THỰC TRẠNG KIỂM TOÁN CÁC KHOẢN ĐẦU TƯ TÀI CHÍNH DÀI HẠN DO CÔNG TY TNHH DỊCH VỤ TƯ VẤN KẾ TOÁN VÀ KIỂM TOÁN THỰC HIỆN

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
THỰC TRẠNG KIỂM TOÁN CÁC KHOẢN
ĐẦU TƯ TÀI CHÍNH DÀI HẠN DO CÔNG
TY TNHH DỊCH VỤ TƯ VẤN KẾ TOÁN VÀ
KIỂM TOÁN THỰC HIỆN
2.1. Đặc điểm chung của AASC ảnh hưởng tới kiểm toán các khoản
đầu tư tài chính dài hạn
2.1.1. Đặc điểm về hoạt động kinh doanh và cơ cấu tổ chức
Ngày 13/05/1991 AASC được thành lập với tên giao dịch đầu tiên là
Công ty Dịch vụ kế toán (ASC) và đến 14/09/1993 ASC chính thức đổi tên
thành Công ty dịch vụ tư vấn tài chính kế toán và kiểm toán (AASC)
AASC phân chia các phòng kiểm toán theo chức năng hoạt động chính
của mỗi phòng như: Phòng kiểm toán dịch vụ thương mại, Phòng kiểm toán
xây dựng cơ bản, Phòng kiểm toán sản xuất vật chất … AASC là công ty
kiểm toán có số lượng kiểm toán viên tương đối lớn so với các công ty khác
cùng ngành, với một đội ngũ nhân viên giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực kế
toán - kiểm toán, AASC được đánh giá cao trong việc kiểm soát chất lượng
kiểm toán và tạo dựng cũng như giữ được uy tín cao đối với khách hàng cũng
như trong thị trường kiểm toán.
Ngành nghề kinh doanh chính của AASC là dịch vụ kiểm toán và dịch
vụ này đã có từ khi thuật ngữ “kiểm toán” còn mới mẻ đối với nền kinh tế
Việt Nam. Do đó AASC có một bề dày kiến thức cũng như kinh nghiệm trong
lĩnh vực kiểm toán, kiểm toán các tài khoản đầu tư dài hạn cũng thuận lợi hơn
do tích luỹ được kinh nghiệm kiểm toán từ nhiều năm trước. Đồng thời,
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
khách hàng của AASC từ trước đến nay là các công ty lớn, với đa dạng ngành
nghề kinh doanh, phong phú các khoản đầu tư tài chính nên đội ngũ nhân viên
AASC đã có cơ hội học hỏi và tích luỹ kinh nghiệm trong việc kiểm toán các
khoản đầu tư tài chính.

AASC với nguồn nhân lực mà nhiều nhân viên đã qua kỳ thi chứng chỉ
hành nghề kiểm toán viên cấp quốc gia (CPA) nên có sự hiểu biết khá sâu
rộng về các lĩnh vực tài chính, thuế, đầu tư và các chuẩn mực kế toán - kiểm
toán, nên chất lượng kiểm toán được nâng cao, kiểm toán các khoản đầu tư
dài hạn cũng như các khoản mục và chu trình khác vì thế được thực hiện một
cách hiệu quả hơn.
Ngoài ra, AASC có quan hệ khá tốt với Bộ Tài Chính và các cơ quan
pháp luật khác, đồng thời trong cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của AASC còn
có một phòng được gọi là phòng hành chính tổng hợp, có chức năng là cập
nhật nhưng văn bản pháp luật mới (thông tư, nghị định …) sau đó tóm tắt và
phổ biến cho toàn công ty. Do đó, kiến thức mới về các khoản đầu tư dài hạn
luôn luôn được cung cấp kịp thời cho KTV trong công việc kiểm toán khoản
mục này.
Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của AASC ít nhiều ảnh hưởng đến công
tác kiểm toán báo cáo tài chính của công ty và từ đó ảnh hưởng gián tiếp đến
công việc kiểm toán cụ thể từng khoản mục hay chu trình trong BCTC của
khách hàng. Tuy nhiên, tổ chức công tác kiểm toán mới ảnh hưởng trực tiếp
đến kiểm toán các khoản mục nói chung và kiểm toán các khoản đầu tư dài
hạn nói riêng.
2.1.2. Đặc điểm tổ chức công tác kiểm toán
Trong Công ty AASC mỗi KTV và trợ lý kiểm toán được cấp cho một
mã nhân viên và khi thực hiện bước công việc nào thì KTV hoặc trợ lý kiểm
toán đó phải ghi mã nhân viên của mình vào giấy làm việc để KTV cấp cao
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
soát xét và dễ dàng biết được ai là người thực hiện công việc đó từ đó có thể
kiểm soát chất lượng cũng như đánh giá năng lực của nhân viên.
Ngoài quy định về mã nhân viên, AASC còn xây dựng quy định về ký
hiệu tham chiếu và những ký hiệu phổ biến trên giấy làm việc để thuận lợi

