Bài giảng về hợp đồng trong công ty

Luật gia Phan Văn Tân 1
Chuyên đề 1
Hợp đồng là công cụ pháp lý
quan trọng để bảo đảm an
toàn và hiệu quả kinh doanh
Luật gia Phan Văn Tân
Phó Viện trưởng Viện Kinh tế & Kinh doanh
Giám đốc Trung tâm Thông tin tư vấn Pháp luật
ĐT:091.320.2846 - Email:
Luật gia Phan Văn Tân 2
Mục tiêu tìm hiểu, nghiên cứu

Tiếp cận thông tin mới về tư duy, chính
sách, luật lệ liên quan đến hoạt động
doanh nghiệp

Nắm vững tinh thần và lời văn của các
qui phạm pháp luật và hướng sửa đổi,
bổ sung, hoàn thiện;

Chủ động sử dụng hữu hiệu các công
cụ quản lý, làm chủ và kiểm soát được
mọi hoạt động của doanh nghiệp:
Luật gia Phan Văn Tân 3
I. Doanh nghiệp và kinh doanh
DN là phương tiện kinh doanh của
doanh nhân
Nhà kinh doanh cần trả lời 4 câu hỏi:
+ Đích đến là gì: tối đa hóa sự giầu có;
+ Bằng phương tiện nào: DN;
+ Phương thức nào: quản trị khoa học;

+ Là ai: doanh nhân hay nhà quản trị.
DN là chủ thể của quan hệ hợp đồng
Luật gia Phan Văn Tân 4
I. Doanh nghiệp và kinh doanh
–
Dự án tốt quyết định thành công
•
Phân tích lựa chọn và thẩm định
dự án:
–
Phân tích thị trường,
–
Phân tích kỹ thuật,
–
Phân tích nhân lực,
–
Phân tích tài chính
Luật gia Phan Văn Tân 5
“Ê kíp” quản lý dự án
Luật gia Phan Văn Tân 6
I. Doanh nghiệp và kinh doanh
–
Ba con người pháp lý trong
doanh nghiệp:
•
Chủ sở hữu: hưởng lợi tức,
•
Nhà quản trị: hưởng lương,
•
Người lao động: hưởng lương

–
Chủ sở hữu + nhà quản trị =
doanh nhân
Luật gia Phan Văn Tân 7
I. Doanh nghiệp và kinh doanh
•
Bốn đặc trưng của doanh nhân:
–
Bỏ vốn của mình để đầu tư, KD
–
Có khả năng tập hợp một cộng đồng để làm
tăng giá trị của họ so với giá trị riêng lẻ
–
Có thể đưa ra QĐ đầu tư, KD ngay khi chưa
hội đủ các thông tin và trong điều kiện thị
trường còn chứa đựng các yếu tố bất ổn (cơ
hội - mạo hiểm)
–
Có thể là chủ thể định hình văn hoá công ty
Luật gia Phan Văn Tân 8
I. Doanh nghiệp và kinh doanh
•
Ba hoạt động chính của DN:
–
Kinh doanh: SX – TM – DV;
–
Tài chính:
•
Vay, trả tiền,
•

Mua bán cổ phần, trái phiếu,
•
Tái cấu trúc tài chính,
•
Chi trả
–
Đầu tư:
•
tài sản dài hạn, tài sản tài chính
Luật gia Phan Văn Tân 9
I. Doanh nghiệp và kinh doanh
•
Quản trị: làm cho tăng trưởng, phát
triển
–
Yêu cầu cơ bản của quản trị DN:
•
An toàn: về pháp lý, về tài sản;
•
Hiệu quả: tối đa hóa sự giầu có
–
Hai yêu cầu cơ bản có tính mâu thuẫn
nhau:
•
Chủ sở hữu và nhà quản trị phải biết cách
điều chỉnh
Luật gia Phan Văn Tân 10
I. Doanh nghiệp và kinh doanh
•
Quản trị các mối quan hệ - bảo đảm

an toàn về pháp lý
–
Đầu vào:
•
Vật tư, năng lượng,
•
Tiền vốn, dịch vụ mua ngoài,
–
Đầu ra:
•
Bán gì.
•
Cách bán, thu tiền
–
Quan hệ nội bộ:
•
Lao động, tiền lương, tiền thưởng
Luật gia Phan Văn Tân 11
I. Doanh nghiệp và kinh doanh
•
Ba khâu chính của quản trị doanh nghiệp:
–
Hoạch định: cần kiên định – vai trò “cầm lái”
•
Chiến lược (thị trường, khách hàng, …),
•
Cơ cấu (ngành nghề, tài sản, tổ chức, …),
•
Thể chế
–

