Ứng dụng phương pháp thống kê trong dự báo dân số

TRUONG D~

HQC KINH T~

TP H6 CHI MINH

NGUYEN SUM

UNGDUNGPHUdNGPHAPTH6NGiffi
.
.
TRONG DU. BAO DAN SO TAl
. MOT
. DIA
. PmfdNG
/

(THANH PHO HUE: NOI
. vA NGOAI
. THANH)

Chuyen nganh : THONG KE
Ma s6
: 5-02-10

Lu4N .AN PH6 TI~N

si KHOA HQC KINH T~

Ngu6i hudng dlin k.hoa h<;>c:

Thimh ph6

GS.PTS Tntdng Van Khang
D1;ti H<;>c Kinh T~ TP Hb Chi Minh

H6 Chi Minh, nam 1994

_:,


MQC

LQC

Trang
'
LO'I

,

~'

NOI
?

I

A'

N

A

CO' B.AN

TIEU

')

A'

")

""

ChU'dng 1: CAC CHI
1.1

01

BAU

')

"-

NHAN"

A,,

A'

07

~\.I

1. 2 DAN SO VA ccJ CAU TIIEO TUOI VA GIC1I:

1.2.1

Thap tu6i:

1.2.2

Dan sb

I

08
09

trung

s

b1nh

N

A

'

A

1 • 3 CAC CHI TIEU BIEN BQNG

TIJ

~

A

10

NHIEN DAN SO

.· . '-11 .·

Cac chl t i ~u

1.3.1.1

TY

suit

1.3.1.2

TY

suit ch6t

1.3.1.3

TY

suit ch6t tre em du&i 1 tu6i(O tu6i):

muc a¢ chit.

ch6t

1.3.1.4 So s8nh

cltc

v~'

A

09

1. 3 . 1

1.3.2

chung

muc

dQ

12
12
13

c1Q

mftc

th6ng

1.3.2.2 eRe chi ti~u

th~

th~

th6ng

V~

v~
mUC

sinh

de

16

sinh de:

16

dQ sinh de:

17

s6

19

Tjr suit tlmg tl/ nhien:

21

H~

1.3.2.3

1.3.4. Cac chi tieu v~

1.3.5

11

ch6t
v~

tieu

ch1

m

theo dQ tu6i

1.3.2.1 M¢t vai khRi ni~m

1.3.3

HOC

~

A

SO VAN BE ccJ BAN CUA NHAN KHAU HQC:

~

.l'to."J

K:H:A.U

ti~u

Cac chl

'

'

muc dQ k6t hon
v~

N

A

c1Q

muc

21

ly

A

1 • 4 CAC CHI TIEU BIEN BQNG ccJ HQC

Chi ti~u

1.4.1
1.4.1.1

~

1y

bi8n dQng od hQc chung:
t!

,.,

,._1

SUdt chuyen den:

1.4.1.2 Ty

suit chuy~n

1.4.1.3 Ty

suit tang (giam)

han:

22

22
23
23

di:

.23
cd

hoc:

23


•
,

m.:t

,

Chlidng. 2 CAC · PHlUKi PHAP
?

I

1\

DAN

"'

'

SO

it

BANG· CHEf

&

1\fJ

1\

1\1

,

BAO

2.1

CHINH LY SO

DO KHAI SAI TUOI

2. 2

Pm.Jo'NG PHAP DTJ BAO DAN SO BANG PHI1o'NG PHAP NGOP,.I SUY

LI~U

1

,

2.3

,

26

v'

N

A

1

\

1

"'

?

v

PHUdNG PHAP D0 BAO D0A VAO TY SUAT GIA TANG
,

I

N

2. 4. 1 Y NGHIA KHOA
,

"

"'

,

?

"

1\,

1\

,

2.4 PHDdNG PHAP D0 BAO

DAN

?

\

?

CUA

,..,

1'/

BANG

CHET:

29
?

?

?

"'

2.4.3 CAC CHI TIEU CO BAN CUA BANG CHET:
xac suit ch~t

2.4.3.2 xac suit s6ng
2.4.3.3

S6 s6ng a~n

2.4.3.4

, ,
'
s6 s6ng trong tuoi

2.4.3.5

Tu6i thQ binh quan

?

2.4.4 BANG

"

CHET

29

29

2.4.2 LDai DAN SO

2.4.3.1

27
27

SO D0A VAO BANG CHET
?

HQC

24

tu6i

\

X

"'

VA

THE

x

33

qx

33

Px

35

lx

35

Lx

37

:ex
~

1\

38

TH0C

39

,
,
,..
'
,
2. 5 CAC PHtt1NG PHAP J4P BANG CHEl'

42

c8c nhB. dim s6 PhBp :

2. 5. 1

Phlldng phBp Iap bAng chit

2. 5. 2

Phlldng phBp I~

2.5.3

Phlldng phap Iap b/mg chit caa Vi~n

CUB

bAng chit caa nhB. dim

s6 IK)c

42

Bftc (Bek)

43

s1 Li8n sfJ N&-vd-xen-cki

&

Pa-ep-ski

47

2.5.4

Phubng phap Iap bang chit cua Bu-nha-kob-xki

51

2.5.5

Bang chit rut gQn

55


/'1

1

/II

A

1

/'1

A"'.

ChU'dng 3: UNG DQNG TIR}C TE:DTJ BAO DAN SO TP HUE ( NQI
'\

#d

~

I

3 .1.1

phl)Jll

nghifm

vi"

\.

W

A

3. 1 TIM HIEU PHAT TRIEN DAN SO

/'1

,.

THANH PHO

HUE

'\

& NGO~I

59

THANH)

(NQi ThBnh)
59

dtu.

3.1.2

Phlfr:lng

3.1.3

Kit qua

59

3.1.4

K.it

lr$1:

63

1tl

'

"

phBp

nghien

,.')

"'

N

59

:

cftu

"'

"'

If'

"

MQT 9dN Vl DAN ClJ MAU VUNG NGO~I

3. 2 TIM HIEU PHAT TRIEN DAN SO T.~I

\

THANH

3 • 2. 1

phlpn vi & Phuttng

3.2.2

Kit qua

3.2.3

Ja(t

nghi en

phBp

cftu

TP

:

80

lu&n :

84
,

/'1

A

I

3. 3. 1 DlJ bao d&n

'\

/II

I

s6

95

TP. Huti trong thdi gian dtin thee PhU'o'ng

phap

suy
nge~i

97

3.3.2

DlJ bae d&n

s6

3.3.3

DV bae d&n

s6

dva vae suit gia tang

99

dva vae bang chtit

103

3.3.3.1 Bang chuyin tu6i Nam , NU cua NQi , Nge~i
3.3.3.2 D~

thanh YP Huti

bae tre em 0-4 t nam 1994 ; tre em 0-4t & 5-9 t 1999

3.3.3.3 Dv bae d&n

s6

tp Huti thee Nam,Nu & NQi,ge~

3.3.3.4 Phan tich sd bQ dan s6 tp. Huti

...