cho việc soát xét giấy tờ làm việc. Các ký hiệu được sử dụng phổ biến trong
AASC là:
o Ag : khớp với số liệu trên BCĐKT, BCKQKD năm kiểm toán
o Ly : khớp với số liệu trên BCTC năm trước
o  : đã đối chiếu với chứng từ gốc hợp lệ
o : kiểm tra cộng dồn đúng
o : kiểm tra cộng ngang đúng
Cũng như các công ty khác hoạt động trong lĩnh vực kiểm toán, quy
trình kiểm toán của AASC được xây dựng như sau: Khảo sát và đánh giá
khách hàng - Ký hợp đồng kiểm toán - Lập kế hoạch kiểm toán - Thực hiện
kiểm toán - Kết thúc kiểm toán – Báo cáo kiểm toán.
Khảo sát và đánh giá khách hàng chỉ được thực hiện đối với khách
hàng được kiểm toán năm đầu tiên. Trong thời gian khảo sát và đánh giá
khách hàng, KTV tìm hiểu các thông tin cơ bản về khách hàng, về ngành
nghề hoạt động kinh doanh, môi trường kinh doanh, về khách hàng, đối thủ
cạnh tranh và các bên liêu quan, sau đó tìm hiểu về bộ máy kế toán cũng như
bước đầu tìm hiểu về thông tin tài chính của khách hàng. Trong giai đoạn này,
KTV cũng nắm bắt khái quát về các khoản đầu tư của khách hàng, các đối
tượng được khách hàng đầu tư như công ty con hoặc công ty liên kết hoặc
chứng khoán của công ty nào được khách hàng sở hữu, từ đó có những nhận
thức ban đầu về các khoản đầu tư này, về phạm vi kiểm toán các khoản đầu tư
và đánh giá các khoản đầu tư này có thể kiểm toán được hay không.
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Công việc thu thập thông tin cơ sở về khách hàng được thực hiện theo
các mẫu tìm hiểu thông tin sau đây:
Bảng 1: GLV thu thập thông tin cơ bản về khách hàng
Tên giao dịch:
Loại hình doanh nghiệp:

Công ty Nhà nước Công ty TNHH
Doanh nghiệp tư nhân Công ty 100% vốn nước ngoài
Công ty liên doanh Khác :
Công ty cổ phần
Ngày thành lâp:
Đăng ký kinh doanh và theo dõi thay đổi ngành nghề kinh doanh:
Giấy đăng ký kinh doanh Nội dung hoạt động kinh doanh đăng ký Năm thực tế bắt đầu kinh
doanh
Số Ngày
-
-
-
Bổ sung thêm:
-
-
Giảm bớt hoạt động:
-
-
Chủ sở hữu (DS những chủ sở hữu chính hoặc cơ quan chủ quản với DNNN):
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Tên Hình thức sở hữu Tỷ lệ sở hữu
Văn phòng:
Tel Fax Email
Trụ sở chính
Văn phòng đại diện/ Chi nhánh

Nhân sự chủ chốt
Tên Chức danh Số điện thoại

Các bên có liên quan:
Tên Mối quan hệ
Lĩnh vực hoạt động kinh doanh:
Dự báo thị trường và các yếu tố môi trường:
- Xu hướng của nền kinh tế nói chung/Điều kiện kinh tế Vùng và Khu vực:
- Xu hướng quan trọng của ngành/ Đối thủ cạnh tranh và sản phẩm thay thế
Các thông tin khác:
Trong quá trình lập kế hoạch, KTV tìm hiểu hệ thống KSNB của khách
hàng và đánh giá tính hiệu quả của hệ thống này, từ đó xây dựng kế hoạch
kiểm toán chi tiết đối với từng khoản mục. Nếu hệ thống KSNB hoạt động
không hiệu quả, thì các khoản mục sẽ được xây dựng một kế hoạch kiểm toán
cụ thể và chi tiết. Để đánh giá hệ thống KSNB của khách hàng, KTV dựa
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
vào hồ sơ kiểm toán kỳ trước để nắm bắt sơ bộ được hệ thống KSNB và
những vấn đề còn tồn tại trong hệ thống KSNB từ kỳ trước. Sau đó KTV tiến
hành thu thập thông tin cơ bản mới về khách hàng, rồi tiến hành phỏng vấn
nhân viên và kiểm tra sổ sách kế toán đã hoàn tất của khách hàng. Bước
công việc tiếp theo là đánh giá ban đầu về rủi ro kiểm soát từ dó thực hiện
các thử nghiệm kiểm soát để đánh giá hệ thống KSNB của khách hàng. Ví
dụ đối với các khoản đầu tư tài chính dài hạn, nếu không có những cuộc
họp của HĐQT hoặc Ban lãnh đạo Công ty quyết định và phê duyệt về các
khoản đầu tư này; hoặc không có biên bản họp ghi nhận lại những quyết
định đầu tư này thì KTV phải lập một kế hoạch kiểm toán thật cụ thể và chi
tiết để thu thập đủ bằng chứng xác minh về tính có thật, tính giá và tính
trung thực cũng như tính phân loại và trình bày của các khoản đầu tư tài
chính dài hạn này. Nếu trong quá trình phỏng vấn, KTV xác nhận được các
khoản đầu tư này đã bàn trong cuộc họp hội đồng cổ đông hoặc cuộc họp
của BGĐ thì KTV tiến hành thu thập lại các biên bản họp này đánh giá tính

liêm chính của BGĐ, đó có thể là cơ sở để khoanh vùng rủi ro hoặc quyết
định số lượng bằng chứng cần thu thập.
Dựa vào những kinh nghiệm tích luỹ được trong hơn mười năm kinh
doanh dịch vụ kiểm toán, các KTV cấp cao của AASC đã thiết kế một chương
trình kiểm toán đối với từng phần hành cụ thể và chương trình kiểm toán
chung đó cho từng khoản mục cụ thể đối với tất cả các khách hàng, và đối với
từng khách hàng, từng loại hình doanh nghiệp hoặc đặc thù kinh doanh của
khách hàng đó, trưởng nhóm kiểm toán sẽ linh hoạt trong việc thay đổi
chương trình kiểm toán nếu thấy việc thay đổi là phù hợp và đem lại hiệu quả
hơn trong công việc. Chương trình kiểm toán đối với các khoản đầu tư tài
chính dài hạn được thiết kế như sau:
♦ Mục tiêu kiểm toán:
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Các khoản đầu tư tài chính dài hạn có tồn tại, có thuộc về doanh nghiệp và
được hạch toán chính xác (tính hiện hữu, tính chính xác, sở hữu)
- Các phương pháp tính giá trị phù hợp với các chuẩn mực kế toán là cơ sở để
làm kiểm toán (cách trình bày, cách đánh giá)
- Các cổ tức, tiền lãi và các thu nhập khác cũng như các giá trị lời lãi được hạch
toán (tính đầy đủ, tính chính xác)
Chương trình kiểm toán cụ thể với các thủ tục kiểm toán như sau:
Bảng 2: Chương trình kiểm toán các khoản đầu tư tài chính dài hạn
Thủ tục kiểm toán
Tham
chiếu
Người
thực
hiện
Ngày

