GIÁO án (kế HOẠCH ) NGỮ văn 7 kỳ i , CHUẨN CV 3280 của bộ GIÁO dục, có CHỦ đề và 5 HOẠT ĐỘNG đầy đủ 2020 2021

KẾ HOẠCH DẠY HỌC (GIÁO ÁN) MÔN NGỮ VĂN THEO CÔNG VĂN
MỚI CỦA BỘ (HỌC KÌ 1)
Năm học 2020 – 2021
Chủ đề 1: Gia đình, nhà trường và bố cụ, mạch lạc văn bản.
Tiết 1 đến tiết 9
Tuần
1
(7-12/9/20)
2
(14-19/9/20)

Tiết
1,2
3
4,5,6
7
8
9

Bài
Cổng trường mở ra

Lưu ý

Mẹ tôi
Cuộc chia tay của những con búp bê;
Cuộc chia tay của những con búp bê (tt)
Liên kết trong văn bản.
Bố cục trong văn bản;
Mạch lạc trong văn bản

I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT CỦA CHỦ ĐỀ
1. Kiến thức:
- Những tình cảm thiêng liêng sâu nặng của cha mẹ, gia đình dành cho con cái,
thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người,nhất là
với tuổi thiếu niên, nhi đồng.
- Cách giáo dục vừa nghiêm khắc vừa tế nhị, có lí và có tình của người cha khi con
mắc lỗi.
- Lời văn biểu hiện tâm trạng người mẹ đối với con trong văn bản.
2. Kỹ năng:
- Đọc - hiểu một văn bản biểu cảm được viết như những dòng nhật kí của một
người mẹ hoặc 1 bức thư
- Phân tích một số chi tiết tiêu biểu diễn tả tâm trạng của nhân vật
- Liên hệ vận dụng khi viết một bài văn biểu cảm.
3. Thái độ:
- Bồi dưỡng ý thức học tập tác phẩm văn chương, tình cảm gia đình, lòng kính yêu
cha mẹ.
4. Năng lực:
* Năng lực chung
- Năng lực tự học
- Năng lực tự giải quyết vấn đề và sáng tạo.

* Năng lực riêng
- Năng lực giao tiếp tiếng Việt
- Năng lực thưởng thức văn học /
cảm thụ thẩm mỹ
1


- Năng lực giao tiếp.
- Năng lực hợp tác

- Năng lực công nghệ thông tin và truyền
thông
5. Chuẩn bị
a. Giáo viên :
- Soạn giáo án.
- Chuẩn bị bảng phụ hoặc máy chiếu
- Chuẩn bị 1 số tranh ảnh, tư liệu minh họa
b. Học sinh :
- Soạn bài .
- Chuẩn bị giấy khổ to & bút dạ để thảo luận nhóm .
II. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT CỤ THỂ TỪNG BÀI

Tiết

1,2 .
Cổng
trường
mở ra

1. Kiến thức:
- Những tình cảm
thiêng liêng sâu nặng
của cha mẹ, gia đình
dành cho con cái, thấy
được ý nghĩa lớn lao
của nhà trường đối
với cuộc đời mỗi con
người,nhất là với tuổi
thiếu niên, nhi đồng.
- Lời văn biểu hiện

tâm trạng người mẹ
đối với con trong văn
bản.

3 .Mẹ tôi - Sơ giản về tác giả
Ét-môn-đô đơ A-mixi.
- Cách giáo dục vừa
nghiêm khắc vừa tế
nhị, có lí và có tình
của người cha khi con
mắc lỗi.

2. Kỹ năng:
- Đọc - hiểu một
văn bản biểu cảm
được
viết
như
những dòng nhật kí
của một người mẹ.
- Phân tích một số
chi tiết tiêu biểu
diễn tả tâm trạng
của người mẹ trong
đêm chuẩn bị cho
ngày khai trường
đầu tiên của con.
- Liên hệ vận dụng
khi viết một bài văn
biểu cảm.

- Đọc - hiểu một
văn bản viết dưới
hình thức một bức
thư.
- Phân tích một số
chi tiết liên quan
đến hình ảnh người
cha (tác giả bức

3. Thái độ
- Bồi dưỡng
ý thức học
tập tác phẩm
văn chương,
tình cảm gia
đình, lòng
kính yêu cha
mẹ.

4. Năng lực
- Năng lực giao
tiếp tiếng Việt
Năng
lực
thưởng thức văn
học / cảm thụ
thẩm mỹ

Bồi dưỡng
tình cảm gia

đình, lòng
kính yêu cha
mẹ .

- Năng lực giao
tiếp tiếng Việt
Năng
lực
thưởng thức văn
học / cảm thụ
thẩm mỹ

2


- Nghệ thuật biểu cảm
trực tiếp qua hình
thức một bức thư.
- Tính cảm anh em
4,5,6.
ruột thịt thắm thiết,
Cuộc
sâu nặng và nỗi đau
chia tay
khổ của những đứa trẻ
của
không may rơi vào
những
hoàn cảnh bố mẹ li dị.
con búp

- Đặc sắc nghệ thuật
bê
của văn bản.

thư) và người mẹ
nhắc đến trong bức
thư.
- Đọc-hiểu văn bản
truyện,đọc diễn cảm
lời đối thoại phù
hợp với tâm trạng
của các nhân vật.
- Kể và tóm tắt
truyện.

- Cảm thấy
xót thương
cho số phận
bất hạnh của
2 anh em
Thành,
Thủy.

