Truyện ngắn, tiểu thuyết: Emin và chú lợn thông minh

Astrid Lindgren
Ê-min và chú l n thông minh
Ch a bao gi
làng L n-n -béc-g , t nh Xméc-len, và có th trên th gi i n a, l i có m t c u bé tinh quái
nh Ê-min. C u s ng trong trang tr i Cát-thun t i L n-n -béc-g , thu c Xméc-len, Th y i n t r t lâu r i.
Không ai có th tin đ c là khi l n lên c u bé l i tr thành ch t ch H i đ ng đ a ph ng và là ng i c khôi
nh t L n-n -béc-g . Nh ng đúng là nh v y đ y! M Ê-min, bà An-m Xven-x n đã ghi l i t t c các trò
ngh ch ng m c a c u bé vào nh ng quy n v bìa xanh da tr i c t trong ng n kéo bàn. Cu i cùng cái ng n
kéo đ y ch t nh ng v là v đ n n i g n nh không th m ra đ c, b i vì luôn có m t quy n b cong lên và
b m c. Hi n gi nh ng quy n v đó v n còn đ trong ng n chi c bàn c k , tr ba quy n mà Ê-min đã có
l n g bán cho cô giáo c a c u Tr ng Ch Nh t khi c u c n ti n. Cô giáo không ch u mua, nên c u bé đã
xé t t c v đ g p thuy n, đem th trên dòng sông Cát-thun. Vì v y, t đó tr đi, không ai còn đ c nhìn
th y ba quy n v y n a. Cô giáo Tr ng Ch Nh t không tài nào hi u đ c t i sao Ê-min l i mu n cô mua
nh ng quy n v c a c u.
-Cô bi t dùng v c a em làm gì đ c? -Cô ng c nhiên h i.
-Thì cô dùng đ d y b n tr đ ng h nh em, -Ê-min tr l i. úng, Ê-min bi t r t rõ c u là đ a bé h nh th
nào. Mà n u c u c quên đi u đó đi thì ch gái Li-na luôn nh c c u nh l i.
-Cho em đi h c Tr ng Ch Nh t th t phí th i gian, -ch nói.
-Nó ch ng làm cho em t t lên đ c, và em s ch ng bao gi đ c lên thiên đàng đâu. à, tr khi h c n em lên
đ y đ gây s m sét và ch p.
-Ch ch a bao gi th y đ a tr nào nh c u bé đó c , -Li-na v a nói v a l c đ u khi ch cùng v i I-đa, em gái
Ê-min, đi ra đ ng c ; đó I-đa có th hái dâu d i trong lúc Li-na v t s a bò. I-đa xâu dâu vào nh ng c ng
r m và đi v nhà v i n m xâu đ y. Còn Ê-min ch thuy t ph c em cho mình hai xâu thôi: đi u đó ch ng t ít
ra c u c ng không ph i là quá t i. Xin đ ng ngh r ng Ê-min thích đi ra bãi đ v t s a bò cùng v i ch Li-na
và bé I-đa. không đâu, c u ta thích làm cái gì h p d n h n c . Cho nên c u ch p l y cái m l i trai và
kh u súng c a mình, ch y th ng ra cánh đ ng và nh y lên con ng a Lu-cax. Ng a phi n c đ i xuyên qua
các b i cây ph , làm cho đ t cát bay t tung phía sau. Ê-min thích ch i trò "k binh Xméc-len t n công". C u
đã đ c xem tranh nh ng chi n binh y trên báo, nên c u bi t rõ là mình ph i làm gì. M l i trai, kh u súng
và Lu-cax là nh ng c a báu c a Ê-min. Lu-cax là ng a c a Ê-min, vâng, con ng a riêng c a c u, b i vì c u
đã th ng cu c và giành đ c nó h i ch Vim-m -bai. Cái m l i trai màu xanh da tr i là m t v t x u xí
mà b đã mua cho c u. Kh u súng làm b ng g ; chính An-phr t -anh l c đi n c a trang tr i Cát-thun đã làm

cho Ê-min b i vì anh ta r t yêu các chú bé. Ê-min có th t đ o đ c kh u súng riêng, b i vì c u r t gi i g t
đ o, mà c u c ng có nhi u d p thi th tài n ng. B n th y đ y, c m i l n Ê-min ngh ch ng m thì c u l i b
ph t nh t trong kho đ d ng c ; đó c u th ng đ o nh ng hình ng i g ng ngh nh. C u có t i ba tr m
sáu m i chín hình ng i g , đ n gi v n nguyên v n, không k m t hình mà m c u th y quá gi ng ông
m c s , nên đã chôn đ ng sau b i cây nho đ không h t.
-M con mình không đ c đ cho ai th y đ y nhé, -m Ê-min d n. K đ n đây h n b n đ c đã bi t ít nhi u
v Ê-min r i. B n bi t là c u ta ch i đùa quanh n m, t mùa hè đ n mùa đông. Vì tôi đã đ c t t c nh ng
quy n v bìa xanh, nên tôi s k cho các b n nghe v m t vài ngày c a Ê-min. B n s nh n th y ngay là Êmin c ng làm r t nhi u vi c t t. D nhiên là tôi s k cho các b n nh ng cái t t c ng nh nh ng trò kh ng
khi p c a c u ta. Có trò thì r t qu quái, nh ng có trò thì l i hoàn toàn vô h i. Ch riêng ngày 13 tháng 11 là
c u th c s ph m sai l m l n. Không, đ ng b t tôi ph i k ra, tôi s không bao gi k cho b t c ai đâu vì tôi
đã h a v i m Ê-min. Không, chúng ta s ch n m t ngày mà Ê-min x s khá ngoan, m c dù b c u không
đánh giá nh v y.
Vào m t ngày th b y trong tháng sáu, trang tr i Bách-hô-va di n ra cu c bán đ u giá. M i ng i ai c ng
đ nh tham d , vì nh ng cu c bán đ u giá đ c dân làng L n-n -béc-g và c dân t nh Xméc-len n a a
thích. B c a Ê-min, ông An-tôn Xven-x n t t nhiên c ng đi. Anh An-phr t và ch Li-na n n nì ông nhi u
quá, nên ông đành ph i đ ng ý cho h đi cùng; và d nhiên Ê-min đ c đi r i. N u b n đã đ c đ n m t cu c
bán đ u giá, t b n s hi u ngay. B n s bi t là n u ai mu n bán đ đ c gì đó, thì c vi c mang t i cu c bán
đ u giá đ nh ng ng i khác đ t giá mua chúng. Nh ng ng i trang tr i Bách-hô-va mu n bán t t c tài
- Trang 1


s n đ sang M sinh s ng, gi ng nh r t nhi u ng i th i b y gi , và h không th mang theo gi ng, ch o
rán, bò, l n, gà. B i v y mà bu i s m mùa hè này m i có cu c bán đ u giá Bách-hô-va. B c a Ê-min há
v ng mua r đ c m t con bò, hay có th m t con l n nái, ho c chí ít là m t đôi gà mái. ó là lý do t i sao
ông l i mu n đ n trang tr i Bách-hô-va, và đó c ng là lý do t i sao ông l i cho phép anh An-phr t và ch Lina đi theo
-đ mang nh ng con v t mua đ c, b i lúc v , ông c n s giúp đ c a h .
-Nh ng Ê-min s đ nh làm gì đó, thì tôi ch u đ y,-b Ê-min b o.
-Chúng ta đ ng đ cho Ê-min gây r c r i,-ch Li-na nói.
-Ch c ch n là s có nhi u chuy n ph i nói. Ch Li-na bi t là t i các cu c bán đ u giá L n-n -béc-g , hay
c Xméc-len th ng x y ra các tr n cãi c và đánh nhau, nên ch nói nh v y c ng đúng. Tuy v y, m Ê-min

l i nhìn ch , nghiêm kh c b o:
-N u Ê-min mu n đi thì nó s đ c đi. Không vi c gì đ n cô c . Cô ch c n bi t x s cho đúng và đ ng có
bám theo nh ng gã đàn ông nh cô v n th ng làm, th là đ . Nh n xét đó làm cho ch Li-na ph i im b t. Êmin đ i m l i trai, s n sàng lên đ ng.
-Nh mua cho em cái gì nhé, -bé I-đa ngo o đ u sang m t bên, nh c. Bé không d n đi u đó v i riêng ai, th
mà b l i qu c m t gi n d .
-Lúc nào c ng mua, mua, tao ch ng bao gi nghe th y cái gì khác c . Ch ng ph i là tao đã mua cho mày
m i xu k o hôm sinh nh t mày h i tháng giêng r i sao, mày không nh à? Ê-min v a đ nh h i xin b ít ti n
-c u không th đi tay không t i cu c bán đ u giá đ c
-nh ng nghe th y th
-c u bi t là không nên. Rõ ràng lúc này không ph i là lúc xin ti n b : ông đã ng i s n trên xe ng a, s t ru t
đ i đi. "Mình không th có ti n b ng cách này r i, ph i tìm cách khác v y thôi", -Ê-min t nh . C u ngh
ng i m t lúc r i b o:
-B c đi tr c đi. Con s c i con Lu-cax đ n sau. Nghe v y, b Ê-min h i nghi ng , nh ng vì đang v i
nên ông ch nói:
c thôi, nh ng t t h n h t là mày nên nhà v i m và em. Nói r i, ông vung roi qu t ng a. Xe ch y.
Anh An-phr t v y tay t m bi t Ê-min còn ch Li-na v y t m bi t I-đa. M Ê-min g i v i theo b Ê-min:
-Hãy c n th n ông nhé!
Bà ph i d n nh v y, b i vì bà c ng bi t đ c m c đ ghê g m c a nh ng cu c đánh nhau th ng x y ra t i
các cu c bán đ u giá. Chi c xe ng a bi n m t sau ch r . Ê-min đ ng trong đám b i dõi theo h . Sau đó c u
l i b n r n. C u ph i có ti n b ng m i cách, và b n ch ng th nào đoán đ c đâu. N u b n là m t đ a bé
Xméc-len h i Ê-min còn nh , b n h n ph i bi t rõ v nh ng cái c ng h i y có kh p n i. Nh ng cái c ng
y ng n l bò và c u trong bãi ch n, còn tôi thì l i ngh là chúng đ c làm ra đ giúp tr con Xméc-len
ki m ti n. C m i l n chúng m c ng h nh ng ng i nông dân ng i xe ng a kéo
-h r t l i xu ng xe -thì chúng l i ki m đ c hai xu. Trang tr i Cát-thun c ng có m t chi c c ng, nh ng Êmin ki m đ c r t ít đ ng hai xu, b i vì trang tr i Cát-thun rìa làng, và ít ng i qua l i đ y.
Ch có đúng m t trang tr i g n nh t -đó chính là Bách-hô-va, trang tr i t ch c cu c bán đ u giá. "Ai đ n
cu c bán đ u giá c ng s ph i đi qua cái c ng này cho mà xem", -chú bé Ê-min thông minh đã ngh nh v y.
Ê-min đ ng canh c ng su t m t gi đ ng h và c u ki m đ c n m cua-ron, b y m i t xu. Th t ng
t ng xem, ng a và xe ng a đi nh tr y h i. Th là c u ch k p đóng c ng cho ng i này v a đi qua là l i
ph i m c ng cho ng i khác đi t i. T t c nh ng ng i nông dân đi qua đó đ u đang ph n kh i, h vui v
ném vào m c a Ê-min đ ng hai xu ho c n m xu. Vài ông già tràn ng p ni m vui v i c nh mùa xuân, ném

cho c u đ ng m i xu, m c dù ngay sau đó h có th h i ti c. Riêng ông ch trang tr i Cr c-xt p l i n i gi n
khi Ê-min đóng s p c ng ngay tr c mõm con ng a cái c a ông:
-Mày đóng c ng l i làm gì, h ?-ông ta la lên.
-Cháu ph i đóng c ng l i, sau đó m i m ra ch ,-Ê-min phân tr n.
-T i sao mày không đ c ng m luôn su t ngày đ c?-ông ta cáu k nh h i l i.
-Cháu đâu ph i là th ng ng c,-Ê-min đáp
- ây là l n đ u tiên cháu ki m chác đ c b ng cái c ng c d d n này.
- Trang 2


Nh ng ông ta l i c m roi qu t cho Ê-min m t cái và không ném cho c u xu nào c . Khi m i ng i đi d cu c
bán đ u giá đã qua c ng h t, không th ki m ti n thêm đ c n a, Ê-min c i lên con ng a Lu-cax, thúc nó
phóng nhanh đ n n i nh ng đ ng xu trong túi c u n y lên và kêu x ng xo ng. Cu c bán đ u giá trang tr i
Bách-hô-va đang vào lúc nh n nh p nh t. M i ng i t t p quanh các món hàng đ c đem ra sân tr i. Trong
ánh n ng r c r , trông chúng th t l c lõng. Ng i bán đ u giá đ ng trên m t thùng r u đ t gi a đám ng i
huyên náo. Ng i ta h ng hái rao bán nh t là nh ng cái ch o rán, c c cà phê, gh t a... và nh ng g nh ng gì
tôi c ng ch ng bi t n a. C ng c n gi i thích thêm là cu c bán đ u giá, b n s x ng th t to lên cái giá mà
b n đ nh tr cho ng i bán, đ mua m t món hàng nào đó. Nh ng n u lúc đó có ai tr giá cao h n, ng i đó
s mua đ c. Hàng bán đây có th là cái bàn b p, ho c m t th gì đó. Ti ng xì xào lan ra kh p đám đông
khi Ê-min c i con Lu-cax s m s p ti n vào sân tr i. Có th nghe th y h thì th m: "Th ng bé trang tr i
Cát-thun l i d n xác đ n r i đ y. Mau mà v nhà thôi!". Ê-min nôn nóng mu n m c c ngay b i vì trong túi
c u có r t nhi u ti n; c u chóng m t vì th y nh n nh p. Th m chí, ch a k p xu ng ng a, c u đã v i đ t giá ba
cua-ron cho cái khung gi ng b ng s t -mà th c ra dù ng i ta có cho không c u, c u c ng không thèm.
May m n thay, m t bà nông dân đã tr giá b n cua-ron đ mua, nên Ê-min thoát n n. Nh ng c u ti p t c say
mê đ t giá t t c m i th , nên ch trong nháy m t, c u đã n m trong tay ba món đ . u tiên, là m t chi c
h p nhung đã b c màu có nh ng v sò xanh l g n trên n p -c u đ nh t ng nó cho bé I-đa. Th hai, là cái
x ng n ng bánh dùng đ đ a bánh vào lò n ng. Th ba, là cái b m c u h a đã han g : th đó thì ch ng ai
L n-n -béc-g thèm tr đ n m i xu. Th mà Ê-min l i đ t giá nh ng hai nh m xu. "si tr i, mình đâu có
mu n th ", -Ê-min ngh . Nh ng đ n bây gi đã quá mu n r i, chi c b m c u h a đã thu c v c u. Anh Anphr t đi t i. Trông th y cái b m c a Ê-min, anh c i phá lên, nói:
-Ê-min Xven-x n, ch c a chi c b m c u h a! Em đ nh làm trò gì v i cái máy k c c đó v y? - khi nào

có sét đánh và gây cháy, -Ê-min đáp. Và ngay sau đó m t tr n s m sét đã x y ra, ít nh t thì đó là cách ngh
c a Ê-min. B c u ch p l y c áo và l c c u cho đ n khi r ng c u va vào nhau l p c p.
-Th ng kh n n n. Mày có bi t là mày đang làm gì đ y không? -b Ê-min la lên. ông đang ch m rãi đi ngang
bãi c , ch n mua m t con bò cái, thì Li-na ch y h ng h c đ n, h n h n nói:
-ông ch , ông ch , Ê-min đang đây, nó đang mua m t cái b m c u h a b ng t t c s ti n có trong tay. Th
có đ c không ? B Ê-min không h bi t là c u có ti n riêng. ông tin ch c là ông s ph i tr ti n nh ng th
mà Ê-min đ t giá. Cho nên ch ng có gì đáng ng c nhiên là khi tho t nghe nói v cái b m c u h a, ông đã tái
m t đi và run s .
-B hãy buông con ra. Con t tr ti n mà, -Ê-min kêu oai oái. Mãi c u m i gi i thích đ c cho ông b hi u
r ng c u có ti n b i vì đ n gi n c u đã canh c ng trang tr i Bách-hô-va. B c a Ê-min đã công nh n là c u
thông minh, nh ng ông c ng nói r ng c u không đ c thông minh cho l m khi dám vung ti n phung phí đ
mua m t cái b m c u h a c k .
- ng đ tao ph i nghe mách t i mày đ t giá mua thêm m t v t d d n nào n a đ y, -ông nghiêm kh c nói.
ông mu n xem các th mà Ê-min đã mua đ c và ông th t s s ng s t. Cái h p b c nhung c rích và cái
x ng n ng bánh v n là nh ng v t hoàn toàn vô d ng; cái b m c u h a l i còn t i t h n.
-Bây gi hãy nh l y l i tao nói đây. Mày ch đ c mua nh ng th th t c n thi t, nghe ch a? -b Ê-min b o.
"Có th là b nói đúng, song th nào là v t th t s c n thi t? Ví d nh n c ng t sô-đa có ga có th c s c n
thi t không nh ?" Ê-min ngh b ng. C u c đi loanh quanh mãi sau cu c nói chuy n v i b .
Và đúng lúc đó, c u nhìn th y m t quán bia và n c ng t có ga d i lùm cây t đinh h ng. Gia đình
Bách-hô-va khá tháo vát, h mua h n m y thùng bia t nhà máy bia Vim-m -bai v bán cho nh ng ng i
c n gi i khát t i cu c bán đ u giá. T tr c t i gi , Ê-min ch m i đ c u ng n c ng t sô-đa có ga đúng
m t l n. Tâm h n c u bay b ng lên khi b t ch t nh n th y đây có bán n c ng t. Th t may m n làm sao!
C u l i đang có ti n trong túi. Ê-min g i mua và u ng ngay t p l ba chai n c ng t. Tr n s m sét th hai đã
n ra. B c u đ t nhiên xu t hi n và l c c u m nh đ n n i n c sô-đa s c c lên m i.
-Th ng kh n n n. Mày đ ng đây n c n c ng t sô-đa có ga ch vì mày m i ki m đ c vài đ ng ranh ph i
không? Khi đó Ê-min phát khùng lên và c u không còn t ki m ch đ c n a.
-Con điên ti t lên r i đ y. Khi không có ti n, con đã không đ c u ng n c sô-đa. Còn khi có chút ti n, con
l i b c m u ng n c sô-đa. V y khi nào thì con đ c u ng n c sô-đa? Th t là đ qu tha ma b t! B Ê-min
nghiêm m t nhìn c u:
- Trang 3

