Tải bản đầy đủ (.pdf) (129 trang)

Chiến lược kinh doanh của ngân hàng liên doanh lào việt chi nhánh TPHCM đến năm 2020

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (645.09 KB, 129 trang )

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

THẠCH SƠN

CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA NGÂN
HÀNG LIÊN DOANH LÀO VIỆT – CHI NHÁNH
TP.HCM ĐẾN NĂM 2020

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2012


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

THẠCH SƠN

CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA NGÂN
HÀNG LIÊN DOANH LÀO VIỆT – CHI NHÁNH
TP.HCM ĐẾN NĂM 2020
Chuyên ngành : QUẢN TRỊ KINH DOANH
Mã số

: D340101

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC : PGS.TS.LÊ THANH HÀ


Thành phố Hồ Chí Minh - Năm 2012


NHẬN XÉT CỦA NGƯỜI HƯỚNG DẪN
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................


NHẬN XÉT CỦA NGƯỜI PHẢN BIỆN THỨ NHẤT
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................


NHẬN XÉT CỦA NGƯỜI PHẢN BIỆN THỨ HAI
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
.................................................................................................................................


LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy, quý cô khoa Quản trị kinh doanh ,
khoa sau đại học thuộc trường Đại Học Kinh Tế Thành Phố Hồ Chí Minh đã
tạo điều kiện tốt nhất cho tôi về học tập, nghiên cứu và những kiến thức quý
báu trong suốt thời gian qua, đặc biệt là PGS.TS Lê Thanh Hà – người đã tận
tâm hướng dẫn và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi cũng xin chân thành cám ơn toàn thể anh chị đã hỗ trợ, tạo điều
kiện thuận lợi cho tôi trong việc thu thập số liệu phục vụ cho nghiên cứu và
hoàn thành luận văn này.
Tp.HCM, Ngày 20 tháng 12 năm 2012
Người thực hiện

Thạch Sơn


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn thạc sĩ k inh tế : “Chiến lược kinh doanh của
Ngân hàng Lào Việt - chi nhánh TP. Hồ Chí Minh đến năm 2020” là công
trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, thông tin được sử dụng trong luận
văn này là trung thực.
Tp.HCM, Ngày 20 tháng 12 năm 2012
Người thực hiện

Thạch Sơn



MỤC LỤC
Trang
Danh mục các từ viết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục các hình
Mở đầu

1

CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA
DOANH NGHIỆP
1.1. Chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp ....................................................... 3
1.1.1. Khái niệm ............................................................................................... 3
1.1.2. Chiến lược ở đơn vị kinh doanh ............................................................. 5
1.1.2.1. Chiến lược tăng trưởng tập trung .............................................. 5
1.1.2.2. Các chiến lược cạnh tranh theo quan điểm của M.Porter ......... 5
1.1.2.3. Các chiến lược cạnh tranh dành cho các đơn vị kinh doanh
theo vị trí thị phần trên thị trường ............................................................ 6
1.2. Quy trình xây dựng chiến lược ........................................................................ 8
1.2.1. Xác định nhiệm vụ kinh doanh .............................................................. 9
1.2.2. Đánh giá môi trường bên ngòai.............................................................. 10
1.2.3. Đánh giá tình hình nội bộ của doanh nghiệp ......................................... 15
1.2.4. Phân tích chiến lược và lựa chọn ........................................................... 19
1.2.5. Xây dựng các phương án chiến lược kinh doanh ................................... 19
1.2.6. Lựa chọn các chiến lược kinh doanh ..................................................... 26
1.2.7. Đề xuất các giải pháp thực hiện chiến lược kinh doanh ........................ 27
CHƯƠNG II: PHÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG KINH DOANH CỦA NGÂN
HÀNG LIÊN DOANH LÀO VIỆT – CHI NHÁNH TP.HCM: ....................... 28
2.1. Giới thiệu khái quát về chi nhánh Ngân hàng liên doanh Lào Việt - chi nhánh
HCM (LVB HCM).................................................................................................. 28

2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ......................................................... 28
2.1.2. Mạng lưới phân phối .............................................................................. 28
2.1.3. Sản phẩm, dịch vụ .................................................................................. 29
2.1.4. Chức năng nhiệm vụ ............................................................................ . 30


