Một số giải pháp phát triển kinh tế tư nhân trong thời gian tới của tỉnh Thái Bình

Một số giải pháp phát triển kinh tế tư nhân trong thời gian tới của
tỉnh Thái Bình
I - Định hướng phát triển khu vực kinh tế tư nhân trên địa bàn tỉnh Thái
Bình
1. Quan điểm, chiến lược phát triển của tỉnh Thái Bình đối với phát
triển kinh tế tư nhân
1.1. Quan điểm, chiến lược của Nhà nước đối với phát triển kinh tế tư nhân ở
nước ta
Nhà nước đã có những định hướng, chiến lược phát triển khu vực kinh tế
tư nhân ở nước ta ngay từ Hội nghị lần thứ 6 của Trung ương khoá IV (tháng 8
– 1979) khi đất nước lâm vào tình trạng khó khăn trầm trọng. Hội nghị đã khẳng
định sự cần thiết kết hợp kế hoạch với thị trường, kết hợp thị trường có kế
hoạch với thị trường không có kế hoạch, nhìn nhận tích cực hơn với kinh tế tư
nhân. Và đến Đại hội VI đã thừa nhận sự cần thiết của kinh tế tư bản tư nhân.
Đại hội lần thứ VII (tháng 6 – 1991) quy định : “ kinh tế tư nhân được
phát triển, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất, theo sự quản lý, hướng dẫn của Nhà
nước, trong đó, kinh tế cá thể và tiểu chủ có phạm vi hoạt động tương đối rộng
ở những nơi chưa có điều kiện tổ chức kinh tế tập thể, hướng kinh tế tư bản tư
nhân phát triển theo con đường tư bản Nhà nước dưới nhiều hình thức”. Đến
Đại hội VIII của Đảng ( tháng 6 – 1996) quyết định : “kinh tế Nhà nước đóng
vai trò chủ đạo, cùng với kinh tế hợp tác xã dần dần trở thành nền tảng. Tạo
điều kiện kinh tế và pháp lý thuận lợi để các nhà kinh doanh tư nhân yên tâm
đầu tư làm ăn lâu dài”.
Quan điểm của Nhà nước về kinh tế tư nhân đựơc thể hiện rõ trong Nghị
quyết Hội nghị lần thứ 5 Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá IX. Hội nghị đã
ra nghị quyết Về tiếp tục đổi mới cơ chế, chính sách, khuyến khích và tạo điều
kiện phát triển kinh tế tư nhân. Hội nghị đã khẳng định : Trong những năm đổi
mới, kinh tế tư nhân gồm kinh tế cá thể, tiểu chủ và kinh tế tư bản tư nhân, hoạt
động dưới hình thức hộ kinh doanh cá thể và các loại hình doanh nghiệp của tư
nhân đã phát triển rộng khắp trong cả nước, đóng góp quan trọng vào phát triển
kinh tế, huy động các nguồn lực vào sản xuất kinh doanh, tạo thêm nhiều việc

làm, cải thiện đời sống nhân dân, đóng góp ngày càng tăng vào ngân sách Nhà
nước, góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội.
Trong Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành trung ương Đảng
khoá X đã nêu rõ những chủ trương, chính sách lớn để kinh tế phát triển, đặc
biệt chú trọng đến sự phát triển của các doanh nghiệp : “Nhà nước tạo môi
trường thụân lợi và khuyến khích mọi người đầu tư vào sản xuất kinh doanh,
tăng nhanh số lượng và chất lượng các loại hình doanh nghiệp. Hỗ trợ kỹ thuật
và tư vấn chính sách, đào tạo nguồn nhân lực và nâng cao kỹ năng quản trị kinh
doanh. Tạo thuận lợi bình đẳng cho các doanh nghiệp tư nhân trong việc tiếp
cận các nguồn vốn, đất đai, công nghệ, thông tin thị trường, các chương trình
xúc tiến thương mại. Đẩy nhanh việc lập quỹ bảo lãnh tín dụng và phát triển
loại hình ngân hàng thương mại chuyên phục vụ doanh nghiệp vừa và nhỏ.”
