Các nhân tố ảnh hưởng đến kế toán môi trường và tác động của nó đến kết quả hoạt động cùa các doanh nghiệp ngành dệt may tại việt nam
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.62 MB, 298 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
--------------------------------------------
NGUYỄN THÀNH TÀI
CÁC NH N T
ẢNH HƯỞNG ĐẾN
Ế TOÁN M I TRƯỜNG VÀ TÁC ĐỘNG CỦA NÓ
ĐẾN ẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC DOANH
NGHIỆP NGÀNH DỆT MA TẠI VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ INH TẾ
Tp. Hồ Chí Minh – Năm 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
NGUYỄN THÀNH TÀI
CÁC NH N T
ẢNH HƯỞNG ĐẾN
Ế TOÁN M I TRƯỜNG VÀ TÁC ĐỘNG CỦA NÓ
ĐẾN ẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC DOANH
NGHIỆP NGÀNH DỆT MA TẠI VIỆT NAM
Chuyên ngành: Kế toán
Mã số: 9340301
LUẬN ÁN TIẾN SĨ INH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1 PGS TS TRẦN PH
2 PGSTSHU
Tp. Hồ Chí Minh – Năm 2020
C
NH ỨCL NG
i
LỜI CAM ĐOAN
“Cá nh n tố nh h ng
qu ho t
nghiên
ng ủ
ứu củ
PGS TS Trần Ph
thừ
ều
á
tá
o nh nghiệp ngành
gi
tá gi
thự
và PGS TS Hu nh
tr h ẫn
án này là trung thực và
ngo i trừ á
ến kế toán m i tr
thể r ràng
h
hiện
ng và tá
ng
ủ n
ến kết
ệt m y t i Việt N m” là ng trình
ề tài này theo h
ứ L ng Cá
ng dẫn của
nghiên ứu mà tá gi
kế
á số liệu về kết qu nghiên ứu trong luận
ng ố trong á
ài áo o h nh tá gi r t tr h từ kết qu
ng trình nghiên ứu khá
ã nghiên ứu
Nguyễn Thành Tài
ii
LỜI CẢM ƠN
Tá gi
h n thành
ã th m gi gi ng
y á m n họ
học Kinh tế TP.HCM
thự tế v
ng qu
Tá gi
thu tr
Kho Kế Toán
xin gửi l i
ng trình ào t o NCS ủ Tr
ng
i
ng ẫn hi sẻ những kinh nghiệm
m n h n thành
ến h i thầy h
ng ẫn trự
và PGS TS Hu nh ứ L ng, ã tận tình h
Xin gửi l i
ng qu thầy
áu.
hình thành t ng
TP.HCM Qu
ủ
ã tận tình gi ng y h
PGS.TS.Trần Ph
l
m n qu thầy
n ầu ho ến luận án
m n ến Viện
huyên gi
á
ào T o Sau
tiếp là
ng dẫn tá gi từ
hoàn thành
i Họ Tr
n vị hỗ tr kh o sát
ng
i Học Kinh tế
ã nhiệt tình hỗ tr
tá
gi
trong quá trình họ tập và thự hiện luận án.
Ch n thành c m
g p
xá
n Qu Thành viên H i
ồng á ấp
ã
những nhận x t
áng gi p tá gi hoàn thiện luận án ủ mình
ặ
iệt tá gi
và t o iều kiện thuận l i
h n thành
ể tá gi
mn
á ồng nghiệp, gia ình ã
ng lự
iều kiện tốt nhất
ng viên
ể hoàn thành
luận án
Nghiên ứu sinh
NGUYỄN TH NH T
I
iii
MỤC ỤC
LỜI CAM
i
OAN ...........................................................................................................
ii
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................
iii
M C L C ....................................................................................................................
x
CÁC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT ...............................................................................
CÁC TỪ VIẾT TẮT V THUẬT NGỮ TIẾNG ANH ............................................. xiii
xv
DANH M C BẢNG BIỂU .........................................................................................
xvii
DANH M C HÌNH VẼ .............................................................................................
PHẦN MỞ
1. Sự ần thiết ủ
2. M
3.
1
ẦU ............................................................................................................
tiêu nghiên ứu và
ối t
ng nghiên
4. Ph m vi nghiên
5. Ph
1
ề tài ............................................................................................
u hỏi nghiên ứu ..........................................................
5
5
ứu ............................................................................................
5
ứu ...............................................................................................
ng pháp nghiên
6
ứu .......................................................................................
- Ph
ng pháp nghiên ứu
ịnh t nh ........................................................................
6
- Ph
ng pháp nghiên ứu
ịnh l ng .....................................................................
6
ng g p m i ủ
luận án ..........................................................................
6
6.1
Về mặt l luận kho
họ ...............................................................................
6
6.2
Về mặt thự
6. Những
7. Kết ấu
7
tiễn ............................................................................................
7
ủ luận án ................................................................................................
CH ƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ CÁC NGHI N CỨU ................................................
1.1. Tổng qu n á
nghiên ứu
1111
Cá nghiên
trong
1112
112 Cá
liên qu n ến kế toán m i tr
ứu liên qu n
ến
ng
o nh nghiệp ..................................................................................
Cá nghiên ứu liên qu n
trong
8
nghiên ứu trên thế gi i ...............................................................
111 Cá
ến việc thự
o nh nghiệp ................................................................................
nghiên ứu liên qu n ến nh n tố tá
8
ng ....................................
