Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động quản trị nguồn nhân lựcc tại công ty BHNT prudential việt nam , luận văn thạc sĩ

B

TR

NG

GIÁO D C VÀ ÀO T O

I H C KINH T TP. H

CHÍ MINH

-------------------

LÊ MAI LINH

M TS
HO T

GI I PHÁP NH M HOÀN THI N
NG QU N TR NGU N NHÂN L C

T I CÔNG TY BHNT PRUDENTIAL VI T NAM

Chuyên ngành : Qu n tr kinh doanh (H

ng ngh nghi p)

Mã s : 60340102

LU N V N TH C S KINH T

THÀNH PH

H

CHÍ MINH - N M 2015


B

TR

NG

GIÁO D C VÀ ÀO T O

I H C KINH T TP. H

CHÍ MINH

-------------------

LÊ MAI LINH

M TS
HO T

GI I PHÁP NH M HOÀN THI N
NG QU N TR NGU N NHÂN L C

T I CÔNG TY BHNT PRUDENTIAL VI T NAM

Chuyên ngành : Qu n tr kinh doanh (H

ng ngh nghi p)

Mã s : 60340102

LU N V N TH C S KINH T

NG

IH

NG D N KHOA H C:

TS. TR ƠNG QUANG D NG

THÀNH PH

H

CHÍ MINH - N M 2015


L I CAM OAN
Tôi tên Lê Mai Linh, h c viên cao h c khóa 23 l p Qu n tr kinh doanh êm 4,
tr

ng

i h c Kinh t thành ph H Chí Minh.

Tôi xin cam oan

tài lu n v n "M t s gi i pháp nh m hoàn thi n ho t

ng

qu n tr ngu n nhân l c t i công ty BHNT Prudential Vi t Nam" là do chính b n
thân tôi th c hi n, không sao chép t b t c nghiên c u nào khác, các s li u kh o
sát và phân tích là hoàn toàn trung th c.
H c viên th c hi n

LÊ MAI LINH


M CL C
TRANG PH BÌA
L I CAM OAN
M CL C
DANH M C CÁC CH

VI T T!T

DANH M C CÁC B NG
DANH M C HÌNH V"
PH#N M$ #U ........................................................................................................ 1
CH ƠNG 1 : CƠ S$ LÝ LU N V% QU N TR NGU N NHÂN L C .............. 5
1.1. Khái quát v ngu n nhân l c và qu n tr ngu n nhân l c ............................... 5

1.1.1. Khái ni m ngu n nhân l c ....................................................................... 5
1.1.2. Khái ni m qu n tr ngu n nhân l c trong doanh nghi p ........................... 6
1.2. Ý ngh a c a qu n tr ngu n nhân l c trong doanh nghi p ............................... 7
1.3. Các ch c n ng c a qu n tr ngu n nhân l c ................................................... 7
1.3.1. Ch c n ng thu hút ngu n nhân l c ........................................................... 8
1.3.2. Ch c n ng ào t o, phát tri n ................................................................... 8
1.3.3. Ch c n ng duy trì ngu n nhân l c ........................................................... 8
1.4. Các n i dung c a qu n tr ngu n nhân l c ...................................................... 8
1.4.1. Thu hút ngu n nhân l c ........................................................................... 9
1.4.1.1. Ho ch

nh ngu n nhân l c ............................................................... 9

1.4.1.2. Phân tích công vi c .......................................................................... 11
1.4.1.3. Ho t

ng tuy n d ng nhân viên ...................................................... 12

1.4.1.4. Ch

b trí, s d ng ngu n nhân l c ............................................. 13

1.4.2. ào t o và phát tri n ngu n nhân l c ..................................................... 14
1.4.3. Duy trì ngu n nhân l c .......................................................................... 16


1.4.3.1. ánh giá k t qu th c hi n công vi c c a nhân viên ........................ 16
1.4.3.2. L ơng b ng, th
1.5.

ng và ãi ng ....................................................... 17

c i m qu n tr ngu n nhân l c c a các công ty b o hi m nhân th

Vi t Nam ............................................................................................................ 20
TÓM T!T CH ƠNG 1 ...........................................................................................19
CH ƠNG 2 : TH C TR NG QU N TR NGU N NHÂN L C T I
CÔNG TY BHNT PRUDENTIAL VI T NAM ......................................................21
2.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a công ty Prudential............................. 21
2.1.1. Gi i thi u v t p oàn Prudential Anh Qu c .......................................... 21
2.1.2. Quá trình hình thành và phát tri n c a công ty BHNT Prudential Vi t
Nam................................................................................................................. 21
2.1.3. Cơ c u t ch c c a công ty BHNT Prudential Vi t Nam ........................ 22
2.1.4. Tình hình ho t

ng kinh doanh c a công ty BHNT Prudential Vi t

Nam................................................................................................................. 24
2.2. Th c tr ng qu n tr ngu n nhân l c c a Prudential trong th i gian qua ........ 26
2.2.1.

c i m, cơ c u ngu n nhân l c c a Prudential ................................... 26

2.2.1.1. Cơ c u nhân viên theo gi i tính ....................................................... 26
2.2.1.2. Cơ c u nhân viên theo nghi p v ..................................................... 27
2.2.1.3. Cơ c u nhân viên theo trình

h c v n ........................................... 28

2.2.1.4. Cơ c u nhân viên theo thâm niên công tác ....................................... 29

2.2.1.5. Cơ c u nhân viên theo

tu i .......................................................... 30

2.2.1.6. Cơ c u nhân viên theo bi n
2.2.2. Th c tr ng ho t
2.2.2.1. Ho ch

ng nhân s ........................................ 31

ng qu n tr ngu n nhân l c t i Prudential.................. 31

nh ngu n nhân l c ............................................................. 31

