NGHỊ LUẬN RÚT RA TỪ TÁC PHẨM VĂN HỌC VĂN 9

NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ RÚT RA TỪ TÁC PHẨM VĂN HỌC
1. Tình yêu thiên nhiên ( Sang Thu)
Bài thơ Sang thu không chỉ là những cảm nhận hết sức tinh tế, là những chiêm
nghiệm sâu sắc của nhà thơ Hữu Thỉnh về sự chuyển biến của đất trời, của đời
người trong khoảnh khắc giao mùa từ hạ sang thu mà hơn thế nữa, bài thơ còn
bộc lộ một tình yêu thiên nhiên thiết tha, rạo rực.
Thiên nhiên là gì mà mỗi khi nhắc đến chúng ta đều thấy gắn bó, yêu thương?
Thiên nhiên là gì mà chúng ta luôn thấy cần phải giữ gìn và bảo vệ? Câu trả lời đã
sẵn : thiên nhiên chính là cuộc sống của con người. Thiên nhiên luôn có mặt trong
từng nhịp sống của con người. Đó chính là cây cối, vầng trăng, dòng sông trước
nhà… Chúng ảnh hưởng, tác động rất nhiều lên đời sống của con người chúng ta.
Chúng có thể tác động trực tiếp hay gián tiếp lên con người, động vật hay thực
vật. Và tất cả chúng đều có những vai trò khác nhau đối với đời sống của con
người.
Ai cũng biết rừng là lá phổi xanh của trái đất,thiếu rừng liệu cuộc sống của chúng
ta có được duy trì và tươi đẹp hay không? Rừng cung cấp oxy cũng như thức ăn,
lương thực cho con người; rừng ngăn chặn những dòng lũ giận dữ của mẹ thiên
nhiên đổ ập lên con người ,chống xói mòn đất đai; rừng cũng đem lại nguồn kinh
tế cho con người như khai thác lâm sản, gỗ của rừng có thể được dùng để làm
nhà, những bộ bàn ghế sang trọng hay gần gũi hơn đó chính là những bàn ghế học
sinh ta hay ngồi học trên trường cũng như những trang giấy học trò trắng tinh.
Rừng đem đến mạng sống cho biết bao con người, đem đến lợi nhuận không ít
nhưng chúng ta đã có bao giờ quan tâm đến nó chưa?
Cùng với rừng, thiên nhiên bên ta chính là sông suối, hồ hay biển cả. Biển cả cung
cấp muối – gia vị không thể thiếu trong mọi bữa ăn của gia đình; biển còn cung
cấp lượng lớn thủy, hải sản, đem lại nguồn lợi cho con người như nhà thơ Huy
Cận từng viết: “Biển cho ta cá như lòng mẹ/ Nuôi lớn đời ta tự buổi nào ”.
Đất đai cũng là một trong những tài nguyên rất quan trọng của thiên nhiên. Đất
đai giúp con người trồng trọt, chăn nuôi, canh tác các loại cây trồng, đem lại
nguồn lương thực thực phẩm cho con người cũng như cho các loài động vật, gia

súc. Đất đai cũng chính là nơi ta xây dựng nhà, tổ ấm gia đình qua từng ngày.
Không chỉ vậy ẩn sâu bên trong đất chính là những tài nguyên khoáng sản có giá
trị cần được khai thác. Đó chính là: than, sắt, vàng, bạc, dầu mỏ hay kim cương...
và tất cả chúng đều mang lại những giá trị kinh tế lớn cho đời sống của con người.
Mẹ thiên nhiên mang đến cho chúng ta bao nhiêu là lợi ích. Thế nhưng, thật đáng
buồn thay ,con người chúng ta lại không biết tôn trọng, bảo vệ và giữ gìn chúng.
Chúng ta khai thác tài nguyên thiên nhiên một cách vô tội vạ. Chúng ta làm ô
nhiễm tài nguyên nước cũng như không khí bằng các chất thải độc hại từ các nhà
máy, xí nghiệp, các phương tiện giao thông thường ngày. Tất cả các khu rừng đều
bị chúng ta tàn phá, chúng ta đốt rừng, chặt phá cây cối để tìm kiếm lợi nhuận
riêng cho chính bản thân mình mà không nghĩ đến người khác. Những việc làm ấy
đã khiến cho thiên nhiên bị tàn phá, cuộc sống của con người bị đe dọa.
Thiên nhiên có vai trò rất quan trọng đối với tất cả con người cũng như tất cả
những sinh vật sống trên trái đất. Và nếu chúng ta biết khai thác, sử dụng hợp lí
cũng như bảo tồn, giữ gìn thiên nhiên thì nó sẽ trở thành một trong những tài sản
quý giá nhất của con người chúng ta.
2. Thái độ sống của tuổi trẻ khi gặp phải những khó khăn, thử thách trong cuộc
sống. ( Sang thu)
Hai câu thơ cuối khép lại bài Sang thu của Hữu Thỉnh : “Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi ” đã thể hiện thật sâu sắc những suy ngẫm của tác giả về
đời người lúc chớm thu. Sấm là hiện tượng thiên nhiên thường đi cùng với những
cơn mưa rào mùa hạ dường như đã ít vang động hơn, không còn đủ sức làm lay
động hàng cây đã bao mùa thay lá. Nhưng rồi, sấm cũng là hình ảnh ẩn dụ cho
những biến động bất ngờ của đời sống. Hàng cây được nhân hóa mang ý nghĩa
biểu tượng chỉ người đã từng trải, đã có những trải nghiệm về cuộc sống. Hai câu
thơ gửi đến người đọc một thông điệp tư tưởng: con người từng trải, đã đi qua
những cay, đắng, ngọt, bùi của cuộc đời thì sẽ bình thản, vững vàng hơn trước
những tác động bất ngờ của ngoại cảnh. Ý thơ của Hữu Thỉnh đã gợi cho chúng ta
những suy nghĩ về thái độ sống của con người khi gặp phải những khó khăn, thử
thách. Cuộc sống là một chuỗi những khó khăn, thử thách , những chông gai,…tuổi

trẻ chúng ta cần làm gì để vượt qua những gian lao ấy? Sự thành công hay thất bại


