Huy động nguồn lực tài chính cho đầu tư phát triển tại tỉnh Bạc Liêu trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa (2006-2020)

B() GIAO DlJC VA DAO T~0
TRU'ONG 1>~1 HQC KINH TE TP. HO CHi MINH

-------------oOo------------VO HOANG KHIEM

HUY DONG
NGUON Life
TAl CHiNH
•
•
CHO DAU TU' PHAT THIEN TAl
. TINH BAC
. LIEU
THONG THiJI KY CDNG NGHIEP
HOA,
•
HIEN
DAI
HOA (2006·2020)
•
•
A'

~

,

?

A

.

Chuyen nganh : Tai chinh, Iuu thong
Ma so~
: 5.02.09

A

LU~N

~

K

tiE~n t~

va tin dl}.ng.

-

K

AN TIEN SI KINH TE

NGlfOI HlfONG DAN KHOA HQC :
1. TS:Nguy~n NgQc Dfnh, Truong DH Kinh teTP.HCM

2. TS.

Nguy~n

NgQc Thanh, Phan vi~n Tai chinh TP.HCM

TP. H6 Chi Minh, niim 2005

'

_, r BQ GIAO D~lC VA r_:\O TAO
.

TRUCJNG CH KINH TE TP.HCM

THUVI~N


LOICAMDOAN

Toi xin cam doan d€ b\i huy d()ng ngubn lgc tai chinh cho dfiu tu phat
tri€n t~i tinh B~c Lieu la cong trinh nghien c(ru cua bi:m than toi, toi da dfiu tu
vao d€ tai nay tir tru&c khi dg thi nghien cfru sinh nam 2003, cac s6 li~u, k~t
qua trong lu~n an la trung thgc va c6 ngubn gfJc ro rang.

Tac gbi Lu~n an

Vo Hoang Khiem


Ml}C Ll}C
Trang
Trang phv bia

Lai cam doan
Danh mvc cac ky hi~u, chfr viSt t~t
Danh nwc cac biSu a6, biSu s6 li~u
~~

l

CHUONG 1 : NGUON LljC TAl CHiNH - NHAN TO CO TiNH QUYET BJNH
CHO DAU TU' VA PHAT TRIEN.

4

1.1 Tfmg quan v~ ngu6n h.rc tai chinh.

4

1.1.1 Khai ni~m, phan lo?i ngu6n llJc tai chinh.

4

1.1.2 v6n afiu tu phat trisn.

7

1.1.3 Moi truang dfiu tu

8

1.2 Vai tro cua v6n dfiu tu va moi truang dfiu tu trong qua trinh tang tru&ng

11

va phat triSn.
1.3 Su d\mg c6 hi~u qua cac ngu6n llJc tai chinh cho dfiu tu va phat triSn.
1.4 Mo hlnh v~n d9ng

Clla

v6n afiu tu.

· 19
22

1.5 Tfim quan tn;mg cua v6n d~u tu phat triSn trong giai UO?ll cong nghi~p
h6a, hi~n d?i h6a d§t nu&c.

28

1.6 Kinh nghi~m huy d9ng v6n cho dfiu tu phat triSn & m
30

CHUONG 2 : THljC T~NG HUY DQNG NGUON LljC TAl CHINH CHO
DAU TU VA PHAT TRIEN T~I TiNH B~C LIEU GIAI BO~N 2001-2005

42

2.1. B?c diSm kinh tS- xa h9i tinh B?c Lieu.

42

2.1.1 Vi tri dia ly.

42

2.1.2 Ngu6n h.rc va lqi thS phat triSn.

42

2.1.3 Cas& h? tfing kinh tS- xa h9i

49

2.2 Tinh hinh phat triSn kinh t~- xa h9i tinh B?c Lieu giai do?n 2001-2005.

60


2.3 Th\rc tn;mg huy d<)ng ngu6n lvc tai chinh cho d~u tu phat triSn t?i tinh
B~c

Lieu giai do?n 2001-2005.

65

2.3.1 v6n ngan sach nha nu&c.

66

2.3.2 v6n huy d<)ng trong dan.

67

2.3.3 v6n d~u tu cua doanh nghi~p nha nu&c.

71

2.3 .4 V 6n tin d\mg.

71

,

')~· 3 .5 v"on d"au t u nuoc
, ngom.
'.
'

73

2.3.6 v6n d~u tu cua doanh nghi~p ngoai qu6c doanh va h<) kinh

74

doanh ca thS.
2.4 Nhu·ng h?n chS va nguyen nhan trong huy d<)ng ngu6n lvc taj chinh cho
dftu tu phat triSn t?i tinh B?c Lieu.

76

2.4.1 Nhfrng h?n chS d.n thao ga.

76

2.4.2 Nguyen nhan cua nhfrng h?n chS.

80

2.5 Nhtrng thach thuc chung vS moi trucmg dftu tu va CO' s& h~ t~ng

81

CHU'ONG 3 : GIAI PHA.P HUY D<)NG cA.c NGUON LV'C T AI CHINH CHO
DAU TU VA PHAT TRIEN T~I TINH B~C LIEU GIAI DO~N 2006 - 2010,
DJNH HU'ONG DEN NAM 2020.

87

3.1 Chi@n luqc phat triSn kinh tS - xa h<)i tinh B~c Lieu giai do~n 2006 201o, dlnh hu&ng ctsn nam 2020.

87

3.2 Nhfrng quan diSm va
chinh.

91

111\lC

tieu vS huy d<)ng va

Slr

dvng ngu6n lt,rc tai

3.2.1 Quan diSm vS huy d<)ng ngu6n lvc tai chinh trong va ngoai
nu&c.
3 .2.2 Quan diSm vS su d1,1ng hqp
3 .2.3 Quan diSm vS

CO'

ly v6n ngan sach nha nu6c.

ch@ va chinh sach tai chinh.

3.2.4 Mvc tieu d~u tu nh~m chuySn djch co c~u kinh tS

91

92
92
94

3.3 D1,1· bao nhu cftu v6n d~u tu phat triSn t~i tinh B~c Lieu giai do~n 20062010, dinh huang dSn nam 2020.

96

3.3.1 v6n dai h~n cts dfiu tu chiSu sau & cac doanh nghi~p.

101

3.3.2 v6n d6i tac lien doanh v6i nu&c ngoai.

101


3.3 .3 V 6n tang cuang cho doanh nghi~p nha mr6c.

102

3.3.4 v6n h6 trq d6i v6i khu V\fC kinh tS ngoai qu6c doanh.

102

3.3.5 v6n xay dvng ca

sa h~ tdng kinh tS- xa h()i.

103

3.4 Huy d()ng t6i uu ngu6n Ivc tai chinh cho ddu tu va phat tri~n t~i tinh
B~c Lieu giai do~n 2006-2010, djnh huong dSn nam 2020.

105

3.4.1 Giai phap v~ v6n d6i tac lien doanh v6i mr6c ngoai.

105

3.4.2 Huy d()ng ngu6n Ivc tai chinh ci1a cac DN ddu tu chi~u sau, d6i
m&i cong ngh~, thiSt bi tien tiSn.

] 06

3.4.3 Tang cuang thu hut v6n cua nha d~u tu trong va ngoai mr6c vao
san xu~t, kinh doanh.
3.4.4 Ddu tu v6n cai t~o, nang c~p va phat tri~n ca

110

sa h~

tdng kinh

tS

- xa h()i.

