PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN HÌNH THỨC TRẢ LƯƠNG THEO SẢN PHẨM TẠI NHÀ MÁY Z153

PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN HÌNH THỨC
TRẢ LƯƠNG THEO SẢN PHẨM TẠI NHÀ MÁY Z153
3.1. Phương hướng nhằm hoàn thiện hình thức trả lương theo sản
phẩm tại Nhà máy Z153
Về cơ bản tình hình lao động và tiền lương của Nhà máy Z-153 nằm trong
tình trạng chung của các doanh nghiệp quốc phòng thực hiện các sản phẩm công
ích. Số lượng lao động được Bộ Quốc phòng định biên theo sản lượng hàng
quốc phòng được cân đối trong giai đoạn hiện tại có tính đến hệ số sẵn sàng
phục vụ chiến đấu. Chất lượng lao động tốt. Cán bộ, công nhân có nhiều kinh
nghiệm trong sửa chữa và sản xuất, có trình độ và tay nghề khá. Lương trung
bình của người lao động ở mức độ trung bình khá so với khu vực và các doanh
nghiệp công nghiệp cơ khí. Quỹ tiền lương bao giờ cũng phải dựa trên nguyên
tắc: Bảo đảm quyền tự chủ doanh nghiệp, kết hợp với sự quản lý thống nhất của
Nhà nước về tiền lương trên cơ sở gắn thu nhập của người lao động với kết quả
sản xuất kinh doanh , đồng thời kết hợp hài hoà các lợi ích. Do vậy trên cơ sở
các chính sách về tiền lương đã được chính phủ ban hành các doanh nghiệp phải
nghiên cứu lựa chọn, vận dụng để giải quyết các vấn đề về tiền lương, về thu
nhập đối với người lao động sao cho tiền lương và thu nhập phải thúc đẩy,
khuyến khích người lao động nâng cao năng suất, chất lượng hiệu quả công việc
mình làm. Đặc biệt nâng cao vai trò đại diện của tổ chức công đoàn ở doanh
nghiệp và ngành; hình thành cơ chế các bên và ký kết thỏa ước lao động tập thể;
xây dựng cơ chế đối thoại, thương lượng, thỏa thuận về tiền lương, nhất là tiền
lương tối thiểu ở Nhà máy.
Phương hướng hoàn thiện hình thức trả lương theo sản phẩm tại Nhà máy
trước hết phải hoàn thiện từng nội dung của công tác này, bao gồm điều chỉnh
cách tính định mức lao động và đơn giá tiền lương sao cho phù hợp hơn, chính
xác hơn, chi tiết hơn để đảm bảo công bằng cho người lao động.
Ngoài ra, Nhà máy cũng cần có một số biện pháp liên quan đến hoạt động
quản lý và sản xuất kinh doanh, nhằm tác dụng bổ trợ, thúc đẩy việc hoàn thiện
hình thức trả lương theo sản phẩm. Các phương hướng đó tập trung vào tăng
cao khả năng tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp, đảm bảo các chế độ làm việc