9
ố th ng tin kế toán m i tr ng
9
hiện kế toán qu n trị m i tr ng
16
ng ến kế toán m i tr ng ... 19
iv
1121 Cá nghiên
ứu liên qu n ến á
th ng tin m i tr
1122 Cá nghiên
ng kế toán m i tr
ứu liên qu n ến á
toán qu n trị m i tr
113 Cá
ng ủ
nh n tố tá
ng ến việ thự hiện kế
23
kế toán m i tr
ng v i kết
25
o nh nghiệp................................................................
ến mối qu n hệ giữ
ng v i l i h hiệu qu tài h nh m
ng
ố th ng tin kế
i tr ng ủ
1.2. Tổng qu n
ứu liên qu n ến l i
á nghiên ứu trong n
h ủ kế toán qu n trị m
i tr ng . 29
33
c ...............................................................
121 Cá
nghiên ứu liên qu n ến kế toán m i tr
122 Cá
nghiên ứu liên qu n
34
ng .......................................
ến á nh n tố tá
ng ến kế toán m i tr ng ..
37
....................................................................................................................
123 Cá
nghiên ứu liên qu n
qu ho t
ng ủ
ến mối qu n hệ giữ
thự hiện kế toán v i kết
40
o nh nghiệp ...............................................................
42
1.3. Nhận x t .............................................................................................................
1.4. Kho ng trống nghiên ứu và xá
1.4.1. Kho ng trống nghiên
142 Xá
Kết luận h
ịnh vấn ề nghiên
46
ứu .................................
46
ứu .............................................................................
ịnh vấn ề nghiên
47
ứu .........................................................................
48
ng 1 ........................................................................................................
49
CH ƠNG 2 CƠ SỞ LÝ THUYẾT ............................................................................
2.1. Tổng qu n về kế toán m i tr
211 Cá
o nh
25
nghiệp ....................................................................................................
1132 Cá nghiên
ng ố
19
ng .............................................
ến mối qu n hệ giữ
1131 Cá nghiên ứu liên qu n
toán m i tr
ng ến vấn ề
ng ........................................................................
nghiên ứu liên qu n
qu ho t
nh n tố tá
49
ng .....................................................................
49
khái niệm ...............................................................................................
2111 Khái niệm m i tr
ng ............................................................................
2112 Khái niệm áo
áo m i tr
2113 Khái niệm kế toán m i tr
2.1.2. N i dung về kế toán m i tr
2121 Tài s n m i tr
ng ..................................................................................
49
50
ng ...............................................................
ng và ph n lo i kế toán m i tr
ng...................................................................
ng ...........
50
52
53
v
2.1.2.2. N ph i tr m i tr
ng
2.1.2.3. Thu nhập m i tr
2124
Chi ph m i tr
54
...........................................................................
54
ng ..............................................................................
55
ng .................................................................................
2.1.2.5. Kế toán òng vật liệu ..............................................................................
56
2.1.2.6. Dự toán m i tr
56
2127
C ng
ng ................................................................................
58
ố th ng tin ...................................................................................
Ch nh sá h hung về m i tr
Cá th ng tin kế toán
ng
liên qu n ến m i tr ng
2 1 3 Thự hiện kế toán m i tr
2 2 Sự tá
58
...........................................................................
59
..............................................
61
ng ......................................................................
ng ủ kế toán m i tr
ng ến kết qu ho t
ng ủ
o nh nghiệp .....
61
... ........ ....... ........................ ........................ ....... ........................ ........................ ..
2 2 1 Kết qu ho t
2 2 2 Sự tá
ng ủ
ng ủ
o nh nghiệp
61
...........................................................
kế toán m i tr ng ến kết qu
ho t
ng ủ
63
nghiệp .........................................................................................................
23 Cá
231 L
l
65
thuyết nền ................................................................................................
65
thuyết ngẫu nhiên ....................................................................................
2.3.1.1. N i ung l thuyết
2312
Vận
65
............................. .....................................................
ng l thuyết ngẫu nhiên vào
á nghiên ứu tr
liên qu n.....
65
............. ...... ............ ...... .................. .................. ...... ............ ...... ..............
2313
232 L
Áp
ng l thuyết ngẫu nhiên vào nghiên ứu này ................................
thuyết h
67
............................. .....................................................
2322
Vận
ng l thuyết h p pháp vào nghiên ứu tr
2323
Áp
ng l thuyết h
thuyết cá
2332
Vận
quan
2333
Áp
liên qu n ..........
68
p pháp vào nghiên ứu này ...................................
68
70
ên liên qu n ..........................................................................
2.3.3.1. N i ung l thuyết
70
............................. .....................................................
ng l thuyết
á
ên liên qu n vào
á nghiên
ứu tr
liên
71
........... .................................................................. ..........................
ng l thuyết
66
67
p pháp .......................................................................................
2.3.2.1. N i ung l thuyết
233 L
o nh
á ên liên qu n vào nghiên ứu này ......................
72
vi
2 3 4 L thuyết ph n t h l i
2.3.4.1. N i ung l
2342
Vận
h – hi ph
73
............................................................
73
thuyết ..................................................................................
ng l thuyết ph n t
hl
i h – hi ph vào nghiên ứu tr
73
liên qu n ................................................................................................
2343
24 Cá
Áp
ng l thuyết ph n t h l i
nh n tố tá
ng ến kế toán m i tr
2 5 Phát triển gi i th
251 Cá
h nh n tố và x y
nh n tố tá
Qui m
2512
Cá
2513
Kiểm toán ...............................................................................................
