LOẠI BỎ TRỞ NGẠI

10
LOẠI BỎ TRỞ NGẠI
Người nào quan tâm đến sự thành công đều phải học cách
xem thất bại là một phần tất yếu không thể tránh khỏi và
có tính tích cực trong quá trình vươn đến đỉnh cao.
- Joyce Brothers
heo bạn thì mỗi người cần cố gắng bao
nhiêu lần để đạt được những mục tiêu của mình
trước khi đầu hàng? Trung bình không đến 1 lần.
Hầu hết mọi người đều buông xuôi trước khi thử cố
gắng lần đầu tiên. Và lý do mà họ từ bỏ là vì tất cả
những trở ngại, khó khăn, vấn đề và những điều cản
trở đã bất ngờ xuất hiện ngay khi họ quyết định thực
hiện một điều gì đó hoàn toàn mới mẻ.
Sự thực là những người thành công thường gặp
nhiều thất bại hơn những người bình thường khác,
ngay cả so với những người thường xuyên thất bại.
Những người thành công luôn tìm cách thử nhiều
việc với nhiều lần khác nhau, thất bại, tự đứng lên,
và thử lại lần nữa – cứ hết lần này đến lần khác,
trước khi họ giành được thắng lợi cuối cùng. Trong
khi đó, những người không thành công chỉ thử một
vài điều hoặc không dám thử bất cứ điều gì và
nhanh chóng muốn quay trở lại những điều quen
thuộc mà họ từng làm trước đó.
THẤT BẠI TẠM THỜI
Bạn nên có sự chuẩn bị trước khả năng có thể
sẽ thất bại và liên tiếp gặp trở ngại trước khi đạt
được những mục tiêu của mình. Bạn nên xem thất
bại và những trở ngại trước mắt là một phần trong
cái giá phải trả trên con đường tiến đến thành công

mà chắc chắn không sớm thì muộn bạn sẽ đạt được.
Henry Ford đã từng nói rằng: “Thất bại chỉ đơn thuần
là một cơ hội để bắt đầu lại một cách thông minh hơn”.
Sau khi đã chuẩn bị sẵn sàng, bạn hãy quyết
định về mục tiêu của mình và tự trả lời câu hỏi: Tại
sao mình lại chưa đạt được mục tiêu đó? Điều gì
đang trì kéo mình? Khoảng cách hiện tại giữa mình
và mục tiêu còn bao xa?
Hãy nhận diện tất cả những trở ngại xuất hiện
giữa vị trí hiện tại với các mục tiêu của bạn. Hãy
viết ra mọi chi tiết, dù nhỏ nhất, mà bạn có thể nghĩ
ra nếu chúng đang cản trở hoặc kìm hãm bạn tiến về
phía trước.
C
HINH PHỤC MỤC TIÊU
128
TƯ DUY TRÊN PHƯƠNG DIỆN
GIẢI PHÁP
Hãy nhớ rằng: “Bạn sẽ trở thành điều mà bạn
thường xuyên nghĩ đến nhất”. Trong quá trình xử lý
khó khăn và trở ngại, những người thành công có
một cách tư duy đặc biệt mà chúng ta gọi là “định
hướng giải pháp”.
Những người thành công thường xuyên nghĩ về
giải pháp, trong khi những người khác kém thành
công lại thường nghĩ đến khó khăn và trở ngại.
Những người định hướng giải pháp luôn tìm cách
vượt qua, đi vòng hay loại bỏ những cản trở đang
ngáng đường họ. Còn người thất bại lúc nào cũng
nghĩ đến các vấn đề của mình, ai hoặc điều gì đã gây

ra chúng, họ cảm thấy buồn bực hay giận dữ ra sao,
sự thiếu may mắn mà họ phải gánh chịu…
Dựa trên “định hướng giải pháp” chúng ta chỉ đơn
giản trả lời câu hỏi: Chúng ta có thể giải quyết vấn
đề này như thế nào? Và sau đó hành động để xử lý
vấn đề.
Sẽ luôn có một số khó khăn giữa bạn và bất cứ
mục tiêu nào mà bạn muốn hoàn thành. Đây chính
là lý do tại sao thành công đôi khi còn được định
nghĩa là khả năng giải quyết vấn đề. Sự lãnh đạo cá
nhân là khả năng giải quyết vấn đề. Tính hiệu quả
cũng vậy. Tất cả những người đã đạt được thành
L
OẠI BỎ TRỞ NGẠI
129
công to lớn là những người đã phát triển được khả
năng giải quyết vấn đề xuất hiện giữa họ và mục tiêu
của mình.
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
LÀ MỘT KỸ NĂNG
May mắn là khả năng giải quyết vấn đề lại là
một kỹ năng, cũng giống như chạy xe đạp hoặc đánh
máy chữ – nghĩa là bạn có thể rèn luyện. Bạn càng
tập trung vào các giải pháp, thì giải pháp sẽ đến với
bạn càng nhiều và càng tốt. Bạn càng giỏi nắm bắt
tình hình, thì bạn sẽ càng có khả năng giải quyết các
vấn đề phát sinh nhanh chóng. Khi bạn giải quyết
vấn đề nhanh hơn và hiệu quả hơn, bạn sẽ dần quen
và có đủ khả năng giải quyết các vấn đề lớn hơn.
Sự thực là bạn có khả năng giải quyết bất cứ