- Năng lực giao
tiếp tiếng Việt
- Năng lực
thưởng thức văn
học / cảm thụ
thẩm mỹ

- Khái niệm liên kết - Nhận biết và phân - Bồi dưỡng
trong văn bản
tích tính liên kết của ý thức học
7.
tập bộ môn
- Yêu cầu về liên kết các văn bản
Liên kết
trong văn bản
- Viết các đoạn
trong
văn,bài văn có tính
văn bản.
liên kết.
-Tác dụng của việc - Nhận biết, phân Có ý thức - Năng lực giao
xây dựng bố cục.
tích bố cục trong viết
đoạn tiếp tiếng Việt
văn bản.
theo bố cục - Năng lực
8.
- Vận dụng kiến
thưởng thức văn
Bố cục
thức về bố cục
học, cảm thụ
trong
trong việc đọc-hểu
thẩm mỹ
văn bản;
văn bản, xây dựng

Năng lực phân
bố cục cho một văn
tích, tổng hợp
bản nói(viết) cụ thể.
- Mạch lạc trong văn Rèn kĩ năng nói,viết Có ý thức
bản và sự cần thiết mạch lạc.
viết
văn
9. Mạch
của mạch lạc trong
mạch lạc.
lạc trong
văn bản.
văn bản
- Điều kiện cần thiết
để một văn bản có
tính mạch lạc.
III. BẢNG MÔ TẢ CÁC MỨC ĐỘ NHẬN THỨC THEO ĐỊNH HƯỚNG
NĂNG LỰC
Tiết

Mức độ 1

Mức độ 2

Mức độ 3 vận

Mức 4
3

(nhận biết)
- Tác giả là
ai, nêu 1 vài
1,2 . Cổng
hiểu biết
trường mở ra
- Em hãy tóm
tắt lại câu
truyện
- Liệt kê các
biểu hiện về
3 .Mẹ tôi
suy nghĩ, tâm
trang, lời nói,
hành
động
..của nhân vật
- Giải nghĩa
các từ...
4,5,6. Cuộc chia - Trả lời các
tay của những câu hỏi trắc
nghiệm...
con búp bê

7.
Liên kết trong
văn bản.
7.
Bố cục trong

văn bản

- Nhắc lại lý
thuyết: Thế
nào là liên
kết, bố cục,
mạch
lạc
trong VB
- Làm BT trắc
nghệm

9. Mạch lạc
trong văn bản

(thông hiểu)
- Giải thích vì
sao các nhân
vật lại có tâm
trạng,
hành
động như vậy?
- Thảo luận ,
so sánh
- Vẽ 1 bức
tranh về 1 sự
việc
trong
truyện,
nêu

suy nghic của
em về sự việc
đó

dụng
- Em có thể rút
ra bài học
gì từ các câu
chuyện ...?
- Phân vai thể
hiện 1 tình
huống
trong
truyện hoạc 1
tình
huống
tương tự và nếu
suy nghĩ về tình
huống đó...
- Câu hỏi liên
hệ: Em có biết
một trường hợp
khác mà ở đó...?
- Tìm 1 VB
khác cùng chủ
đề..

- So sánh bố
cục của 2 văn
bản và nhận

xét
- Kể lại câu
chuyện bằng
chính ngôn từ
của em đảm
bảo tính liên
kết, mạch lạc
và bố cục rõ
ràng

- Chỉ ra tính liên
kết hoặc thiếu
liên kết trong
đoạn văn cho
trước
- Viết 1 đoạn
văn theo yêu
cầu đảm bảo
tính liên kết,
mạch lạc và bố
cục rõ ràng

Vận dụng cao
- Viết đoạn
NLVH nêu suy
nghĩ, cảm nhận
của em về nhân
vật, sự việc
trong truyện
- Viết đoạn

NLXH Em có
thể rút ra bài học
gì về tình mẫu
tử, tình cảm gia
đình bằng 1
đoạn văn ngắn...
- Sáng tạo: Em
có thể tưởng
tượng một câu
chuyện...
và
những bài học
cho
riêng
mình...?
- Đưa ra giải
pháp mới : Viết
lại đoạn văn cho
trước nếu thấy
chưa đảm bảo
tính liên kết,
mạch lạc và bố
cục
- XD bố cục cho
1 văn bản và viết
hoàn
chỉnh
thành 1 đoạn
văn, bài văn

Chủ đề 1: Tính liên kết trong văn bản
Tiết 1 đến tiết 9
Tuần

Tiết

Bài

Lưu ý
4


1,2
1
(7-12/9/20)
2
(14-19/9/20)

3
4,5,6
7
8
9

Cổng trường mở ra
Mẹ tôi
Cuộc chia tay của những con búp bê;
Cuộc chia tay của những con búp bê (tt)
Liên kết trong văn bản.
Bố cục trong văn bản;

Mạch lạc trong văn bản

Ngày soạn: 1.9.2020
Ngày dạy: 7.9.2020
Tiết 1 - Văn bản: CỔNG TRƯỜNG MỞ RA
(Lý Lan)
I. Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức:
- Hiểu được tình cảm sâu nặng của cha mẹ, gia đình đối với con cái, ý nghĩa lớn lao của
nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người, nhất là với tuổi thiếu niên, nhi đồng.
- Lời văn biểu hiện tâm trạng của người mẹ đối với con trong văn bản.
2. Kĩ năng:
- Đọc - hiểu một văn băn biểu cảm được viết như những dòng nhật kí của một
người mẹ.
- Phân tích một số chi tiết tiêu biểu diễn tả tâm trạng của người mẹ trong đêm
chuẩn bị cho ngày khai trường đầu tiên của con.
- Liên hệ vận dụng khi viết một văn bản biểu cảm.
3. Thái độ: Yêu quý trân trọng tình cảm của cha mẹ dành cho mình.
4. Định hướng PTNL:
- NL chung: N¨ng lùc tù häc, n¨ng lùc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, n¨ng lùc
hîp t¸c, n¨ng lùc s¸ng t¹o.
- NL riêng: N¨ng lùc c¶m thô v¨n chương, năng lực giao tiếp Tiếng Việt.
II. Chuẩn bị:
- GV: tranh ảnh về ngày khai trường
- HS: vở soạn, SGK
III. Tổ chức các hoạt động dạy học:
1. Ổn định lớp.
Lớp 7A: TS 39 Vắng:..............
5

