GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG ĐỊNH GIÁ TẠI CÔNG TY KIỂM TOÁN VÀ ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM

Đại học Kinh tế Quốc dân Khoa Tài chính – Ngân hàng
GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG ĐỊNH GIÁ TẠI CÔNG TY
KIỂM TOÁN VÀ ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM
3.1. Đánh giá của cá nhân về phương pháp xác định giá trị doanh nghiệp
của VAE
Trong thời gian thực tập tại VAE và nghiên cứu về các phương pháp
định giá của công ty, tôi thấy rằng về phương pháp xác định giá trị doanh
nghiệp phần tài sản thuần, công ty đã xây dựng được cách thức xác định giá
trị là hợp lý, riêng phần xác định lợi thế thương mại của doanh nghiệp cần
định giá có phần bị tính trùng, cụ thể:
Khi xác định lợi thế thương mại của doanh nghiệp, VAE đã vừa vận
dụng Nghị định 187 và Thông tư 126 hướng dẫn CPH các doanh nghiệp Nhà
nước vào để xác định lợi thế thương mại của doanh nghiệp (xác định giá trị
lợi thế thương mại dựa vào kết quả hoạt động của 3 năm liền kề) - Lợi thế
thương mại (1), sau đó VAE lại tính tiếp phần lợi thế thương mại của doanh
nghiệp khi doanh nghiệp có các bằng sáng chế độc quyền được Cục sở hữu trí
tuệ cấp hoặc có các đặc quyền như quyền khai thác mỏ, khai thác các khu du
lịch.... - Lợi thế thương mại (2) sau đó lấy tổng (1+2) và xác định lợi thế
thương mại của doanh nghiệp. Cách tính này có phần bị tính trùng khi doanh
nghiệp có được lợi thế thương mại (1) là do doanh nghiệp có các bằng phát
minh sáng chế độc quyền do Cục sở hữu trí tuệ cấp hoặc có các đặc quyền
khai thác mỏ, khai thác các khu du lịch...Việc sử dụng cách tính này có thể
làm cho giá trị của doanh nghiệp được định giá tăng lên, nhưng một số doanh
nghiệp thuê VAE định giá có phần giá trị lợi thế thương mại (1) rất thấp do
các năm liền kề việc kinh doanh không hiệu quả vì doanh nghiệp tập trung
vào nghiên cứu các ứng dụng mới... Việc xác định lợi thế thương mại (2) sẽ
làm tăng giá trị của doanh nghiệp cần định giá lên do các dữ liệu dùng để tính
đều dựa vào kế hoạch, dự án phát triển của doanh nghiệp trong tương lai.
Sinh viên: Bùi Thị Miền T i cà hính doanh nghiệp 46B
1
Đại học Kinh tế Quốc dân Khoa Tài chính – Ngân hàng

Việc thẩm định các dự án này nhiều khi rất khó khăn do các doanh nghiệp
thuê định giá hoạt động ở các lĩnh vực khác nhau, để thẩm định được thì thẩm
định viên phải có kiến thức về lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp cần định
giá và nhiều khi kết quả thẩm định còn phụ thuộc vào ý kiến của khách hàng.
Để xử lý việc tính trùng này hiện nay không có cách nào có thể phân
tách được rõ ràng nhưng tuỳ từng lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp cần
định giá mà ta có cách xử lý cụ thể phù hợp hạn chế bớt phần lợi thế thương
mại bị tính trùng:
- Đối với doanh nghiệp đã sử dụng lợi thế thương mại là các bằng sáng
chế độc quyền được Cục sở hữu trí tuệ cấp hoặc các đặc quyền như quyền
khai thác mỏ, khai thác các khu du lịch.... trong ba năm liền kề thì nên xác
định giá trị lợi thế thương mại theo lợi thế thương mại (1) và không xác định
thêm phần lợi thế thương mại (2). Nếu trong ba năm liền kề mà doanh nghiệp
không tận dụng được lợi thế về các bằng sáng chế độc quyền được Cục sở
hữu trí tuệ cấp hoặc các đặc quyền như là quyền khai thác mỏ, khai thác các
khu du lịch.... do trình độ quản lý còn yếu của ban lãnh đạo nhưng doanh
nghiệp đã có sự đổi mới để nâng cao hiệu quả hoạt động tại thời điểm định
giá thì nên xác định giá trị lợi thế thương mại của doanh nghiệp theo lợi thế
thương mại (2) mà không tính đến phần giá trị lợi thế thương mại (1)
- Đối với doanh nghiệp chưa sử dụng hoặc vừa mới sử dụng (cùng năm
với năm định giá) đến các bằng sáng chế độc quyền được Cục sở hữu trí tuệ
cấp hoặc các đặc quyền như quyền khai thác mỏ, khai thác các khu du
lịch....thì ta xác định giá trị phần lợi thế thương mại theo đúng phương pháp
mà VAE đã xây dựng. Theo cách này sẽ hạn chế bớt phần giá trị lợi thế
thương mại bị tính trùng.
3.2. Một số giải pháp khắc phục nhược điểm và hoàn thiện phương pháp
định giá tại Công ty Kiểm tóan và Định giá Việt Nam.
2
Sinh viên: Bùi Thị Miền T i cà hính doanh nghiệp 46B
22