tốt nhất của người lao động, các biện pháp liên quan đến công tác quản lý của
các cấp lãnh đạo nói chung.
Tất cả những phương hướng hoàn thiện trên cần dựa trên nền tảng là các
chế độ, chính sách do Nhà nước ban hành có liên quan đến công tác lao động -
tiền lương. Do đó, những phương hướng nhằm hoàn thiện hình thức trả lương
theo sản phẩm tại Nhà máy Z153 bao gồm cả những biện pháp quản lý vĩ mô
của Nhà nước.
3.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hình thức trả lương theo sản
phẩm tại Nhà máy Z153
Nhà máy quản lý công tác tiền lương phải đảm bảo các nguyên tắc sau:
Tiền lương là phần thu nhập chính của người lao động. Việc xác định các
hình thức trả lương phù hợp cho từng đối tượng lao động, việc tính toán giá trị
của các nhân tố ảnh hưởng đến tiền lương của người lao động phải đảm bảo cho
mức thu nhập của người lao động tối thiểu bù tái sản xuất được sức lao động.
Tiền lương phải được đặt trong mối quan hệ với số lượng và chất lượng lao
động, với kế hoạch nhiệm vụ sản xuất kinh doanh trong kỳ và doanh thu sản
xuất kinh doanh của Nhà máy.
Để hoàn thiện hình thức trả lương theo sản phẩm, Nhà máy cần chú ý đến
các biện pháp sau:
3.2.1. Xây dựng định mức lao động chi tiết tới từng nhóm sản phẩm
Việc xây dựng định mức lao động cho những sản phẩm sửa chữa lớn chỉ
nhằm mục đích tổng hợp lại kết quả sửa chữa, trên cơ sở cân đối chi phí và
doanh thu. Thực tế, Nhà máy có thể áp dụng xây dựng định mức cho từng cụm
chi tiết của sản phẩm, cụ thể như sau:
Đối với những sản phẩm sửa chữa lớn như các loại xe tăng thiết giáp T-
54, T-55, T-59, BMP-1 thì phân chia thành từng cụm chi tiết riêng biệt, sau đó
xây dựng định mức cho từng cụm chi tiết này để đến khi có sản phẩm nhập sửa
chữa, hỏng đến đâu sửa chữa đến đó và áp dụng định mức cho phần máy móc
sửa chữa đó.
Đối với sửa chữa vừa xe tăng thiết giáp, Nhà máy có thể quy định mức độ

sửa chữa khoảng bao nhiêu phần trăm để vừa áp dụng định mức cho cả xe, vừa
áp dụng định mức cho từng động cơ hay cụm chi tiết.
Biện pháp này giúp cho Nhà máy giảm những chi phí không cần thiết đến
mức tối thiểu, tránh hiện tượng lãng phí sức lao động, định mức không tương
xứng với trình độ, cấp bậc của người lao động. Định mức lao động cũng phải
phù hợp với từng loại công việc, từng bước công việc trong cả giai đoạn sản
xuất, điều này sẽ giúp cho Nhà máy sử dụng lao động cho từng bước công việc
hợp lý cả về số lượng và trình độ chuyên môn. Do đó, Nhà máy cần xây dựng
định mức dựa trên những phương pháp khoa học, đồng thời liên tục kiểm tra lại
định mức đó hàng kỳ để có thể có những thay đổi kịp thời, phù hợp với thực tế
hơn, tránh việc xác định dựa chỉ trên kinh nghiệm của người lao động và những
cán bộ chuyên môn.
Để thực hiện biện pháp này, Nhà máy cần phải phân công những cán bộ
xây dựng định mức có kinh nghiệm, dựa trên các cơ sở tính toán số liệu khoa
học để xây dựng nên định mức cho từng bộ phận riêng biệt. Do đó, một loạt
những biện pháp liên quan đến công tác thống kê trong Nhà máy cần được thực
hiện ở mục 3.2.2 sau.
3.2.2. Công tác thống kê phải được thực hiện thường xuyên và được
kiểm tra chặt chẽ
Kết quả của công tác này là cơ sở cho việc xây dựng chính xác các chỉ tiêu
như đơn giá tiền lương hoặc định mức lao động. Thống kê càng chi tiết, tỉ mỉ thì
việc xây dựng định mức lao động càng chính xác. Thống kê thường xuyên sẽ
giúp cho Nhà máy thu thập được những ý kiến thực tế của người lao động về
việc áp dụng hình thức tiền lương như vậy có phù hợp hay không, có đảm bảo
công bằng giữa các cá nhân và các phân xưởng hay không, có đảm bảo cho tái
sản xuất sức lao động của người lao động hay không.
Để làm được điều này, Nhà máy cần có những biện pháp sau:
Xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách công tác thống kê: Những cán bộ
này có nhiệm vụ thường xuyên tổng hợp các giấy báo ca, các thống kê, thông
báo, báo cáo từ từng tổ, nhóm tại từng phân xưởng về kết quả thực hiện từng