-Mày s ph i vào kho khi nào v nhà! ông không nói thêm gì n a, b đi xem l bò. Ê-min c m th y x u h .
C u th y mình quá c c c n. Không nh ng c u đã vô l v i b , mà t nh t là c u l i còn nói "đ qu tha ma
b t"
-câu đó t ng t nh m t câu nói t c, mà trang tr i Cát-thun l i c m nói t c. B n th y đ y, b Ê-min là
ng i trông coi nhà th mà. C u đ ng h th n đó kho ng vài phút, sau đó mua thêm m t chai n c ng t
sô-đa khác đ làm quà cho anh An-phr t. H ng i t a l ng vào b c t ng g c a nhà kho và nói chuy n
trong lúc anh An-phr t u ng n c ng t. Anh nói r ng ch a bao gi đ c u ng th n c nào ngon nh th
này.
-Anh có nhìn th y ch Li-na đâu không ? -Ê-min h i. Anh An-phr t gi tay ch cho Ê-min. Ch Li-na đang
ng i t a l ng vào hàng rào trên bãi c , còn bên c nh là ông ch tr i Cr c-xt p, chính ông già đã qu t Ê-min
b ng cái roi ng a. Rõ ràng là ch y đã quên t t c nh ng l i r n đe c a m Ê-min. Ch đang tán t nh và c i
đùa, y nh ch v n th ng làm khi đi đâu đó. Rõ ràng là ông nông dân c a trang tr i Cr c-xt p thích s ve
vãn c a ch Li-na, còn Ê-min l i l y làm thích thú khi trông th y c nh đó. C u nói đ y há v ng:
-Này, anh An-phr t, n u chúng ta g ch y cho ông nông dân trang tr i Cr c-xt p thì ch y s thôi theo
đu i anh nh ? B n th y đ y, ch Li-na đã ch n anh An-phr t làm ch ng ch a c i và ch quy t đ nh l y anh,
m c dù anh c ph t l ch . V n đ là làm th nào giúp anh An-phr t thoát kh i ch Li-na khi n anh An-phr t
l n Ê-min đau đ u su t bao lâu nay. Hai anh em r t ph n kh i v i ý ngh là ông nông dân trang tr i Cr cxt p mê ch Li-na. ông ta thì già
-t t nhiên r i -l i hói n a, nh ng ông y có m t trang tr i nh và ch c ch n ch Li-na s r t vui m ng đ c
làm bà nông dân c a trang tr i Cr c-xt p.
-Chúng ta ph i c n th n, đ ng đ cho ai qu y r y h , -Ê-min nói. C u bi t là ch Li-na s ph i n nh n t và tán
d ng ông nông dân trang tr i Cr c-xt p đ ông ta "mê đi" và "c n câu"! B Ê-min có ý đ nh mua m t con
l n nái s p đ , nh ng ông l i th y nhi u ng i đ t giá mua bò. M t nông dân trang tr i Ba-xt -phôn mu n
mua c b y con, nên b c a Ê-min ph i b ra tám ch c cua-ron đ mua con bò mà ông ng ý. ông c l m
b m mãi vì ph i tiêu m t món ti n to nh v y, nên bây gi ông ch ng còn xu nào đ mua gà n a. ông nông
dân trang tr i Ba-xt -phôn c ng đ t giá và mua c đàn gà, tr m t con ông ta không thích.
-Con gà què ông đ nh bán cho tôi là món hàng t t nh ? ông nên v n c nó đi thì h n đ y! Con gà mà ông
nông dân trang tr i Ba-xt -phôn không thích đã có l n b gãy m t chân và đ c ch a kh i
-đó là lý do t i sao con v t x u s l i đi kh p khi ng. Nh ng m t c u bé Bách-hô-va đ ng c nh Ê-min l i

b o v i c u:
- úng là ông già ngu xu n không mu n mua con gà què Lôt-ta. Nó là con gà m n đ nh t trong trang tr i
mình đ y. Th là Ê-min kêu toáng lên:
-Cháu đ t mua con gà què Lôt-ta này v i giá hai nh m xu. Ai n y c i lên. T t c m i ng i tr b Ê-min.
ông lao t i túm l y c áo c u.
-Th ng kh n n n. Hôm nay mày đ nh mua bao nhiêu th d d n đ y h ? Hôm nay mày s ph i trong kho
lâu g p đôi! Nh ng s vi c đã l r i. Ê-min đã đ t giá hai nh m xu và th là xong. Con gà què Lôt-ta đã là
c a c u, không c n bi t b c u có mu n hay không.
-Dù sao thì bây gi em đã có hai con v t riêng r i: con ng a và con gà mái, -c u b o v i anh An-phr t.
- úng, m t con ng a và m t con gà què, -anh An-phr t c i vang theo ki u hài h c.
Ê-min nh n con gà què Lôt-ta đã đ c đ t s n trong m t cái h p. C u đ nó c nh cái kho b ng g cùng v i
nh ng c a báu khác: cái b m c u h a, cái x ng n ng bánh, cái h p b c nhung, còn Lu-cax b bu c bên
c nh. Ê-min ng m nhìn tài s n c a mình và c m th y r t vui s ng. Th còn ch Li-na và ông nông dân trong
lúc y ra sao? Ê-min và anh An-phr t đ n xem và hài lòng nh n th y ch Li-na r t khéo tán. ông nông dân ôm
ngang l ng ch , còn ch thì ng nghiêng và c i khúc khích. Th nh tho ng ch l i đ y ông ta ra đ ông ta l n
qua phía sau hàng rào.
-ông y đã có v thích ch ta r i đ y, -Ê-min nói, -há v ng là ch y đ ng có đ y ông ta m nh quá. Ê-min và
anh An-phr t r t hài lòng v i cách c x c a ch Li-na nh ng l i có ng i không thích, đó chính là Bun-ten-i
Bâu. Bun-ten-i Bâu là m t tên vô l i và đ i b m nh u L n-n -béc-g . H u nh h n luôn có l i trong các
v đánh nhau các cu c bán đ u giá, b i vì h n là ng i hay gây s . B n c n ph i hi u là h i đó các chàng
trai các trang tr i đ u ph i làm vi c đ u t t m t t i quanh n m, h t tu n này đ n tu n khác, nên khó có th i
- Trang 4


gian đi đâu ra kh i trang tr i. Vì th cho nên ch có các cu c bán đ u giá là d p cho h vui ch i. H không
bi t làm gì khác v i b n tính hoang d i sôi lên trong lòng, m i khi có nhi u ng i xung quanh và h đã u ng
d m th r u m nh. Không ph i ai c ng u ng n c ng t sô-đa có ga. Bun-ten-i Bâu l i càng không thích
u ng. Khi đi ngang qua, h n th y ch Li-na đang tán t nh ông nông dân trang tr i Cr c-xt p, nên nói:
-Cô không th y x u h sao, Li-na? T i sao cô l i đùa nh v y đ c v i lão già hói vô d ng y? Lão ta quá
già so v i cô? Th là x y ra u đ . Ê-min và anh An-phr t đ ng theo dõi c n t c gi n bùng lên trong lòng

ông nông dân trang tr i Cr c-xt p khi ông ta buông ch Li-na ra. T i sao tên Bun-ten-i Bâu l i t i phá h ng
k ho ch c a anh An-phr t và Ê-min c ch ? - ng. Hãy đ ng nguyên t i ch , -Ê-min s t ru t kêu lên, b o
ông ch tr i Cr c-xt p , -cháu s "gi i quy t" tên Bun-ten cho. C u c m l y cái x ng n ng bánh và l y h t
s c bình sinh đ p "b p" vào l ng h n ta. Th t là sai l m. Bun-ten quay ngo t l i, gi n đ m t tía tai, tóm l y
Ê-min l c b ng hai bàn tay h pháp c a mình đ n m c Ê-min t h i không hi u mình có s ng n i không.
Nh ng đúng lúc y anh An-phr t quát to:
-Hãy th th ng bé ra! Li u h n, tao s cho mày bi t tay! Anh An-phr t c ng kh e, cho nên ch trong tích t c
đã v t nhau quy t li t v i tên Bun-ten. M i ng i mong đ i giây phút này. M y l c đi n các trang tr i khác
không bi t v đánh nhau b t đ u t lúc nào, nh ng c ng xông vào tham gia.
-H đánh nhau ch vì tôi, -ch Li-na la lên.
-Qu là bi k ch!
-S không có t n bi k ch nào h t đâu b i vì em có cái x ng n ng bánh trong tay đây này, -Ê-min qu quy t.
Lúc này t t c l c đi n l n đè lên nhau thành m t đ ng ng i trên m t đ t. H kéo, gi t, c n, đ m, th i nhau,
ch i r a m . Anh An-phr t cùng v i tên Bun-ten và ông ch tr i Cr c-xt p b nén d i kh i th t. Ê-min ch
s h đè ch t anh An-phr t. C u dùng cái x ng n ng bánh thúc vào đ ng ng i, c giúp anh An-phr t thoát
ra. Song c u th t b i n ng n vì ch nào c u ch c vào thì ch đó có nh ng bàn tay gi n d thò ra kéo c u vào
cu c u đ . Ê-min không hình dung ra đ c đi u đó, nên c u nh y lên con Lu-cax, thúc nó phi n c đ i vòng
quanh "tr n đ a". C m s n cái x ng trên tay, c u phi ng a lao vào cu c trông y h t m t hi p s v i ng n giáo
t th s n sàng. Khi phi ng a xung quanh, c u li n đ p m nh x ng vào nh ng ai mà c u v i đ c t i. C u
phi ng a th o d n và mau chóng g t đ c l p ng i trên cùng. Nh ng b n h v n liên t c nhào vào đ ng
ng i. C u s d ng cái x ng n ng bánh b ng đ m i cách mà v n không th g cho An-phr t ra đ c. Lúc
này, toàn b ph n và tr con b t đ u lo s ; h khóc th n th c và gào toáng lên. Còn b Ê-min và nh ng
ng i đàn ông có ý th c khác
-nh ng ng i quá t tr ng, không th xông vào đánh nhau đ c -thì đ ng ngoài gào m t cách vô v ng:
- r i đ y các c u. Hãy còn nhi u cu c bán đ u giá n a c mà. Nên đ dành l i ít s c l c cho nh ng d p đó
ch . Nh ng nh ng l c đi n đang m i mê đánh đ m ch ng nghe th y gì h t. H ch mu n th i nhau mà thôi.
Ê-min ném cái x ng n ng bánh xu ng.
-Nào ch Li-na, ch ph i giúp m t tay ch đ ng có mà đ ng đó kêu gào, -c u b o.
- ng quên là d i đ ng ng i kia là ch ng ch a c i c a ch đ y. Các b n đ u bi t là Ê-min r t thông
minh, nên ta th đoán xem c u làm gì nhé. C u l y cái b m c u h a hút n c dòng su i ngay c nh đó. C u

đ ch Li-na b m còn mình thì ch a vòi. Giá mà b n đ c xem c nh n c b n ra nh . Khi tia n c l nh đ u
tiên v a x i vào, c đám l c đi n đ u b s c. Tôi không nói ngoa đâu, Ê-min ch x i n c có d m ba giây thì
cu c u đ ch m d n l i và thôi h n. L n l t t ng l c đi n ló b m t s ng t y, ng c nhiên l m c m bò ra
kh i đám ng i. N u b n tình c trông th y m t v đánh nhau và mu n ch n nó l i thì đ ng quên là n c
l nh bao gi c ng t t h n x ng n ng bánh nhé. ám l c đi n không còn gi n d n a. Gi thì sinh l c b
d n nén c a h đã tiêu tan, h vui v vô cùng vì v đánh nhau hôm nay đã ch m d t.
-Dù sao thì tu n sau s l i có cu c bán đ u giá n a trang tr i Nat-sh t, -Bun-ten v a nói v a c m m t n m
rêu r t vào m i đ c m máu. Lúc đó Ê-min t i bên ông ch trang tr i Nat-sh t. ông ta đang đ ng đó xem
đánh nhau và bán l i cái b m c u h a v i giá n m m i xu.
-Em l i đ c lãi hai nh m xu trong vi c bán chác này, -Ê-min k v i anh An-phr t. Và chính ngày 12 tháng 6
đó Bách-hô-va, An-phr t đã nh n ra là Ê-min khi l n lên có th d dàng tr thành m t th ng gia quan
tr ng. Lúc này, cu c bán đ u giá đã ch m d t, m i ng i chu n b ra v .
Chú l n nái đ c b vào xe cùng v i con gà què Lôt-ta, còn b c a Ê-min thì gi n d l m cái c a nó
trong h p. Chú bò R -la ph i lê b c khó nh c theo sau xe, nh ng ch ng ai thèm h i xem nó ngh gì v s
- Trang 5


s p đ t đó. Có th b n đã nghe nói v nh ng con bò đ c khi n i khùng, nh ng ch c b n ch a bi t gì v bò cái
n i khùng ph i không? N u b n không bi t thì tôi có th k cho b n. Khi con bò cái điên lên, nh ng con thú
khác ph i b n r n c chân, th m chí đ n con v t hung d nh t c ng ph i ch y tr n. D ng nh t tr c t i
nay R -la luôn là con bò hi n lành và thu n th c, nh ng khi anh An-phr t và ch Li-na c d t nó ra đ ng cái
đ d n v Cát-thun thì nó đá h u lung tung và b ch y, g m lên kinh kh ng, khi n m i ng i cu c bán đ u
giá ph i s ng s . Có l nó đã nhìn th y các l c đi n đánh nhau và ngh r ng ng i ta c n ph i làm nh th
cu c bán đ u giá, nên c ng mu n tham d . Dù sao ch ng n a thì nó c ng đã n i điên lên th c s , không ai có
th l i g n nó đ c. Anh An-phr t th tr c, sau đó đ n b c a Ê-min, nh ng R -la xông v phía h v i đôi
s ng chúc xu ng, r ng lên gi n d , c p m t hoang d i n y l a khi n An-phr t và b Ê-min ph i ch y th c
mông. Vài ng i khác đ nh can thi p, nh ng R -la ch ng l i t t c nh ng ai vào bãi ch n r i đu i h ra.
-Qu là bi k ch, -ch Li-na nói khi th y các ông ch trang tr i, đ u tiên là ch trang tr i Bách-hô-va, r i đ n
ch trang tr i Cr c-xt p, r i Nat-sh t, k ti p là Ba-xt -phôn và sau cùng là Bun-ten ch y th c mông, nh ng
v n b R -la đu i sát gót. Cu i cùng, b Ê-min ph i n i xung, ông hét lên:

-Tao ph i b ra tám m i cua-ron đ mua cái con bò tr i đánh thánh v t này đây à, mày đáng n đ n. Tìm
cho tao kh u súng mau lên! Nói đ n đây ông rùng mình, song ông bi t là con bò điên r i, ch ng th làm gì
n a. Nh ng ng i khác c ng bi t th , nên ông ch tr i Bách-hô-va ch y đi tìm kh u súng đã n p đ n c a
mình đ a cho b Ê-min.
-Anh hãy t làm l y đi, -ông ta nói. Nh ng Ê-min l i kêu lên:
- i m t chút. Các b n bi t r i đ y, Ê-min r t thông minh. C u ch y t i bên b , b o:
-N u b đ nh b n nó th t thì t t h n h t là cho con đi!
-Mày mu n l y con bò điên này làm gì?-b Ê-min h i.đi s n s t ch c? Nh ng b Ê-min bi t là c u r t
yêu súc v t, nên ông đ ng ý cho c u mang con R -la v Cát-thun, nó s là con bò riêng c a Ê-min, cho dù nó
có điên hay không. Th là Ê-min ti n lên tr c m t ông ch trang tr i Ba-xt -phôn. C u nói:
-Chính ông đã mua c sáu con bò còn l i. ông s tr cháu bao nhiêu ti n n u cháu đ a nh ng con bò c a ông
v t i trang tr i xa nh trang tr i Cát-thun? Trang tr i Ba-xt -phôn mãi tít phía bên kia x đ o. ông ch
trang tr i Ba-xt -phôn bi t r ng vi c đ a sáu con bò v su t đo n đ ng y ch ng ph i là d , v y nên ông ta
v i rút ngay kh i túi đ ng hai nh m xu.
- i đi, -ông ta nói.
-C m l y này! Hãy đoán xem Ê-min làm gì nào.
C u ch y xuyên qua bãi ch n bò, qua c con R -la, vào sâu trong sân tr i, tháo dây bu c cho nh ng con bò
còn l i và d t chúng đi v phía R -la. Con v t thôi không kêu r ng lên n a, đ a m t nhìn xu ng: rõ ràng là
nó x u h vì đã h đ n. Nh ng m t con bò t i nghi p bi t làm gì đ c khi b b t ph i đi m t mình, xa r i
chu ng tr i c và nh ng con bò khác mà nó t ng s ng cùng? Nó s hãi và hoang mang, nh ng ch m i Ê-min
hi u đ c đi u đó. Bây gi thì R -la đang lóc cóc ch y theo sáu con bò kia ra đ ng cái, còn m i ng i d
cu c bán đ u giá thì c i l n và nói:
-Th ng bé Cát-thun hóa ra c ng không đ n n i ngu l m. Anh An-phr t c ng c i vang. Anh nói:
-Nhà nuôi thú Ê-min Xven-x n. Gi thì em đã có m t con ng a, m t con gà què và m t con bò điên. Th
nào? T ng y con đ i v i em đ r i ch ? -Nh t đ nh em s có thêm, -Ê-min bình t nh đáp. M Ê-min đ ng
bên c a s nhà b p ngóng m i ng i trong gia đình tr v . Bà tr m t ra khi th y m t đám di u hành oai
nghiêm đang đi trên đ ng. D n đ u là cái xe ng a ch bò, r i đ n b Ê-min, An-phr t, Li-na, con l n nái và
con gà què Lôt-ta, đang kêu c c c c r t sôi n i vì v a m i đ đ c m t qu tr ng. Ti p đ n b y con bò cái đi
thành m t hàng dài. Cu i cùng là Ê-min c i con Lu-cax. C u đang dùng cái x ng n ng bánh đi u khi n l
bò đi theo hàng. M Ê-min lao ra c a, I-đa bám theo sau.

-Nh ng b y con bò cái c à? -Bà kêu lên v i b Ê-min.
-Ai là k khùng đ y, ông hay là tôi? -Không, ch có m t con thôi, -b Ê-min l m b m. ông còn l m b m thêm
m t lúc n a vì ng i ph i gi i thích chi ti t m i chuy n x y ra cu c bán đ u giá. Bà quay ra nhìn Ê-min trìu
m n.
-C u Chúa phù h cho con, Ê-min, làm th nào mà con đoán đ c m v a làm gãy cái x ng n ng bánh m y
phút tr c đây, lúc m cho bánh vào lò? Nh ng r i bà l i la lên khi trông th y cái m i c a anh An-phr t đã to
ra g p đôi.
- Trang 6


-Làm th quái nào mà cái m i anh l i th kia? -bà h i.
-Chi n l i ph m thu đ c cu c bán đ u giá Bách-hô-va đ y. Th b y tu n t i tôi l i ph i vác nó t i cu c
bán đ u giá Nat-sh t. Ch Li-na l m lì trèo xu ng xe ng a. T t c nh ng l i tán t nh và đùa c t c a ch đã
tan bi n.
-Chà, sao b m t c a cô bu n x u th ? -m Ê-min h i.
-Có chuy n gì v y? - au r ng , -ch Li-na bu n bã tr l i. ông ch trang tr i Cr c-xt p m i ch n r t nhi u
k o và nh ng chi c k o y càng làm ch đau r ng thêm đ n n i t ng nh đ u mình s p s a n tung. Nh ng
dù đau r ng hay không đau r ng, thì ch v n đi th ng ra bãi ch n đ v t s a bò vì quá gi v t s a t lâu r i.
Con R -la c ng đã quá gi v t s a t lâu, c nh ng con bò khác mua cu c bán đ u giá c ng th . Chúng
r ng lên m làm m i ng i ph i chú ý.
-N u ông ch trang tr i Ba-xt -phôn không đây b t s a nh ng con bò c a ông y thì đâu ph i l i t i mình,
-Ê-min nói và b t đ u t mình v t s a, tr c tiên là R -la r i đ n sáu con bò kia. C u v t đ c sáu ga-lông
s a. M c u c t h t vào h m ch a đ sau này làm pho-mát. Có r t nhi u pho-mát, đ cho Ê-min và m i
ng i n trong m t th i gian dài. Ê-min lu c ngay qu tr ng mà con gà què Lôt-ta v a đ trên đ ng v , đ t
lên bàn b p, tr c m t b c u. ông đang r đ i b a t i. Ga-lông (gallon): đ n v đo l ng ch t l ng Anh.
1 ga-lông b ng 4,54 lít.
- ây là tr ng con gà què Lôt-ta đ y, -Ê-min nói. Sau đó c u rót đ y m t c c s a t i cho b .
-Còn đây là s a c a con R -la, -c u ti p. B c u l ng l ng n và u ng, trong khi m c u cho bánh vào lò. V t
s a bò xong ch Li-na quay vào b p. Ch n m t c khoai tây nóng vào ch r ng đau, làm cho nó đau lên g p
b i, m c dù ch đã bi t tr c đi u đó.