nằm ở chỗ bạn sẽ nỗ lực vượt qua hay đầu hàng thử thách. Có những người khi bị
vấp ngã thì bi quan, chán nản, buông xuôi, đặc biệt là với tuổi trẻ chưa từng trải,
chưa có bản lĩnh vững vàng . Thái độ sống ấy thật đáng phê phán bởi cuộc đời này
vốn không có con đường nào là bằng phẳng, mọi chông gai thử thách và sóng gió
cuộc đời có thể nổi lên bất cứ lúc nào, nó sẽ nhấn chìm hết mọi thứ nếu bản thân
mỗi người không sẵn sàng đối đầu và nỗ lực để vượt qua những khó khăn đó.
Thành công sẽ không đến với những ai dễ dàng từ bỏ khát vọng, hoài bão vì không
dám đương đầu với thử thách, chông gai.Thật ngưỡng mộ khi trong cuộc sống,
chúng ta cũng bắt gặp rất nhiều tấm gương thanh niên sống có ý chí, có nghị lực,
dũng cảm đương đầu và vượt qua khó khăn thử thách để đạt những thành công
trong cuộc sống. Anh Nguyễn Ngọc Ký, mặc dù bị liệt cả hai tay nhưng điều đó
không có nghĩa là anh chấp nhận đầu hàng số phận. Anh vẫn thích đi học nhưng vì
tay bị liệt nên điều này rất khó khăn, thế rồi anh tập viết bằng chân và sau bao nỗ
lực, cố gắng, anh trở thành một thầy giáo giỏi tâm huyết với sự nghiệp trồng người
của mình. Hay như thi sĩ Hàn Mặc Tử, mặc dù bị bệnh tật giày vò nhưng thi sĩ vẫn
đem hết sức mình hiến dâng cho sự nghiệp văn thơ nước nhà những tác phẩm tuyệt
tác. Chàng trai người Úc Nick Vujic mặc dù từ khi sinh ra đã không chân, không
tay, anh đã từng rất tuyệt vọng với số phận nghiệt ngã của mình nhưng rồi với nghị
lực và niềm tin vào cuộc sống vô bờ bến anh đã cho mọi người thấy sự thành công
bằng khả năng của chính mình. Anh là chủ tịch của một tổ chức quốc tế nổi tiếng
và có một gia đình hạnh phúc cùng vợ và con trai. Đặc biệt anh là một diễn giả nổi
tiếng khắp thế giới về động lực cuộc sống, những bài diễn thuyết của anh đã làm
lay động hàng triệu trái tim độc giả trên thế giới, chúng đã mang tới cho các bạn trẻ
niềm hi vọng vào cuộc sống và nghị lực vươn qua nghịch cảnh khó khăn. Những
tấm gương giàu ý chí và nghị lực ấy thật khiến chúng ta phải học tập và noi
theo.Mỗi chúng ta cần phải rèn luyện ý chí cho mình, bởi thử thách là những gì giữ
cho chúng ta luôn tươi mới. Thay vì né tránh chúng ta hãy dũng cảm nhảy vào

cuộc và đối mặt với thử thách đó. Phải luôn đặt niềm tin vào bản thân mình, suy
nghĩa lạc quan và tích cực khi đối mặt với thử thách khắc nghiệt của cuộc sống;
phải biết đấu tranh với chính mình, bởi đối thủ đáng sợ nhất chính là bản thân ta.
Có như vậy ta mới có thể đạt những thành công mà mình luôn mong đợi.


3. Tình cảm gia đình, quê hương – cội nguồn sinh dưỡng của mỗi con người
( Nói với con)
Nói với con là bài thơ rất hay của Y Phương, bài thơ đã gợi nhắc cho ta tình yêu
đối với gia đình, quê hương qua lời nhắn nhủ của người cha với con về cội nguồn
sinh dưỡng của mỗi con người.
Có ai sinh ra và lớn lên mà lại không được hưởng hơi ấm tình yêu thương của cha
mẹ, sự đùm bọc của xóm làng, những nét đẹp văn hóa tinh thần của quê hương?
Tất cả đã trở thành hành trang quý báu cho mỗi người trên mỗi chặng đường đời.
Gia đình là cái nôi đầu tiên, là trường học đầu đời mà nơi đó mỗi tiếng nói tiếng
cười, mỗi bước đi chập chững của ta được hình thành và là niềm hạnh phúc vô bờ
của cha mẹ. Ta được lớn lên trong tình yêu thương ấy, ta được học những bài học
hay khi mà chưa bến đến chữ viết là gì. Biết bao yêu thương, biết bao mơ ước
dành cho ta trong ngôi nhà ấm áp và ngập tràn tình yêu ấy. Tình cảm gia đình sẽ là
động lực tinh thần to lớn cho ta bước đi, là điểm tựa vững chắc cho ta trong
những dặm dài của cuộc sống. Ta không chỉ lớn lên trong tình yêu thương của gia
đình mà tâm hồn ta còn được nuôi dưỡng trong sự đùm bọc của xóm làng, quê
hương. Quê hương là nơi ta được sinh ra và lớn lên, là nơi chôn nhau cắt rốn của
ta, là nơi để ta trở về. Ai cũng sẽ có những điều để tự hào về quê hương của
mình. Có người tự hào về những phong tục tập quán tốt đẹp của quê hương, có
người tự hào về truyền thống hiếu học của cha ông để lại và có người tự hào về
những đặc sản quê mình,…Tất cả những niềm tự hào ấy đều xuất phát từ một tình
yêu sâu nặng với quê hương và hơn thế nữa, nó trở thành hành trang quý báu cho
mỗi người. Mỗi con người khi trưởng thành, vươn mình đến những vùng đất mới
nhưng tấm lòng luôn hướng về nơi mình đã sinh ra và lớn lên.

Gia đình, quê hương có ý nghĩa lớn lao trong mỗi bước trưởng thành của đời
người, vậy chúng ta phải làm gì để thể hiện trách nhiệm của mình với cội nguồn
sinh dưỡng ấy. Chớ nói yêu gia đình, yêu quê hương bằng một khái niệm chung
chung trìu tượng. Hãy thể hiện niềm biết ơn với cội nguồn sinh dưỡng bằng chính
những hành động thiết thực của bản thân mình. Chăm học, chăm làm, hiếu thảo
với ông bà cha mẹ; tự hào về những truyền thống và vẻ đẹp của quê hương; tích
cực tham gia đóng góp sức mình vào việc xây dựng quê hương giàu mạnh chính là


những việc chúng ta nên làm. Mỗi người đều có một quê hương để nhớ, để tìm
về. Vậy thì ngay từ bây giờ, khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường chúng ta hãy là
những người có ích, học tập tốt để mai sau có thể đóp góp sức mình đựng xây quê
hương. Đó là tình yêu lớn lao nhất.
4. Giá trị truyền thống, giữ gìn bản sắc văn hóa ( Nói với con)
Đọc bài thơ Nói với con của nhà thơ Y Phương, chúng ta thấy thấm thía thật sâu
sắc vai trò, giá trị của truyền thống bản sắc văn hóa của dân tộc mình. Đó là gì mà
mỗi người chúng ta đều phải có thái độ yêu mến, tự hào, giữ gìn và phát huy nó?
Truyền thống văn hóa ấy là những giá trị vật chất, tinh thần tốt đẹp của mỗi quốc
gia,dân tộc được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, có ý nghĩa tích cực
trong lối sống, trong cách ứng xử của con người. Những nét đẹp truyền thống ấy
sẽ luôn là niềm tự hào, tự tôn của mỗi người; là hành trang cho mỗi người trên
dặm dài hành trình cuộc sống. Mỗi giá trị truyền thống tốt đẹp đều đóng vai trò
định hướng hành vi, hình thành lối sống, hoàn thiện nhân cách con người. Truyền
thống đoàn kết, tương thân, tương ái của dân tộc ta bao đời nay chẳng phải đã
hun đúc cho ta phẩm chất, cốt cách của một người biết sống vì người khác, biết
mang cuộc đời của riêng mình đóng góp vào cuộc đời chung? Truyền thống tự lực,
tự cường, vượt lên trên gian khổ đã cho ta niềm tin vào chính mình, cho ta những
bước đi vào đời đầy vững chắc. Những giá trị văn hóa tốt đẹp vẫn là niềm tự hào
cho ta mỗi khi kể tên đất nước mình, dân tộc mình với bạn bè quốc tế. Mỗi giá trị
văn hóa tốt đẹp đều mang ý nghĩa thiêng liêng mà mỗi chúng ta cần trân trọng,