TAI

.....
LU~
.....

LIJ:;U

103
109

'

thanh 1994

& 1999 va cac nam kd tidp

KET

80
80

DTJ BAO DAN SO TIIANH PHO HUE TRONG TH<1I GIAN Tdi

3.3

"

HUE

116
120
128

?

'THA1Y1 KHAO

131


•

'
LC1I

s6

VAn d€ dan

,

~'

NOI

BAU

la vAn d€ van boa ' vAn d€ h~n

dAt nu&c , vAn d€ sue khoe & dan tri

c~a

phuc gia dinh & ph6n vinh

dan tQc

hom nay

lai. Do do mQi ngudi dang quan tam va cac nha khoa hoc

Vi~t

Nam

ch{mg ta la mQt

cao. sv gia tang dan

s6

trong nhitng nu&c c6

va

trong tudng

cung dang quan tam

ty suit phat

triin

ta da

tri€n kinh
c6 ch~

ti ,

xa hQi c~a

dit

,

ra nhang nam

nu&c .

truong tidn hanh cuQc v~n
~

\

su&t phat tri€n tv nhien dan
nay, cong tac dan sd

tac trung tam

d~c

va

,

1960, nha nu&c

nay

titng bu&c h~

KHHGB da

thAp

Chau A

tr& thanh mQt trong nhUng cong
d~o

va Thi Gi&i,

thvc

hi~n.

s6

ty suit phat triin dan

ta tU 1950 din nay la cao.Dan sd VN nam 1951 la 23 tri~u
49 tri~u

nang

s6.

nha nu&c quan tam lanh

So v&i BOng Nam A

kha

dQng sinh de c6 ki ho~c,

KE HO.e,.CH HOA GIA BINH ( KHHGB ) nh~m

Hi~n

din nam

a

Thi Gi&i va

VN 1 64 . 412. 000

1,5 lan tang

mltc tang co

ch~m

nu&c

1976 len

nghia Ia tang han gAp doi trong vong 26 nam, nhanh gAp 1,6 1~

tang chung c~a

s6

qua nhanh dang la mQt trong nhUng nguyen nhan gay .

ra sv mAt can d6i nghiem trQng gifra nhu cau CUQC s6ng con ngUdi &
phat

dan

muc

dan

Chung Chau A.Nam 1989

s6

han nhung vful COn qua cao. ( .f;)

(S} "Dan sb cac Tlnh, Thi.mh PheJ (theo kflt qua tefng die'u tra dan
'
'
'
,
1.4.1989)",SAI GON GIAI PHONG

seJ

ngay

,so, 4 • .346 ngay .3. 7.1989,
\

tr.2

I


- 2 -

s6

Nam 1993 ,d~n

nu&c tala 70.902.000

v&i tj sugt gia tang la

20 °/oo

(1990-1995)cao hdn sugt gia tang Th& Gi&i:17 °/oo,cao hdn Chau A:l8°/oo <
Gia thi&t rAng tU nay tr& di,
v&i ty

sugt phat trie'n dan

s6

ty 1~

tang trudng kinh

la 20

o

(niu

/oo

t& la 7% m6i

tang dan s6,
d&n giam di~n

tich

canh

tac
t~

s&, .•. )' 6 nhi€m m6i tntdng,

nf).Il

thanh tham ho~

di~n

tich

xa

hQi' ..• tac dQng·t<;~c

(dUng

so

v8o nam 2028)

gi, d6 la chua n6i d&n h~u

d&n mQt h1c nao d6 se tr&

qua cua sv

do tang dan

nay lam nlul,

s6

dua

hf). t&lg

cd

lf).i v&i phat

trie'n kinh t&.

Be'

thoat khoi sv ngheo nan l~c

h~u,

t\tng btt&c dua nu&c ta l~n

ki~n

kinh ttl XB h~i

cv thi se

Th6ng thudng cac nu&c giau
triin ch~
Li~n

Hi~p

hay kh6ng phat

tv nhi~

vaa o6 tinh ch~t

c6 anh hU'&ng nhi~u

, tdnh dQ van
trie'n va ngrtQc

boa
1~

.

din s6

xa

sv giau c6

phai h8.m 48 phBt triin

va van minh di d'Oi v&i phat triin kinh t&, ch\mg ta

Hdn nua ,dan sd vaa c6 tinh ch~t

hQi
~

. Chan

xa

hQi • Bi~u

]lir;lng

cao dan sd

hf).Il,

dan

s6 .

l~i

phat

theo thdng k~

Qudc, thdi gian 1990-95, ty suAt gia tang ( /oo)cua Bulgaria la - 2

cua Phap & Nhat la 4 ,

la

cua Thuy Bie'n la 5 ; trong khi cila Phillipin

31

21 , cua Angola la 37 , cua Israel la 47 , cila Afghanitan la 67, ..• <
ae' c6

s6

I1t1;1ng va chAt l1t1;1ng dan

s6

ca'n thi~

kg hof).ch .dB, dinh clln xac c!inh gl]:n t!'ung

iiQ vin ho8 cho dan

' se

bao

dfm

>

suit n!J.y khfmg giam trong

thdi.gian t&i .th1 dan s6 nu&c te. se tlmg gip t!Oi hdn 140 tri~u
thi ddi sdng nhan dan ch!ng cai thi~n

nam

31

>

cho phat triin kinh t& theo

s6 v8 titlp tvc n&ng cao tri.nh

tcSn nhip dQ tang dan

s6

(31) UN, WORLD HEALTH STATISSTICS ANNUAL 1993 , WHO

thich hqp .
geneva :1994 Tr c- 7


- 3 -

VI

v{J.,y trong

nghien

tang dan s6,th1 v&n a~
l~c

CUu

s6

la

xac

m~t

dinh

s6

dan ,ty suAt gia

v&n d€ c6 t~m

ki ho~c

,cac

dinh theo cac rove tieu xa h~i,

c6 nhie'u ~hlio'ng

s6

dV bao dan

vl qua dV bao dan

c~nh

dan s6,ben

quan trong chiin

a:&t nu&c d~c

phat tri€n

ho~c

...

phap dV bao dan

s6

kh8.c

nhau,nhung tl,tu trung cac phlio'ng

phap nhu :

* Phltdng
* Phlto'ng

* Phuong

phap dV bao dan

s6

theo ngo~i

phap dV bao dan

s6

dVa vao ty suit gia tang dan

phap dV bao dan

s6

dVa vao bang

suy ttt dan

s6

trong qua khu.

s6

bang ch~t

la cac phuong phap chu yiu.
Hi~n

phap nao m&i t6t hdn,nhu'ng

dfl:n

ly

nay , trong nu&c va tren the' gioi ve' ~t

s6 cOa

vAn dt .quan

trQng

Ja

tuy theo ditu ki~n

slf b/mg chit

cho ta. d(l bao chi

Ja

s6,

tiit din

tltng d¢

tueJi hay Jfta. tueJi

XBC

TT.H Hue,:[l]d.~

Nam

t~ul

ngh'A
1en
~

1.~-h

TP Hue

AI

[

2J

thanh TP Hue' d€ nghien
xa

b~ng

dong
1

Quang

.