2.2.2.2. Phân tích công vi c .......................................................................... 33


2.2.2.3. Tuy n d ng ...................................................................................... 35
2.2.2.4. B trí nhân s và thôi vi c ............................................................... 40
2.2.2.5. ào t o và phát tri n ngu n nhân l c ............................................... 43
2.2.2.6. ánh giá k t qu th c hi n công vi c c a nhân viên ........................ 48
2.2.2.7. Chính sách l ơng, th

ng và phúc l i .............................................. 51

2.2.3. ánh giá chung v th c tr ng qu n tr ngu n nhân l c t i Prudential ..... 54
2.2.3.1. Nh!ng i m m nh ........................................................................... 54
2.2.3.2. Nh!ng v n
2.2.4. Các y u t tác

còn t n t i ................................................................. 56
ng

n ho t

ng qu n tr ngu n nhân l c t i công ty

BHNT Prudential ............................................................................................. 57
2.2.4.1. Các y u t bên ngoài........................................................................ 57
2.2.4.2. Các y u t bên trong ........................................................................ 59
TÓM T!T CH ƠNG 2 .........................................................................................632
CH ƠNG 3 : M T S GI I PHÁP NH M HOÀN THI N HO T
NG
QU N TR NGU N NHÂN L C T I CÔNG TY BHNT PRUDENTIAL .........63
3.2. Quan i m qu n tr ngu n nhân l c c a công ty BHNT Prudential............... 63
3.3. M t s gi i pháp hoàn thi n qu n tr ngu n nhân l c t i công ty BHNT
Prudential............................................................................................................ 63
3.3.1. Hoàn thi n ch c n ng thu hút ngu n nhân l c........................................ 63
3.3.1.1. Hoàn thi n ho t

ng ho ch

nh ngu n nhân l c ............................ 63

3.3.1.2. Hoàn thi n ho t

ng phân tích công vi c ........................................ 66

3.3.1.3. Hoàn thi n ho t

ng tuy n d ng..................................................... 69

3.3.1.4. Hoàn thi n vi c b trí nhân s ......................................................... 72
3.3.2. Hoàn thi n ch c n ng ào t o và phát tri n ngu n nhân l c ................... 73
3.3.3. Hoàn thi n ch c n ng duy trì ngu n nhân l c ........................................ 77


3.3.3.1. Hoàn thi n vi c ánh giá k t qu th c hi n công vi c và n ng l c
c a nhân viên ............................................................................................... 77
3.3.3.2. Hoàn thi n chính sách ti n l ơng, th

ng và phúc l i ...................... 78

TÓM T!T CH ƠNG 3 ...........................................................................................77
PH#N K T LU N ...................................................................................................80
TÀI LI U THAM KH O
PH L C


DANH M C CÁC CH
TNHH

:

Trách nhi m h!u h n

BHNT

:

B o hi m nhân th

BH

:

B o hi m

VI T T!T


DANH M C CÁC B NG
B ng 1.1: So sánh gi!a ào t o và phát tri n ngu n nhân l c .....................................14
B ng 2.1: Bi n

ng nhân s Prudential qua các n m .................................................31

B ng 2.2: B ng k ho ch tuy n d ng nhân s công ty BHNT Prudential ....................32
B ng 2.3: K t qu kh o sát th c tr ng phân tích công vi c .........................................34
B ng 2.4: Tình hình tuy n d ng và ngu n tuy n d ng c a Prudential .........................37
B ng 2.5: K t qu kh o sát th c tr ng tuy n d ng t i Prudential ................................38
B ng 2.6: Các khóa ào t o hi n nay t i Prudential ....................................................43
B ng 2.7: Thông tin chi ti t v các khóa ào t o ã th c hi n trong 2014 ...................44
B ng 2.8: K t qu kh o sát th c tr ng ào t o t i Prudential ......................................45
B ng 2.9: K t qu kh o sát th c tr ng ào t o và phát tri n t i Prudential ..................46
B ng 2.10: Quy

nh v

ánh giá x p lo i nhân viên ..................................................49

B ng 2.11: K t qu kh o sát th c tr ng ánh giá nhân viên t i Prudential ..................50
B ng 2.12: T" l th

ng d a trên ánh giá cu i n m ..................................................52

B ng 2.13: T" l th

ng theo ch c danh ....................................................................52

B ng 2.14: K t qu kh o sát th c tr ng l ơng th

ng t i Prudential ...........................52

B ng 2.15: K t qu kh o sát th c tr ng phúc l i t i Prudential ...................................53
B ng 3.1: M#u b ng mô t công vi c áp d ng cho công ty BHNT Prudential .............67
B ng 3.2: M#u b ng tiêu chu$n công vi c áp d ng cho công ty BHNT Prudential ......68
B ng 3.3: B ng m#u k ho ch tuy n d ng nhân s công ty Prudential........................70
B ng 3.4:K ho ch nhân s hàng n m c a công ty BHNT Prudential .........................70
B ng 3.5: Các ch% s

ánh giá hi u qu ho t

B ng 3.6: Phi u ánh giá k t qu

ào t o

ng tuy n d ng ....................................72
xu t .......................................................76