2514
Nguồn lự tài
2515
Trình
2516
Cá qui ịnh
2517
Nhận thứ
Kết luận h
76
ng ..............................................
76
77
ủ
78
h nh ................................................................................
78
nh n viên ...........................................................................
79
80
ủ pháp luật .....................................................................
ủ lãnh
o o nh nghiệp về m i tr
ng
ng tá
ng ến kết qu
ệt m y t i Việt N m ......................................................................
ho t
ng ủ
o nh nghiệp
81
83
ề xuất ...............................................................................
84
86
ng 2 ........................................................................................................
ƠNG PHÁP NGHI N CỨU .........................................................
3 1 Thiết kế nghiên
kế toán m i
81
ng ....................................................................................................
o ề xuất ................................................................................................
CH ƠNG 3 PH
họn ph
ng pháp nghiên
3 1 2 Ph
ng pháp thu thập
ứu ..............................................................
ữ liệu s
3121
Qu n sát ..................................................................................................
3122
Phỏng vấn th o luận t y
ấp ...........................................................
87
87
87
ng pháp thu thập
3 1 4 Khung nghiên ứu
87
87
ứu ............................................................................................
311 Lự
3 1 3 Ph
ựng á gi thuyết nghiên ứu ............... 76
ên liên qu n ...................................................................................
2 6 M hình nghiên ứu
2 7 Th ng
75
...................................................
o nh nghiệp .............................................................................
2 5 2 Kế toán m i tr
ngành
ng
ng ến kế toán m i tr
2511
tr
h – hi ph vào nghiên ứu này ......... 74
..................................................................
88
á tài liệu ................................................................
88
........................................................................................
i
89
vii
3 1 5 Qui trình nghiên ứu hỗn h
3 2 Qui trình nghiên ứu
3 3 Ph
họn và vận
kiến
ng huyên gi
3 3 2 2 Tiêu h lựa chọn
3323
91
ịnh t nh ....................................................................
ng ph
3 3 2 Th o luận thu thập
3.3.2.1. Số l
90
..........................................................................................
ng pháp nghiên ứu
3 3 1 Lự
90
p ......................................................................
ng pháp nghiên ứu ịnh t nh ..........................
91
93
huyên gi .........................................................
93
...............................................................................
93
huyên gi ..................................................................
àn th o luận thu thập kiến huyên gi ..........................................
95
3.3.2.4. Tiến hành th o luận thu thập kiến huyên gi ....................................
95
3 4 Ph
ng pháp nghiên ứu ịnh l
341
ng
97
u hỏi kh o sát ...................................................................................
3.4.2. Tiến hành kh o sát thu thập
343
96
ng .................................................................
97
ữ liệu .............................................................
99
Trình tự xử l số liệu ....................................................................................
Kết luận h
104
ng 3 ......................................................................................................
CH ƠNG 4. KẾT QUẢ NGHI N CỨU V
4.1. Tổng qu n ngành
N LUẬN .....................................
105
ệt m y Việt N m ...............................................................
4.2. Kết qu nghiên ứu
107
ịnh t nh ...........................................................................
4.2.1. Kết qu th o luận huyên gi
o
107
.....................................................................
4 2 2 Cá gi thuyết và m hình nghiên
4 2 3 Nh n tố và th ng
ứu h nh thứ .....................................
115
ng ........................................ ................................
4 3 1 Thự tr ng kế toán m i tr
ng trong á
o nh nghiệp ngành
119
...........................................................................................
4.3.3. Kiểm ịnh th ng o nghiên
4.3.3.1. Kiểm ịnh th ng
a. Kiểm ịnh
ệt m y t i
115
Việt N m ..................................................................................................
4.3.2. Thống kê m t
112
113
h nh thức ..................................................................
4.3. Kết qu nghiên ứu ịnh l
105
tin cậy (Cron
ứu .................................................................
o á
nh n tố tá ng ............................................
h’s Alph ) ..........................................................
120
120
120
Ph n t h EFA ối v
i th ng o về
á nh n tố tá ng ...................................
122
Ph n t h CFA ối v
i th ng o về
á nh n tố tá ng ...................................
123
viii
4.3.3.2. Kiểm ịnh th ng o kế toán m i tr
a. Kiểm ịnh
tin cậy (Cron
ng (ORGA) ................................
126
126
h’s Alph ) ..........................................................
Ph n t
h EFA ối v i th ng o kế toán m i tr
ng ..........................................
126
Ph n t
h CFA ối v i th ng o kế toán m i tr
ng ..........................................
127
4.3.3.3. Kiểm ịnh th ng o kết qu ho t
a. Kiểm ịnh
tin cậy (Cron
ng ủ
o nh nghiệp ( ENE) ..... 128
128
h’s Alph ) ..........................................................
Ph n t
h EFA ối v i th ng o kết qu ho t
ng ủ o nh nghiệp ...............
129
Ph n t
h CFA ối v i th ng o kết qu ho t
ng ủ o nh nghiệp ...............
130
4.3.4. Kiểm ịnh m
hình á gi thuyết nghiên ứu th ng qu
m hình SEM .......
131
........... ...... .................. ...... ............ ...... .................. ...... ............ ...... .............
