Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (55.34 KB, 2 trang )
Hàm Nghi
Niên hiệu Hàm Nghi
Năm sanh, năm
mất
1871-1943
Giai đoạn trị vì 1884-1885
Miếu hiệu .
Tên Húy Nguyễn Phúc Minh, Nguyễn Phúc Ưng Lịch
Sau khi vua Kiến Phúc mất rồi, đáng lẽ con nuôi thứ hai của vua Tự Ðức là ông
Chánh Mông lên ngôi mới phải. Nhưng hai ông Tường và ông Thuyết sợ lập vua
lớn tuổi thì các ông ấy mất quyền hành nên chọn ông Ưng Lịch là em ruột ông
Chánh Mông mới 12 tuổi, tôn lên làm vua, đặt niên hiệu là Hàm Nghi.
Viên Khâm sứ Rheinart thấy hai ông Nguyễn Văn Tường và Tôn Thất Thuyết cứ tự
tiện lập vua không hỏi ý ông trước đúng như đã giao kết nên gởi quân vào Huế bắt
Triều đình phải xin phép. Ông Thuyết và Tường phải làm tờ xin phép bằng chữ
Nôm nhưng viên Khâm sứ không chịu, bắt làm bằng chữ Nho (chữ Tàu), hai ông
phải viết lại, viên Khâm sứ mới chịu và sau đó đi cửa chính vào điện làm lễ phong
vương cho vua Hàm Nghi.
Năm sau (1885), Thống Tướng De Courcy được chánh phủ Pháp cử sang Việt-Nam
để phụ lực vào việc đặt nền bảo hộ ở Việt-Nam. Tướng De Courcy muốn vào yết
kiến vua Hàm Nghi nhưng lại muốn là toàn thể binh lính của ông, 500 người, đi vào
cửa chánh là cửa dành riêng cho đại khách. Triều đình Huế xin để quân lính đi cửa
hai bên, chỉ có các bật tướng lảnh là đi cửa chánh thôi cho đứng với nghi thức triều
đinh, nhưng tướng De Courcy nhất định không chịu.
Ông Nguyễn Văn Tường và ông Tôn Thất Thuyết thấy Pháp khinh mạn Vua mình
như thế đều giận lắm bèn nhất định tấn công trại binh của Pháp ở đồn Mang Cá vào
đêm 22 rạng 23 tháng 4 âm lịch, đến sáng thì quân Pháp phản công, quân ta thua
chạy.
Ông Nguyễn Văn Tường cho người rước Vua Hàm Nghi (lúc nầy mới 13 tuổi) trực