thực
hiên
1. Thủ tục phân tích
Phân tích số dư các loại hình đầu tư, xem xét các thay đổi bất thường.
Thu thập các khoản lãi đã nhận trong niên độ và so sánh chúng với kế hoạch
và niên độ trước. Tiến hành kiểm tra tính hợp lý của các khoản tiền lãi thu
về trong niên độ
2. Kiểm tra chi tiết
Thu thập số liệu chi tiết các khoản đầu tư tại thời điểm đầu kỳ, cuối kỳ và
sự biến động tăng giảm trong kỳ. Thực hiện đối chiếu với số liệu trên sổ chi
tiết, sổ kế toán tổng hợp và BCTC. Đối chiếu số dư chi tiết đầu kỳ với số dư
năm trước đã được kiểm toán hoặc cơ quan có thẩm quyền kiểm tra và phê
duyệt.
Thu thập thông tin chi tiết về các khoản đầu tư: hình thức đầu tư, thời hạn
đầu tư, mệnh giá, lãi suất, phương thức phát hành, phương thức thanh toán
…
Kiểm tra các giấy chứng nhận cổ phiếu, trái phiếu hoặc các khoản đầu tư
khác mà doanh nghiệp có hoặc xác nhận số dư đó với bên thứ ba (nếu có
thể).
Kiểm tra các khoản đầu tư tăng trong kỳ
Đầu tư chứng khoản dài hạn: Đối chiếu thông tin trên sổ kế toán với các
giấy chứng nhận cổ phần, trái phiếu, tín phiếu, chứng từ liên quan đến các
khoản chi cho các khoản này …
Đối với các khoản góp vốn liên kết, góp vốn liên doanh: thu thập các hợp
đồng liên kết kinh tế, hợp đồng liên doanh, kiểm tra chứng từ liên quan đến
việc góp vốn. Đối với vốn góp bằng hiện vật cần thu thập biên bản giao
nhận tài sản góp vốn và biên bản đánh giá tài sản góp vốn.
Đối với các khoản cho vay vốn với thời hạn cho vay trên 1 năm thì thu thập
hợp đồng cung cấp tín dụng, biên bản giao nhận vốn cũng như kiểm tra mức
lãi suất cho vay vốn.

Kinh doanh bất động sản: thu thập chứng từ mua tài sản và giấy chứng nhận
quyền sở hữu.
Kiểm tra các khoản đầu tư dài hạn giảm trong kỳ:
Đối chiếu giá trị trên hợp đồng bán với các chứng từ nhận tiền, nhận tài sản.
Kiểm tra hạch toán các khoản đầu tư được thanh lý trong kỳ có giá trị đáng
kể hoặc bất thường.
Tính toán lại thu nhập hoặc tổn thất từ việc thanh lý các khoản đầu tư và đối
chiếu chúng với Báo cáo kết quả kinh doanh, kiểm tra bút toán hạch toán.
Kiểm tra việc phân chia các khoản thu nhập từ hoạt động đầu tư
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
7
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
trong kỳ bằng cách thực hiện công việc sau:
Đối chiếu thu nhập hoặc tổn thất được chia trong kỳ với BCTC của đơn vị
nhận đầu tư và các tài liệu liên quan khác, với báo cáo kết quả kinh doanh,
ghi chép kế toán của đơn vị.
Tính toán các khoản lãi được hưởng từ các khoản đầu tư trong năm, đối
chiếu với các khoản đã ghi nhận thu nhập để phát hiện ra các khoản tiền lãi
chưa được ghi nhận.
Kiểm tra việc phân loại và trình bày các khoản đầu tư trên BCTC.
Chú ý các khoản đầu tư dài hạn thu hồi được chuyển sang các
khoản đầu tư ngắn hạn.
Thu thập thông tin về tình hình kinh doanh của các doanh nghiệp
mà đơn vị đầu tư vốn, doanh nghiệp phát hành trái phiếu,
doanh nghiệp vay vốn để đánh giá hiệu quả cũng như khả
năng thu hồi của các khoản đầu tư.
Đánh giá sự cần thiết lập khoản dự phòng giảm giá đầu tư dài hạn:
Thu thập bảng kê chi tiết các khoản dự phòng giảm giá đầu tư dài hạn
Đối với chứng khoán được mua bán trên các thị trường chứng khoán được
công nhận: so sánh giá trị ghi sổ cuối kỳ với giá thị trường chứng khoán đó

