nhëp âiãûu räün rëp hån. Âãún mäüt lục
no âọ doanh nghiãûp cng phi gia tàng thãm viãûc mua
sàõm mạy mọc, thiãút bë, nh xỉåíng... C hai sỉïc cáưu vãư

sn pháøm tiãu dng v vãư sn pháøm âáưu tỉ âãưu tàng,
tỉì âọ täøng sn pháøm x häüi cng tàng. Nãúu mỉïc gia
tàng âọ låïn hån nhëp gia tàng dán säú s cọ tàng trỉåíng
kinh tãú.
Trong c hai trỉåìng håüp âãưu cọ sỉû gia tàng nhán
dủng, vç nhán cäng, tỉ bn, k thût cäng nghãû l ba
úu täú quan trng quút âënh säú lỉåüng sn xút, trong
âọ úu täú nhán cäng âỉåüc tàng lãn trỉåïc khi xê nghiãûp
gia tàng sn xút. Âäúi våïi xê nghiãûp qun l cọ hiãûu
qu, viãûc tuøn dủng thãm nhán cäng chè xy ra khi säú
nhán lỉûc hiãûn hỉỵu âỉåüc táûn dủng.
Nhỉ váûy, mún âảt âỉåüc mủc tiãu tàng trỉåíng kinh
tãú, ngoi viãûc gia tàng khäúi tiãưn tãû trong Chênh sạch
tiãưn tãû cáưn cọ nhỉỵng biãûn phạp âáøy mảnh âáưu tỉ
sn xút âãø thám dủng nhán cäng.
2.2 Gim thiãøu nhỉỵng thàng tráưm trong chu chuøn
kinh tãú
Våïi nhỉỵng tạc âäüng ca cạc cäng củ Chênh sạch tiãưn
tãû cọ thãø rụt ngàõn chu k v thay âäøi nhỉỵng nhỉåüc
âiãøm ca chu k kinh tãú. Sỉû tàng trỉåíng kinh tãú báút
cỉï nỉåïc no cng khäng thãø kẹo di mi. L do cå bn
l säú cáưu d tiãúp tủc gia tàng nhỉng säú cung khäng thãø
âạp ỉïng mi âỉåüc. Nọ bë hản chãú båíi nhiãưu úu täú,
âạng kãø trỉåïc tiãn l nhán cäng. Khi nãưn kinh tãú tàng
trỉåíng liãn tủc âãún mäüt lục no âọ nhán cäng khan
hiãúm, hản chãú mỉïc gia tàng sn xút. Âọ l chỉa kãø


ngun liãûu cng cọ thãø khan hiãúm. Sỉû khan hiãúm ca
úu täú nhán cäng, nhiãn liãûu lm tàng phê täøn sn xút,

náng cao giạ thnh v giạ bạn trãn thë trỉåìng.
Vo thåìi âiãøm ny, nãúu khäúi lỉåüng tiãưn tãû tiãúp
tủc gia tàng m khäng thãø kiãưm chãú, säú cáưu tàng
mảnh, háûu qu táút úu lm tàng váût giạ, tçnh trảng
lảm phạt ngy cng tráưm trng hån. Tçnh hçnh âọ büc
phi gim båït khäúi tiãưn tãû, tỉì âọ lm gim säú cáưu,
lm gim khuynh hỉåïng tiãu thủ ca dán cỉ. Hoảt âäüng
kinh tãú råi vo tçnh trảng ngỉng trãû. Trỉåïc tçnh hçnh âọ,
cạc nh sn xút hng họa bạn cháûm lải, têch ly hng
täưn kho nhiãưu, gim lỉång, tháûm chê sa thi cäng nhán,
dáøn âãún tháút nghiãûp... tçnh trảng suy thoại kinh tãú lan
räüng.
Âãø chàûn âỉïng suy thoại, NHTW s phi thi hnh chênh
sạch bnh trỉåïng khäúi tiãưn tãû, khuún khêch cạc ngán
hng cho vay âãø náng säú cáưu lãn, nhu cáưu âáưu tỉ tàng...
nhỉỵng sỉû kiãûn âọ âỉa nãưn kinh tãú tỉì giai âoản suy
thoại sang giai âoản phủc hỉng âãø tỉì âọ cọ thãø chuøn
sang giai âoản tàng trỉåíng mảnh.

III. PHỈÅNG THỈÏC VÁÛN HNH CẠC CÄNG CỦ
CA CSTT
Âãø kiãún thiãút Chênh sạch tiãưn tãû, NHTW phi váûn
dủng nhỉỵng cäng củ âàût biãût ca nọ, ngỉåìi ta gi âọ
l “cäng củ ca Chênh sạch tiãưn tãû”. Cäng củ l nhỉỵng
phỉång tiãûn củ thãø ca hoảt âäüng. Pháưn låïn cạc cäng
củ hoảt âäüng âãưu cọ thãø âỉåüc sỉí dủng hồûc vç
mủc âêch âiãưu ha ton bäü cạc lưng tiãưn tãû, hoảt
âäüng tiãưn tãû v giạ c hồûc âãø âiãưu hnh mäüt säú
chênh sạch chung. Mäüt cäng củ Chênh sạch tiãưn tãû âỉåüc
xem l hỉỵu êch nãúu cäng củ âọ cọ tênh linh hoảt v

mang lải hiãûu qu, tỉïc l cäng củ ny cọ thãø thay âäøi
khi cáưn thiãút, thỉåìng xun hay khäng thỉåìng xun våïi
mỉïc tàng gim khäúi tiãưn låïn hay nh ty thüc vo
mủc tiãu ca NHTW â âãư ra.
Phỉång thỉïc váûn hnh cạc cäng củ Chênh sạch tiãưn
tãû ca NHTW thỉåìng âỉåüc thỉûc hiãûn âãø âiãưu hnh
cạc NHTG v thë trỉåìng tiãưn tãû, thỉï hai l nhàòm xỉí l
mäúi quan hãû âäúi våïi khu vỉûc ti chênh tiãưn tãû âäúi
ngoải.
1. Váûn dủng âäúi våïi cạc NHTG v thë trỉåìng tiãưn tãû


Cọ táút c 7 cäng củ m NHTW cọ thãø váûn dủng, âọ
l : Dỉû trỉỵ bàõt büc, tại chiãút kháúu, thë trỉåìng tiãưn
tãû måí, kiãøm soạt tên dủng chn lc, li sút tiãưn gåíi,
kiãøm soạt tên dủng ti tråü Thë trỉåìng Chỉïng khoạn v
kiãøm soạt tên dủng tiãu dng. Chụng ta s láưn lỉåüt âi
sáu phán têch tỉìng cäng củ mäüt.
1.1 Thay âäøi dỉû trỉỵ bàõt büc âäúi våïi Ngán hng
trung gian
NHTW âỉåüc giao quưn bàõt büc cạc NHTG phi k
gåíi tải NHTW mäüt pháưn ca täøng säú tiãưn gåíi m h
nháûn âỉåüc tỉì dán cỉ v cạc thnh pháưn kinh tãú thao
mäüt t lãû nháút âënh. Pháưn k gåíi bàõt büc âọ gi l
dỉû trỉỵ bàõt büc. NHTW áún âënh mäüt t lãû bao nhiãu
ty theo tçnh hçnh, mủc âêch l âãø giåïi hản kh nàng cho
vay ca NHTM, trạnh trỉåìng håüp ngán hng ny ham kiãúm
låüi nhûn bàòng cạch cho vay quạ mỉïc, cọ thãø gáy hải
tåïi quưn låüi ca ngỉåìi k gåíi tiãưn åí ngán hng. Ngoi
ra, nọ cn l phỉång tiãûn âãø NHTW cọ thãm quưn lỉûc