112

Nhom 1, v6n ddu tu tu ngan sach nha mr6c va thu()c ngan sach
nha nu6c

112

Nhom 2, thu hut v6n ddu tu mr6c ngoai

118

Nhom 3, thanh l~p quy ddu tu phat tri~n cua tinh

121

Nhom 4, huy d()ng v6n trong dan

122

Nh6m 5, chinh sach h6 trq cua nha nu6c

124

Nhom 6, nang c~p kSt c~u h~ tdng b&ng each cai thi~n moi truong
ddu tu cho kSt c~u h~ tdng
3.5 Cac giai phap h6 trq d6ng b().

126
132

3.5.1 Dao t~o ngu6n nhan h,rc - nhan t6 dam bao cho cong nghi~p
h6a,

hi~n d~i

h6a.

132

3.5.2 H6 trq cac ho?t d()ng nghien c(ru khoa lwc, (rng dvng phvc V\1
ddu tu.

133

3.5.3 Nang cao ch~t luqng cong tac quy ho~ch, g~n quy ho~ch v6i kS
ho~ch, thuc d~y chuy~n djch ca c~u kinh tS.

133


3.5.4 Cai tiSn thu tvc hanh chinh lien quan dSn dAu tu, tiSp tvc hoan
thi~n

C(J

chS va chinh sach quan ly dAu tu.

134

3.5.5 Dbi m6i cong tac chi d~o, di~u hanh thiJc hi~n kS ho~ch dAu tu.

136

3.5.6 Phat triSn thich ung thi tnremgtrai phiSu

138

KETLU!N

140

- Danh mvc cong trinh da cong b6 cua tac gia co lien quan dSn Iu?n an.

141

- Danh mvc cac tai
- Plw Ivc.

li~u

tham khao.

142


DANHMT)C

cAc CHUVIETTAT

- AFD

: quy dfiu tu phat tri€n ctia phap

- B.O.T

: xay d\l'ng- kinh doanh- chuy€n giao.

-

CNH, HDH: cong nghi~p h6a,

hi~n

-

CTMT

: chuang trinh m1,1c tieu.

-

CSHT

: ca s& h? tAng.

-

DADT

: d\1' an dfiu tu.

-

DN

: doanh nghi~p.

d?i h6a.

- DNNN

: doanh nghi~p nha nu&c.

- FDI

: dfiu tu tr\}'c ti€p nu&c ngoai.

-

GDP

: tl>ng san phftm n()i dja.

-

HDND

: h()i dbng nhan dan.

-

KCHT

: k€t cfiu h? tAng.

-

MTDT

: moi tru

- NGO

: tf> chuc phi chinh phti.

- NS

: ngan sach.

- NSNN

: ngan sach nha nu&c.

- ODA

: vi~n trq phat tri€n chinh thuc.

-

QLDA

: quan ly d\1' an.

-

SXKD

: san xufit, kinh doanh.

-

TNHH

: trach nhi~m hfru h?n.

- TW

: trung uang.

- TNND

: thtiy nong n()i dbng.

- UBND

: uy ban nhan dan.

-

: ngan hang the gi&i.

WB


DANH MVC CAC BIEU DO, BIEU SO LI:E:U
1. Bi€u d6 1.1 . : mo hinh v~n d()ng cua v6n dAu tu...

27

2. Bi€u d6 2.1 :so sanh nhjp d9 tang tru6ng kinh t~ cac dja ban phia Nam

59

3. Bi€u d6 2.2 : chuy€n d6i san xuAt nong nghi~p, thuy san va tang tru6ng

63

kinh t~

4. Bi€u d6 2.3: th\fc tqmg sir d\l!lg v6n dAu tu giai do~n 2001-2005

66

5. Bi€u s6 2.1 : ca cAu dfit B~c Lieu nam 2005

43

6. Bi€u s6 2.2 : danh ml)c dAu tu trgc ti~p nu&c ngoai t~i tinh B~c Lieu d~n

73

2004
7. Bi€u s6 2.3 : Danh ml)c cac d\f an dAu tu v6n ODA t~i tinh B~c Lieu

74

8. Bi€u s6 3.1 :bang can d6i tai chinh tren dja ban tinh B~c Lieu d~n

96

nam 2020 ...

1

MOI>AU
Trong thai

ky

t&i, chung ta c6 nhu cfru r~t ltm v€ v6n cho dfru tu phat

trien bao g6m ca v6n dfru ttr phat tri€n kinh t~ - xa h(li va v6n dfru tlf ph{tt tri€n
con nguai. Kinh nghi~m cac nu&c tren th~ gi&i cho th~y, de phat tri€n kinh t~
- xa hQi khong chi cfrn vdn dfru tU xay d\l'llg

CO'

SO' V~t ch~t, phat tri€n hogt

d(lng san xu~t, kinh doanh, ma con dn c6 v6n d€ dao t~o ngu6n nhan h,rc c6
ch:h lugng cao.
M(lt trong nhung mau thufrn va thach thuc l&n nh~t hi~n nay la nhu cfru
v6n dfru tu phat tri€n ngay cimg tang len, trong khi kha nang dap (rng cua
NSNN thi c6 gi&i h~n.

d day,

cling cfin luu

y rfulg : trong t6ng san phfun n(li

dja (GDP) chung ta huy d(lng vao NSNN khoang 21-22% (binh quan ca nu&c)
; Do d6, n~u chung ta chi chu trQng d~n ngu6n vdn dfru tu tir NSNN ma khong
c6 ca ch~, chinh sach, giai phap huy d(lng cac ngu6n v6n ti€m nang rfit l&n tir
khu vvc doanh nghi~p va dan cu cho dfru tu phat tri€n thi khong th€ dap trng
v6n cho Sl! nghi~p phat tri€n dfrt nu6c.
Nhfrng nam qua, cung v&i vi~c d6i m6i cac ho~t d(lng kinh t~, ho~t
d(lng tai chinh cling c6 nhi€u cai each, trong d6 c6 tai chinh nha nu6c, tai
chinh doanh nghi~p va tai chinh dan cu. Tuy nhien, n~u so v6i ti€m h;rc sdn c6
trong nmk, thi ca che, chinh sach va giai phap tai chinh, d~c bi~t la giai phap
huy d(lng cac ngu6n h;rc tai chinh d~ dap (rng nhu cfiu vf>n cho ho~t d(lng dfru

tu phat tri€n cua dfrt nu6c con chua tuang xtrng.
Thvc t~ cho thfry vi~c huy d(lng va phan b6 cac ngufm ll!c tai chinh
trong n€n kinh te - xa h(li

a nu6c

ta hi~n nay chua dam bao dugc

S\f

cong

bAng. Cac m(rc dong gop dta nhan dan chua dugc lu~t phap hmi, cong khai
hoa m'\ du~rc d~t ra m9t each

tv phat, xuAt phat tir nhu cfiu buc bach cua m6i

2
dia phmmg. Ngmli ra, Nha mr&c cling chua kip thai ban hanh cac van

b~in

phap ly de tf> chuc quim ly ch~t che va th6ng nhdt cac ngu6n 1\rc huy d()ng
trong dan, dfrn d~n tlnh trgng nhi~u khi str dvng cac ngu6n Ivc nay khong
dung mvc dich, gay nhi~u tieu eve, anh hu&ng d~n phong trao huy d()ng, dong
gop chung cua dja plnrong. Cac ngu6n Ivc huy d()ng trong dan con qmin ly
phan tan, chua thgc hi~n quan ly t~p trung tren cu