4.3.4.1. Kiểm ịnh m hình l
4.3.4.2. Kiểm ịnh á gi thuyết củ
4.3.4.3. Kiểm ịnh
l
131
thuyết ................................................................
ng m
m hình
133
.................................................
hình l thuyết bằng ph
ng pháp
ootstr p .....
134
.............................................................................................................
4.3.4.4. Kết qu kiểm ịnh á gi
44
àn luận
441
442
CH
m
135
hình ....................................
136
...........................................................................................................
136
tin cậy của thang do ..............................................................................
Cá nh n tố nh h ng ến kế toán m i tr
qu
Kết luận h
thuyết củ
ho t ng ủ
á
ng và tá
o nh nghiệp ngành ệt m y t i Việt N m .........
ƠNG 5 KẾT LUẬN V M T S
H MÝ
148
5 2 M t số hàm
rtr
5 2 1 Cá qui
ịnh ủ
524 Cá
ủ
150
từ nghiên ứu ...................................................................
pháp luật .........................................................................
150
nh n viên kế toán ..................................................................
151
152
o nh nghiệp .................................................................................
152
ên liên qu n .......................................................................................
5.2.5. Nhận thức củ
........... ...... .................. ...... ............ ...... .................. ...... ............ ...... .............
137
148
....................................................
5.1. Kết luận ............................................................................................................
5 2 3 Qui m
ến kết
147
ng 4 ......................................................................................................
5 2 2 Trình
ng ủ n
lãnh o o nh nghiệp về m i tr
ng
kế toán m i tr ng .....
153
ix
526
ặ iểm ngành s n xuất
ệt m y tá
ng ến m i tr
ng ủ
154
nghiệp .......................................................................................................
5 2 7 Nguồn lự tài
154
h nh ....................................................................................
5 2 8 Kế toán m i tr ng tá
ng ến kết qu ho tng ủ
o nh nghiệp
155
ngành ệt m y ..........................................................................................
5.3. H n chế và h
ng nghiên ứu tiếp theo ...........................................................
156
hế ủ luận án ........................................................................
156
ng nghiên ứu tiếp th o .......................................................................
156
5 3 1 Những h n
532 H
Kết luận h
o nh
157
ng 5 ......................................................................................................
KẾT LUẬN ................................................................................................................
158
T I LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................
159
DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH NGHI N CỨU CỦA TÁC GIẢ ......................
175
PH L C 2 1 THỰC HIỆN KẾ TOÁN MÔI TR
PH L C 3 1
ỜNG ....................................... 1/PL
ANH SÁCH CÁC CHUY N GIA THAM GIA THẢO LUẬN .. 4/PL
PH L C 3 2 PHIẾU THU THẬP Ý KIẾN CHUY N GIA ................................
5/PL
PH L C 3 3 ẢNG KHẢO SÁT .........................................................................
9/PL
PH L C34
ANH SÁCH CÔNG TY THAM GIA KHẢO SÁT ................... 15/PL
PH L C 4 1
ẢNG TỔNG H P Ý KIẾN CHUY N GIA ............................... 42/PL
PH L C 4 2: KẾT QUẢ TH
NG K MÔ TẢ ..................................................
56/PL
PH L C 4.3 KIỂM ỊNH
TIN CẬY CRON ACH’S ALPHA ................. 62/PL
PH L C44KẾTQUẢPH
N T CH EFA .......................................................
70/PL
PH L C45KẾTQUẢPH
N T CH CFA .......................................................
79/PL
PH L C46KIỂM
ỊNH MÔ HÌNH LÝ THUYẾT – SEM ............................ 90/PL
x
CÁC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT
BCHN
áo áo hàng n m
BCKTMT
áo áo kế toán m i tr
BCMT
áo áo m i tr
BCQT
áo áo qu n trị
BCTC
áo áo tài h nh
BCTN
áo áo th
BCTNXH
áo áo trá h nhiệm xã h i
ng
ng
ng niên
BVMT
B o vệ m i tr
ng
CBLQ
Cá
CBTT
C ng ố th ng tin
CLMT
Chiến l
CP
Chi ph
CPMT
Chi ph m i tr
CPNVL
Chi ph nguyên vật liệu
CPSXKD
Chi ph s n xuất kinh doanh
CTNY
C ng ty niêm yết
DN
Doanh nghiệp
ên liên qu n
m i tr
ng
ng
DNNDM
o nh nghiệp ngành ệt may
DNNVV
o nh nghiệp nhỏ và vừ
DNSX
Doanh nghiệp s n xuất
H K
Ho t
ng kinh doanh
H MT
Ho t
ng m i tr
HQKT
Hiệu qu kinh tế
HQMT
Hiệu qu m i tr
KD