âiãưu khiãøn hãû thäúng ngán hng, tảo nãn mäúi quan hãû
lãû thüc ca NHTM âäúi våïi NHTW. Kh nàng cho vay ca
NHTM bë hản chãú büc h phi âi vay lải åí NHTW. NHTW
l ngỉåìi cho vay sau cng ca mi ngán hng v l cỉïu
tinh ca h trong nhỉỵng trỉåìng håüp kháøn cáúp nhỉ tçnh
trảng âäưng loảt rụt tiãưn gåíi ca cäng chụng.
Vãư ngun tàõc, khi áún âënh mäüt mỉïc dỉû trỉỵ bàõt
büc åí mỉïc tháúp, NHTW mún khuún khêch cạc NHTG
måí räüng mỉïc cho vay ca h, tỉïc mún bnh trỉåïng
khäúi tiãưn tãû. Ngỉåüc lải, khi náng cao t lãû dỉû trỉỵ bàõt
büc, NHTW mún giåïi hản kh nàng cho vay ca cạc
NHTG, bạo hiãûu mäüt Chênh sạch tiãưn tãû thàõc chàût; tỉì
âọ nh hỉåíng âãún doanh thu låüi nhûn ca cạc ngán
hng, âáy l váún âãư hãút sỉïc nhảy cm v ln âỉåüc
quan tám ca NHTW.
Chênh vç váûy mäüt sỉû gia tàng DTBB âi hi phi
ngun cỉïu trỉåïc sỉïc chëu âỉûng ca NHTG âäúi våïi mỉïc
dỉû trỉỵ måïi s ban hnh. Cọ thãø váûn dủng mỉïc DTBB
cho loải tiãưn gỉíi khäng k hản v mäüt mỉïc dỉû trỉỵ
tháúp hån cho loải tiãưn gỉíi tiãút kiãûm v tiãưn gỉíi cọ k
hản hồûc mäüt t lãû DTBB tháúp hån cho ngán hng hoảt
âäüng åí khu vỉûc näng thän...
Nhçn chung, DTBB l cäng củ mang tênh cháút hnh
chênh ca NHTW nhàòm âiãưu tiãút mỉïc cung tiãưn ca
NHTM cho nãưn kinh tãú thäng qua hãû säú nhán tiãưn tãû.


Mỉïc dỉû trỉỵ do lût phạp quy âënh theo âọ NHTM phi
gåíi tiãưn vo mäüt ti khon khäng li åí NHTW. Dỉû trỉỵ
bàõt büc l biãûn phạp kiãøm soạt cung ỉïng tiãưn tãû

chỉï khäng phi l cạch âãø cho tiãưn äøn âënh. Nọ cọ
nghéa to låïn âãø âiãưu ha cung cáưu trãn thë trỉåìng tiãưn
tãû, thỉûc hiãûn u cáưu ca Chênh sạch tiãưn tãû.
1.2 Thay âäøi âiãưu kiãûn v li sút chiãút kháúu
Tại chiãút kháúu l phỉång thỉïc âãø NHTW âỉa tiãưn
vo lỉu thäng, thỉûc hiãûn vai tr l ngỉåìi cho vay cúi
cng. Thäng qua viãûc tại chiãút kháúu, NHTW â tảo cå såí
âáưu tiãn thục âáøy hãû thäúng NHTM thỉûc hiãûn vai tr
tảo tiãưn âäưng thåìi khai thäng thanh toạn.
Âäúi våïi NHTM, l säúng ca h l nháûn tiãưn gåíi ca
mi giåïi v cho vay pháưn låïn tiãưn gåíi âọ âãø thu li. Tuy
nhiãn, khäng phi lục no hoảt âäüng ngán hng cng diãøn
ra thûn låüi. Cọ nhỉỵng lục ngỉåìi gåíi tiãưn âãún rụt tiãưn
quạ nhiãưu (theo chu k kinh tãú ), ngán hng dãø råi vo
tçnh trảnh thiãúu kh nàng chi tr. Chênh vo nhỉỵng lục
“ngn cán treo såüi tọc” âọ, NHTM tçm âãún sỉû giụp âåí
ca NHTW, ngỉåìi cho vay cúi cng cọ kh nàng vä biãn,
khäng bao giåì bë phạ sn.
NHTW cáúp tên dủng cho cạc NHTG qua nhiãưu hçnh
thỉïc. Hçnh thỉïc thäng dủng v cäø âiãøn l chiãút kháúu
cạc thỉång phiãúu ca NHTG hồûc tại chiãút kháúu nãúu
NHTG â chiãút kháúu trỉåïc âọ. Khi nháûn chiãút kháúu hay
tại chiãút kháúu, NHTW lm tàng khäúi tiãưn tãû. Âọ l hçnh
thỉïc tảo tiãưn âỉåüc cạc nh kinh tãú xem l lnh mảnh
vç nọ cọ kh nàng tỉû thanh toạn... Våïi viãûc náng cao
hồûc gim mỉïc li sút chiãút kháúu NHTW cọ thãø
khuún khêch gim hồûc tàng mỉïc cung ỉïng tên dủng
ca NHTM âäúi våïi nãưn kinh tã,ú âäưng thåìi qua âọ cng
gim hồûc tàng mỉïc cung ỉïng tiãưn tãû.
Chênh sạch chiãút kháúu cn l cäng củ âënh hỉåïng

tên dủng. Nãúu mún kêch thêch xút kháøu, NHTW s cho
tại chiãút kháúu trỉåïc hãút cạc thỉång phiãúu xút kháøu
hồûc náng hản mỉïc tại chiãút kháúu âäúi våïi cạc thỉång
phiãúu âọ. Ngoi ra, NHTW cn thỉûc hiãûn chiãút kháúu
trong nhỉỵng trỉåìng håüp: giụp NHTG âiãưu chènh dỉû trỉỵ
bàõt büc bë thiãúu hủt, giụp NHTG thỉûc hiãûn tên dủng
theo ma, cạc NHTG no thiãúu hủt thanh khon (vç nhỉỵng
nghiãûp vủ cho vay tỉång âäúi di hản) âãø khuún khêch
phạt triãøn.
1.3 Chênh sạch thë trỉåìng måí (Open Market Operations)


Chênh sạch thë trỉåìng måí (OMO) l viãûc NHTW mua
bạn giáúy tåì cọ giạ våïi mủc âêch tạc âäüng tåïi thë trỉåìng
tiãưn tãû, âiãưu ha vãư cung v cáưu vãư giáúy tåì cọ giạ,
gáy nh hỉåíng âãún khäúi dỉû trỉỵ ca cạc NHTM tải
NHTW, tỉì âọ tạc âäüng âãún kh nàng cung cáúp tên dủng
ca cạc ngán hng ny.
Thë trỉåìng måí l mäüt trong nhỉỵng cỉía ng âãø
NHTW phạt hnh tiãưn vo gưng mạy kinh tãú hồûc rụt
båït khäúi tiãưn lỉu thäng trong âọ, bàòng cạch mua hay bạn
nhỉỵng trại phiãúu, bàòng nhỉỵng nghiãûp vủ gi l
“nghiãûp vủ thë trỉåìng måí” (open market operations). Nãúu
nhỉ chênh sạch chiãút kháúu cọ tạc âäüng täøng håüp v cọ
nhỉỵng hản chãú tảm thåìi thç Chênh sạch thë trỉåìng måí
l cäng củ tạc âäüng nhanh v linh hoảt. Khi mua bạn
giáúy tåì cọ giạ våïi viãûc quy âënh mỉïc giạ cọ låüi, NHTW
mún tạc âäüng tåïi ngưn väún ca cạc NHTM åí NHTW v
do âọ tạc âäüng tåïi mỉïc cho vay ca cạc NHTM âäúi våïi
nãưn kinh tãú v dán cỉ.