2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sách vở của hs
3. Bài mới:
*Hoạt động 1: Khởi động
- Mục tiêu: tạo hứng thú cho HS tiếp thu kiến thức về văn bản" cổng trường mở ra".
- Phương pháp: Đàm thoại
- Thời gian: 2 p
? Trong lần khai giảng đầu tiên của em ai đưa em đến trường?
Em có nhớ đêm hôm trước ngày khai trường đó mẹ em đã làm gì, nghĩ gì không?
Hôm nay, học bài văn này, chúng ta sẽ hiểu được trong đêm trước ngày khai trường
để vào lớp 1 của con, mẹ đã làm gì và nghĩ gì?
- Điều chỉnh, bổ sung:
*Hoạt động 2: Hình thành kiến thức
- Mục tiêu: Học sinh nắm được nội dung và ý nghĩa văn bản.
- Phương pháp: Phân tích, bình, nêu vấn đề, vấn đáp, thuyết trình, phân tích...
- Thời gian: 30p
Hoạt động của thầy và trò
HĐ cá nhân-hđ chung
? Trình bày hiểu biết của em về TG?

Nội dung
I, Đọc và tìm hiểu chung
1. Tác giả
- Là nhà báo, nhà văn
- Dịch giả nổi tiếng
? Nêu cách đọc văn bản?
2. Tác phẩm
- Đọc to, rõ ràng, thể hiện tâm trạng hồi hộp, thao thức a, Đọc
của mẹ, giọng đọc tâm tình, trầm lắng.
GV đọc mẫu

Gọi 2-3 HS đọc bài.
HS nhận xét. GV sửa chữa.
- GV: yêu cấu HS đọc nhanh các chú thích
? Trong văn bản còn từ nào cần giải nghĩa?
(? Ai giúp bạn giải thích từ đó và mách bạn cách tìm
hiểu nghĩa của từ cần biết?)
? VB viết theo thể loại nào? PTBĐ?
b, Thể loại
? Nhắc lại VB nhật dụng là gì? ( lớp 6)
- Thể loại: Vb nhật dụng viết
- Là những bài viết có nội dung gần gũi, bức thiết đối theo thể kí
với cuộc sống trước mắt của con người và cộng đồng - PTBĐ: biểu cảm
trong XH hiện đại như: thiên nhiên, môi trường, đói
nghèo, năng lượng, dân số, quyền trẻ em … có thể
6


dùng tất cả các thể loại cũng như các kiểu văn bản.
? Văn bản viết về việc gì?(? Đại ý?)
- Bài văn viết về tâm trạng của người mẹ trong đêm
trước ngày khai trường vào lớp 1của con
? Vb có thể chia làm mấy phần? ND từng phần?
+ Đọan 1: ....đến "thế giới mà mẹ bước vào": nỗi lòng
thương yêu của người mẹ đối với con (Tâm trạng của c, Bố cục : 2 phần
ng mẹ trước ngày khai trường của con).
+ Đoạn 2: còn lại: cảm nghĩ của người mẹ về vai trò
của XH, nhà trường trong việc giáo dục con trẻ.
GV: VB viết về tâm trạng của người mẹ trong đêm
không ngủ trước ngày khai trường của con.
? Theo em, nỗi lòng người mẹ được bộc lộ vào

thời điểm nào trước ngày khai trường lần đầu tiên
của con?
- Thời điểm: Đêm khuya
? Tại sao tác giả lại chọn thời điểm đó mà không
chọn thời điểm khác?
- Đó là thời điểm bộc lộ rõ nhất suy nghĩ và tâm
trạng của con người.
? Vậy trong thời điểm đó, tâm trạng của người mẹ
được bộc lộ ra sao? Có giống tâm trạng của đứa
con không?
- Người mẹ không ngủ được, trằn trọc, suy nghĩ
triền miên, khác hẳn với đứa con rất thanh thản,
vô tư.
? Theo em, tại sao người mẹ lại không ngủ được?
- Mai là ngày con khai trường vào lớp 1
? Khi con bước vào năm học đầu tiên trong đời,
mẹ đã chuẩn bị những gì cho con?
- Giúp con chuẩn bị quần áo giầy dép, đồ dùng
học tập....
- Mẹ đắp mền, buông mùng ém góc cẩn thận.
? Qua đó em thấy mẹ là người như thế nào?

II, Phân tích
1,Tâm trạng của người
mẹ

- Trằn trọc, suy nghĩ triền
miên, không sao ngủ được.

- Mẹ yêu thương con, quan

tâm tới việc học của con.

GV đọc : thực sự mẹ không lo lắng đến nỗi không
7


ngủ được. Mẹ tin đứa con của mẹ lớn rồi…
? Nhưng đêm nay mẹ lại không thể ngủ được,
ngoài lí do lo cho con, theo em còn vì lí do nào
khác ?
- Nhớ về ngày khai trường năm xưa của chính
mình.
GV: cứ nhắm mắt lại bên tai mẹ lại vang lên tiếng
đọc bài trầm bổng: “Hằng năm cứ vào cuối
thu...Mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con
đường làng dài và hẹp”.
-> chứng tỏ ngày khai trường đầu tiên đã để lại dấu ấn
thật sâu đậm trong tâm hồn người mẹ
? Em hãy tìm những từ ngữ diễn tả tâm trạng của
người mẹ khi nhớ về những kỉ niệm cũ?
- Nôn nao, hồi hộp, chơi vơi, hốt hoảng...
? Nhận xét về cách dùng từ và tác dụng ?
- Sử dụng từ láy liên tiếp->gợi tả cảm xúc phức
tạp trong lòng mẹ: vui mừng, lo lắng…
GV: Khi miêu tả cảm xúc ta có thể sử dụng nhiều
loại từ, trong đó có từ láy.
? Từ những cảm xúc ấy cho ta hiểu thêm gì về
người mẹ?
- Luôn in sâu những kí ức ngọt ngào về ngày khai
trường đầu tiên, gắn liền với hình ảnh người bà