công bố vào thời điểm khoá sổ và tại thời điểm kiểm toán.
Đối với các khoản đầu tư bằng hình thức liên doanh: so sánh giá trị ghi sổ
cuối kỳ với ghi nhận vốn liên doanh của liên doanh theo BCTC đã kiểm
toán của liên doanh.
Đối với các khoản đầu tư dài hạn khác: so sánh giá trị ghi sổ cuối kỳ với giá
trị có thể thực hiện được (giá trị thực tế trên thị trường tại ngày khoá sổ kế
toán hoặc tại thời điểm gần ngày thực hiện kiểm toán nhất).
Tìm kiếm các khoản đầu tư cần lập dự phòng mà chưa ghi nhận. So sánh
mức dự phòng đã lập và mức cần phải lập theo đánh giá của kiểm toán viên.
3. Kết luận
Đưa ra các bút toán điều chỉnh và những vấn đề được đề cập trong
thư quản lý.
Lập trang kết luận cho khoản mục thực hiện.
Lập lại thuyết minh chi tiết nếu có sự điều chỉnh của kiểm toán.
Dựa vào chương trình kiểm toán chung cho khoản mục đầu tư dài hạn,
tuỳ thuộc vào kinh nghiệm của KTV và tuỳ vào từng loại hình doanh nghiệp,
KTV áp dụng chương trình kiểm toán này hay không trong quá trình thực
hiện kiểm toán. Sau khi thực hiện xong chương trình kiểm toán, kiểm toán
viên mở một cuộc họp với khách hàng để thảo luận về các vấn đề cần trao đổi
trong tổ chức bộ máy kế toán cũng như hệ thống kiểm soát nội bộ của khách
hàng và thống nhất với khách hàng về những hạn chế còn tồn tại trong bộ
máy kế toán của khách hàng cũng như những bút toán điều chỉnh. Sau khi
thống nhất với khách hàng, KTV gửi phần công việc của mình (giấy tờ làm
việc) lên cấp soát xét cao hơn để kiểm soát chất lượng kiểm toán. Người soát
xét công việc của KTV thường là KTV cấp cao hơn và đã có nhiều năm kinh
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
8
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
nghiệm trong lĩnh vực kiểm toán. Nếu được sự đồng ý và phê duyệt của cấp
trên, KTV mới tiến hành phát hành báo cáo kiểm toán dựa trên công việc

kiểm toán đã thực hiện đối với từng khoản mục. Sau đó mới gửi báo cáo kiểm
toán cho khách hàng, chính thức kết thúc cuộc kiểm toán.
Việc tổ chức lưu hồ sơ kiểm toán của AASC được thực hiện khá khoa
học, đảm bảo cho việc bảo quản hồ sơ kiểm toán, tránh thất lạc giấy tờ làm
việc và tiện lợi cho người đọc hồ sơ kiểm toán cũng như người kiểm tra. Giấy
tờ làm việc trong quá trình kiểm toán các khoản đầu tư tài chính dài hạn được
đánh tham chiếu là D và lưu vào hồ sơ kiểm toán năm. Những biên bản cuộc
họp về khoản đầu tư hoặc hợp đồng góp vốn đầu tư mới được lưu vào hồ sơ
chung của khách hàng đó với tham chiếu là B8. Với cách đánh tham chiếu đó,
KTV thực hiện công việc kiểm toán cho kỳ sau có thể xem lại hồ sơ chung
của khách hàng và nắm bắt được tổng quát về các khoản đầu tư dài hạn của
khách hàng; xem tham chiếu D trong hồ sơ kiểm toán năm để biết được
những vấn đề phát sinh trong cuộc kiểm toán trước, khoanh vùng rủi ro và rút
kinh nghiệm cho kỳ kiểm toán hiện hành.
2.2. Quy trình kiểm toán các khoản đầu tư tài chính dài hạn do
AASC thực hiện tại khách hàng
Quy trình kiểm toán của AASC luôn tuân thủ theo ba bước: Lập kế
hoạch kiểm toán - Thực hiện kiểm toán - Kết thúc kiểm toán.
2.2.1. Giới thiệu chung về hai khách hàng của AASC
2.2.1.1. Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đô thị Long Giang
a. Thông tin cơ sở về Công ty Long Giang :
Tên đầy đủ là: Công ty Cổ phần đầu tư và Phát triển Đô thị Long Giang
Tên tiếng Anh: Long Giang Investment and Urban development Joint –
Stock Company
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
9
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Tên viết tắt: Long Giang Land JSC.
Giấy đăng ký kinh doanh: 0103000552 do Sở KHĐT Hà Nội cấp ngày
08/10/2001

Trụ sở của Công ty:
- Trụ sở chính: Văn phòng số 5 tầng 21 tháp B Toà nhà trung tâm thương
mại Vincom, 191 Bà Triệu – Hai Bà Trưng – Hà Nội.
ĐT: (84-04) 2 200 434 Fax: (84-04) 2 200 433
Website: longgiangland.com.vn
Email:
- Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh: 35/11 Trần Đình Xu - Quận 1 - TP
HCM
ĐT: (84-08) 4 042 080 Fax: (84-08) 4 042 079
Email:
- Văn phòng đại diện tại Cần Thơ: 09 Trần Văn Khéo - Quận Ninh Kiều - Cần
Thơ
ĐT: (84-071) 765 937 Fax: (84-071) 765 815
Email:
Ngành nghề kinh doanh:
- Xây dựng dân dụng, xây dựng công nghiệp, xây dựng các công trình giao
thông;
- Xây dựng và kinh doanh hạ tầng kỹ thuật các khu đô thị và khu công nghiệp;
- Kinh doanh nhà và bất động sản;
- Kinh doanh máy móc thiết bị và vật tư ngành xây dựng;
- Tư vấn xây dựng ( không bao gồm thiết kế công trình);
- Kinh doanh các dịch vụ khách sạn, nhà hàng (không bao gồm kinh doanh
quán bar, phòng hát karaoke, vũ trường);
- Tư vấn đầu tư (không bao gồm tư vấn pháp luật);
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
10
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Tư vấn quản lý dự án trong lĩnh vực xây dựng;
- Tư vấn giám sát thi công xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp
- Tư vấn thiết kế kiến trúc công trình;

