109
BĐ QUËT THÛÁ BA:
MỐN QUÂ
CA CON NGƯỴNG
À
ng bẫy giúâ sấng hưm sau, xe ca chng
tưi rúâi khỗi thõ trêën Walton. Andy cho
biïët àõa àiïím mâ chng tưi sệ àïën lâ àêìm lêìy
Hutchison cấch thõ trêën khoẫng nùm mûúi ba
dùåm. Chng tưi chúã theo mưåt chiïëc xìng khấ
lúán. Giúâ thò tưi àậ hiïíu tẩi sao lêìn nây Andy lẩi
ài bùçng xe tẫi. Trúâi êm u vâ lẩnh. Trong khoang
xe Andy cố mưåt phđch câ phï vâ mưåt đt bấnh rấn.
Kïí ra, vúái thúâi tiïët nhû thïë nây thò quẫ thêåt tưi
thđch ngưìi trong xe tẫi hún xe mấy nhiïìu.
Khi chng tưi tiïën vïì phđa têy, mùåt trúâi àậ lố
dẩng phđa chên trúâi vâ phất ra thûá ấnh sấng hưìng
hưìng, tim tđm bao ph lïn vẩn vêåt. Trïn cấnh
àưìng, tûâng àoân gia sc nưëi ài nhau gùåm cỗ.
Tưi sinh ra vâ lúán lïn úã thânh phưë, nhûng trong
khung cẫnh hûäu tònh nhû thïë nây, tưi bưỵng cẫm
G
UNG
H
O
!
110
thêëy mònh gêìn gi vúái nưng thưn hún. Tay tưi
nùỉm quanh tấch câ phï nống vâ mong sao con
àûúâng cûá dâi ra mậi.
Mưåt giúâ sau, xe chng tưi vûúåt qua têëm biïín
hiïåu: “Khu Bẫo Tưìn Àêìm Lêìy Hutchison. Cêëm
Sùn Bùỉn”.
–ÚÃ àêy cố rêët nhiïìu ngưỵng cho chõ khấm phấ.
Andy nối àng. Anh chó cho tưi thêëy mưåt àân
ngưỵng àang bay hònh chûä V phđa xa xa. Lc àố,
xe ca chng tưi vûâa àïën búâ àêìm. Cú man nâo lâ
ngưỵng. Chó mêëy pht trûúác àêy thưi, tưi côn
mën ngưìi trïn xe vâ cûá chẩy nhû thïë mậi. Côn
bêy giúâ, tưi thêëy tónh tấo hùèn vâ nống lông àûúåc
biïët bđ mêåt thûá ba ca ưng nưåi Andy: Mốn Quâ
Ca Con Ngưỵng.
Andy kếo chiïëc xìng xëng nûúác, mùåc ấo
phao cho tưi vâ chó tưi cấch leo lïn xìng bùçng
cấch chưëng mấi chêo qua mếp xìng àïí giûä
thùng bùçng. Mùåt trúâi àậ lïn cao. Bêìu trúâi quang
àậng khưng mưåt gúån mêy.
Àùçng mi xìng, Andy nhể nhâng chêo vâo
giûäa àêìm. Lau sêåy tễ ra vâ nùçm rẩp xëng hai
bïn. Nhûäng hẩt hûúng hưì chđn vâo ma thu vúä
tung khi chng tưi chẩm àïën vâ nưíi lïình bïình
trïn mùåt nûúác, àïí lẩi nhûäng cấi cëng mâu nêu
àêìy sểo trùỉng. Nhûäng chiïëc cấnh lốe àỗ khi
111
B
Đ
Q
UËT
P
HẤT
H
UY
N
HIÏÅT
H
UËT
N
HÊN
V
IÏN
nhûäng con chim kết hưët hoẫng chuìn tûâ cêy nây
qua cêy khấc. Khi chng tưi ài sêu vâo àêìm, àấm
sûúng m lú lûãng trïn mùåt hưì tan biïën dêìn vâ
nûúác trúã nïn êëm hún.
Ài qua hïët àấm cỗ nûúác, chng tưi àïën mưåt
khu vûåc rưång rậi, thoấng àậng – cûá nhû cố mưåt
cấi hưì nûäa bïn trong cấi àêìm nây. Andy chêo
xìng vâo vng nûúác trưëng àố vâ sùỉp àùåt nhûäng
con ngưỵng mưìi – nhûäng bûác tûúång ngưỵng mâ
ưng nưåi ca anh àậ khùỉc.