DANH M C HÌNH V"
Hình 1.1: Quá trình ho ch

nh ngu n nhân l c........................................................... 9

Hình 1.2: Ti n trình ào t o và phát tri n ...................................................................15
Hình 1.3: H th ng ánh giá n ng l c th c hi n công vi c c a nhân viên ...................16
Hình 1.4: Cơ c u h th ng tr công trong các doanh nghi p .......................................18
Hình 2.1:Th ph&n c a t ng doanh thu phí BHNT t i Vi t Nam 2014 .........................24
Hình 2.2: S l

ng h p

ng phát hành c a Prudential qua các n m ..........................25

Hình 2.3: K t qu doanh thu và l i nhu n sau thu c a Prudential (tri u

ng) ..........25

Hình 2.4: Cơ c u nhân viên Prudential theo gi i tính ..................................................26
Hình 2.5: T" tr ng nhân viên Prudential theo nghi p v .............................................27
Hình 2.6: T" tr ng nhân viên Prudential theo trình

h c v n ...................................29

Hình 2.7: T" tr ng nhân viên Prudential theo thâm niên công tác ...............................30
Hình 2.8: T" tr ng nhân viên Prudential theo

tu i .................................................30

Hình 2.9: Quy trình tuy n d ng nhân s t i công ty Prudential ...................................35
Hình 2.10: Quy trình ngh% vi c t i công ty Prudential .................................................41


1
PH#N M$ #U
1. Cơ s' hình thành ( tài
S t n t i và phát tri n c a m t doanh nghi p ph thu c r t l n vào vi c khai
thác và s d ng có hi u qu các ngu n l c: v n, cơ s v t ch t, ti n b khoa h c k'
thu t, ng

i lao

ng. Các y u t này có m i quan h m t thi t v i nhau và tác

ng qua l i v i nhau. Nh!ng y u t nh cơ s v t ch t, công ngh k' thu t
th mua
Ng

c, h c h(i

i lao

ng

c, sao chép

c; nh ng y u t con ng

u có

i thì không th .

c xem là tài s n l n nh t c a doanh nghi p, ngu n nhân l c

m nh là l i th c nh tranh và là y u t then ch t t o nên s thành công hay th t b i
c a doanh nghi p. Vì v y, ho t

ng qu n tr ngu n nhân l c là ho t

quan tr ng và c&n thi t v i m c tiêu gia t ng ch t l
nghi p ho t
nghi p, t

ng hi u qu hơn, ta
ó

m b o môi tr

ng lao

ng vô cùng

ng, giúp doanh

c s tin c y cho khách hàng c a doanh

ng c nh tranh lâu dài và b n v!ng cho doanh

nghi p.
Công ty BHNT Prudential Vi t Nam là thành viên c a t p oàn Prudential Anh
Qu c, gia nh p th tr

ng Vi t Nam t 1998. M c dù Prudential ang gi! v th là

công ty b o hi m nhân th có th ph&n l n nh t t i Vi t Nam, nh ng v i th tr
90 tri u dân, trong ó s ng
Nam
nhân th .

c xem là th tr

ng

i mua b o hi m nhân th m i ch% kho ng 8%, Vi t

ng h p d#n và &y ti m n ng cho các công ty b o hi m

i u này ã thu hút h&u h t các công ty BHNT có th ơng hi u trên th

gi i gia nh p.
Hi n nay, Prudential ang ph i c nh tranh v i 16 công ty BHNT ang ho t
cùng v i nhi u công ty BHNT khác ang xin c p phép ho t
Nam. Trong b i c nh các
ngày càng kh c li t, s l

ng t i th tr

i th c nh tranh ngày càng nhi u, m c

ng

ng Vi t

c nh tranh

ng khách hàng không ng ng gia t ng và các yêu c&u c a

khách hàng ngày càng cao, òi h(i Prudential ph i có m t ngu n nhân s l n m nh
không ch% v s l

ng mà còn v ch t l

ng. Th c t , công ty v#n còn nhi u t n t i

và ch a có nhi u c ti n trong công tác thu hút, ào t o, phát tri n và duy trì ngu n


2
nhân l c

thích ng v i môi tr

ng kinh doanh thay

máu ch t xám qua nhi u công ty
V il cl

i, d#n

n tình trang ch y

i th trong nh!ng n m g&n ây.

ng g&n 2.000 lao

ng hi n nay, Prudential r t c&n có nh!ng c i ti n

trong công tác qu n tr ngu n nhân l c

duy trì v th c nh tranh trên th tr

áp ng m c tiêu m r ng kinh doanh. Vì v y, tác gi quy t

nh l a ch n

ng và
tài

“M)t s gi i pháp nh*m hoàn thi n ho+t ()ng qu n tr ngu,n nhân l c t+i
công ty BHNT Prudential Vi t Nam”

ti n hành nghiên c u v i mong mu n

nghiên c u này s) g i ý m t s gi i pháp thi t th c cho ban lãnh

o công ty và góp

ph&n vào s phát tri n b n v!ng c a Prudential Vi t Nam.