Trl

va

. Hal' xa
N

' 2
[

sJ

xa

c\tu
\

vung

nghien

CUB

no con

ma

dr.tr;lc.

c\tu, .sau do .chon mAu xa

choog toi chon mAu

1984

thi

theo gi&i tlnh

Tlt nam 1980 chung toi da chon mAu xa Thuy Phu , Huy~n

'

s6 khA

phl:ldng phap dl/ bfw

t6t hdn hcfn cA Vl ngofli tinh chinh

phlidng phap khac khong thvc hi ~n

ngo~1

dlt ki~n

bo8n c8nh thlJc te'.

Tuy nhien, trong cac phttdng phap d(l bao d&n
cd

chua c6 phtto'ng

dia pln.tong c6 du\;;lc 'ta chQn phU'dng ph&p d1,t b8o d&l

phu hQp vCii

tr~n

thuye't

8
[4]

t rt3n

bi€n ,
cUu.

Thuy Dlto'ng , m~t
...

choog t6i dang theo do 1

phu(mg
Nam

Httdng

N~i

1990

2 xa

Thanh
chung

vUng

go

trong

18

d~n

xa
J{

wng

nay

[3].

phU'dng n~i

toi chQn mAu 6
d8i ) '

Thuy ,

cua

Nam 1993 chung toi chon mdu them 2

xa ( 2
Tlnh

xa


- 4 6

V. B5ng bang IT Hue' xa Thu.y Phtto'ng , H. Htto'ng Thuy [
[ 7]

Vang

cac m£u nghi~
hi~n

c&u tr~n

, trttc':lc he't chting toi

cong tac dan s6 va ke' ho~c
hinh ph~

boa gia dlnh.Bia phUdng n~m

ti~n

hoa gia dinh va cac phuang

th!ch cho cac ba m~
phUdng ti~n

dao t~o

ke' ho~c

hi€u va chl cho hQ

v~n

tlnh

can bQ y te'

vt

each lam cung nhu cung c~p

dQng d€ cac ba m~

l~i

ki OO.,ch vCii tAt c!

cho hQ

boa gia dlnh.Cac

cac d6i t~g

trong di~n

d6i tuong dang kY ke't h6n

dQng sinh de c6 ke' ho~c,a
mvc tieu sinh de

d~c

hoa gia dlnh ' d€ giai

rna hQ th&y thich hQP trong c6ng tac ke' ho~c

can bQ y te' da kien trl

~

giup cho dia phttong thl,tc

nu trong !Ua tu5i sinh de d€ c6 ke' ho~c

ke' ho~c

v~

xa Phu Dtto'ng, H. Phu

J &

mAt

ich tru't1c

hie~

va chAP

va !Au d8.i.B6

la ke't qua thvc te'.
Ngoai ra, t~

cac m£u nghi~

cUu tr~n

nam ,mt d€ danh gia tueJi thQ trong thdi
,,

de

ttng

v~

I

I

I

k.Y

tlnh d~c

\.

I

I

·~.

d1,t bao, thanh ph6 Hue' la thanh ph6 thu6c Tlnh Thtta Thien Hue',
tach ra t~

Tlnh Blnh Tri Thien nam 1989. Thanh ph6 Hue' tr~
d~c

go'm 18 phttOng nQi thanh va 22 xa ngOEJ.i thBnh nay
NQi thanh va 5 xa ng~i

thanh .Cac xa ngo~i

tru&c day nay tach ra d~c
r6ng l&.n hdn thu6c

nh~p

tinh Blnh Tri

c~

&Hue'

Tlnh Th~a

Thi~n

nay chl.ta d~c

die'u chlnh l~i

cu .

,d~c
Do

Quang

Tri,

ke't qua t5ng di~u

Hue'

tach ra ttt huy~n

cu

d6 , bie'n d6ng v$ cd

thanh·Pb6 Hue'

nay chuy€n ra tlnh
Thien Hue') nen

lan c~

dAy

tach ra la 18 phttOng

thanh khac cUa Thanh ph6

cac huy~n

hQc 16n khi tach Tlnh,tach Huy~n,tach
can bQ

ra cac bang che't cho

qua VB cac vUng dja Jy khac nhau

dl,lng cho cfulg tac dl,t biw dAn so tluinh pho

d6i t~g

l~p

chting toi

nhi~'u

hQ gia dlnh

Quang Blnh hay v~
tra dan

cac huy~n

s6 1989 da

theo ke't qua ddn vi hanh chanh mc':ti.

Ian

xa

ly


- 5 -

s6 cho thanh ph6

Do a6 vAn a€ dV bao dan

Thaa Thien Hu~

pM

vAn hoB nMn lOFJi

II'

rAt c~n

vita dl.tr;1c cong nh~

ti , ... va

tren k~t

Tom l~i

ia

di

ChUng t6i se CO ki~n

,

II

slm

y t~

'

nghi

v€

vAn d€ giao dvc, ...

, do yeu cau buc thi~

CUu CUa chung t6i trong

cua dia phU'O'ng & ta cac k~t

)

cUng vai

luan an nay d€ c~p

d~n

quA nghien

(da ap dvng cho COng tac k~

10 nam qua

gia dlnh cua dia phuong

vi vay

s6 , vi

dinh c6ng tac giao dvc '

quA dV bao dan s6

d€ str dvng lao d~ng,

dfm

s6 thanh ph6 trong tU'O'ng

xac dinh gan dUng dan

lai theo nh6m tu6i va giai tinh d€ ho~c

tlnh

<4 > ) •

nam 1995

Hu6 lu -t:Ong t8c dl/ b8o

mot trong cac nguyen nhM la thanh ph6 Hu~

v~

la cAp bach ( hi~n

chl dV bao dan s6 cho toan tlnh d~n

Ngoid ra , ch{mg tf>i ch9n thlmh

kinh

Hu~

k~t

nhltng n~i

ho~c

hoa

qua t6ng di€u tra dan s6,chUng

dung sau

- Cac chl tieu cd ban nhan khiu hQc
- vAn d€ dV bao dan s6 va bAng ch~t.