Xong àêu vâo àêëy, Andy lui xìng vâo àấm
sêåy. Qua àấm cỗ nûúác vâ cêy hûúng hưì, chng
tưi cố thïí nhòn thêëy nhûäng con ngưỵng mưìi, mưỵi
con àûúåc neo bùçng mưåt súåi dêy cố vêåt nùång.
– Hai mûúi nùm trûúác, àêìm nây bõ khư cẩn
hoân toân. Cưng ty Ducks Unlimited àậ àïën àêy
vâ àêìu tû gêìn mưåt triïåu àư-la àïí phc hưìi nố. –
Andy kïí cho tưi trong khi nùçm xëng lông xìng
vâ gưëi àêìu lïn mấi chêo.
Mưåt àân ngưỵng khấc cng bay theo hònh chûä
V sâ thêëp xëng mùåt nûúác. Chùỉc lâ chng àậ
nhêån ra nhûäng con mưìi ca chng tưi khưng
phẫi lâ chim thêåt nïn lẩi bay ài.
– Tẩi sao chng khưng àêåu xëng? Chng
khưng thđch con mưìi ca ưng nưåi hay sao? – Tưi
àa Andy.
G
UNG
H
O
!
112
– Ai mâ biïët àûúåc?
Dûúâng nhû mën phẫn àưëi cêu nối àa ca
tưi, nhûäng con ngưỵng quay trúã lẩi vâ hûúáng vïì
phđa chng tưi. Lêìn nây chng bay thùèng àïën chưỵ
chng tưi àang ngưìi. Nhûäng chiïëc cấnh hûúáng ra
trûúác àïí phanh trong khi nhûäng cấi chên dểt àûa
ra vâ àấp xëng mùåt hưì, lâm nûúác bùỉn tung tốe.
– Khưng thïí tin àûúåc lâ chng lẩi lúán àïën
vêåy. – Tưi båt miïång thưët lïn.
Nhûäng con ngưỵng hònh nhû khưng quan têm
àïën cêu nối vûâa rưìi ca tưi, nhûng khi tưi chónh
lẩi tû thïë ngưìi, chng hoẫng hưët bay lïn vâ bùỉt
àêìu kïu la. Mưåt bíi nhẩc rock cng khưng ưìn
âo àïën thïë.
– Chng cố húi ưìn âo thêåt.
– Chng côn ưìn âo hún cẫ tiïëng xe ư tư trïn
xa lưå trong giúâ cao àiïím. – Tưi àa.
Andy gúåi :
– Theo chõ, chng kïu la vïì cấi gò vêåy?
Tưi bưëi rưëi vâ mẩo måi:
– Chng nối chuån vúái nhau phẫi khưng?
– Àng. Vêåy chõ cố biïët chng àang nối vïì
àiïìu gò khưng?
Nhûäng con sốc chđ chốe vúái nhau rùçng phẫi
113
B
Đ
Q
UËT
P
HẤT
H
UY
N
HIÏÅT
H
UËT
N
HÊN
V
IÏN
thu gom nhûäng hẩt hûúáng dûúng àïí dûå trûä cho
ma àưng sùỉp túái. L hẫi ly àêåp ài àïí phên
chia cưng viïåc cho nhau. Côn nhûäng con ngưỵng
nây thò sao? Vâi pht sau, cố mưåt àân ngưỵng
khấc bay àïën. ÙỈt hùèn àêy khưng phẫi lâ nhûäng
lúâi cẫnh bấo! Ban nậy, khi vưỵ cấnh bay ài bổn
chng kïu la. Bêy giúâ, khi àấp xëng, bổn chng
cng kïu la. Nhûäng tiïëng kïu rêët giưëng nhau.
Tưi nhêån thêëy rùçng, thi thoẫng con ngưỵng
àêìu àân bay li lẩi àïí mưåt con ngưỵng khấc bay
lïn dêỵn àêìu nhûng lc nâo bổn chng cng bay
theo hònh chûä V.
– Chng àang gûãi ài mưåt thưng àiïåp nâo àố,
phẫi khưng Andy? Nhûng chùỉc chùỉn àố khưng
phẫi lâ nhûäng lúâi cẫnh bấo.
– Nïëu khưng phẫi lâ nhûäng lúâi cẫnh bấo thò
lâ gò?
– Lúâi chc mûâng û?
– Chng àang khđch lïå nhau àêëy.