2. M-c tiêu nghiên c.u
- M-c tiêu nghiên c.u t/ng quát:
xu t các gi i pháp hoàn thi n ho t

ng qu n tr ngu n nhân l c cho công ty

BHNT Prudential Vi t Nam.
- M-c tiêu nghiên c.u c- th0:
Phân tích th c tr ng ho t
Prudential nh m xác

nh

ng qu n tr ngu n nhân l c t i công ty BHNT
c nh!ng h n ch mà ho t

ng qu n tr ngu n nhân

l c mà công ty ang g p ph i và nguyên nhân c a nh!ng h n ch
xu t

c m t s gi i pháp nh m hoàn thi n ho t

ó.

ng qu n tr ngu n nhân

l c cho công ty BHNT Prudential Vi t Nam.
3.

i t 1ng và ph+m vi nghiên c.u
-

i t 1ng nghiên c.u:
i t

ng nghiên c u c a lu n v n là ho t

ng qu n tr ngu n nhân l c t i

công ty BHNT Prudential Vi t Nam.
- Ph+m vi nghiên c.u:
+ Nghiên c u

c th c hi n t i công ty BHNT Prudential. Ngu n nhân l c

c nghiên c u trong lu n v n này là t t c các nhân viên ký k t h p

ng lao


3
ng v i Prudential (không bao g m

i ng* t v n viên b o hi m làm vi c bán

th i gian).
+ Th i gian thu th p d! li u th c p cho nghiên c u ch y u t 2012
d! li u sơ c p

n 2015,

c thu th p qua b ng câu h(i kh o sát ti n hành trong n m 2015.

4. Ph ơng pháp nghiên c.u
- Ph ơng pháp nghiên c.u:
c m c tiêu nghiên c u, tác gi s d ng ph ơng pháp

t

nh tính, g m

có th ng kê mô t , i u tra kh o sát, so sánh, phân tích, t ng h p và h th ng hóa.
C th , tác gi ph(ng v n thu th p ý ki n c a các nhân viên c a công ty
các v n

t n

ng trong ho t

nh t&m quan tr ng, m c

tìm hi u

ng qu n tr ngu n nhân l c t i công ty; t

nghiêm tr ng c a v n

, th t

ó xác

u tiên, tính kh thi

c a các gi i pháp.
- Ngu,n d2 li u s3 d-ng:
+ Ngu n d! li u th c p: l y t các báo cáo c a công ty và T p oàn Prudential,
các s li u

c công b , các th ng kê c a Ngành, các tài li u h c thu t và báo chí.

+ Ngu n d! li u sơ c p: do tác gi thu th p b ng ph ơng pháp i u tra tr c ti p
v i b ng câu h(i kh o sát

c thi t k .

Ph ơng pháp kh o sát b ng b ng câu h(i: Tác gi d ki n s d ng câu h(i v các
n i dung c a qu n tr ngu n nhân l c theo các nhóm ch c n ng theo mô hình c a
Tr&n Kim Dung (2011), m#u d ki n kho ng 140, s d ng thang o Likert 5 i m
t ơng ng v i các m c

t hoàn toàn không

ng ý

6. K4t c5u ( tài
Lu n v n bao g m các ph&n chính sau:
Ph6n m' (6u
Ch ơng 1: Cơ s lý lu n v qu n tr ngu n nhân l c

n hoàn toàn

ng ý.


4
Ch ơng 2: Th c tr ng ho t

ng qu n tr ngu n nhân l c t i công ty BHNT

Prudential Vi t Nam
Ch ơng 3: M t s gi i pháp nh m hoàn thi n ho t
l c t i công ty BHNT Prudential Vi t Nam
K4t lu7n
Tài li u tham kh o
Ph- l-c

ng qu n tr ngu n nhân


5
CH ƠNG 1 : CƠ S$ LÝ LU N V% QU N TR NGU N NHÂN L C
1.1. Khái quát v ngu,n nhân l c và qu n tr ngu,n nhân l c
1.1.1. Khái ni m ngu,n nhân l c
Tùy theo góc

ti p c n mà có nhi u quan i m khác nhau v ngu n nhân l c.

M t s khái ni m

c s d ng ph bi n hi n nay nh sau:

- Ngu n nhân l c
ng

i

c hi u là toàn b các kh n ng v th l c và trí l c c a con

c v n d ng ra trong quá trình lao

s c lao

ng c a con ng

ng s n xu t. Nó c*ng

c xem là

i – m t ngu n l c quý giá nh t trong các y u t c a s n

xu t, c a các doanh nghi p. Nhân l c c a các doanh nghi p bao g m t t c nh!ng
ng

i lao

ng làm vi c t i doanh nghi p (Nguy+n T n Th nh, 2005).

- Ngu n nhân l c là ti m n ng lao
c u (ngành ngh và trình

t ) và ch t l

ng c a con ng

i trên các m t s l

ng, cơ

ào t o, cơ c u theo vùng mi n, cơ c u theo ngành kinh

ng bao g m ph$m ch t và n ng l c (trí l c, tâm l c, th l c, k' n ng

ngh nghi p) áp ng nhu c&u phát tri n kinh t , xã h i trong ph m vi qu c gia,
vùng lãnh th ,
gia và th tr

a ph ơng hay ngành, và n ng l c c nh tranh trong ph m vi qu c

ng lao

ng qu c t (Phan V n Kha, 2007).

- Ngu n nhân l c c a m t t ch c, doanh nghi p
các cá nhân có vai trò khác nhau và
nh t

c liên k t v i nhau theo nh!ng m c tiêu

nh” (Tr&n Kim Dung, 2011).

Tóm l i, ngu n nhân l c ph i
và ch t l

c nghiên c u trên c hai ph ơng di n s l

ng

ng:

-S l
t ng tr

c hình thành trên cơ s c a

ng ngu n nhân l c

c nghiên c u trên các khía c nh quy mô, t c

ng ngu n nhân l c, s phân b ngu n nhân l c.

- Ch t l

ng ngu n nhân l c

và nhân cách, th$m m' c a ng

c nghiên c u trên các khía c nh trí l c, th l c
i lao

ng.