S(Y

hinh thanh cac quy dftu

tu nhu : Quy h6 trq dftu tu phat trien cu s& h? tftng do thj, quy h6 trq d~u tLr

phat triSn CO' s& h? tftng nong thon, quy h6 trq dftu tu phat tri€n giao thong ...
Do vi~c huy d()ng v6n dftu tu phat tri€n ctia nha nmrc, cua cac tb ch(rc
kinh t~ - xa h()i con nhi~u kho khan, phuc t?p, do thi~u nhieu y~u t6 quan
trQng nhu: thi~u cac cong cv tai chinh hdp ddn nguai ddu tu, thi~u nhfrng t6
ch(rc tai chinh ttung gian de tlm hut v6n, thi~u thi truang de thgc hi~n cac
ho?t d()ng mua va ban v6n, h~ th6ng phap ly chua duqc d6ng b(> de dam biw
an toan v~ v6n cho nguai di vay v::\ nguai cho vay ... nen cfin phai x(tc tien
nhanh vi~c ban h.fmh, hoan chinh ca ch~, chinh sach va cac giai phap huy
d(>ng CaC n&TU6n lgc, t?O dieu ki~n, moi truang thu~n lqi nh~m chuyen tai
d6ng v6n ti~t ki~m vao ho?t d(>ng dfiu tu, t?o nen

sv giao luu v6n cftn thiet

gifra ngub'i co v6n va nguai cdn v6n, gop phdn thvc hi~n chien luge v6n co
hi~u qua. Nghi quyet D?i h()i VIII cua dang chit tnwng, cftn phai thgc hi~n da
d~mg hoa cac ngu6n v6n va cac giai phap huy d()ng v6n ddu tu phat trien de

thgc ·hi~n cac mvc tieu cua sg nghi~p CNH, HDH ddt mr&c, vi ngu6n lvc
trong xa h()i con rdt I&n, v6n dfru tu phat tri€n khong th€ chi dga vao NSNN,
rna phai huy d(}ng SlJ dong gop cua toan xa h(}i ffiQt each hqp ly, cong b~ng.
D~c

thu cua tinh B?c Lieu vira m&i tai l?p

ta 01/01/1997, da d~t ra yeu

diu cftp bach cho vi~c V?ch ra cac giai phap huy d{>ng ngu6n lgc tai chinh cho
dfiu ttr phat trien.


3
XuAt phat tir nhung vAn d~ neu tren, hie gia ch9n "Huy d()ng ngu6n hrc
tai chinh cho

adu tu phat tridn

tqi tinh Bt;tc Lieu trong thai kj; cong nghi¢p

h6a, hi¢n at;li h6a (2006-2020)" lam d~ tai cho lu?n an ti€n si kinh t~.
Lu(in an nh&m

lnl,JC

tieu:

- Quan tri~t quan di~m, chu tnrcrng cua dang va nha nmrc trong vi~c
huy d<)ng ngu6n h,rc tai chinh cho dftu tu phat tri~n.
- Tren co· s& d6 cimg v&i vi~c phan tich thl,l'c tqmg tinh hinh d§u tu,
ngu6n ll,l'c tai chinh va hi~u qua sfr dt,mg ngu6n h,rc tai chinh v~ch ra cac giai
phap huy d<)ng ngu6n ll,l'c tai chinh cho dftu tu phat tri~n t~i tinh B~c Lieu.
B6i tuqng nghien c(ru cua lu?fl an la xac djnh thl,l'C tr~ng huy d<)ng
ngu6n ll,l'c tai chinh cho dftu tu phat tri~n tinh B~c Lieu giai do~n 2001-2005,
nhu cftu v6n cho dftu tu phat tri~n cua tinh B~c Lieu va giai phap huy d<)ng
ngu6n h,rc tai chinh cho dftu tu phat tri~n giai do~ 2006-2010 va djnh huang
d~n 2020.

Lu?n an sfr d1,mg t6ng hqp cac phuong phap nghien c(ru khoa h9c kinh
t~ nhu phuong phap duy v~t bi~n chung, duy v~t ljch su, d6ng thai k~t hqp str

dl,mg phmmg phap di~u tra, khao sat, phan tich tfmg hQ'P. so sanh~ d~c bi~t la
phuong phap h~ th6ng d~ nghien c(ru, v?n d1,mg k~t qua duqc nghien c(ru cua
cac cong trinh khoa h9c c6 lien quan den chinh sach huy d<)ng ngu6n ll,l'c tai
chinh d~ lam sau s~c them lu?n di~m cua lu?n an.
B~ minh Iwa cho vi~c phan tich, danh gia, lu?n an sfr dvng s6 li~u chu
y~u cua eve Thfmg ke, ngan hang Nha nu&c, UBND tinh B~c Lieu va s6 li~u
di~u tra thv·c t€.


4

CHU'ONGl
NGUON LVc TAI cuiNH- NHAN TO c6 TiNH QUYET BJNH
CHO DAU TU VA PHAT TRIEN

1.1 TAng quan v@ nguAn Iv·c Uti chinh
1.1.1 Khai ni~m, phan lo~i nguAn Ivc Uti chinh
Ngu6n Ivc tai chinh la m<)t thanh phftn quan trQng cua ngubn sue m~nh
nha nu6c va c6 tac

d~ng

chu

d~o

trong toan b<) sue

m~nh

cua nha nu6c.

Ngu6n Ivc tai chinh thuong duqc th~ hi~n du6i hinh thfrc gia tri, s6 luQng cua
ngu6n Ivc tai chinh duqc th~ hi~n b~ng ti~n t~, sv 1uan chuy~n cua ngu6n 1vc
nay cling duqc th~ hi~n bAng ti~n t~, phftn tai chinh thucmg gQi Ia v6n tai
chinh. Ngu6n 1vc tai chinh 1a tm\n b<) qua trinh t~o ra tai chinh duqc th~ hi~n
du6i hinh thfrc gia tri.
Phan 1o~i ngu6n lvc tai chfnh, theo "kinh t~ cac ngu6n 1vc tai chinh"[8]
Can cfr vao nhu cfiu d~ nha mr6c thvc hi~n ch(rc nang ci'm minh va m6i
quan h~ v~ phat tri~n kinh t~ qu6c dan v6"i tai chinh va ngu6n 1vc tai chfnh c6
th~ phan chia ngu6n Ivc tai chinh ra lam nam lo~i nhu sau:

- Ngu6n 1\rc tai chinh 1o~i m<)t, 1a ngu6n 1\rc tai chinh cua n~n tai chinh
nha nu6c. B6 la toan b<) ngu6n 1vc tai chinh trong NS cua chinh quy~n cac
cftp thu{>c h~ th6ng chinh quy~n nha nu6c, bao g6m: NS trung uong. NS tinh

(thanh ph6), NS huy~n (qu~n, thi xa), NS xa (phucmg, thi tr~n), la ngu6n h,rc
tai chinh ca ban d~ nlu\ nu6c th\TC hi~n chfrc nang cl'ta minh.
Ngu6n Ivc nay c6 tac d~ng chu d~o trong ho~t d<)ng kinl1 t~ qu6c dan,
bitt ngu6n

tu s~· phan

ph6i va phan ph6i l~i thu nh~p qu6c dan. C6 nghTa 1a

dem m<)t phlin gia tri san ph&m th~ng du chuy~n vao thu nh?p tai chinh nha
mr6c du6i hinh thfrc : thu~, phi, 1~ phi va cac phuang thfrc tai chinh khac.
Ngu6n 1\rc nay chu y~u dfru tu cho cac cong trinh tn.mg di~m ci'ta nha
nu6c va c{tc khoan chi phi v~ hanh chinh, quf)c phong, ngo~ti giao, chi tieu


5
qmln S\1', van h6a, ghio dvc, y t€, bao hi~m xa h('>i, ... d6 la ngu6n h.rc tai chinh
d~ nha mr&c ti€n hanh ho~t d('>ng, thl,l'c hi~n cac chfrc nang cua nha mr&c.