Tưi têåp trung lùỉng nghe nhûäng tiïëng kïu ca
bêìy ngưỵng. Nhûäng tiïëng kïu khđch lïå vâ àưång
viïn nhau. Vò tûâng lâ àưåi trûúãng nhốm cưí v úã
trûúâng trung hổc nïn tưi hiïíu rêët rộ cûúâng àưå êm
thanh ca nhûäng tiïëng kïu nhiïåt tònh àố.
Andy lêëy ra mưåt bûác àiïu khùỉc trïn àố cố
dông chûä:
G
UNG
H
O
!
114
Mốn Quâ Ca Con Ngưỵng
LN ÀƯÅNG VIÏN, KHĐCH LÏå LÊỴN NHAU
– Nghơa lâ, khi àưång viïn, khđch lïå mổi
ngûúâi, hậy nối rộ cho mổi ngûúâi biïët hổ àậ vâ sệ
lâm nïn àiïìu khấc biïåt gò. – Tưi bỗ lûãng lúâi kïët
lån.
Andy tiïëp lúâi ngay:
– Rêët àng. Tinh Thêìn Ca Con Sốc vâ Phûúng
Cấch Ca Con Hẫi Ly chó thùỉp lïn nhûäng tia lûãa
àêìu tiïn. Chđnh Mốn Quâ Ca Con Ngưỵng múái
tiïëp thïm nhiïn liïåu cho ngổn lûãa àố.
Tưi bưỵng nhêån ra vêën àïì.
– Quẫ thêåt, khi cấc giấm àưëc bưå phêån tham
quan phông thânh phêím, tưi nhêån thêëy hêìu nhû
mổi ngûúâi lâm viïåc úã bưå phêån ca anh chó nối vïì
nhûäng thânh quẫ àẩt àûúåc. Tûâ doanh sưë àïën viïåc
tưí chûác ngây sinh nhêåt, v.v. vêåy mâ tưi àậ khưng
nhêån ra.
Andy cûúâi to trong khi chêo ra àïí lêëy con
ngưỵng mưìi. Nhûäng con ngưỵng bay lïn vâ kïu la
inh ỗi.
– Mưỵi ngây, nhûäng con ngưỵng nây cố thïí bay
liïn tc hâng trùm dùåm. Chng cố mưåt sûác khỗe
115
B
Đ
Q
UËT
P
HẤT
H
UY
N
HIÏÅT
H
UËT
N
HÊN
V
IÏN
phi thûúâng vâ trong khi di chuín nhû thïë,
chng khưng qụn khđch lïå tinh thêìn lêỵn nhau.
Trong khi Andy àùåt nhûäng con ngưỵng mưìi
trúã vâo xìng, tưi quan sất mưåt àân ngưỵng khấc
vâ khấm phấ thïm mưåt àiïìu th võ nûäa.
– Andy nây! Têët cẫ nhûäng con ngưỵng àïìu kïu
la chûá khưng phẫi chó con àêìu àân thưi àêu.
Khưng chó cố ngûúâi giấm àưëc múái khđch lïå cấc
nhên viïn ca mònh, mâ cấc àưìng nghiïåp cng
nïn àưång viïn lêỵn nhau.
– Dơ nhiïn rưìi.
Chng tưi chêo xìng xun qua bậi sêåy àïí
trúã vïì bòa àêìm. Lc chín bõ ra vïì, tưi vêỵn côn
nhòn thêëy nhûäng àân ngưỵng bay theo hònh chûä V
hiïån lïn trïn nïìn trúâi xanh thêỵm. Nhûäng tiïëng
kïu ca chng côn vùng vùèng àêu àố. Thêåt k
diïåu.
– Mốn Quâ Ca Con Ngưỵng gip cho mc tiïu
ln hiïån hûäu. – Andy nối trong khi nêng chiïëc
xìng lïn xe. – Con ngûúâi àùåt ra nhûäng mc tiïu
àïí hûúáng àïën trong cåc sưëng, àố lâ viïåc lâm
àng; Con ngûúâi cêìn phẫi àống gốp cưng sûác ca
mònh àïí hiïån thûåc hốa mc tiïu àố, àố lâ cung
cấch àng. Kïët húåp hai viïåc nây lẩi chng ta sệ cố
mưåt nhiïåm v cêìn phẫi thûåc hiïån. Nhûng lûåc àêíy
àùçng sau mưỵi ngûúâi khi hổ theo àíi mưåt nhiïåm
G
UNG
H
O
!
116
v lẩi chđnh lâ l do àïí lâm viïåc àố. Quan trổng
hún hïët lâ àưång lûåc àố phẫi ln ln tưìn tẩi.