6
1.1.2. Khái ni m qu n tr ngu,n nhân l c trong doanh nghi p
Khái ni m qu n tr ngu n nhân l c b,t &u
n m 1970. Tùy theo giác

c s d ng nhi u t cu i nh!ng

ti p c n c a các tác gi , có r t nhi u

nhau v qu n tr ngu n nhân l c. M t s

nh ngh a khác

nh ngh a tiêu bi u v qu n tr ngu n

nhân l c nh sau:
- Khái ni m qu n tr ngu n nhân l c c a French chú tr ng y u t ph m vi và n i
dung th c hi n, theo ó, qu n tr ngu n nhân l c là các tri t lý, chính sách, th t c,
và th c ti+n liên quan

n vi c qu n tr con ng

i trong ph m vi c a t ch c (Tr&n

Kim Dung, 2001)
- Theo Nguy+n Thanh H i (2007), qu n tr ngu n nhân l c là m t khoa h c và
ngh thu t trong vi c
ng

a ra các quy t

nh t ng h p thu hút và s d ng v n con

i cho t ch c, hình thành nên nh!ng m i quan h v vi c làm; ch t l

nh!ng quy t
nhân viên

ng c a

nh ó góp ph&n tr c ti p vào kh n ng c a t ch c và c a các công
t

c nh!ng m c tiêu c a mình.

- Theo Bratton và Gold thì “Qu n tr ngu n nhân l c là m t ph&n c a quá trình
qu n tr , chuyên trách v v n

con ng

i trong các t ch c công vi c. Qu n tr

ngu n nhân l c nh n m nh r ng nhân viên là ngu n l c cơ b n nh t
l i th c nh tranh, các ho t
chi n l

ng qu n tr ngu n nhân l c c&n

t

c các

c ph i h p v i các

c chung và các chuyên gia qu n tr ngu n nhân l c giúp các nhà ki m soát

c a t ch c

t

c c hai m c tiêu v tính hi u qu và tính công b ng” (Tr&n Kim

Dung, 2001).
T ng quát,

Vi t Nam, có th xem Qu n tr ngu n nhân l c là h th ng các tri t

lý chính sách và các ho t
con ng

ng ch c n ng v thu hút, ào t o - phát tri n và duy trì

i c a m t t ch c nh m

viên (Tr&n Kim Dung, 2011).

t

c k t qu t i u cho c t ch c và nhân


7
1.2. Ý ngh8a c9a qu n tr ngu,n nhân l c trong doanh nghi p
Qu n tr ngu n nhân l c có ý ngh a quan tr ng trong t ch c th hi n qua các y u
t sau:
- H- tr doanh nghi p ng phó v i s thay

i c a công ngh , môi tr

ng kinh

doanh thông qua vi c tuy n d ng, ào t o, phát tri n nhân viên.
-

áp ng và th(a mãn nhu c&u ngày càng cao c a nhân viên, t o i u ki n cho

nhân viên phát huy n ng l c c a cá nhân.
- Khuy n khích

ng viên nhân viên làm vi c tích c c, g,n bó và trung thành v i

doanh nghi p.
- Qu n tr ngu n nhân l c
ch t l

t hi u qu t i u giúp t ng n ng su t lao

ng, t ng

ng s n ph$m d ch v , gia t ng v th c nh tranh c a doanh nghi p.

- Th c hi n chi n l

c kinh doanh c a doanh nghi p m t cách hi u qu thông

qua vi c liên k t ngu n nhân l c và các ngu n l c khác.
Tóm l i, qu n tr ngu n nhân l c óng vai trò trung tâm trong quá trình i u
hành ho t

ng s n xu t kinh doanh nói chung c a doanh nghi p, giúp doanh

nghi p t n t i, phát tri n và i lên trong c nh tranh. Vai trò tr ng tâm này xu t phát
t vai trò c a con ng
ng

i: con ng

i là y u t c u thành doanh nghi p, b n thân con

i v n hành doanh nghi p và con ng

i quy t

nh s thành b i c a doanh

nghi p. Chính vì vai trò quan tr ng c a ngu n nhân l c nên qu n tr ngu n nhân l c
là m t l nh v c qu n tr quan tr ng trong m i doanh nghi p.
1.3. Các ch.c n:ng c9a qu n tr ngu,n nhân l c

T mô hình c a

i h c Michigan, Tr&n Kim Dung (2011) ã phát tri n m t mô

hình qu n tr ngu n nhân l c m i trên cơ s

i u ch%nh mô hình c a

i h c

Michigan vào i u ki n c a Vi t Nam. Theo ó, mô hình ngu n nhân l c s) có ba
nhóm ch c n ng thành ph&n: thu hút, ào t o – phát tri n và duy trì ngu n nhân l c.
Ba nhóm ho t

ng ch c n ng có m i quan h qua l i, không ph i là quan h ch%

huy. M-i m t trong s ba nhóm ch c n ng c a ngu n nhân l c

u có quan h ch t


8
ch) và tr c ti p nh h

ng

n hai ch c n ng còn l i, t o thành th chân ki ng

khép kín, ph c v cho các m c tiêu c a qu n tr ngu n nhân l c.
1.3.1. Ch.c n:ng thu hút ngu,n nhân l c