- Ngu6n ll,l'c tai chinh lo~i hai, la t6ng muc v~ ngu6n h.rc tai chinh trong
NS c('>ng them phfin v6n ngoai NS ma nha nu&c cho phep cac DN gifr l~i phfm
thu chi tai chinh su d1;mg cho ban than DN (quy phat tri~n kinh doanh, quy
khen thtrong, quy phuc lqi, quy dl,l' phong, ... ) Va cac don

vi

S\f nghi~p

(cac

quy chuyen dung). Nhung khoati nay d~u thu('>c ph~m vi sfr d1;mg cua v6n tai
chinh. Trong nhfrng nam qua nha nu&c da c6 chinh sach cho phep DN, dO'n vi
sv· nghi~p gifr l~i phfin thu chi tai chinh d~ su d1,mg, nh~m t~o di~u ki~n thu~n
lc;ri cho DN, dO'n vi sv

nghi~p

phat huy duc;rc tinh tl,l' chu trong

ho~t

d('>ng

SXKD va cac ho~t d('>ng SlJ nghi~p. Ngu6n v6n tai chinh nay tang rdt nhanh,
c6 n9i dung tuong d6i ph(rc t~p va la ngu6n Uti chinh cim nha nu6'c cho nen
cfin thi€t phai quan ly m('>t each ch~t che, coi nhu m('>t thanh phfin cua ngu6n
Ivc tai chinh nha nu6'c.
- Ngu6n ll,l'c tai chinh lo~i ba, la ngu6n Ivc tai chinh chu ch6t k€t hc;rp
giUa tai chinh v&i ngan hang, cv th~ la

S\1'

v~n d('>ng thu chi tai chinh cua V(~n

NSNN va SlJ v{in d('>ng thu chi v6n vay, cho vay cua ngan hang,

sv v~n d('>ng

thu chi tai chinh cac DNNN va c{tc dO'n vi sv nghi~p. TAt eft dtc khofm thu
nay cung t~o ra ngu6n d('>ng Ivc tai chinh d~ nha mr6'c sir d1;mg cho nhu cfiu

chung. Trong d6 : v6n NS (k~ ca v6n ngmli NS) gifr vai tro chu d~o va vai tro
ki~m soat t6ng th~, tai chinh doanh nghi~p la bu6'c kh&i dfiu, chuy~n bi€n va

ket thi1c sv v~ d('>ng v6n, v6n cho vay c6 tac d1,1ng cfiu n6i, di~u ti€t, thong
thmmg, dieu hoa va can d6i phil hqp.
- Ngu6n Ivc tai chinh lo~i b6n, la nguOn t6ng Ivc tai chinh toan xa h('>i,
tren cu

s{Y

ngu6n hrc tai chinh lo~i ba c('>ng v&i ngu6n Ivc tai chinh cac c6ng

nhan vien chfrc va dan cu, nhfrng cim cai v~t chdt cimg nhfrng khoan ti€-n v6n
c6 th~ sfr dvng duqc cua cac DN, hqp tac xa, kinh t€ ca th€. La n€n m6ng d~

·"'


6
cho ngubn Ivc Uti chinh c6 th~ tbn t~i duqc va cfmg la chufin mvc th~ hi~n
ngubn Iv·c tai chinh m<)t nu&c m~nh hay yeu. Vi~c luan chuy~n v6n tai chinh,
v6n cho vay va v6n tai chinh DN d~u c6 di~m xuAt phat Ia ngubn Ivc tai chfnh
tlwc t€ cua nguai dan, d~ rbi l~i chuy~n v~ tay dan cu. Dan nghco, nh~l nu&c
cang ngheo han, tai chinh, tin d\mg se

c~ ki~t.

Khong ngimg tang cuong va

bb sung ngubn tbng Ivc tai chinh toan xa h<)i la m1,1c tieu cu6i cung va yeu c~u

cao nhAt d~ tang them sue m~h ctia nha nu&c.
- Ngubn 1\rc tai chinh lo~i nam, Ia ngubn t6ng h,rc tai chinh k€t hqp gifra
hai ngubn Ivc tai chinh trong mr&c va ngoai nu&c, tuc Ia c<)ng l~i nhfrng
ngubn tai chinh thu dtrqc tu nu&c ngoai du&i cac hlnh thirc khac nhau, k~ ca
cac ngubn tai chinh vay nu&c ngoai, g9i v6n d~u tu nu&c ngoai, lien doanh
v&i nu&c ngoai du&i cac hlnh th(rc hqp tac qu6c t€ v~ buon ban, tai chinh,
ngan hang. Bao gbm ca ngubn 1\rc tai chinh thu duqc cua nu&c ngoai bing cac
bi~n phap ho~C cac ho~t d<)ng chfnh tfi, quan

S\f,

kinh t€, van hoa VU cac CUQC

vi€ng tham qu6c t€ khac.
Ngubn lgc. tai chinh nay ciing chi duqc xem nhu la bi~n phap h6 tn;r
t~m thai vi n6 khong bn djnh va mang tinh chAt 1~ thu<)c vao nm1c ngoai rAt

l6n, m~t khac ngubn v6n vay ch~ng qua chi la khoan duqc chi tru6c v~ ngu6n
Ivc tai chinh cua thai

ky sau, nen khong th€ su dt,mg nhu ngu6n lgc tai chinh

chu y8u du-qc.
Qua phfm tich v€ nam 1o~i ngu6n 1\rc tai chinh tren cho thfry : ngubn 1\rc
tai chinh co tinh chAt tai chinh la chu d~o, ngu6n lgc c6 tinh chAt tai chinh va
ngu6n lgc tai chinh c6 tinh chAt ngan hang la tbng th8 ngu6n Ivc tai chinh rna
nha nu&c vfin

su

d~mg thuong xuyen. Con ngu6n t6ng 1~rc toan xa h<)i Ia

ngu6n Ivc tai chinh c6 tinh chAt can ban, n6 c6 lien quan d8n

sv hung thjnh

ho~c suy vong cua nha nu&c. Vi~c phan lo~i cac ngubn 1vc tai chinh nhu v~y


7

cfing da tqrc ti~p cho th~y ro ca c~u va SIJ phat trien cua ngubn ltJc tai chfnh.

ca cftu va mbi quan h~ Ifin nhau cita ngubn ltJc tai chinh.
1.1.2- vAn

afiu tU' phat tri~n

Khac v6i cac yeu

tb tai

nguyen va lao d(>ng, cac lo?i tai sfm nhu may

m6c, thiet bi, nha xu&ng va cac lo?i nguyen v~t li~u, ban thanh phfim dung
cho san xu~t m~c du cling la nhung y~u tf> ddu vao cAn thiet cho qua trinh san
xu~t, song ban than chung l?i la k~t qua ddu ra cua cac qua trinh san xu~t

tru&c d6. N6i m(>t each khac, d6 Ia nhii'ng tai san duqc san xu~t ra de nh~m
ti~p tt,Ic san xu~t ra cac lo?i hang h6a khac, duqc g<;>i la tai san san xu~t.

De c6 duqc cac tai san san xu~t d6, cAn phai ti~n hanh ho?t d(>ng dftu
tu. Df>i v&i cac lo?i tai san nhu nguyen li~u, ban thanh phfim, ... thi ho?t d(>ng
dfiu tu dan gian chi la vi~c bo tien ra d€ mua s~m chung.