Điều hành – vai trò “cầm chèo”
•
Cần linh hoạt – kế hoạch, tiến độ
–
Đánh giá, giám sát: vai trò “bao công”
•
Đo đếm, phân tích hoạt động (an toàn & hiệu quả),
•
Cần công minh, công bằng (giữ người tài)
Luật gia Phan Văn Tân 12
II. Hợp đồng là tiền đề
kế hoạch kinh doanh của DN
1. HIỆU LỰC CỦA HỢP ĐỒNG
•
Hợp đồng lập một cách hợp lệ trở thành
pháp luật đối với các bên đã lập ra nó
–
Các bên có nghĩa vụ pháp lý thực hiện đúng;
–
Được bảo đảm thực hiện bằng sức mạnh của
bộ máy nhà nước
•
Vụ của Vietnamairliner, vụ ông Bửu Huy,…
–
Có giá trị pháp lý với các cơ quan nhà nước
•
thuế, hải quan, QLTT, tòa án, trọng tài, …
Luật gia Phan Văn Tân 13
II. Hợp đồng là tiền đề
kế hoạch kinh doanh của DN

•
2. Kế hoạch kinh doanh phải dựa trên
quan hệ hợp đồng đã được thiết lập
–
Trong kinh tế thị trường:
•
Phải sản xuất cái mà người ta cần;
•
Làm ra hàng hoá không khó, bán được hàng mới
khó, khó nhất là thu đủ tiền về;
•
Hợp đồng là cam kết có hiệu lực pháp luật;
–
Tự nguyện: thoả thuận,
–
Có hiệu lực bắt buộc đối với các bên.
Luật gia Phan Văn Tân 14
II. Hợp đồng là tiền đề
kế hoạch kinh doanh của DN
–
Tổng hợp các hợp đồng có thu tiền xác định
được đầu ra của kế hoạch kinh doanh:
•
Từng loại sản phẩm cho từng khách hàng,
•
Từng hạng mục công trình nhận thi công,
•
Từng loại dịch vụ nhận làm, vv …
–
Tổng hợp các hợp đồng phải trả tiền xác định

đầu vào của kế hoạch kinh doanh:
•
Vật tư, nguyên liệu, tiền vay để kinh doanh,
•
Dịch vụ thuê ngoài,
•
Nhà thầu lại.
Luật gia Phan Văn Tân 15
II. Hợp đồng là tiền đề
kế hoạch kinh doanh của DN
–
Tổng giá trị các hợp đồng đầu ra xác định kế
hoạch doanh thu trong năm kế hoạch:
•
Kế hoạch sản xuất,
•
Điều chuyển thiết bị thi công,
•
Bố trí lao động.
–
Tổng giá trị các hợp đồng đầu vào xác định kế
hoạch chi phí mua, thuê ngoài:
•
Kế hoạch mua sắm,
•
Kế hoạch vận chuyển,
•
Kế hoạch chi phí.
Luật gia Phan Văn Tân 16
II. Hợp đồng là tiền đề

kế hoạch kinh doanh của DN
3. Chất lượng kế hoạch lập ra tuỳ thuộc chất
lượng các hợp đồng đã ký:
–
Lập kế hoạch kinh doanh dựa trên các hợp
đồng đã ký;
–
Điều hành kế hoạch dựa trên việc tổ chức
thực hiện các hợp đồng;
–
Đánh giá thực hiện kế hoạch dựa trên kết quả
thanh lý hợp đồng, phân tích tình hình thực
hiện
Luật gia Phan Văn Tân 17
III. Hiệu quả và an toàn kinh doanh
tuỳ thuộc chất lượng công tác HĐ
1. Quản trị công ty bao gồm ba khâu:
–
Hoạch định dựa trên nghiên cứu các quan hệ
hợp đồng:
•
Các quan hệ hợp đồng cũ,
•
Các quan hệ hợp đồng có thể thiết lập.
–
Điều hành kế hoạch - tổ chức thực hiện hợp
đồng;
–
Đánh giá, giám sát – phân tích kết quả ký và
thực hiện hợp đồng.