? Những cảm xúc trên mẹ có trực tiếp nói vói con
hoặc ai đó không? Cách nói này có tác dụng gì?
- Mẹ nói với chính mình, tiếng nói nội tâm
(độc thoại)
GV: -> Có tác dụng khắc họa được những tình
cảm sâu kín trong lòng nhân vật, và có tác dụng
truyền cảm mạnh mẽ. Đây là kiểu văn chương trữ
tình vẫn được gọi là văn biểu cảm mà các em sẽ
được học trong chương trình NV L7
? Qua đoạn văn vừa phân tích, em hãy nêu cảm
nhận chung về người mẹ?
GV: Hồi ức về tuổi thơ như một bài ca đẹp, dài và =>Mẹ là ng giầu cảm xúc
8


xao xuyến, rạo rực, cháy bỏng trong lòng mẹ. Mẹ
muốn truyền ngọn lửa ấy cho con, san xẻ hạnh
phúc ấy cho con. Ngày khai trường đã khắc sâu
vào tâm hồn và nỗi nhớ của mẹ.
? Đọc phần 2?
GV:Từ ngày khai trường của con, mẹ đã liên
tưởng đến ngày khai trường ở Nhật Bản
- Y/c HS đọc: Mẹ nghe nói->những chính sách về
giáo dục.
* HS quan sát tranh. Bức tranh miêu tả điều gì? GV mở
rộng nói về sự quan tâm của tất cả mọi người trong
nước và trên thế giới đối với việc học tập của trẻ vì
“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”.
Ở nước ta, ngày khai trường, quan chức nhà nước
đều chia nhau đến dự khai giảng với hs

-> Chứng tỏ xh ta cũng rất quan tâm đến GD.
? Câu “Ai cũng biết rằng mỗi sai lầm...dặm”. Câu văn
này nói về điều gì?
- Khẳng định nhà trường có vai trò, vị trí rất quan trọng
trong việc hình thành và phát triển nhân cách, tri thức
con người và sự phát triển của xã hội.
GV: Trong suy nghĩ của người mẹ đã động viên
con :
- "Đi đi con, hãy can đảm.......thế giới kì diệu sẽ
mở ra"
Hoạt động nhóm: 3’
? Thuộc kiểu câu gì?- Câu cầu khiến
? Câu nói ấy có tác dụng gì?
- Động viên, khích lệ con đến trường
? Thế giới kì diệu: thế giới tình bạn, tình thầy trò,
tri thức nhân loại, cách sống làm người…thế giới
kì diệu ấy là cả một chân trời văn hóa, khoa học
bao la.
- Đó là mong muốn và mơ ước của người mẹ. Thể
hiện vai trò to lớn của nhà trường đối với mỗi con
người.

yêu thương những người
thân, gắn bó với mái
trường.

2, Suy nghĩ của mẹ về vai
trò của giáo dục

- GD có vai trò to lớn đối

với mỗi con người, quyết
định tương lai đất nước.

III, Tổng kết
9


? Những nét đặc sắc về nghệ thuật của văn bản?

? Ý nghĩa nội dung văn bản?

HS đọc ghi nhớ; GV khái quát.

1. Nghệ thuật:
- Lựa chọn hình thức tự bạch
như những dong nhật kí của
người mẹ nói với con.
- Sử dụng ngôn ngữ biểu
cảm.
2. Nội dung:
Văn bản thể hiện tấm lòng,
tình cảm của người mẹ đối với
con, đồng thời nêu lên vài trò
to lớn của nhà trường đối với
cuộc sống của mỗi con người.
* Ghi nhớ: ( SGK)

- Điều chỉnh, bổ sung:
*Hoạt động 3: Luyện tập
-Mục tiêu: HS hiểu được kiến thức của bài và vận dụng làm bài tập.

-Phương pháp:vấn đáp
-Thời gian: 6’
Bài tập 1:
Em tán thành ý kiến trên vì nó đánh dấu bước ngoặt, sự thay đổi lớn lao trong cuộc
đời mỗi con người: sinh hoạt trong môi trường mới, học nhiều điều -> tâm trạng
vừa háo hức vừa hồi hộp, lo lắng.
- Điều chỉnh, bổ sung:
Hoạt động 4: Vận dụng
- Mục tiêu: HS biết vận dụng lí thuyết đã học vào trong cuộc sống
- PP: Tự luận.
- Kĩ thuật: Động não.
- TG: làm ở nhà
? Viết đoạn văn kể về kỉ niệm đáng nhớ của em trong ngày khai trường?
- Điều chỉnh, bổ sung:
* Hoạt động 5: Mở rộng và nâng cao
- Mục tiêu: HS biết vận dụng lí thuyết để áp dụng vào trong đời sống
- PP: trải nghiệm sáng tạo qua anh ảnh hoặc internet.
- Kĩ thuật: Động não.
- TG: Làm ở nhà
10


? Em hãy tìm hiểu về kứ ức của người lớn tuồi là người thân hoặc những người em
quen biết về tâm trạng của họ trong ngày lễ khai giảng đầu tiên trong đời.
- Điều chỉnh, bổ sung:
BÀI TẬP CỦNG CỐ SAU TIẾT HỌC

Phần 1: Trắc nghiệm
1. Cổng trường mở ra là văn bản của tác giả nào?
A. Lý Lan

B. Tố Hữu
C. Tế Hanh
D. Khánh Hoài
2. Cổng trường mở ra là văn bản thuộc thể loại?
A. Tùy bút
B. Hồi kí
C. Tự sự
D. Tiểu thuyết
3. Trong văn bản Cổng trường mở ra, tâm trạng của người mẹ trước đêm con
khai trường thế nào?
A. Vui mừng, lo lắng
B. Trằn trọc không ngủ được, hoài niệm về ngày tựu trường của mình và lo lắng cho
tương lai của đứa con
C. Háo hức, mong chờ
D. Mẹ bận dọn dẹp nhà cửa, chẳng nghĩ ngợi gì
4. Tâm trạng của đứa con trước đêm khai trường?
A. Háo hức thu xếp đồ chơi, tối lên giường mẹ chỉ dỗ một lát là đã ngủ
B. Hồi hộp, háo hức
C. Lo lắng, băn khoăn
D. Sợ hãi, khủng hoảng
5. Người mẹ nhớ lại kỉ niệm nào?
A. Nhớ tới tuần lễ khai trường của con năm con ba tuổi
B. Nhớ về kỉ niệm khai trường được bà ngoại dẫn đến trường
C. Nhớ về không khí ngày khai trường hằng năm.
D. Tất cả các đáp án trên
6. Trong bài, ngày khai trường trở thành ngày lễ của toàn xã hội nước nào?
A. Singapore
B. Hàn Quốc
C Nhật Bản
D. Trung Quốc