De t?o ra cac tai san

nhu may rn6c, thiet bj, day chuyen san xuftt hay ca m(>t nha may ... thi ho?t
d(>ng dftu tu la m(>t qua trinh Iau dai va phuc t?p han, d~c bi~t la nhfrng nha
may, cong trinh c6 quy mo l&n, ket cftu phuc t?p, cong ngh~ hi~n d?i. Toan b(>
sf> ti6n va gia tfi CUa cac "tai san duqc dua VaO dftu tU' d€ t?O ra cac tai san san
xufrt duqc gQi Ia vf>n san xuftt.
Trong plwm vi toan b(> nen kinh t~ quf>c dan sau nhi0u nam tich lfiy
toan b(> vf>n cho ho?t d(>ng cua nen kinh t~ la r~t 16n va rftt da d?ng.

Theo mlf-c ctich sri· dung khong chi c6 vf>n san xu~t trtJc ti~p phvc V\1 cho
vi~c san XUftt ra cac san phfim Vel djch V\1 hang h6a, rna con bao gbm khf>i

luqng dang k€ va phong phu cac h~ th6ng k€t cfru h? tftng, cac cong trinh cong
c(>ng khac nhau ph1.1c vv cho cac nhu cfiu kinh t€ - xa h(>i etta ddt nu6c.

Theo hinh thzl·c tbn tgi

q1

thd etta v6n, khong chi c6 cac lo?i vf>n tbn t?i

du&i d?ng v~t th~ (may m6c, thi~t bi, nguyen v~t li~u, cong trinh ki~n true, ... )
rna con bao gbrn ca cac lo?i vbn phi v~t th€. D6 la k€t qua cua cac ho?t d(>ng
dfru tu cfin thi~t cho ho?t d(>ng cua n€n kinh t~, nhung sim phfim cua n6 khong

8
t6n tc;ti du6i dc;tng v~t th~, rna t6n tc;ti du6i dc;tng cac phat minh, sang ch~, cac
giai phap hfru ich hay don thuftn chi la nhfmg khoan dftu tu d~ nang cao chAt
luQTig ngu6n nhan hrc.
Ngoai ra, v6n con t6n tc;ti du6i dc;tng cac tai san t<'ti chinh (tien, cac lo~ti
c6 phi~u, trai phi~u, cac loc;ti cong nQ' khac, ... ). Ti~n la tai san tai chinh cfin
thi~t dam bao cho cac hoc;tt d()ng kinh t~ di€n ra m()t each binh thuong, lien

tvc. Con cac loc;ti c6 phi~u, trai phi~u, cac loc;ti cong nq khac la phuang thfrc d~
di chuy~n ti~t ki~m thanh dftu tu.
T6m lc;ti, v6n la toan b9 ghi tri cua dftu tu d~ tc;to ra cac tai san nhiim
ml)c tieu thu nh~p trong tuang lai.
Chu

y riing tai nguyen thien nhien nhu d§t dai, hftm n16, ... khong duqc

li~t vao phc;tm trU "v6n" vi n6 khong phai la k~t qua cim hoc;tt d()ng dftu tu.

Song, tai nguyen thien nhien c6 th€ tr6 thanh v6n, ch~ng hc;tn khi d§t dai duqc
dem cho thue hay nhuqng ban .~ tai nguyen trong long dfit duqc khai thac d~
ban Ifiy ti~n cho hoc;tt d()ng dftu tu, tc;to v6n.
Tir t6ng quim tren v€ v6n, lu~n an c6 th~ dua ra khai ni~m v6n dfru tu
nhu sau : v6n dftu tu Ia ngu6n lvc tai chinh duqc huy d()ng,
th~rc hi~n cac d\f an SXKD, cac d\r an dfru tu phat triGn ca

su dvng nhiim

sa hc;t tftng kinh t~­

xa h()i.
1.1.3 Moi trmrng dAu tu
Moi trucmg dftu tu Ia nai tbng hoa cac y~u t6 ben ngoai lien quan d~n
hoc;tt d()ng dftu tu nhu : chinh sach, kinh t~, chinh trj, lu~t phap, ... va nhling
y~u t6 nay c6 m6i quan h~ va tac d()ng qua lc;ti lftn nhau. Khi phan tich v~

MTDT, c6 th€ thfiy duqc tinh chAt dai hc;tn va ng~n hc;tn cua n6 se chi ph6i
quyet djnh cua nha dftu tu. Neu lgi the v€ MTDT cua m()t quf>c gia
Ia muc luO'ng thAp thi S\f bAt lQ'i cua moi tru6ng khi xet

ahi~n tc;ti

a giac d9 dai hc;tn la

trinh d<} lao d<}ng thAp, khong hi~u qua. Ho?c neu cac chinh sach uu dai v€


9

thm~ tt;to nen nhfmg di~m hdp dfrn nha dAu tu 6 ng~n ht;tn thi vS dai ht;tn, h~

th6ng lu~t phap hoan chinh ro rang m&i la nhfm t6 tich cvc d~ thu hut dAu tu.
Cac nha dAu tu c6 tAm nhin chi~n luqc it quan tam d~n nhfrng uu dai vS thu~
hon la quan tam d~n h~ th6ng lu~t phap cua nu&c chu nha.
Moi tru<'mg dAu tu bao gdm :
- Moi truong tl! nhien nhu vi tri dja ly, tai nguyen, ... Ut nhfmg nhan t6
khach quan tac d<)ng d~n hot;tt d<)ng dAu tu. Nu&c ti~p nh~n dAu tu c6 vi tri dja
ly thu~n lqi, ngudn tai nguyen thien nhien phong phu la m<)t d?c di~m dAu tien
rna cac nha ctAu tu quan tam.

- Moi tru<'mg xa h<)i nhu moi tru<'mg phap ly, kinh t~, tai chinh, lao
d<)ng, ... khi thl!c hi~n dAu tu vao m<)t qu6c gia, d~ dam bao an toan va hi~u
qua cua vi~c dAu tu, cac nha dAu tu phai n~m vfmg h~ th6ng lu~t phap cua
nu&c ti~p nh~ dAu tu.

Moi truang luqt phap : h~ th6ng lu~t phap cang ro rang, chi ti~t va fin
d!nh cang tt;to diSu ki~n cho nha ctAu tu d€ dang han khi ctAu tu vao qu6c gia
d6. Nguqc lt;ti, m<)t h~ th6ng lu~t phap r6i r~m, phuc tt;tp, rna hd va d€ bi~n
d<)ng d€ lam nan long cac nha dAu tu, ngay ca nhfmg nguai c6 thi~n chi nhdt.

Moi truang kinh

ti : cac

djnh hu&ng phat tri€n kinh t~ cua m<)t qu6c

gia, h~ th6ng cac linh VlJC kinh t~, ... cac qu6c gia nao c6 du<'mg 16i kinh t~ m6
va cac chinh sach kinh t~ thong thoang tt;to ctisu ki~n thu hut cac nha ctAu tu
hon la nhfmg nu&c c6 chinh sach kinh t~ d6ng cira.