vấn đề nào hoặc vượt qua bất cứ trở ngại nào trên
con đường dẫn đến mục tiêu, nếu sự khao khát của
bạn đủ mạnh. Bạn có đủ sự thông minh nội tại và
khả năng cần thiết để vượt qua bất cứ khó khăn nào.
LÝ THUYẾT RÀNG BUỘC
Một trong những bước đột phá quan trọng nhất
trong hoạt động tư duy của con người một vài thập
kỷ qua được Eliyahu Goldratt mô tả trong quyển
sách của mình có tựa đề Mục tiêu (The Goal) là “lý
C
HINH PHỤC MỤC TIÊU
130
thuyết ràng buộc”. Lý thuyết này cho rằng giữa bạn
và bất cứ điều gì mà bạn muốn hoàn thành luôn có
một mối ràng buộc, hay còn gọi là yếu tố giới hạn,
có thể quyết định kết quả mà bạn mong muốn.
Ví dụ, nếu bạn đang lái xe trên xa lộ và việc thi
công đường sá đã thu hẹp mặt đường lại, tất cả các
loại xe phải đi theo một làn xe duy nhất, thì điểm tắc
nghẽn cổ chai này trở thành mối ràng buộc về tốc độ
điều khiển xe của bạn, và quyết định phần lớn đến
tốc độ của cả hành trình.
Khi hoàn thành bất cứ mục tiêu lớn lao nào, sẽ
luôn xảy ra tình trạng ràng buộc hoặc tắc nghẽn mà
bạn phải vượt qua. Nhiệm vụ của bạn là phải nhận
diện nó một cách chính xác, sau đó tập trung tất cả
nỗ lực của mình nhằm làm giảm nhẹ sự ràng buộc
then chốt đó. Khả năng xử lý yếu tố giới hạn này có
thể giúp bạn tiến lên phía trước nhanh hơn bất cứ
điều gì khác.

QUY TẮC 80/20
Quy tắc 80/20 cũng áp dụng cho những ràng
buộc giữa bạn và các mục tiêu của mình. Trong quy
tắc này, 80% các ràng buộc của bạn có nguồn gốc từ
chính bên trong bản thân bạn. Chỉ có 20% các ràng
buộc là từ bên ngoài, do những con người và tình
huống khác quyết định. Nói một cách khác, chính
bản thân bạn là một vật cản trở lớn, quyết định tốc
L
OẠI BỎ TRỞ NGẠI
131
độ mà bạn có thể đạt được trong bất kỳ mục tiêu nào
bạn đã định ra cho mình.
Đối với hầu hết mọi người, điều này thật khó
chấp nhận. Nhưng những người thành công thường
quan tâm nhiều hơn đến điều gì đúng, hơn là người
nào đúng. Những người thành công quan tâm nhiều
hơn đến sự thực của tình huống và những điều mà
họ có thể làm để giải quyết vấn đề, hơn là quan tâm
đến việc bảo vệ bản ngã (cái tôi) của mình.
NHÌN VÀO CHÍNH MÌNH
Hãy tự hỏi rằng: Điều gì đang tồn tại bên trong
mình và đang kìm hãm bản thân mình? Hãy nhìn sâu
vào bên trong con người bạn và nhận diện những
ràng buộc quan trọng trong cá tính, tính khí, kỹ năng,
khả năng, thói quen, sự giáo dục, hoặc kinh nghiệm
- có thể chúng đang cản trở bạn đạt đến những mục
tiêu. Hãy hỏi và thành thực với chính mình.
Những trở ngại chính giữa bạn và mục tiêu
thường do tinh thần gây ra. Chúng thiên về tâm lý

và cảm xúc. Và bạn phải bắt đầu xử lý chính những
cản trở tinh thần này nếu muốn đạt được mọi thứ
trong khả năng.
HAI TRỞ NGẠI LỚN
Hai trở ngại lớn đối với thành công là sự sợ hãi
C
HINH PHỤC MỤC TIÊU
132
và sự nghi ngờ. Trước hết là tất cả những nỗi sợ hãi:
sợ thất bại, sợ nghèo khó, sợ thua lỗ, sợ xấu hổ, sợ
bị từ chối… có thể làm bạn chùn bước, không dám
thử bất cứ cơ hội nào ngay từ ý nghĩ ban đầu. Đó là
lý do tại sao mọi người thường khó có thể hoàn
thành một mục tiêu mới nào. Ngay khi nghĩ đến
mục tiêu, những nỗi sợ này tràn ngập tâm trí họ, và
dập tắt hoàn toàn sự khát khao của họ giống như
một xô nước tạt lên đám lửa nhỏ.
Trở ngại tinh thần thứ hai, cũng liên quan với
nỗi sợ, chính là sự nghi ngờ về khả năng của chính
mình. Chúng ta thường so sánh bản thân một cách
bất lợi so với những người khác và nghĩ rằng những
người khác giỏi hơn, thông minh hơn và có năng lực
hơn mình. Chúng ta thường nghĩ rằng: “Mình không
giỏi đến mức ấy”. Chúng ta nghĩ mình không đủ khả
năng và trình độ thấp kém trong khi những thách
thức thì quá lớn.
LÒNG DŨNG CẢM VÀ SỰ TỰ TIN
May mắn là bạn có thể gạt bỏ cả nỗi nghi ngờ và
sự sợ hãi. Mức độ dũng cảm và tự tin của bạn càng
cao, thì mức độ sợ hãi và nghi ngờ trong bạn càng

thấp, và những cảm xúc tiêu cực này càng có ít tác
động đến hiệu quả làm việc và hành vi của bạn.
Cách thức mà bạn có thể sử dụng để tăng lòng
dũng cảm và sự tự tin là thông qua kiến thức và kỹ
L
OẠI BỎ TRỞ NGẠI
133