7. Nội dung của bài Cổng trường mở ra là gì?
A. Kể về buổi khai trường đầu tiên của đứa con
B. Những dòng nhật kí tâm tình, nhỏ nhẹ về tình yêu thương của người mẹ đối với
con
C. Vai trò to lớn của trường học đối với con người
D. Đáp án B và C

11


8. Nghệ thuật chủ yếu trong bài Cổng trường mở ra là gì?
A. Nhân hóa
B. So sánh
C. Sử dụng nghệ thuật tự bạch

1

2

3

D. Ẩn dụ

4

5

6

7

8

Phần 2: Tự luận
Câu 1
a. Trong đêm trước ngày khai trường của con, người mẹ đã diễn tả nhưng cảm nhận của
mình về con :Vừa thấy con ngây thơ, vừa có cảm giác con đã lớn khôn. Em hãy tìm
những chi tiết trong bài để minh họa ?
b. Theo em tại sao người mẹ không ngủ được ?
c. Hãy tìm một số hình ảnh có sử dụng nghệ thuật so sánh đặc sắc trong bài và chỉ rõ ý
nghĩa nghệ thuật của hình ảnh ấy
Câu 2. “Cổng trường mở ra” cho em hiểu điều gì? Tại sao tác giả lại lấy tiêu đề này. Có
thể thay thế tiêu đề khác được không?
Câu 3. Cho đoạn văn sau:
“ Đêm nay mẹ không ngủ được. Ngày mai là ngày khai trường lớp Một của con. Mẹ đưa
con đến trường, cầm tay dắt qua cánh cổng, rồi buông tay mà nói: Đi đi con, hãy can đảm
lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra”
1. Đoạn văn trên được trích từ văn bản nào ? Của ai ? Nêu nội dung chính của văn bản đó
2. Hãy chọn trong đoạn văn trên một câu trần thuật đơn và xác định hai thành phần chính
của câu ?
3. Câu nói của mẹ: “Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh
cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra” , em hiểu “thế giới kì diệu” đó là gì ?
4. Hãy viết một đoạn văn khoảng 6-8 câu về một kỷ niệm đáng nhớ nhất trong ngày khai
trường đầu tiên của mình. Trong đoạn văn em có sử dụng một biện pháp tu từ đã học
(gạch chân, chú thích)
Định hướng trả lời
Phần 2: Tự luận
Câu 1
a-Những cảm nhận của người mẹ về con:
-Thấy con vẫn ngây thơ, hồn nhiên : “Giấc ngủ đến với con dễ dàng nhơ uống một li sữa,

ăn một cái kẹo ..”
-Cảm nhận con đã khôn lớn : “Con hăng hái tranh với mẹ dọn dẹp đồ chơi …”
b-Vì mẹ trăn trở suy nghĩ về con, vừa bâng khuâng nhớ về ngày khai trường năm xưa của
mình
c-Hình ảnh sử dụng nghệ thuật so sánh :“Còn bây giờ giấc ngủ đến với con dễ dàng như
uống một ly sữa, ăn một cái kẹo..”

12


-Ý nghĩa: Làm nổi bật sự ngây thơ, hồn nhiên của em bé, thể hiện sự âu yếm của mẹ khi
nghĩ về con.
Câu 2.Nhan đề “Cổng trường mở ra” cho ta hiểu cổng trường mở ra để đón các em học
sinh vào lớp học, đón các em vào một thế giới kì diệu, tràn đầy ước mơ và hạnh phúc. Từ
đó thấy rõ tầm quan trọng của nhà trường đối với con người.
Câu 3.
1. Đoạn văn trên được trích từ văn bản Cổng trường mở ra.
Nội dung chính của văn bản là: ngày khai trường để vào học lớp Một là ngày khai
trường có dấu ấn sâu đậm nhất trong tâm hồn tuổi thơ, trong tâm hồn mỗi người.
2. Câu trần thuật đơn và xác định hai thành phần chính của câu:
Đêm nay mẹ // không ngủ được
TN CN
VN
3. Câu nói của mẹ: “Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh
cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra” , em hiểu “thế giới kì diệu” đó là cả một
chân trời văn hóa, khoa học, tình cảm bao la…
4. Hãy viết một đoạn văn khoảng 6-8 câu về một kỷ niệm đáng nhớ nhất trong ngày khai
trường đầu tiên của mình. Trong đoạn văn em có sử dụng một biện pháp tu từ đã học
(gạch chân, chú thích)
Hs tự làm

4, Củng cố bài học: 3’
? Mượn tâm trạng mẹ trong đêm trước buổi khai trường để nói gì?
- Tầm quan trọng của việc học, nhà trường.
- Tình cảm sâu nặng mẹ -> con.
- Nhắc nhở người làm con phải nhớ đến tình cảm của mẹ.
5, Hướng dẫn tự học:1’
- Đọc thêm: Trường học – T9
- Chuẩn bị bài : Mẹ tôi
***************************************
Ngày soạn: 1.9.2020
Ngày dạy: 8.9.2020
Tiết 3 - Văn bản: MẸ TÔI
E. A-mi-xi
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Kiến thức:
- Sơ giản về tác giả Ét-mô-đô đơ A-mi-xi.
- Hiểu cách giáo dục vừa nghiêm khắc vừa tế nhị, có lí và có tìnhcủa người cha khi
con mắc lỗi.
13