Kinh doanh
KQH
Kết qu ho t
KT
Kế toán
ng
ng
ng
xi
KT-XH
Kinh tế – xã h i
KTCP
Kế toán hi ph
KTMT
Kế toán m i tr
KTQT
Kế toán qu n trị
KTQTMT
Kế toán qu n trị m i tr
KTTC
Kế toán tài h nh
KTTCMT
Kế toán tài h nh m i tr
M T
Mứ
MQH
MT
Mối qu n hệ
M i tr ng
MTKD
M i tr
NC
Nghiên ứu
NC L
Nghiên ứu ịnh l
NC T
Nghiên ứu ịnh t nh
NDM
Ngành ệt m y
NDMVN
Ngành ệt m y Việt N m
NPTMT
N ph i tr
NTT
Nh n tố tá
ONMT
Ô nhiễm m i tr ng
PP
Ph
ng pháp
PPNC
Ph
ng pháp nghiên ứu
PTBV
Phát triển ền vững
QLMT
Qu n l m i tr
SP
S n phẩm
SX
S n xuất
SXKD
S n xuất kinh doanh
SXSP
S n xuất s n phẩm
T MT
Tá
tá
ng
ng
ng kinh o nh
ng
m i tr ng
ng
ng
ng m i tr ng
ng
ng
xii
TMBCTC
Thuyết minh áo áo tài
TN
Thu nhập
TNMT
Thu nhập m i tr
TNTN
Tài nguyên thiên nhiên
TNXH
Trá h nhiệm xã h i
Tp.HCM
Thành phố Hồ Ch Minh
TSC
TSMT
Tài s n ố ịnh
Tài s n m i tr ng
TTKT
Th ng tin kế toán
TTKTMT
Th ng tin kế toán m i tr
TTMT
Th ng tin m i tr
VN
Việt N m
h nh
ng
ng
ng
xiii
CÁC TỪ VIẾT TẮT VÀ THUẬT NG
Viết tắt
CER
Tiếng Anh
Corporate environmental
TIẾNG ANH
Tiếng Việt
Trá h nhiệm m i tr
ng củ
ng ty
responsibility
CSR
Corporate social responsibility
Trá h nhiệm xã h i của doanh
nghiệp
EA
Environmental accounting
Kế toán m i tr
ng
EMA
Environmental management
Kế toán qu n trị m i tr
ng
accounting
ER
Environmental report
áo áo m i tr
ng
FCA
Full cost Assessment
ánh giá hi ph toàn
IAS
International accounting
Chuẩn mự kế toán quố tế
standards
IFAC
International Federation of
Liên oàn Kế toán quốc tế
Accountants
IFRIC
International Financial
Reporting Interpretations
Ủy B n gi i
th h việ
áp
ng
huẩn mự
Committee
IFRS
International financial reporting Chuẩn mự
CTC quố tế
standards
ISO
International Standards
Tổ chứ tiêu huẩn h
Quốc tế
Organization
LCC
Life cycle cost
Chi ph vòng
MFCA
Material flow cost accounting
Kế toán hi ph
R&D
Research anh development
Nghiên ứu và phát triển
UNDP
United Nations Development
Ch
Programme
Quốc
United Nations Conference on
Hiệp h i th
UNCTAD
i s n phẩm
òng nguyên vật liệu
ng trình Phát triển Liên
H p
ng m i và phát triển
xiv
Trade and Development
UNDSD
USUSEPA
ủ Liên h p quố
United Nations Division for
Ủy
n Phát triển bền vững củ Liên
Sustainable Development
hiệp quốc
United States Environmental
Ủy ban B o vệ m i tr ng của Mỹ
Protection Agency
WBCSD
World Business Council for
H i ồng kinh doanh thế gi i về
Sustainable Development
phát triển bền vững
xv
DANH MỤC BẢNG BIỂU
ng 1 1 M t số nh n tố
ến KTMT từ á nghiên
ứu tr............. 44
B ng 2.1. Kế toán vật liệu ầu vào và s n phẩm ầu ra ...........................................
56
ng 2 2 Cá nh n tố
nh h
ng
nh h ng ến KTMT và MQH v i l thuyết nền .............. 75
ng 2 3 Cá gi thuyết nghiên ứu
ng 2 4
ng tổng h p tá
B ng 2.5. B ng tổng h p á
ề xuất ............................................................
82
ng ủ á nh n tố ..................................................
83
iến qu n sát – th ng o
ề xuất .............................. 84
B ng 4.1. Tổng h p á gi thuyết nghiên ứu h nh thứ .................................... 112
B ng 4.2. Tổng h p á th ng o –
B ng 4.5. Thực tr ng
iến qu n sát h nh thứ ............................... 113
á vấn ề liên qu n
B ng 4.6. Thống kê m t củ á
B ng 4.7. Kiểm ịnh
iến
tin cậy củ th ng
B ng 4.8. Kết qu kiểm tr KMO và kiểm
B ng 4.9. B ng ph
ng s i tr
NN M t i VN ... 118
vào m hình .................................... 119
o .......................................................
121
ịnh Barlett ........................................
122
122
h ..... ................... ................... ................... ........ ......
B ng 4.10. Kết qu ph n t h EFA
B ng 4.12. Kết qu kiểm ịnh
123
........................................................................
B ng 4.11. Kết qu kiểm ịnh giá trị ph n
B ng 4.13. Kiểm ịnh
ến KTMT trong
125
iệt .....................................................
tin cậy th ng o á NTT ..............................
125
tin cậy của th ng
o ....................................................
126
B ng 4.14. Kết qu kiểm tr KMO và kiểm
ịnh Barlett ......................................
126
B ng 4.15. B ng ph
ng s i tr h
127
..........................................................................
B ng 4.16. Kết qu ph n t h EFA - Ma trận nh n tố (Component Matrix): ....... 127
B ng 4.17. Kết qu kiểm ịnh
B ng 4.18. Kiểm ịnh
tin cậy th ng o KTMT ................................... 128
tin cậy của th ng
B ng 4.19. Kết qu kiểm tr KMO và kiểm
B ng 4.20. B ng ph
ng s i tr h
o - hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha 129
ịnh Barlett ......................................
129
129
..........................................................................