- Khai thác, sản xuất, chế biến và kinh doanh vật liệu xây dựng;
- Kinh doanh xuất nhập khẩu ô tô các loại, dây chuyền công nghệ máy, vật liệu
xây dựng, máy móc thiết bị ngành xây dựng vận tải.
Vốn điều lệ: 80.000.000.000 (tám mươi tỷ đồng).
Đại diện theo pháp luật: Ông Lê Hà Giang - Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ
Quá trình hình thành và phát triển Công ty Long Giang Land:
Ngày 08/10/2001, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Đô thị Long
Giang - Long Giang Land được thành lập bởi 03 cổ đông, trong đó cổ đông
chính là Công ty TNHH Long Giang (nay là Công ty Cổ phần tập đoàn đầu tư
Long Giang). Với vốn điều lệ ban đầu là 30 tỷ đồng, Long Giang Land hoạt
động trên hai lĩnh vực chủ yếu là phát triển các dự án bất động sản và thi công
xây lắp, trong đó lĩnh vực phát triển dự án là lĩnh vực được ưu tiên.
Năm 2003, Long Giang Land đã thi công thành công dự án Cherwood
Residence tại 127 Pasteur - Quận 3 -TP. Hồ Chí Minh, với hạng mục cọc
khoan nhồi, móng và 02 tầng hầm. Đây là dự án có quy mô lớn đầu tiên mà
Long Giang Land thi công, bước đầu chứng minh năng lực của Công ty trong
lĩnh vực thi công xây dựng các công trình cao tầng có từ 2 tầng hầm trở lên
với công nghệ tiên tiến khoan cọc nhồi, cọc barrette, tường vây.
Từ đó đến nay, Long Giang Land đã tiếp tục khẳng định năng lực và uy
tín của mình qua việc liên tiếp trúng thầu và thi công những dự án quy mô lớn,
tính chất phức tạp cao như:
- Năm 2006: Thi công dự án M5 Tower tại 91 Nguyễn Chí Thanh - Hà
Nội với hạng mục cọc khoan nhồi, tường vây, móng và 05 tầng hầm.
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
11
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Năm 2007: Thi công dự án Tháp BIDV tại 194 Trần Quang Khải - Hà
Nội với hạng mục cọc khoan nhồi, tường vây, móng và 03 tầng hầm.
Ngoài ra, Long Giang Land đã và đang thi công rất nhiều dự án lớn tại
thành phố Hà Nội, Hồ Chí Minh và Cần Thơ.

Năm 2004, Long Giang Land chính thức bước vào lĩnh vực phát triển
dự án bất động sản bằng việc ký kết hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty
Thương mại Dịch vụ Tràng Thi để đầu tư xây dựng dự án Tổ hợp Thương mại,
Văn phòng và Căn hộ cao cấp 173 Xuân Thuỷ - Cầu Giấy - Hà Nội với quy
mô hơn 60.000 m
2
sàn xây dựng.
Từ đó, Long Giang Land đã dần khẳng định được vị thế của mình trên
thị trường bất động sản bằng việc triển khai một loạt các dự án tại các thành
phố lớn như:
- Tháng 06 năm 2005, UBND thành phố Cần Thơ quyết định quy hoạch
hơn 40.000 m
2
đất tại phường Cái Khế - Quận Ninh Kiều cho Long Giang
Land thực hiện dự án đầu tư xây dựng cải tạo và chỉnh trang cụm dân cư Cái
Khế.
- Tháng 10 năm 2005, Long Giang Land ký hợp đồng hợp tác kinh doanh
với Công ty Cổ phần Cơ điện và Xây dựng Việt Nam để xây dựng dự án Tổ
hợp căn hộ cao cấp, văn phòng và thương mại dịch vụ tại 102 Trường Chinh -
Quận Đống Đa - Hà Nội với hơn 74.000 m2 sàn xây dựng.
Hiện nay, Long Giang Land đang xúc tiến đầu tư một số dự án khác như
dự án Khu căn hộ cao cấp tại Vũ Trọng Phụng - Thanh Xuân - Hà Nội; Căn hộ
cao cấp tại Xuân đỉnh - Từ Liêm – Hà Nội.
Tháng 10 năm 2007 đánh dấu một mốc quan trọng trong quá trình phát
triển của Công ty, Long Giang Land bắt đầu hoạt động theo mô hình Công ty
đại chúng với vốn điều lệ mới là 80 tỷ đồng. Hiện Công ty chuẩn bị các điều
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
12
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
kiện cần thiết để phát hành cổ phiếu ra công chúng và niêm yết cổ phiếu Long

Giang Land trên thị trường chứng khoán trong năm 2008.
Với chặng đường 6 năm hình thành phát triển, Long Giang Land đã
khẳng định được vị trí của mình là một nhà thầu chuyên nghiệp trong lĩnh vực
thi công phần móng, tầng hầm các công trình nhà cao tầng và bước đầu khẳng
định thương hiệu Long Giang Land trên thị trường bất động sản với tư cách là
một nhà phát triển các dự án bất động sản có uy tín. Tiếp nối đà phát triển đó,
Long Giang Land nói riêng và Long Giang nói chung sẽ ngày càng lớn mạnh,
trở thành một trong những thương hiệu hàng đầu tại Việt Nam.
b. Thông tin về bộ máy kế toán của công ty Long Giang
Hiện nay Công ty đang áp dụng chế độ Kế toán Doanh nghiệp được ban
hành theo quyết định số 15/QĐ-BTC ngày 20 tháng 3 năm 2006 của Bộ Tài
chính.
Theo đó, năm tài chính (niên độ kế toán) của công ty bắt đầu từ ngày 01
tháng 01 và kết thúc vào ngày 31 tháng 12 hàng năm. Đơn vị tiền tệ sử dụng
trong kế toán là Đồng Việt Nam (VND).
Phòng kế toán gồm 1 kế toán trưởng và 4 kế toán viên. Công ty áp dụng
hình thức kế toán: Sổ Nhật ký chung và công ty tính thuế GTGT theo phương
pháp khấu trừ, thuế thu nhập doanh nghiệp được tính bằng 28% trên tổng lợi
nhuận thuần đạt được.
Chi nhánh ở thành phố HCM và văn phòng đại diện ở thành phố Cần
Thơ là hạch toán phụ thuộc trên trụ sở chính tại Hà Nội. Hàng tháng các
chứng từ ở chi nhánh và văn phòng đại diện này được chuyển về văn phòng tại
Hà Nội để kế toán tại trụ sở chính ở Hà Nội hạch toán và ghi sổ.
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
13
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
2.2.1.2. Công ty Cổ phần tập đoàn Phú Thái
a. Thông tin cơ sở về Công ty CP tập đoàn Phú Thái
Được thành lập từ năm 1993, đến nay Công ty cổ phần Tập đoàn Phú
Thái đã trở thành một mô hình kinh doanh và phân phối hàng tiêu dùng hàng