Chiến lược phát triển kinh tế ở nước ta trong Chiến lược 10 năm 2001 –
2010 là phát triển nền kinh tế nhiều thành phần, nhiều hình thức sở hữu. Đổi
mới và hoàn thiện khung pháp lý, tháo gỡ mọi trở ngại về cơ chế, chính sách và
thủ tục hành chính để huy động tối đa mọi nguồn lực, tạo sức bật mới cho phát
triển sản xuất, kinh doanh của mọi thành phần kinh tế với các hình thức sở hữu
khác nhau. Mọi công dân được đầu tư kinh doanh theo các hình thức do luật
định và được pháp luật bảo vệ… Kinh tế tư bản tư nhân được khuyến khích phát
triển không hạn chế về quy mô trong những ngành, nghề, lĩnh vực và địa bàn
mà pháp luật không cấm; khuyến khích hợp tác, liên doanh với nhau và với
doanh nghiệp tư nhân, chuyển thành doanh nghiệp cổ phần và bán cổ phần cho
người lao động.
Có thể khẳng định rằng, về vấn đề phát triển kinh tế tư nhân, Đảng ta đã
hoàn toàn đúng và sáng suốt khi đưa ra chủ trương thực hiện nhất quán và lâu
dài chính sách phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa mà
ở đó, mọi thành phần kinh tế kinh doanh theo pháp luật đều là bộ phận cấu
thành quan trọng, cùng phát triển lâu dài, hợp tác và cạnh tranh lành mạnh, kinh
tế Nhà nước cùng với kinh tế tập thể ngày càng trở thành nền tảng vững chắc,
kinh tế tư nhân là bộ phận hợp thành không thể thiếu, có vị trí quan trọng đặc

biệt và ý nghĩa chiến lược… Có thể nói, đó là quan điểm chỉ đạo nhất quán của
Đảng ta về phát triển kinh tế tư nhân trong nền kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay. Với quan điểm này, khi một lần nữa nhìn nhận
lại tiến trình phát triển của thành phần kinh tế tư nhân trong bối cảnh của công
cuộc đổi mới đất nước, nhất là sự phát triển của nó trong những năm gần đây,
Đảng ta đã khẳng định, trong chiến lược phát triển các thành phần kinh tế, các
loại hình tổ chức sản xuất kinh doanh, “kinh tế tư nhân có vai trò quan trọng, là
một trong những động lực của nền kinh tế”.
1.2. Quan điểm chỉ đạo của tỉnh về phát triển kinh tế tư nhân
Quán triệt quan điểm Nghị quyết Hội nghị lần thứ 5 Ban chấp hành Trung
ương Đảng (khoá IX) : Kinh tế tư nhân là bộ phận cấu thành của nền kinh tế
quốc dân. Phát triển kinh tế tư nhân là vấn đề chiến lược lâu dài trong phát triển
kinh tế nhiều thành phần định hướng xã hội chủ nghĩa. Cùng với thực hiện các
chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước, Thái Bình là một tỉnh nông
nghiệp đang trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, chuyển dịch cơ cấu
kinh tế nông nghiệp, nông thôn, kinh tế tư nhân có,vị trí, vai trò hết sức quan
trọng. Phát triển kinh tế tư nhân để từng bước tạo mối quan hệ liên doanh, liên
kết của kinh tế tư nhân giúp cho kinh tế hộ sản xuất nông nghiệp, tiểu thủ công
nghiệp phát triển; thúc đẩy nhanh quá trình chuyển nông nghiệp sang sản xuất
hàng hoá, phát triển nghề và làng nghề; từng bước chuyển một bộ phận nông
dân sang sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại và dịch vụ,
phân công lại lao động ở nông thôn. Quan điểm phát triển kinh tế tư nhân của
tỉnh Thái Bình được xác định cụ thể :
- Phát triển kinh tế tư nhân và quản lý Nhà nước đối với kinh tế tư nhân
nhằm khai thác tối đa nguồn lực còn tiềm ẩn, chưa được sử dụng hết trong xã
hội. Phần lớn các nguồn vốn tự có, vốn tự bổ sung, tự huy động của các doanh
nghiệp tư nhân đều được huy động, khai thác, sử dụng có hiệu quả trong sản
xuất kinh doanh. Trong khi nguồn vốn của Nhà nước còn hết sức hạn chế, lại
phải tập trung đầu tư trong các lĩnh vực kinh tế trọng điểm hoặc các lĩnh vực
kinh tế - xã hội khác thì việc huy động các nguồn vốn ngoài Nhà nước thông

qua hoạt động của các doanh nghiệp tư nhân là hết sức hữu ích. Các doanh
nghiệp tư nhân thu hút được nhiều nguồn vốn nhàn rỗi trong dân cư để đưa vào
sản xuất, có doanh nghiệp còn thu hút số lượng ngoại tệ của Việt kiều, thân
nhân ở nước ngoài, đồng thời xuất hiện sự liên doanh liên kết với doanh nghiệp
nước ngoài, khẳng định vị thế của doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc
tế. Ngoài ra, các doanh nghiệp tư nhân còn là nơi tận dụng, sử dụng tiềm năng
chất xám, khoa học kỹ thuật, công nghệ, lao động có tay nghề cao, học sinh,
sinh viên các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp và dạy nghề
mà doanh nghiệp Nhà nước và các cơ quan Nhà nước chưa có điều kiện sử
dụng.