phát huy và giữ gìn cẩn thận.
Truyền thống văn hóa của dân tộc, quê hương có ý nghĩa lớn lao với mỗi người,
chúng ta cần làm gì để giữ gìn và phát huy truyền thống dân tộc? Phải biết yêu
quý và trân trọng những giá trị văn hóa tốt đẹp của quê hương, lấy đó làm hàng
trang mang theo trên mỗi bước đường đời. Hãy bằng những hành động, việc làm
thiết thực để xây dựng – bồi đắp, bảo vệ - giữ gìn và tôn vinh các giá trị văn hóa
truyền thống của quê hương dân tộc.


5. Nghị lực, bản lĩnh sống, tinh thần vượt khó ( tham khảo câu 2)
6. Tình cảm kính yêu lãnh tụ/ Thế hệ cha ông đã cống hiến, hi sinh trọn đời cho
quê hương, đất nước (Viếng lăng Bác )
Bài thơ Viếng lăng Bác là tiếng lòng thành kính thiêng liêng của Viễn Phương và
của đồng bào miền Nam với bác Hồ vĩ đại – vị lãnh tụ kiệt xuất của dân tộc Việt
Nam. Kính yêu Bác cũng chính là kính yêu và biết ơn thế hệ đi trước đã không tiếc
máu xương của đời mình cho độc lập tự do của dân tộc, hạnh phúc của muôn
dân. Bài thơ đã gợi cho ta biết bao suy ngẫm về tình cảm, lòng biết ơn sâu nặng
của nhân dân ta với Bác Hồ vĩ đại. Tình cảm ấy xuất phát từ trái tim sâu thẳm của
mỗi người khi hiểu được những hi sinh lớn lao của Bác, hiểu được công lao trời
biển của Bác với nước với dân.
Cuộc đời Bác là cuộc đời vì nước vì non, vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng và
thống nhất nước nhà. Từ thuở thiếu thời, Bác đã ấp ủ giấc mơ tìm kiếm một con
đường cứu nước cho dân tộc. Và rồi , tại bến cảng Nhà Rồng năm 1911, chàng
thanh niên 20 tuổi đã vượt đại dương tìm đường cứu nước. Sau bao nhiêu năm
bôn ba hoạt động nước ngoài, Bác đã tìm ra con đường cách mạng cho chúng ta
đi – con đường cách mạng vô sản. Bác chính là người sáng lập ra Đảng cộng sản
Việt Nam, là người trực tiếp lãnh đạo nhân dân ta trong cuộc cách mạng dân tộc
dân chủ, cuộc kháng chiến chống Pháp, Mĩ. Bác đã dành cả đời mình cho dân tộc,
cho nhân dân, tấm lòng Bác thật cao cả và vĩ đại như nhà thơ Tố Hữu đã viết:
Bác sống như trời đất của ta

Yêu từng ngọn cỏ mỗi nhành hoa
Tự do cho mỗi đời nô lệ
Sữa để em thơ lụa tặng già.
Nhân dân Việt Nam ta đời đời nhớ ơn Bác, lời thơ Viễn Phương như nói hộ lòng
biết bao người. Mỗi ngày trôi qua, tấm lòng thương nhớ khôn nguôi lại vun đầy
theo năm tháng. Bác đã đi xa vào cõi vĩnh hằng nhưng nhớ Người, biết ơn Người,
ta vẫn thầm tưởng như Người đang còn còn sống và luôn tự nhủ: “ Chủ tịch Hồ
Chí Minh vĩ đại, sống mãi trong sự nghiệp của chúng ta”. Lăng Người yên nghỉ có


bao giờ thiếu vắng con dân đến thăm viếng? Từng đoàn người xếp hàng vào lăng
viếng Bác trong niềm xúc động thương nhớ nghẹn ngào, dù vẫn biết Bác mãi sống
trong lòng ta như bầu trời xanh vĩnh hằng của dân tộc nhưng có ai lại không thấy
nhói đau trong lòng khi phải thừa nhận một thực tế rằng Bác đã đi xa. Biết ơn
Người, hàng ngày hàng giờ ta vẫn gắng làm theo lời phát động “Học tập và làm
theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, vẫn đang bằng những hành động thiết
thực của mình để bày tỏ lòng biết ơn với những thế hệ cha anh đi trước.
Trân trọng và biết ơn với những thành quả mà thế hệ đi trước để lại là một đạo lí
tốt đẹp của nhân dân ta, nhưng đáng buồn thay vẫn có nhiều hành động chưa
đẹp, chưa thực hiện được theo đạo lí ấy. Vẫn rát nhiều bạn trẻ tỏ ra thờ ơ với
những hành động đền ơn đáp nghĩa, chưa hiểu được giá trị thực sự của những
việc làm này. Đây là điều thực sự đáng phê phán.
Là học sinh, khi còn ngồi trên ghế nhà trường, chúng ta cần thể hiện lòng biết ơn
của mình bằng cách chăm học, chăm làm; tích cực tham gia các hoạt động đền ơn
đáp nghĩa như tưởng niệm ngày thương binh liệt sĩ ngày 27-7, thăm nom các bà
mẹ Việt Nam anh hùng, tri ân các thầy cô giáo nhân ngày 20-11,…khắc sâu truyền
thống tốt đẹp của dân tộc bao đời nay.
7. Sức sống bất diệt của dân tộc ( hình ảnh hàng tre)
Đọc bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương, ta thấy xuất hiện một hình ảnh thơ
rất đẹp – hình ảnh hàng tre. Đó là hàng tre thân thuộc của chốn làng quê Việt

Nam thanh bình, và đó cũng là hình ảnh hàng tre biểu tượng cho sức sống mạnh
mẽ tiềm tàng của dân tộc Việt Nam.
Từ bao đời nay, cây tre có mặt hầu hết khắp các nẻo đường đất nước và gắn bó
thuỷ chung với cộng đồng đân tộc Việt Nam. Cây tre đã gắn bó với bao thăng
trầm của lịch sử nước nhà "... Đất nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre và
đánh giặc...". Trải qua nhiều thời kỳ lịch sử, các luỹ tre xanh đã trở thành "pháo
đài xanh" vững chắc chống quân xâm lược, chống thiên tai. Tre thật sự trở thành
chiến luỹ và là nguồn vật liệu để chế tạo vũ khí tấn công trong các cuộc chiến.
Chính ngọn tầm vông góp phần lớn trong việc đánh đuổi quân xâm lược để giành