Trãn thë trỉåìng måí, NHTW ch úu mua bạn trại
phiãúu ca Chênh ph. Bàòng cạch ny, NHTW tàng khäúi
dỉû trỉỵ ca NHTG, vç ngán hng ny cáưn dỉû trỉỵ nãn
âem bạn trại phiãúu hồûc bạn trại phiãúu våïi li sút
tháúp âãø cho vay sinh låüi nhiãưu hån. Khi dỉû trỉỵ ca ngán
hng thàûng dỉ, thê dủ tàng thãm 1, NHTW cọ thãø måí
räüng kh nàng cho vay gáúp 4 hồûc 5 láưn ty theo mỉïc
DTBB, vç pháưn dỉû trỉỵ tàng thãm cọ tạc dủng nhỉ pháưn
tiãưn gåíi åí ngán hng ny. Thãm vo âọ, cn cọ tạc dủng
ca viãûc NHTW mua trại phiãúu ca Chênh ph våïi giạ cao
hån, li sút hả xúng kêch thêch giåïi doanh nghiãûp âi
vay, tỉïc l tàng thãm ca khäúi tiãưn tãû.
Ngỉåüc lải khi mún gim bàõt khäúi tiãưn tãû NHTW
bạn trại phiãúu chênh ph trãn thë trỉåìng måí cho báút cỉï
ai mún mua, ngán hng doanh nghiãûp hồûc cạ nhán.
Háûu qu l dỉû trỉỵ ca NHTG tải NHTW gim xúng,
kh nàng cho vay ca NHTG bë thu hẻp, nháút l khi tiãưn
mua trại phiãúu chênh ph do cạ nhán hay doanh nghiãûp
mua v tr bàòng chi phiãúu tiãưn gỉíi khäng k hản gim,
lm gim thiãøu khäúi tiãưn tãû.
Nhỉ váûy, Sỉû phạt triãøn ca thë trỉåìng ti chênh nọi
chung v ca hãû thäúng ngán hng nọi riãng â tảo âiãưu
kiãûn cho NHTW cạc nỉåïc cọ thãø âiãưu hnh chênh sạch
tiãưn tãû ca mçnh mäüt cạch linh hoảt v ch âäüng hån,
âạp ỉïng sỉû váûn âäüng ngy cng nhanh chọng ca
lưng väún lỉu chuøn trong nãưn kinh tãú. Våïi Thë trỉåìng


måí, NHTG cọ thãø tçm cho mçnh ngưn ti tråü cáưn thiãút
våïi nhỉỵng th tủc nhanh gn. Cho nãn hoảt âäüng ca

thë trỉåìng måí ngy cng quan trng hån, lm gim båït
hoảt âäüng tại chiãút kháúu. Qua thë tråìng ny, NHTW cọ
thãø tạc âäüng âãún viãûc tàng gim khäúi tiãưn tãû mäüt
cạch trỉûc tiãúp âäúi våïi ngán hng.
1.4 Kiãøm soạt tên dủng cọ chn lc (Selective Credit
Controls)
Ba cäng củ váûn dủng âãø thỉûc thi Chênh sạch tiãưn
tãû kãø trãn cọ tạc dủng täøng quạt l kiãøm soạt khäúi
lỉåüng cho vay ca ngán hng, mỉïc li sút v khäúi tiãưn
tãû nọi chung. Nhỉng NHTG cn thoi mại åí chäø l mún
cho ai vay ty sỉû xẹt âoạn ca mçnh. Âiãưu âọ cọ nghéa l
ba cäng củ nãu trãn chỉa nh hỉåíng âãún cå cáúu tên
dủng m NHTG cáúp cho khạch hng. Nãúu khäng ạp dủng
chênh sạch kiãøm soạt tên dủng “chn lc”, NHTG s chè
hỉåïng tên dủng vo nhỉỵng ngnh kinh doanh låïn, cho xê
nghiãûp nỉåïc ngoi vay hồûc cho vay âãø mua bạn chỉïng
khoạn, êt chụ trng âãún nhỉỵng ngnh hoảt âäüng cọ låüi
êch x häüi nhiãưu hån nhỉ xáy dỉûng nh cỉía, doanh
nghiãûp nh...
Mäüt chênh sạch kiãøm soạt tên dủng chn lc s giåïi
hản mỉïc tên dủng täúi âa cáúp cho nhỉỵng ngnh m Nh
nỉåïc khäng ỉu tiãn phạt triãøn nỉỵa, ngỉåüc lải ỉu âi
nhỉỵng ngnh hoảt âäüng no âỉåüc xem nhỉ ỉu tiãn,
cáưn øm tråü tên dủng mảnh hån. Vê dủ nhỉ xáy cáút
nh, doanh nghiãûp nh, hay cọ sỉû phán biãût âãø ỉu tiãn
phạt triãøn nhỉỵng vng lnh thäø âàûc biãût so våïi nhỉỵng
ngnh khạc. Viãûc øm tråü tên dủng ỉu âi våïi mäüt li
sút ỉu âi l mäüt ân báøy giụp thỉûc hiãûn chênh sạch
kinh tãú ca Nh nỉåïc.
Chênh sạch ny mún âảt mủc tiãu ca nọ cáưn náng

cao cháút lỉåüng kiãøm soạt v thanh tra NHTG, cháút
lỉåüng âọ ty thüc trçnh âäü nghiãûp vủ chun män ca
âäüi ng cạn bäü v âảo âỉïc liãm khiãút ca h.
1.5 Thỉûc hiãûn chênh sạch li sút
Li sút l mäüt cäng củ quan trng âàûc biãût trong
tay NHNN âãø hảch âënh v âiãưu hnh chênh sạch tiãưn
tãû. Li sút l váún âãư hãút sỉïc nhảy cm trong nãưn
kinh tãú, nọ tạc âäüng âãún mi kháu ca quạ trçnh sn
xút kinh doanh, têch lu tiãu dng, tiãút kiãûm v âáưu
tỉ... Kinh nghiãûm cho tháúy vai tr quan trng ca cå chãú
âiãưu hnh li sút âäúi våïi mủc tiãu äøn dënh v phạt


triãøn thë trỉåìng ti chênh tiãưn tãû, thục âáøy sn xút
kinh doanh v tàng trỉåíng kinh tãú.
Chênh sạch li sút cọ thãø bao gäưm tiãưn vay v tiãưn
gåíi ngán hng. Thäng thỉåìng, chênh sạch li sút tiãưn gåíi
v tiãưn vay biãún âäüng cng chiãưu, nghéa l c hai mỉïc
li sút âọ âãưu tàng lãn hay gim xúng: khi tàng li sút
tiãưn gåíi lãn, li sút cho vay cng âỉåüc náng lãn v
ngỉåüc lải ty theo chênh sạch ca NHTW.
Cạc chênh sạch li sút m ngán hng cạc nỉåïc cng
nhỉ Viãût Nam â tỉìng ạp dủng l: chênh sạch li sút
tráưn, li sút sn, chênh sạch chãnh lãûch li sút, chênh
sạch li sút cå bn, li sút tha thûn, tỉû do họa li
sút... Cạc mỉïc v cå cáúu li sút cáưn hỉåïng âãún cạc
mủc tiãu sau :
 Khuún khêch têch ly v sỉû trung gian ti chênh.
 Hỉåïng cạc ngưn ti chênh vo hoảt âäüng cọ t
sút låüi nhûn cao nháút.