Đại học Kinh tế Quốc dân Khoa Tài chính – Ngân hàng
Các hạn chế đã nêu ở trên có liên quan tới thị trường nói chung nên để
có thể khắc phục được nhược điểm này cần có các chính sách điều tiết vĩ mô
của Nhà nước. Trong khả năng của VAE, để khắc phục những hạn chế đó, có
thể thực hiện một số biện pháp sau:
3.2.1 Nâng cao chất lượng nhân viên
Công ty cần tuyển chọn, xây dựng đội ngũ thẩm định viên chuyên
nghiệp tham gia tư vấn cổ phần hóa, xác định giá trị doanh nghiệp, tư vấn đấu
giá... có trình độ chuyên môn tốt để đảm bảo cung cấp dịch vụ có chất lượng
cao. Ngoài ra, công ty cần tổ chức đào tạo nhân viên thường xuyên nhằm cập
nhật những kiến thức mới nhất về cổ phần hóa, trao đổi những vấn đề phát
sinh ngay trong nội bộ công ty, đúc rút kinh nghiệm và kiến nghị các cơ quan
Nhà nước hỗ trợ.
Bên cạnh đó, để có thể phát triển một cách bền vững, công ty cần tôn
trọng và tự giác tuân thủ các chuẩn mực hoạt động và đạo đức nghề nghiệp
đã được đặt ra.
3.2.2 Kết hợp các phương pháp định giá.
Phương pháp định giá theo giá trị tài sản ròng mới chỉ thể hiện được
phần giá trị tài sản của doanh nghiệp mà chưa thể hiện hết được giá trị thực sự
của doanh nghiệp. Trong khi đó, áp dụng phương pháp dòng tiền chiết khấu
sẽ giải quyết được hầu hết các vướng mắc trong việc xác định lợi thế thương
mại và tiềm năng trong tương lai của doanh nghiệp. Do vậy, để có thể xác
định được chính xác hơn giá trị thực tế của doanh nghiệp cần áp dụng đồng
thời cả hai phương pháp, ngoài ra cũng cần tham khảo thêm giá trị tính được
từ các phương pháp còn lại để có thể đưa ra kết quả chính xác nhất về giá trị
của doanh nghiệp.
3.2.3 Mở rộng cơ hội tham gia định giá với các công ty nước ngoài.
3
Sinh viên: Bùi Thị Miền T i cà hính doanh nghiệp 46B
33