độc lập, tự do cho Tổ quốc "Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng
lúa chín...".
Giống như cây tre kia, con người Việt Nam ta cũng vậy, kiên cường bất khuất
trước mọi bão táp phong ba. Lịch sử bốn ngàn năm dựng nước và giữ nước của
dân tộc ta đã ghi lại biết bao chiến công vang dội của ta trong đấu tranh chống kẻ
thù xâm lược. Một dân tộc nhỏ bé lại có thể chiến thắng những kẻ thù hung bạo
bậc nhất chẳng phải là ở phẩm chất kiên cường, bất khuất hay sao? Văn học dân
gian có một câu ngạn ngữ được coi như một phương châm sống: “Giặc đến nhà,
đàn bà cũng đánh”, ý chí đánh giặc đã sớm nhập tâm và dường như đã trở thành
cái phần bẩm sinh trong mỗi con người Việt. Dẫu phải chết cũng mong sao giữ
được tiếng thơm cho đời. Sức sống của dân tộc cuồn cuộn lớn dậy cùng với lớp
lớp chiến sĩ cộng sản hăng hái dân thân vào con đường cách mạng. Cái thế đi lên
ấy không có một sự đàn áp nào của thực dân Pháp có thể ngăn lại được sức sống,
sức quật khỏi ấy bùng nổ dữ dội trong lòng xã hội thực dân, làm lung lay và cuối
cùng lật đổ nhào cả cái chế độ tàn bạo ấy; chúng ta đánh tan đế quốc Mỹ hùng
mạnh và bè lũ Việt gian bán nước để giải phóng và thống nhất nước nhà. Sức
mạnh quật khởi không gì lay chuyển được của cả dân tộc Việt Nam đã cho ta
chiến thắng.
Sức sống của dân tộc trong lòng thời đại hôm nay mãnh liệt hơn bao giờ hết. Sức

sống ấy bắt nguồn từ lòng yếu tổ quốc, từ ý thức độc lập tự chủ vô địch. Cha ông
chúng ta xây dựng nên một nước Việt Nam tràn trề sức sống, tràn trề sinh lực,
chúng ta và con cháu chúng ta sẽ đưa nó đến chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng
sản. Ngời lên, cuộn dâng trong ta hôm nay sức sống con người Việt Nam qua bốn
ngàn năm dạn dày với lịch sử. Chúng ta sẽ mang sức sống ấy đi xa, bay xa hơn
nữa. Một ngày mai rất đỗi huy hoàng đang chờ đón chúng ta.
8. Tình yêu thiên nhiên – Mùa xuân nho nhỏ ( xem lại câu 1)
9. Tình yêu, niềm tin tưởng, tự hào về quê hương đất nước ( Mùa xuân nho
nhỏ)


Trong một sáng tác cuối đời của mình – bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, nhà thơ Thanh
Hải đã bộc lộ thật sâu sắc tình yêu, niềm tin tưởng, tự hào về quê hương đất
nước:
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
Đất nước của chúng ta – một đất nước đã trải qua biết bao thăng trầm của lịch sử
với bốn ngàn năm đấu tranh dựng nước và giữ nước vĩ đại. Cảm hứng lịch sử tạo
nên những ý thơ sâu lắng, chan chứa tự hào. Một dân tộc đau thương và anh
dũng, “vất vả và gian lao”, bao nhiêu máu, nước mắt và mồ hôi đã đổ xuống trên
hành trình "bốn ngàn năm” lịch sử. Đất nước đẹp vô cùng: “Đất nước như vì sao”.
Một hình ảnh so sánh tuyệt đẹp diễn tả tình yêu đất nước và niềm tự hào dân tộc
của nhân dân ta. Đất nước ta đẹp như “vì sao” vì dân tộc ta "chưa bao giờ khuất''
(Nguyễn Đình Thi); đất nước ta có một truyền thống anh hùng chống giặc ngoại
xâm chói ngời những trang sử oai hùng: Bạch Đằng, Chi Lăng, Đống Đa, Điện
Biên... Tự tin, tự hào khi nhà thơ nghĩ về hành trình “đi lên phía trước” của dân
tộc để chiến thắng nghèo nàn, lạc hậu, xây dựng Tổ quốc Việt Nam "mười lần đẹp
hơn” như Bác Hồ mong muốn. Ba chữ “cứ đi lên...” làm toát lên ý chí mạnh mẽ,

sáng chói niềm tin. Hình ảnh đất nước được nhân hóa diễn tả tình yêu nước vô
cùng sâu năng của tác giả.
Tình yêu quê hương đất nước có lẽ không phải chỉ riêng tác giả hoặc một cá nhân
nào, ai trong mỗi chúng ta cũng có một tình yêu mãnh liệt đối với đất nước. Tình
yêu ấy biểu hiện ở tình cảm yêu những hàng cây, những con phố, yêu con đường
ngày hai buổi đến trường; tình yêu ấy biểu hiện ở sự gắn bó, yêu mến, vun đắp,
dựng xây quê hương mình ngày càng giàu mạnh, đóng góp một phần sức lực của
mình cho công cuộc dựng xây quê hương. Tình yêu quê hương không phải là tình
cảm trìu tượng, nó được biểu hiện rất cụ thể và rõ nét. Ấy là dạng tình cảm đã
được cụ thể hóa bằng hành động, bằng những việc làm có ý nghĩa.


Mỗi chúng ta cần làm gì để thể hiện lòng yêu nước? Thế hệ trẻ chúng ta hôm nay
có rất nhiều cách để thể hiện lòng yêu nước chân chính của mình. Cố gắng học tập
tốt, rèn luyện tốt, hoàn thành nhiệm vụ học tập của mình hay tham gia nghiên
cứu khoa học, đó là yêu nước; tự giác thực hiện chính sách, pháp luật, tôn trọng
kỷ cương, đó cũng là yêu nước. Lao động tích cực, hăng hái, đó là yêu nước. Có
khi là việc nhỏ như không vứt rác bừa bãi, không tàn phá môi trường, không hủy
diệt muông thú. Và thậm chí, nói một câu tiếng Việt đúng ngữ pháp, văn cảnh, thể
hiện sự tự tôn với ngôn ngữ, văn hóa của dân tộc mình, cũng là biểu hiện của lòng
yêu nước. Những việc làm không chỉ thể hiện ý thức công dân của mỗi người, mà
còn là trách nhiệm xã hội, và thông qua đó, thế hệ trẻ chúng ta thể hiện lòng yêu
quê hương, xứ sở của mình một cách sinh động nhất, hiệu quả nhất.
10. Lẽ sống cao đẹp- sống có ích và dâng hiến ( Mùa xuân nho nhỏ)
Được viết không bao lâu trước khi nhà thơ qua đời, bài thơ “ Mùa xuân nho nhỏ”
đã thể hiện thật sâu sắc khát vọng sống có ích và dâng hiến – môt lẽ sống cao đẹp
của Thanh Hải. Lời thơ giản dị, chân thành đã thôi thúc lòng người đọc về một lý
tưởng sống đẹp, sống có ích. Nhà thơ Tố Hữu đã từng viết : “Ôi! Sống đẹp là thế
nào hỡi bạn?”. Một câu hỏi tu từ như xoáy sâu vào tâm khảm mỗi người về một
khát vọng sống có ích, có ý nghĩa cho cuộc đời. Có thể hiểu “Sống đẹp” là sống có