- Ung dvng thVc ti : dV bao dan s6 thrum ph6 Hue'

A~
,
Trong 1Ut;J-Jl
an

,

cac coag tr1nh nghi~

r chung

( 4->

toi ch1 li~t

"DAN

,

CO C8C dt~-U

,ff

,

OlOC

CUu CU8

'

'tll

[

11

ch{mg

.IH{
uc::n

[

91 1'
8

tf>i 1i8n quan

k8 li cu6i tom tAt 1ufJ.n

an

,

C8C

(n~i

g h 1•

dt6n ~

va ngo~i

h' 11'A
.IH{
c::n quan uc::n

C U

tai

da

cf>ng,b6

J •

so TiNH WA: THIEN
IIUi " , k~t qua dieu tra toan di~n
CVc Th6ng Ke ThUa Thien Hu~
, 4- 1992 ,

01.4.1989 , Hu~

thanh)

thC7i diim
trang 188


- 6?

I

ChU'o'ng 1: CAC

''Nhan

khiu

h{Jc

Ja

")

,.,..

CHI

TIEU

khoa

h()C

CO

,.._

BAN

CO

tieu

JlltlC

dtc ddn vj dan crt v&i uti tien t!Q.t vao blnh di~n

Bo

la mot trong cac dinh nghia

VI

,.~

NHA.N"

sat

quan

s6

KH.AU

HOC

vB

gi/J.i

pbBn

]lfr;lng".

cac nha nhan khgu hQC

kh6ng th6ng nh&t

mot dinh nghia chung mang tinh cUng nh!t cua n6, hQ chi d6ng y nhitng tu dau
tien cua
l:.d a.11

dtr

"'
•••
Cu.

ki~n

dinh nghia:
II

(

1

phan con l~i

)

dinh l~g

:

s6

ngut)oi hi~n

D&n s6 la

Nhan

II

khiu

la

h.Qc

khoa hQC nghien CUu cac ddn

cua dinh nghia phai d~c

s6 ,

dan

di~n

ciu

cd

va

d~

di&n titffl

trong illQt do'n

c~p

xutlt

din

vi

nhUng

nJ4p.

vi dia ly vao mot thOoi di~m

nghia la mot luc nao d6.
Mot

cd

cti.u la

slJ phan

M

s6

mQt dan

theo mot tieu chuin.

Ne'u tieu chuin la tu6i tac la ta c6 m¢t cd du
la

gi&i tinh

theo dia

ta c6 cc1

tu6i tac,

cAu nam nit, ndu t ieu chuin la
mi~'n

ndu tieu chuin
xft

ta c6

cd

ciu

ly ; ...

Nhiing tieu chugn

cd

cAu thttCtng dtmg trong nhan khiu hQc:
- Lua tu6i.
- Gi&i tinh.
-DAn toc.

- Nong thon, Thanh tht.
- Trlnh do van boa.
- Nghe'

nghi~p.

- Ton giao.
- Dan toc.

(1) Tabutin , D. ,PnAN GIAI DAN

so HOC , Nguyln Sum

dich

(s!t

Y

ri Qulmg

&

PhQJJJ Nhrt Bai

Nam Ba

Ning, 1992)

tr • 9


- 7 -

- Con ccli.

A'

,('1

,

\

Dien tien xuttt nhap gom:

xuit
ki~n

la sv kien rdi b6 don vi dan cu g6m

s6

ch~t

khac.
~p

ki~n

la sv ki~n

bucrc vao ddn vi dan cu g6m s6 m&i sinh ra va s6 ndi

khac ae'n .
Cac

s6

hay 5

lrtQng tren do

Jdr

h.tdng trong tt'tng thdi

xac cljnh thl.l'dng

a€ danh gia Cd cdu m¢t dan
cac Y kie'n 1ien quan d~n
sach h~

nay, h~u

tit

nam

nam .

v&i phtrdng phap th6ng ke, ta phlm tich nhitng d& ki~n

~

la 1

s6, ai

lUr;tng

c6 d~c

ciitlu tra dAn

s6.

s6

*
~

*

TMng ke dlm

s6 thllltng xuyen) .

so sanh v&i dan s6 ndi khac ,ad a~

ke' hOf,l.Ch hoa gia al.nh hay dl,f bao iJAn

tjch cho ta cac bie'n

he't (nhdt la nang

c6 sinh, t&

than) s6 sach ghi

n~u

tt1

xuAt

seJ, ...

ghi chep t6t,

nhung hi~n

chep nay sai so v&i thVc t~

5 - 10 % .

Bie'u tra dlm

trong qua

s6 VB ditlu tra thlurl do dVa vao tri nh& d€ thu nh6,p dlt

khu nen

c6 gi&i hf.l.fi.Vi vay,ta ph!i dung

thuat aitlu chlnh (
1. 1

1\

""'

tt.'

18

kY

ki~n

thu6,t dieu tra va lf

) •
'A~

MQT SO VAN BE crJ BAN CUA NHAN KHAU HQC:

MQt trong nhltng m~c

tieu chinh cua nhan kbiu hQC la xac ainh

s6

dan va sV

( 18) US , METHODOLOOY OF DEMOORAPHI C SAMPLE SURVEYS , US Pub 1i cat ions ,
sales n° 71 XVII.2


- 8 -

phan bd cua n6 theo gioi,tu6i, tinh tr~g

h6n nhan, ... n6 m6 ta tinh tr~ng

s6 trong mQt thdi digm nao d6.

dan

Nhung dan

s6 cua mQt nu&c luon
bi~n

dQng:

thdi gian, tre Sd sinh Vao di,n~

ch~t

ciu true dan

s6 thay d6i theo

ra di,s6 dan di

d~n

CU

hay di

cu di.
Bie'u

ctl.n

jr lB tlnh

ll1U

trf)Ilg d&n srf vB sl/ biin

J&n nhau: C&u true dfm srJ hi~n

t~i

Q~C

dQng

d&n

xac djnh bbi Sl/

srf

tac

d¢ng

t1ch Juy cac

biin

crf trong qua Jch{t VB lB cai srtdn. cd blm cho Sl/ biin d¢ng tU'dng lai.

s6 dan va cac

* Thdi
* Lich

bi~n

c6 nhan khiu lien quan

s6, ...

gid, ngay t6ng ditu tra dan

trinh

la sv phAn b6 trong thdl g1an ke tu b1en co goc
\.

I

\.•

Thdi gian

•

'\.

•'

ta khi sinh (bi~n

I

I

c6 gdc)
d~n

thdi

tu tu6i

X d~n

tudi

tinh tu6i.

each

tinh-tu6i trong nhan khAu hQC la tu6i trQn nam
gQi la d~

X+l

thdi gian Mng:

diim

Tu6i la m6t lich trinh
diim c~

d~n

tu6i X •
d~n

* tre em 0 tu6i g6m nhUng tre ta khi sinh

nh~t

sinh

tru&c ngay sinh nh~t

d~u

th& hai.