2.1.5. Cơ câu tổ chức...................................................................................... . 30
2.1.6. Đánh giá kết quả kinh doanh................................................................ 31
2.2. Phân tích các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến họat động của LVB HCM
........................................................................................................................ 33
2.2.1. Môi trường vĩ mô ................................................................................... 33
2.2.1.1. Môi trường kinh tế .................................................................... 33
2.2.1.2. Môi trường văn hoá, xã hội ....................................................... 36
2.2.1.3. Môi trường chính trị, pháp luật ................................................. 38
2.2.1.4. Môi trường tự nhiên .................................................................. 40
2.2.1.5. Môi trường công nghệ ............................................................... 41
2.2.2. Môi trường vi mô ................................................................................... 41
2.2.2.1. Đối thủ cạnh tranh ..................................................................... 41
2.2.2.2. Khách hàng................................................................................ 43
2.2.2.3. Nhà cung cấp ............................................................................. 44
2.2.2.4. Đối thủ tiềm ẩn.......................................................................... 44
2.2.2.5. Sản phẩm thay thế ..................................................................... 44
2.2.3. Đánh giá cơ hội, nguy cơ ....................................................................... 46
2.2.4. Ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài (EFE) ........................................ 47
2.2.5. Ma trận hình ảnh cạnh tranh .................................................................. 48
2.3. Phân tích yếu tố nội bộ LVB HCM................................................................. 49
2.3.1. Nguồn nhân lực ...................................................................................... 49
2.3.2. Marketing ............................................................................................... 51
2.3.3. Hoạt động quản trị.................................................................................. 51
2.3.4. Tài chính - kế toán .................................................................................. 52

2.3.5. Nghiên cứu, phát triển ............................................................................ 52
2.3.6. Công nghệ thông tin ............................................................................... 52
2.3.7. Văn hoá doanh nghiệp............................................................................ 53
2.4. Phân tích chuỗi giá trị LVB HCM
2.4.1. Phân tích chuỗi giá trị của nhà quản trị ngân hàng ................................ 53
2.4.2. Phân tích hoạt động tạo ra giá trị theo cảm nhận của khách hàng ......... 54
2.5. Đánh giá điểm mạnh điểm yếu ....................................................................... 56
2.5.1. Điểm mạnh ............................................................................................. 56


2.5.2. Điểm yếu ................................................................................................ 56
2.6. Ma trận đánh giá các yếu tố bên trong ........................................................... 57
CHƯƠNG III: CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG LIÊN
DOANH LÀO VIỆT – CHI NHÁNH TP.HCM ĐẾN NĂM 2020: .................. 60
3.1. Dự báo hoạt động của LVB HCM đến năm 2020........................................... 60
3.1.1. Số liệu kinh doanh .................................................................................. 60
3.1.2. Mạng lưới hoạt động .............................................................................. 61
3.1.3. Môi trường kinh doanh .......................................................................... 61
3.2. Tầm nhìn kinh doanh của LVB HCM đến năm 2020 ..................................... 61
3.3. Sứ mạng kinh doanh của LVB HCM đến năm 2020 ...................................... 61
3.4. Mục tiêu kinh doanh của LVB HCM đến năm 2020 ...................................... 61
3.5. Xây dựng và lựa chọn chiến lược kinh doanh để thực hiện mục tiêu ............. 61
3.5.1. Xây dựng chiến lược qua ma trận kết hợp SWOT ................................. 62
3.5.2. Lựa chọn chiến lược khả thi .................................................................. 63
3.6. Một số giải pháp nhằm thực hiện chiến lược kinh doanh của LVB HCM...... 67
3.6.1. Một số giải pháp cho chiến lược xâm nhập thị trường ......................... 67
3.6.2. Một số giải pháp cho chiến lược dẫn đầu cho thị trường với chi phí thấp
............................................................................................................... 68
3.6.3. Một số giải pháp cho chiến lượng Marketing ........................................ 70
3.6.3.1. Chính sách chiêu thị .................................................................... 70

3.6.3.2. Chính sách giá ............................................................................ 71
3.6.3.3. Chính sách phân phối ................................................................. 71
3.6.3.4. Chính sách sản phẩm .................................................................. 72
3.6.4. Giải pháp cho chiến lược phát triển nguồn nhân lực ............................. 75
3.6.4.1. Vấn đề luân chuyển cán bộ ......................................................... 75
3.6.4.2. Quy trình tuyển dụng ................................................................. 75
3.6.4.3. Đào tạo ........................................................................................ 75
3.6.4.4. Chính sách thu nhập, động viên ................................................ 76
3.7. Các giải pháp thực hiện chiến lược ................................................................ 77
3.7.1. Giải pháp về công nghệ.......................................................................... 77
3.7.1.1. Hệ thống ...................................................................................... 77
3.7.1.2. Nhân sự công nghệ thông tin ...................................................... 78


3.7.2. Xây dựng văn hoá tổ chức
3.8. Kiến nghị ........................................................................................................ 79
3.8.1. Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ................................................ 79
3.8.2. Đối với hiệp hội ngân hàng Việt Nam
3.8.3. Đối với công ty bảo hiểm tiền gửi Việt Nam ......................................... 79
Kết luận .................................................................................................................. 81
Tài liệu tham khảo
Phụ lục