Nhóm ch c n ng này chú tr ng v n

có

s l

ch t phù h p cho công vi c c a doanh nghi p, th
và ho ch

ng nhân viên v i các ph$m

ng g m các ho t

ng: d báo

nh ngu n nhân l c, phân tích công vi c, ph(ng v n, tr,c nghi m, thu

th p, l u gi! và x lý các thông tin v ngu n nhân l c c a doanh nghi p.
1.3.2. Ch.c n:ng (ào t+o, phát tri0n
Nhóm ch c n ng này chú tr ng nâng cao n ng l c c a nhân viên,

m b o cho

các nhân viên trong doanh nghi p có các k' n ng, trình

lành ngh c&n thi t

hoàn thành t t công vi c

ng nh : h

c giao, th

ng có các ho t

ng nghi p,

hu n luy n, ào t o k' n ng th c hành cho công nhân; b i d .ng nâng cao trình
lành ngh và c p nh t ki n th c qu n lý, k' thu t công ngh cho cán b qu n lý và
cán b chuyên môn nghi p v .
1.3.3. Ch.c n:ng duy trì ngu,n nhân l c
Nhóm ch c n ng này chú tr ng

n vi c duy trì và s d ng có hi u qu ngu n

nhân l c trong doanh nghi p, nh kích thích,
thông qua ti n l ơng, th

ng viên nhân viên v m t v t ch t

ng và duy trì, phát tri n các m i quan h t t /p trong

doanh nghi p.
1.4. Các n)i dung c9a qu n tr ngu,n nhân l c
T nghiên c u c a Tr&n Kim Dung (2011) v mô hình qu n tr ngu n nhân l c
Vi t Nam, các n i dung chính c a qu n tr ngu n nhân l c theo t ng nhóm ch c
n ng g m có:


9

1.4.1. Thu hút ngu,n nhân l c
1.4.1.1. Ho+ch ( nh ngu,n nhân l c
Ho ch
nhân l c,
ng
h p

nh ngu n nhân l c là quá trình nghiên c u, xác

nh nhu c&u ngu n

a ra các chính sách và th c hi n các ch ơng trình, ho t

ng nh m áp

nhu c&u ngu n nhân l c cho doanh nghi p v i các ph$m ch t, k' n ng phù
th c hi n công vi c v i hi u qu cao nh t có th (Tr&n Kim Dung, 2011).

Quá trình ho ch

nh ngu n nhân l c c&n

thi t v i quá trình ho ch

nh và th c hi n các chi n l

c a doanh nghi p. Thông th
hi n theo các b

c

sơ

c th c hi n trong m i liên h m t

ng, quá trình ho ch

c và chính sách kinh doanh

nh ngu n nhân l c

c th c

hình 1.1.

Hình 1.1: Quá trình ho+ch ( nh ngu,n nhân l c
Ngu n: Tr n Kim Dung, Qu n tr ngu n nhân l c, 2011

Theo sơ

ho ch

nh ngu n nhân l c hình 1.1, các b

c c a quá trình ho ch

nh ngu n nhân l c g m có:
-B

c 1: Phân tích môi tr

ng, xác

nh m c tiêu và chi n l

c phát tri n kinh

doanh cho doanh nghi p
Môi tr

ng kinh doanh bao g m môi tr

Phân tích môi tr

ng bên trong.

ng kinh doanh v i các i m m nh, i m y u, cơ h i và nguy cơ

(SWOT) là cơ s cho vi c xác
chung và ho ch

ng bên ngoài và môi tr

nh m c tiêu, chi n l

nh ngu n nhân l c nói riêng.

c cho doanh nghi p nói

10
-B
chi n l

c 2: Phân tích hi n tr ng qu n tr ngu n nhân l c trong doanh nghi p,
c ngu n nhân l c phù h p v i chi n l

ra

c phát tri n kinh doanh. Phân tích

hi n tr ng qu n tr ngu n nhân l c trong doanh nghi p nh m xác

nh i m m nh,

ơc th hi n qua các y u

i m y u, nh!ng khó kh n, thu n l i c a doanh nghi p,

t : ngu n nhân l c, cơ c u t ch c, các chính sách, các quá trình thu hút, ào t o,
phát tri n và duy trì ngu n nhân l c trong doanh nghi p.
-B

c 3: D báo kh i l

và trung h n) ho c xác
(

ng công vi c (

nh kh i l

i v i các m c tiêu, k ho ch dài h n

ng công vi c và ti n hành phân tích công vi c

i v i các m c tiêu, k ho ch ng,n h n)
-B

c 4: D báo nhu c&u ngu n nhân l c ( i v i các m c tiêu, k ho ch dài

h n và trung h n) ho c xác

nh nhu c&u ngu n nhân l c ( i v i các m c tiêu, k

ho ch ng,n h n). Phân tích d a trên các y u t : kh i l

ng công vi c c&n thi t ph i

th c hi n; trình

i v công ngh k' thu t, s

thay

trang b k' thu t và kh n ng thay

i v t ch c hành chính; cơ c u ngành ngh theo y u c&u công vi c; kh

n ng nâng cao ch t l

cao ch t l
-B

ng nhân viên; t" l ngh% vi c trong nhân viên; yêu c&u nâng

ng s n ph$m d ch v ; kh n ng tài chính c a doanh nghi p.

c 5: Phân tích quan h cung c&u v i ngu n nhân l c, kh n ng i u ch%nh

h th ng qu n tr ngu n nhân l c.

i v i các m c tiêu và k ho ch ng,n h n, phân

tích công vi c giúp doanh nghi p xác

nh

c nhu c&u s l

ng nhân viên v i các

th c hi n công vi c trong t ơng lai và làm cơ s

ph$m ch t, k' n ng c&n thi t

cho vi c phân công b trí l i cơ c u t ch c, tinh gi m biên ch ho c tuy n d ng
thêm nhân viên m i.
cung c&u v lao

i v i các m c tiêu k ho ch dài h n, phân tích kh n ng

ng s) giúp doanh nghi p

ra các chính sách, k ho ch, ch ơng

trình c th v ngu n nhân l c cho doanh nghi p.
-B

c 6: Th c hi n các chính sách, k ho ch, ch ơng trình qu n tr ngu n nhân

l c c a doanh nghi p trong b
-B
ho ch

c 5.

c 7: Ki m tra, ánh giá tình hình th c hi n nh m h
nh ngu n nhân l c, xác

nguyên nhân d#n

ng d#n các ho t

ng

nh các sai l ch gi!a k ho ch và th c hi n, các

n các sai l ch và

ra bi n pháp hoàn thi n.