đầu tại Việt Nam. Với gần 2000 nhân viên, Phú Thái đã xây dựng được mạng
lưới phân phối bán sỉ rộng khắp trên phạm vi cả nước. Hiện nay, Tập đoàn
Phú Thái có gần 30 đơn vị trực thuộc gồm các công ty thành viên, trung tâm
phân phối và trung tâm kho vận trên toàn quốc. Với định hướng chiến lược
đúng đắn, Phú Thái đã và đang đạt tốc độ tăng trưởng liên tục đạt trên 40%/
năm.
Phú Thái đã áp dụng hệ thống quản lý chuyên nghiệp và quốc tế, các
phần mềm quản trị hiện đại cùng đội ngũ nhân lực cao cấp trong và ngoài
nước. Tiếp tục khẳng định vị trí hàng đầu trong hoạt động phân phối hàng hoá
và xây dựng hệ thống kho vận, các trung tâm phân phối bán sỉ, và đó cũng là
nhiệm vụ trọng tâm của Công ty Cổ phần Tập đoàn Phú Thái trong giai đoạn
tới.
Ngoài ra, Tập đoàn Phú Thái cũng đa dạng hoá nguồn vốn với các hoạt
động đầu tư trong lĩnh vực bán lẻ, bất động sản, tài chính… nhằm phát huy tối
đa lợi thế về nguồn lực tài chính và con người. Sự góp sức của các chuyên
gia nước ngoài làm việc tại Công ty và các tập đoàn tư vấn quốc tế luôn là
nền tảng vững chắc giúp Phú Thái nhanh chóng bứt phá trong giai đoạn mới.
Sau 14 năm hoạt động kinh doanh, Công ty Cổ phần Tập đoàn Phú
Thái và cá nhân Tổng Giám đốc Phạm Đình Đoàn đã vinh dự được nhận rất
nhiều giải thưởng cao quý và bằng khen các cấp như Bằng khen của Thủ
tướng Chính phủ; Bằng khen của Bộ Tài Chính, Bộ Thương Mại, Uỷ Ban
Nhân dân Thành phố Hà Nội, TW Đoàn, Hội Doanh nghiệp trẻ, Hội Doanh
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
14
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
nghiệp vừa và nhỏ… Đồng thời, Phú Thái cũng là doanh nghiệp đầu tiên của
Việt Nam trong lĩnh vực phân phối hàng hoá được nhận chứng chỉ ISO
9001:2000 do tổ chức TUV của Đức cấp.
Phú Thái Group cam kết hoạt động chuyên nghiệp và quốc tế hoá trong
công việc; uy tín và tin cậy trong cách thức; thân thiện, cởi mở và trung thực

trong hành vi để luôn tiên phong trong lĩnh vực phân phối, hậu cần, tiếp thị,
đầu tư, đóng góp thiết thực cho sự phát triển và hội nhập của nền kinh tế Việt
Nam.
Mục tiêu phát triển kinh doanh dài hạn của Công ty là:
• Mở rộng hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực tiếp thị, hậu cần và phân phối,
hướng tới mục tiêu trở thành sự lựa chọn đáng tin cậy cho những thương hiệu
nổi tiếng trong và ngoài nước muốn thâm nhập thị trường Việt Nam. Với sự
thông hiểu văn hoá địa phương, Phú Thái sẽ tiếp tục phát triển tăng tốc thông
qua việc liên doanh liên kết, mua bán sáp nhập doanh nghiệp, thông qua các
đại lý và hiệp hội kinh doanh.
• Xây dựng hệ thống tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm và dịch vụ cho thương
hiệu Phú Thái – Thương hiệu của giá trị, sự tin cậy và phát triển bền vững.
• Định vị thương hiệu trở thành Tập đoàn phân phối, hậu cần và tiếp thị hàng
đầu Việt Nam.
Trụ sở chính: 186 Trường Chinh - Đống Đa - Hà Nội.
Điện thoại :(84.4) 565 9099.
Fax :(84.4) 565 9088.
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
15
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
b. Thông tin về bộ máy kế toán của công ty Cổ Phần tập đoàn Phú
Thái:
Hiện nay Công ty đang áp dụng chế độ Kế toán Doanh nghiệp được ban
hành theo quyết định số 15/QĐ-BTC ngày 20 tháng 3 năm 2006 của Bộ Tài
chính. Theo đó, năm tài chính (niên độ kế toán) của công ty bắt đầu từ ngày 01
tháng 01 và kết thúc vào ngày 31 tháng 12 hàng năm. Đơn vị tiền tệ sử dụng
trong kế toán là Đồng Việt Nam (VND).
Tại văn phòng Công ty Cổ phần Tập đoàn Phú Thái tại 186 Trường
Chinh Hà Nội, phòng kế toán của Công ty gồm có 6 nhân viên kế toán, trong
đó có 1 kế toán trưởng, 1 kế toán tổng hợp và 4 kế toán viên, mỗi kế toán phụ