 Âiãưu chènh cå cáúu thåìi hản ca cạc lưng ti
chênh, cọ nghéa l phán âënh väún ngàõn hản v väún di
hản.
 Cho phẹp cạc täø chỉïc ti chênh cọ sỉû chãnh lãûch
li sút thêch håüp âãø b âàõp chi phê hoảt âäüng v cọ
li.
Dỉûa vo chênh sạch li sút m cạc NHTG ty thüc
vo tỉìng thåìi k v mủc tiãu ca Chênh sạch tiãưn tãû
m NHTW âãư ra cạc chênh sạch li sút ph håüp nhàòm
âiãưu tiãút hoảt âäüng tên dủng ca NHTG, tỉì âọ s tạc
âäüng âãún mỉïc täøng mỉïc cung tiãưn trong lỉu thäng.
1.6 ÁÚn âënh mäüt biãn vỉûc bàõt büc trong cho vay
p dủng âäúi våïi viãûc kinh doanh trãn thë trỉåìng
chỉïng khoạn. Trong kinh doanh chỉïng khoạn, ngỉåìi âáưu
tỉ thỉåìng sỉí dủng väún tên dủng do ngán hng cung
cáúp. Nh nỉåïc hay NHTW quy âënh mäüt giåïi hản tiãưn
màût phi tr trong kinh doanh chỉïng khoạn gi l biãn
vỉûc. Khi biãn vỉûc måí räüng thç hoảt âäüng tên dủng s
bë thu hẻp v ngỉåüc lải.
Å ínhỉỵng nỉåïc cäng nghiãûp phạt triãøn, thë trỉåìng
chỉïng khoạn hoảt âäüng ráút räün rëp, cạc NHTM thỉåìng
ti tråü cạc nghiãûp vủ mua cäø phiãúu v trại phiãúu theo
thãø thỉïc thiãúu chëu: trong âọ ngỉåìi mua chi tr tiãưn ngay
mäüt pháưn trë giạ mua, säú cn lải thç nåü ngỉåìi trung
gian giạ khoạn. Ngỉåìi ny giỉỵ chỉïng khoạn lm váût thãú


cháúp v dng nọ vay lải åí NHTM, säú tiãưn tr ngay gi
l “biãn vỉûc”.
Å ínhỉỵng nỉåïc cn âang phạt triãøn hồûc chỉa cọ thë

trỉåìng chỉïng khoạn, ngỉåìi ta cọ thãø ạp dủng thãø thỉïc
ny håi khạc bàòng cạch áún âënh t lãû cho vay ạp dủng
cho sn xút, kinh doanh cao hay tháúp ty theo tçnh hçnh.
Nãúu mún bnh trỉåïng khäúi tiãưn tãû, t lãû cho vay trãn
väún lỉu âäüng hay trãn trëo giạ lä hng thãú cháúp cao.
Ngỉåüc lải khi mún hản chãú tên dủng NHTM. NHTW áún
âënh t lãû cho vay tháût tháúp, lm nhỉ váûy l âãø büc
cạc âån vë phi tung hng täưn kho ra bạn, khäng giỉỵ hng
lải âãø chåì giạ lãn. V nhỉ váûy nghiãûp vủ ny giäúng
chênh sạch kiãøm soạt tên dủng cọ chn lc ạp dủng cho
tỉìng ngnh hoảt âäüng.
1.7 Kiãøm soạt tên dủng tiãu dng
Å ícạc nỉåïc cäng nghiãûp phạt triãøn, thỉåìng ngỉåìi ta
hay khuún khêch tiãu dng bàòng nhiãưu cạch, chàóng hản
nhỉ bạn tr gọp. Nhỉng trong nhiãưu trỉåìng håüp nháút l
trong tçnh trảng chiãún tranh, NHTW cọ quưn quy âënh
mỉïc tr tiãưn ngay cao hay tháúp âäúi våïi nhỉỵng nghiãûp
vủ bạn hng tiãu dng tr gọp hay mua nh tr gọp, âãø
hản chãú hay khuún khiïch cạc nghiãûp vủ ny. NHTW
cng cọ thãø rụt ngàõn thåìi hản thiãúu chëu bàòng cạch
tàng thãm tiãưn tr gọp hàòng thạng.
Å ínỉåïc ta, thãø thỉïc mua bạn ny êt thäng dủng
nhỉng cng âãư cáûp tåïi, khi nãưn sn sút âãún giai âoản
sn xút nhiãưu thç thãø thỉïc bạn hng tr gọp ráút phäø
biãún v NHTW s tháúy lục no cáưn ạp dủng sỉû can
thiãûp ca mçnh.
Cạc cäng củ âãø thỉûc thi Chênh sạch tiãưn tãû trãn âáy
chè liãn quan âãún hai âáưu mäúi quan hãû ca NHTW våïi
NHTG v våïi thë trỉåìng tiãưn tãû.
2. Váûn dủng âäúi våïi khu vỉûc ti chênh tiãưn tãû âäúi

ngoải

Ngán Hng Trung ỉång thỉåìng âỉåüc giao phọ nhiãûm
vủ giao dëch våïi khu vỉûc ti chênh tiãưn tãû nỉåïc ngoi,
tỉïc l våïi NHTW khạc, cạc cå quan ti chênh tiãưn tãû, tên
dủng qúc tãú... v thỉûc hiãûn qun l ngoải häúi, thỉûc
hiãûn nhỉỵng nghiãûp vủ liãn quan tåïi cạn cán thanh toạn
qúc tãú, täø chỉïc v âiãưu tiãút thë trỉåìng häúi âoại trong
nỉåïc, giao dëch mua bạn ngoải häúi trãn thë trỉåìng qúc


tóỳ nhũm baớo vóỷ giaù trở quọỳc ngoaỷi cuớa õọửng tióửn tóỷ
quọỳc gia. Caùc chờnh saùch õổa ra bao gọửm:
2.1 Dổỷ trổợ ngoaỷi họỳi
ổồỹc sổớ duỷng õóứ õióửu chốnh tyớ giaù họỳi õoaùi theo
muỷc tióu cuớa Chờnh saùch tióửn tóỷ. Mọựi nổồùc õóửu coù
khọỳi dổỷ trổớ ngoaỷi họỳi, lồùn hay nhoớ tuỡy theo khaớ nng
cuớa nóửn kinh tóỳ nổồùc õoù coù thóứ taỷo lỏỷp õổồỹc nhióửu
hay ờt. Noù laỡ kóỳt quaớ cuớa tọứng sọỳ thu vaỡ chi ngoaỷi tóỷ
(kóứ caớ vaỡng) cuớa mọỹt nổồùc trong mọỹt thồỡi haỷn nhỏỳt
õởnh, thổồỡng laỡ mọỹt nm. Dổỷ trổợ ngoaỷi họỳi tng khi thu
lồùn hồn chi bỏỳt kóứ thu chi ngoaỷi họỳi vỗ lyù do gỗ. ióửu õoù
coù õổồỹc khi ngỏn haỡng trung ổồng mua baùn ngoaỷi họỳi.
Ngỏn haỡng trung ổồng mua ngoaỷi họỳi, khọỳi tióửn tóỷ tng
thóm; ngổồỹc laỷi khi baùn ngoaỷi họỳi khọỳi tióửn tóỷ giaớm,
nóỳu nhổợng yóỳu tọỳ khaùc khọng thay õọứi.Noùi chung, dổỷ
trổợ ngoaỷi họỳi õổồỹc thaỡnh lỏỷp laỡ do :
Do tờch luợy cuớa NHTW, nguọửn quyợ dổỷ trổợ cuớa Ngỏn
saùch Nhaỡ nổồùc.
Phỏửn trm tyớ lóỷ ngoaỷi tóỷ cuớa caùc õồn vở, tọứ chổùc

coù thu nhỏỷp ngoaỷi tóỷ phaới baùn laỷi cho Ngỏn haỡng trung
ổồng.
Sổỷ bióỳn chuyóứn trong Dổỷ trổợ ngoaỷi họỳi tuỡy thuọỹc
vaỡo hai yóỳu tọỳ chờnh laỡ Thở trổồỡng họỳi õoaùi vaỡ Chờnh
saùch họỳi õoaùi maỡ ta seợ xem xeùt tióỳp sau õỏy :
2.2 Thióỳt lỏỷp vaỡ õióửu tióỳt hoaỷt õọỹng cuớa thở
trổồỡng ngoaỷi họỳi
Thở trổồỡng họỳi õoaùi laỡ nồi mua baùn ngoaỷi tóỷ. Thở
trổồỡng họỳi õoaùi taỷo õióửu kióỷn mọi trổồỡng õóứ vióỷc mua
baùn giao dởch trao dởch trao ngoaỷi họỳi dióứn ra mọỹt caùch
thuỏỷn lồỹi dóứ daỡng. Trong mọỹt nổồùc maỡ thở trổồỡng họỳi
õoaùi tọứ chổùc quaù õồn sồ, thở trổồỡng họỳi õoaùi khọng tọứ
chổùc seợ baỡnh trổồùng maỷnh meợ, khióỳn cho NHTW chúng
nhổợng khọng tờch luợy õổồỹc dổỷ trổợ ngoaỷi họỳi, maỡ cuợng
khọng chuớ õọỹng õổồỹc nguọửn cung ổùng tióửn tóỷ cho caùc
hoaỷt õọỹng saớn xuỏỳt kinh doanh. Caùc õồn vở naỡy khi coù nhu
cỏửu ngoaỷi tóỷ laỷi õi mua ngoaỷi tóỷ trọi nọứi trón thở thở
trổồỡng khọng tọứ chổùc bũng lổồỹng tióửn õọửng trong
nổồùc maỡ hỏỷu quaớ cuọỳi cuỡng laỡ sọỳ lổồỹng tióửn nọỹi õởa
lồùn luỏn chuyóứn ngoaỡi hóỷ thọỳng Ngỏn haỡng: mọỹt yóỳu tọỳ
laỡm tng aùp lổỷc vay tióửn Ngỏn haỡng õóứ bọứ sung nguọửn
vọỳn lổu õọỹng vaỡ NHTM laỷi thióỳu tióửn. Tổỡ õoù aùp lổỷc
trón nhu cỏửu phaùt haỡnh tióửn seợ gia tng.