-Nào, đ xem mày th nào, -ch b o cái r ng.
- c tr đ c! Anh An-phr t c i phá lên.
-ông ch trang tr i Cr c-xt p th t là t t khi đã m i cô n ng n y k o, đúng không? -anh h i.
-Nên l y ông ta đi, Li-na ! Li-na kh t kh t m i.
-ông ta là m t con dê già. ông ta n m m i tu i, còn tôi m i có hai nh m. Ch ng l anh l i ngh là tôi mu n
l y ng i g p đôi tu i tôi ? -Thì có sao đâu, -Ê-min v i b o.
- i u đó ch nh h ng gì c .
-Có ch , -ch nói.
-Bây gi thì không sao, nh ng th ngh xem, khi tôi n m ch c thì ông ta đã m t tr m tu i, có tr i m i bi t
đ c lúc đó nh ng chuy n r c r i nào s x y ra v i tôi và ông ta.
-Cô tính toán gi i đ y, -m Ê-min nói và đóng s p c a lò, sau khi cho bánh cu i cùng vào lò.
- ây là cái x ng n ng bánh h o hông đ y, Ê-min yêu quý , -bà nói thêm. Khi b Ê-min n tr ng và u ng
s a xong, Ê-min h i:
-Không bi t con có ph i vào kho ng i không h b ?
B Ê-min l m b m r ng nh ng đi u Ê-min nói và làm ch a t i đ n m c ph i nh t vào nhà kho, nh ng Ê-min
b o:
-Không, không, b nói l i ph i gi l i ch ! C u tr nh tr ng đi vào kho đ d ng c và b t đ u đ o hình ng i
g th m t tr m h m chín. Prev Page 1 Next Lúc này con gà què Lôt-ta đang đ u trên thanh ngang chu ng
gà, còn R -la thì sung s ng đi lang thang trên đ ng c cùng v i nh ng con bò c a trang tr i Cát-thun. M t
lúc sau, ông ch trang tr i Ba-xt -phôn m i đ n nh n nó. ông và b Ê-min tán chuy n g u v cu c bán đ u
giá r t lâu. Thành th ph i khá lâu sau b Ê-min m i có th đ n đ th Ê-min ra. B i v y khi ông ch Baxt -phôn v a ra v , ông l p t c đi ra phía kho đ d ng c . Khi đ n g n, ông th y I-đa đang ng i x m trên cái
gh đ u ngay sát bên ngoài khung c a s nhà kho, tay bé c m cái h p b c nhung có nh ng v sò trên n p.
Bé n m kh kh cái h p trong tay nh th đó là m t v t đ p nh t c a bé t tr c đ n nay. Mà đúng là nh
v y th t. Nh ng b Ê-min l i càu nhàu: "Th t là đ d h i. M t cái h p b c nhung c k !" Bé không nh n
th y b đang đi đ n, cho nên bé ngoan ngoãn nh c l i nh ng t Ê-min trong bóng t i nhà kho thì th m. B
Ê-min tái m t đi khi nghe bé nói, b i vì ông là ng i trông coi nhà th , và nh ng t thô l ch a bao gi đ c
th t ra Cát-thun.
-Im đi, I-đa!
-b Ê-min g m lên khi ông thò tay qua c a s túm l y c áo Ê-min.
- Trang 7

-Th ng kh n n n, có ph i mày ng i đ y d y em mày nói t c không? -Không, có ph i con đâu, -Ê-min đáp.
-Con ch b o em là không bao gi đ c nói "đ qu tha ma b t" và con d y em không đ c nói nhi u t
khác. V y là gi đây b n đã bi t Ê-min làm gì hôm 12 tháng 6. Và n u qu th t c u bé không đáng yêu đi
ch ng n a, thì b n c ng ph i công nh n r ng c u mua nh ng th r t khôn ngoan. Bây gi hãy đ m t t c
nh ng th c u có đ c trong ngày hôm đó nào: m t con bò cái t t, m t con gà mái m n đ , m t cái x ng
n ng bánh, và đ s a bò đ làm r t nhi u pho-mát. Th duy nh t mà b Ê-min có th c n nh n v giá tr là
cái h p nhung c k , m c dù bé I-đa r t yêu nó. Bé c t kéo, đê khâu, quy n bài hát xinh xinh đ c th ng
Tr ng Ch Nh t, m t m u th y tinh màu xanh da tr i cùng v i d i bu c tóc màu đ c a mình vào h p. Khi
Ê-min cho bé cái h p, bé đã v t luôn b c th c
trong đó xu ng sàn nhà. Nh ng vào chi u th b y, khi Êmin đ c phép ra kh i kho d ng c , c u vào b p, nhìn th y b c th n m trong góc nhà, li n nh t lên. Anh
An-phr t đi quanh qu n đ p ru i đ ch Li-na không b ru i bay vào b p qu y nhi u ngày ch nh t. Ê-min
cho anh xem b c th .
-Anh không bi t nh ng th này l t vào tay em khi nào đâu, -Ê-min nói.
-N u em ph i g i cho ai m t b c th , thì em đã có s n m t đ ng th vi t tr c đây r i. Trên cùng cái gói là
m t b c th g i t M . Khi v a nhìn th y nó, Ê-min th i sáo vang.
-Nhìn này, anh An-phr t. Chúng ta có th đây này. An-đri-an là con c c a gia đình trang tr i Bách-hô-va.
Anh đã đi M t lâu và su t th i gian đó ch g i th v nhà có đúng m t l n. T t c m i ng i L n-n béc-g đ u bi t nh v y và h c m gi n anh ta, b i vì h c m th y th ng cho b m anh ta. Anh ta vi t gì
trong th thì không ai bi t, b i vì m i ng i Bách-hô-va gi kín chuy n y.
-Bây gi chúng ta có th bi t n i dung b c th này vi t gì r i, -Ê-min nói. C u là m t c u bé thông minh và
c u t h c đ c. C u m th , đ c to lên cho anh An-phr t nghe. B c th ng n quá m c, nên đ c ch ng m t
m y th i gian. Trong th ch vi t: "Coong nhìn th y coong g u. G i đ a ch cho coong. T m bi t".
-B c th này s ch ng đ c tích s gì cho em c .
-Ê-min nói. Nh ng mà đ c đ y. Và t i đ n. Ngày th b y, 12 tháng 6 đã s p qua, màn đêm buông xu ng
trang tr i Cát-thun. T t c m i ng i, c ng nh gia súc đ u đi ng . T t c m i ng i, tr Li-na
-ch b đau r ng. Ch n m th c tr ng, th ng n than dài và rên r su t đêm tháng 6 ng n ng i cho mãi đ n khi
b c sang m t ngày m i. C ng là m t ngày m i c a Ê-min n a. Ch nh t, ngày 13 tháng 6, Ê-min d ng c m
th nh r ng cho ch Li-na ba l n và sau đó thì tô m t I-đa xanh lè.
Bò c n ph i đ c v t s a, k c ch nh t. N m gi sáng, chuông đ ng h báo th c đã đ d n trong b p.

Ch Li-na loông choông xu ng gi ng, r ng đau kh ng khi p. Ch nhìn vào g ng r i thét lên the thé. Tr i
i, trông ch m i đáng s làm sao. Má ph i c a ch s ng ph ng lên nh cái bánh s a l n. Không, th m chí
còn h n th . Ch òa khóc. Th t là x u h , b i chính hôm nay là ngày c làng s t i trang tr i Cát-thun đ
u ng cà-phê sau khi đi l nhà th v . "Mình không th đ làng n c nhìn th y cái m t méo x ch c a mình".
Ch rên r , và v a v t s a bò, v a s t sùi. Ch ch ng ph i lo ngh v cái m t l ch c a mình nhi u vì ch ng
m y ch c, khi đang ng i trên gh v t s a bò, m t con ong b p cày bay đ n đ t ngay vào má trái. Có th ngh
là bây gi h n ch đã vui lên, vì má trái t c th i s ng t y lên ngang v i má ph i. Bây gi ch đã có đ c đi u
mong mu n: c hai má đã cân nhau
-nh ng ch l i còn khóc kh e h n. Khi ch vào b p m i ng i đang ng i n sáng bên bàn. Ai n y tròn xoe
m t nhìn ch xu t hi n c a ra vào v i cái má s ng ph ng, còn đôi m t thì m ng đ . Kh thân ch . Ch nhìn
th y ch thì đã mu n khóc r i, th mà Ê-min l i c i phá lên. Th t ch ng hay chút nào. C u v a đ nh u ng
s a thì ch Li-na vào. Thoáng trông th y hình ch qua mi ng c c th y tinh, c u h t h i m nh đ n n i s a b n
c vào cái áo ch n m c ngày ch nh t c a b . R i anh An-phr t c ng c i kh y. M Ê-min nghiêm m t nhìn
Ê-min và anh An-phr t, b o ch ng có chuy n gì đáng c i c . Nh ng khi lau s a áo c a b Ê-min, bà
ngoái nhìn l i ch Li-na l n n a và hi u đ c t i sao Ê-min h t h i, m c dù bà r t th ng ch .
-T i nghi p, -bà nói.
-Trông cô th t đáng s . Cô đành ph i lánh m t đi khi khách đ n thôi. Còn Ê-min, con hãy ch y đ n ch bà
Crô-xa Ma-da nh bà y đ n giúp chúng ta ti p cà-phê nhé. Dân làng L n-n -béc-g thích u ng cà-phê sau
khi đi l nhà th ngày ch nh t, cho nên m i ng i kh p các trang tr i đ u r t ph n kh i khi nh n đ c b c
th m Ê-min g i: "Th a các quý ông, quý bà. An-ma và An-tôn Xven-x n trang tr i Cát-thun làng L nn -béc-g trân tr ng kính m i các quý ông, quý bà t i d b a cà-phê sau bu i l nhà th ngày ch nh t này".
- Trang 8


ã đ n gi ph i đi l nhà th . B m Ê-min đ ng d y. D nhiên là h ph i đ n nhà th s m nh t thì m i có
th v k p đ chu n b cà phê. Ê-min vâng l i m đ n nhà bà Crô-xa Ma-da. Sáng hôm nay th t là đ p, c u
v a huýt sáo, v a r vào con đ ng mòn d n đ n ngôi nhà nh c a bà Ma-da trong r ng. N u b n đã có l n
vào r ng Xméc-len vào sáng s m hè tháng 6, b n h n s bi t rõ v nó. Kh p r ng ch nào c ng có chim cu
g i b y và chim công đen hót ríu rít bên tai; con đ ng r i lá thông êm m t d i chân, ánh n ng m áp d u
dàng m n man trên c . Mùi nh a thông và linh sam t a ra ngào ng t. Còn nh ng kho ng r ng tr ng thì
tr ng m t màu hoa dâu d i. Ê-min say s a v i c nh đ p đ n n i quên c th i gian, nh ng cu i cùng c u c ng

t i đ c ngôi nhà c a bà Crô-xa Ma-da. Th t khó mà nh n ra c n l u xiêu v o, nh bé và xám x t gi a đám
cây thông. Bà Crô-xa Ma-da đang ng i trong nhà dán m t đ c B n tin "Tin t c hàng ngày Xméc-len".
-B nh s t phát ban đã lan t i Giôn-cô-pinh, -bà nói xong m i đáp l i chào Ê-min; bà gí t báo lên sát m i Êmin đ c u t đ c l y. úng v y, b nh s t phát ban làm ch t hai ng i Giông-cô-pinh, còn bà Crô-xa Mada thì l c l đ u khoái chí.
-S t phát ban là m t c n b nh kh ng khi p, -bà nói.
-Và ch ng m y ch c nó s lan đ n L n-n -béc-g . Hãy nh k đi u đó!
-Nh ng t i sao c ch ? Nó lan đ n đây b ng cách nào ? -Ê-min h i.
-Hàng tri u m m b nh s t phát ban s bay đi kh p Xméc-len nh h t nh ng cây b công anh Trung Qu c y,
-bà Crô-xa Ma-da đáp, -cho dù cháu có đ ng đây nó c ng bay t i
-C u tr i hãy c u giúp nh ng ng i m c b nh.
-Th b nh s t phát ban nó nh th nào ? Nó có gi ng b nh d ch h ch không? -Ê-min h i. C u đã nghe bà
Crô-xa Ma-da k v b nh d ch h ch. Bà theo dõi t t c các lo i b nh t t và các lo i s t d ch. Bà đã k cho c u
là b nh d ch h ch h i x a, x a l m r i, đã làm ch t g n h t dân Xméc-len. Th ngh xem, n u b nh s t phát
ban mà nh th thì... eo ôi! Bà Crô-xa Ma-da ngh ng i m t lúc.
- đúng đ y, b nh đó gi ng b nh d ch h ch, -bà hài lòng nói.
-Bà không dám ch c l m, nh ng bà nh hình nh đ u tiên m t ng i ta tr nên xanh lè và sau đó thì ch t.
đúng r i, s t phát ban là c n b nh kh ng khi p. si chao! Nh ng Ê-min v i k cho bà chuy n ch Li-na đau
r ng, má ch đang s ng t ng lên, đúng lúc khách kh a s p s a đ n u ng cà-phê t i nhà c u sau khi đi l nhà
th v , b i v y bà Crô-xa Ma-da h a s đ n ngay Cát-thun đ giúp. 59 60 Prev Page 7 Next Ê-min v nhà,
th y ch Li-na đang ng i trên th m b p rên r vì r ng đau. Anh An-phr t và I-đa đ ng bên c nh, không bi t
làm th nào c .
-Ch có đúng m t cách thôi, cô hãy đ n ch ông Xme
-Pe-l , -anh An-phr t nói. Xme
-Pe-l là ông th rèn L n-n -béc-g . ông c ng là chuyên gia nh r ng b ng chi c kìm to phát khi p.
-Th ông ta đòi ti n công nh m t cái r ng bao nhiêu? -ch Li-na kh t kh t h i.
-M i gi m t cua-ron, -anh An-phr t đáp. Ch Li-na rùng mình khi nh n ra ti n công quá đ t, mà th i gian
thì l i quá lâu. Ê-min ngh r t lung, sau đó c u nói:
-Em có th nh r ng cho ch nhanh h n và r h n. Em bi t cách làm r i. R i c u trình bày v i ch Li-na, anh
An-phr t và bé I-đa rõ ý đ nh c a c u.
-Em ch c n có hai th : Lu-cax và m t s i ch khâu giày dài. Em s bu c đ u s i ch vào r ng ch Li-na, đ u
kia em bu c vào sau th t l ng em. Sau đó em s cho Lu-cax phi n c ki u và "ph t"

-cái r ng s r i ra.
-"Ph t"
-cái r ng r i ra. Ch c m n em nhi u l m, -ch Li-na đáp.
-Nh ng ch không thích cái trò phi n c ki u y đâu. úng lúc đó, cái r ng c a ch l i nh c nh i và đi u đó
bu c ch ph i thay đ i quy t đ nh. Ch th dài:
-Thôi đ c, đành ph i th v y. C u Chúa che ch cho con! si, kh thân con!
-ch nói r i ch y đi tìm s i ch . Th là Ê-min làm đúng nh đã nói. C u d n Lu-cax đ n bên th m b p, và khi
đã bu c xong c hai đ u s i ch , c u nh y lên l ng Lu-cax. Ch Li-na đáng th ng b bu c vào sau đuôi ng a
v a khóc thút thít v a rên r . Bé I-đa lo s run ng i, nh ng anh An-phr t l i vui v b o:
-Nào, bây gi ch còn đ i nghe ti ng "ph t". Ê-min thúc ng a phi.
- Trang 9