*· ..
~

A

~

'

~

'

I

1.2 DAN SO VA cd CAU THEO TUOI VA Gld!:

Dan

s6 va

lien quan d~n

cd

- TY
1~

cAu theo

tu6i va gioi

ti$m lvc cua dan

tre em so v&i dan

s6 dan
ho~t

d~ng

kinh t~

la di$u quan

trQng

d~c

bi~t

\

,

Vl no

s6:

s6 n6i len ganh
n~g

trong.tuong lai.

hi~n

nay cua giao dvc va


- 9 -

- so

I

phv nu trong lua tuoi sinh de (15 - 49t) va mot s6 y~u
N

,

'

t6 khae xae

'

dinh s6 tre em se ra dCii trong nhi'tng nam sAp d~n.
d6, sau s6 dan,

Do

qua d~u

edu true theo

tien eua di~u

trong nhUng k~t

tu6i va gi&i la mot

tra dan s6.

Tit cu9c die'u tra dan s6, thbng ke s6 sinh,
eli din cho ta u6'c llir:;lng c&u true

s6 chit, s6 dan di eli di, di

dan s6 theo tuefi

va

gi&i tf)i m9t thdi

gian khac

1.2.1 Th8p tu6i:

Trinh bay bang biiu d6 e&u true theo tu6i va giai ~c

gQi la thap tu6i.

Khi trinh bay thap tubi:

* s6 ngrt{ti
phai

d~c

tr~

khong

ro

di

tuffi khong

trong

t6ng

thi tdnh bay tren thap

s6 nam va nu,

tu6i'

hay phan ph6i trong h~u

he't cae lua tu6i theo c&u true tu6i va gi&i (nghia la s6 tuy~
dch, ty 1~

nhu v~y

d6i

thay

thi khong).

* L&a tueii cu6i ci.mg thudn.g I a "16p h&" (hay ltta tu6i heY) , dan s6 cUa n6
phai chia cho nhie'u ltta tu6i (tuy y nhU'ng khong thi traoo d~c).
cac h~ t

Hinh dang t6ng quat cua thap tu6i c6 hinh thB.p

cang gia

cang giam di do t& vong.
Ngoai t& vong ' cac hi~n

t'ltQng khac anh hudng de'n thap tu6i: VAn de' sinh

san la ngu6n g6c cua mQi the' h~,

slJ di dan c6 the' thay d6i s6 ngUOoi m6t

vai lua tu6i va gi&i tinh.
Thap tubi la kit qua hi~n

dim. N6

thi hi~

1.2.2 DAn

s6

tq.i elm m.Qt thi kjr sinh

lmh hrtitng hi~

tq.i cUa. cac bit!n

slm,

c6 qua

va di

tit

vong

81

thi dan s6

khft.

trung blnh:S

Ne'u ta c6 dan s6 d~u
trung binh s cua nam.

nam la So va dan s6 cu6i nam

la


- 10 -

So + S1

s

* niu

s6

ta c6 dan

t~i

trong nam

S1,S2, ... Sn ta c6 dan

( 1.1)

= ---2

s6

cac

thdi

aiim each o~u

trung binh:

(1/2) So+ S1 + S2 + .. + Sn-1 + (1/2)Sn

s =

nhau So,

/

( 1.2)

n

* niu khoang each gitta cac thdi aiim trong nam khang each oeu nhau thi
dan

s6

trung binh trong nam

-s = ---------------------

( 1. 3)

i=1

s6

m:
ai:

si

o~i

khoang each .
l~g

khoang each

,i=1,2, ... ,m :dan

s6

trung binh cua cac kho8n8 each a6.

* Niu khoang each gitta cac thdi kY dai ta c6 dan s6 trung binh

s

S1

=

- So
( 1.4)

LnS1 - LnSo

I

'

A

~

A

1 • 3 CAC CHI TIEU BIEN BONG

sv

biin dong dan

s6

A

A

N

TfJ NHIEN DAN SO

n6i chung ouqc chia lam 2 lo~i:

Bidn OQng tV nhien va bidn dQng;

cd

hQc.

Biin a¢ng tv nhien la sv biin a¢ng dan

s6

do sinh,

chit, kit han va

ly

han, tuc la do nhUng nh&n t6 lien quan oin tai san xuit tv nhien cua


- 11 -

dan s6
Biin a¢ng cO' hoc la bi~n

a¢ng dan s6 do di dan ra kh6i dan s6 hay di dan

vao dan s6 .
1.3.1 cac ch1 ti~u

Muc dQ ch~t

v$ mltc ciQ chit.

la hi~n

nghien cltu.

tUQng nhan

la vlin ae' quan ·. tam himg d~u

day ciing

tho'ng ke va nha nhan khfit:c vao th~
cn~t

T:V sulit

tad~

c~p

ty sulit ch~t

KY
thu~

ty sullt

thea dQ tu6i hay
s~c

ai

ben nhlit

se ae' c~p
1.3.1.1

d~n

d~n

thea tu6i.
ch~t

chung

(moi lua

tu6i) r6i d~n

lua tu6i .
sv ki~n

ta

ch~t

la

bang

ch~t

ta

chit chUQg:m

la

chung ( gQi t~

ty suAt ch~t

cua dan s6 trong m9t nam ( M ) so v&i

trong nam d6

nhitng nha

chl10'ng 2.

T.Y suit

Tj su!t ch~t

mo

cua

ky XVI I.

luon 1u6n khac nhau ro r~t

Tru&c hit,

trong nh&t rna chung·ta c~n

khgu quan

) la ty s6 giua s6 ch~t

s6

s6 dan trung binh cua dan

: s
M

= --

m

N~u

TY

su!t ch~t
so' ngUdi ch~t

thueng tinh thea
thu th~p

0

( 1. 5)

s

/oo

trong thdi khoang T kh6ng trQn m9t nam( l&n hO'n

hay be thua 12 thang ) thi ty sulit ch~t

chung se d~c

tinh thea c6ng thuc:
'1

M

m

= -_-

( 1. 6)

T S

M: s6 ngUdi ch~t
Ching h~n,ty

sullt ch~t

la 8,5 °/oo thAp thua

trong khoang thdi gian T

VN 1992-95 thea uac tinh cua Lien Hi~p

ty suAt ch~t

cliu dan s6 nu&c ta tre .

th~

gi&i:1992-95

la

9,2

Qu6c

<

31

° /oo do cO'

>:

I


- 12 -

* TJr suit
s6.d

chit nS:y hoan toan

day ta do Jztdn.g

kho!Qg trong dan

s6

1~

ma ta xet

xay ra ( nhi~'u

ty 1~

thay vi

nao d6 so v&i toan dan

* T]r sutlt
* Tjr sutJt

c6

bi6n

tY.

khac v&i

hay it)

cua mQt

s6

theo ~

chung

ty suit che't theo d¢ tu6i
X : Mx '

d~c

tinh

nllm.

c6 nghia chung chung nen vi~c

suAt che't nS:y gilta cac mt&c CM dUng phUO'ng phap t~

dQ tu6i

mM thdi

s6.

chit nS:y chi

Khac v&i ty suAt che't

trong

ca nhan theo mQt

chit na:y 1ien quan de'n kho!Qg thdi gian ~t

1.3.1.2 Tjr sutJt chit

trong c!u true dan

so v&i

so sanh ty

gQi 1a "chuAn thuM"

tutli

&tren,

la

ty

s6

d6i v&i m6i tu6i (hay 1Ua tu6i)

s6

gilta

s6
n~i

ta c6

che't trong mQt nam cua

dan trung binh CUa dQ tu6i

X :

Sx

nam d6 .