Thë trỉåìng häúi âoại cọ täø chỉïc hon ho hay khäng
cn ty thüc vo chênh sạch häúi âọi (âạp ỉïng chênh
sạch kinh tãú måí cỉía tåïi mỉïc âäü no...)
2.3 Chênh cạch ngoải häúi
Táûp håüp táút c nhỉỵng quy chãú, chênh sạch, âiãưu

kiãûn, u cáưu vãư qun l ngoải häúi. Trãn cå såí âọ m
âm bo cho mi cäng củ liãn quan âãún ngoải häúi hoảt
âäüng cọ hiãûu qu.
Âäúi våïi Viãût Nam, ngun tàõc l ạp dủng chênh sạch
ngoải häúi cọ qun l chàût. Theo âọ, táút c cạc täø
chỉïc, cạc cạ nhán cọ ngoải tãû âãưu phi bạn cho ngán
hng âỉåüc phẹp kinh doanh ngoải häúi, khi cọ nhu cáưu thç
mua ngoải tãû tải ngán hng. Cạc täø chỉïc thç cọ thãø
mua ngoải tãû tải thë trỉåìng häúi âoại trong nỉåïc.
Nhỉng trong thỉûc tãú, cạc täø chỉïc cạ nhán lải cọ
thãø mua bạn ngoải tãû träi näøi ngoi nhỉỵng nåi chè âënh
trãn, màûc dáưu bë cáúm âoạn. Chênh vç váûy mäüt lỉåüng
låïn ngoải tãû âang lỉu hnh bãn ngoi hãû thäúng ngán
hng.
Lải nỉỵa, chụng ta âang täø chỉïc thë trỉåìng mua bạn
ngoải tãû våïi t giạ dỉûa trãn cå såí cung cáưu thë trỉåìng,
âäưng thåìi váùn duy trç mäüt cå chãú tiãưn gåíi bàòng ngoải
tãû trong hãû thäúng ngán hng âãø räưi nháûn láúy hãút
nhỉỵng ri ro khäng âạng cọ. Cọ mäüt nghëch l l: Trong
khi chụng ta âang khuún khêch thu hụt ngoải tãû vo
trong nỉåïc âãø âáưu tỉ phạt triãøn kinh tãú, nhỉng våïi cå
chãú v cạch lm ca ta, chụng ta phi âem ngoải tãû ra
gåíi åí nỉåïc ngoi, vä tçnh â lm låüi cho nhỉỵng nỉåïc cọ
ngoải tãû âọ !
Tọm lải, mäüt chênh sạch ngoải häúi âäüc quưn, quạ
cỉïng nhàõc s khäng trạnh khi nhỉỵng càng thàóng nhỉ
trãn. Âọ l âiãøm cáưn lỉu khi thiãút láûp mäüt thë trỉåìng
häúi âoại cọ täø chỉïc våïi nhỉỵng quy âënh sao cho uøn
chuøn thêch håüp våïi tçnh hçnh thỉûc tãú trong nỉåïc m
khäng cn tråí sn xút kinh doanh.

2.4 T giạ häúi âoại (häúi sút)
T giạ häúi âoại l ân báøy âiãưu tiãút cung cáưu ngoải
tãû, cng l ân báøy kinh tãú tạc âäüng mảnh âãún cạc
hoảt âäüng sn sút kinh doanh, xút kháøu, nháûp kháøu
trong nỉåïc. Viãûc hçnh thnh t giạ häúi âoại phi theo cå
chãú thë trỉåìng cọ sỉû âiãưu tiãút ca Nh nỉåïc trong


mọỹt giai õoaỷn nhỏỳt õởnh tuỡy theo õióửu kióỷn, õỷc õióứm
cuớa tổỡng thồỡi kyỡ.
Mọỹt tyớ giaù họỳi õoaùi quaù thỏỳp (tổùc õọửng baớn tóỷ coù
giaù trở tng lón so vồùi ngoaỷi tóỷ) coù taùc duỷng khuyóỳn
khờch nhỏỷp khỏứu, gỏy bỏỳt lồỹi cho xuỏỳt khỏứu vỗ haỡng
xuỏỳt khỏứu tổồng õọỳi õừt, khoù baùn ra nổồùc ngoaỡi, tổùc laỡ
gỏy trồớ ngaỷi cho ngaỡnh saớn xuỏỳt trong nổồùc hổồùng vóử
xuỏỳt khỏứu, bỏỳt lồỹi cho vióỷc chuyóứn dởch ngoaỷi tóỷ tổỡ
nổồùc ngoaỡi vaỡo trong nổồùc, khọỳi lổồỹng dổỷ trổợ ngoaỷi
họỳi seợ bở xoùi moỡn. Ngổồỹc laỷi, mọỹt tyớ giaù họỳi õoaùi cao
seợ coù taùc õọỹng bỏỳt lồỹi cho nhỏỷp khỏứu, khuyóỳn khờch
xuỏỳt khỏứu vỗ laỡm cho haỡng nhỏỷp khỏứu õừt hồn, haỡng
xuỏỳt khỏứu reớ hồn, dóứ caỷnh tranh trón thởo trổồỡng quọỳc
tóỳ, dóứ tỗm õổồỹc thở trổồỡng hồn. Do õoù, nhổợng ngaỡnh
saớn xuỏỳt coù nguyón lióỷu nhỏỷp khỏứu hay thay thóứ haỡng
nhỏỷp khỏứu gỷp trồớ ngaỷi trong khi ngaỡnh saớn xuỏỳt haỡng
cho thở trổồỡng nổồùc ngoaỡi thuỏỷn lồỹi hồn, lổồỹng ngoaỷi
tóỷ coù khuynh hổồùng chuyóứn vaỡo trong nổồùc khaù hồn,
khọỳi dổỷ trổớ ngoaỷi tóỷ coù cồ họỹi gia tng.
Trong caùc trổồỡng hồỹp trón, NHTW can thióỷp õóứ giổợ
cho tyớ giaù họỳi õoaùi khọng thng trỏửm quaù õaùng, laỡm dởu
bồùt nhổợng tỗnh traỷng bỏỳt ọứn õởnh cuớa nóửn kinh tóỳ trong

nổồùc. NHTW can thióỷp trón thở trổồỡng họỳi õoaùi bũng
caùch tham gia mua hay baùn ngoaỷi tóỷ õóứ duy trỗ tyớ giaù
họỳi õoaùi bióỳn õọứi trong mọỹt bión vổỷc khọng quaù lồùn,
nhồỡ õoù chóỳ ngổỷ bồùt taùc õọỹng õọỳi vồùi nóửn kinh tóỳ trong
nổồùc. Khi giaù ngoaỷi tóỷ lón cao, NHTW õổa ngoaỷi tóỷ ra
baùn õóứ laỡm chỏỷm bồùt nhởp tng giaù ngoaỷi tóỷ. Dộ nhión,
chố laỡm õổồỹc õióửu õoù khi dổỷ trổợ ngoaỷi coỡn ồớ mổùc õọỹ
tổồng õọỳi khaớ quan. Ngổồỹc laỷi, khi giaù ngoaỷi tóỷ xuọỳng
quaù thỏỳp, NHTW duỡng tióửn trong nổồùc mua ngoaỷi tóỷ vaỡo
õóứ duy trỗ mọỹt bión vổỷc bióỳn õọứi ờt taùc õọỹng maỷnh
õọỳi vồùi sinh hoaỷt kinh tóỳ trong nổồùc nhỏỳt laỡ õóứ taùi taỷo
khọỳi dổỷ trổợ ngoaỷi tóỷ õaợ bở thióỳu huỷt.