- Ngh thut biu cm trc tip qua hỡnh thc mt bc th.
2. K nng:
- c - hiu mt vn bn vit di hỡnh thc mt bc th.
- Phõn tớch mt s chi tit liờn quan n hỡnh nh ngi cha (tac gi bc th) v
ngi m nhc n trong bc th.
3. Thỏi :
- Kớnh yờu cha m, tranh lm iu gỡ cú li vi cha m.
4. nh hng PTNL:

- NL chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực
hợp tác, năng lực sáng tạo.
- NL riờng: Năng lực cảm thụ văn chng, nng lc giao tip Ting Vit.
II, CHUN B:
- Thy: son giao an
- Trũ: c v tr li cõu hi trong sgk
III, CC BC LấN LP:
1. n nh lp.
Lp 7A: TS 39 Vng:..............
2. Kim tra bi c: Lng ghộp trong bi
3. Bi mi:
*Hot ng 1: Khi ng
- Mc tiờu: to hng thỳ cho HS tip thu kin thc v vn bn" cng trng m ra".
- Phng phap: m thoi
- Thi gian: 5
? Qua nhng biu hin tõm trng ca ngi m trong ờm trc ngy khai trng
ca con, em hóy núi v tỡnh cm yờu thng ca m dnh cho con?
* Gii thiu bi : Cú nh vn ó vit: "Khụng cú mt tri thỡ hoa khụng n.
Khụng cú ngi m thỡ khụng cú anh hựng v khụng cú c nh th". M l mt
danh t thiờng liờng trong ngụn ng nhõn loi, iu ú c chng minh trong lch
s tin hoa loi ngi. Trong cuc i ca mi chỳng ta, ngi m cú mt v trớ v
ý ngha ht sc ln lao, thiờng liờng v cao c. Nhng khụng phi khi no ta cng
ý thc ht c iu ú, ch n khi mc nhng li lm, ta mi nhn ra tt c. Bi
vn M tụi s cho ta mt bi hc nh th.
- iu chnh, b sung:
*Hot ng 2: Hỡnh thnh kin thc
- Mc tiờu: Hc sinh nm c ni dung v ý ngha vn bn.
- Phng phap: Phõn tớch, bỡnh, nờu vn , vn ap, thuyt trỡnh, phõn tớch...
14

- Thời gian: 33’
Hoạt động của thầy và trò
? Nêu tóm tắt về tác giả?
- GV bổ sung: ét- môn- đô đơ A- mi- xi sinh ngày
31- 10- 1846 trên một vùng đất thuộc bờ biển tây
bắc nước ý. Chưa đầy 20 tuổi ông đã là sĩ quan
quân đội chiến đấu cho nền độc lập. Cuộc đời hoạt
động và con đường văn chương của ông chỉ là một.
Độc lập, thống nhất tổ quốc, tình thương và hạnh
phúc của con người là lí tưởng và cảm hứng văn
chương của ông, kết tinh thành một chủ nghĩa nhân
văn lấp lánh.Ông là tiểu thuyết gia, nhà thơ, người
viết truyện ngắn và là tác giả của nhiều cuốn truyện
thiếu nhi và truyện phiêu lưu nổi tiếng . Những kỉ
niệm thời học trò và những kỉ niệm thời là sinh viên
học viện quân sự Mô- đê- na là cơ sở để tác giả hư
cấu nên những áng văn nhẹ nhàng dung dị , đầy
nhân ái mê hoặc trái tim của hàng triệu độc giả trên
khắp toàn cầu. Ông để lại một sự nghiệp văn
chương rất đáng tự hào.

Nội dung
I/ Tìm hiểu chung
1/ Tác giả
- A-mi-xi (1846 - 1908) nhà
hoạt động xã hội, nhà văn
hóa, nhà văn lỗi lạc của Ý.
- Tác phẩm của ông thiên về
tình cảm, sâu lắng và chủ

yếu đi vào giáo dục nhân
cách, tình cảm con người

? Nêu cách đọc vb?
GV hướng dẫn đọc: Giọng đọc chậm, nhẹ nhàng thể
hiện tình cảm sâu sắc, tha thiết nhưng đôi chỗ cũng
nghiêm khắc
- giáo viên nhận xét
? Đọc chú thích 8,9,10?
? Còn từ nào cần giải nghĩa?
? Nêu xuất xứ đoạn trích?
"Mẹ tôi" trích từ "Những tấm lòng cao cả" là cuốn
nhật kí của cậu bé En- ri- cô 11 tuổi ghi lại những
bức thư của bố, mẹ, những kỉ niệm sâu sắc về thầy
trò, bạn bè, về những con người đáng thương...Đây
là một trong 6 bức thư của bố gửi cho En- ri- cô.
? Đoạn trích trên thuộc thể loại văn bản nào? Tại
sao?

2, Tác phẩm:

- "Mẹ tôi" được trích trong
" Những tấm lòng cao cả" 1886

-Thể loại: VB nhật dụng
15


- Đoạn trích nêu lên vấn đề có tính cấp thiết, đó là (nhật kí- thư từ)
phương thức GD trẻ em và lòng biết ơn của con cái

đối với cha mẹ
- Viết thư xen bộc lộ cảm xúc
? Phương thức biểu đạt?
? Tại sao một bức thư của bố gửi cho con mà lại lấy - PTBĐ: biểu cảm
tên nhan đề là Mẹ tôi ?
- Mẹ là tiêu điểm để hướng tới, để làm sáng tỏ mọi
vấn đề.
- Vì nội dung bức thư chủ yếu ca ngợi công lao, sự
hy sinh của người mẹ
=> Tên văn bản và thể loại không mâu thuẫn nhau
? Ngôi kể trong văn bản này là ngôi thứ mấy? Của
nhân vật nào? Tác dụng?
- Ngôi thứ nhất số ít (tôi). đó là nhân vật cậu bé đã
mắc lỗi với mẹ đọc lại lá thư của người cha viết gửi
cho mình.
-> cảm xúc chân thật hơn