B ng 4.21. Kết qu ph n t ch EFA - Ma trận nh n tố (Component Matrix): ........ 129
B ng 4.22. Kết qu kiểm ịnh
tin cậy th ng o KQH
B ng 4.23. Kết qu kiểm ịnh giá trị ph n
ủ
iệt .....................................................
NN M.............130
132
xvi
ng 4 24 Kết qu kiểm ịnh
tin cậy th ng o á
B ng 4.25. Hệ số hồi quy á mối quan hệ ( h
huẩn h ) ............................... 133
B ng 4.26. Hệ số hồi quy á mối qu n hệ ( huẩn h
B ng 4.27. Kết qu
l
ng (chuẩn h ) ằng ph
B ng 4.28. Tổng h p kết qu kiểm ịnh
NTT .............................. 132
th o m hình SEM) ........ 134
ng pháp ootstr p ............ 135
á gi thuyết NC .................................. 136
xvii
DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 2 1 M hình nghiên ứu l thuyết
trong á
NN
Hình 3 1 Khung nghiên
n ầu về á nh n tố tá
ng ến KTMT
83
M t i VN .......................................................................
89
ứu .....................................................................................
Hình 3 2 Qui trình nghiên
ứu .................................................................................
Hình 4 1 M hình nghiên
ứu h nh thức về á nh n tố tá
ng ủ KTMT ến KQH
ủ
91
á
ng
ến KTMT và tá
NN M t i VN ........................
113
Hình 4.2. Kết qu kiểm ịnh CFA (chuẩn h
) th ng o á NTT
Hình 4.3. Kết qu kiểm ịnh CFA (chuẩn h
) th ng do KTMT. ..........................
127
Hình 4.4. Kết qu kiểm ịnh CFA (chuẩn h
) th ng o KQH
130
Hình 4.5. Kết qu SEM m hình nghiên ứu ( huẩn h
....................
ủ N ............
) ....................................
Hình 4 6 M hình nghiên ứu h nh thức về á nh n tố tá
ng .......................
124
131
137
xviii
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
TÓM TẮT LUẬN ÁN
Tên luận án: CÁCNH NT
ẢNH HƯỞNG ĐẾN
TRƯỜNG VÀ TÁC ĐỘNG CỦA NÓ ĐẾN
ẾTOÁNM I
ẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA
CÁC DOANH NGHIỆP NGÀNH DỆT MA TẠI VIỆT NAM
Ngành: KẾ TOÁN
Mã số: 9340301
Nghiên ứu sinh: NGU ỄN THÀNH TÀI
Kh : 2014
Kế toán m i tr ng ngày àng
tuy nhiên hiện n y
nghiên ứu về kế toán m i tr
Nam. M
h ng
ng trong
h nghiên ứu ủ
ến kết toán m i tr
o nh nghiệp ngành
nh n tố “ ặ
sử
hình x y
á ph
426 mẫu kh o sát thu
ến kế toán m i tr
ệt m y tá
nghiên ứu
ng bao gồm: qui m
ng, kế toán m i tr
ng
tá
o nh
o ho á nh n tố
ng m nh
ịnh l ng,
h á
ữ liệu
7 nh n tố
từ
nh h
ng
á qui ịnh ủ pháp luật;
lãnh
h nh; ặ
o nh nghiệp
tuyến
tin ậy thang do
ên liên qu n; nhận thức củ
ng ủ
ng ủ
ịnh
ho thấy
o nh nghiệp;
ng; nguồn lự tài
ng ến m i tr
thấy kế toán m i tr
kiểm
á
ựng thêm
ng pháp nghiên ứu ịnh t nh và
ng m hình SEM ể ph n t
. Kết qu
ng ủ
ề tài là x y
ng ến m i tr
ng pháp thống kê nh
nh n viên kế toán; á
về m i tr
iểm m i ủ
nh
ựng m hình nghiên ứu v i ấu tr
Nghiên ứu kết h p ph
ng
ệt m y t i Việt
ến kết qu ho t
ựng và phát triển th ng
ã m r ng và x y
h
ịnh á nh n tố và mứ
ng ủ n
ệt m y t i Việt N m.
ph n t h EFA CFA và sử
trình
luận án là xá
iểm ngành s n xuất ệt m y tá
ồng th i tá gi
v i việ
á o nh nghiệp ngành
ng và tá
nghiệp” ể ổ sung vào m
t nh (SEM)
qu n t m
o
iểm ngành s n xuất
ồng th i kết qu
ến kết qu
ho t
o nh nghiệp
ng ủ
ũng ho
á
o nh
nghiệp ngành ệt m y t i Việt N m.
Từ kh a: Kế toán môi trường; Tổ chức kế toán môi trường; Nhân tố tác
động đến ế toán môi trường; Doanh nghiệp ng nh dệt m y.
h
h
xix
THE SOCIALIST REPUBLIC OF VIETNAM
Independence - Freedom – Happiness
ABSTRACT OF THE THESIS
Thesis Title: FACTORS AFFECTING ENVIRONMENTAL ACCOUNTING
AND ITS IMPACT ON THE PERFORMANCE OF TEXTILE AND
GARMENT ENTERPRISES IN VIET NAM.