-Anh em mình s nghe th y ngay thôi mà, -I-đa đáp. Nh ng không ph i th . B i vì ch Li-na c ng phi n c
ki u. Ch s khi s i ch kéo c ng ra là cái r ng s r i ra, đ n n i ch ho ng s kh ng khi p lao v phía tr c
nhanh y nh Lu-cax. Ê-min hét b o ch d ng l i, song ch v n ch y, s i ch v n trùng và ch nghe th y có
ti ng "ph t" nào h t. Tuy v y Ê-min đã nh t quy t giúp ch Li-na nh r ng, cho nên c u h ng v phía hàng
rào g n nh t và cho Lu-cax phi qua. Ch Li-na ch y theo sau và, không k p suy ngh , c ng lao qua đó, Bé I-đa
nhìn theo và ng i ta có th dám ch c là s không bao gi bé quên đ c c nh ch Li-na v i hai má s ng
ph ng, đôi m t l i ra cùng s i ch lúng búng trong mi ng
-nh y qua hàng rào và gào lên:
-D ng l i đi, d ng l i đi, ch không mu n nó r i "ph t" đâu! Sau đó ch Li-na l i x u h vì ch đã làm h ng
vi c, nh ng đã quá mu n r i. Ch l i ng i xu ng th m b p, đau kh ôm l y cái r ng đau. M c dù th , Ê-min
v n ch a t b ý đ nh.
-Em s ngh cách khác v y, -c u b o.
- , nh ng em hãy ngh ra cách gì đó mà không nhanh nh th đ c không? -ch van nài.
-Cái r ng đáng ghét y không c n ph i r i "ph t" ra đâu. Em có th nh t t thôi c ng đ c! Sau khi suy
ngh m t lúc, Ê-min đã tìm ra cách. Ch Li-na ph i ng i xu ng đ t, d a l ng vào cây lê, và, trong lúc anh Anphr t cùng bé I-đa tò mò xem, thì Ê-min trói ch t ch vào thân cây b ng s i dây th ng r t ch c.
- xem ch ch y đâu cho thoát, -c u nói. R i c u c m l y s i ch v n đang bu c trong mi ng Li-na đi t i
bên chi c máy mài mà anh An-phr t v n th ng dùng đ mài l i hái, còn b Ê-min th ng dùng đ mài dao

và rìu. C u bu c s i dây vào tay quay, sau đó b t đ u quay.
-Chi c r ng s không b nh nhanh đ n m c kêu "ph t" ra. Nó ch kêu "đr , đr ". Nó s đ c nh t t theo
ý ch mu n, -Ê-min nói. Bé I-đa s run ng i, ch Li-na thì rú lên, còn Ê-min b t đ u quay cái tay quay. u
tiên s i ch còn chùng sát đ t, sau c ng d n, khi n ch Li-na càng s . Nh ng lúc này ch không ch y đi đâu
đ c n a.
-Ti ng "đr , đr " chu n b kêu này, -bé I-đa b o. Nh ng lúc đó ch Li-na l i gào lên:
-D ng l i, ch không ch u đ c đâu! Trong nháy m t ch đã rút t túi t p d ra cái kéo nh và c t đ t s i ch .
Sau đó ch l i x u h và còn đau kh h n, b i ch th c s mu n nh r ng. Th t là bu n c i. C Ê-min, c
anh An-phr t và bé I-đa đ u không hài lòng chút nào. Ê-min nói:
-Ch đi mà ng i đó v i cái r ng đau, em s không qu y r y ch n a đâu. Ch Li-na đành ph i nói v i Ê-min
th l i m t l n n a, ch s không làm đi u gì ng c ngh ch. Ch h a đ y.
-L n này cái r ng s b nh b t, k c vi c n u ch có ph i ch t, -ch Li-na nói.
-Mang thêm ch ra đây đi.
Ê-min đ ng ý th l i l n n a, và anh An-phr t cùng v i I-đa nét m t đ u t i h n lên khi nghe th y th .
-Em v n ngh làm nhanh g n là t t nh t, -Ê-min b o.
-Nh ng l n này em s làm cách t ng t mà ch không th làm h ng vi c đ c, cho dù ch có s đ n đâu
ch ng n a. Và, v n có tài phát minh, Ê-min mau chóng n y ra m t ý ngh m i.
-Chúng em s đ a ch lên nóc chu ng bò, sau đó ch hãy nh y xu ng đ ng c khô. Và trong khi ch đang
l ng ch ng thì cái r ng đã nh ra nghe đánh "ph t" r i.
-"Ph t", -I-đa v a nói v a rùng mình. M c dù đã h a, ch Li-na v n không ch u leo lên mái nhà.
-Ch ng ai l i bày ra đ c nh ng cách kh ng khi p nh Ê-min, -ch kêu lên và ng i lì trên th m b p. Nh ng
cái r ng làm ch ngày càng đau kh h n. Cu i cùng, ch đành đ ng lên, th dài:
-Thôi đ c, đành th cách đó v y, ch có ch t c ng cam lòng! An-phr t v i đ t cái thang t a vào đ u h i
chu ng bò. Ê-min trèo lên. C u c m ch c s i ch trong tay, d t ch Li-na nh c m dây d t chó. Ch ngoan
ngoãn leo lên theo sau c u, mi ng không ng t than vãn. Ê-min c m theo cái búa và c m t cái đinh sáu phân.
Ngay sau khi đóng cái đinh r t ch c vào nóc nhà, c u bu c đ u dây kia vào. M i th th là đã s n sàng.
-Nào, nh y đi!
-Ê-min ra l nh. T i nghi p ch Li-na. Ch ng i dang hai chân trên nóc nhà, và nhìn xu ng đ t, kêu não ru t.
Ch th y anh An-phr t và bé I-đa đang ng ng m t lên nhìn: h đang đ i ch bay t trên tr i xu ng nh m t
ngôi sao ch i và h cánh trên đ ng c khô. Li-na càng la d d i h n:

-Ch không th , ch không th !
- Trang 10


c thôi, n u ch mu n gi l i cái r ng t i t thì k ch đ y, -Ê-min d a. i u đó làm ch Li-na càng kêu to
h n. Th là ch run r y đ ng lên mép mái nhà, nghiêng ng nh cây linh sam trong c n bão. Bé I-đa l y tay
che m t, không dám nhìn.
-tr i i là tr i!
-ch rên r . Nh y t trên nóc chu ng bò xu ng thì qu c ng ghê, ngay c đ i v i ng i không b đau r ng.
Nh ng vì ch bi t là cái r ng s b nh đánh "ph t", nên đi u đó l i càng quá s c ch u đ ng c a ch .
-Nh y đi, Li-na, -anh An-phr t g i.
-Nh y đi! Ch Li-na rên lên, nh m ch t m t l i.
-Em s đ y ch xu ng, -Ê-min nói. C u v n là m t c u bé t t b ng. C u ch v a m i ch m nh m t ngón tay
vào l ng ch , ch đã r i xu ng, thét toáng lên. úng là có m t ti ng "ph t" nh , nh ng đó l i là ti ng cái đinh
sáu phân b t ra kh i mái nhà. Ch Li-na n m trên đ ng c khô, cái r ng v n còn nguyên trong mi ng ch , còn
cái đinh thì l ng l ng đ u kia s i ch . Ch b c mình v i Ê-min:
-Em có th ngh ra nh ng trò ngh ch thông minh cho mình, nh ng khi c n nh r ng thì em l i không đ c
sáng d cho l m. Dù sao vi c ch Li-na b c mình c ng có cái hay, b i vì trong c n gi n d , ch đã đ n ngay
nhà bác Xme
-Pe-l . Bác k p ch t r ng ch trong hai g ng kìm kh ng khi p và nh "ph t" nó ra. Sau đó ch Li-na ném cái
r ng vào đ ng s t v n c a bác Xme
-Pe-l r i b v nhà.
B n đ ng t ng là trong lúc đó Ê-min ch u ng i không. Anh An-phr t n m ng trên bãi c d i g c lê, nên
lúc y Ê-min ch ng có trò vui nào c . C u bèn vào phòng ng ch i v i bé I-đa ch b m đi l nhà th v đ
b t đ u dùng cà-phê.
-Gi v anh là bác s Ma-ri-an-ne-lun nhé, -Ê-min nói.
-Còn em là đ a bé b b nh m i anh đ n ch a.
-Bé I-đa đ ng ý ngay l p t c. Bé c i b t áo, r i leo lên gi ng. Ê-min nghe h ng, nghe tim ph i c y nh
m t bác s chính c ng v y.
-Tôi có b làm sao không ? -I-đa h i. Ê-min suy ngh ch c lát và b ng n y ra m t ý.

-Cô b s t phát ban đ y, -c u nói.
- ó là m t c n b nh kh ng khi p. R i c u nh l i nh ng gì bà Crô-xa Ma-da đã nói
-Khi b s t phát ban, m t ng i ta s xanh đi
-Bà thông th o nh ng chuy n nh v y. Ê-min nhìn quanh c ki m cái gì đ y đ bôi m t I-đa thành màu xanh.
C u th y l m c c a m đ trên bàn làm vi c. M th ng ch m m c đ ghi l i nh ng trò đùa ngh ch c a Êmin vào v và vi t thi p m i m i ng i t i u ng cà-phê sau khi đi l nhà th . Trên bàn còn có m t thi p m i
th a. Ê-min đ c m t ít, đ n đo n: "Kính m i các quý ông quý bà" thì c u th t c m ph c vì m c u vi t r t
hay và bày t tình c m r t thanh l ch, tao nhã. Ch c m không c n cái thi p th a này n a nên Ê-min vò nát t
gi y thành viên nh đ có th ch m v a l m c. Khi đã th m đ m m c, c u lôi viên gi y ra, k p gi a ngón
tr và ngón cái r i đ n bên I-đa.
-Bây gi thì em s bi t b nh s t phát ban trông nó nh th nào, -c u nói, còn bé I-đa thì thích thú c i khúc
khích.
-Em hãy nh m t t m t l i đ m c không giây vào nhé, -Ê-min b o, sau đó c u tô m t bé I-đa xanh lè. V n là
m t c u bé th n tr ng nên Ê-min đã ch a ra hai vòng tr ng to quanh m t. Chính vì th mà trông bé I-đa có v
m n ng đ n n i Ê-min c ng th y s s .
-úi chà!
-Ê-min th t lên.
-bà Crô-xa Ma-da nói đúng quá. S t phát ban qu là c n b nh kh ng khi p. Trong lúc y, bà Crô-xa Ma-da
t p t nh b c ra kh i r ng. T i con đ ng mòn d n đ n trang tr i Cát-thun, bà g p ch Li-na đang đi t nhà
bác Xme
-Pe-l v .
-Cái r ng cô th nào r i? -bà Crô-xa Ma-da s n s n h i.
-Tôi bi t đâu đ c đ y, -Li-na đáp.
-Cô nói gì c , cô mà l i không bi t ? -à, nó đang n m trong đ ng s t v n nhà bác Xme
- Trang 11


-Pe-l r i, đúng là đ b n th u. Nh ng tôi còn mong cho nó đau th t nhi u vào, đ cho nó ph i g m lên
trong đ ng s t v n y. Ch Li-na c m th y vui h n. M t ch không còn s ng nh tr c n a. Ch t i bên g c lê
cho anh An-phr t xem cái l r ng trong mi ng. Bà Crô-xa Ma-da vào b p chu n b cà-phê. Bà nghe ti ng b n
tr trong phòng ng nên mu n sang chào bé I-đa yêu quý c a bà. Nh ng khi nhìn th y bé ng i d a vào chi c

g i tr ng, cái m t thì xanh lè, bà la lên:
-Cái quái gì th này, h ? -B nh s t phát ban đ y , -Ê-min c i đi u. Lúc đó có ti ng n c a đoàn xe ng a đi
trên đ ng v ng t i. H đi l nhà th v . B m Ê-min đi v cùng v i khách kh a do ông linh m c d n đ u.
Sau khi đã bu c ng a vào chu ng, h vui v b c lên nhà, háo h c ch u ng cà-phê. Nh ng bà Crô-xa Mada đã xu t hi n trên th m nhà và la toáng lên:
-Các ông các bà hãy r i đi ngay, trong nhà này có b nh s t phát ban đ y!
-M i ng i s hãi đ ng s ng l i, nh ng m Ê-min nói:
-Bà nói gì v y? Ai b s t phát ban? B ng nhiên bé I-đa xu t hi n ng ng c a, sau l ng bà Crô-xa Ma-da.
Cô bé m c chi c váy ng , kh p m t xanh lè, tr hai vòng tr ng quanh m t:
-Con , -bé v a vui v c i khúc khích, v a đáp. M i ng i c i lên, tr b Ê-min. ông ch nói l n:
-Th ng Ê-min đâu r i? Nh ng Ê-min đã bi n m t. Su t lúc u ng cà-phê không ai th y c u đâu c . Sau b a
u ng cà-phê, ông linh m c vào b p an i bà Crô-xa Ma-da. Bà ng i đó h n d i vì th c s ch ng có ai b s t
phát ban c . Th r i x y ra m t chuy n đ c bi t. ông linh m c an i bà Crô-xa Ma-da xong, ch t nhìn th y
b c th c a Ê-min n m trên gh .
-A ha, -ông kêu lên và ch p l y b c th do anh An-đri-an g i t M v .
-Th t không th ng đ c, đúng là con tem mà mình tìm ki m b y lâu nay! B n th y đ y, ông linh m c là
ng i s u t m tem và ông bi t giá tr c a nh ng con tem ki m đ c. Ngay l p t c, ông tr b n m i cua-ron
đ l y chi c tem b c th c a anh An-đri-an. B Ê-min há h c mi ng khi nghe nói đ n s ti n kh ng l đó.
ông b c t c l c đ u. Ê-min luôn g p may. úng v y. Gi thì chi c h p b c nhung c k l i tr thành m t
món h i: th t t nh t mà Ê-min mua đ c cu c bán đ u giá hôm n .
-V i b n m i cua-ron này, mình có th mua đ c m t n a con bò, -b Ê-min b c b i nói. Lúc này, Ê-min
không th tr n trong cái thùng r u lâu h n đ c n a. C u nh c cái n p lên, nhô đ u ra ngoài và tò mò h i:
-N u b đ nh mua n a con bò thì b s mua n a u ng đ c, hay n a v y đuôi đ c? -Ê-min, vào kho ngay, b Ê-min g m lên. Ê-min đã vào kho nh ng ph i là sau khi ông linh m c đ a cho c u b n đ ng m i cuaron m i tinh. Ngày hôm sau, c u đ n trang tr i Bách-hô-va và g i tr l i n a s ti n cùng v i b c th c a
anh An-đri-an. Gia đình Bách-hô-va c m n r i rít. C u l i phi ng a v nhà ti p t c nh ng trò m i.
-Con s đi chu du vài cu c bán đ u giá n a, -c u nói khi tr v nhà.
-B th y ý ki n c a con có đúng hay không? B c u l m b m đi u gì đó, ch ng ai nghe rõ. Nh ng su t chi u
ch nh t, sau b a cà-phê, Ê-min l i ng i trong kho, đ o hình ng i th m t tr m ba m i cho đ n khi c u
s c nh ra r ng hôm nay là ch nh t, mà ng i ta không nên dùng dao vào ngày này vì đó là m t t i l i
kh ng khi p. Có l , ng i ta c ng không nên nh r ng hay tô m t xanh lè. C u ng i trên khúc g đã b đ n,
trong khi ngoài tr i bóng t i đang d n buông, suy ngh v nh ng t i l i c a mình. Cu i cùng, c u ch p tay
c u nguy n: "L y Chúa, Ê-min Xven-x n trang tr i Cát-thun làng L n-n -béc-g kính c n c u xin Chúa

hãy ng n ch n ngay nh ng trò ngh ch ng m c a c u y". Ng i ta không th không bu n thay cho b Ê-min
đ c b i vì nh ng món đ ng ng n c a c u con l i l n l t tr nên có ích, trong khi b n thân ông ch mang
t cu c bán đ u giá v nhà đ c m t con l n nái. Và th t ng t ng xem th t không ai ng cái con v t kinh
t m y đ ra m i m t l n con trong m t đêm và đã n th t m t m i con -nh ng con l n nái đôi khi th ng
n th t con. áng l con l n con th m i m t c ng ph i ch t n t đ y n u không có Ê-min c u. êm đó Êmin th c d y vì c u b đau b ng, ph i đi ra ngoài. Khi đi ngang qua chu ng l n, c u nghe th y ti ng l n con
kêu rít lên. Ê-min đ p c a chu ng. C u đã đ n đúng lúc và gi t đ c con l n nh bé cu i cùng kh i mõm
con l n m đ c ác. Nó qu là m t con l n nái d t n, nh ng dù sao, nó c ng b b nh d ch và ba ngày sau thì
ch t. T i nghi p b Ê-min, gi đây t t c nh ng th ông còn l i sau cu c bán đ u giá Bách-hô-va ch là
m t con l n bé tí.
- Bách-hô-va ch toàn là kh s và r i ro!
-ông nói v i m Ê-min khi b t đ u đi ng đêm hôm đó.
- Trang 12


-Nh ng con v t c a h b nguy n r a, đi u đó rõ quá còn gì? Ê-min n m trên gi ng l ng nghe và chúi m i
vào t m ga tr i gi ng.
-Con s l y con l n con, -c u nói.
-Con ch ng b n tâm đ n vi c nó b nguy n r a. Nh ng b Ê-min không thích đi u đó.
-Mày thì luôn luôn mu n có n a, có n a, -ông chua xót nói.
-Th còn tao thì sao? Ch ng l tao không bao gi có đ c m t cái gì ? Ê-min nghe th li n im ngay và
không nói đ n chuy n con l n con n a. Nó là m t con v t m y u và lúc nào c ng run l y b y.
-Ch c ch n l i nguy n r a đã làm cho nó m t h t s c l c, -Ê-min t nh . C u ngh , m t con l n bé nh ch a
h làm h i ai mà ph i ch u c nh nh v y thì th t là kinh kh ng. M Ê-min c ng ngh v y: "Kh thân con l n
bé b ng". Ch Li-na r t quý súc v t, đ c bi t là con l n con này.
-Kh thân con l n bé b ng, -ch nói.
-Ch ng bao lâu nó s ch t m t thôi. Nh t đ nh nó đã ph i ch t, n u Ê-min không mang nó vào b p và nuôi
nh m nuôi con. C u cho l n con u ng s a b ng bình s a tr con; cu n nó vào cái ch n m m và đ t nó vào
"gi ng" là m t cái gi . Anh An-phr t theo dõi Ê-min đang cho con l n t i nghi p n và h i:
-Nó b làm sao v y? -Nó đã b nguy n r a nên không n đ c, -Ê-min nói.
-Nh ng ta hãy đ i xem. B nguy n r a hay không thì cháu v n s ch m nom cho con l n con này. Cháu đã

quy t đ nh r i. Và c u đã làm đúng nh v y. Không lâu sau con l n đã tr thành m t con v t nhanh nh n,
béo tròn và h ng hào.
-L n Xíu i, tao ngh là mày s bình th ng mà, -ch Li-na nói.
-L n Xíu, -ch nh c l i. Và cái tên đó đ c đ t luôn cho con l n nh .
- úng, nó s bình th ng tr l i, -b Ê-min nói.
-Mày đã làm đ c m t vi c t t, Ê-min . Ê-min r t vui khi đ c b khen, c u v i h i:
-Con ph i c u s ng nó bao nhiêu l n thì b m i cho con? B Ê-min ch "h m" và nghiêm m t l i, cho nên Êmin im ngay và su t m t th i gian không nh c đ n chuy n con l n n a. Gi thì L n Xíu l i đ c cho vào
chu ng, nh ng nó không thích l m. Nó thích ch y lon ton theo Ê-min nh m t con chó con, còn Ê-min thì
g n nh luôn luôn cho phép nó ch y theo.
-Nó ngh anh là m nó đ y, -bé I-đa nói. Và có l L n Xíu c ng ngh v y, b i vì v a nhìn th y Ê-min, nó đã
lao v i v phía c u, n n vui m ng. Nó mu n bên Ê-min, th nh tho ng đ c Ê-min gãi l ng.
-Mình có tài gãi cho l n, -c u b o, khi ng i du i chân trên gh dài d i cây anh đào gãi cho L n Xíu. Nó
đ ng lim dim m t, th nh tho ng l i t t t v khoái chí. Mùa hè đ n, r i đi. Qu anh đào đã chín đ cây phía
trên ch đ t L n Xíu đ ng đ đ c gãi. ôi khi Ê-min hái xu ng c m t n m anh đào cho L n Xíu n; nó
c ng thích anh đào h t nh thích 83 84 Prev Page 19 Next Ê-min. Con l n tin ch c là nó có th s ng t t
đ p n u v i Ê-min. Ê-min c ng yêu L n Xíu và ngày m t yêu h n. Có l n ng i gãi l ng cho L n Xíu, c u
suy ngh xem mình th c s yêu nó đ n m c nào, và đi u đó làm c u liên t ng đ n nh ng ng i khác c u
yêu. C u ngh tr c tiên đ n anh An-phr t, r i đ n con Lu-cax, bé I-đa và r i L n Xíu. Nh ng, i chà, mình
quên m t m
-t t nhiên là yêu m , nh ng c ng yêu anh An-phr t, Lu-cax, I-đa và L n Xíu. R i c u nhíu mày và ngh r t
lung. "Còn b và ch Li-na", -c u ngh .
-"Có m t, mình thích b , nh ng có m t, l i không. Còn ch Li-na ? Mình không thích ch y, nh ng c ng
không ghét. Mình không chú ý l m đ n ch , và c ng ít đ ý đ n con mèo". D nhiên, ngày nào Ê-min c ng
bày ra nh ng trò qu quái và c u ph i vào kho nhi u h n. Chúng ta c xem quy n v bìa xanh thì bi t t t.
Nh ng vì m Ê-min r t b n vi c mùa màng, nên đôi khi bà ch ghi: " Ê-min ph i vào kho" mà không nói t i
sao. Gi đây Ê-min th ng đem L n Xíu vào kho. Th i gian s trôi nhanh h n khi có con l n tinh ngh ch
này làm b u b n. Và vì th cho nên su t th i gian đó, c u không th đ o thêm đ c m t hình ng i g nào
c . Thay vào đó, c u d y L n Xíu làm đ các trò mà không ai có th tin đ c là m t con l n Xméc-len có
th làm đ c nh v y. ó là c m t s bí n. Còn L n Xíu thì thích thú vô cùng và h c r t nhanh; đ c bi t
m i khi nó làm t t m t vi c gì đó thì l i đ c Ê-min th ng cho n chút gì đó. Ê-min có c m t kho bánh

quá, bánh ng t và anh đào khô đ ng trong chi c h p bí m t gi u phía sau bàn th m c. Vì không đoán tr c
đ c khi nào ph i vào kho, nên c u không mu n ng i ch t đói trong đó.
- Trang 13