trách một số phần hành cụ thể. Công ty áp dụng hình thức kế toán: chứng từ
ghi sổ và tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, thuế thu nhập doanh
nghiệp được tính bằng 28% trên tổng lợi nhuận thuần đạt được.
Công ty còn có các chi nhánh ở Hải Dương, Hạ Long, Vĩnh Yên và Phú
Thọ, các chi nhánh này hạch toán phụ thuộc trên văn phòng Công ty. Hàng
tháng các chi nhánh chuyển chứng từ lên văn phòng công ty để hạch toán.
Ngoài ra, còn có chi nhánh ở Hồ Chí Minh và Đà Nẵng là hai chi nhánh hạch
toán độc lập với văn phòng Công ty.
2.2.2. Lập kế hoạch kiểm toán các khoản đầu tư tài chính dài hạn
tại hai khách hàng
2.2.2.1. Lập kế hoạch kiểm toán khoản đầu tư dài hạn tại Long Giang
Ở Long Giang, các khoản đầu tư dài hạn chỉ là dưới hình thức góp vốn
liên doanh, vì thế kiểm toán khoản đầu tư dài hạn tại công ty này là kiểm toán
khoản mục góp vốn liên doanh (TK 222).
Sau khi khảo sát khách hàng và đánh giá việc chấp nhận kiểm toán
không làm tăng rủi ro cho hoạt động của KTV hay làm hại đến uy tín và hình
ảnh của công ty AASC, KTV chấp nhận kiểm toán cho Công ty Long Giang
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
16
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
và phải xây dựng một kế hoạch kiểm toán thích hợp để hoàn thành cuộc kiểm
toán phục vụ cho mục đích kiểm toán của khách hàng cũng như không ảnh
hưởng đến lịch làm việc của KTV. Sau khi hợp đồng kiểm toán được ký kết,
AASC trở thành chủ thể kiểm toán chính thức của Công ty CP đầu tư và phát
triển đô thị Long Giang.
Lập kế hoạch kiểm toán chung cho cuộc kiểm toán Công ty Cổ phần
đầu tư và phát triển đô thị Long Giang:
Trong quá trình chuẩn bị kiểm toán, trưởng nhóm kiểm toán (trưởng
phòng hoặc phó phòng) có trách nhiệm liên lạc với KTV tiền nhiệm để trao
đổi những thông tin về khách hàng như: bộ máy kế toán của khách hàng, hoặc

những vấn đề còn tồn tại trong hệ thống kế toán của khách hàng, hoặc tính
liêm chính của BGĐ … đồng thời tiếp nhận hồ sơ kiểm toán năm trước để có
thể khoanh vùng được rủi ro kiểm toán đối với từng khoản mục trên BCTC. Vì
từ tháng 10 năm 2007 Long Giang hoạt động theo mô hình một công ty đại
chúng và dự định đến năm 2008 sẽ phát hành cổ phiếu và niêm yết trên thị
trường chứng khoán nên mục đích kiểm toán của Long Giang là trên báo cáo
kiểm toán sẽ không có ý kiến ngoại trừ. Dựa vào lý do kiểm toán đó của Long
Giang, KTV phải đưa ra những quyết định hợp lý trong việc thoả thuận hợp
đồng cũng như thiết kế phương pháp kiểm toán thích hợp. Bước công việc tiếp
theo trong quá trình chuẩn bị kiểm toán là trưởng nhóm kiểm toán phải xếp
lịch kiểm toán, có nghĩa là thời gian thực hiện kiểm toán cho Long Giang là
bao nhiêu ngày. Qua khảo sát khách hàng và trao đổi với KTV tiền nhiệm,
trưởng nhóm kiểm toán đã quyết định thực hiện kiểm toán cho Long Giang
trong vòng 5 ngày, từ 03/03/08 đến 07/03/08. Sau đó công việc tiếp theo của
trưởng nhóm kiểm toán là phải lựa chọn một đội ngũ nhân viên thích hợp,
gồm có 1 KTV và 2 trợ lý kiểm toán cấp 2 và 1 trợ lý kiểm toán cấp 1.
Do Công ty Long Giang là khách hàng thường xuyên của AASC nên
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
17
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
trong quá trình lập kế hoạch tổng quát cho cuộc kiểm toán, KTV không phải
thu thập các thông tin cơ sở và thông tin về nghĩa vụ pháp lý của công ty mà
chỉ thu thập các thay đổi trong đăng ký kinh doanh hoặc điều lệ mới, sơ đồ tổ
chức, chính sách mới hoặc các thay đổi khác trong Công ty.
• Thu thập thông tin cơ sở mới:
Sau khi tiến hành phỏng vấn Ban lãnh đạo và kiểm tra sơ bộ tài liệu của
công ty Long Giang, KTV đã thu thập được thêm tài liệu về sự thay đổi trong
kinh doanh của Công ty, như:
- Thay đổi đăng ký kinh doanh ngày 31/07/2007. Đây là lần thứ 2 thay đổi
ĐKKD