Mx
mx = - -

( 1. 7)

Sx

TY suAt che't thee dQ tu6i rAt cao trong lua tuoi 0-4 sau d6 giam rAt
nhanh de'n thAp nhAt la 10-14 tu6i,

r~i

tang d&t & tu 50-54 tu6i che't tang

nhanh hdn.
cUng mQt lua tu6i, ta thAy ty suit chit

n8lll

sau 50 tu6i.TJ suAt che't con thay d6i theo ngh~

gi&i cao hdn nit gi&i ,
nhi~p,QC

nhAt

la

thuc dj.a dlt, ..

1.3.1.3 Tjr sutlt chit tre em du&i 1 tutli (O tutli):

T&

vong 0 tu6i 1a t~

vong tu khi

sinh cho de'n khi mUng 1~

(31) UN, WORLD HEALTII STATISSTICS ANNUAL 1993 , WHO

sinh nh~t

dS:u

geneva :1994 Tr c- 7


- 13 -

tien.Ty suit chdt tr~
· phat

em

la

&cac

ty suit chdt quan trong nhit

nu&c

dang

trign .
mo ) d~c

Ty suit chdt 0 tu6i

dinh nghia:

Mo

mo = - - - - - -

( 1. 8)

( 1/3 )NI + ( 2/3 )No

s6

Mo:

tr~

em chdt khi chua mUng

1€ thoi noi trong mot nam.
N1:S6 tr~

em 0 tu6i sinh nam tru&c

rY

suit n§.y 18. m9t ch1 tieu ttJt

tri€n

kinh ti

xa

\

vong

tu vong theo lua

n6i chung va no tuy thuoc vao

1: Hai dan

s6

,
true

Lll'a tu6i

phat

chi cho

ciu true dAn

s6

true tu6i mc;,t

nooc

biit tlnh hlnh

theo

tu6i.
suit chit chung

nao d6.

d~n

cung ty suAt chit theo lua tu6i nhu nhau, nhung ciu
/:!.

suit chit
theo
lua tu6i
0
/oo
(1)

rna

tu6i

tu vong cua cac nu&c v&i ty

ta phai "chuin hofl" theo mot cAu

TY

a$

tlt vong:

no do, mu6n so sanh muc do

Bang

va vin

ty suit chdt chung(ty suit chdt toan tu6i)ty suit chdt nay

khong cho ta bidt muc do
t~

tlnh trf)ng s&c kho~

hf;i cua m9t dja phlidng, m9t mt&c.

1. 3 .1. 4 So sfmh mftc dQ

Chung ta tra l~i

ai biit

nam nay

"

No:

soK

(CTDS

)

,
.'1.
khac
nhau ( v1 dv cua
R.Pressat
I

nu&cA

s6

dan theo
lua tu6i
(2)

s6

( 34 )

nu&c B
chit
(1)x(2)

s6

dan theo
ltta tu6i
(3)

s6

chit

(l)x(2)

0 - 19

2

2500

5

5000

10

20 - 59

4

5500

22

4500

18

40

2000

80

500

20

10000

107

10000

58

60 +

CQng

)

1

- 14 -

TY

su&t

ch~t

chung

That ra, sV khac

hai nu&c nay rAt khac bi~t

bi~t

cua
nay

t~p

trung vao hai

nh6m:

10,7°/oo & 5,8°/oo.

t

Nhom tre 0-19t va nh6m

~0

gia tren 60 t .

m

Nhung ndu mu6n so sanh cac ty suit chdt chung '

ta phai so

sanh tren cling

1h

mot c&u true

cd

ban ta gQi la "chu~n

thuat".

Bang 2: Hai nu&c A va B c6 ty suAt ch~t

theo lua tu6i khac nhau va CTDS

c

khac nhau:
I

Lua tu6i

TY suit
ch~t

NlttB

cAu true

theo Hta tu6i
o/oo

(

I

Nltt A

TY suAt

'.0
ch~t

cAu true

dan s6

theo !Ua. tu6i
o/oo

260

15

420

5

240

dan s6

-~

I

t,4

;(

:hu~n

0 - 14

6

15 - 29

3

200

30 - 59

10

420

11

295

60 +

50

120

55

45

CQng

ai

1000

1000

·

0

B

1

so sanh tu vong 2 nu&c, tru&c hit ta tinh ty suit chit nguyen:

NU'&c A:

1
(260x6) + (200x3) + (420x10) + (120x50)

DlA

= ----------------- = 12,36

0

/oo

1000

ty

Nti&c B:

(34) Pressat,

R.

L'ANALYSE

DEMOGRAPHIQUE,

Paris:

Presses

ll'

universitaires de France , 2e ed. 1969 .

::

:t


•

- 17 -

v€

Nghien cUu t6ng quat

sinh d~

phv n~

cua mQi

va sinh d~

theo lUa

tu6i phv n~.

han. B6i v&i cac doi

Sinh
s~

v~n

d~

VQ

tu nhien la sinh

d()ng lien quan d~n
Sinh d~

su m!n d~

b~ng

khong

thi~u

d()ng

nhung khong co k~t

sinh d~

co S~

han thi ta

sv v~n

c6

co can thi~p

m6t phUdng phap hUu hi~u

la kha nang d~

su vo sinh la s~

d~

sinh d~

co kiim soat la s~

d€ sinh d~

khong co gidy k~t

ch6ng

v~

1. 3 .2. 2

cac ch1 ti&u

cua con ngUdi trong vdn

nao do .

thv thai cua m6t phv n~.
la xac

trong m6t chu ky kinh nguy~t.

··sl,t VO sinh ho~C

CUa dQi

thfJng thutmg

VC)

mUc ci9 sinh
v~

em co

thi

chong khong thi CO COn.

de

Tt suAt sinh chung:n
T.Y suit sinh chung(gr;i tAt 18. ty suit sinh) la ty s6
·~

hay c6

quA.