-N u thông minh m t chút và có ít anh đào khô, ta có th d y b t c đi u gì cho m t con l n nh , -Ê-min gi i
thích v i anh An-phr t và bé I-đa vào m t t i th b y, khi c u quy t đ nh s ti t l nh ng k n ng bí m t c a
L n Xíu mà tr c đây ch a ai đ c bi t. M i ng i đang trong lùm cây t đinh h ng
-đó là th i c t t nh t cho c Ê-min l n L n Xíu. Anh An-phr t và bé I-đa ng i trên gh b ng m tròn m t
ng c nhiên khi th y L n Xíu có th làm nh ng trò phi th ng. Hai chú cháu ch a bao gi nhìn th y con l n
nào nh v y. Nó có th ng i nh m t con chó khi Ê-min b o: "Ng i!", gi v ch t khi Ê-min b o: "L n
ch t!" và gi chân ph i lên c m n khi Ê-min cho nó anh đào khô. Bé I-đa vui s ng v tay hoan hô.
-Nó có th làm đ c gì n a h anh? -bé thích thú h i. Lúc đó, Ê-min hô: "Phi n c đ i và h p!" L n Xíu b t
đ u ch y quanh lùm cây t đinh h ng. Th nh tho ng, Ê-min l i hô: "Nh y!", L n Xíu nh y lên không r i l i
ti p t c ch y. Nó có v r t th a mãn.
-ôi, đáng yêu quá, -bé I-đa th t lên. Còn L n Xíu thì ch y vòng quanh và nh y vào b i cây t đinh h ng,
trông th t d th ng.
- ó là con l n khác th ng mà, -anh An-phr t nói v y. Nh ng Ê-min t hào và hài lòng vì c u bi t r ng c
làng L n-n -béc-g và c t nh Xméc-len n a ch ng th có con l n nào nh L n Xíu. D n d n, Ê-min d y
cho L n Xíu bi t nh y dây. B n đã bao gi nhìn th y l n nh y dây ch a? Không, ch c là ch a đâu. n b
Ê-min c ng còn ch a đ c th y n a là. Nh ng r i m t hôm, khi đi ngang qua bãi ch n bò, ông th y Ê-min
và I-đa đang quay m t s i dây c ng c rích cho L n Xíu nh y qua; c m i b c nh y, chân nó l i du i ra.
-Ch c nó ngh đây là m t trò vui, -bé I-đa qu quy t v i b , nh ng ông ch ng h ng c nhiên.
-L n không ph i đ làm trò đâu, -ông b o, -chúng dành đ làm gi m-bông d p Nô-en. Nh ng trò nh y nhót
ki u đó ch t làm cho nó g y đi nh con chó đua m t. Ch m d t ngay đi thôi. Ê-min th y l nh tóc gáy. L n
Xíu mà dùng đ làm gi m-bông d p Nô-en , c u ch a bao gi m ng t ng đ n đi u đó. Song, gi c u đã
ngh đ n đi u đó và quy t đ nh r ng hôm nay là m t trong nh ng ngày c u th c s không yêu b . ó là ngày
th ba mùng 10 tháng 8. ó là m t s m hè nóng n c, khi L n Xíu nh y dây trên bãi th bò và b Ê-min nh c
t i món gi m-bông d p Nô-en. Sau đó ông b đi vì đã là ngày b t đ u v mùa thu ho ch lúa m ch đen Cátthun. B Ê-min chu n b ra đ ng cho đ n t i m t m i v .
-Mày mu n làm gì thì làm, L n Xíu , -Ê-min nói khi b c u v a đi kh i, -mi n sao mày ph i g y đi nh con

chó đua y. Lúc đó thì m i yên tâm đ c. Mày không hi u b b ng tao đâu. C ngày Ê-min lo cho L n Xíu
nên c u ch có đ can đ m đ ch i vài trò nh không ghê g m l m. C u đ t bé I-đa ng i vào cái máng g c
k mà hai anh em v n th ng cho ng a và bò u ng n c, coi đó là con thuy n trên bi n. R i c u b m đ y
n c vào máng, gi v con thuy n b rò r . Bé I-đa t s ng t đ u đ n chân, nh ng r t vui.
Sau đó Ê-min b n súng cao su vào cái bát đ ng kem i hoàng trên b u c a b m đ cho ngu i. C u ch
mu n xem mình có th b n trúng hay không, ch không mong nó v . Nh ng cái bát đã v tan tành. Ê-min l i
vui m ng vì b còn ngoài đ ng xa. M ch ph t c u ng i m t lát trong nhà kho, m t ph n vì bà r t th ng
Ê-min, còn m t ph n vì bà mu n c u đem gi đ ng cà-phê và bánh k p th t ra cho th g t. Nh ng ng i th
g t ph i u ng cà-phê ngoài đ ng. L làng L n-n -béc-g t nh Xméc-len là nh v y. Vi c b n tr các trang
tr i mang gi đ ng cà-phê nóng cùng v i bánh k p th t ra cho th g t c ng tr thành l . B n tr Xméc-len
trông gi ng nh nh ng s gi thiên th n mang gi đi d c theo nh ng con đ ng quanh co đ y s i đá đ n
khát khóc lên mà t n cùng là nh ng cánh đ ng. Nh ng tr con Xméc-len không khóc vì nh ng cây dâu d i
m c l n trong s i đá, b i chúng r t thích n dâu d i. Hôm đó, Ê-min cùng v i bé I-đa ra kh i nhà t s m,
m i ng i xách m t bên quai gi . Nh ng Ê-min không bao gi đi t i n i v t i ch n c . C u luôn r đây r
đó, c ch nào có cái gì trông hay hay là c u sà vào. Và Ê-min đi qua ch nào thì bé I-đa c ng đi theo ch y.
Th là c u r xu ng đ m l y
-n i th ng có nh ng con ch
-nh c u mong đ i. en đ i thay hôm đó ch có đúng m t con ch. C u mu n nghiên c u nó t m h n; ngoài
ra, c u ngh r ng nó c n thay đ i không khí sau khi ng i c ngày d i đ m l y, nên đã nhét con ch vào gi ,
đ y n p l i cho ch c ch n.
-Th anh còn có th b nó vào đâu đ c n a? -Ê-min b o khi bé I-đa th c m c cái gi này đâu ph i là ch đ
ch.
-Túi qu n anh b th ng r i, em bi t c mà. Ngoài ra, nó ch ng b nh t lâu đâu.
- Trang 14


Anh s th nó tr l i đ m l y, -c u bé nói v bi t đi u. Ngoài đ ng, b Ê-min và anh An-phr t đang g t lúa
m i mi t. Phía sau l ng h là ch Li-na và bà Crô-xa Ma-da đang đ ng bên máy g t lúa m ch đen, bó thành
t ng bó. H i đó ng i ta th ng làm nh v y. Cu i cùng, khi Ê-min và I-đa mang b a tr a đ n, thì b Ê-min
không đón ti p chúng nh s gi thiên th n, mà l i lên l p v t i đ n mu n. "Ch ng l chúng không bi t là

ng i ta c n u ng cà-phê đúng gi ?".
-Thì bây gi u ng c ng đ c, -anh An-phr t nói, xoa d u b Ê-min. N u b n đã đ c đ n các cánh đ ng
L n-n -béc-g vào gi u ng cà-phê m t ngày tháng tám m áp, b n s th y thích thú bi t bao khi đ c ng i
trên đ ng s i đá ngh ng i và tán g u trong lúc th ng th c cà-phê và bánh k p th t. Nh ng b Ê-min v n
đang b c mình nên tình th không h thay đ i nh t là khi ông nh c n p gi lên, b con ch nh y ngay vào
ng i ông và bi n m t trong cái áo s mi m phanh ng c do tr i nóng. Chân c a ch l nh đ n n i b Ê-min
rùng mình. ông vung tay và...
chao ôi, ông đ p ngay vào bình cà-phê. Nhanh nh ch p Ê-min ch y đ n đ l y chi c bình nên ch m t ít càphê b sóng ra. Không th y con ch đâu vì trong lúc s , nó đã c tr n sâu xu ng d i ng qu n dài c a b Êmin. Khi c m th y th , b Ê-min điên lên và đá chân lo n x . Không may bình cà-phê ch n đ ng, th là ch
trong nháy m t, bình v tan, cà-phê đ h t ra ngoài. Th t đáng bu n! Con ch rõ ràng là không thích n i
này. Nh ng khi nó v a tr t ra kh i ng qu n b , li n b Ê-min tóm l y. Tuy v y, b Ê-min v n còn gi n d .
ông cho r ng đây là m t trong nh ng trò ngh ch ng m c a Ê-min. Th c ra đâu ph i nh v y. Ê-min ch mu n
ch Li-na m n p gi và ch s vui thích nhìn th y con ch nh , ch đâu có mong mu n là b c u nhìn th y.
B n th y đ y, đôi khi đi u đó l i làm cho Ê-min b khi n trách, m c dù c u bày trò mà không h có ý x u gì
c .
b Ê-min ngh ra đ c ch nào khác cho c u nhét con ch, khi c hai túi qu n đ u b th ng? Ch Li-na
nói:
-Tôi ch a bao gi th y lo i ng i tinh quái nh th ng bé y; mà n u nh nó không bày trò thì t các trò y
c ng s di n ra b i vì th ng bé đang đó.
Ch Li-na ch a bao gi nói nh ng t đúng s th t đ n nh v y. Th m h a x y ra ngay sau đó trong cùng m t
ngày đã ch ng minh đi u đó. Ê-min g p r c r i đ n n i tôi không mu n k cho ai nghe chuy n y và mãi v
sau c làng L n-n -béc-g v n còn l c đ u ngao ngán. Th t đ y, t t c là do m Ê-min, m t bà n i tr gi i
và do n m đó Cát-thun đ c mùa anh đào. Nh ng c u thì có liên quan gì? Không ai có th làm th ch, n u
m t và xi-rô b ng các th qu d i trong v n ngon nh m Ê-min đã làm. Bà hái t t c nh ng qu dâu d i
chín l n nh ng qu xanh và c qu mâm xôi, r i làm pho mát táo, ô mai lê, th ch nho không h t, th ch qu lý
gai và xi-rô anh đào. Bà ph i khô đ th qu cây đ đ n mùa đông n u n c qu . Táo, lê và anh đào đ c
m Ê-min s y khô trong cái lò b p l n sau đó bu c vào m nh v i lanh tr ng r i đem treo trên tr n kho. Xem
cái kho th t thú v . Vào lúc mùa thu ho ch anh đào b n r n nh t, thì bà Pê-t -ren trang tr i Vim-m -bai
đ n th m trang tr i Cát-thun. M Ê-min phàn nàn v i bà là anh đào đ c mùa đ n n i không bi t làm gì cho
h t.
-Ch nên làm r u anh đào, -bà Pê-t -ren nói.

-Tr i i, không đâu!
-m Ê-min kêu lên.
-R u anh đào hoàn toàn không th đ c bàn đ n, b i vì Cát-thun c m dùng r u m nh. B Ê-min không
bao gi u ng th r u m nh nào c , th m chí ông còn không u ng bia tr khi b ép u ng ch hay đâu đó
t ng t . Dù sao thì khi có ai đó m i u ng m t chút, ông bi t làm sao đ c. ông nhanh chóng nh n th y r ng
hai chai bia giá nh ng 30 xu và không th v t không 30 xu nh v y đ c. Dù thích hay không thích, ông ch
u ng đ c bia.
M Ê-min bi t rõ là ông không bao gi cho phép bà làm r u anh đào, bà c ng nói l i v i bà Pê-t -ren đi u
đó. Nh ng bà Pê-t -ren b o là th m chí n u không có ai Cát-thun u ng r u thì c ng có th có nh ng
ng i không ph n đ i n u th nh tho ng u ng m t c c. Bà s r t vui s ng n u có đ c hai chai r u anh
đào; cho nên, t i sao m Ê-min l i không lén làm m t l to r u anh đào và gi u m t góc nào đó trong
h m. Bà b o khi nào đ c r u, bà s quay l i l y và tr giá cao. Khi có ai nh m Ê-min làm gì đó, bà r t
ng i t ch i. Và nh chúng ta đã bi t, bà là ng i n i tr gi i nên không mu n lãng phí th gì. Còn d khá
nhi u qu anh đào, vì v y bà h a r ng b ng cách này cách khác bà s lén làm r u anh đào cho bà Pê-t -ren.
Nh ng m Ê-min không thu c lo i ng i có tính gi u gi m, bà k l i cho b Ê-min t t c . ông nói r t nhi u,
- Trang 15


nh ng cu i cùng b o: "Bà mu n làm gì thì làm. Th bà b o bà ta tr bao nhiêu?" Bà Pê-t -ren ch a nói giá
bao nhiêu. Hôm nay đã là ngày 10 tháng 8. Qu anh đào đã lên men trong h m khoai tây đ c vài tu n. M
Ê-min cho là đã đ c r u. Gi ph i đóng vào chai. Bà ngh vi c này ti n nh t là làm vào lúc b Ê-min đang
ngoài cánh đ ng lúa m ch đen. Khi đó ông s không nhìn th y bà làm và s không c m th y ph m t i hay
x u xa vì đã cho phép làm r u trong nhà. M Ê-min nhanh nh n x p m i chai r u thành hàng trên bàn
b p. Bà s a so n x p r u vào gi , gi u vào góc h m khoai tây đ không ai c m th y có t i vì nó, và bà Pêt -ren có th đ n l y r u b t c lúc nào c ng đ c. Khi Ê-min và I-đa t ngoài đ ng lúa đ i m ch v nhà thì
bã r u anh đào đã đang đ trong xó ngoài c a b p. M Ê-min b o:
-Ê-min, con xách xô mang đi vùi nh ng bã này vào đ ng rác nhé. Nghe l i m , Ê-min đi ra, nh ng đ ng rác
l i ngay phía sau chu ng L n Xíu. Nhìn th y Ê-min, l n kêu n n m lên t ý mu n đ c th ra kh i
chu ng đ ch y theo Ê-min.
c thôi, -Ê-min nói, r i đ t xô xu ng. C u m c a chu ng, Ê-min vui s ng ch y ra, t t m . Nó s c
mõm vào xô, vì ngh là Ê-min mang th c n đ n cho nó. Ê-min th y th li n không hi u t i sao m l i b o

c u vùi nh ng bã qu anh đào này vào đ ng rác. i u này r t l b i vì Cát-thun, ch ai l i đi chôn vùi th c
n ngon c , mà nh ng qu anh đào rõ ràng là ngon r i. Trong khi đó L n Xíu đã ng n bi t bao nhiêu là bã
r u anh đào. Ê-min kh ng đ nh r ng m mu n chôn vùi bã anh đào vào trong đ ng rác ch ng qua là đ
khu t m t tr c khi b t đ ng lúa m ch đen v . "L n Xíu có th n h t ch đó", -Ê-min ngh .
-"Nó thích anh đào mà". L n Xíu d ng nh thích nh ng qu anh đào này h n m i th , nó t t sung s ng
và n cho đ n khi mõm đ chót.
nó n d h n, Ê-min đ h t anh đào ra đ t. Th là con gà tr ng ch y đ n
và c ng mu n đ c d ti c. L n Xíu nhìn ch m ch m, nh ng v n cho nó đ ng đ y m anh đào lia l a. R i l
gà mái do gà què Lôt-ta d n đ u kéo đ n xem con gà tr ng đã ki m đ c mi ng ngon gì. Nh ng chúng
không đ c phép đ n g n, b i vì v a m i thò m vào, chúng đã b L n Xíu và con gà tr ng nh n tâm đu i
đi. Rõ ràng là con gà tr ng và L n Xíu đ nh gi nh ng qu anh đào ngon đ c bi t này cho riêng mình. Ê-min
ng i bên cái xô úp ng c t p th i còi b ng nh ng cái lá c k p gi a ngón tay cái và ngón tr suy ngh v n
v . B ng c u ng c nhiên th y con gà tr ng ngã g c xu ng. Con gà toan đ ng d y m y l n nh ng không
đ c. Ch v a m i g ng đ ng lên, nó đã l i ngã xu ng, ngo o đ u n m sóng xoài. L gà mái túm t m cách
đó m t quãng, tò mò theo dõi nh ng c ch c a đ c chúa t và s t s ng kêu c c c c. i u này làm cho con
gà tr ng đang n m trên m t đ t phát cáu lên, nó nhìn tr ng tr ng d t n. Ch ng l h n không th n m n i
nào h n thích à? Ê-min không hi u n i con gà tr ng đã b làm sao, nh ng c u th y th ng nó, nên d ng nó
đ ng lên. Con gà tr ng đ ng ng t ngà ng t ng ng nh th đ c m t lúc r i hình nh máu điên l i n i lên.
u tiên nó gáy m sau đó v cánh ng o m n, r i lao đu i l gà mái. L này cu ng quít ch y tán lo n, vì
th y con gà đã n i khùng. Ê-min c ng nh n th y th , c u kinh ng c th y con gà tr ng n i cu ng đ n n i
không đ ý đ n L n Xíu n a. N u nói v ch ng cu ng thì L n Xíu c ng là con v t điên n ng. L n ta ngh
r ng đu i theo l gà mái c ng hay hay, nên nó lao theo gót con gà tr ng, n n m . Ê-min hoàn toàn b r i
tinh r i mù, c u ch ng hi u chuy n gì đang x y ra n a. Ti ng t t c a L n Xíu càng to và d h n. Nó có v
r t h ng, nh ng Ê-min nh n th y hình nh chân nó b líu ríu. B n chân nó loông choông và d ng nh L n
Xíu không th làm ch đ c. Ch c ch n nó s ngã g c nh con gà tr ng n u nh nó không nh y lò cò theo
ki u Ê-min d y m i khi nó s p khu u. Chính nh nh y lò cò mà nó gi đ c th ng b ng. L gà mái t i
nghi p ch a t ng th y con l n nào l i hành đ ng nh th , nên chúng ch y th c mông v chu ng.
Ti ng c c tác đ y v khi p s c a chúng nghe th t đáng th ng. Th là đ đ làm cho con gà tr ng n i điên.
Nh ng con l n d t n v i c p m t đ tr ng tr ng gi n d l i đu i theo. Th t kh ng khi p! Ph i, th t kh ng
khi p! Ê-min bi t r ng khi quá ho ng s ng i ta có th ch t. Và c u ch t nhìn th y nh ng con gà mái l n