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
NHNN

Ngân hàng Nhà nước

NHTM


Ngân hàng thương mại

NHTMCP

Ngân hàng thương mại cổ phần

NHTMQD

Ngân hàng thương mại quốc doanh

BIDV

Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam

BIDV TW

Hội sở Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam

IVB

Ngân hàng liên doanh Indovina

VSB

Ngân hàng liên doanh Việt - Thái

VID

Ngân hàng VID Public Bank


SACOMBANK

Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín

LVB HCM

Ngân hàng liên doanh Lào – Việt chi nhánh Hồ Chí Minh

LVB TW

Hội sở Ngân hàng liên doanh Lào – Việt

TP.HCM

Thành phố Hồ Chí Minh

CNTT

Công nghệ thông tin

DIV:

Công ty Bảo Hiểm tiền gửi Việt Nam

DNVVN:

Doanh nghiệp vừa và nhỏ

DPRR:


Dự phòng rủi ro

ĐCTC:

Định chế tài chính

ATM

Máy thanh tóan tự động

POS:

Máy chấp nhận thẻ tự động

BSMS

Vấn tin qua điện thọai di động

EFE

Ma trận đánh giá các yếu tố bên ngòai

IFE

Ma trận đánh giá các yếu tố bên trong

SWOT
SPACE
BCG

IE

Ma trận điểm mạnh-điểm yếu, cơ hội-nguy cơ
Ma trận vị trí chiến lược và đánh giá họat động
Ma trận nhóm tham khảo ý kiến Boston
Ma trận các yếu tố bên trong-bên ngòai

QSPM:

Ma trận chiến lược có thể định lượng


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1: Ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài (EFE) .............................. 13
Bảng 1.2: Ma trận hình ảnh cạnh tranh .......................................................... 14
Bảng 1.3: Ma trận đánh giá các yếu tố bên trong (IF E) ................................. 18
Bảng 1.4: Ma trận GE ..................................................................................... 25
Bảng 1.5: Ma trận IE ...................................................................................... 26
Bảng 2.1: Báo cáo kết quả kinh doanh .......................................................... 31
Bảng 2.2: Tốc độ tăng trưởng GDP ................................................................ 33
Bảng 2.3: Kim ngạch xuất nhập khẩu ........................................................... 34
Bảng 2.4: Tốc độ lạm phát ............................................................................. 36
Bảng 2.5: Qui mô và cơ cấu dân số ............................................................... 37
Bảng 2.6: So sánh điểm mạnh, điểm yếu từng ngân hàng ............................. 43
Bảng 2.7: Ma trận các yếu tố bên ngoài (EFE) .............................................. 47
Bảng 2.8: Ma trận hình ảnh cạnh tranh .......................................................... 48
Bảng 2.9: So sánh các hoạt động trong chuỗi giá trị của các ngân hàng ....... 54
Bảng 2.10: Thang đo các hoạt động tạo ra giá trị của LVB HCM................. 54
Bảng 2.11: Kết quả khảo sát thang đo hoạt động tạo ra giá trị của LVB HCM
................................................................................................................................. 55

Bảng 2.12: Ma trận đánh giá các yếu tố bên trong ( IFE ) ............................. 57
Bảng 3.1: Một số chỉ tiêu kế hoạch đến năm 2020 ........................................ 60
Bảng 3.2: Ma trận kết hợp SWOT và các chiến lược lựa chọn ...................... 62
Bảng 3.3: Ma trận QSPM – cho nhóm chiến lược S - O................................ 63
Bảng 3.4: Ma trận QSPM – cho nhóm chiến lược S - T ................................ 64
Bảng 3.5: Ma trận QSPM – cho nhóm chiến lược W- O ............................... 65
Bảng 3.6: Các chiến lược chính ...................................................................... 66


DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 1.1: Sơ đồ quy trình xây dựng chiến lược kinh doanh .......................... .9
Hình 1.2: Mô hình 5 áp lực cạnh tranh của Michael E.Porter ........................ 11
Hình 1.3: Chuỗi giá trị của doanh nghiệp ...................................................... 17
Hình 1.4: Ma trận SPACE .............................................................................. 21
Hình 1.5: Ma trận chiến lược chính ................................................................ 23
Hình 1.6: Ma trận SWOT ............................................................................... 24
Hình 1.7: Ma trận BCG .................................................................................. 25
Hình 1.8: Ma trận GE ..................................................................................... 26
Hình 2.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức LVB HCM ................................................... 38
Hình 2.2: Kim ngạch xuất nhập khẩu ............................................................ 42
Hình 2.3: Biểu đồ cơ cấu khách hàng của LVB HCM................................... 52
Hình 2.4: Cơ cấu nhân sự của LVB HCM ..................................................... 57
Hình 2.5: Chuỗi giá trị của LVB HCM .......................................................... 61


1

MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết lựa chọn đề tài nghiên cứu