PHÁƯN 2. CHÊNH SẠCH TIÃƯN TÃÛ CA NHNN
VIÃÛT NAM
A . TÇNH HÇNH VÁÛN HNH CẠC CÄNG CỦ
CHÊNH SẠCH TIÃƯN TÃÛ
CA NHNN VIÃÛT NAM HIÃÛN NAY
I.

MỦC TIÃU CHIÃÚN LỈÅÜC

Mủc tiãu chiãún lỉåüc theo tinh tháưn Nghë quút Âải
häüi Âng ton qúc láưn thỉï IX l : “Thỉûc thi Chênh sạch
tiãưn tãû gọp pháưn äøn âënh kinh tãú vi mä, kiãøm soạt lảm
phạt, thục âáøy sn sút tiãu dng, kêch thêch âáưu tỉ
phạt triãøn. Sỉí dủng linh hoảt cạc cäng củ chênh sạch
tiãưn tãû nhỉ t giạ, li sút, nghiãûp vủ thë trỉåìng måí...
theo ngun tàõc thë trỉåìng. Náng dáưn v tiãún tåïi thỉûc

hiãûn âáưy â tênh chuøn âäøi ca âäng Viãût Nam... hçnh
thnh mäi trỉåìng minh bảch, lnh mảnh v bçnh âàóng
cho hoảt âäüng ca hãû thäúng Ngán hng... “

II. CẠC CÄNG CỦ ÂIÃƯU HNH CSTT HIÃÛN NAY
Mủc âiïch ca Chênh sạch tiãưn tãû l âiãưu tiãút lỉåüng
tiãưn trong lỉu thäng, sỉû âiãưu tiãút ny thãø hiãûn qua hai
hỉåïng: måí räüng v thàõc chàûc tiãưn tãû. Viãûc âiãưu tiãút
lỉåüng cung tiãưn nhỉ thãú no âãø cho nãưn kinh tãú phạt
triãøn mäüt cạch nhëp nhng ln l váún âãư nan gii ca
cạc qúc gia, thiãúu hay thỉìa tiãưn ln cọ tạc dủng tiãu
cỉûc ca nọ. Tuy nhiãn, trong thỉûc tãú âiãưu hnh CSTT ty
vo tỉìng thåìi k phạt triãøn kinh tãú, ty vo hon cnh
củ thãø ca Kinh tãú - x häüi m sỉí dủng CSTT thàõt
chàût hay måí räüng tiãưn tãû. Âáy cng l váún âãư nhảy
cm âäúi våïi cạc nh âiãưu hnh CSTT. Âãø lm âỉåüc âiãưu
ny, NHTW phi sỉí dủng hng loảt cạc cäng củ nhỉ:
dỉû trỉỵ bàõt büc, li sút, t giạ häúi âoại, tại cáúp
väún, nghiãûp vủ thë trỉåìng måí. Å í nỉåïc ta trong thåìi gian
qua, NHNN â thãø hiãûn vai tr ca mçnh trong viãûc thỉûc
thi CSTT, âỉåüc thãø hiãûn thäng qua viãûc sỉí dủng cạc
cäng củ nhỉ sau:


1. Cọng cuỷ laợi suỏỳt
Laợi suỏỳt laỡ mọỹt cọng cuỷ quan troỹng õỷc bióỷt trong
tay NHNN õóứ haỷch õởnh vaỡ õióửu haỡnh Chờnh saùch tióửn
tóỷ. Laợi suỏỳt laỡ vỏỳn õóử hóỳt sổùc nhaỷy caớm trong nóửn
kinh tóỳ, noù taùc õọỹng õóỳn moỹi khỏu cuớa quaù trỗnh saớn
xuỏỳt kinh doanh, tờch luyợ tióu duỡng, tióỳt kióỷm vaỡ õỏửu

tổ... Kinh nghióỷm quọỳc tóỳ vaỡ thổỷc tióứn nổồùc ta trong
nhióửu nm õọứi mồùi cho thỏỳy vai troỡ quan troỹng cuớa cồ
chóỳ õióửu haỡnh laợi suỏỳt õọỳi vồùi muỷc tióu ọứn õởnh vaỡ
phaùt trióứn thở trổồỡng taỡi chờnh tióửn tóỷ, thuùc õỏứy saớn
xuỏỳt kinh doanh vaỡ tng trổồớng kinh tóỳ.
Thỏỷt vỏỷy, cuỡng vồùi tióỳn trỗnh õọứi mồùi, õióửu haỡnh
CSTT, vióỷc õióửu haỡnh laợi suỏỳt cuớa NHNN õaợ khọng ngổỡng
hoaỡn thióỷn. Tổỡ vióỷc NHNN bừt õỏửu chuyóứn sang thổỷc
hióỷn chờnh saùch laợi suỏỳt thổỷc dổồng tổỡ chóỳ õọỹ laợi
suỏỳt ỏm nm 1992, tổỡng bổồùc xoaù boớ bao cỏỳp qua laợi
suỏỳt, õaùnh dỏỳu bổồùc khồới õỏửu cho thổỷc hióỷn muỷc tióu
tổỷ do hoùa laợi suỏỳt. Tổỡ cồ chóỳ trỏửn laợi suỏỳt thổỷc hióỷn
tổỡ nm 1996, NHNN õaợ chuyóứn sang õióửu haỡnh theo laợi
suỏỳt cồ baớn nm 2000, thổỷc hióỷn tổỷ do hoùa laợi suỏỳt cho
vay ngoaỷi tóỷ tổỡ thaùng 6/2001 vaỡ thổỷc hióỷn cồ chóỳ laợi
suỏỳt thoớa thuỏỷn giổợa tọứ chổùc tờn duỷng (TCTD) vồùi
khaùch haỡng tổỡ thaùng 6/2002.
ióứm khaùc bióỷt vaỡ nọỹi dung õọứi mồùi chuớ yóỳu cuớa cồ
chóỳ õióửu haỡnh laợi suỏỳt cồ baớn khaùc vồùi caùc cồ chóỳ laợi
suỏỳt trổồùc õoù kóứ caớ cồ chóỳ laợi suỏỳt trỏửn gỏửn õỏy
õổồỹc coi laỡ coù nhióửu tờnh ổu vióỷc hồn, õoù laỡ vióỷc xaùc
õởnh mọỹt mổùc laợi suỏỳt dổỷa vaỡo quan hóỷ cung cỏửu vọỳn
tờn duỷng trón thở trổồỡng, thọng qua vióỷc tờnh toaùn bỗnh
quỏn caùc mổùc laợi suỏỳt huy õọỹng vaỡ cho vay cuớa mọỹt sọỳ
NHTM õổồỹc choỹn laỡm õaỷi dióỷn, õọửng thồỡi coù tham khaớo
cỏn nhừc thóm laợi suỏỳt thở trổồỡng lión ngỏn haỡng, laợi suỏỳt
thở trổồỡng mồớ, laợi suỏỳt õỏỳu thỏửu traùi phióỳu kho baỷc vaỡ
mọỹt sọỳ chố tióu mổùc tng trổồớng kinh tóỳ, chố sọỳ laỷm
phaùt, tyớ giaù...mổùc laợi suỏỳt naỡy õổồỹc cọng bọỳ laỡm cồ sồớ
cho caùc tọứ chổùc tờn duỷng thổỷc hióỷn cho vay. Roợ raỡng laỡ

nóỳu nhổ caùc cồ chóỳ laợi suỏỳt trổồùc õoù chuớ yóỳu õổồỹc
õióửu haỡnh theo yù thổùc chuớ quan aùp õỷt haỡnh chờnh thỗ
vồùi cồ chóỳ laợi suỏỳt naỡy õaợ thổỷc hióỷn mọỹt bổồùc õọứi
mồùi cồ baớn laỡ NHNN õaợ õióửu haỡnh laợi suỏỳt theo tờn hióỷu
thở trổồỡng chuù troỹng õóỳn cung cỏửu vọỳn tờn duỷng vaỡ
muỷc tióu cuớa Chờnh saùch tióửn tóỷ.