ích, là sống có lý tưởng, có bản lĩnh vững vàng, có mục tiêu phấn đấu rõ ràng,
trong sáng. Chỉ khi xác định được điều đó ta mới sống và làm việc thật sự có ích
cho bản thân, gia đình và xã hội.
“ Sống đẹp” không phải là khái niệm mơ hồ trìu tượng mà nó luôn được cụ thể
hóa trong hành động, việc làm, trong suy nghĩ của mỗi người. Sống có lí tưởng,
mục đích đúng đắn chính là lẽ sống cao đẹp. Sống tự lập, không ỷ lại vào người
khác; biết dung hòa lợi ích của bản thân và cộng đồng, sống có ước nơ, khát vọng,
hoài bão vươn lên, khẳng định giá trị, năng lực của bản thân là sống đẹp. Sống
hiếu nghĩa với người thân; Quan tâm, yêu thương, chia sẻ với những người xung
quanh; Dũng cảm, lạc quan, giàu ý chí, nghị lực; Không chạy theo lối sống lập dị,
không phù hợp với truyền thống, thẩm mĩ, văn hóa dân tộc; Sống không ngừng
học hỏi, mở mang trí tuệ, bồi bổ kiến thức; Sống phải hành động lương thiện, tích
cực,….là những biểu hiện của lối sống cao đẹp.


Chúng ta đã được biết tới bao tấm gương sống đẹp, sống có ích. Ta được sống
trong cuộc sống hào bình hôm nay là nhờ biết bao máu xương của các anh hùng
liệt sĩ đã đổ xuống, họ “ quyết tử cho tổ quốc quyết sinh” để cho chúng ta có độc
lập, tự do, hạnh phúc như bậy giờ. Những việc làm của các bạn thanh niên tình
nguyện không quản trời nắng nóng đứng dàn hàng ngang để phân luồng giao
thông hay đến các vùng miền xa xôi của Tổ quốc lao động tự nguyện giúp đỡ
người dân khó khăn…thật khiến ta cảm phục bởi cách sống “mình vì mọi người",
không đòi "mọi người vì mình" của họ. Thực tế, trong cuộc sống có rất nhiều tấm
gương để chúng ta suy nghĩ và học tập noi theo. Bạn học sinh nghèo vượt khó để
học và học rất giỏi Nguyễn Vũ Hoàng – Trường THPT Bố Trạch -Quảng Bình. Sinh ra
trong một gia đình nghèo trên mảnh đất khô cằn bởi khí hậu và bom đạn, mẹ
Hoàng bị bệnh hiểm nghèo, bố là thương binh, sức khoẻ yếu. Trong hoàn cảnh đó
em đã biết vượt lên số phận để vừa lao động mưu sinh vừa học tập. Không cam
chịu, không đầu hàng số phận, không buông xuôi bản thân mình, em đã cố gắng
và đã là học sinh giỏi trong 12 năm liền và hơn thế em đã là người vinh dự đội

vòng nguyệt quế của chương trình "Đường lên đỉnh Olympia" với một phần
thưởng vô cùng lớn lao đó là được đi du học nước ngoài. Tấm gương của em thật
đáng để các bạn trẻ học tập.
Tuy nhiên, bên cạnh những tấm gương sống đẹp, sống có ích vẫn còn rất nhiều
biểu hiện đáng phê phán của lối sống không đẹp. Nhiều người vì sống ích kỉ, vụ lợi
dẫn đến suy nghĩ nhỏ nhen, ti tiện, vô cảm,…làm nảy sinh những hậu quả xấu cho
xã hội như nạn tham ô, phạm pháp. Thói sống buông thả, tùy tiện, thiếu lí tưởng
dẫn đến tình trạng tha hóa nhân cách, sống vô nghĩa, không có mục đích, vô giá
trị, sống thừa.Thói lười nhác trong lao động, học tập dẫn đến ngu dốt, thiếu kĩ
năng sống, kĩ năng làm việc và quan hệ xã hội. Sống vô cảm, thiếu tình yêu
thương, lòng trắc ẩn … dẫn đến cô độc, thiếu tính nhân văn. Tất cả những biểu
hiện sống ấy cần phải lên án để hướng lòng người tới lẽ sống đẹp hơn, hoàn thiện
nhân cách bản thân và cống hiến cho xã hội.
Để rèn luyện lối sống đẹp, mỗi người cần phải tích cực học tập, học trong cuộc
sống, trong lịch sử, trong sách vở; phải xác định mục đích sống rõ ràng; rèn luyện
đạo đức, tinh thần lao động, mở mang tri thức,…có như vậy mới hình thành cho
mình lối sống cao đẹp, sống có ích.


11. Đức tính khiêm nhường ( Mùa xuân nho nhỏ)
Đọc Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải, người đọc cảm động biết bao trước lẽ
sống cao đẹp của đức tính khiêm nhường của nhà thơ. Đức tính ấy thật khiến
chúng ta phải học tập, rèn luyện.
Khiêm nhường là một bản chất tốt cần phải có trong cách đối xử hàng ngày. Đó là
thái độ không tự đề cao mình, đánh giá đúng mực về bản thân, luôn học hỏi
người khác và biết kính trên nhường dưới. Những người khiêm nhường thường
rất hòa nhã, nhún nhường, tôn trọng người khác và nghe nhiều hơn nói. Họ luôn
nhanh chóng nhìn nhận và sửa đổi các khuyết điểm mình, học tập những cái hay,
cái tốt từ người khác và không tự mãn với những gì mình đã đạt được. Bác Hồ là
tấm gương sáng ngời về đức tính khiêm nhường. Suốt cuộc đời mình, Bác luôn giữ

một lối sống giản dị, thanh đạm. Dù cương vị một Chủ tịch nước, Bác vẫn ở trong
ngôi nhà sàn đơn sơ với những dụng hết sức giản dị, mộc mạc, vẫn tự tay chăm
sóc vườn cây, nuôi cá,... Hay anh thanh niên trong tác phẩm "Lặng lẽ Sapa" luôn
khiêm nhường, cho mình không xứng đáng để được vẽ tranh.
Khiêm nhường là một đức tính rất cần thiết và là thái độ sống đẹp trong xã hiện
nay. Vì không ai trong chúng ta là hoàn hảo cả, trí tuệ của mỗi chúng ta chi là một
hạt cát bé nhỏ giữa sa mạc rộng lớn, khiêm nhường sẽ giúp chúng có thể hoàn
thiện bản thân và mở rộng vốn hiểu biết của mình hơn. Khiêm nhường là thái độ
cần có của mỗi chúng ta bất kể ta là ai, có chức vụ gì, tài giỏi nào vì đức tính ấy
giúp ta có được thiện cảm với những người xung quanh có được những mối quan
hệ gần gũi và cần thiết.
Nếu không có khiêm nhường, con người chúng ta sẽ ngủ quên trong vinh quang,
không biết vươn lên, không tự mình tiến bộ, hoàn thiện bản thân và sẽ trở nên tụt
hậu. Thế nhưng vẫn có nhiều người không khiêm nhường, tự cao tự đại, kiêu
ngạo và khinh thường người khác. Một số khác lại tự ti, xem nhẹ bản thân mình,
rụt rè và nhút nhát. Những con ngưòi như thế sẽ khó thành công trong công việc,
không chịu học hỏi. Từ đó để lại những hậu quả rất lớn vốn kiên thức sẽ bị thu
hẹp, gây đố kị, mất đoàn kết dẫn đến thất bại.