Moi truang chinh trt : SlJ nhdt quan, 6n djnh trong ca cdu, b<) may
chinh tri cua m<)t qu6c gia la m<)t di€u ki~n thu~ lqi cho bdt cu nha dAu tu
nao, cling nhu lam cho hQ th~t Sl! an tam khi ti~n hanh dAu tu.
Moi truang dAu tu Ia m<)t g6i t6ng th€, chinh sach va hanh vi ci'm nha
nu&c djnh hinh MTBT xudt hi~n trong rftt nhi€u llnh vvc, tir hi~u lvc thvc thi
- hqp ddng, di€u ti€t kinh doanh va danh thu€ - d~n tai chinh, dp di~n va thj


10

ttuang lao d(>ng. Nha nu&c qmin ly nha nu&c tach bl;lch tung linh vvc d6, phan
c6ng trach

nhi~m

giua cac b(>, nganh. Trai l(;li, DN c6 xu hu&ng coi nhfrng ca

h(>i dfru tu cv th€ nhu m(>t g6i t6ng th€, trong d6 chinh sach va hanh vi etta
nha nu&c fmh huang den chi phi, nli ro va rao can c(;lnh tranh la m(>t phfrn cua
g6i t6ng th~ d6. T(;li sao di€u d6 l(;li c6 y nghia quan trQng ?
Thtl' nhfit, ttk d<)ng cua bAt ky Sl.J dti thi~n chinh sach nao cling ph!)
thu(>c vao vi~c li~u n6 c6 giai quy€t duqc nhfrng tr6' ng(;li dang th!Jc s1,r rang
bu(>c DN hay kh6ng. Vi the, m& r(>ng kha nang tiep c{in tin dvng se kh6ng c6
nhi€u tac d(>ng den quyet djnh dfru tu cua DN - m(>t c6 g~ng doi khi duQ·c mo
ta nhu de len m<)t sqi day - cho den khi niw nhu11g m6i quan ng(;li can ban han
cua hQ v& m(rc d(> dam bao cac quy8n ve tai san chua duqc giiii quyet. Trong
m(>t s6 truang hqp, mi€n thu€ c6 th~ chua du d€ btl d~p cho nhfrng yeu kem
khac trong MTE>T - nhung c6 khi l(;li la kh6ng cfrn thi€t

a nhfrng tinh hu6ng

khac. Tuong t~r~ ban hanh lu?t c(;lnh tranh c6 th€ khong c6 tac d(>ng 16·n den
nen kinh te khi nhfrng rao can chinh d6i v&i C(;l11h tranh l(;li b~t ngubn tlr h(;ln
ch€ thuong m(;li, d{)c quyen nha nu&c hay cac rao can dieu tiet khac d6i v&i sv
gia nh?p va rut lui khoi thi tru·ang.
Thu hai, nhfrng linh Vl.JC khac nhau trong chinh sach v8 MTDT c6 th€
tuang tac v6'i nhau. Lam ro quy8n v€ dfit dai c6 th~ giup vi~c tiep c?n tin d1,1ng
Clla cac ON va h(> gia dinh duqc de dang hm1 - nhung chi khi nao c:k khia
c~mh b6 trq cua CSHT tai chinh da sfin c6. H(;l thAp cac hang rao thuong m(;li

se khong phat huy duqc t6i da ti8m nang cu~ n6 neu lu{it pha san yeu kem lam
ch?m sv r(It lui cua DN kem hi~u qua, ho~c neu cac chinh sach cl'm thi trm'mg
lao d(>ng h?n che kht\ nang di&u chinh qua trinh san xufit ciia cac DN d€ d6i
ph6 v6'i m(>t moi truang C(;lnh tranh hm1. Tuong tv, nhi'ing n6 lvc khuy€n
khich ho(;lt d(>ng nghien c(ru va tri€n khai trong nu6'c c6 th€ tr& thanh kh?p


11
khi~ng n~u thi~u c6ng nhan tanh ngh~, qmh tranh bj h?n ch~ ho~c quy~n s(r

hfru tri tu~ it hi~u Ivc.
1.2- Vai tro cua vAn dfiu tll' va moi trU'o·ng dfiu tu· trong qua trinh tang
trU'ifng va phat tri~n kinh t~

Trong qua trinh dAu tu d~ t?O Slf tang tru6ng va phat tri~n thi v6n la y~u
t6 co tinh ti~n de kh6ng th~ thi~u duqc. v6n la nhan t6 d~c bi~t quan trQng, la
chi a khoa cua sv thanh c6ng v~ tang tru6ng va ph at tri~n kinh t~, do Ia :
D!Ji voi ctic don vi kinh

ti

v6n Ia nhan t6 cho S\1' ra deri, t6n t?i va phat tri€n cua timg dO'll vi kinh
t~. V6n Ia m()t ph~m tru tai chinh, v6n kinh doanh cua DN duqc quan ni~m

nhu la kh6i luqng gia tri duqc t?o l?p va dua vao kinh doanh nh~m mvc dich
sinh loi Nhu v?y, v6n con duqc bi~u hi~n b~ng gia tri va d?i di~n cho m9t
kh6i luqng tai san nh&t djnh. Gifra v6n va ti~n co m6i quan h~ v6i nhau, mu6n
co v6n thi phai co ti~n, song co ti~n th~m chi nhfrng khoan ti~n 16n cling
kh6ng phM la v6n. Ti~n duqc gQi Ia v6n kinh doanh cua doanh nghi~p khi dap
1mg cac di~u ki~ri nhu : phai duqc da~1 bao b~ng m9t luqng tai san c6 th\rc ;

ti~n phai duqc v~n d9ng nh~ mvc dich sinh loi V6n vira la nhan t6 dAu vao,

ct6ng thai vira la k~t quii phan ph6i tlm nh~p dAu ra cua qua trinh dfm tu. v6n
t6n t~i v6i tu each la m9t nhan t6 d9c l~p kh6ng th~ thi~u duqc. v6n khi duqc
dfiu tu kh6ng th~ milt di rna phai duqc thu h6i v~ d€ dap (mg cho chu ky kinh
doanh sau, v6nlu6n duqc. bao toan va phat tri~n.
DJi JJt)i nin kinll

ti

- T6c d9 tang dAu tu va t6c d9 tang tru6ng kinh t~
£>Au tu tac d()ng len tang tru6ng kinh t~ & ca hai m~t : t6ng cung va
t6ng cfiu. Trong ham t6ng cfiu thi dfiu tu la m()t thanh phfin cua t6ng cfiu. Ham
t6ng cfiu co d~g :

Y=C+I+G+X-M


12

Trong d6:
Y la san lu<)'Ilg hay thu nh~p qu6c dan.

c la tieu dung dan cu.
I la dfiu tu.

G la chi tieu cua nha nu6c.
X la xuAt khdu.
M la nh~p khdu.
Tir d~ng thuc & tren chung ta thfiy r~ng khi dfiu tu I tang len thi trvc

tiep lam chi thu nh~p qu6c dan Y tang len. Theo ly thuyet Keynes, khi dfiu tu
tang len m9t don vi thi lam cho Y tang hon m{)t dan vi. Th~t v~y, khi thay the
C = a+ bY va M = u + vY la ham tieu dung va ham nh~p khdu bi6u di€n theo
Y thi d~ng thuc &tren c6 d~mg :
Y=~+I+G+X-~/Q-b+~

Vi b la h~ s6 thien hu6ng tieu dung bien, bao gbm tieu dung trong nu6c
va tieu dung nh~p khdu; v la h~ s6 thien hu6ng tieu dung nh~p khdu. Do d6,
(b- v) se l6n hon.O va (1- b + v) se nh6 han 1, tuc la 11(1 - b + v) se l6n hon
1. Vatu ding thirc nay cho thfiy : v6i cac di~u ki~n khac khong d6i thi khi dfiu
tu I gia tang 1 don vi thi thu nh~p Y se gia tang hon 1 don vi, anh hu&ng tren
g9i Ia anh hu&ng h~ s6 nhan.
Anh hu&ng khac cua dfiu tu len tang tru&ng kinh te thong qua t6ng
cung th6 hi~n & ch6 la : v6n Ia yeu t6 dfiu vao ca ban cua qua trinh san xuAt.
v6n duqc ket hqp v6i lao d{)ng va tai nguyen, thong qua qua trinh san xufit, se
t~o ra cua cai v~t chAt trong xa h9i. Nhi~u nghien ctru di den ket lu~n v6n la

nhan t6 quan trQng nhfit t~o ra tang tru&ng kinh te. V6n khong chi d6ng g6p
ti1Jc tep vao tang tru&ng kinh te v6i tu each la dfiu vao cua san xufit ( d6ng g6p
v~ m~t lu<)'Ilg) rna con d6ng g6p m{)t each gian tiep thong qua vi~c thuc ddy

tien b9 ky thu~t do cac dfiu tu m6i mang l~i, do lqi the kinh te nh<'Y quy mo 16n


