Thái Bình: thêm một giống lúa thuần và giống lạc
được đề nghị sản xuất thử
Nguồn: khuyennongvn.gov.vn
Chiều 2/10, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thái Bình thành lập
Hội đồng Khoa học cấp cơ sở để thẩm định và xem xét báo cáo kết quả chọn tạo
và khảo nghiệm 2 giống cây trồng mới đó là giống lúa BC-15 và giống lạc TB-25.
Đề nghị Hội đồng Khoa học CN Bộ NN&PTNT cho phép mở rộng sản xuất và sản
xuất thử.
Giống lúa BC-15 là giống lúa thuần được chọn lọc lại (secondary selection) từ
nguồn vật liệu ban đầu là giống lúa 13/2 (IR-17494). Qua hơn 10 năm liên tục
chọn lọc và đánh giá nhằm khắc phục những nhược điểm rất lớn của giống IR-
17494 như: chịu rét cực yếu, khó tính và phạm vi thích ứng hẹp, thời gian sinh
trưởng dài, tuy có tiềm năng năng suất rất cao nhưng lại biến động lớn giữa các
vùng, cơm gạo có chất lượng khá nhưng hạt trấu hở và dễ mất sức nảy mầm, dễ bị
mọt nếu để qua 6 tháng, nhiễm rầy và đạo ôn... chưa ổn định và quần thể còn phân
ly.
Với tính cần cù, chịu khó và mày mò trong hơn 10 năm, tác giả KS. Đặng Tiểu
Bình –Trung tâm Khảo nghiệm và Khuyến nông Thái Bình đã liên tục chọn lọc và
cho ra đời dòng lúa có nhiều tính khác biệt với nguồn vật liệu ban đầu, đồng thời
cũng khắc phục được một số hạn chế cơ bản đã nêu trên. BC-15 có thời gian sinh
trưởng (TGST) ngắn hơn chỉ tương đương nhóm giống ngắn ngày, tuy nhiên dài
hơn giống Q5 một chút. Năng suất BC15 được nhiều thí nghiệm so sánh ở địa bàn
Thái Bình từ năm 2004-2007 đều tương đương Q5 và mức năng suất trung bình
đạt 65-70 tạ/ha, thâm canh cao và cân đối đạt 75 tạ/ha, bị nhiễm đạo ôn như Q5
nhưng BC-15 lại có khả năng sinh trưởng khoẻ, phục hồi tốt sau thiệt hại, chất
lượng cơm gạo khá ngon tương đương Xi-23 và hơn hẳn các giống lúa cao sản
ngắn ngày hiện nay. Với hệ thống khảo nghiệm sản xuất và sinh thái, các số liệu
thu được đều khẳng định đây là giống có ưu thế và nông dân dễ chấp nhận để mở
rộng, hiện diện tích BC-15 ở Thái Bình đã được mở rộng khoảng 1-1.5 nghìn ha.
Trong mạng lưới khảo nghiệm quốc gia nhiều điểm năng suất BC15 cũng khá cao
và không thua kém thậm chí vượt cả năng suất Khang dân.
Giống BC-15 đã được Công ty CP giống cây trồng Thái Bình mua bản
quyền và đăng ký nhãn hiệu độc quyền, tiếp tục lọc thuần và sản xuất siêu nguyên
chủng, sau khi được công nhận chính thức BC-15 sẽ tham gia thị trường và cung
cấp giống chọn lọc với chất lượng cao cho nông dân.
Giống Lạc TB-25 do tập thể tác giả Công ty CP giống cây trồng Thái Bình chọn
lọc và tiến hành khảo nghiệm, trình diễn qua 6 vụ, TB-25 đã được đăng ký khảo
nghiệm 2 vụ trong mạng lưới khảo nghiệm quốc gia và khảo nghiệm DUS.
Lạc TB-25 có những ưu điểm nổi bật sau: Thời gian sinh trưởng ngắn, chỉ
tương đương như giống lạc đỏ Bắc Giang hay lạc đỏ Thái Bình, ngắn hơn giống
lạc L-14 từ 5-7 ngày; chịu rét khá và chống chịu khá tốt với bệnh hại, đặc biệt các
bệnh hại nguy hiểm như gỉ sắt, đốm nâu và héo xanh. Các kết quả khảo nghiệm ở
không chỉ Thái Bình mà ở cả các vùng lạc trọng điểm Nghệ An, Thanh Hoá, Thừa
Thiên Huế.., đều đánh giá khá tốt về năng suất cũng như tính kháng của giống lạc
TB-25. Năng suất của TB-25 vượt đối chứng là các giống phổ biến ở các địa
phương tiến hành khảo nghiệm đều ở mức trên 10%, có nơi trên 15% và rất có ý
nghĩa sai khác về thống kê sinh học. Lạc TB-25 có dạng vỏ nhân trắng hồng (vỏ
chay) như L-14, khả năng đâm tia khoẻ, và điều đặc biệt và là sự làm nên khác
biệt là tỷ lệ quả 3 nhân, 4 nhân rất cao, tỷ lệ này ở TB-25 là trên 40% trong khi các
giống khác chỉ phổ biến là 2 nhân. Tuy không phải là vùng lạc hàng hoá nhưng
diện tích lạc của Thái Bình cũng vào khoảng vài nghỡn ha ở các huyện Vũ Thư,
Thái Thuỵ, Kiến Xương trên các dẻo đất pha cát và cát cao nội đồng. Kết quả trình
diễn rộng ở Thái Hưng-Thái Thuỵ, một ha lạc TB-25 trồng vụ xuân đã cho thu
hoạch trên dưới 40tạ/ha với giá trị một vụ đạt gần 50 triệu đồng/ha. Giống lạc này
hiện đang được nhiều HTX đặt mua để dịch vụ cho bà con nông dân trồng vào vụ
lạc xuân tới.
Với các chuyên gia có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực cây lúa và cây
màu, Hội đồng KH cơ sở Sở NN&PTNT Thái Bình đã đóng góp nhiều ý kiến quan
trọng để tác giả, cơ quan tác giả hoàn thiện thêm báo cáo cũng như các thủ tục cần
thiết, đồng thời nhất trí đánh giá cao công sức và trí tuệ của tác giả, tập thể tác giả,
sản phẩm khoa học cụng nghệ là 2 giống cây trồng mới, đề nghị Bộ NN&PTNT
cho phép mở rộng sản xuất giống lúa BC-15 và sản xuất thử giống lạc TB-25, tạo
cơ sở pháp lý để Công ty CP giống cây trồng Thái Bình đưa 2 sản phẩm tiến bộ
trên vào sản xuất và kinh doanh theo đúng tinh thần của Pháp lệnh giống cây
trồng.