11

1.4.1.2. Phân tích công vi c
Phân tích công vi c là quá trình nghiên c u n i dung công vi c nh m xác

nh

i u ki n ti n hành, các nhi m v , trách nhi m, quy n h n khi th c hi n công vi c
và ph$m ch t, k' n ng nhân viên c&n thi t

th c hi n t t công vi c (Tr&n Kim

Dung, 2011).
M c ích c a phân tích công vi c nh m xác

nh các y u t sau:

- Các nhi m v , quy n h n, trách nhi m khi th c hi n công vi c.
- i u ki n

ti n hành công vi c.

- Các tiêu chu$n

ánh giá ch t l

ng hoàn thành công vi c.

- M i t ơng quan c a công vi c ó v i công vi c khác.
- Các ph$m ch t, k' n ng c&n thi t

th c hi n công vi c.

M c tiêu c th c a phân tích công vi c là xây d ng b n mô t công vi c và b n
tiêu chu$n công vi c.
Có th nói, phân tích công vi c giúp các b ph n trong doanh nghi p ph i h p
ng b , ánh giá chính xác yêu c&u c a công vi c, ánh giá úng n ng l c th c
hi n công vi c c a nhân viên, t

ó tr l ơng, khuy n khích h k p th i.

N i dung trình t th c hi n phân tích công vi c th

ng g m các b

-B

c 1: Xác

-B

c 2: Thu nh p các thông tin cơ b n có s0n trên cơ s sơ

-B

c 3: Ch n l a ph&n vi c then ch t

-B

c 4: Áp d ng các ph ơng pháp khác nhau

c sau:

nh m c ích phân tích công vi c
t ch c.

th c hi n phân tích công vi c.
thu th p thông tin phân tích

công vi c b ng quan sát, b m gi , ch p nh, ph(ng v n, b ng câu h(i.
-B

c 5: Ki m tra, xác minh l i tính chính xác c a thông tin.

-B

c 6: Xây d ng b ng mô t công vi c và b ng tiêu chu$n công vi c.


12
1.4.1.3. Ho+t ()ng tuy0n d-ng nhân viên
Tuy n d ng là quá trình tìm ki m thu hút nh!ng ng

i

c coi là có

n ng

l c, tình nguy n ng tuy n vào làm vi c cho t ch c, doanh nghi p (Tr&n Kim
Dung, 2011).
M-c tiêu tuy0n d-ng: sàng l c các ng viên, tuy n ch n úng ng
1ng viên phù h p là ng

i có kinh nghi m, trình

, k' n ng, thái

i, úng vi c.
, tính cách

c nêu trong b n tiêu chu$n công vi c.
Ngu,n tuy0n d-ng:
- N i b doanh nghi p: nh!ng ng viên này s) nh n
ng viên khác do h

ã

cs

c th thách lòng trung thành, thái

u tiên hơn nh!ng
, tinh th&n trách

nhi m c*ng nh kh n ng làm vi c.
- Bên ngoài doanh nghi p:

thu hút

c nh!ng ng viên này thì doanh nghi p

ph i có nh!ng u i m, ti m n ng phát tri n,
n

ng th i thông tin tuy n d ng ph i

c v i ng viên.

Quy trình tuy0n d-ng: Theo Tr&n Kim Dung (2011), quy trình tuy n d ng trong
doanh nghi p th
-B

ng

c nh sau:

c 1: Chu$n b tuy n d ng: thành l p h i

các lo i v n b n, quy
tuy n d ng, xác
-B

c ti n hành theo 10 b
nh c a Nhà n

ng tuy n d ng, nghiên c u k'

c và t ch c liên quan

n doanh nghi p

nh tiêu chu$n tuy n ch n.

c 2: Thông báo tuy n d ng qua các ph ơng ti n nh : qu ng cáo trên báo,

ài, truy n hình, trung tâm d ch v lao
nghi p và t i các tr

ng

ng, thông báo tr

c c ng cơ quan, doanh

i h c. Các hình th c khác nh : gi i thi u c a chính

quy n, nhân viên trong doanh nghi p,...
-B

c 3: Thu nh n, nghiên c u h sơ nh m ghi l i các thông tin ch y u v

viên, bao g m: h c v n, kinh nghi m, các quá trình ho t
s c kh(e, m c
-B

lành ngh , tính tình,

c 4: Ph(ng v n sơ b : th

lo i b( ngay nh!ng ng viên không

o

ng

ng, kh n ng tri th c,

c, nguy n v ng…

ng ch% kéo dài 5-10 phút,

c s d ng nh m

t tiêu chu$n, ho c y u kém rõ r t hơn nh!ng

ng viên khác mà khi nghiên c u h sơ ch a phát hi n ra.