- Phát triển kinh tế tư nhân và quản lý Nhà nước đối với kinh tế tư nhân
nhằm nâng cao tính năng động, hiệu quả, tăng sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Có cạnh tranh trong kinh doanh mới tiêu thụ được sản phẩm, từ đó mới tận
dụng và phát triển được năng lực sản xuất và nâng cao hiệu quả để có nguồn
tích luỹ và cải thiện đời sống. Phát triển kinh tế tư nhân dựa trên công nghệ phù
hợp, không đòi hỏi nhất thiết phải có nhiều vốn đầu tư, tạo ra nhiều công ăn
việc làm và nhanh thu hồi vốn.
- Phát triển kinh tế tư nhân cần đảm bảo môi trường kinh doanh thuận lợi,
an toàn, bình đẳng trước pháp luật. Nhà nước cần tạo ra một sân chơi bình đẳng
cho tất cả các loại hình doanh nghiệp, xoá bỏ mọi phân biệt đối xử giữa doanh
nghiệp Nhà nước và tư nhân, cần thiết phải có một hệ thống pháp luật toàn diện,
không phân biệt các hình thức sở hữu. Mặt khác, cần giữ vững ổn định an ninh
chính trị xã hội, đảm bảo các cân đối vĩ mô, các điều kiện cần thiết của thị
trường, cần thống nhất tất cả các hệ thống kinh tế tài chính, chính trị và tiếp tục
cải thiện các yếu tố thị trường nhằm tạo điều kiện ổn định, thuận lợi cho các nhà
sản xuất, các doanh nghiệp yên tâm đầu tư lâu dài trong một môi trường pháp lý
trong sạch và tự do, nhằm nâng cao hiệu quả trong mối quan hệ giữa hợp tác và
cạnh tranh.
Với quan điểm phát triển kinh tế tư nhân ở Thái Bình nằm trong chiến
lược phát triển kinh tế tư nhân của Đảng và Nhà nước, Uỷ ban nhân dân tỉnh và

các Sở, ban, ngành luôn quan tâm, chú trọng tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân
trong tỉnh có thể phát triển và mở rộng.
Uỷ ban nhân dân tỉnh chỉ đạo và hướng dẫn các Sở, ban, ngành, các
huyện, xã thực hiện đúng đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà
nước, của tỉnh về phát triển kinh tế tư nhân, khuyến khích kinh tế tư nhân phát
triển không hạn chế về số lượng; chuẩn bị các điều kiện thuận lợi về đất đai, kết
cấu hạ tầng, nguồn nhân lực, chính sách ưu đãi, hỗ trợ để kinh tế tư nhân phát
triển.
2. Định hướng phát triển kinh tế tư nhân của tỉnh Thái Bình giai đoạn
2010 – 2020
2.1. Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Thái Bình giai đoạn 2010 –
2020
- Tập trung mọi nguồn lực đầu tư, đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế
và chuyển dịch cơ cấu kinh tế một cách bền vững, thu hẹp khoảng cách về trình
độ phát triển với các tỉnh của vùng kinh tế trọng điểm phía bắc và với cả nước.
- Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, phát triển giáo dục đào tạo,
coi trọng phát triển nhân tố con người, giải quyết tốt hơn các vấn đề xã hội bức
xúc, nhất là giải quyết việc làm, giảm nghèo; từng bước tăng cường cơ sở hạ
tầng kinh tế - xã hội và tạo các tiền đề cần thiết khác để đi vào giai đoạn phát
triển cao hơn.
- Phát triển kinh tế đi đôi với xử lý và bảo vệ môi trường.
- Giữ vững ổn định chính trị và an toàn xã hội, bảo đảm an ninh quốc
phòng, an ninh vững mạnh, sẵn sang đối phó với mọi tình huống.
2.2. Định hướng phát triển kinh tế tư nhân của tỉnh Thái Bình giai đoạn 2010 –
2020
Trên cơ sở mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, tỉnh đã xác định, kinh tế tư
nhân là có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế của tỉnh, và đề ra định
hướng phát triển kinh tế tư nhân giai đoạn 2010 – 2020 :
- Ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp có thị trường ổn định, hiệu
quả kinh tế cao, các ngành công nghiệp có thể mạnh về nguồn nguyên liệu và sử

dụng nhiều lao động. Phát triển các ngành công nghiệp chế biến nông sản, công
nghiệp thực phẩm có nguồn nguyên liệu tại chỗ; phát triển các ngành sử dụng
nhiều lao động như dệt may, da giày có tốc độ tăng trưởng cao nhất, đã và đang
tìm được chỗ đứng trên thị trường trong nước và xuất khẩu.
- Khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư theo chiều sâu nhằm trang bị
công nghệ hiện đại, tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, tăng khả năng cạnh
tranh của sản phẩm.
- Phát triển công nghiệp tập trung ở các khu và cụm công nghiệp, củng cố
phát triển lĩnh vực tiểu thủ công nghiệp ở các làng nghề.
- Đẩy mạnh sản xuất, phát huy và sử dụng có hiệu quả mọi tiềm năng và
nguồn lực cho mục tiêu tăng trưởng nhanh và bền vững.
- Nâng cao hiệu quả kinh tế, khuyến khích những ngành hàng, mặt hàng
sản xuất, kinh doanh có lợi thế của tỉnh; tiếp tục đầu tư và thu hút đầu tư nguồn
nhân lực từ bên ngoài, tăng tỷ trọng xuất khẩu các mặt hàng qua chế biến, sử
dụng nguồn nguyên liệu trong nước, địa phương, nâng cao sức cạnh tranh của
hàng hoá và dịch vụ.
- Mở rộng thị trường, đặc biệt là thị trường xuất khẩu, chú trọng xuất
khẩu hàng nông sản thực phẩm, dệt may, sản phẩm nghề và làng nghề; lấy xuất
khẩu làm mục tiêu phát triển của ngành, mở rộng thị trường xuất khẩu, đồng
thời phát triển tối đa thị trường nội địa. Phát triển các ngành công nghiệp phụ
trợ, nâng cao giá trị gia tăng các sản phẩm, tiếp tục nâng cao chất lượng sản
phẩm, giảm tỷ trọng hàng gia công, tăng tỷ trọng những mặt hàng có hàm lượng
công nghệ chất xám và giá trị gia tăng cao.
II - Một số giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân trên địa bàn
tỉnh Thái Bình
Sau 20 năm tiến hành công cuộc đổi mới chuyển đổi nền kinh tế từ mô
hình kế hoạch hoá tập trung, bao cấp chuyển sang nền kinh tế thị trường theo
định hướng xã hội chủ nghĩa, cùng với cả nước, khu vực kinh tế tư nhân trên địa
bàn tỉnh Thái Bình đã có bước phát triển, số lượng các doanh nghiệp và số vốn
đầu tư phát triển kinh doanh tăng lên qua các năm, tạo thêm được hàng vạn chỗ

làm mới, đóng góp tích cực vào tăng nguồn thu cho ngân sách. Tuy vậy, kinh tế
tư nhân còn có rất nhiều khó khăn, hạn chế trong quá trình phát triển như thiếu
những nguồn lực cần thiết, môi trường kinh doanh còn nhiều khó khăn, thiếu
bình đẳng, kinh tế tư nhân chưa thực hiện tốt những chính sách, pháp luật của
Nhà nước… Vì vậy, Nhà nước và Uỷ ban nhân dân tỉnh cần có các giải pháp
nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân trên địa bàn tỉnh. Các giải pháp cần tập
trung vào các lĩnh vực :
- Đổi mới cơ chế, chính sách, từ luật, chính sách của Nhà nước Trung ương và
địa phương, từ ban hành đến triển khai thực hiện, từ chính sách chung đến chính
sách cụ thể của từng ngành và lĩnh vực.