Ngược lại với đức tính khiêm nhường là sự kiêu căng, tự mãn. Những người có
tính tự kiêu thường hay tự đề cao mình, luôn coi thường người xung quanh, dễ bị
mọi người xa lánh. Cũng cần phải thấy rằng khiêm nhường không có nghĩa là tự ti,
tự hạ thấp mình, rụt rè và không đánh đúng năng lực bản thân.
Khiêm nhường thực sự là đức tính góp phần nâng cao giá trị của con người. Đó là
một trong những đức tính mà Bác Hồ đã dạy cho thiếu niên Việt Nam. Chính vì
vậy, chúng ta cần phải kính trên nhường dưới, không ngừng học rèn luyện bản
thân và không được tự mãn trước những thành quả mà ta đã đạt được. Đó chính
là hướng phấn đấu của chúng ta để có thể tiếp thu tri thức nâng cao trình độ để
góp phần xây dựng đất nước, đưa đất nước ta vươn lên tầm cao mới, văn minh và

tốt đẹp hơn.
12. Lí tưởng sống, trách nhiệm của thế hệ trẻ hiện nay ( Những ngôi sao xa xôi)
Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh khuê là một tác phẩm rất hay viết về vẻ đẹp
của những nữ thanh niên xung phong trong thời kì kháng chiến chống Mĩ. Họ có
một lí tưởng sống cao cả khiến chúng ta ngưỡng mộ và cảm phục – lí tưởng cách
mạng, vì độc lập, tự do cho Tổ quốc. Vậy còn chúng ta, lý tưởng sông của chúng ta
gì?
Lý tưởng sống là cái đích tốt đẹp mà mỗi con người muốn hướng tới, là lí do, mục
đích mà mỗi con người mong mỏi đạt được, là kim chỉ nam định hướng cho chúng
ta trên con đường xây dựng và phát triển sự nghiệp. Đó là những tư tưởng, những
giá trị tinh thần cao đẹp, tiến bộ, định hướng cho cuộc sống của con người, giúp
con người có khát vọng, có sức mạnh trong tâm hồn, trong hành động để đạt tới ý
nghĩa cao quý của đời sống.Người có lý tưởng sống cao đẹp là người luôn suy nghĩ
và hành động để hoàn thiện mình hơn, giúp ích cho mình, gia đình xã hội và đất
nước.
Nhà văn Pháp Đi-dơ-rô từng nói: “Nếu không có mục đích, anh không làm được gì
cả. Anh cũng không làm được gì vĩ đại nếu mục đích tầm thường”. Câu nói đó, lời
khẳng định đó thật rõ ràng. Nó khuyên chúng ta sống thì phải có mục đích, lý
tưởng phải cao đẹp thì sống mới có ý nghĩa, mới làm được những điều vĩ đại.
Ngày xưa, anh hùng Lý Tự trọng đã từng nói: “Con đường của thanh niên chỉ có


thể là con đường cách mạng và không thể là con đ ường nào khác!”. Trong thời kỳ
chiến tranh, bao lớp thanh niên xông pha lên đường với một mục tiêu – lý tưởng
tất cả vì tiền tuyến, vì độc lập tư do của đất nước. Tư tưởng đó đã đi vào lời ca
tiếng hát của bao nhiêu thế hệ người Việt Nam. Đến hôm nay khi đất nước hoà
bình và đang trên đà phát triển, thì lý tưởng sống cao đẹp của thanh niên,thế hệ
trẻ lại càng rộng hơn,bao la hơn “Vì một Việt Nam phát triển”.
Thế hệ trẻ là những người chủ tương lai của đất nước, là chủ thể của thế giới,
động lực giúp cho xã hội phát triển. Chính vì vậy mà các bạn thanh thiếu niên càng

gần phải sống có mục đích cao đẹp. Muốn thực hiện được lí tưởng sống thì mỗi
người học sinh trong chúng ta phải nỗ lực rèn luyện bản thân,chăm chỉ học tập để
thực hiện mục đích sống của mình. Phải tích cực tham gia vào các hoạt động của
xã hội để bản thân vừa hòa nhập được với cộng đồng lại vừa trau dồi được những
kiến thức về xã hội cho bản thân mình. Chúng ta cần phát huy hơn nữa về thế
mạnh của bản thân, vận dụng vào thực tế những điều đã học
Hiện nay nhiều thanh niên rất có ý thức trong việc học tập, xây dựng cho bản thân
về mục đích và lí tưởng sống nhưng đối với một số bộ phận lớn thanh niên lại
không biết suy nghĩ, họ sống hờ hững với những gì diễn ra trong cuộc sống và hờ
hững với cả chính bản thân mình . Tuổi trẻ nhiều bạn không lo học chạy theo
những trò vô bổ như game, rượu chè bài bạc rồi đánh nhau… để rồi làm suy thoái
đạo đức và nhân cách của con người. Phải chăng càng có điều kiện thì giới trẻ lại
có nhiều nhận thức kém về những hành vi của bản thân, hhiến cho bản thân trở
nên ích kỉ hơn chỉ biết nghĩ cho riêng mình.
Mỗi chúng ta cần phải cố gắng hơn nữa và tạo cho mình một lí tưởng, lối sống cao
đẹp để giúp ích phần nào cho quê hương đất nước . Bản thân mỗi người phải rèn
luyện về đạo đức, nhân cách,tham gia những phong trào xã hội có ý nghĩa để lí
tưởng sống cao đẹp được nhân rộng và có ích cho đời.
13. Đức tính dũng cảm ( Những ngôi sao xa xôi)
Đọc Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê, người đọc vô cùng cảm phục trước
tinh thần dũng cảm của các nữ thanh niên xung phong trong thời kì kháng chiến
chống Mĩ. Họ là ba cô gái có tuổi đời rất trẻ: Nho, Thao và Phương Định. Các cô