II/ Tìm hiểu văn bản
? Vì sao người cha lại viết thư cho con? Mục 1, Nhân vật người cha
đích của việc viết thư đó?
- Hoàn cảnh viết thư:
Thấy con hỗn láo với mẹ
? Những chi tiết nào miêu tả thái độ của người cha - Mục đích: GD con
trước sự vô lễ của con ?
- Sự hỗn láo của con như một nhát dao đâm vào tim
bố vậy. ->SS
- Bố không thể nén được cơn giận.
- Con mà lại xúc phạm đến mẹ con ư ?->câu hỏi tu từ
- Thà bố không có con còn hơn là thấy con bội bạc.
- Trong một thời gian con đừng hôn bố-> Câu cầu

khiến
? Em có nhận xét gì về nghệ thuật sử dụng trong
phần trên? Tác dụng?
- So sánh => đau đớn
- Câu hỏi tu từ => ngỡ ngàng.
16


- Câu cầu khiến => mệnh lệnh.
? Qua đó em thấy được tâm trạng của cha như thế nào?
->Thể hiện tâm trạng đau xót, bất ngờ của
người cha khi chứng kiến lỗi lầm của con. Đó
thực sự là một sự xúc phạm ghê gớm
GV: đọc thầm “hãy nghĩ kỹ điều này...chà đạp
lên tình yêu thương đó”
Mặc dù rất giận con nhưng người cha vẫn dằn
lòng xuống để phân tích cho con hiểu rằng tình
yêu thương kính trọng cha mẹ là tình cảm
thiêng liêng hơn cả. Thật xấu hổ và nhục nhã
cho những kẻ nào chà đạp lên tình cảm ấy
? Sau khi phân tích cho con, người cha yêu cầu
con điều gì?
- Thành khẩn xin lỗi mẹ, cầu xin mẹ tha lỗi
(Cầu xin mẹ hôn con)
- Không bao giờ được thốt ra những lời nói
nặng với mẹ
- không được phép tái phạm
? Tại sao người cha không trực tiếp nói hoặc có
ngay một hình phạt mà lại chọn cách viết thư?
- Những tình cảm sâu sắc, kín đáo thường khó

nói trực tiếp. Chọn cách viết thư là chỉ muốn
nói riêng với ng mắc lỗi, vừa giữ đc sự kín đáo,
tế nhị vừa không làm mất lòng tự trọng của ng
mắc lỗi-> Đây là bài học về cách ứng xử trong
gđ, nhà trg và ngoài xh.
- Sử dụng hình phạt không phải lúc nào cũng
có hiệu quả.
? Qua cách giáo dục con như vậy chứng tỏ đây
là một người cha ntn?

- Tâm trạng: Người cha vô
cùng đau đớn,tức giận
trước thái độ hỗn láo của
con mình.

- Yêu cầu con xin lỗi mẹ
một cách chân thành.

- Biết GD con một cách
nghiêm khắc, có tình có lí
và rất tế nhị
-> Hết lòng thương yêu vợ
con và quí trọng tình cảm
? Nhận xét giọng điệu trong thư của người cha gia đình.
qua các cụm từ: En-ri-cô của bố ạ, En-ri-cô
này,En-ri-cô à... ? Tác dụng ?
- Giọng điệu tâm tình, thủ thỉ, khiến lời dạy của 2, Nhân vật người mẹ
người cha mặc dù rất nghiêm khắc nhưng lại
17

dần dần thấm sâu vào hồn đứa con .
GV: Để GD con, người cha đã khơi dậy trong
con hình ảnh người mẹ cách đây mấy năm ntn
->tìm hiểu tiếp
? Trong truyện có những hình ảnh, chi tiết nào
nói về người mẹ?
- Thức suốt đêm chông chừng hơi thở của con
- Quằn quại, lo sợ, khóc khi nghĩ có thể mất
con
- Sẵn sàng bỏ 1 năm hạnh phúc để tránh cho
con 1 giờ đau đớn
- Hết lòng thương con và
- Có thể đi ăn xin để nuôi con
sẵn sàng hi sinh vì con.
- Có thể hi sinh tính mạng để cứu sống con
? Từ việc làm đó cho ta mẹ của En là ng ntn?
GV: Mặc dù không trực tiếp xuất hiện nhưng
qua bức thư của người ta ta thấy được sự hi
sinh lớn lao cuả người mẹ không có gì đánh
đổi được, là sự hi sinh vô giá, là biểu hiện thật
chân thành và cao cả của mẹ dành cho con.
Đáng xấu hổ biết bao khi con đã phụ công lao
của mẹ. Và thật đau lòng hơn nếu một ngày
nào đó con mất mẹ - đó là ngày buồn thảm nhất
cuộc đời con
? Theo em sự hỗn láo của En-ri-cô có tác động
đến mẹ ntn? Mẹ có sẵn sàng tha thứ nếu En ăn
năn xám hối không?
GV:- nếu điều đó khiến bố đau đớn như một

nhát dao đâm vào tim thì chắc người mẹ sẽ
cảm thấy đau gấp trăm ngàn lần vì sự hỗn láo
này của con.
- Chắc chắn mẹ sẽ tha lỗi vì trong trái tim mẹ
chỉ có tình yêu thương con vì thế mà mẹ luôn
là người bao dung, độ lượng.

3, Nhân vật En-ri-cô
- Rất xúc động khi đọc thư
bố.Vô cùng hối hận và
quyết tâm sửa chữa lỗi
lầm.

? Khi đọc thư bố và ghi lại những trang nhật kí
này, En có tâm trạng ntn?
18


- Vô cùng xúc động
? Vì sao En lại xúc động như vậy?
a, Bố gợi lại những kỉ nệm về mẹ
b, Sợ bố
c, Vì thái độ kiên quyết và nghiêm khắc của bố
d, Lời bố chân thành và sâu sắc
e, En thấy xấu hổ
? Em hãy nêu những nét nghệ thuật tiêu biểu của
truyện?