Major: Accounting
Code: 9340301
Ph.D. student: Nguyen Thanh Tai
Intake: 2014
ABSTRACT
Environmental accounting is increasingly concerned, but up to now, it has
not yet who is no research on environmental accounting in textile and garment
enterprises in Viet Nam. Hence, the studying aim will identify factors and the level
of influence on environmental accounting and its impact on the performance (results
of business) of textile and garment enterprises in Viet Nam. The thesis has built the
“characteristics of textile and garment manufacturing industry affecting the
environment of enterprises” to add to the model, build and develop scales for
factors. Besides, the author has expanded and built a research model with linear
structure (SEM). The study combines qualitative research methods and quantitative
research method. Using statistical methods such as Cronbach's Alpha reliability test,
EFA analysis, CFA and SEM model to analyze the data obtained from 426 samples
collected, the study showed that there are 7 factors affecting environmental
accounting including: Enterprise size; regulations; accounting staff qualifications;
stakeholders; perceptions of leaders of the textile and garment enterprises on
environment and environmental accounting; financial resource; characteristics of
the textile and garment manufacturing industry impact on the environment of the
enterprise. At the same time, the results also show that environmental accounting is
xx
a strong impact on the performance of enterprises in the textile and garment
industry in Viet Nam.
Keywords: Environmental accounting; environmental accounting organization;
Factors affecting the organization of environmental accounting; textile and garment
enterprises.
PhD. Student
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Sự c n thi t củ
T ng tr
ti
ng x nh
ã và ng là m t xu h
trọng là sự phát triển KT-XH m t á h
ng xung quanh
những hậu qu , nguy h i
kh hậu sự
áhh pl
ho t ng l i. Th i gi n qu
á ho t
những hậu qu hết sứ nghiêm trọng
kh i ph
là m t xu h
m
l i m i tr
ng mà
ng nh
phần vào nỗ lự
i VN ã và
nh : Cá b ,
x nh h
o vệ m i tr
hi ph
h
ph
ng thiếu tài
v i hoàn
nh
ng tiến hành hiến l
ị ph
Song song v i hiến l
KT-XH thế gi i m t á h s u r
t ng tr
ể
nhiều
thể khắ
ầu Tuy
ng x nh ũng gặp kh
ng về chiến l
t ng tr
t ng tr
kh n
ng
ng xanh quốc
ngành và á
tiêu giữ
hứ
ng x nh g p
ng ấm lên toàn
ng thiếu á nh m gi i pháp
ị ph ng …(
ặt lên
những tổ
về t ng tr
h nh và kỹ thuật, tr ng lặp nhau về m
thể ủ
ng
sá h qu n trọng ủ Nhà n
á h ền vững C ng v i nỗ lự
á h nh sá h về t ng tr
ầu t
o vệ m i tr
ng x nh kh ng những
ph i là m t nhiệm v bắt bu c cần u tiên thực hiện b
suy gi m kinh tế, cắt gi m
á
ng nghiêm trọng nh
nhận thứ r ràng việc c thể hoá hiến l
gi
quá mứ
ng nên ã
, t ng tr
m t quố
á ngành và h nh quyền t i
ổi
ũng nh th i gi n
n ầu. o
gyr
tiêu l i nhuận
hống l i sự iến ổi kh hậu hiện t
nhiên ể tiến hành thự hiện
thứ
nhiễm m i tr
òn là m t hiến l
o cho phát triển KT-XH m t
quố gi trên thế gi
im
tiêu phát triển KT-XH,
n Formos … và tiêu tốn rất nhiều
ph
v i xã
ng ủ iến
việ kh i khá
ng SXKD thiếu
DN t i VN g y những thiệt h i nặng nề,
V
hiểu là
hặt hẽ và hài hò
o sự tá
n kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên
hàng ầu th y vì m
ung qu n
phát triển kinh tế hiện t i nh ng kh ng
nguồn tài nguyên thiên nhiên
ãgyr
vi n i
ền vững Phát triển ền vững
việ phát triển kinh tế ần c sự kết h p m t
h i m i tr
ng toàn ầu
á hiến l
ịa
c,
thể kh thi ối
i Qu ng Tuấn và Hà Huy Ngọc, 2017)
ng x nh, VN hiện n y
ng, và khẳng
ịnh
ng h i nhập vào
ịnh h ng
kinh tế quố gi là tập trung vào xuất khẩu, th ng qu việ k
ho phát triển nền
kết á FTA v i EU,
v i Hàn quốc, c ng ồng kinh tế ASEAN, ASEM, APEC, TPP, WTO,... Ngành
ệt
2
may
ng v i trò rất qu n trọng trong
ấu nền kinh tế VN, trong
k kết, ngành ệt m y t i VN lu
quan trọng, cốt l i khi
cl
ngành
tr
c xem x t là m t trong những ngành
àm phán và ũng
i h l n nhất cho VN khi á
kinh tế thế gi
n
hiệp ịnh này
nh m á quốc gia
nhiều
h i ể cho
ịnh h
á
ng chiến l
nh
m i tr
m i tr
ng rẻ,
ng
á
ng
x m nh
NN M t i VN cần ph i thự
ến m i tr
ng, chất th i
ng l n x t
nhiễm
ng rất nhiều lo i h
thừa sẽ
ến là N ClO
ng
là n tri nh
m. V i á lo i v i
c th i ra từ
ể tẩy trắng v i,
n tri sunfua, natri
àng sử d ng nhiều
ng nhiều thuốc nhu m và á hất ph
ng chất g y
nhiễm m i tr
Vì vậy, việc xử l
ng ần thiết
ối
ng trong n
NN M t i VN
ên
hiện KTMT nhằm ể iều hành DN, ph
ng nhằm t o nền t ng phát triển KT-XH và m i tr
tr
c th i
hất th i khi tiến hành
CBLQ … th ng qu việ cung cấp th ng tin kế toán
ng l i
m
nh KT-XH và
m t trong những nguyên nh n g y
ng v i,tiếp
poly st r thì àng
ho t ng s n xuất là v
ài trong t
c.
