Cách xử trí khi thân nhiệt trẻ sơ sinh thay đổi
Khi trẻ hạ nhiệt, cần lau khô và quấn tã ngay cho trẻ,
tránh để mất nhiệt lượng do bay hơi. Khi thân nhiệt
tăng trên 38 độ C, việc đầu tiên là phải cởi bớt quần áo
cho trẻ và cho bú mẹ ngay.
Hiện tượng hạ thân nhiệt: Thai nhi khi nằm trong tử cung
thường có thân nhiệt cao hơn thân nhiệt người mẹ từ 0,5
đến 1 độ C, nên ngay khi ra đời, trẻ có nguy cơ bị giảm
nhiệt rất nhanh, thường vào những đêm giá lạnh hay thậm
chí cả ban ngày nóng nực. Hạ thân nhiệt làm tăng 50%
nguy cơ tử vong của trẻ.
Hạ thân nhiệt do các nguyên nhân sau:
- Sơ sinh non tháng, thấp cân và thiếu lớp mỡ dưới da khiến
nhiệt độ ngoài da tăng, gây mức chênh nhiệt cao và càng
làm tăng sự mất nhiệt.
- Diện tích da so với cân nặng của trẻ sơ sinh rất lớn (gấp 2-
3 lần so với người lớn) nên cũng làm tăng nguy cơ mất
nhiệt.
- Trong những ngày đầu sau sinh, khả năng đáp ứng chuyển
hóa của trẻ đối với hiện tượng nhiễm lạnh rất hạn chế, càng
dễ bị hạ thân nhiệt và kéo theo mất năng lượng, sút cân.
- Nếu trẻ bị thiếu dưỡng khí như khi bị viêm phổi, cộng với
khả năng đáp ứng chuyển hóa với lạnh không có, gây ra
một vòng xoắn bệnh lý, càng làm trẻ thiếu dưỡng khí và hạ
thân nhiệt.
- Nếu trẻ không được bú sữa mẹ, khả năng chuyển hóa
trong cơ thể không tăng sẽ giảm trương lực cơ, gây thiếu
dinh dưỡng, thiếu năng lượng và lại càng khiến cơ thể hạ
nhiệt trầm trọng và dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn và suy
dinh dưỡng.
Cách phòng ngừa:
- Không bao giờ để trẻ ướt, luôn lau khô và quấn tã lót cho
trẻ, nếu không nhiệt lượng mất đi do bay hơi sẽ cao gấp 10
lần nhiệt lượng được sản sinh.
- Mặc quần áo, quấn tã, chăn đệm đúng cách cho trẻ. Nếu
nhiệt độ trong phòng bình thường và dễ chịu đối với người
lớn thì coi như là lạnh và tương đương với nhiệt độ mùa
đông đối với trẻ sơ sinh. Nhiệt độ trong phòng bé nằm tối
thiểu là 30-32 độ C trong tuần đầu và 28-29 độ C trong
những tuần tiếp theo.
- Cho trẻ nằm chung với mẹ sau đẻ càng sớm càng tốt,
nhiệt độ ngoài da của mẹ cao hơn sẽ truyền hơi ấm cho con.
- Mọi việc chăm sóc như thay tã, tắm, cân... phải được thực
hiện nhanh chóng.
- Sử dụng các phương tiện ủ ấm như lồng ấp, túi chườm
ấm... hoặc ủ vào lồng ngực mẹ theo phương pháp chuột túi
trong trường hợp cần di chuyển bé.
- Dinh dưỡng đầy đủ, đặc biệt là việc cho bú mẹ sớm sẽ
giúp trẻ đáp ứng chuyển hóa, sản sinh năng lượng ổn định
hơn về thân nhiệt và tránh sút cân.
Hiện tượng tăng thân nhiệt ở sơ sinh:
Nguyên nhân là do trung tâm điều hòa nhiệt của trẻ sơ sinh
chưa hoàn thiện nên trẻ rất dễ bị tăng thân nhiệt. Khi thân
nhiệt trẻ trên 38 độ C, da sẽ nóng và rất đỏ, gây vã mồ hôi,
tăng nhịp tim, nhịp thở, gây suy hô hấp và mất nước.
Khi đó, cần khẩn trương tìm nguyên nhân gây sốt ở trẻ như
nhiễm khuẩn, mất nước; hoặc do ủ ấm và nhiệt độ trong
phòng của trẻ quá cao. Trẻ sơ sinh có thể bị tăng thân nhiệt
trong những ngày sút cân sinh lý. Việc đầu tiên là cần hạ
bớt nhiệt độ trong phòng và cởi bớt quần áo, tránh gió lùa
và cho trẻ bú mẹ ngay.