Cấc àưåi nhốm chúi thïí thao lâ nhûäng tưí chûác
Gung Ho thûåc th nhêët. Sệ khưng cố lúâi chc
mûâng nâo vang lïn nïëu khưng ai ghi àiïím.
– Sûå thêåt khấ trêìn tri, phẫi khưng?
– Àng vêåy. Cấc vêån àưång viïn chun
nghiïåp biïíu diïỵn vò tiïìn, nhûng àiïìu nây khưng
hùèn lc nâo cng àng. Cố hai cấch khđch lïå
ngûúâi khấc vâ cẫ hai àïìu quan trổng nhû nhau.
Àố lâ vêåt chêët vâ nhûäng lúâi khen tùång. Nhûng vêåt
chêët phẫi lâ àiïìu àïën trûúác. Chõ phẫi biïët ni
dûúäng nhu cêìu vêåt chêët ca con ngûúâi nhû thûác
ùn qìn ấo, v.v. trûúác khi ni dûúäng tinh thêìn
hổ bùçng nhûäng lúâi khen tùång.
– Vêåy tưi phẫi lâm gò nïëu khưng cố àiïìu gò àïí
khen tùång ai àố?
– Mưåt cêu hỗi th võ àêëy. Ln cố àiïìu gò àố
àïí khen tùång lêỵn nhau vâ àiïìu quan trổng lâ chõ
phẫi thêåt lông. Chõ phẫi têåp cấch tòm ra nhûäng
àiïìu tđch cûåc ca ngûúâi khấc vâ àiïìu àố thêåt sûå
khưng dïỵ dâng gò khi chõ vưën dânh phêìn lúán thúâi
gian ca mònh trong vai trô quẫn l, vưën ch ëu
lâ àïí tòm ra lưỵi lêìm ca ngûúâi khấc.
– Tưi cố thối xêëu àố chùng? – Tưi hỗi, nhûng
Andy khưng trẫ lúâi cêu hỗi ca tưi.
117
B
Đ
Q
UËT
P
HẤT
H
UY
N
HIÏÅT
H
UËT
N
HÊN
V
IÏN
– Trong trûúâng húåp khưng thïí khen tùång ai
àố ngay, chõ cố thïí khđch lïå hổ. Àiïìu nây cố
nghơa lâ chõ tin vâo nùng lûåc ca hổ, vâ bùçng cấch
cưng nhêån nùng lûåc àố, chõ cng cố thïí gûãi àïën
hổ mưåt lúâi khen tùång. Hậy biïët sûã dng lúâi khen
ca mònh sao cho thêåt hiïåu quẫ. – Andy ngûng
mưåt lc rưìi nối tiïëp - Chõ khưng phẫi lâ ngûúâi
thđch ”búái lưng tòm vïët”. Chõ àậ rêët cưë gùỉng vúái
Tinh Thêìn Ca Con Sốc vâ Phûúng Cấch Ca Con
Hẫi Ly. Vâ àố lâ àiïìu mâ tưi rêët khêm phc chõ!
Andy nối àng. Nhûäng lúâi àưång viïn, khđch
lïå, nhûäng lúâi khen tùång sệ lâ ngìn thûác ùn ni
dûúäng tinh thêìn con ngûúâi.
Hai chng tưi ngûúác mùỉt nhòn àân ngưỵng
bay qua. Chng vêỵn àang khđch lïå lêỵn nhau.
– Mưåt àiïìu nûäa mâ tưi mën nối thïm vúái
chõ lâ, nhu cêìu vêåt chêët xûa nay vêỵn lâ vêën àïì nïìn
tẫng. Chng ta cêìn thûác ùn, qìn ấo vâ núi tr
ng àïí tưìn tẩi. Àûúng nhiïn tiïìn bẩc trúã thânh
mưëi quan têm àêìu tiïn, nïn chng ta bùỉt àêìu
bùçng cấch dng àiïìu àố àïí khđch lïå mổi ngûúâi.
Bêët k nhâ quẫn l nâo cng cố mưåt qu lûúng
giúái hẩn, vâ cng cố lc nố trúã nïn cẩn kiïåt. Tuy
nhiïn, hổ lẩi cố vư sưë nhûäng lúâi khen tùång…
ÚÃ àêy chng ta àang nối àïën hònh thûác khđch
lïå thûá nhêët, àố lâ vêåt chêët mâ lẩi khưng ch
nhiïìu àïën hònh thûác khđch lïå thûá hai, àố lâ
G
UNG
H
O
!