Trong quan diim cua thuye't T&n - Malthus{-sl,t thiiu vAng tr~
qua· CUa-·hO~

d~

sinh

kha nang thv thai . Kha nang sinh d~

sudt thv thai cua phv n~

la k~t

sinh d~

gi~a

s6 sinh ra

trong m6t nam ( N ) so v&i d&n trung b!nh nam do ( S )
n

chin h~
,

nude

1990-1995 sudt sinh cua

ta la' 29,20 /oo ( 3 1 ) cung nhu
N

th~
J.

ty

gi&i

N

=

( 1. 9)

s

la 26 °/oo va sudt

sinh cua

1.~
suat chet, chung ta pnui
tb4n trqng khi
I

I

1

so sanh sudt sinh v&i mhau vi sudt sinh nay phv thu6c vao cdu true dan
t l.nh tr~
N~u

s6

tr~

han nban ( ke't Mn s&m hay mu()n , m~t

do

s6, vao

ke't hOn cao hay thAp ) .

em sinh ra duoc trong thai khoang T khong trQn m6t nam (l&n hdn

hay nh6 thua m6t nam) thi ty sudt sinh chung se dUC)c tinh theo cong thuc:
}

{31)

UN, WORLD HEALTH STATISSTICS ANNUAL 1993 , WHO

~enva

:·. '·' I

: . ''. :··

l.:nt vtEl~

'· •.

_~ 1.,~_:

=" \. .

~F-"c

,._

5hu r, .,·nj~

II -- .A1\)
.,.....

~:;.

I ,., ••. ,•

:*"

t
'

--


- 18 -

n=

N

s6

s

dan

N
--

( 1. 10)

T S
tre em sinh ra trong thdi khoang T.

s6 trung blnh trong khollng T

T: do dai thdi khoang T quy theo ddn vi nam .

*TY

suit sinh chuy~n

m8n:F

s6 t6ng s6 sinh trong mot nam (

Tjr su(t sinh chuyen mfm la ty
v&i t6ng
trong

s6 phv nfr trung blnh

di~n

t~

15

- 49

tu6i nghia la

N )

so

s6 phv nu

sinh de.
N

F=----

T6ng

N

~s
Theo L. Henry (
d~n

ngUdi m~,

d~n

33

> sinh

san

s6 tre em sinh trong nam.

so~phv

toftg
15 - 49 tu6i.

la mot sv ki~n

(1.11)

dinh li~n

nuNtrung bifih tu'

d~n

tre chao ddi

gia dlnh .

*TY suit sinh theo ® tu6i : Fx
Trong thvc t~

, ta th~y

l~a

tu6i

19 - 20 t

kha nang sinh con

cao

(nhung d6i VOi cac nti&c Van hoa cao 19-20 tu6i con di hQC chua de dU9C )
sau 25

tu6i kha nang sinh con giam di mot each ch~

45 tu6i kha nang dAn d~n

TY
su~t

Khi phv nu tr~n

o.

sinh theo do tu6i cho

(33) Henry, L. ,

ch~p

DEMOGRAPHIE :

ta kha nang sinh de cua phv nu
analyse

et

modeles

&do

tu6i

Paris : librarie
Larousse 1977


- 19 -

nh&t ciinh
Nx
Fx

=-- - -

( 1. 12)

Sxntt

Fx

:ty su~t

sinh

&ciQ

tu6i x

Nx:S6 tre em do cac phv nit
trong

1

&ciQ

tu6i

X

sinh ra

nam

Sx nit s6 phv nit trung binh trong ciQ tu6i x
Nghien c&u ty suit sinh theo ciQ tu6i theo tu6i la ciieu c£n thidt

vi

kha nang sinh cie cua phv nit thay ct6i theo tu6i,nh!t la cac nu&c kh6ng
thVc hi~n

sinh cie c6 kd ho~c

.

Kha nang sinh cie tuy thUQC vao tu6i ngUdi m~
Sd tre em ra ddi

.

tuy thUQC Vao tu6i luc kdt

h6n va thdi

gian d6i

lua sdng v&i nhau.
That vay v&i mQt lua
vao thdi gian k~t

tu6i nao d6 cua phv nu,muc dQ sinh de tuy thUQC

h6n .chAn h~n

, hai nh6m cung lua tu6i 25-29 tu6i,nhung

muc ciQ sinh cie khac nhau do nh6m kdt h6n tru&c 20 tu6i va nh6m kia kdt h6n
sau 20 tu6i.
1. 3. 2. 3

$

s6

tai slm xutit diJn s6:

a/ Tai san xu!t dan s6 la mQt
thay ct6i thd h~

ae' cianh
dan sd: H~

cu b~g

thd h~

gia muc dQ thay d6i

qua trinh

l~p

thuang xuyen qua sV

m&i.
nay ta dUng chi tieu h~

sd tai san xu!t dan s6 la:

~Fx

x=15

b/ $

l~i

s6 tai slm xutit diJn s6 khbng thu!ln :

sd

tai san.xu!t


- 14 Ty

sufit

ch~t

chung

That ra, sV khac

bi~t

hai nu&c nay rfit khac bi~t

cua
nay

t~p

trung vao hai

10,7°/oo & 5,8°/oo.

nh6m:

Nhom tre 0-19t va nh6m

gia tren 60 t .
Nhung n~u

mu6n so sanh cac ty suit ch~t

m6t cfiu true

chung

ta phai

sanh tren CUng

SO

banta goi la "chuin thu~".

cd

Bang 2: Hai nu&c A va B c6 ty sufit ch~t

theo lua tu6i khac nhau va CTDS

khac nhau:
I

I

mtt!A

Lua tu6i

TY

suit ch~t

Nltt B

ciu true

theo 1\:ta tu6i

o/oo

dful s6

TY

suit ch~t

ciu true

theo Hta tu6i
0

dful s6

i(·

Joo

0 - 14

6

260

15

420

15 - 29

3

200

5

240

30 - 59

10

420

11

295

60 +

50

120

55

45

CQng

a€

~,

1000

so sanh ta vong 2 nu&c, tru&c h~t

1000
ta tinh ty suit ch~t

nguyen:

NU'&c A:

(260x6) + (200x3) + (420x10) + (120x50)

D1A

= ----------------- = 12,36

0

/oo

1000

Nli&c B:

(34) Pressat,

R.

L'ANALYSE

DEMOGRAPHIQUE,

Paris:

Presses

universitaires de France , 2e ed. 1969 .

I


- 15 (420x15) + (240x5) + (295x11) + (45x55)

fiB

----------------------------------- = 13,22

:

0

/oo

1000

Sd bQ ta th&y ty suit ch~t

tu6i khac nhau. Do do,

chung nu&c B c6 cao hdn A. Tuy nhien , CTDS thea
dd so sanh muc dQ t~

ta chuydn v~

vong 2 nu&c,

mot

cdu true chu.in:

* N~u

ta chon CTDS nu&c B lam chuifl thi ty suit ch~t

chungA:

(420x6) + (240x3) + (295x10) + (45x50)
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - = 8,44

Ta thiy nu&c A c6 ty

1000
8,44

suit ch~t

0

I

0

/oo

\

/oo thAp thua nhieu so v&i

nu&c B:

0

13,22 /oo .