l t g c xu ng, n m b t đ ng. C bãi c ph đ y nh ng con gà ch t. Th t là m t c nh t ng kh ng khi p. Êmin tuy t v ng. C u b t đ u khóc. M s nói gì đây khi bà th y đàn gà nh th này? Gà què Lôt-ta c a c u
c ng n m ch t đó thành m t kh i tr ng toát. Và khi nh c nó lên. Ê-min đã khóc th n th c. Ch ng còn d u
hi u nào c a s s ng c , nó đã ch t th t r i. T i nghi p gà què Lôt-ta, th là đi đ i nhà nó và nh ng qu
tr ng ngon lành. Ê-min ch ng bi t làm gì h n ngoài vi c s ph i nhanh chóng chôn c t nó t t . C u m ng
t ng câu kh c trên bia m : "N i đây yên ngh gà què Lôt-ta, đã ch t vì quá s L n Xíu".
Ê-min th t s gi n L n Xíu. C u đ nh nh t con quái v t này vào chu ng l n và không bao gi th nó ra n a.
Nh ng tr c h t, c u quy t đ nh cho gà què Lôt-ta vào kho. C u c n th n b nó vào đ t n m trên khúc g đ
- Trang 16


ch chôn c t. T i nghi p Lôt-ta! Khi ra kh i nhà kho, c u l i nhìn th y con gà tr ng và L n Xíu đang n anh
đào. Chúng còn kh e m nh c . Chúng đã làm cho b n gà mái s đ n ch t và sau đó còn bình th n quay l i
b a ti c nh là ch ng có chuy n gì x y ra v y. ít nh t là con gà tr ng c ng ph i th ng xót m t chút theo
đúng l nghi, khi nó đã gi t ch t c v mình ch , nh ng d ng nh nó ch ng lo ng i tí nào c . B a ti c anh
đào không bao gi di n l i n a vì ngay l p t c, con gà tr ng đã g c ngã. Li n ngay sau đó là L n Xíu. Ê-min
điên lên v i chúng và c u không còn đ ý là chúng còn s ng hay đã ch t. Dù sao, c u c ng th y r ng chúng
không ch t nh l gà mái. Con gà tr ng c c c c m t cách y u t và khua chân, còn L n Xíu thì n m n a t nh
n a mê, kêu n n khàn khàn, th nh tho ng còn c m m t ra. Hãy còn th a r t nhi u anh đào trên sân. Ê-min
th n m m t qu . Chúng có mùi v không gi ng nh anh đào th ng, nh ng th c không đ n n i t i. Th mà
m đ nh đem chôn l i là nh ng qu anh đào th m ngon này ? đúng r i
-M
-c u ph i đi k cho m v th m h a x y ra. C u không thích làm vi c y lúc này m t chút nào c . C u v a n
thêm vài qu anh đào n a v a ngh , và l i thêm vài qu n a. Không, c u ch a mu n k cho m v i.
Lúc này trong b p, m Ê-min đã chu n b xong b a t i cho th g t. Ch ng m y ch c, b Ê-min, anh Anphr t, ch Li-na và bà Crô-xa Ma-da v đ n nhà. T t c m i ng i đ u th m m t và đói sau m t ngày làm
vi c. H ng i quanh bàn n nh ng ch ng i c a Ê-min tr ng không. M Ê-min s c nh là t nãy đ n gi bà
không nhìn th y c u con trai đâu.
-Li-na, cô hãy đi xem có ph i Ê-min đang ch i cùng L n Xíu không, -m Ê-min nói. Ch Li-na đi khá lâu.
Cu i cùng thì ch c ng tr v , đ ng ngay c a ra vào đ i cho m i ng i nhìn h t vào mình. Ch mu n thu
hút s chú ý c a m i ng i khi ch k câu chuy n kh ng khi p này.
-Chuy n gì x y ra th ? T i sao cô l i đ ng đ y nh v y? Có chuy n gì không hay à? Ch Li-na m m c i m t

mình.
-Có chuy n không hay! Tôi không bi t b t đ u t đâu đây. L gà mái ch t h t r i; đó là m t, con gà tr ng l i
say r u, c L n Xíu c ng ray r u, còn Ê-min thì... si!
-Ê-min làm sao? -m Ê-min s t ru t h i.
-Ê-min, -Li-na đáp, hít m t h i dài, -Ê-min c ng say r u! Tôi khó có th k cho các b n nghe bu i t i hôm
đó trong trang tr i Cát-thun nh th nào n a. B Ê-min kêu la m . M Ê-min và I-đa thì khóc lóc s t
m t. Ch Li-na c ng b t ch c khóc theo. Bà Crô-xa Ma-da ng i than khóc ng nghiêng, nh ng v n không
ng ng n t i, b i vì bà đang v i còn ph i đi kh p làng báo tin cho m i ng i.
-Tr i i! Bà con i!
-bà nói.
-T i nghi p gia đình Xven-x n trang tr i Cát-thun quá. Th ng Ê-min t h i y đã say r u và gi t ch t l
gà mái. si tr i i là tr i i! An-phr t là ng i duy nh t còn bình t nh. Anh cùng m i ng i lao ra ngoài khi
nghe ch Li-na báo cái tin gi t gân y và th y Ê-min n m trên bãi c , bên c nh L n Xíu và con gà tr ng.
Ph i, Li-na nói đúng. L n Xíu say mèm. C u n m th ng đu n c nh L n Xíu, m t tr n ng c; rõ ràng là
không bình th ng. M Ê-min òa khóc khi nhìn th y đ a con b t h nh c a mình và đ nh mang ngay nó vào
gi ng. Nh ng An-phr t v n bi t rõ nh ng vi c này l i b o:
"Nên đ th ng bé ngoài không khí trong lành t t h n". Anh An-phr t ng i trên b c c a l u su t c bu i t i,
b Ê-min trên tay. Anh giúp c u khi c u th y bu n nôn, an i khi c u khóc, b i th nh tho ng Ê-min l i t nh
d y và khóc vì x u h . C u nghe th y ng i ta đ n là c u say r u, m c dù c u không hi u là m i chuy n
x y ra nh th nào. Ê-min không bi t là khi làm r u anh đào ng i ta ph i đ nó lên men m t th i gian dài,
nh ng qu anh đào y s ng m m t ch t có th gây say. ó là lí do t i sao m Ê-min l i b o c u vùi nh ng
bã qu anh đào vào đ ng rác. Nh ng c u cùng v i chú gà tr ng và L n Xíu đã chén s ch chúng, cho nên bây
gi c u m i n m kh n kh trên tay anh An-phr t. C u n m th r t lâu. M t tr i l n, màn đêm buông xu ng;
ánh tr ng t a sáng kh p Cát-thun. Anh An-phr t v n ng i đó v i Ê-min.
-Em c m th y th nào r i, Ê-min? -anh An-phr t h i khi nhìn th y Ê-min hé m m t.
-Em m t l m
-Ê-min nói b ng m t gi ng y u t. R i c u th m thì
-N u em ch t, anh có th gi con Lu-cax.
-Em không ch t đâu, -anh An-phr t đ m b o v i c u.
- Trang 17

-Em không đ c ch t, c L n Xíu và con gà tr ng c ng th . Và c l gà mái c ng v y. Th t là m t chuy n
l . S th là gi a lúc b i r i, m Ê-min sai bé I-đa đi tìm gi c i. I-đa v a đi v a khóc vì t i nay m i chuy n
đ u bu n t . Khi đi vào kho, th y gà què Lôt-ta n m trên khúc g đ n s n, cô bé càng khóc d h n.
-Lôt-ta t i nghi p
-I-đa nói và đ a bàn tay xinh x n vu t ve Lôt-ta. Và... không th tin đ c
-Lôt-ta s ng l i. Nó m m t ra, cáu k nh kêu c c c c, v v cánh bay kh i khúc g và kh p khi ng đi ra c a.
I-đa ng c nhiên, không hi u ra sao n a. Có l cô bé có bàn tay m u nhi m có th c i t hoàn sinh ch ng? M i
ng i lo cu ng cu ng cho Ê-min đ n n i ch ai b n kho n gì v l gà mái v n đang n m trên bãi c . Nên sau
đó I-đa đi d c theo bãi c , l n l t vu t ve t ng con. L gà s ng l i và nh y lên. Chúng không ch t mà ch
ng t x u vì khi p s sau khi b L n Xíu đu i theo. Nh ng bé I-đa thì t hào b c vào b p, n i b m đang
ng i than vãn. Cô bé c ng có vài tin t c quan tr ng.
-Dù sao thì con c ng đã làm cho l gà s ng l i r i, -bé nói, có v hài lòng l m. Sáng hôm sau, c gà tr ng,
L n Xíu l n Ê-min đ u c m th y kh e h n m t chút. Nh ng trong ba ngày li n, con gà tr ng không gáy
đ c. Th nh tho ng nó l i c gân c , nh ng thay cho ti ng cúc cu cu kh e kho n, nó ch phát ra nh ng ti ng
khô khan thô thi n làm nó ng ng chín c ng i. M i l n l gà mái nhìn nó có ý ph n đ i thì nó l i l n tr n
vào b i r m
-nó t th y x u h . L n Xíu ch ng x u h tí nào c , song Ê-min trông có v sám h i su t ngày. Ch Li-na c
nh c đi nh c l i chuy n đó mãi.
-Say r u cùng con l n, chuy n l có th t! Mày và L n Xíu đúng là đ tham n t c u ng, nghi n ng p. Và
đó c ng chính là cái tên mà t nay tao s g i mày!
- r i đ y, Li-na, -anh An-phr t v a nói v a l m ch , th là ch im.
Nh ng câu chuy n ch a k t thúc. Tr a hôm đó, có ba ng i đàn ông tr nh tr ng b c vào c ng trang tr i
Cát-thun. Ba ng i thu c dòng hi p s ch ng nghi n r u L n-n -béc-g . Ch c b n ch a bao gi nghe nói
đ n dòng h này, nh ng tôi có th kh ng đ nh v i b n r ng, nó r t c n có làng L n-n -béc-g và c t nh
Xméc-len n a. Dòng hi p s ch ng nghi n r u làm h t s c mình đ ng n ch n ch ng nghi n r u kh ng
khi p gây b t h nh cho nhi u ng i. Chuy n ng i lê đôi mách c a bà Crô-xa Ma-da v vi c Ê-min say r u
đã khu y đ ng dòng hi p s ch ng nghi n r u. Gi thì h t i trang tr i, đ ngh đ c nói chuy n v i b m
Ê-min. H nói r ng n u Ê-min đ n d cu c h p m t phòng h p dòng hi p s ch ng nghi n r u t i hôm đó

s r t có ích và c u s đ c c i t o đ không bao gi say r u n a. M Ê-min gi n tái ng i. Bà k nguyên
xi cho h nh ng gì đã x y ra v i Ê-min và nh ng qu anh đào. Nh ng ba hi p s dòng ch ng nghi n r u
v n lo l ng. M t ng i nói:
-Cho c u ta đi nghe nh ng l i t t lành t i nay thì c ng có h i gì đâu? B Ê-min đ ng ý, cho dù ông ch mu n
chút nào. Xét cho cùng thì đ ng tr c ng n y ng i cu c h p ch ng l y gì làm tho i mái cho l m, l i còn
x u h cho con trai mình n a ch . Nh ng có l c n ph i đ Ê-min s ng t t đ p. ông
-Tôi s đ a nó đi, -ông b lí nhí nói.
-N u ph i có ng i đi cùng nó thì đ tôi đi, -m nói
-bà v n r t can đ m
-Tôi là ng i đã làm ra th r u t h i đó thì t i sao ông An-tôn l i ph i ch u nh ? Chính tôi c n đ c nghe
thuy t trình v n n r u m nh, nh ng Ê-min c ng có th đi theo n u ông ngh vi c này th t qu c n thi t. T i
đ n, Ê-min m c b qu n áo ngày ch nh t và đ i m l i trai. C u th c s không ph n đ i chuy n đi.
c
ra ngoài xem m i ng i ch c là vui đáo đ . L n Xíu c ng ngh v y. Khi Ê-min và m b t đ u đi. L n Xíu
ch y theo sau. Nó c ng mu n đi cùng, nh ng Ê-min đã nói: "L n ch t" và L n Xíu ngoan ngoãn n m l n ra
đ ng, im l ng hoàn toàn, m c dù m t nó không ng ng dõi theo Ê-min. T i hôm đó, phòng h p dòng hi p s
ch ng nghi n r u đông ngh t ng i. C làng L n-n -béc-g mu n giúp Ê-min c i t o. i h p x ng đ ng
x p hàng trên b c cu i h i tr ng. Khi Ê-min v a b c qua c a, h hát r ng lên: "si, anh b n tr đã u ng
m t c c thu c đ c ch t ng i".
-Không ph i là m t c c, -m Ê-min b c mình nói, nh ng ch có m t mình Ê-min nghe th y. Khi bài hát k t
thúc, m t ng i đàn ông ti n lên phía tr c nói chuy n nghiêm ch nh v i Ê-min m t lúc lâu. Cu i cùng ông
h i c u có cam k t su t đ i không say r u n a không .
- Trang 18


-Cháu không bi t , -Ê-min đáp. úng lúc y, m i ng i nghe th y ti ng t t nh và L n Xíu phóng qua
c a.
Nó đi theo Ê-min, song không đ cho c u bi t và nó đã đ n đ c đây. Nó r t vui khi th y Ê-min hàng đ u
và ch y th ng t i ch c u. Th t là m t s ch n đ ng l n, b i vì t tr c đ n nay ch a bao gi l i có chuy n
m t con l n vào phòng h p c a dòng hi p s ch ng nghi n r u. Và h không mu n m t con l n l i đây

gi phút này. Nh ng n i nh
đây đâu ph i dành cho l n. Nh ng Ê-min nói: "Nó c ng ph i tuyên th ch .
Nó còn n nhi u anh đào h n c cháu". L n Xíu d ng nh b kích thích quá m c, cho nên khi nghe Ê-min
b o "ng i", L n Xíu ng i xu ng b ng hai chân sau nh m t con chó tr c s kinh ng c c a m i ng i.
Trông nó r t d u dàng và s ch s . Ê-min lôi m y qu anh đào khô trong túi áo ra ném cho nó. M i ng i
làng L n-n -béc-g không th tin đ c vào m t mình n a, khi con l n gi chân ph i lên làm đi u b cám
n. M i ng i b L n Xíu thu hút đ n n i h h u nh quên c vi c b t Ê-min cam k t không u ng r u. B n
thân Ê-min ph i nh c h .
- , cháu có ph i tuyên th không y nh ? Th là Ê-min tuyên th : "S không u ng r u m nh và s c g ng
b ng m i cách làm t ng tính kiêng r u c a nam gi i".
- y, b o c mày đ y, L n Xíu , -Ê-min nói sau khi tuyên th xong. Sau đó, m i ng i L n-n -béc-g
đ n nhau là không ai l i đi tuyên th không u ng r u cùng v i m t con l n c . "Nh ng th ng bé Cát-thun
đâu ph i là m t đ a bé bình th ng", h b o v y. Khi v nhà, Ê-min vào b p, L n Xíu bám sát gót. B c u
đang ng i bên cây n n. Ê-min nh n th y b c u đang khóc. Tr c kia ch a bao gi Ê-min th y b khóc c và
c u không thích th , nh ng l n này Ê-min l i thích b i vì b c u đã nói m t đi u tuy t v i.
-Nghe đây, Ê-min, -ông nói tay n m ch t vai c u và nhìn th ng vào m t, -Ê-min, n u con h a su t đ i t nh
r u thì con có th gi con l n b nguy n r a đó, dù sao thì th t nó c ng ch ng ngon lành gì vì ph i nh y dây
và say r u. Ê-min xúc đ ng đ n n i c u nh y c ng lên vì sung s ng.
M t l n n a c u l i h a là s t nh táo su t đ i. Và c u đã gi l i h a. Ch a ai t ng th y m t ông ch t ch h i
đ ng nào không say r u nh Ê-min sau này c , và có l vi c c u n anh đào lên men vào m t ngày mùa hè,
khi c u còn bé, ch ng ph i là đi u d . êm đó, Ê-min th c r t khuya nói chuy n v i I-đa.
-Gi anh đã có m t con ng a, m t con bò cái, m t con l n và m t con gà mái, -c u nói.
-Nh ng anh đ ng quên là chính em đã làm cho con gà mái s ng l i đ y nhé, -I-đa nói. Ê-min cám n bé đã
làm đi u đó. Sáng hôm sau, c u d y s m. Nghe th y anh An-phr t và ch Li-na đang v a u ng cà-phê v a
nói chuy n trong b p, c u lao th ng xu ng gi ng, vì c u không th đ i lâu h n đ k cho anh An-phr t bi t
c u đã đ c gi L n Xíu.
-Hoan hô nhà nuôi thú Ê-min Xven-x n, -anh An-phr t b o và ch c l i. Nh ng ch Li-na l i lúc l c đ u và
hát m t làn đi u nh do ch t sáng tác trong khi v t s a bò. Bài hát nh th này: "M c u đ a c u đ n phòng
h p M i ng i khuyên c u b r u C u h a t nay không say Và đ c th ng ngay con l n" B n không th
t ng t ng ra m t bài hát nào ngu ng c h n! "Và đ c th ng ngay con l n!" Th t là d d n, đúng là gi ng

l i ch Li-na. Lúc đó đã đ n gi anh An-phr t và ch Li-na ph i ra đ ng cùng v i b Ê-min và bà Crô-xa
Ma-da. M Ê-min ph i nhà cùng v i các con. Bà r t hài lòng đ c nhà m t mình vào đúng hôm bà Pê-t ren h n t i l y r u. M Ê-min không mu n b Ê-min có nhà hôm y. "T ng c đ c nh ng chai r u ra
kh i nhà qu là thoát n ", m Ê-min ngh khi làm b p. Bà Pê-t -ren có th đ n b t ch t, nên bà l ng đ i ti ng
bánh xe ng a l c c c trên đ ng. Tuy v y bà l i nghe th y m t âm thanh khác h n: ti ng lo ng xo ng nh là
ti ng th y tinh v phát ra t h m khoai tây. Bà ngó ra c a s và th y Ê-min đang ng i sau hàng chai, tay c m
cái que ch c lò. C u l n l t đ p v n t ng chai m t đ nh ng m nh v n v ng đi và r u ch y ra. M Ê-min
đ y tung c a s và kêu lên: "Con có bi t là con đang làm cái quái qu gì không, Ê-min?" Ê-min d ng l i tr
l i:
-Con đang làm công tác ch ng say r u, -c u nói.
-Cho nên con ngh là con s b t đ u t bà Pê-t -ren.
Chuy n v th r u anh đào kh n kh là m t trong nh ng s ki n đ c nh lâu nh t l làng L n-n -béc-g ,
cho dù m Ê-min mu n quên càng nhanh càng t t. Bà không vi t vào quy n v xanh nh ng gì đã x y ra
trong ngày mùng 10 tháng 8 tai h a y. i u đó quá kh ng khi p đ n n i bà không th cho phép mình vi t v
nó. Nh ng ngày 11 tháng 8 thì bà l i ghi chép, và khi nào b n đ c t i đo n đó mà không đ c k tr c thì t
h n b n ph i gi t b n ng i lên. "L y Chúa c u giúp th ng con trai đáng th ng c a tôi. ít nh t thì hôm nay
- Trang 19