Đại học Kinh tế Quốc dân Khoa Tài chính – Ngân hàng
Kết hợp với các tổ chức định giá uy tín lớn trên thế giới là cách nhanh
nhất để rút ngắn khoảng cách về trình độ với các công ty nước ngoài. Điều
này cũng sẽ giúp công ty có thể tiếp cận với các phương pháp định giá tiên
tiến trên thế giới, học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm về cách thức xác định và
xây dựng các thông số liên quan. Từ đó làm nâng cao uy tín của công ty và
phát triển thêm hoạt động nghiệp vụ.
3.2.4 Xây dựng cơ sở dữ liệu làm căn cứ định giá.
Thiết lập hệ thống báo cáo bắt buộc và lưu trữ cơ sở dữ liệu về báo cáo
và phương pháp định giá áp dụng cho các công ty. Sau mỗi một hợp đồng cần
đúc rút lại kinh nghiệm, tìm ra những điểm còn chưa tốt và ghi chép lại những
sai sót đó. Các cơ sở dữ liệu này là tài liệu vô cùng quý giá trong việc tổng
hợp và phân tích để đưa ra phương hướng, giải pháp cho các công tác diễn ra
tiếp theo.
3.3. Các kiến nghị các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Hỗ trợ công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam hoặc bất kỳ một tổ
chức định giá nào khác trong hoạt động tư vấn định giá là một việc làm đem
lại lợi ích cho quốc gia vì điều đó sẽ thúc đẩy quá trình cổ phần hóa các doanh
nghiệp Nhà nước nói riêng và xây dựng được một mô hình định giá chuyên
nghiệp theo khung của Thế giới. Chính vì vậy, Nhà nước nên có một số tác
động đến vấn đề này:
Thứ nhất là hoàn thiện hành lang pháp lý, xây dựng các văn bản hướng
dẫn cụ thể đến từng bộ phận doanh nghiệp, từng loại hình công ty và phù hợp
với mục đích, nhu cầu của hoạt động định giá. Các văn bản này cần có một sự
thống nhất chung, đảm bảo cho hoạt động định giá diễn ra nhanh chóng vì
trên thực tế, do các văn bản chưa có được tính thống nhất mà một số doanh
nghiệp khi tiến hành định giá vẫn “loay hoay” không biết theo lối nào, giữa tổ
chức định giá và doanh nghiệp định giá không tìm được tiếng nói chung,
4
Sinh viên: Bùi Thị Miền T i cà hính doanh nghiệp 46B

44
Đại học Kinh tế Quốc dân Khoa Tài chính – Ngân hàng
không đi đến được thống nhất, làm cản trở tiến độ công việc, mất đi tính độc
lập của thẩm định viên.
Thứ hai là tăng cường hoạt động quản lý, thanh tra các hoạt động định
giá đang diễn ra để đảm bảo cho chất lượng định giá được đảm bảo. Thực tế
cho thấy, nhiều tổ chức tư vấn định giá có chất lượng chuyên môn kém đã
cạnh tranh với các doanh nghiệp khác bằng việc giảm phí, không tuân thủ
theo thông tư 126/2004/QĐ-BTC làm ảnh hưởng đến chất lượng và kết quả
xác định được.
Thứ ba là quan tâm hơn nữa đến việc bồi dưỡng các thẩm định viên có
chuyên môn cao, thường xuyên tổ chức các lớp bồi dưỡng về thẩm định có
tính chất quốc gia để cập nhật kiến thức và sát hạch lại kiến thức của cá thẩm
định viên để làm sao rút ngắn khỏang cách về trình độ giữa các thẩm định
viên trong nước với các thẩm định viên quốc tế.
Thứ tư là đẩy nhanh hơn nữa tiến trình cổ phần hóa các doanh nghiệp
Nhà nước, vừa là tạo điều kiện cho các tổ chức định giá hoạt động vừa để
nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh cho các doanh nghiệp được
cổ phần theo đúng tiêu chí phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng
Xã hội chủ nghĩa của Nhà nước.
Thứ năm, hoàn thiện thông tin thị trường để làm cơ sở xác định giá cho
các loại tài sản cụ thể để thu được kết quả định giá chính xác nhất.
Thứ sáu là xây dựng tiêu chuẩn đánh giá về năng lực của các tổ chức
định giá nhằm đảm bảo công ty tư vấn có chất lượng, tạo lòng tin đối với
doanh nghiệp và đảm bảo tính an toàn của thị trường.
KẾT LUẬN
5
Sinh viên: Bùi Thị Miền T i cà hính doanh nghiệp 46B
55