Luật gia Phan Văn Tân 18
III. Hiệu quả và an toàn kinh doanh
tuỳ thuộc chất lượng công tác HĐ
2. Sự giầu có thêm tuỳ thuộc:
–
Ký được hợp đồng đầu ra với giá cao;
–
Ký hợp đồng đầu vào với giá thấp;
–
Tổ chức thực hiện hợp đồng với chi phí hợp
lý + thu tiền bán hàng nhanh, đủ;
–
Kết quả:
•
Doanh thu cao,
•
Chí phí mua ngoài thấp,
•
Lợi nhuận - sự giầu có thêm đạt tối đa.
Luật gia Phan Văn Tân 19
Công ty cổ phần Toyota
–
Sản lượng 7 triệu xe hơi/năm (các loại)
•
2.000 xe xuất xưởng mỗi ngày,
•
Mỗi xe lắp ráp từ 20.000 chi tiết,
•
Có 105 cty vệ tinh,
–

Lao động 280.000 người
–
Áp dụng hệ thống Justime: không dùng một
mét vuông kho chứa nào
Luật gia Phan Văn Tân 20
III. Hiệu quả và an toàn kinh doanh
tuỳ thuộc chất lượng công tác HĐ
3. Sai sót,yếu kém trong công tác hợp đồng:
–
Gây thiệt hại lớn đến công ty;
–
Làm thua lỗ, phá sản công ty;
–
Mỗi chữ trong hợp đồng có thể đem lại hoặc
làm mất cả tỷ đồng
•
Vụ của Vietnamairline,
•
Vụ của TCT dầu khí, của Liên đoàn bóng đá VN
•
Nhiều dự án: mía đường, đánh bắt xa bờ.
–
Kiếm được hợp đồng tốt có thể là bước ngoặt
Luật gia Phan Văn Tân 21
Thảo luận tình huống
Cty TNHH Bá Khoát (Bên B) ký hợp đồng thầu xây
dựng 242 căn hộ cho cty Hải Long (Bên A) trong
một dự án đầu tư tại Thủ Đức. Hợp đồng có
điều khoản: hợp đồng có hiệu lực thực hiện khi
chủ đầu tư cung cấp 3 thư bảo lãnh thanh toán

trị giá 3 triệu USD. Ký xong h.đ, Bên B tập kết
ngay ph.tiện thi công, xúc tiến g.phóng mặt
bằng, làm hạng mục hạ tầng kỹ thuật. Đột nhiên
Bên A yêu cầu ngừng thi công, chấm dứt h.đ.
Bên B kiện Bên A ra TAND TP.HCM đòi bồi
thường hơn 6 tỉ đồng do A đơn phương chấm
dứt h.đ.
Luật gia Phan Văn Tân 22
III. Hiệu quả và an toàn kinh doanh tuỳ
thuộc chất lượng công tác HĐ
•
4. Làm hợp đồng bảo đảm an toàn pháp lý
–
Cam kết sát hợp bảo đảm tính khả thi;
–
Thỏa thuận chi tiết, tỷ mỉ, kỹ lưỡng - bảo đảm
kỷ luật thanh toán;
–
Chế tài phạt vi phạm hợp đồng:
•
Tăng tính ràng buộc, trách nhiệm
–
Giả định các tình huống tranh chấp, vướng
mắc thường gặp:
•
Trách nhiệm và cách xử lý
Luật gia Phan Văn Tân 23
IV. Tổ chức hợp đồng - một nội
dung quản trị thường xuyên
1. Qui trình quản trị 8 bước:

–
Chuẩn bị,
–
Đàm phán,
–
Ký,
–
Tổng hợp hợp đồng đã ký để lập kế hoạch,
–
Điều hành thực hiện các hợp đồng,
–
Giải quyết kịp thời vướng mắc,
–
Thanh lý,
–
Đánh giá, phân tích công tác hợp đồng.
Luật gia Phan Văn Tân 24
IV. Tổ chức hợp đồng - một nội
dung quản trị thường xuyên
2. Làm hợp đồng một cách bài bản
–
Tập huấn nghiệp vụ cho người liên quan:
•
Kiến thức pháp lý
•
Kỹ thuật soạn thảo hợp đồng, đàm phán,
•
Tổng hợp kế hoạch,
•
Theo dõi, đôn đốc, lập biên bản;

–
Đầu mối điều hành thực hiện hợp đồng:
•
Theo sơ đồ Gallt hoặc sơ đồ PERT,
•
Lao động, vật tư, thiết bị, tiền, vận chuyển, nghiệm
thu khớp với tiến độ hợp đồng.
Luật gia Phan Văn Tân 25
IV. Tổ chức hợp đồng - một nội
dung quản trị thường xuyên
3. Xử lý kịp thời các trục trặc, vướng mắc:
–
Thường trực theo dõi, phát hiện,
•
Chủ động tự xử lý,
•
Thông báo ngay, trực tiếp cho đối tác,
•
Lập biên bản ngay khi có trục trặc;
–
Xử lý kịp khi có nguy cơ tổn thất vật chất;
–
Khởi kiện kịp thời vụ việc khi thương lượng
không thành:
•
Hồ sơ, chứng cứ
•
Thời hiệu