ióửu õaùng ghi nhỏỷn laỡ quaù trỗnh õọứi mồùi õióửu haỡnh
laợi suỏỳt õaợ õổồỹc NHNN thổỷc hióỷn theo hổồùng tióỳn tồùi
muỷc tióu tổỷ do hoùa vồùi nhổợng bổồùc õi thỏỷn troỹng phuỡ
hồỹp vồùi xu hổồùng phaùt trióứn cuớa Thở trổồỡng tióửn tóỷ,
khaớ nng kióứm soaùt tióửn tóỷ cuớa NHNN vaỡ mổùc õọỹ họỹi
nhỏỷp cuớa kinh tóỳ Vióỷt Nam vaỡo Thở trổồỡng taỡi chờnh khu
vổỷc vaỡ thóỳ giồùi. Vióỷc thổỷc hióỷn cồ chóỳ laợi suỏỳt thoớa
thuỏỷn giổợa TCTD va khaùch haỡng õaợ taỷo õióửu kióỷn cho
caùc quan hóỷ tờn duỷng, laợi suỏỳt phaùt trióứn, thuùc õỏứy
caỷnh tranh laỡnh maỷnh giổợa caùc TCTD.
Vỏỳn õóử nọứi bỏỷt trong caớ nm 2002 laỡ laợi suỏỳt dióựn
bióỳn traùi chióửu nhau, trong khi laợi suỏỳt ngoaỷi tóỷ giaớm
xuọỳng thỗ laợi suỏỳt nọỹi tóỷ tng lón. Trổồùc yóu cỏửu khaùch
quan cuớa thổỷc tióựn, tổỡ ngaỡy 1/6/2002 NHNN quyóỳt õởnh
chuyóứn sang cồ chóỳ laợi suỏỳt thoaớ thuỏỷn ọửng Vióỷt Nam
cuớa caùc tọứ chổùc tờn duỷng õọỳi vồùi khaùch haỡng. Theo õoù
caùc tọứ chổùc tờn duỷng õổồỹc chuớ õọỹng thoaớ thuỏỷn laợi
suỏỳt õọỳi vồùi khaùch haỡng trón cồ sồớ cung cỏửu vọỳn, laợi
suỏỳt cồ baớn do NHNN cọng bọỳ chố coù tờnh chỏỳt tham khaớo.
Tuy nhión NHNN vỏựn tióỳp tuỷc õióửu haỡnh vaỡ thổỷc hióỷn
laợi suỏỳt taùi chióỳt khỏỳu vaỡ laợi suỏỳt taùi cỏỳp vọỳn õọỳi vồùi
caùc tọứ chổùc tờn duỷng. Nóỳu nhổ laợi suỏỳt huy õọỹng vọỳn

cao nhỏỳt cuớa caùc tọứ chổùc tờn duỷng trong caùc thaùng õỏửu
nm 2002 chố dổỡng ồớ mổùc 0,6% /thaùng, laợi suỏỳt cho vay
bỗnh quỏn 0,7% /thaùng thỗ tổỡ thaùng 6 vaỡ õỷc bióỷt tổỡ
thaùng 8/2002 vaỡ 9/2002 õaợ tng lón cao. Laợi suỏỳt huy
õọỹngvọỳn cao nhỏỳt cuớa nhióửu NHTM lón tồùi 0,7% thỏỷm
chờ 0,72%, cao nhỏỳt trong voỡng 3 nm gỏửn qua. Ngay caớ
Ngỏn Haỡng Ngoaỷi Thổồng Vióỷt Nam vaỡ Ngỏn Haỡng Cọng
Thổồng Vióỷt Nam luọn coù thóỳ maỷnh vóử huy õọỹng vọỳn,
coù laợi suỏỳt tióửn gổới thỏỳp, thổồỡng xuyón baùn buọn vọỳn
vaỡ chi phọỳi trón thở trổồỡng tióửn tóỷ nhổng tổỡ thaùng 8 vaỡ
9/2002 tung ra chióỳn dởch huy õọỹng vọỳn bũng caùc kyỡ
phióỳu vaỡ traùi phióỳu lón tồùi 8% - 8,2%/nm. Tỗnh hỗnh õoù õaợ
thổỷc sổỷ cho thỏỳy sổỷ sọi õọỹng cuớa thở trổồỡng vọỳn.
ióửu naỡy trổồùc hóỳt do nhu cỏửu vọỳn cuớa nóửn kinh tóỳ
tng lón, tióỳp theo laỡ do sổỷ phaùt trióứn cuớa thở trổồỡng
bỏỳt õọỹng saớn vaỡ cuọỳi cuỡng laỡ do nhióửu tọứ chổùc phi
ngỏn haỡng tham gia caỷnh tranh tờch cổỷc trón thở trổồỡng
vọỳn nhổ hoaỷt õọỹng cuớa Trung tỏm giao dởch Chổùng khoaùn
taỷi Thaỡnh Phọỳ Họử Chờ Minh, caùc Cọng ty baớo hióứm, Quyợ
õỏửu tổ, Cọng ty taỡi chờnh, Cọng ty cho thuó taỡi chờnh, Cọng
ty dởch vuỷ tióỳt kióỷm bổu õióỷn... laỡm cho caùc NHTM khọng
coỡn õọỹc quyóửn trón thở trổồỡng vọỳn nhổ trổồùc õỏy nổợa.


Nhổ vỏỷy, qua gỏửn 20 nm õọứi mồùi, cồ chóỳ laợi suỏỳt
cuớa NHNN õaợ õổồỹc hoaỷch õởnh theo hổồùng tờch cổỷc nồùi
loớng, tổỡng bổồùc hổồùng tồùi tổỷ do hoaù, phuỡ hồỹp vồùi õióửu
kióỷn kinh tóỳ xaợ họỹi trong nổồùc, mổùc õọỹ họỹi nhỏỷp cuớa
nóửn kinh tóỳ nổồùc ta vồùi thở trổồỡng taỡi chờnh khu vổỷc vaỡ
thóỳ giồùi. Cồ chóỳ õióửu haỡnh laợi suỏỳt ngaỡy caỡng trồớ nón