13
(tfrc h\ v6i m<)t nganh, vi~c dfiu tu

rna r<)ng quy mo se lam giam chi phi san

xufrt- do chuyen mon h6a ... ). Day la nhiing dong g6p ve "chfrt" cua dfiu tu,

tuc la hi~u qua cua nen kinh t€ da duqc nang cao.
M6i quan h¢ giua ca cdu ttdu tu va t6c il9 tang truimg kinh d
Trong khi cac nha kinh t€ dfiu thira nh~n dfiu tu la m<)t trong nhfrng
nhan t6 quan trQng nhfrt dfli v6i tang tru&ng kinh t€ : muf>n c6 tang tru&ng
kinh t€ thi phai c6 dfiu tu, tuy nhien vfrn de hinh thanh ca cfru dfiu tu la m<)t
vfrn de gay nhieu tranh cai.
Cac nha kinh t€ deu ddng y v6i nhau rfutg nen kinh t€ cAn c6 m<)t ca
cfru dfiu tu hqp ly, d~ t~o ra m()t ca cfru kinh t€ hqp ly. Thu~t ngfr hqp ly aday
duqc hi~u la ca cfru dfiu tu va ca cfru kinh t€ nhu th€ nao d6 d~ dam bao duqc
tf>c d<) tang tru&ng nhanh va ben vfrng. N€u ca cfru dfiu tu khong hqp lyse t~o
ra m<)t ca cfru kinh t€ khong hqp ly, lam giam nang h.rc c~nh tranh chung cua
nen kinh t€, den luQ't n6 lam giam t6c d<) tang tru&ng. M~c du ddng y v6i
nhau nhu v~y nhung cac nha kinh t€ c6· quan di~m rfrt khac nhau ve each thuc
t~o ra m<)t ca cfru ·dfiu tu, cling nhu ca cftu kinh te "hqp lf'.

Vfln c6 vai tro to 16n dfli v6i qua trinh phat tri~n kinh t€ - xa h()i etta
mf>i quflc gia. St,r gia tang nhanh cac ngudn vbn, phan

b6

va sir dvng chung

m<)t each c6 hi~u qua~ se tac d<)ng rfrt 16n den tang tru6ng, chuy~n dich ca du
kinh te, t~o ra vi~c lam, gia tang xufrt khfru va tang tich IUy etta n6n kinh t€.
D~ xem xet tac d()ng cua v6n dfli v6i tang tru&ng kinh t~ ta c6 th~ sfr dvng mo

hinh Harrod-Domar.
Theo mo hinh Harrod-Domar, vai tro cua vbn dbi v6·i tang tnr&ng kinh
t~ ci:m m()t dan vi kinh te bfrt ky (cong ty, ngfmh cong nghi~p hay to an b() n6n

kinh te) duqc th~ hi~n bai ham san xufit gian dan:

g=s/k
Trang d6:
g : tY 1~ tang truang cua san luQ'llg dfiu ra.


14

s : ty I~ ti€t ki~m so v6i san hrQTig ddu ra.
k : h~ sf> gia tang v5n- ddu ra (h~ sf> ICOR).
Quan h~ g = s/k tren day c6 the di€n dl;lt dan ghin 1a : ty I~ tang tru6ng
cua n~n kinh t€ bi quyet djnh b&i ca cy I~ ti€t ki~m s va cy 1~ gia t{mg v6n ddu
ra k cim n~n kinh t€. Do d6 logic cua c6ng thuc tren la : d€ tang tru&ng, n~n
kinh t€ phai ti€t ki~m va ddu tu m()t ty I~ nhfit djnh so v6i GDP. N~n kinh t€
c6 kha nang ti€t ki~m va dfru tu ngay cang cao se tang tru&ng cang nhanh.
Nhung

cy

I~ tang tru&ng thvc t€ con phv thu<)c vao ca hi~u sufit cua dfru tu,

tuc la muc san luQTig tang them c6 duqc tir m()t do·n vi ddu tu tang them -

duqc tinh b~ng Ilk, t(rc la b~ng nghjch dao cua ty I~ gia tang v5n - dftu ra.
Trong thvc t€, h~ s6 k khong phai la khong d6i rna c6 xu huang tang len,
nghTa la xu hu6ng dfru tu ngay cang nhi~u v6n han. Vi v~y, de gifr duqc t6c
d() tang tru&ng kinh t€ cao, cdn phai bao dam sao cho k tang ch~m, trong khi
vfin ti€p tvc gia tang duqc ty I~ ti€t ki~m va dfru tu ho~c c6 the b6 sung thi€u

hvt d6 thong qua tim h(tt cac ngu6n v5n ben ngoai.
Tren day m6i chi la each xem xet vfin d€ m()t each gian don tren ca s&
nhan t6 v6n. Han nfra, &ham san xufit giiin dan tren con ch(ra dt,rng nhil'ng gia
thi€t ngfim chua duqc tinh den. Do d6 ti€t ki~m dftu tu va ddu tu nhi~u han
m&i chi la di€u ki~n cAn, chua phai la di~u ki~n du de thuc dAy t6c d() tang
tnr&ng kinh t€. Day cling chi Ia st,r danh gia khai quat vai tro cim v6n d6i v&i
tang tnr&ng kinh t€. Thvc ra, tac d()ng cim v6n trong qua trinh dfru tu nh~m
t~o ra nang Ivc san xufit m6i va v6n san xudt tang them d6i v6i tang tru&ng

kinh t€ la khac nhau.
Trong qua trinh dfru tu, sv gia tang ciia v6n dfru tu lam gia tang chi tieu
d€ mua s~m may m6c, thi€t bi, plnrO'llg ti~n v~ri tai, v~t li~u xay dl,fng ; gia
tang chi W!u cua cong nhan d6i v6i cac nhu cfiu v~ hang h6a tieu dung ... lam
tang t6ng cfiu, do d6 tac dong d€n gia tang san luqng.


15
K~t qua cua qua trinh dftu tu him tang v6n san xuAt, tuc hl nang 1\rc san

xufit m6i du6i d~ng bli san c6 djnh va hang tbn kho. Sl! thay d6i nay, thl1c dfry
tang trui1ng kinh t~ theo huang tac d()ng d~n t6ng cung. S~r gia tang t6ng cung
lam tang s~in lugng.
Trang thl)'C t~, qua trinh gia tang ho~t d()ng dftu tu va gia tang nang ll)'C
san xufrt m6i do qua trinh dftu tu t~o ra, Ia lien t1,1c va dan xen nhau cimg tac
d()ng vao qua trinh tang tru6ng kinh t~.
Moi tnrirng diu tll' Ia vAn d~ trung tam ciia tang tnro·ng va giam
ngheo.

M()t moi trucmg dfru tu thu~n lqi se t~o

CO'

h()i va d()ng lgc cho cac DN -

tu cac DN nho cho d~n cac cong ty da qu6c gia - dftu tu c6 hi~u qua, t~o cong
an vi~c lam, va

rna r()ng ho~t d()ng.