ng rất l n
o (Ph ng Thị Qu nh Tr ng 2017)
ến m i tr
h tiềm n ng
òn là ngành tá
ph n gi i vi sinh, dẫn t i l
á nhà ầu t
những
hỉ là ngành qu n trọng trong phát triển
hì … th i ra từ quá trình nhu
x s i tổng h p nh
rất
ệt m y kh ng
ng ể giữ màu và hống nh n s u
hi rosunfit
n số trẻ, …
m b o hài hò giữ phát triển á kh
quy trình nấu tẩy, làm
àng
ng
là quá trình phát triển KT-XH ph i
chất, thuốc tẩy, thuốc nhu m: ầu tiên, m t l
kh
n số
ng sống. Trong quá trình s n xuất ngành ệt may sử
Formandehit
i ối v i
ng thì VN
ng c thể ể biến những thế m nh, l i
ề rất quan trọng
KT-XH t i Việt N m mà
ệt m y
ng thế gi
kinh tế c thể g p phần vào quá trình phát triển ất n
ng, b i vì ngành
của ngành
c thực thi. Ng y trong l
M t i VN phát triển. Tuy nhiên cần ph i
hành
m t vấn
b o vấn ề về m i tr
n ng thu
nh nhu cầu rất l n của thị tr
giá l o
NN
tr thành á thành qu
Bên
kh
uy trì kho ng 720-750 tỷ US /n m (Vinatex.com), cho thấy thị
ng của ngành ệt m y là rất l n. ên
ũng thu
c ánh giá là ngành
i x y r khủng ho ng thì tổng cầu của thị tr
ệt m y vẫn
á hiệp ịnh ã
nh
v
ho
liên qu n
ng bền vững và l u
3
Mặ
nhận thứ
nh ng á th ng tin m
vấn ề phát triển KT-XH ph i
i tr
ng ty òn t, mứ
ng
ng ố th ng tin m i tr
sàn hứng khoán VN, trên á
Mỹ Hằng 2015)
ng
o th
ểr
ng
n
inti Y hy
á
N tu n thủ
á ho t
nghiêm ngặt về m i tr
thứ kinh o nh
KTMT trong
nhiều DN v
hu
ng m i tr
u Austr li
ng. Vì vậy ể
o vệ m i tr
á DN t i VN n i
imtl
ần
hung, và á
h (t ng l i nhuận, doanh thu, gi m, tiết kiệm
ng m i tr
KTQTMT. Vì vậy nhiều c
F iz h Moh
ph
Kh li và
iều này
việc thay thế
n ng l
ể s n xuất s
ng. ên
hình nh, n ng
nh
và N w Z
Trong khi
ng, KTMT.
ể
những khá h hàng
ln
ã
yêu ầu rất
ng nhằm ánh giá
ẩy m nh thự
hiện
NN M t i VN (m t ngành
ng máy m
rất
thiết bị s n xuất và
ng ến MT là rất l n) n i riêng.
h
hình
ung
hi ph ) từ việ
những l i
i thiện hiệu qu
ng, từ á quyết ịnh xuất phát từ th
ể gi m hi ph m i tr ng
h h n dẫn ến hi ph
ị mất (Ch ng
ng tin
2007)
ng lực quan trọng là hi
ng ty trong
s n xuất rẻ h n và sử d
ng t
ốt tái hế W uyi Jimmy Fr nklin (2009)
ũng
yếu tố quyết ịnh về việ áp
o tiền tệ) trong khi l i
i tr
ng áng kể t i á quyết ịnh của á
ng h n trong hệ thống
hi ph cho cá
á DN khá
l i
áp lực m t sự ắt u
ng sự (2012) cho thấy rằng
thể sẽ tá
cho rằng trong số á
tiết kiệm
hi
h ực, mang
á tập oàn
ng, phát triển ền vững ần
c t o r thì việc nh h
ng, gi m tá
ng ối thấp (Lê Ngọ
ng tin về m
IFAC (2005) cho rằng hầu hết nhà qu n l
m i tr
ng ty niêm yết trên
nhiều th ng tin m i tr
ng l n nguyên liệu, l o
rất nhiều s n phẩm
á
ng nhiều h n
ng sự (2012) cho rằng
ngoài ặc biệt là từ
ủ
(2015) thì phát hiện rằng
ng ố th ng tin m i tr
Kh li và
áo áo hàng n m
ng chủ yếu là th ng tin t
á quyết ịnh CBLQ rất qu n t m th
F iz h Moh
u
ng củ
ng
áo áo và trên trang web là t
ố th ng tin m i tr
t nh m t . Nurul Hu
nhuận
trình ày trong á
o vệ m i tr
ng KTQTMT
N. Cá DN hỉ nhìn thấy những l i
h liên qu n
ến KTMT nhiều kh
o danh tiếng, c i thiện
vốn, cổ phần hấp dẫn h n ho nhà ầu t
iều kiện v y m
h tài
là th o
i
h nh (th
n ng sẽ làm t ng vị thế
n t ng kh
n ng tiếp cận
phê uyệt nh nh h n ễ àng h n
á kế