linh hoaỷt hồn, baùm theo cung cỏửu vọỳn thở trổồỡng, dỏửn
dỏửn mồớ rọỹng quyóửn chuớ õọỹng xaùc õởnh laợi suỏỳt kinh
doanh cho caùc tọứ chổùc taỡi chờnh õóứ tng khaớ nng caỷnh
tranh nhổng vỏựn õaớm baớo sổỷ kióứm soaùt vaỡ õióửu haỡnh
cuớa NHNN õọỳi vồùi laợi suỏỳt trón thở trổồỡng tióửn tóỷ.
2. Cọng cuỷ tyớ giaù họỳi õoaùi
Vồùi hióỷp õởnh thổồng maỷi Vióỷt Myợ vaỡ nhổợng nọỹi
dung trong cam kóỳt AFTA lộnh vổỷc ngỏn haỡng Vióỷt Nam
õang tổỡng bổồùc xoaù boớ nhổợng khaùc bióỷt trong trong
chờnh saùch giổợa caùc NHVN vaỡ ngỏn haỡng nổồùc ngoaỡi. Vỗ
vỏỷy chờnh saùch ngoaỷi họỳi, tyớ giaù, Vióỷt Nam cuợng cỏửn
phaới coù nhổợng bổồùc thay õọứi phuỡ hồỹp.
óứ thổỷc hióỷn muỷc tióu duy trỗ tng trổồớng kinh tóỳ ồớ
mổùc ọứn õởnh 7-9%/nm, Vióỷt Nam cỏửn coù nhổợng chờnh
saùch kinh tóỳ noùi chung vaỡ nhổợng chờnh saùch tyớ giaù noùi
rióng hồỹp lyù, ọứn õởnh taỷo mọi trổồỡng thuỏỷn lồỹi nhũm
thu huùt vọỳn õỏửu tổ nổồùc ngoaỡi goùp phỏửn quan troỹng cho
quaù trỗnh cọng nghióỷp hoùa, hióỷn õaỷi hoaù õỏỳt nổồùc, duy
trỗ tyớ giaù họỳi õoaùi phuỡ hồỹp vồùi quan hóỷ cung cỏửu trón thở
trổồỡng õọửng thồỡi khọng ngổỡng nỏng cao uy tờn cuớa ọửng
Vióỷt Nam nhũm tổỡng bổồùc laỡm cho ọửng Vióỷt Nam trồớ
thaỡnh õọửng tióửn tổỷ do chuyóứn õọứi, goùp phỏửn ngn
chỷn tỗnh traỷng õọ la hoaù trong nóửn kinh tóỳ, tyớ giaù họỳi
õoaùi cỏửn õổồỹc õióửu haỡnh mọỹt caùch linh hoaỷt, phuỡ hồỹp
vồùi cung cỏửu ngoaỷi tóỷ nhũm khuyóỳn khờch xuỏỳt khỏứu,
kióứm soaùt nhỏỷp khỏứu, tng dổỷ trổợ ngoaỷi tóỷ cho õỏỳt
nổồùc, khọng õóứ xaớy ra nhổợng bióỳn õọỹng lồùn gỏy aớnh
hổồớng xỏỳu õóỳn nóửn kinh tóỳ xaợ họỹi.
Cồ chóỳ õióửu haỡnh TGH hióỷn nay laỡ khọng ỏỳn õởnh
mọỹt caùch cổùng nhừc bũng móỷnh lóỷnh haỡnh chờnh,

chónh lóỷch nhióửu vồùi tyớ giaù thổỷc tóỳ giao dởch trón thở
trổồỡng maỡ laỡ tyớ giaù thổỷc tóỳ hỗnh thaỡnh khaùch quan trón
thở trổồỡng coù tọứ chổùc vaỡ thở trổồỡng tổỷ do. Thay thóỳ
vióỷc quaớn lyù mang tờnh haỡnh chờnh cuớa NHNN bũng mọỹt
cồ chóỳ móửm deớo hồn, ờt mang tờnh aùp õỷt hồn, dổỷa vaỡo
cọng cuỷ kinh tóỳ laỡ chờnh nhổng khọng buọng loớng, thaớ nọứi
tyớ giaù mọỹt caùch tuyỡ tióỷn. Cuỷ thóứ:


Lỏỳy tyớ giaù thổỷc tóỳ bỗnh quỏn trón thở trổồỡng lión
ngỏn haỡng laỡm cn cổù xaùc õởnh giaù mua baùn ngoaỷi tóỷ
giổợa ngỏn haỡng vồùi ngỏn haỡng, giổợa ngỏn haỡng vồùi doanh
nghióỷp vaỡ dỏn cổ.
Caùc NHTM xaùc õởnh giaù mua baùn cuỷ thóứ trong phaỷm vi
nhỏỳt õởnh so vồùi giaù thổỷc tóỳ giao dởch bỗnh quỏn thở
trổồỡng lión ngỏn haỡng cuớa ngaỡy gỏửn nhỏỳt. Trổồùc õoù
(hióỷn nay laỡ +/- 0,25%) vaỡ vỗ vỏỷy õaợ haỷn chóỳ thỏỳp nhỏỳt
nhổợng taùc õọỹng cuớa vióỷc kờch giaù tng õọỹt bióỳn, gỏy
aớnh hổồớng xỏỳu vóử Kinh tóỳ - xaợ họỹi.
So vồùi cồ chóỳ trổồùc õỏy thỗ cồ chóỳ õióửu haỡnh tyớ giaù
hióỷn nay laỡ mọỹt bổồùc chuyóứn õọứi khaù cn baớn vóử
phổồng thổùc õióửu haỡnh. Cồ chóỳ õióửu haỡnh tyớ giaù hióỷn
nay laỡ sổỷ chuyóứn õọứi tổỡ cồ chóỳ tyớ giaù cọỳ õởnh do NHNN
quy õởnh vaỡ chố õổồỹc õióửu chốnh trong nhổợng tỗnh huọỳng
hóỳt sổùc cỏỳp thióỳt sang mọỹt cồ chóỳ tyớ giaù linh hoaỷt hồn,
phaớn ổùng nhaỷy beùn hồn vồùi cung cỏửu thở trổồỡng nhổng
vỏựn õổồỹc quaớn lyù khaù chỷt cheợ.
Cồ chóỳ õióửu haỡnh tyớ giaù hióỷn nay õaợ laỡm cho thở
trổồỡng ngoaỷi tóỷ cuớa Vióỷt Nam sọi õọỹng lón vồùi doanh sọỳ
giao dởch cao trón caớ thở trổồỡng lión ngỏn haỡng vaỡ thở

trổồỡng ngoaỷi tóỷ noùi chung. Lổồỹng ngoaỷi tóỷ giao dởch
trón thở trổồỡng õaợ tng lón õaùng kóứ, mổùc cung ngoaỷi tóỷ
dọửi daỡo vaỡ õaùp ổùng õổồỹc caùc nhu cỏửu vóử ngoaỷi tóỷ
cuớa nóửn kinh tóỳ. Tyớ giaù trón thở trổồỡng tổỷ do cuợng luọn
baùm saùt tyớ giaù cuớa thở trổồỡng chờnh thổùc. Loỡng tin õọỳi
vồùi ọửng Vióỷt Nam õaợ õổồỹc nỏng cao. Thở trổồỡng ngoaỷi
tóỷ trong nổồùc õaợ õổồỹc ọứn õởnh vaỡ chờnh mọỳi tổồng
quan giổợa cung cỏửu ngoaỷi tóỷ õaợ thổỷc sổỷ quyóỳt õởnh
mổùc tyớ giaù taỷo nón tờnh ọứn õởnh cuớa thở trổồỡng. Cồ chóỳ
õióửu haỡnh tyớ giaù họỳi õoaùi hióỷn nay laỡ mọỹt bổồùc tióỳn
tờch cổỷc goùp phỏửn quan troỹng õọỳi vồùi quaù trỗnh phaùt
trióứn kinh tóỳ xaợ họỹi, õọửng thồỡi noù laỡ mọỹt tỏỳt yóỳu
khaùch quan trong quaù trỗnh õọứi mồùi õỏỳt nổồùc. Tuy nhión
thở trổồỡng ngoaỷi họỳi Vióỷt Nam vỏựn coỡn nhổợng õióứm
chổa õổồỹc: thở trổồỡng ngoaỷi họỳi Vióỷt Nam chổa thổỷc
sổỷ phaùt trióứn, caùc giao dởch họỳi õoaùi chuớ yóỳu vỏựn laỡ
giao ngay õồn thuỏửn, khọỳi lổồỹng giao dởch ngoaỷi tóỷ chổa
cao, tỗnh traỷng õỏửu cồ gm giổợ ngoaỷi tóỷ coỡn khaù phọứ
bióỳn. Vióỷc õaùnh giaù cung cỏửu ngoaỷi tóỷ rỏỳt khoù khn
trong khi khaớ nng can thióỷp vaỡ phọỳi hồỹp caùc cọng cuỷ
chờnh saùch coỡn nhióửu haỷn chóỳ. Hóỷ thọỳng thanh toaùn
chổa phaùt trióứn, hióỷn tổồỹng sổớ duỷng õọ la trong thanh
toaùn coỡn phọứ bióỳn dỏựn tồùi nhổợng aớnh hổồớng khoù lổồỡng