Theo cam kết với Tổ chức Thương mại Quốc tế (WTO) và các Hiệp định song
phương, Việt Nam có nghĩa vụ phải dỡ bỏ các rào cản trong lĩnh vực thương mại và tài
chính đối với các nhà đầu tư nước ngoài tại thị trư ờng nội địa. Chính vì thế, các doanh
nghiệp Việt Nam trong thời gian tới sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn xuất phát từ
việc cạnh tranh mạnh mẽ khi mở cửa thị trường.
Đến cuối năm 2011, các ngân hàng nước ngoài được đối xử như các ngân hàng
Việt Nam thì các ngân hàng của Việt Nam sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ
các đối thủ này. Hiện nay, các ngân hàng đang khẩn trương thành lập, mở rộng quy mô
họat động nhằm tạo thế đứng nhất định cho mình. Xây dựng chiến lược kinh doanh
phù hợp với đặc điểm cụ thể của từng ngân hàng nhằm tồn tại, phát triển và nâng cao
năng lực cạnh tranh là nhu cầu cấp thiết đối với mỗi ngân hàng.
Xuất phát từ thực tiễn đó, tôi chọn đề tài:” Chiến lược kinh doanh của N gân
hàng Liên doanh Lào Việt – chi nhánh TP.HCM đến năm 2020” làm luận văn của
mình.
2. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu của luận văn là chiến lược kinh doanh của Ngân hàng
Liên doanh Lào Việt – chi nhánh TP.HCM.
- Phạm vi nghiên cứu là họat động kinh doanh của LVB HCM, có so sánh, đối
chiếu với hoạt động kinh doanh của các đối thủ cạnh tranh khác trong ng ành, gồm:
Ngân hàng Indovina (IVB), Ngân hàng Việt Thái (VSB), Ngân hàng VID Public Bank
(VID).
3. Mục đích và mục tiêu nghiên cứu
Mục đích của luận văn là xây dựng chiến lược kinh doanh cho Ngân hàng LVB
HCM đến năm 2020 và đề xuất các giải pháp thực hiện chiến lược này nhằm đưa LVB
HCM trở thành một trong những ngân hàng mạnh.


2

Mục tiêu nghiên cứu :

- Khái quát lý luận cơ bản về chiến lược kinh doanh, quy trình xây dựng chiến
lược, các công cụ xây dựng chiến lược, các đặc điểm của ngành ngân hàng ảnh hưởng
đến quản trị chiến lược.
- Phân tích các yếu tố bên ngoài, các yếu tố nội bộ để tìm điểm mạnh -điểm yếu,
cơ hội - nguy cơ của LVB HCM.
- Xác định mục tiêu kinh doanh, dựa trên cơ sở đi ểm mạnh - điểm yếu, cơ hội nguy cơ, hoạch định chiến lược kinh doanh và đề ra giải pháp để thực hiện các chiến
lược đó.
4. Phương pháp nghiên cứu
- Các nguồn thông tin: Luận văn sử dụng các thông tin thứ cấp từ sách báo, tạp
chí Ngân hàng, wesite (lvbhcm.com.vn, indovinabank.com.vn…), các báo cáo được
công bố của các ngân hàng IVB, VSB, VID.
- Các phương pháp tiếp cận: Luận văn sử dụng tổng hợp các phương pháp tiếp
cận. Khi phân tích thực trạng kinh doanh của LVB HCM thì sử dụng phương pháp tiếp
cận cá biệt, khi phân tích các yếu tố môi trường bên trong, bên ngoài ảnh hưởng đến
hoạt động kinh doanh của LVB HCM thì sử dụng phương pháp tiếp cận lịch sử, kết
hợp phương pháp tiếp cận định tính và định lượng.
- Phương pháp thu thập thông tin sơ cấp: Luận văn sử dụng tổng hợp các phương
pháp quan sát, phỏng vấn, chuyên gia.
- Phương pháp xử lý thông tin: Luận văn sử dụng phương pháp mô hình hóa,
phân tích nhân quả, thống kê mô tả khi phân tích về kết quả họat động kinh doanh của
LVB HCM. Kết hợp sử dụng phương pháp các môn học: Quản trị chiến lược, Quản trị
nhân sự, Marketing…
5. Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu :
Luận văn đã dựa trên cơ sở những lý luận liên quan đến quản trị chiến lược và
vận dụng lý luận đó phân tích điểm mạnh -điểm yếu, cơ hội -nguy cơ của LVB- HCM.
Từ đó họach định chiến lược kinh doanh và đề ra các giải pháp để thực hiện các chiến
lược này, nhất là trong bối cảnh Việt Nam gia nhập WTO và sẽ thực thi đầy đủ các
cam kết về lĩnh vực ngân hàng vào năm 201 1
6. Kết cấu của đề tài: gồm 3 phần ngoài mở đầu và kết luận:
I. Cơ sở lý luận chiến lược kinh doanh

II. Phân tích môi trường kinh doanh của LVB HCM
III. Chiến lược kinh doanh của LVB HCM đến 2020


3

CHƯƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP
Chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp

1.1

1.1.1 Khái niệm:
“Chiến lược kinh doanh của một doanh nghiệp là một chương trình hành động
tổng quát hướng tới việc thực hiện những mục tiêu của doanh nghiệp”[6 ,14]
Chiến lược kinh doanh không nhằm vạch ra một cách cụ thể làm thế nào để có
thể đạt được những mục tiêu đó vì đó là nhiệm vụ của vô số các chương trình hỗ trợ,
các chiến lược chức năng khác. Nó chỉ tạo ra các khung hướng dẫn tư duy để hành
động.
Vai trò của chiến lược kinh doanh:
Theo Nguyễn Thị L iên Diệp và Phạm Văn Nam trong “ Chiến lược và chính
sách kinh doanh”, NXB Lao động - Xã hội, TP.HCM [6] thì chiến lược kinh doanh có
4 vai trò chủ yếu sau:
 Chiến lược kinh doanh giúp doanh nghiệp nhận biết mục đích và hướng đi của
mình, đồng thời giúp cho nhà quản trị các cấp và đội ngũ nhân viên biết rõ vấn đề gì
cần thực hiện để đạt được thành công.


Chiến lược kinh doanh buộc các nhà quản lý phải phân tích , dự báo các yếu tố


trong môi trường tương lai, nhờ đó có khả năng nắm bắt, tận dụng tốt những cơ hội và
tránh hoặc giảm thiểu được những rủi ro trong hoạt động của doan h nghiệp.


Có chiến lược kinh doanh, giúp cho doanh nghiệp có điều kiện chuẩn bị tốt hơn

và có các quyết định chủ động để đối phó với những thay đổi trong môi trường và làm
chủ được diễn biến tình hình.


Chiến lược kinh doanh giúp các nhà quản trị sử dụng một cách có hiệu quả các

nguồn lực hiện có của doanh nghiệp và phân bổ chúng một cách hợp lý. Chiến lược


4

kinh doanh giúp các nhà quản trị đạt đến mục tiêu chung của doanh nghiệp một cách
tốt nhất trên cơ sở phối hợp hiệu quả các chức năng trong doanh nghiệ p.
 Chiến lược kinh doanh thông thường được xác định dưới ba cấp độ :
+ Chiến lược cấp công ty: Xác định và vạch rõ các mục đích, các mục tiêu và
các họat động kinh doanh của công ty, tạo ra các chính sách và các kế họach cơ bản để
đạt các mục tiêu của công ty.
+ Chiến lược cấp kinh doanh: Xác định việc lựa chọn sản phẩm hoặc dạng cụ
thể của thị trường cho họat động kinh doanh riêng trong nội bộ công ty, xác định cách
thức mỗi đơn vị kinh doanh sẽ cố gắng hòan thành mục tiêu của nó để góp phần vào
việc hòan thành mục tiêu chung của công ty.
+ Chiến lược cấp chức năng: Xác định các giải pháp, kế họach cho từng lĩnh
vực kinh doanh.
 Xung quanh khái niệm về chiến lược kinh doanh có những khái niệm liên

quan chặt chẽ:
+ Bản báo cáo nhiệm vụ: Báo cáo về mục đích ph ục vụ dài hạn thể hiện sứ
mệnh kinh doanh của công ty bằng những sản phẩm dịch vụ mà tổ chức sẽ cung cấp
cho khách hàng, giúp phân biệt tổ chức này với tổ chức khác. Nó mô tả những giá trị
và ưu tiên của tổ chức, xác định chiều hướng phát triển tổng quát của tổ chức.
+ Những mục tiêu dài hạn: Những thành quả xác định mà một tổ chức tìm cách
đạt được khi theo đuổi nhiệm vụ chính của mình. Mục tiêu dài hạn là trên một năm. Nó
phải có tính thách thức, đo lường được, phù hợp, hợp lý và rõ ràng. Nó được thiết lậ p
cho toàn công ty và cho từng bộ phận. Mục tiêu dài hạn quan trọng trong giai đọan
thiết lập chiến lược.
+ Mục tiêu hàng năm: Những cái mốc mà các tổ chức phải đạt được để đạt đến
các mục tiêu dài hạn. Nó được đưa ra dưới hình thức các thành tựu về quản l ý, tiếp thị,
tài chính/kế tóan, sản xuất/điều hành, nghiên cứu phát triển và hệ thống thông tin. Mục
tiêu hàng năm quan trọng trong giai đọan thực thi chiến lược.