nó không say r u". ó là t t c nh ng gì vi t trong v , không h n không kém. Ng i đ c b n kho n t h i
không hi u chuy n gì đã x y ra và có th t là Ê-min th ng xuyên say r u đ n n i ch có m t ngày t nh táo?
Th c ra m Ê-min nên gi i thích toàn b câu chuy n, nh ng, nh tôi đã nói, bà không th cho phép mình làm
nh v y. Ngày 15 tháng 8, bà c ng ghi v . Bà vi t: " êm qua, Ê-min và An-phr t đi b t tôm. Hai anh em b t
đ c 1200 con nh ng sau đó thì... tr i i!". 1200 con, b n đã t ng bao gi nghe th y con s nào nh th ch a
nh ? ó là m t l ng tôm kh ng l không th tin đ c, th t ng t ng m t chút và b n s hi u rõ t i sao t i
hôm đó Ê-min l i thích thú đ n v y. N u b n đã t ng đ c đi câu tôm trong m t cái h nh nào Xméc-len
vào m t đêm tháng tám t i tr i, b n s hi u t i sao. B n s đ c t và th y thú v nh th nào, còn th gi i
thì m i th t l lùng. si chà, tr i t i om và cánh r ng bao quanh h đen k t. M i v t đ u yên l ng, ng i ta ch
nghe th y ti ng n c b n tóe vào chân khi l i quanh b h . N u b n mang theo m t cái đèn nh Ê-min và
anh An-phr t, b n có th th y nh ng con tôm đen to l n tr n gi a nh ng hòn đá d i đáy h . Và b n ch
ph i thò tay vào ch p l y l ng chúng, h t con này đ n con khác và ném bôm b p vào bao t i. Khi Ê-min và

anh An-phr t ch m ch p lê b c v nhà lúc t ng sáng thì hai anh em đã có l ng tôm nhi u h n c s c
mang. Nh ng Ê-min v n v a đi v a huýt sáo, hát vang.
"Th t là m t đi u ng c nhiên thú v đ i v i b ", c u ngh . Ê-min mu n cho b th y c u là m t chú bé ngoan
nh th nào, xong m i chuy n th ng x y ra không theo ý mu n. C u mu n b trông th y đ ng tôm ngay
khi ông v a t nh d y, nên cho tôm vào cái v c đ ng l n mà c u cùng v i bé I-đa th ng dùng đ t m vào các
chi u th b y. C u mang cái v c vào phòng ng và đ t g n gi ng b . "Khi c nhà t nh d y mà th y nh ng
con tôm c a mình thì s vui l m". Ê-min ngh b ng. Sau đó c u leo lên gi ng ng thi p đi vì m t m i và
sung s ng. C phòng ng êm, ch nghe ti ng ngáy khe kh c a b và ti ng lách cách y u t c a nh ng con
tôm bò lung tung. Sáng nào b Ê-min c ng d y s m. Sáng nay c ng v y. Ngay khi chi c đ ng h treo t ng
đánh n m ti ng, ông đã kéo ch n ra, qu ng chân qua thành gi ng và ng i m t lát cho t nh ng h n. ông
v n vai ngáp dài, r i gãi đ u, ng ngu y ngón chân. M t l n ngón chân cái bên trái c a ông b s p vào cái
b y chu t mà Ê-min đ t. T đó ngón chân cái c c ng đ ra và các bu i sáng ph i xoa n n cho đ m i. B
Ê-min đang ng i t giãn ngón chân, b ng ông r ng lên, khi n bé I-đa và m kinh hãi t nh d y. Hai m con c
ng ông đang b ai gi t, nh ng ch ng qua ch là m t con tôm c p l y ngón chân cái to t ng c a ông. Chính
cái ngón chân t ng b s p b y chu t. G p tr ng h p đó h n b n c ng s ph i kêu r ng lên nh v y. Tôm là
m t trong nh ng đ ng v t b ng b nh -chúng c p m i lúc m t ch t. D nhiên là b Ê-min gào lên. C m Êmin l n I-đa sau khi nhìn th y hàng tr m con tôm bò l m ng m trên sàn nhà c ng hét toáng lên. sáng hôm
đó qu là quá n ào.
-Ê-min! -b Ê-min rít lên, m t ph n vì ông quá gi n d , ph n khác vì ông mu n Ê-min tìm giúp kìm đ g
con tôm ra. Ê-min đang ng say nh ch t. B Ê-min ph i nh y lò cò m t chân t i hòm d ng c trong t b p
đ t mình l y cái kìm, và khi I-đa nhìn th y ông nh y lò cò qua phòng v i con tôm l ng l ng ngón chân
cái, bé s ng s t vì th t đáng ti c Ê-min còn đang ng , không đ c th y c nh y.
-D y mau, anh Ê-min!
-bé g i to.
-D y mau, n u anh mu n xem cái này hay l m. Nh ng bé im b t ngay khi nhìn lên b m t c a b . Rõ ràng là
ông không th y chuy n này có gì hay ho c . Trong lúc đó m Ê-min bò kh p sàn nhà nh t tôm. Ph i m t hai
ti ng đ ng h bà m i thu h i h t đ c s tôm. M t lúc sau Ê-min c ng th c d y, c u ch ng i th y m i mùi
th m c a tôm lu c bay ra t trong b p, c u khoái chí đung đ a chân. Ba ngày li n trang tr i Cát-thun n tôm
th a thích. Ngoài ra, Ê-min còn r a m t m râu tôm bán cho v ông m c s l y h m nh m xu m t lông. C u
chia ti n lãi cho anh An-phr t -anh luôn luôn thi u ti n và ngh r ng Ê-min hoàn toàn có cách ki m ti n gi i.
-Em là m t tay kinh doanh c , Ê-min , -anh nói. Và anh nói đúng. Ê-min đã có n m m i cua-ron trong h p

ti n mà c u ki m đ c trong nhi u d p khác nhau. Có l n c u ngh ra m t cách buôn bán m i là bán t t c
nh ng hình ng i g nh bé c a c u cho bà Pê-t -ren b i vì bà r t yêu chúng. Nh ng may m n thay là
chuy n đó không x y ra. Nh ng ng i g v n đ ng nguyên trên giá và cho đ n nay v n còn. Bà Pê-t -ren
c ng mu n mua kh u súng g c a Ê-min đ cho c u bé ghê g m nào đó mà bà bi t, nh ng chuy n đó c ng
không x y ra. Th c ra Ê-min nh n th y là c u đã quá tu i ch i súng g nh ng c u l i không mu n bán nó.
Thay vào đó c u treo nó lên t ng kho d ng c và dùng sáp đ vi t lên đó dòng ch : "Quà t ng c a anh Anphr t". Anh An-phr t c i phá lên khi nhìn th y nó, nh ng có th nói là r t ph n kh i. Ê-min luôn đ i cái m
- Trang 20


l i trai, c u không th làm gì n u không có nó, và c u th m chí còn đ i nó hôm đ u tiên đi h c. úng, đã
đ n lúc Ê-min ph i đi h c. C làng L n-n -béc-g h i h p nín th . Ch Li-na không ngh là tr ng h c s
làm cho Ê-min ngoan lên.
-Nó s làm lo n tr ng h c và s dí l a vào cô giáo m t, -ch nói. Nh ng m Ê-min l i nghiêm m t nhìn ch :
-Ê-min là đ a bé ngoan, -bà nói, -tôi bi t là nó đã dí l a vào bà v ông m c s hôm n , nh ng nó đã ph i
ng i vào kho vì chuy n đó r i còn gì, cho nên không c n cô ph i nh c l i chuy n y lúc này.
Hôm Ê-min ph i ng i trong kho d ng c vì chuy n x y ra v i v ông m c s là ngày 17 tháng 8. Hôm đó, bà
ta t i Cát-thun đ xin m Ê-min m u thêu. Bà đ c m i u ng cà-phê d i lùm t đinh h ng trong lúc ng m
m u thêu. Bà ta kém m t nên ph i mang theo m t cái kính lúp đ trong túi xách tay. Ê-min ch a bao gi
trông th y kính lúp nên c u r t thích.
-N u cháu mu n thì bà cho cháu m n đ y, -v ông m c s th c b ng nói. Bà không ng là Ê-min có th
bày đ m i trò, và cái kính lúp qu là m t th lý t ng đ bày trò. C u không ph i m t nhi u thì gi đ phát
hi n ra nó có th dùng nh m t chi c kính nhóm l a. Khi m t tr i r i vào m t kính, ánh sáng t p trung vào
m t đi m, đi m y sáng lên và cháy âm . Ê-min nhìn quanh tìm m t v t gì đó d cháy. V ông m c s đang
bình th n ng i đó nói chuy n v i m c u, đ u ng ng cao. Nh ng chi c lông đà đi u c m trên cái m thanh
l ch c a bà ta chính là v t đ th . Ê-min ngh r ng mu n phát hi n ra đi u gì đó thì ph i th nghi m, ch
không ph i c làm là s thành công ngay. K t qu cu c th nghi m đ c ghi l i trong quy n v xanh: M t
mùi khói bay ra t v ông m c s ; tôi mu n nói là t nh ng chi c lông c m trên m ; nh ng chúng không b t
l a th c s , mà ch có mùi khét nh là cháy. Và tôi đó, c ngh r ng Ê-min gi đây s x s t t h n khi c u
là m t hi p s dòng ch ng nghi n r u c đ y. Hóa ra ngài hi p s dòng ch ng nghi n r u đã ph i vào ng i
trong kho cho đ n h t ngày.

ó là nh ng gì mà Ê-min đã làm. Ngày 25 tháng 8, Ê-min b t đ u đi h c. N u dân làng L n-n -béc-g ngh
r ng c u s t h nh c mình đó thì h đã nh m to. Cô giáo c a tr ng là ng i đ u tiên c m th y v ch
t ch t ng lai c a H i đ ng đ a ph ng đang ng i trên chi c gh b ng ngay g n c a s . Và k l vô cùng, Êmin là ng i đ ng đ u l p. C u đã bi t đ c tr c khi đ n tr ng và c ng bi t vi t m t chút, còn s h c thì
c u h c nhanh h n m i ng i. C nhiên c u c ng chóng ph m l i nh th , nh ng nh ng trò ngh ch ng m
c a c u không ghê g m đ n m c cô giáo không th ch u đ c. ó là vi c c u hôn ch t vào môi cô giáo. Và
sau đó r t lâu ng i ta bàn tán mãi v chuy n đó làng L n-n -béc-g . Chuy n x y ra nh th này. Ê-min
đang đ ng bên b ng c ng m t con s khó. Khi c u làm xong, cô giáo khen: "Gi i l m, Ê-min. Bây gi em có
th v ch ".
C u làm theo, nh ng trên đ ng v ch ng i, c u ng ng i v phía cô giáo và hôn cô m t cái rõ kêu. Tr c
đây ch a bao gi có chuy n nh th x y ra v i cô. Cô đ m t và b t đ u nói l p b p: "T i sao... t i sao em l i
làm th h Ê-min?"
-Em hôn cô vì lòng thành kính, -Ê-min đáp. Và sau đó câu nói y d ng nh đ c nh c đi nh c l i mãi
làng L n-n -béc-g . "Em hôn cô vì lòng thành kính"
-theo tôi bi t h i đó h t ng nói v y và có l đ n t n bây gi n a: "C u bé trang tr i Cát-thun đã nói th khi
hôn cô giáo". Sau đó, trong gi ngh , m t h c sinh l n đ n b t đ u chòng gh o Ê-min.
-Hãy xem ng i đã hôn cô giáo này, -nó c i nh o.
-Ph i, tao đã hôn đ y, -Ê-min đáp l i.
-Mày có mu n tao làm l i không? Nh ng c u đã không làm l i, đó là l n đ u tiên và c ng là l n cu i cùng.
Cô giáo không b c mình v i Ê-min vì cái hôn đó, trái l i, cô r t thích. Có nhi u chuy n Ê-min làm vì lòng
t t. Trong gi ngh lúc 11 gi , c u đã ch y nháo nhào qua nhà t b n và đ c báo "Tin t c hàng ngày Xméclen" cho ông Xtôn-l Gi c-ki và nh ng c già khác nghe. Vì th m i ng i th y r ng đó là m t vi c mà c u
làm vì lòng t t. T t c các c già đ u cho r ng khi Ê-min t i, v i h là lúc h nh phúc nh t trong ngày. Có l
ông Xtôn-l Gi c-ki nhi u khi không hi u l m nh ng đi u Ê-min đã đ c. Nh ng cái chính là ông Gi c-ki và
t t c nh ng ng i khác thích ng i đó và nghe Ê-min đ c báo. Ng i duy nh t không thích là bà qu n lý.
M i khi Ê-min đ n là bà t nh t mình trong c n phòng gác mái b i m t l n bà đã r i vào h b y sói mà Êmin đào. Bà không bao gi quên đ c chuy n đó. Có l b n b t đ u th c m c không bi t bây gi Ê-min có
th i gian ngh ch ng m n a không, khi c u ph i đi h c, nh ng b n đ ng lo. B n th y đ y, khi Ê-min còn nh ,
- Trang 21


thì c cách m t ngày m i ph i đi h c m t l n. Qu là m t c u bé may m n. "Bây gi thì cháu s làm gì vào
nh ng ngày này?"

-m t hôm ông Xtôn-l Gi c-ki h i, khi Ê-min t i đ c báo cho ông nghe. Ê-min ngh m t lát và thành th c tr
l i:
-Cháu bày trò ch i m t ngày, còn ngày ti p theo thì đi h c. Thu sang. Ngày tr nên xám x t và t i h n
trang tr i Cát-thun, c làng L n-n -béc-g l n t nh Xméc-len.
-Eo ôi!
-ch Li-na th t lên khi ph i ra sân tr i lúc n m gi sáng lúc tr i còn t i nh m c. T t nhiên ch c ng có mang
theo đèn l ng đ soi đ ng, nh ng nó ch t a ra xung quanh m t lu ng sáng hiu h t, bu n t , xám x t. Su t
mùa thu đ c có m t màu xám x t; ch đôi khi m t b a ti c, ho c m t bu i gi ng giáo lý m i làm cho màn tr i
u ám sáng ra. T t nhiên b n ch a bao gi nghe nói đ n m t bu i gi ng giáo lý, nh ng h i y thì m i ng i
đ u bi t r t rõ v cu n sách Ch nh t, 14 tháng 11 ông m c s d bu i gi ng giáo lý trang tr i Cát-thun và
Ê-min nh t b trong l u T -ri-x . gi i đáp giáo lý và nh ng m u chuy n trong Kinh Thánh. V y cho nên ông
m c s ph i th nh tho ng nghe m i ng i đ c đ ki m tra xem h có th c s hi u bi t nh ng đi u đó không.
Không ch có tr con
-chúng luôn luôn ph i nghe thuy t giáo m t đi u gì đó
-mà m i ng i trong x đ o, c già l n tr đ u ph i nghe gi ng. M i nông dân L n-n -béc-g đ u l n l t
t ch c bu i gi ng giáo lý t i trang tr i c a mình mà n u bu i gi ng đó không l y gì làm vui cho l m, thì b a
ti c ti p theo đó v n c luôn rôm r . B t c ai trong x đ o c ng có th t i, bao g m c nh ng c già nhà t
b n. Nh ng ng i còn đi kh p khi ng đ c thì c ng đ n. Khi nào có bu i gi ng giáo lý, h đ u có th n no
c ng b ng thì thôi và ai mà ch ng thích đi u đó. M t ngày tháng 11, bu i gi ng giáo lý đ c t ch c t i trang
tr i Cát-thun. i u đó làm cho m i ng i ph n kh i, đ c bi t là ch Li-na, vì ch thích nghe gi i đáp giáo lý.
-Tôi ch không thích nh ng câu h i thôi!
-ch b o, -vì đôi khi tôi không bi t ph i tr l i th nào n a. úng v y, ch Li-na không th o l m v nh ng
m u chuy n trong Kinh Thánh. ông m c s nh n th y đi u đó, nên ông đ t cho ch nh ng câu h i r t d , b i
vì ông là m t ng i t t b ng. Lúc này ông đang thuy t giáo v khu v n trên thiên đàng trong đó có ông Ađam và bà -va, hai con ng i đ u tiên xu t hi n trên trái đ t. ông tin r ng m i ng i đây h n ph i bi t
chuy n này r i, k c ch Li-na, nên khi đ n l t ch tr l i ông h i ch m t cách thân m t:
-Nào Li-na, t tiên xa x a c a chúng ta tên là gì nh ? -Tho và Phrây-a, -ch v i nói. M Ê-min đ m t vì x u
h thay cho câu tr l i ngu xu n c a ch Li-na. B n 135 136 Prev Page 4 Next bi t đ y, Tho và Phrây-a là
hai v th n c đ i c a Th y i n mà dân vùng Xméc-len th ph ng t h i còn ch a có đ o chúa. Hàng nghìn
n m tr c h đã bao gi nghe nói đ n Kinh Thánh đâu.
-Cô là m t ng i ngo i đ o và cô luôn luôn th !