- Đổi mới cơ cấu tổ chức và chức năng bộ máy quản lý Nhà nước đối với kinh
tế tư nhân
- Thực hiện các biện pháp hỗ trợ có hiệu quả để kinh tế tư nhân phát triển, đặc
biệt là kết cấu hạ tầng, hỗ trợ vốn, đào tạo nguồn nhân lực, hoàn thiện các yếu
tố thị trường.
Từ mục tiêu trên và những kết quả nghiên cứu đề tài đưa ra các giải pháp cụ thể
sau :
1. Quán triệt và thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng,
Nhà nước và của về phát triển kinh tế tư nhân
Tổ chức học tập quán triệt Nghị quyết Trung ương 5 (Hội nghị lần thứ 5
Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá IX) trong toàn đảng bộ và nhân dân
trong tỉnh, tạo ra sự thống nhất cao trong nhận thức và hành động, đẩy mạnh
phát triển kinh tế tư nhân theo đường lối của Đảng. Quan điểm về phát triển
kinh tế tư nhân đã được ghi rõ trong Nghị quyết đại hội IX của Đảng, nhưng khi
đưa vào thực hiện tại tỉnh vẫn còn những vấn đề chưa thống nhất trong nhận
thức và hành động. Đó là cần thống nhất về các quan điểm chỉ đạo phát triển
kinh tế tư nhân : kinh tế tư nhân là bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế
quốc dân. Phát triển kinh tế tư nhân là vấn đề chiến lược lâu dài nhằm góp phần
nâng cao nội lực của đất nước nói chung và của tỉnh Thái Bình nói riêng. Nhà
nước tôn trọng và bảo đảm quyền tự do kinh doanh theo pháp luật, bảo hộ

quyền sở hữu tài sản hợp pháp, khuyến khích, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho
kinh tế tư nhân phát triển bình đẳng với các thành phần kinh tế khác. Chăm lo,
bồi dưỡng giáo dục các chủ doanh nghiệp nâng cao lòng yêu nước, tự hào dân
tộc, gắn bó với lợi ích đất nước và sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Thực hiện triệt để nội dung và tinh thần Luật doanh nghiệp, thực hiện tốt
các chính sách, pháp luật về phát triển kinh tế tư nhân của Nhà nước và của
tỉnh. Tiếp tục tuyên truyền phổ biến Luật doanh nghiệp trong đội ngũ cán bộ,
công chức có liên quan thuộc Uỷ ban nhân dân tỉnh, huyện, thành phố; quán
triệt đầy đủ nội dung Luật doanh nghiệp, nhất là các nội dung về quyền và nghĩa
vụ của doanh nghiệp, của cơ quan Nhà nước có liên quan. Tạo mọi điều kiện
thuận lợi để doanh nghiệp và người kinh doanh được hưởng các chính sách ưu
đãi hiện hành của Nhà nước. Đi đôi với việc tạo mọi điều kiện thuận lợi cho
doanh nghiệp đăng ký kinh doanh, hoạt động sản xuất, phải quản lý chặt chẽ,
xử lý nghiêm những vi phạm của các doanh nghiệp.
Hỗ trợ thúc đẩy mạnh việc thành lập các hiệp hội, các ngành hàng để tăng
cường thông tin, liên doanh, liên kết hỗ trợ lẫn nhau trong sản xuất kinh doanh,
hạn chế được sự cạnh tranh thiếu lành mạnh.