* N~u

ta chon CTDS nu&c A lam chu.in thi ty suit ch~t

chung nu&c B:

(260x15) + (200x5) + (420x11) + (120x55)

-------------------------- = 16,12

0

/oo

1000

Ta cung thiy ty suit ch~t
ch~t

cao hdn nhi~u

nu&c B 16,12 %.

so v&i ty suAt

nu&c A 12,36 °/oo

TY

suit ch~t

chung: 12,36 °/oo

[ TY

suit ch~t

v&i CTDS

NU'&c A

TY

NU'&c B

[ TY

* TY

suit ch~t

suAt

chung : 13,22

suit ch~t

v&i CTDS

nu&c B cao hdn

8,44 ° /oo n~u

* Ty

ch~t

suAt

nu&c B lam chuin: 8, 44

lAy CTDS

0

o 1oo

/oo

nu&c A lam chuAn: 16,12 °/oo
ty suAt

ch~t

nu&c A 4,78

°/oo ( 13,22-

nu&c B lam chuAn.

I

chet nu&c B cao hdn nu&c A 3,76

0

/oo (16,12 -12,36

0

/oo)

neu lAy CTDS nucrc A lam chuan.
V~y

I

I

.1

\.

ne'u khong c6 khac bi~t

s6 nu&c B tre) thi ty suAt

'

ve'
ch~t

cd

cAu tu6i

tac (dan

s6 mt&c

nu&c B cao hdn nu&c A:

A gia,

dfm


- 16 0

4,78

/oo+ 3,76

0

/oo

---------- = 4,27

0

/oo

2

Ta th&y, tren thVc t~

t~

su&t ch~t

0

13,22

N~u

v€ muc dQ

chi khac bi~t

ch~t:

16,12
V~y

A

0

nu&c B chi cao han nu&c A:

0

/oo- 8,44 /oo

1!.
A''
,
sv kh'ac b,lvt
tuu1

tac
: 0, 8 6

TY

Ghi chu:

0

/oo - 12,36 /oo

0/

oo- 7,68

0

= 0,86

0

/oo

= 7,68 /oo
/oo =- 7,18 /oo
0

0

suit chit chung dlir;lc t1nh can Clt VBo s6 chit trong nam VB s6

dan

trung bl.nh CUB nam do, trong khi mu6n so sfmh hBi ty suit chit

chungtB c§n biit ty suit chit theo dQ tueJi (theo lltB tu6i)

va

ciu

true dAn s6 cuB hai nu&c.
1.3.2

hai.

cac ch1
ti~u

v~

Sau vin d€ t~

Chung

~sinh

vong,sV sinh san la hi~n

Pha'n nay co mpc

' d'~ 1en ra
nay

mUc

ti~u

phlm. tich

&

t~g

nhAn khAu quan trQng thu
thich sv ki~n

giai

trong thdi gian dtt&i hinh thuc bi~n

ta se d€ c~p

c6 "sinh"

sinh slm.SV ki~n

hay "de" .

d6n cac vAn d€ sau:
- MQt vai khai

ni~m

th6ng thudng

- cac chi tieu th6ng thuang

v€ sinh de.

v€ san dQ.

- vtf.n de' h6n nM.n.
1.3.2.1

~t

vai khai

ni~m

thbng thrtdng

v~

sinh de:

Nghien cUu. nhBn J.diiu v€ sinh san 1ien quan d6n tutmg lai ella nhBn lQ~J.i
Trong nghien

CUu SV sinh san nay,chUng ta

pha thai, s6 sinh s6ng , s6 sinh ch~t

c~

thu th~p

dfr ki~n

( nhtf.t la s6 sinh s6ng

v€ s6


•

- 17 -

v€ sinh de cua moi phv

Nghien cUu t6ng quat

n~

va sinh de theo lua

tu6i phv n~.
Sinh de hdQ phap,la sinh de cua cac d6i v~
h6n. B6i v&i cac d6i v~

ch6ng c6 giiy dang ky k~t

kh6ng c6 giiy k~t

ch6ng

h6n th1 ta

c6 sv sinh de

ngoai gia thu.
Sinh de tV nhien la sinh de
sv v~n

dong lien quan d~n

kh6ng

c6

sv

v~n

dong

sinh de nhung kh6ng c6 k~t

Sinh de c6 kigm soat la s~

cua con ngUdi trong vdn

nao d6 .

sv mAn de la kha nang d€ thv thai cua mot phv
sv v6 sinh la
s~

qua- CUa-hO~

TAn - Malthus ,'"- Sl,t thiiu vAng tre em c6

.,S~

cac ch1 tit:u

v6 sinh hb~C

CUa d6i V~

thtJng thutmg

tl suAt sinh chung:n
T)r suit sinh chung{gQi tAt

-~

la xac

trong mot chu ky kinh nguy~t.

Trong quan diim cua thuy~

1. 3 .:2. 2

n~.

thidu kha nang thv thai . Kha nang sinh de

suit thv thai cua phv n~

la k~t

qua.

sinh de c6 can thi~p

d€ sinh de bang mot phUdng phap hUu hi~u

v€ sinh de hay c6

v~

the'

ch6ng kh6ng the' CO con.

mUc d9 sinh

de :-

la ty

suit sinh) la ty
trong mot nam ( N ) so v&i dAn trung b!nh nam do ( S )

s6 gi\ta s6 sinh ra

N

n

ch!n h~
1

1990-1995 suit sinh cua
'

0

nude ta la 29,2 /oo

(

31)

N

cung nhu

so sanh sudt sinh v&i mhau
tl.nh tr~
N~u

han nMn < k~t

s6 tre em sinh ra

J.

I

la 26 °/oo va sudt
I

,

.,__,

suAt chet, chung ta pnai

sam hay muon

, ~t

sinh cua
trQng khi

t~

do kdt hOn cao hay thAp

>.

trong thCti khoang T kh6ng trQn mot nam (l&n hdn

hay nhc thua mot nam) th1 ty suit sinh chung se d~c
(31)

( 1. 9)

s

Vl suit sinh nay phv thuoc vao cAu true dAn s6, vao
Mn

d~c

t~

thd gi&i

= --

UN, WORLD HEALTH STATISSTICS ANNUAL 1993 , WHO

tinh thee c6ng thuc:
l ;...:.,; _·,:-· ···.''-"...- .: .......

gen.~va

\,:Hi 'V1~li

_~ 1.~:;

II.. -- A~
,....

~:\U

~!-'

~'"

... ~·
;c : .t-

t

lt.·.,t•l\fl!'

\

--