118
nhûäng lúâi àưång viïn. Tẩi sao chõ khưng thïí àưång
viïn mưåt ngûúâi khi àậ tin tûúãng vâo khẫ nùng
ca hổ? Chõ cố thïí nối vúái hổ nhûäng cêu tûâ mang
tđnh khđch lïå, vâ àưi khi sûå im lùång cng lâ mưåt
cấch àưång viïn rêët hûäu hiïåu. D lâ bùçng lúâi nối
hay bùçng sûå im lùång thò viïåc àưång viïn tinh thêìn
cng cố nghơa rêët lúán.
Sau mưåt lc im lùång, tưi nối:
– Nhûäng lúâi khen tùång, khđch lïå cng cố mùåt
trấi ca nố àêëy. – Tưi nối.
– Miïỵn lâ àiïìu àố xët phất tûâ sûå chên thânh.
Chõ khưng nïn sûã dng nhûäng lúâi khen tùång mưåt
cấch vư tưåi vẩ. Àố lâ nhûäng cưng c quẫn trõ rêët
hûäu hiïåu, vâ trong mưåt chûâng mûåc nâo àố, nố cố
thïí thay thïë cho vêåt chêët. Nhûäng hònh thûác àưång
viïn ấp dng trong qn àưåi lâ mưåt vđ d chđnh
xấc nhêët. Nhûäng têëm hn chûúng àđnh trïn
ngûåc ấo lâ nhûäng biïíu hiïån c thïí chûáng minh
cho sûå cưëng hiïën ca con ngûúâi vâ tiïìn bẩc trong
trûúâng húåp nây chûa hùèn àậ lâ quan trổng. Àiïìu
nây khưng dïỵ ấp dng vâo thûåc tïë búãi chõ phẫi
trẫ cưng cho mổi ngûúâi mưåt cấch cưng bùçng.
Nhûng nối nhû vêåy khưng cố nghơa rùçng chõ chó
cố thïí sûã dng vêåt chêët àïí àấnh giấ cưng sûác
àống gốp ca mổi ngûúâi. Chõ côn phẫi biïët ni
dûúäng tinh thêìn ca hổ bùçng nhûäng phêìn
thûúãng phi vêåt chêët nhû lúâi khen, lúâi àưång viïn,
119
B
Đ
Q
UËT
P
HẤT
H
UY
N
HIÏÅT
H
UËT
N
HÊN
V
IÏN
hònh thûác trao giẫi cho cấc cấ nhên xët sùỉc. Lâm
àûúåc àiïìu àố, nhên viïn ca chõ sệ gùỉn bố hún
vâ phêën àêëu hïët mònh cho mc àđch chung.
Chng tưi ngưìi dûúái ấnh nùỉng mùåt trúâi êëm
ấp vâ lùỉng nghe tiïëng kïu ca l ngưỵng. Vûâa ùn
trûa, Andy vûâa chó cho tưi hai ngun tùỉc khi
thûåc hiïån viïåc khen tùång:
* Ngun tùỉc thûá nhêët:
Cố kïë hoẩch Ngêỵu nhiïn
Têåp thïí Cấ nhên
Chung chung C thïí
Truìn thưëng Àưåc àấo, múái lẩ
Andy lûu rùçng viïåc khen tùång câng àûúåc
thûåc hiïån ngêỵu nhiïn, theo tûâng cấ nhên, cho
nhûäng mc àđch c thïí vâ theo nhûäng cấch thûác
múái lẩ sệ câng hiïåu quẫ.
* Ngun tùỉc thûá hai lâ nïn thûåc hiïån viïåc
khen tùång cho cẫ nhûäng sûå tiïën bưå chûá khưng chó
chc mûâng kïët quẫ àẩt àûúåc.
Anh dêỵn chûáng:
– Chng ta hậy lêëy bống àấ lâm vđ d. Cấc
khấn giẫ khưng bao giúâ ngưìi im lùång trïn khấn
àâi trong khi àưåi nhâ chuìn bống. Hổ liïn tc
cưí v. Nhûng àố lâ àiïìu mâ đt cố tưí chûác nâo biïët
G
UNG
H
O
!
120
vờồn duồng. Tùồ hỳn nỷọa, khi caỏc nhờn viùn ghi
iùớm vaõo thaỏng mỷỳõi hai, caỏc nhaõ quaón lyỏ ỳồi
ùởn cuửởi nựm mỳỏi tửớ chỷỏc bỷọa tiùồc trao giaói.
Sau haõng trựm trờồn ờởu, caỏc nhờn viùn naõy mỳỏi
nhờồn ỷỳồc lỳõi khen tựồng cuóa ban laọnh aồo.