Vi th~, rio dong vai tro tnmg tam d6i v6i

tang truong va xoa doi giam ngheo. Cai thi~n MTDT trong xa h()i la vfin d~
thi~t y~u cua cac nu6c dang phat tri~n, nai co I ,2 ty ngw)'i dang s6ng du6i

muc 1 dola m()t ngay, v6i

cy

I~ thAt nghi~p trong gi6i thanh nien cao han gfip

doi ty l~ binh quan, va dan s6 dang tang len nhanh chong. t~o them vi~c lam
va cac ca h9i khac cho gilS'i tre la diSu thi~t y~u d~ t~o ra m()t the gi6i g~n b6,
din b~ng, va hoa binh han.
Cac DN tu nhan - tir nong dan va cac DN nho cho d~n cac cong ty dja
phuang va da qu6c gia - dtrng & vi tri trung tam cua qua trinh phat tri~n. f)uqc
d()ng ca tim ki~m lqi nhu~n dinh huang, ch(mg dftu tu vao nhfrng y tmrng 111(Yi
va ca sO' v~t chfit m6i, nh~m tang cu0ng n~n tang cua S\f tang tnr&ng kinh t~
va thjnh vtrQ'llg. Chung t~o ra nhiSu vi~c lam, mo· ra cho mQi nguo·i co· h()i d~
phat huy tai nang va nang cao vi th~ c1ta minh. Chung cung cAp nhfrng hang
h6a va djch

Vl,l

cftn thi~t d~ duy tri

CUQC

s6ng va dli thi~n muc s6ng. Chung

cling la ngubn thu thu~ chu y~u, dong gop vao cong quy cho y t~, giao d1,1c va


16
cac djch vl) khac. Vi the, DN la hie nhan tn;mg yeu trong cong cu<)c tang
tru&ng va ghim doi ngheo.
Sv dong gop ci:m DN cho xa h<)i chi:1 yeu do MTDT quy€t djnh - cac
yeu t6 d~c thu dja phuong se djnh hinh
co

hi~u

qua,

t~o

cong an,

vi~c

C(J

h<)i va d<)ng Ivc d€ cac DN dfru tu

lam va m& r()ng

ho~t

d()ng. Chinh sach va hanh

vi cl'Ia nha mr&c dong vai tro chu ch&t trong vi~c djnh hinh MTDT. Mi;ic dLt
nha nu&c c6 rfit it anh huang d€n cac yeu t6 nhu di~u ki~n dia ly, nhung J~i c6
anh huang mang tinh quy~t djnh hon nhi~u den muc d9 dam bao cac quy~n v~
tai san, cac phuang th(rc di~u tiet va danh thue (ca thue t~i cira khftu lfin trong
n()i dja), cung cfrp CSHT, s~r v~n hanh ct:ia thj trm1ng lao d<)ng, tai chinh va
nhfrng vAn d~ co tinh chAt khai quat hon cua cong tac quan tri nhu vfin d~
tham nhfing. cai

thi~n

nhfrng chinh sach va hanh vi cua nha nu&c lien quan

den djnh hinh MTDT se thuc dfry tang truong va giam doi ngheo.
Thuc dfry tang tru&ng, dan s6 ngay dmg gia tang th1 tang tru&ng kinh te
Ja cache b~n vfrng duy nhfit d€ nang cao m(rc s&ng xa h<)i. MTDT t6t se thuc
dfty tang tnr&ng thong qua vi~c khuyen khich dfru tu va nang sufit cao.
Diiu tu h6 trq cho tang truo·ng kinh

te b~ng vi~c dua nhi~u diiu vao hon

vao qua trinh san xufit. Dfiu tu nu(yc ngoai dang tr& nen quan trQng han & cac

nu&c dang phat tri€n, nhung m<)t phdn l&n ddu tu tu nhan v§n Ia tir trong
nu&c.
Khong chi quy mo ddu tu c6 tac d()ng den tang trmrng - rna ca nhfrng
thanh t\ru v~ nang sufit rna dfru tu mang l~i. MTDT t6t se kich thich nang sufit
cao han b~ng each t~o ra

C(J

h9i va d()ng Ivc cho cac DN phat tri~n, thich ung

va ap dl)llg nhfing phuang thuc ho~t d()ng t&t han - khong chi la sang t~<.~
thu()c d~ng c6 th€ t~o ra phat minh m&i, rna ca nhfrng each thuc hi~u qua han
d~ t6 chfrc qua trinh san xufit, phan ph6i hang hoa va dap trng nguai tieu

dung.


17
X6a d6i giam ngheo, c6 th€ nhin nh~n vai tro thi~t y~u cua MTDT d6i
v6i x6a d6i giam ngheo theo hai each. Thu nhftt, & cftp t6ng th€, tang tru&ng
kinh t~ c6 quan h~ m~t thi~t v&i giam d6i ngheo. Thu hai, sg dong g6p d6 c6
th~ du~rc nhin nh~n du&i g6c d() r~ng MTDT t6t se trgc ti~p cai thi~n cu()c

sbng cua nguai dan,

cv th€ nhu sau :

Vai vai tro Ia ngurl'i lao tl<)ng, ngan hang th~ gi&i da cho thfty ngw)'i
ngheo coi

vi~c

lam, tim duqc

vi~c

lam - cho du Ia cong vi~c

tv tra luang hay

lam cong an luang - nhu m()t Ibi thoat ngheo hua lwn nhftt. Ca h()i vi~c lam
c6 nhi€u tri€n v~mg han cling lam tang d()ng lvc d€ nguai dan dfiu tu vao hqc
vftn va ky nang cua minh, nha d6 ma b6 sung them cho nhfrng n6 h,rc thuc dfiy
phat tri€n ngubn nhan Ivc. Nhung DN nao c6 hi~u suftt cao han ciing c6 th€
tra mtrc luang thftp d§n han va dfiu tU nhi€u han vao dao t?O.

V6'i vai tro Ia nha DN, hang tram

tri~u

nguai ngheo & cac mr&c dang

phat tri€n muu sinh b~ng cong vi~c kinh doanh nho nhu nong dan, nguai ban
hang rong ngoai ph6, lao d()ng t?i nha va vo s6 cac nganh ngh€ khac. HQ
thuang ho?t d()ng trong n€n kinh t~ phi chinh thuc, vbn chi~m qua nfra cac
ho?t d()ng kinh t~ t'r cac nu&c dang phat tri€n. ON trong n0n kinh t~ phi chinh

tv nhu cac DN khac, bao
gbm quy€n v€ tai san khong duQ·c dam bao, t~ tham nhiing, sv kh6 luang cl'm

th(rc cling phai d6i m~t vt1i nhung tr& ng?i tuang

chfnh sach va kha nang ti~p C~ll h?ll ch~ d6n tai chfnh va cac dich
DO' bo b&t nhiing tr& ng?i nay, se lam tang thu

nh~p

Vl,l

cong.

cho cac nha DN va cho

phep hQ m& r()ng ho?t d()ng. MTDT t6t cling lam tang d()ng ca d€ n€n kinh t~
phi chinh th(rc tn'r thanh m()t b() ph~n cl'm n0n kinh t~ chinh thuc.

V6'i vai tro lei nguai tieu dung, MTDT t6t se lam tang them chl'mg lo?i
v~\ giam gia thanh hfmg h6a, djch vv, k€ ca nhung thu duqc nguai ngheo tieu

dung.

BO GIAO DUC VA D!:\0 T/!.0
TRLJC\NG DH KINH TE TP.HCM

TIIUVI~N