13
-B

c 5: Ki m tra, tr,c nghi m: s d ng

ánh giá các ng viên v các ki n

th c cơ b n, kh n ng th c hành.
-B

c 6: Ph(ng v n l&n hai: tìm hi u, ánh giá ng viên v nhi u ph ơng di n

nh : kinh nghi m, trình
-B
ch a rõ
-B
th

, các

c i m cá nhân khác,…

c 7: Xác minh, i u tra: là quá trình nh m làm sáng t( thêm nh!ng i u
i v i nh!ng ng viên có tri n v ng t t.
c 8: Khám s c kh(e

m b o nhân viên

tiêu chu$n s c kh(e

có

m nh n công vi c.
-B

c 9: Ra quy t

tuy n d ng.

nh tuy n d ng. ây là b

c quan tr ng nh t trong quá trình

nâng cao tính chính xác c a quy t

cách h th ng các thông tin v
s th ng nh t tr

nh tuy n d ng c&n xem xét m t

ng viên, phát tri n b ng tóm t,t ng viên, tùy theo

c v cách th c ra quy t

nh tuy n ch n mà có k t qu quy t

nh

tuy n ch n t ơng ng.
-B

c 10: B trí công vi c,

ng, theo dõi giúp . nhân viên m i hòa

nh h

nh p v i công vi c.
1.4.1.4. Ch4 () b trí, s3 d-ng ngu,n nhân l c

Ch

b trí, s d ng ngu n nhân l c bao g m thuyên chuy n,

b t, xu ng

ch c và thôi vi c:
- Thuyên chuy n là chuy n ng
ho c t

a i m này sang

i lao

ng t công vi c này sang công vi c khác

a i m khác

i u hoà nhân l c, l p các v trí làm

vi c còn tr ng, s a ch!a nh!ng sai sót trong b trí lao
-

b t (th ng ti n) là vi c

a ng

i lao

ng.

ng qua làm vi c

v trí có uy tín

trách nhi m l n hơn, có th có m c l ơng cao hơn và các i u ki n làm vi c t t
hơn, cơ h i phát tri n nhi u hơn.
- Xu ng ch c là vi c

a ng

i lao

ng

n m t v trí làm vi c có c ơng v th p

hơn, có trách nhi m và quy n h n ít hơn và có th ti n l ơng th p hơn.
- Thôi vi c là quy t

nh ch m d t quan h lao

ng gi!a cá nhân ng

và t ch c v i các d ng nh giãn th , sa th i, t thôi vi c và h u trí.

i lao

ng

14

1.4.2. ào t+o và phát tri0n ngu,n nhân l c
ào t o và phát tri n ngu n nhân l c bao g m các ho t

ng nh m nâng cao

n ng l c cho ngu n nhân l c c a doanh nghi p m t cách toàn di n,
h p t t nh t c a ngu n nhân l c
thay

m b o s phù

i v i công vi c hi n t i và áp ng

c nh!ng

i trong t ơng lai (Tr&n Kim Dung, 2011).
ào t o bao g m các ho t

c a ngu n nhân l c

ng nh m m c ích nâng cao tay ngh hay k' n ng

i v i công vi c hi n t i. Phát tri n bao g m các ho t

nh m chu$n b cho ngu n nhân l c theo k p v i cơ c u t ch c khi nó thay

ng

i và

phát tri n trong t ơng lai.
B ng 1.1: So sánh gi2a (ào t+o và phát tri0n ngu,n nhân l c
Tiêu chí
1.T p trung
2.Ph m vi
3.Th i gian
4.M c ích

ào t+o
Công vi c hi n t i
Cá nhân
Ng,n h n
Kh,c ph c s thi u h t v ki n th c
và k' n ng hi n t i

Phát tri0n
Công vi c t ơng lai
Cá nhân và t ch c
Dài h n
Chu$n b cho t ơng lai

Ngu n: Nguy n V n i m – Nguy n Ng c Quân, 2010, trang 154

M-c tiêu c9a (ào t+o và phát tri0n: M c tiêu chính c a ho t

ng ào t o và

phát tri n là s d ng t i a và phát tri n ngu n nhân l c c a t ch c, giúp nâng cao

thành tích c a t ch c, t ng s thích nghi c a t ch c v i m i hoàn c nh, hoàn thi n
nh!ng hình th c

i x trong n i b .

Ti4n trình (ào t+o và phát tri0n: ào t o và phát tri n là m t ti n trình liên t c
g,n li n v i s hình thành và phát tri n c a t ch c. Các y u t c a môi tr
ngoài và bên trong liên t c nh h

ng

ng bên

n yêu c&u ào t o thúc $y các t ch c

ph i xây d ng m t ti n trình ào t o và phát tri n phù h p.


15

Hình 1.2: Ti4n trình (ào t+o và phát tri0n
Ngu n: Nguy n H u Thân, 2010, trang 286

Các hình th.c (ào t+o ph/ bi4n g,m có:
-

ào t o t i ch-: nhân viên m i h c cách th c hi n công vi c c a ng

nghi m, ho c c p d

i th c hi n công vi c theo s h

- C v n/ t v n: s d ng c v n, t v n
d .ng

phát tri n ngh nghi p, phát tri n con ng

- Hu n luy n: th
c pd

ng

i có kinh

ng d#n c a c p trên.
c trao

i, hu n luy n và b i

i hi u qu .

c coi là trách nhi m c a c p trên tr c ti p, nh m giúp

i có n ng l c c&n thi t th c hi n công vi c.

- Th c t p: là ph ơng th c ào t o trong ó các sinh viên t t nghi p
trong m t th i gian t i doanh nghi p
- Luân phiên thay

hoàn t t

i công vi c: nhân viên

này sang b ph n khác, t phân x

n làm vi c

tài t t nghi p.
c luân phiên chuy n t b ph n

ng này sang phân x

ng khác,

c h c cách

th c hi n nh!ng công vi c có th hoàn toàn khác nhau v n i dung và ph ơng pháp.