5

+ Các chính sách: Phương tiện để đạt được mục tiêu đề ra, là những chỉ dẫn cho
việc đưa ra qu yết định và thực hiện các tình huống thường lập lại hoặc những tình
huống có tính chu kỳ. Chính sách quan trọng trong giai đọan thực thi chiến lược.
+ Các cơ hội và thách thức: Đây là những tác động thuộc yếu tố môi trường bên
ngoài, ngoài tầm kiểm sóat củ a tổ chức và có thể có lợi hay gây hại đến tổ chức.
+ Các điểm mạnh và điểm yếu: Đây là những tác động thuộc yếu tố nội bộ của
tổ chức, trong phạm vi kiểm soát của tổ chức. Nó được xác định trong mối liên hệ với
các đối thủ cạnh tranh.
1.1.2 Phân loại c hiế n lược ở đơn vị kinh doanh :
1.1.2.1 Chiến lược tăng trưởng tập trung
Mỗi chiến lược của công ty đều áp dụng được cho cấp đơn vị kinh doanh. Tuy
nhiên, ở cấp đơn vị kinh doanh trước hết phải chú ý đến các chiến lược tăng trưởng tập

trung vì đối tượng trọng tâm của các chiến lược này là sản phẩm và thị trường.
Nhóm chiến luợc này chủ yếu nhằm cải thiện vị thế cạnh tranh của công ty với
những sản phẩm hiện có trên cơ sở tăng cường hoạt động marketing hoặc thay đổi
chiến lược thị trường hiện có mà không thay đ ổi sản phẩm nào. Lọai này có ba chiến
lược chính:
+ Thâm nhập thị trường: Tìm kiếm thị phần tăng lên cho sản phẩm, dịch vụ hiện
tại trong các thị trường hiện có qua nỗ lực tiếp thị.
+ Phát triển thị trường: Đưa sản phẩm, dịch vụ hiện có vào các khu vực mới .
+ Phát triển sản phẩm: Tăng doanh số bằng cải tiến, đổi mới sản phẩm, dịch vụ
hiện có.
1.1.2.2 Các chiến lược cạnh tranh theo quan điểm của M.Porter
Michael E.Poter – giáo sư trường đại học Harvard đã đưa ra các chiến lược cạnh
tranh cơ bản trong tác phẩm ”Chiến lược cạnh tranh”:
a. Chiến lược dẫn đầu chi phí thấp
Chiến lược này tạo ra thế cạnh tranh bằng hai cách:


6

- Định giá thấp hơn các đối thủ cạnh tranh trong ngành, nhằm thu hút những
khách hàng mục tiêu nhạy cảm với giá cả để gia tăng tổng số lợi nhuận . Chiến lược này
phù hợp với đơn vị kinh doanh có quy mô lớn, có khả năng giảm chi phí trong các quá
trình hoạt động.
- Kiềm chế không cắt giảm giá hoàn toàn, bằng lòng với thị phần hiện tại và sử
dụng công cụ chi phí thấp hơn để có mức lợi nhuận biên tế cao hơn trên mỗi đơn vị sản
phẩm bán ra.
b. Chiến lược khác biệt hoá
Đơn vị kinh doanh sẽ tập trung tạo ra các chủng loại sản phẩm và các chương
trình marketing khác biệt rõ rệt so với đối thủ cạnh tranh để có thể vươn tới dẫn đầu
ngành. Từ đó ấn định giá cao hơn các sản phẩm thông thường khác, gia tăng doanh số

nhờ thu hút khách hàng thích nhãn hiệu có đặc trưng nỗi bật như: mùi vị độc nhất, khả
năng dự trữ sẵn sàng phân phối cho khách hàng ở bất cứ nơi nào, ứng dụng khoa học
trong thiết kế và điều hành việc thực hiện, dịch vụ tối ưu, chất lượng cao, uy tín và dễ
phân biệt…
c. Chiến lược tập trung vào trọng điểm
Theo chiến lược này, các đơn vị kinh doanh tập trung sự chú ý của mình vào
phân khúc hẹp trên toàn bộ thị trường. Các phân khúc này có thể được xác đ ịnh theo
khu vực địa lý, sản phẩm, đối tượng khách hàng. Những phân khúc hấp dẫn được lựa
chọn là nơi chưa có đối thủ cạnh tranh hay đối thủ chưa đáp ứng tốt nhu cầu và mong
muốn của khách hàng.
1.1.2.3 Các chiến lược cạnh tranh dành cho các đơn vị kinh do anh theo vị trí thị
phần trên thị trường :
Tuy ở cùng một công ty nhưng mỗi đơn vị kinh doanh có vị trí thị phần khác
nhau trên thị trường


7

a. Đơn vị kinh doanh dẫn đầu thị trường
-

Chiến lược mở rộng tổng nhu cầu thị trường: Tìm kiếm khu vực địa lý mới

để bán hàng, tìm kiếm khách hàng mới, phát triển công dụng mới, khuyến khích sử
dụng sản phẩm nhiều hơn.
-

Chiến lược phòng thủ: Giúp đơn vị kinh doanh dẫn đầu thị trường giữ được

vị trí của mình trên thị trường hiện tại. Các đơn vị dẫn đầu thị trường luôn bị đe do ạ

bởi các đối thủ khác, nhất là những đơn vị giữ vịt rí thách thức với thị trường. Vì vậy,
đơn vị kinh doanh phải phòng thủ liên tục để chống lại các cuộc tấn công của đối thủ
cạnh tranh.
-