-m Ê-min đã nói v i ch Li-na nh v y. Nh ng ch Li-na đáp l i:
-M i th c r i tinh r i mù thì làm sao mà tôi nh đ c ai tr c ai sau c ch ? Nh ng ông m c s r t t t
b ng, ông b qua câu tr l i ng c ngh ch c a ch Li-na và ti p t c gi ng câu chuy n Chúa Tr i t o ra th gi i
và nh ng con ng i s ng trên đó; s sáng t o c a Chúa tuy t v i bi t ch ng nào.
-C con c ng v y, Li-na, con là m t phép l th c s , -ông m c s b o đ m v i ch . R i ông h i:
-Con đã bao gi ngh v chuy n đó và đã bao gi ngh r ng vi c Chúa Tr i đã t o nên con là tuy t v i
không? Ch Li-na tr l i là có và ch còn nói thêm:
-Vi c t o ra con không tuy t v i gì l m, nh ng con ngh là nh ng đ ng cong con ch c ph i làm khó l m
đ y. M Ê-min l i đ b ng m t, bà c m th y r ng c trang tr i Cát-thun ph i x u h b i nh ng câu tr l i
ngu xu n c a ch Li-na. Tình th ch ng khá lên chút nào khi góc Ê-min ng i b ng vang lên ti ng c i. Tôi
nghi p m Ê-min b i vì không ai đ c phép c i trong bu i v n đáp giáo lý. Bà c m th y x u h cho đ n t n
lúc k t thúc bu i v n đáp và có th cho đ n khi b t đ u b a ti c. M Ê-min đã làm nh ng th c n ngon mà bà
th ng dành cho nh ng bu i ti c, m c dù b Ê-min ph n đ i:
"Nh ng m u chuy n trong Kinh Thánh và nh ng câu ch t v n giáo lý m i là quan tr ng nh t, ch không
ph i là th t viên, hay bánh pho-mát nh bà t ng đâu". "Vi c nào đi vi c n y", m Ê-min khôn ngoan nói.
"Có lúc đ gi ng giáo lý và c ng có lúc dành đ n bánh pho-mát ch ". Th t v y, ph i có lúc n bánh pho - Trang 22


mát ch . M i ng i đ n nghe v n đáp giáo lý Cát-thun đ u n và đ u thích. Ê-min c ng t nh i nhét đ y
b ng bánh pho-mát r i xirô và kem. Khi c u v a n xong, m c u b o:
-Ê-min, con ngoan c a m , con hãy đi nh t gà l i giúp m . L gà mái đã b i m i su t ngày ngoài tr i,
nh ng đêm xu ng chúng ph i nh t l i b i vì con cáo đói m i đang rình n p đâu đây. Tr i đã t i và còn m a
n a, nh ng Ê-min r t vui vì ch c lát đ c ra kh i c n phòng ch t ních ng i cùng v i nh ng ti ng huyên
thuyên và bánh pho-mát. a s l gà mái đã đ ng s n trên thanh ngang dành cho gà đ u trong chu ng gà.
Ch có gà què Lôt-ta và d m con mái khác đang b i m i trong m a, cho nên Ê-min ch vi c xua chúng vào
và cài then c a l i. Gi thì cáo tha h mà đ n. Chu ng l n ngay c nh chu ng gà, nên Ê-min đ ng ng m L n
Xíu m t lát, h a s ph n l i cho nó vài mi ng th c n còn th a b a ti c.
-M i ng i th ng b th a r t nhi u th c n n d khi đã no c ng b ng, đúng là nh ng con l n tham n, -Êmin nói, và L n Xíu n n đ ng tình.
-Tao s quay l i sau nhé, -c u cài then chu ng l n l i.
Cách xa chu ng l n m t tí là nhà v sinh. H i đó ng i ta g i nh v y. y không ph i là m t t thô l ,

nh ng nhà v sinh Cát-thun có m t cái tên l ch s h n. Nó đ c g i là l u T -ri-x vì m t anh l c đi n tên
là T -ri-x đã d ng nên ngôi nhà nh c n thi t này t r t lâu, h i ông n i Ê-min còn s ng. Ê-min cài then
c a chu ng gà, chu ng l n, và gi đây, đ làm đ y đ m i vi c c u ch ng h suy ngh chút nào, cài luôn then
c a l u T -ri-x . áng l c u ph i nh n ra r ng n u c a còn ch a cài then bên ngoài, nh t đ nh ph i có ai
bên trong. Nh ng Ê-min không có thì gi đ ngh ng i. R t nhanh, c u cài then c a l i, r i nh y múa, v a đi
v a hát r t to: "tôi đã cài then c a này Tôi đã cài then c a kia Và bây gi tôi đã cài then t t c m i n i". B
c u đang trong l u T -ri-x nghe th y bài hát vui v đó, đoán ngay ra s vi c t i t . ông nh y lên và th
m c a. úng v y, c a đã đóng ch t. B Ê-min g i oang oang: " Ê-min!"
Song Ê-min đã đi quá xa r i và đang hát bài hát t sáng tác: "Tôi đã cài then c a này..." h ng hái đ n n i
không nghe th y gì c . Kh thân b Ê-min. ông t c gi n đ n g n nh ngh t th . Th t là kinh kh ng, làm th
nào mà ra đ c đây? ông điên cu ng đ p thình thình vào c a. ông đ m và đánh, nh ng vô ích. Th là ông b t
đ u dùng chân đá cho đ n khi nh ng ngón chân tr o đi, nh ng cánh c a v n c tr tr , b i vì anh T -ri-x
đã đóng cánh c a g đó quá c n th n. B Ê-min càng cáu h n. ông điên cu ng tìm con dao díp trong túi, đ nh
dùng đ khoét m t l h ng đ l n thò con dao ra g t then c a. Nh ng kh n n i, con dao l i đ trong túi qu n
áo lao đ ng, trong khi đó hôm nay ông l i đang m c b l ph c Ch nh t đ p nh t. B Ê-min đ ng đ y rít lên
gi n d su t m t lúc lâu. Không, ông không nói t c b i ông là ng i trông coi nhà th . Nh ng ông rít lên
nhi u l n v Ê-min và cái anh T -ri-x kh n ki p đã làm c a s cho c n l u. Phía trên cánh c a l u có m t
khung c a s đ tr ng. B Ê-min nhìn ch m ch m vào khung c a. Nó nh quá và ông l i đá vài cái n a vào
cánh c a. ông h m h c nghi n r ng trong lúc ch đ i ai đó đ n giúp. "Ng i nào t i đây đ u tiên s ch t v i
tao", ông ngh . i u này th t b t công, ch ng t b Ê-min ch ng t t chút nào, nh ng b n ph i hi u là ông
đang t c gi n. Màn đêm bao trùm l u T -ri-x . B Ê-min đ i mãi mà ch ng th y ai c . ông nghe rõ ti ng
m a gõ nh p trên mái nhà và nó càng làm ông chán n n. ông cáu k nh, gi n sôi lên. Nh ng ng i khác thì
đang ng i sung s ng n ti c trong ngôi nhà sáng s a b ng ti n c a ông, trong khi chính ông ph i ng i đây
trong bóng t i này. Không th đ ng đây lâu h n n a, ông ph i ra ngoài b ng đ c. Ra ngoài! K c vi c ông
ph i chui qua cái khung c a nh .
-Tao đã điên ti t l m r i đ y!
-ông nói to và đ ng d y. Trong l u T -ri-x có m t cái thùng đ ng gi y báo. ông l t nghiêng thùng r i đ ng
lên. T m cao v a đ . ông tháo cái khung c a ra không khó kh n l m. ông thò đ u qua l h ng r i nhìn ch m
chú xem có cái gì giúp đ c không. Không có d u hi u nào, mà n c m a c r i b m b p vào gáy ông r i
ch y xu ng c áo. ó là m t ch h ng m a t i t nh t.

Nh ng gi thì không ai ng n đ c b Ê-min n a. ông s ra ngoài b ng b t c giá nào, dù tr i có m a nh
trút. Khó kh n l m ông m i thò đ c hai tay và vai qua cái l , sau đó ông tr n t ng tí, t ng tí m t. "Ng i
ta có th làm đ c m i th khi th c s gi n d ", ông t nh . Nh ng đúng lúc y ông ph i d ng l i. ông đã
qu n qu i đ n tái xanh c m t. ông đá lo n x , vùng v y chân tay, nh ng m i c g ng c a ông ch đ đ p đ
cái thùng. Th là ông b treo l l ng không ch đ chân, không th ti n hay lùi đ c. T i nghi p! M t ng i
trông coi nhà th còn làm gì đ c khi n a ng i phía trên thì ngoài tr i m a còn n a d i l ng l ng trong
nhà v sinh? ông ta có kêu c u không nh ? Không. Không, b i vì ông hi u dân làng L n-n -béc-g . ông hi u
- Trang 23


r ng n u chuy n này lan ra kh p x đ o, h s c i ông ch ng nào h còn s ng L n-n -béc-g và t nh
Xméc-len. Kêu c u bây gi là đi u không th đ c. Trong lúc đó, Ê-min đã vui v quay tr l i bàn ti c và
đang c làm cho bé I-đa vui. Bé ngh là bu i v n đáp giáo lý t ng t, cho nên c u d n bé ra hành lang. Hai
anh em ch i đ trò vui v i nh ng đôi ng. Chúng đ c x p thành hàng dài, to bé các lo i. Bé I-đa sung
s ng c i rúc rích khi Ê-min s i b c b ng đôi ng c a ông m c s và b t ch c gi ng nói "do đó", "gì
n a" gi ng h t ông. Cu i cùng, nh ng đôi ng n m ng n ngang kh p hành lang. Nh ng 145 146 Prev
Page 9 Next Ê-min v n g n gàng nên c u ch t chúng l i thành m t đ ng gi a sàn nh m t ng n núi nh .
B ng c u s c nh là c u đã h a v i L n Xíu là ph n nó m y mi ng th c n th a b a ti c. C u vào b p vét
ít th c n b vào đ a. M t tay c m đ a, m t tay c m đèn l ng, c u đ i m a đ n vui v i con l n con. Và sau
đó
-ôi, tôi th t run s khi ngh v đi u đó!
-c u nhìn th y b . Và b c u c ng nhìn th y c u. Tr i i!
- i mau, c th ng An-phr t n a có nhanh chân lên không!
-b c u rít lên.
-Và b o nó mang theo m y lông thu c n đ san b ng cái l u T -ri-x . Ê-min ch y đi và quay l i cùng v i
anh An-phr t. Anh không mang tí thu c n nào c
-b Ê-min c ng không h n đ nh th
-nh ng anh có mang theo m t cái c a, đó là cách duy nh t đ giúp b Ê-min thoát ra. Trong khi anh An-phr t
c a, Ê-min đ ng b n ch n trên cái thang ba chân, tay c m ô che cho b c u kh i m a. Tôi có th kh ng đ nh
v i b n r ng Ê-min ch ng thích đ ng trên thang nh v y l m, b i vì b c u tranh th th i gian rít lên và nói

tr c là ông s làm gì v i c u ngay khi ông thoát ra. ông không h bi t n Ê-min đã quan tâm đ ng che ô
cho. Vô ích, ông càu nhàu, m t khi ông đã t nh chu t l i và s p s a c m, r i sau đó s viêm ph i theo
quá lu t t nhiên n a. Nh ng Ê-min nói:
-Không, b không c m l nh đ c đâu, b i vì cái chính là gi th nào cho chân b khô. Anh An-phr t đ ng
tình:
-Ph i đ y, cái chính là gi th nào cho chân khô. B Ê-min không th ph nh n đ c là chân ông v n khô,
nh ng ông không mu n nh n l i đ ng viên y, còn Ê-min thì kinh hãi khi b c u s p s a thoát. Mùn c a bay
ra t tung t cái c a trong tay anh An-phr t. Ê-min c ng th ng ch đ i. R i giây phút đó đã đ n. An-phr t
c a n t thanh g cu i cùng và b Ê-min ngã l n ra đ t. Ê-min v t luôn cái ô xu ng, ch y lao vào kho đ
d ng c . C u l i vào trong và k p đóng c a ngay tr c m t b . May cho Ê-min là b c u đã chán đ m c a,
ông ch đe d a m y câu r i b đi. i u quan tr ng nh t bây gi ph i có m t trong b a ti c. ông c n ph i lén
đi vào bu ng ng thay qu n áo.
-ông đi đâu t nãy đ n gi đ y? -m Ê-min b c b i h i.
-Tôi s k v i bà sau, -b Ê-min làu bàu. Và r i bu i v n đáp giáo lý k t thúc. ông m c s b t nh p m t bài
Thánh ca nh th ng l và t t c dân làng L n-n -béc-g h ng ng, gi ng cao th p khác nhau. "Gi đã h t
ngày r i, đêm đang đ n g n", h hát. ã đ n lúc ph i v nhà trong bóng t i đêm tháng 11. Nh ng khi h ra
đ n hành lang l y áo khoác, s vi c đ p vào m t h đ u tiên qua ánh sáng y u t c a cây n n là m t núi ng
n m gi a sàn.
-Ch có th ng Ê-min m i bày ra nh ng trò kinh kh ng nh th này, -m i ng i L n-n -béc-g nói.
H đành ng i xu ng, v ch ng ông m c s và nh ng ng i khác tìm ng m t hai ti ng đ ng h và sau đó h
chào t m bi t m t cách b c d c r i đi ra tr i m a. H không chào t m bi t Ê-min đ c vì c u đang ng i
trong kho d ng c đ o hình ng i g th m t tr m tám m i t . ã g n t i l Giáng Sinh. M t bu i t i, m i
ng i trang tr i Cát-thun đang ng i trong b p làm vi c. M Ê-min đ p xa xe ch , b Ê-min s a giày, ch Lina ch i len, anh An-phr t và Ê-min thì đ o r ng cho chi c cào c , còn bé I-đa ch i m t mình thích thú v i trò
ngh ch ngón tay. Cô bé làm c n tr c công vi c c a ch Li-na.
-Cô th y đ y, cháu ph i ch i v i ai có máu bu n c , -bé I-đa nói, mà ch Li-na chính là ng i nh v y. I-đa
dùng ngón tay l n t t lên váy ch Li-na, hát vang: "B c a tôi và m c a tôi Cho tôi ít b t mì và mu i Vì tôi
ph i m con l n Giáng Sinh Và khi tôi m nó, nó kêu gào". Khi I-đa hát đ n t "kêu gào", bé ch c ngón tay
vào ng i ch Li-na.
- Trang 24

m i l n nh v y ch Li-na l i kêu ré lên và c i v i bé I-đa đang khoái trá. B Ê-min nghe đ n đo n "m
con l n Giáng Sinh", li n ngh ng i và b t ch t ông nói m t đi u kinh kh ng:
-Ph i, s p t i l Giáng Sinh, nên c ng t i lúc gi t con l n c a mày r i đ y, Ê-min . Ê-min buông r i con dao
xu ng, nhìn ch m ch m vào b :
-S không ai gi t đ c L n Xíu đâu, -c u b o, -đó là con l n c a con
-b đã cho con vì con đã h a, b không nh à? D nhiên b Ê-min nh , nh ng ông nói r ng ch a ai Xméclen l i nghe nói đ n m t con l n c nh c , mà Ê-min có đ tính ch t c a m t ng i nông dân đ hi u r ng khi
nào nh ng con l n đ c v béo đ thì chúng ph i b th t, đó là lý do duy nh t đ nuôi chúng.
-Mày nên bi t đi u đó, -b Ê-min đe. Có, Ê-min bi t rõ là đ ng khác. Lúc đ u c u không ngh ra đ c câu tr
l i, nh ng r i c u v t n y ra m t ý.
-Con có đ tính ch t c a m t ng i nông dân đ hi u là r t nhi u con l n đ c tha s ng đ làm l n gi ng, và
con s áp d ng nh v y v i L n Xíu. Ê-min bi t th nào là l n gi ng, nh ng n u b n không bi t, tôi s gi ng
cho b n. ó là m t con l n b có r t nhi u l a l n con; và Ê-min, v n là m t c u bé thông minh, đã ngh ra
cách đó đ c u L n Xíu. C u gi i thích là b c u có th d dàng tìm đ c m t con l n nái cho L n Xíu, khi
đó L n Xíu và con l n nái s có hàng đ ng l n con. -Nghe xuôi tai đ y, -b nói, -nh ng th thì l Giáng Sinh
cái trang tr i Cát-thun này s ch ng có gì. Ch ng có gi m bông, xúc xích hay d i l n gì n a c . "Cho tôi ít
b t mì và mu i. Vì tôi ph i làm d i l n ngon". I-đa hát, nh ng Ê-min cáu k nh nói:
-Câm ngay câu hát v d i l n đi! C u bi t rõ là ph i có ti t l n, b t mì và mu i m i làm đ c d i l n. Nh ng
không ph i là ti t c a L n Xíu, tr phi gi t Ê-min tr c đó. Không khí trong b p im l ng h n. M t s im
l ng bu n ng t. Nh ng b ng nhiên anh An-phr t ch i th m t ti ng. Anh c t ph i ngón tay cái b ng con dao
s c, máu t v t c t ch y ra.
-Ch i thì có h n đ c cái gì đâu, -b Ê-min nghiêm kh c nói.
-Tao không bao gi đ ai nói t c trong cái nhà này h t. M Ê-min tìm m t m nh v i s ch b ng tay cho anh
An-phr t, r i anh l i ti p t c đ o r ng cào, c nh là ph i cào c khô ngay mùa đông t i r i y. T t c cào
đ u ph i đ c ki m tra xem r ng có khít không đ chu n b dùng vào mùa xuân.
-Tao đã nói r i đ y, l Giáng Sinh n m nay s ch ng có gì đâu, -b Ê-min nh c l i, âm th m nhìn ch m ch m
vào b c t ng. êm đó, mãi Ê-min không ng đ c. Ngay sáng hôm sau, c u đ p con l n ti t ki m, b ba
m i nh m cua-ron vào túi. Sau đó, c u th ng con Lu-cax vào m t cái xe tr t tuy t c , phi t i trang tr i Baxt -phôn, n i có r t nhi u l n; và c u quay v nhà v i m t con l n béo quay. C u th nó vào chu ng cùng
v i L n Xíu. Xong xuôi, c u đi g p b .
-Bây gi trong chu ng có hai con l n r i, -c u b o.

-B c vi c m th t m t con, nh ng con nói tr c, b đ ng có nh m l n đ y!
Ê-min đang cáu, th nh tho ng c u v n th , nên c u không đ ý là đang nói chuy n v i cha. Vi c đánh đ i
mông s ng c a L n Xíu t i nghi p b ng cách gi t th t m t con l n khác th vào ch nó khi n c u c m th y
kh ng khi p vô cùng. Nh ng không còn cách nào khác đ c n b c u, b i vì ông ch đ n gi n không hi u là
có m t loài l n c nh. Hai ngày li n Ê-min không t i chu ng l n, c u đ m c ch Li-na cho l n n. Sáng hôm
th ba, c u th c d y lúc tr i còn t i nh m c và c u nghe ti ng l n kêu th t thanh. ó là m t ti ng kêu đinh
tai nh c óc r i đ t nhiên im l ng. Ê-min th i h t s ng giá kính c a s , t o thành m t ô nh và nhìn qua.
C u th y đèn sáng chu ng l n còn bóng đêm v n bao trùm xung quanh. Ch Li-na đ ng khu y ti t l n đang
ch y ra. Sau đó anh An-phr t cùng v i b Ê-min d i n c sôi, c o lông l n và m th t, r i bà Crô-xa Ma-da
và ch Li-na đ ng ch gi t qu n áo r a th t. Th là đi đ i con l n c a trang tr i Ba-xt -phôn mà Ê-min đã
mua.
-Khi tôi gi t nó, nó kêu gào, -Ê-min làu bàu quay tr l i gi ng, chui vào trong ch n n m khóc n c n r t
lâu. Nh ng con ng i sinh ra là đ quên và Ê-min c ng v y. Ngay bu i chi u hôm đó, c u đã ng i gãi l ng
cho L n Xíu trên thành chu ng l n. C u c m đ ng nói: "Dù sao, mày hãy còn s ng, L n Xíu ”. Th là c u
quy t đ nh quên con l n c a trang tr i Ba-xt -phôn. Hôm sau bà Crô-xa Ma-da và ch Li-na thái th t l n
trong b p nhanh tho n tho t; m Ê-min đánh th t xúc xích, lu c d i l n và r a s ch gi m bông Nô-en r i
ngâm vào n c mu i. Ch Li-na hát: "Khí tr i b ng giá th i t bi n vào", còn bà Crô-xa Ma-da thì đang k
chuy n con ma không đ u ngh a đ a. Ê-min thích thú l ng nghe nên không ngh gì v con l n trang tr i
Ba-xt -phôn n a. C u luôn ngh là l Giáng Sinh ch ng m y ch c n a s đ n và th t tuy t v i lúc tuy t r i.
- Trang 25