sống trong một cái hang dưới chân cao điểm, nơi trọng điểm bắn phá của tuyến
đường Trường Sơn, nơi tập trung cao nhất bom đạn kẻ thù. Công việc hàng ngày
của các cô lại càng nguy hiểm hơn nữa khi phải chạy trên cao điểm cả ban ngày,
đếm bom, đánh dấu bom chưa nổ và phá bom – một công việc luôn cận kề với
thần Chết và thần kinh lúc nào cũng “căng như chão”. Ấy vậy mà các cô vẫn sống
và làm việc với một tinh thần vô cùng quả cảm. Tinh thần dũng cảm của các cô

cũng là tinh thần chung của thế hệ cha anh ta thuở trước. Ngày nay, thế hệ trẻ
chúng ta đang tiếp nối truyền thống ấy như thế nào?
Lòng dũng cảm là nghị lực, là sức mạnh, ý chí kiên cường để con người có thể
vượt lên mọi gian lao, thử thách ; Là một phẩm chất quan trọng mà mỗi người cần
có để chung sống với cộng đồng. Có lòng dũng cảm, bạn sẽ có thêm động lực để
đối mặt và đương đầu với khó khăn, thử thách, vươn tới thành công trong cuộc
sống.
Trong những năm kháng chiến trường kì của dân tộc ta đấu tranh để giành lại nền
độc lập tự do từ tay thực dân Pháp và đế quốc Mĩ, lòng dũng cảm là điều kiện tiên
quyết của người lính cụ Hồ. Những chiến sĩ của ta dẫu biết chiến tranh là biển lửa,
bể máu. Dẫu biết là ra đi không hẹn ngày trở về. Nhưng với tình yêu quê hương
đất nước thiêng liêng cùng lòng dũng cảm được tôi luyện, các anh vẫn bước đều
trên con đường hành quân xanh. Dù hi sinh, dù đứng trước cửa sinh tử cận kề,
ngày đêm con đường hành quân vẫn nối dài. Thế hệ đi sau vẫn nối gót thế hệ đi
trước thực hiện lý tưởng cụ Hồ. Lòng dũng cảm ấy đã làm ra đất nước ngày hôm
nay. Để trẻ em được vui chơi học hành, để người lớn được vươn tầm phát triển.
Trong cuộc sống hòa bình, chúng ta cũng được chứng kiến nhiều hành động dũng
cảm. Người chiến sĩ công an dũng cảm bắt tội phạm để giữ cho nhân dân có cuộc
sống yên bình; một bạn học sinh dũng cảm nhảy xuống dòng nước xiết để cứu
bạn,….Những con người dũng cảm ấy đã góp phần làm cho cuộc sống ngày càng
tươi đẹp hơn. Hành động dũng cảm đối với chính bản thân mình lại càng đáng
ngợi ca hơn nữa. Đó là dũng cảm nhận ra và sửa chữa khuyết điểm sai lầm của
mình; dũng cảm để chiến thắng những ham muốn cá nhân, những tham vọng và
cả những nhu cầu vô tận của bản thân mình .


Tuy nhiên trong cuộc sống, ta cũng bắt gặp không ít những biểu hiện của sự thiếu
dũng cảm. Có người thấy người khác gặp hoạn nạn thì dửng dưng, vô tình, vờ như
không biết vì sợ liên lụy; có người mắc lỗi nhưng không dám nói lời xin lỗi vì sợ hạ
thấp cái tôi cá nhân; có người lại không đủ dũng khí để từ chối một lời rủ rê,

không đủ nghị lực để vượt qua một bài tập khó,…Tất cả những biểu hiện ấy, dù là
lí do gì cũng rất đáng bị phê phán.
Lòng dũng cảm là một phẩm chất tốt đẹp cần có ở mỗi người. Thế hệ trẻ chúng ta
hôm nay cần làm gì để rèn luyện cho mình tinh thần dũng cảm? Hãy trang bị cho
mình dũng khí và sự tự tin để vượt qua khó khăn thử thách; hãy dũng cảm nhận
lỗi và sửa lỗi khi mắc sai lầm; hãy dám xả thân để làm những việc có ích cho cộng
đồng, xã hội; học tập và lao động hết mình để có thể đóng góp sức mình cho Tổ
quốc. Tuổi trẻ là tương lai của xã hội, đừng bao giờ để mất dũng khí bởi “Mất tiền
là chuyện nhỏ, mất danh dự là chuyện lớn, mất dũng khí là mất tất cả” ( Ngạn ngữ
Đức).
13. Vai trò, ý nghĩa của việc đọc sách.
Từ lâu con người đã biết đến sự kì diệu của sách. Sách là cái cần có để con người
lưu giữ và truyền lại cho người khác,cho thế hệ khác,những hiểu biết của mình về
thế giới xung quanh,những khám phá về vũ trụ,về con người,cả những ý
nghĩ,những quan niệm,những mong muốn về cuộc sống cần gửi đến cho mọi
người và trao gửi đến đời sau.
Sách,đó là kho tàng chứa đựng những hiểu biết của con người đã được khám
phá,chọn lọc,thử thách,tổng hợp.Sách là nơi kết tinh những tư tưởng tiên tiến
nhất của các thời đại,những hoài bão mạnh mẽ nhất,những tình cảm tha thiết
nhất của con người. Sách đưa đến cho người đọc những hiểu biết mới mẻ về thế
giới xung quanh,về vũ trụ bao la,về những đất nước và dân tộc xa xôi. Những
quyển sách khoa học có thể giúp người đọc khám phá ra vũ trụ vô tận với những
quy luật của nó,hiểu được quả đất tròn mang trên mình nó bao nhiêu đất nước
khác nhau với những hoàn cảnh thiên nhiên khác nhau.Những quyển sách xã hội
học giúp hiểu biết về đời sống con người trên các phần đất khác nhau đó với
những đặc điểm về kinh tế,lịch sử,văn hóa,những truyền thống,những khát vọng.
Sách,đặc biệt là những cuốn sách văn học,giúp ta hiểu biết về đời sống bên trong