Chiến lược mở rộng thị phần: Bằng cách mua lại hay thâu tóm các đơn vị

kinh doanh của đối thủ cạnh tranh nhỏ, tấn công để chiếm thị phần của các đối thủ yếu.
b. Đơn vị kinh doanh thách thức với thị trường : Tấn công các đơn vị kinh
doanh dẫn đầu và những đối thủ khác để gia tăng thị phần hoặc có thể kinh doanh song
song với các đối thủ cạnh tranh và không đụng chạm đến các đối thủ cạnh tranh đứng
sau. Để thực hiện chiến lược tấn công, các đơn vị kinh doanh cần phải thực hiện các
bước sau:
- Xác định rõ những đối thủ cạnh tranh cần tấn công và mục tiêu của chiến lược
tấn công.
- Chọn chiến lược tấn công thích hợp: tấn công về phía trước, tấn công bên
sườn, tấn công bao vây…
c. Đơn vị kinh doanh theo sau thị trường : Đây là những đơn vị kinh doanh
không muốn đương đầu với các đối thủ dẫn đầu hay thách thức với thị trường vì không
đủ nguồn lực, sợ bị tổn thất, hao tốn nhiều chi phí…nên tìm cách né tránh bằng cách
bám theo sau đối thủ dẫn đầu thị trường qua các chiến lược mô phỏng:
- Mô phỏng hoàn toàn sản phẩm, cách thức phân phối, quảng cáo và những hoạt
động Marketing, cung ứng sản phẩ m cho thị trường mục tiêu nhạy cảm với giá thấp.


8

- Mô phỏng một số nội dung cốt lõi trong hỗn hợp Marketing của đối thủ dẫn
đầu và giữ một số khác biệt về bao bì, giá cả, quảng cáo, mạng lưới bán hàng…
- Mô phỏng có cải tiến để thích nghi với thị trường bằng cách dựa vào hỗn hợp

marketing của đối thủ dẫn đầu thị trường để cải tiến tạo đặc trưng riêng cho hỗn hợp
marketing của mình nhằm thích nghi với nhu cầu và mong muốn của thị trường mục
tiêu.
d. Đơn vị kinh doanh ẩn náu thị trường
Những đơn vị kinh doanh ẩn náu thị trường luôn tìm kiếm một hoặc vài phân
khúc ẩn náu an toàn và có khả năng sinh lời. Để có thể thành công trên phân khúc thị
trường hẹp, họ thường thực hiện các chiến lược chuyên môn hoá tiêu biểu:
- Chuyên môn hoá theo người sử dụng cuối cùng: Tuỳ theo ngành mà đơn vị
kinh doanh ẩn náu thị trường chọn một đối tượng khách hàng có nhu cầu cần sử dụng
sản phẩm hay dịch vụ để phục vụ.
- Chuyên môn hoá theo công đoạn trong tiến trình sản xuất, phân phối sản
phẩm: Các đơn vị kinh doanh có thể chọn các chi tiết, thành phần của một sản phẩm
hoàn chỉnh, một mặt hàng bổ sung cho sản phẩm chính…
- Chuyên môn hoá theo khách hàng: Chọn khách hàng theo tiêu chuẩn nhân
khẩu học để phục vụ như khách hàng có thu nhập cao, trung bình hay thấp; hoặc khách
hàng là trẻ em, thiếu niên, thanh niên…
- Chuyên môn hoá theo khu vực bán hàng: Chọn một khu vực địa lý để phục vụ
như nội địa, thị trường địa phương, thị trường theo khu vực quốc tế…
- Chuyên môn hoá theo đặc trưng sản phẩm: chất lượng cao, sang trọng hay
trung bình.
- Chuyên môn hoá theo mặt hàng trong từng ngành hàng: theo một hoặc vài mặt
hàng trong ngành hàng lớn.
- Chuyên môn hoá theo dịch vụ kinh doanh lựa chọn mà đối thủ cạnh tranh
không cung cấp.


9

1.2


Quy trình xây dựng chiến lược
Xây dựng chiến lược kinh doanh là giai đọan đầu t rong quá trình quản trị chiến

lược. Quy trình xây dựng chiến lược gồm 4 bước, mỗi buớc sẽ bao gồm những công
việc chủ yếu:
Sơ đồ quy trình xây dựng chiến lược kinh doanh:
Xác định sứ mạng mục
tiêu, tầm nhìn

Phân tích môi trường
bên ngoài

Phân tích môi trường
bên trong

Xác định lại sứ mạng và
mục tiêu

Xây dựng các phương
án chiến lược

Lựa chọn chiến lược

Đề xuất các giải pháp
thực hiện

Hình 1.1: Sơ đồ quy trình xây dựng chiến lược kinh doan h
(Nguồn: Fred R.David, Khái luận về Quản trị chiến lược)
1.2.1 Xác định sứ mạng, mục tiêu và tầm nhìn kinh doanh
1.2.1.1 Xác định sứ mạng kinh doanh:

Theo Peter Drucker : “Bản sứ mạng kinh doanh là một bản tuyên bố “lý do tồn
tại” của một tổ chức. Nó trả lời câu hỏi trung tâm: công việc kinh doanh của chúng ta
là gì?. Bản báo cáo nhiệm vụ kinh doanh rõ ràng là điều hết sức cần thiết để thiết lập
các mục tiêu và soạn thảo các chiến lược một cách có hiệu quả” [ 6, 124]. Nội dung cơ
bản của bản sứ mạng nên có 9 bộ phận hợp thành: khách hàng, sản phẩm hoặc dịch vụ,


10

thị trường, công nghệ, sự quan tâm đời sống và khả năng sinh lợi, triết lý, tự đánh giá
về mình, mối quan tâm với hình ảnh công cộng, mối quan tâm với nhân viên.
1.2.1.2 Xác định mục tiêu kinh doanh:
Mục tiêu là chỉ định những đối tượng riêng biệt hay những kết quả kinh doanh
mà doanh nghiệp muốn đạt tới [6, 131]. Sau khi đã đề ra bản sứ mạng làm định hướng
kinh doanh thì doanh nghiệp phải tiến hành hoạch định các mục tiêu dài hạn và mục
tiêu ngắn hạn. Mục tiêu đư ợc đề ra cho mọi cấp quản trị của doanh nghiệp làm định
hướng cho các nhà soạn thảo quyết định. Mọi mục tiêu đề ra cần phải cụ thể, linh hoạt,
định lượng được, có tính khả thi, nhất quán và hợp lý.
1.2.1.3 Tầm nhìn:
Tầm nhìn thể hiện các mong muốn, khát vọng cao nhất, khái quát nhất mà tổ
chức muốn đạt được. Cũng có thể coi tầm nhìn là bản đồ đường đi của công ty, trong
đó thể hiện đích đến tương lai và con đường mà tổ chức sẽ đi để đến được điểm đích đã
định. Nói cách khác, tầm nhìn là vẽ lên bức tranh của đích đ ến cùng những lí do, cách
thức để đi đến đó [ 10].
Xác định và tuyên bố tầm nhìn có vai trò đặc biệt quan trọng, bởi nó tập trung
kỳ vọng của mọi người trong tổ chức và động viên mọi nỗ lực của tổ chức để đạt các
mục đích, sự nghiệp và lý tưởng cao cả.
Ý tưởng về bản báo cáo nhiệm vụ kinh doanh của Peter Drucker đề ra giữa
những thập niên 70 do các cuộc nghiên cứu của Ông ở công ty General Motors và 21
quyển sách lẫn hàng trăm bài báo của mình. Drucker cho rằng: “Bản báo cáo nhiệm vụ

kinh doanh là bản tuyên bố « lý do tồn tại » của tổ chức. Nó trả lời câu hỏi trung tâm:
công việc kinh doanh của chúng ta là gì? Bản báo cáo nhiệm vụ kinh doanh rõ ràng là
điều hết sức cần thiết để thiết lập các mục tiêu và soạ n thảo các chiến lược một cách có
hiệu quả” [ 6,93]
1.2.2 Đánh giá môi trường bên ngoài :
Môi trường của một tổ chức là những yếu tố, những lực lượng, những thể chế…
nằm bên ngoài doanh nghi ệp mà nhà quản trị không kiểm soá t được nhưng chúng lại


11

ảnh hưởng đến hoạt động và kết quả hoạt động của doanh nghiệp. M ôi trường của tổ
chức có thể chia thành hai mức độ: môi trường vĩ mô, môi trường vi mô.
1.2.2.1 Môi trường vĩ mô
Môi trường vĩ mô ảnh hưởng đến tất cả các ngành kinh doanh, nhưng không
nhất thiết phải theo một cách nhất định, bao gồm: (1) Môi trường kinh tế; (2) M ôi
trường luật pháp, Chính phủ và chính trị ; (3) Môi trường văn hóa, xã hội; (4) Môi
trường tự nhiên; (5) Môi trường công nghệ.
1.2.2.2 Môi trường vi mô
Môi trường vi mô được xác định đối với một ngành cụ thể. Các doanh nghiệp
trong ngành chịu ảnh hưởng của môi t rường vi mô của ngành đó, bao gồm: (1) Đối thủ
cạnh tranh; (2) Khách hàng; (3) Nhà cung cấp;(4) Đối thủ tiềm ẩn; (5) Sản phẩm thay
thế.

Hình 1.2: Mô hình 5 áp lực cạnh tranh của Michael E.Porter
(Nguồn: Michael E.Porter (1996), Chiến lược cạnh tranh, NXB Khoa học – Kỹ thuật)


×