- Danh sách các công trình và hạng mục mà Công ty Long Giang đã tham gia
thi công trong năm 2007 này, như: Cao ốc BMC Hùng Long – TP HCM;
trung tâm thương mại và văn phòng cho thuê Mai Hắc Đế - Hà Nội (thời gian
bắt đầu thi công là tháng 11/2007)
- Danh sách các công trình đã thi công xong và thanh lý hợp đồng trong năm
2007: tháp BIDV 194 Trần Quang Khải – Hà Nội.
- Danh sách các đối tác mới của Công ty, các khách hàng mới, các bên góp vốn
hoặc liên doanh mới trong năm.
● Thu thập thông tin mới về nghĩa vụ pháp lý của khách hàng:
- Các biên bản thanh tra hoặc kiểm tra thuế của năm hiện hành
- Biên bản các cuộc họp cổ đông, Hội đồng quản trị hoặc Ban giám đốc
trong năm hoặc biên bản các cuộc họp bất thường.
- Các hợp đồng quan trọng như: Hợp đồng góp vốn liên doanh, hợp đồng
hợp tác kinh doanh, hợp đồng nguyên tắc …
Ngoài các tài liệu cần thu thập thêm về những thay đổi của khách hàng,
KTV cũng đã có được những tài liệu như BCTC đã được kiểm toán năm trước
của Long Giang được lưu ở hồ sơ kiểm toán năm và các tài liệu nội bộ khác
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
18
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
về Công ty được lưu ở hồ sơ chung về khách hàng của AASC.
Sau khi thu thập thông tin về những thay đổi của khách hàng để lưu vào
hồ sơ chung của khách hàng đó, KTV tiến hành các thủ tục phân tích để đánh
tính trọng yếu của các khoản mục trên BCTC và rủi ro kiểm toán. Long Giang
là một công ty hoạt động trong lĩnh vực xây lắp nên việc ghi nhận doanh thu
của hoạt động này thường không đúng vì doanh thu có thể ghi nhận theo tiến
độ thực hiện hợp đồng hoặc theo giá trị thanh quyết toán công trình. Với Long
Giang, ngoài thu nhập thuần trước thuế, khoản mục tổng vốn dài hạn và các
khoản đầu tư dài hạn thường được sử dụng làm cơ sở đánh giá tính trọng yếu
do lĩnh vực hoạt động đặc thù của Long Giang là thi công các công trình xây

dựng và công trình kiến trúc các khu đô thị mà các công trình này thường có
thời gian thi công và hoàn thành trên một năm nên cần một nguồn vốn đầu tư
dài hạn cũng như các khoản góp vốn liên doanh cùng thi công và kinh doanh
các công trình văn phòng nhà ở và các khu công nghiệp.
Trên cơ sở mức trọng yếu được xác định cho toàn bộ BCTC và phân bổ
cho từng khoản mục, KTV tiến hành đánh giá khả năng xảy ra sai sót đối với
BCTC cũng như từng khoản mục, đây chính là bước công việc đánh giá rủi ro
kiểm toán. Tại bất kỳ công ty nào cũng tồn tại ba loại rủi ro: rủi ro tiềm tang,
rủi ro kiểm soát và rủi ro phát hiện và Long Giang cũng không phải là trường
hợp ngoại lệ. KTV đánh giá các loại rủi ro tại Công ty Long Giang như sau:
- Rủi ro tiềm tàng: Bản chất hoạt động kinh doanh của khách hàng là xây dựng
và kinh doanh hạ tầng kỹ thuật nên sẽ đặc biệt khó khăn trong hạch toán
doanh thu của các công trình và chi phí trong quá trình xây dựng đó, đó là chi
phí đã phát sinh và được hạch toán ngay trong kỳ hay là chi phí trả trước và
phải hạch toán sang kỳ kế toán sau. Hiểu rõ được hoạt động kinh doanh của
Long Giang nên việc kiểm toán các khoản doanh thu và chi phí sẽ khó khăn
hơn đối với các xí nghiệp sản xuất thông thường nên đối với khoản mục này
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
19
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KTV cần phải thu thập nhiều bằng chứng hơn để xác minh tính trung thực và
hợp lý của nó.
- Rủi ro kiểm soát: Việc đánh giá rủi ro kiểm soát này phải được thực hiện đối
với từng khoản mục riêng biệt. Ví dụ như, đối với tài khoản góp vốn liên
doanh của Long Giang, một số hợp đồng góp vốn sau khi kế toán hạch toán
nghiệp vụ góp vốn liên doanh mới được chuyển về công ty và lúc đó kế toán
mới lưu hợp đồng đó, vì vậy điều kiện ghi nhận đó là khoản vốn góp đầu tư là
chưa chính xác.
- Rủi ro phát hiện: là khả năng xảy ra các sai sót và gian lận mà không được
ngăn chặn hay phát hiện bởi hệ thống kiểm soát nội bộ của khách hàng và

cũng không được KTV phát hiện thông qua các thủ tục kiểm toán.
AASC có một chương trình kiểm toán cho từng khoản mục sử dụng
chung cho mọi đối tượng loại hình doanh nghiệp, và trong mỗi cuộc kiểm
toán KTV dựa vào đó để thực hiện phần công việc kiểm toán cho khoản mục
mà mình được phân công. Chương trình kiểm toán các khoản đầu tư dài hạn
cũng nằm trong chương trình kiểm toán chung đó ( xem chương trình kiểm
toán khoản đầu tư tài chính dài hạn ở bảng 2 trang 31).
2.2.2.2. Lập kế hoạch kiểm toán khoản đầu tư dài hạn cho Phú Thái
Công ty Cổ phần tập đoàn Phú Thái là khách hàng thường niên của
AASC nên KTV nắm bắt khá rõ hệ thống KSNB và tổ chức bộ máy kế toán
của Công ty này đồng thời cũng đánh giá được rủi ro kiểm toán đối với từng
khoản mục cũng như khoanh vùng rủi ro được khoản mục đầu tư dài hạn trên
BCĐ.
Do Phú Thái là khách hàng thường niên của AASC và Phú Thái là công
ty niêm yết trên thị trường chứng khoán nên BCTC hàng năm đã được kiểm
toán và có độ tin cậy cao. Việc lập kế hoạch về cơ bản cũng có các bước sau:
Bùi Thị Ngọc Anh - Kiểm toán 46B
20