của con người,qua các thời kì khác nhau,ở các dân tộc khác nhau,những niềm vui

và nỗi buồn,hạnh phúc và đau khổ,những khát vọng và đấu tranh của họ.
Ngày nay, thật không khó để có thể tìm đọc một cuốn sách. Trong bất cứ một cửa
hiệu, một thư viện nào cũng chất đầy những sách. Âý vậy cho nên chúng ta phải
biết chọn sách mà đọc. Thế nào là sách tốt? Đó là những cuốn sách phản ánh
chính xác quy luật của tự nhiên và của đời sống xã hội .Nó phải ca ngợi sự công
bằng và tình hữu nghị giữa các dân tộc.Nó phải khiến cho con người thêm tự hào
về mình,thêm vững tin ở cuộc sống để chiến đấu cho cuộc sống mỗi ngày một hợp
lí và hạnh phúc hơn.Nó phải khiến cho tâm hồn con người trở nên phong phú
hơn,độ lượng hơn,trong sáng hơn. Đọc những cuốn sách như thế, không chỉ chân
trời tri thức được mở rộng trước mắt ta mà tâm hồn ta cũng trở nên giàu có và
phong phú lên nhiều! Ngược lại, sách được xếp vào loại sách xấu là những quyển
sách có nội dung dung tục, tầm thường,không phù hợp với thuần phong mĩ tục
của đời sống con người. Khi đọc những quyển sách này không những tầm hiểu
biết của ta không được mở rộng mà còn khiến ta có xu hướng thiên về những
hành động sai trái, thiếu đạo đức, những suy nghĩ tư tưởng hành động mà có thể
bị xã hội lên án.
Để tiếp thu trọn những giá trị tri thức mà sách để lại, mỗi người cần rèn luyện cho
mình thói quen đọc sách. Đọc tỉ mỉ, cẩn thận, vừa đọc vừa ngẫm nghĩ. Cần tránh
lối đọc lấy số lượng, đọc nhiều mà rồi đọc trước quên sau.
Có một thực tế là hiện nay một số bạn trẻ, đặc biệt là giới học sinh rất lười đọc
sách. Thay vì tìm thấy thú vui trong sách thì các bạn lại giải trí trên các thiết bị
thông minh như điện thoại, máy tính bảng,….Thậm chí có nhiều bạn còn lười đọc
cả sách học trong nhà trường. Điều này dẫn đến một hệ lụy không nhỏ là kiến
thức hời hợt, học tập sa sút, hiểu biết hạn hẹp và lạc hậu ảnh hưởng trực tiếp tới
tương lai bản thân, gia đình và xã hội.
Sách có ý nghĩa quan trọng với tất cả mọi người, mỗi người cần tự tạo cho mình
thói quen đọc sách. Khoa học ngày càng phát triền, đọc nhiều hơn, hiểu biết nhiều
hơn để không bị tụt hậu. Đừng để mỗi phút giây trôi qua lại là khoảng thời gian
lãng phí các bạn nhé!

14. Trình bày suy nghĩ của em về hiện tượng học sinh lười học.
Việc học tập có ý nghĩa vô cùng quan trọng với mỗi người, nó không chỉ là chìa
khóa dẫn đến thành công của cá nhân mà đó còn là cơ hội để mỗi cá nhân có điều
kiện đóng góp sức mình cho sự phát triển của cộng đồng, đất nước. Ấy vậy mà,
trong thời đại phát triển như hiện nay, một thực trạng đáng buồn là có nhiều học
sinh lơ là, chán nản việc học. Học sinh có biểu hiện lười nhác, chưa nhận thức rõ
tầm quan trọng của tri thức, lơ đãng, chỉ lo đua đòi theo chúng bạn mà quên mất
nhiệm vụ chính của mình, bị bạn bè lôi kéo, không xác định rõ con đường tiếp
theo mà mình bước đến, chưa có lí tưởng và tư tưởng vững chắc, không có ước
mơ để làm mục tiêu phấn đấu…
Nguyên nhân của hiện tượng lười học ở học sinh có thể là do:
- Gia đình, cha mẹ quá nuông chiều con cái, chưa có sự quan tâm cần thiết với quá
trình học tập của học sinh, tạo áp lực quá nhiều cho con trong việc học hành mà
không quan tâm đến cảm giác và suy nghĩ của con mình…
- Nhà trường: thầy cô giáo chưa tạo được sự thu hút học sinh vào học tập, chưa
đánh trúng tâm lí học sinh, còn nhiều cách dạy bảo thủ. Mặt khác, chương trình
học quá nặng với học sinh, áp lực từ nhiều phía, theo tâm lí: không học thêm thì
học không giỏi khiến học sinh chỉ biết cắm đầu học nìà không biết mình học vì cái
gì và tiếp thu được gì.
- Xã hội: Sự xuất hiện của các trò chơi điện tử thu hút sự chú ý của học sinh, các
kiểu ăn diện, phim ảnh làm thế giới học trò lúc nào cũng xao động mà lơ đãng đến
nhiệm vụ chính của mình. Nhiều học sinh bỏ tiết, trốn học đi chơi, chui đầu vào
các quán nét để giết thời gian thay vì lên lớp. Thành tích học tập đã xuống dốc
nhiều. Có nhiều học sinh bỏ bê học hành và lao vào các tệ nạn xã hội.
Hậu quả của việc lười học có thể thấy là:
- Cá nhân học sinh: tương lai mờ mịt, không có định hướng cho phía trước, khi
trưởng thành sẽ khó có nghề nghiệp ổn định, từ đó làm gánh nặng của xã hội
(một số trường hợp hiếm hoi thì có chiều hướng tích cực hơn), có sự tha hoá và

xuống dốc về đạo đức, không nhận ra giá trị của cuộc sống và không biết cách trân
trọng, lỡ mất tuổi trẻ…

- Gia đình sẽ mất đi niềm tin nơi con cái, khi thấy thành tích của con không như
mình mong đợi thì có những thái độ gắt gỏng, không vui, gia đình không hoà hợp.
- Xã hội: về lâu dài sẽ tác động rất lớn đến sự phát triển của toàn xã hội, học sinh
là thế hệ trẻ của xã hội nhưng đội ngũ này không có chất lượng thì không đảm bảo
phát triển bền vững, nguồn nhân lực kém…
Để khắc phục tình trạng trên cần:
Cá nhân học sinh: cần nhận thức rõ trách nhiệm của mình và có ý thức hơn, xác
định cho mình một ước mơ, động lực học tập, biết cách kết hợp hài hoà giữa chơi
và học, có lập trường vững chắc…
Nhà trường: thay đổi phương pháp dạy và học, nắm bắt tâm lí học sinh, tạo sự
hứng thú trong học tập, phát huy tính năng động của học sinh, chương trình học
phải phù hợp vs học sinh, không nên quá nặng và tạo quá nhiều áp lực. Gia đình
nên có cái nhìn thoáng hơn, không nên làm học sinh quá căng thẳng, không quá
nuông chiều, quan tâm nhiều hơn đến con mình…
Xã hội cần tuyên truyền rộng rãi để làm tăng nhận thức của mọi người, có nhiều
chương trình khuyến học hơn, có ý thức trong tiếp thu văn hoá nước ngoài… Hiện
tượng này có sự tác động từ nhiều phía, nhưng nhìn một cách khách quan thì chủ
yếu là từ các yếu tố bên ngoài bởi thế mà học sinh mới có sự chán nản và lười
học, có thể nói ngay đến cả những học sinh chăm chỉ nhất cũng chưa chắc đã thực
sự muốn kéo dài tình trạng này, chương trình nặng, áp lực quá cao…
Điều quan trọng là ý thức của mỗi người, cần có cái nhìn về nhiều phương diện để
có thể đánh giá và có cái nhìn đúng nhất. Học tập là chuyện của mỗi người nhưng
cũng là vấn đề rất quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển của cả xã hội. Tuổi trẻ
là mùa xuân của xâ hội, bởi thế mà nếu mùa xuân ấy chưa đến mà đã vội lụi tàn
thì xã hội sẽ như nhà mà không có cột vậy.