bước công việc đối với từng sản phẩm hay nhóm sản phẩm cụ thể. Những số
liệu này sau đó sẽ được chuyển sang cho phòng Kỹ thuật để tổng hợp, phân tích
tìm ra định mức lao động thật hợp lý, chi tiết tới từng sản phẩm của Nhà máy.
Thống kê về tiền lương và đơn giá tiền lương sẽ giao cho Phòng Tổ chức lao
động. Phòng này có nhiệm vụ tổng hợp các số liệu, phân tích và đưa ra những
đơn giá tiền lương phù hợp hơn.
Ứng dụng những tiến bộ công nghệ vào công tác thống kê: Nhà máy cần
hoàn thiện hệ thống mạng nội bộ (Local Area Network – LAN) nhằm liên kết
thông tin giữa các phòng ban với nhau. Thông tin được chia sẻ nội bộ sẽ giảm
thiểu công sức của những cán bộ thống kê, giúp quá trình thu thập thông tin
nhanh chóng hơn. Do đó, Nhà máy cần có những đầu tư thích đáng cho máy
tính, các thiết bị truyền dẫn thông tin, văn phòng… để có thể phục vụ tốt nhất
cho hoạt động thống kê, phân tích điều tra trong công tác xây dựng mức lao
động.
Nhà máy thường xuyên xem xét lại tình hình thu nhập của người lao động,
của từng phân xưởng và phòng ban, tình hình chi quỹ tiền lương có phù hợp với
tình hình thu nhập trong sản xuất kinh doanh của Nhà máy hay không. Những
thống kê càng chính xác, càng cụ thể và tỉ mỉ sẽ giúp cho Nhà máy có được
những đối chiếu, so sánh với những kiến nghị, thắc mắc của người lao động, để
từ đó có những biện pháp giải quyết phù hợp. Nhà máy cũng nên thông báo quy
chế tiền lương, tiền thưởng, trợ cấp công việc rộng rãi và công khai đến người
lao động.
3.2.3. Xây dựng đơn giá tiền lương cho từng đối tượng lao động
Lực lượng lao động hiện tại của Nhà máy bao gồm: sĩ quan, quân nhân
chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng và hạ sĩ quan bổ sung. Mỗi nhóm lao
động này lại có cấp bậc, trình độ khác nhau, có giá trị đóng gớp khác nhau vào
công việc chung. Với đặc điểm sản xuất trong Nhà máy chủ yếu là tập thể, tổ
nhóm, nên việc xây dựng chính xác đơn giá tiền lương cho từng loại lao động sẽ
đảm bảo công bằng giữa các phân xưởng và cá nhân, đảm bảo cho việc chia
lương cho từng lao động trong tập thể trở nên dễ dàng hơn, ít dẫn đến bức xúc,

tranh cãi trong người lao động.
Nhà máy cần có những nghiên cứu và thống kê chính xác để có thể đưa ra
những dự báo hợp lý hơn về kế hoạch sản xuất và về doanh thu kỳ tới. Những
nghiên cứu này dựa trên những biến động trên thị trường về nhu cầu sửa chữa
và sản xuất sản phẩm, về tình hình cung ứng nguyên vật liệu đầu vào và về dự
báo chỉ tiêu của Bộ quốc phòng chuyển đến. Việc xác định doanh thu dự kiến
của Nhà máy càng sát với thực tế bao nhiêu thì việc xác định đơn giá tiền lương
càng hợp lý bấy nhiêu.
Do đó, Nhà máy có thể áp dụng những biện pháp sau:
Xây dựng đội ngũ cán bộ cho công tác thống kê tiền lương: Đây là biện
pháp đã được nêu ra như ở mục 3.2.2, thuộc về nhiệm vụ của phòng Tổ chức
Lao động.