? Qua văn bản em rút ra được bài học gì?

HS đọc ghi nhớ .

III/ Tổng kết
1. Nghệ thuật: Sáng tạo nên
hoàn cảnh xảy ra câu
chuyện: En- ri -cô mắc lỗi
với mẹ.
- Lồng câu chuyện trong bức
thư ……
- Lựa chọn hình thức biểu
cảm trực tiếp, có ý nghĩa
giáo dục, thể hiện thái độ
nghiêm khắc của người cha
đối với con.
2.Nội dung: Vai trò của
người mẹ vô cùng quan
trọng trong gia đình .
- Tình yêu thương, kính
trọng cha mẹ là tình cảm
thiêng liêng nhất đối với mỗi
con người.
*. Ghi nhớ: ( SGK -tr12)

- Điều chỉnh, bổ sung:
*Hoạt động 3: Luyện tập
-Mục tiêu: HS hiểu được kiến thức của bài và vận dụng làm bài tập.
-Phương pháp:vấn đáp
-Thời gian: 4’
Bài tập 2: Kể lại một sự việc em lỡ gây ra khiến bố mẹ phiền lòng? Tâm trạng của
em trong hoàn cảnh đó.

- Điều chỉnh, bổ sung:
Hoạt động 4: Vận dụng
- Mục tiêu: HS biết vận dụng lí thuyết đã học vào trong cuộc sống
19


- PP: Tự luận.
- Kĩ thuật: Động não.
- TG: làm ở nhà
? Em sẽ ứng xử ntn khi làm bố mẹ buồn?
- Điều chỉnh, bổ sung:
* Hoạt động 5: Mở rộng và nâng cao
- Mục tiêu: HS biết tìm tòi những kiến thức có liên quan đến nội dung bài học để
giải quyết vấn đề
- PP: tự luận
- Kĩ thuật: Động não.
- TG: Làm ở nhà
? Bố mẹ thường hành động ntn khi em làm họ buồn?
- Điều chỉnh, bổ sung:
4, Củng cố: 5’
BÀI TẬP CỦNG CỐ SAU TIẾT HỌC
Phần 1 Trắc nghiệm
1. Tác giả của đoạn trích “Mẹ tôi” là ai?
A. E. A-mi-xi
B. Lép tôn- xtoi
C. Huy-gô
D. An-đec-xen
2. Đoạn trích “mẹ tôi” được trích trong tác phẩm nào?
A. Cuộc đời các chiến binh
B. Những tấm lòng cao cả

C. Cuốn truyện của người thầy
D. Giữa trường và nhà
3. Nhân vật En-ri-cô mắc lỗi gì trước mẹ?
A. Thiếu lễ độ với mẹ
B. Nói dối mẹ
C. Không thương mẹ
D. Giận dỗi mẹ
4. Thái độ của bố đối với En-ri-cô?
A. Tức giận
B. Buồn bực
C. Đau xót
D. Cả A và C
5.Bố En-ri-cô đã tìm cách nào để bày tỏ quan điểm của mình trước sự thiếu lễ
độ của En-ri-cô?
A. Nói trực tiếp trước mặt En-ri-cô
B. Viết thư cho En-ri-cô
C. Nhờ cô giáo nhắn nhủ En-ri-cô
D. Ngồi tâm sự với En-ri-cô
6. Theo em, điều gì khiến En-ri-cô xúc động khi đọc thư của bố?
A. Vì bố gợi lại những kỉ niệm giữa mẹ và En-ri-cô
B. Vì En-ri-cô sợ bố
20


C. Bố gợi lại những kỉ niệm giữa mẹ và En-ri-cô và En-ri-cô thấy xấu hổ trước lời
nói chân tình của bố
D. Cả B và C
Phân 2: Tự luận
Câu 1. Qua văn bản em thấy bố En-ri-cô là người như thế nào? Tại sao cha En-ricô không nói trực tiếp với con mà lại viết thư? Tìm những câu văn trực tiếp bày tỏ
thái độ của người cha đối với En-ri-cô?

Câu 2. Văn bản là một bức thư của người bố gửi cho con, tại sao lại lấy nhan đề là
“ Mẹ tôi”.
Câu 3. Em hãy viết đoạn văn về bài học rút ra cho bản thân từ văn bản “Mẹ tôi”.
Định hướng trả lời
Phân 2: Tự luận
Câu 1 -Cha En-ri-cô là người :+Yêu thương con hết mực
+Tế nhị và nghiêm khắc trong việc giáo dục con
-Cha En-ri-cô viết thư vì :
+ Con sẽ cảm hiểu được điều cha nói một cách thấm thía hơn
+ Qua bức thư người cha nói được đầy đủ hơn, sâu sắc hơn
+ Thể hiện sự tế nhị, kín đáo đối với người mắc lỗi, không làm cho người mắc lỗi
mất đi lòng tự trọng
- Câu văn trực tiếp bày tỏ thái độ của cha En-ri-cô:
+ Sự hỗn láo của con như một nhát dao đâm vào tim bố vậy
+ Nhớ…bố không thể nén nổi cơn tức giận
+ Bố không thể vui long đáp lại cái hôn của con được
+ Con lại dám xúc phạm đén mẹ con ?
+ Con sẽ không thể sống thanh thản nếu làm cho mẹ buồn phiền
Câu 2.:Nhan đề Mẹ tôi là tác giả đặt. Bà mẹ không xuất hiện trực tiếp trong văn
bản nhưng là trung tâm để các nhân vật hướng tới.
Câu 3 .Em hãy viết đoạn văn về bài học rút ra cho bản thân từ văn bản “Mẹ tôi”.
Cha mẹ là những người cho chúng ta cuộc sống này. Trải qua bao tháng năm
cuộc đời, mẹ không quản ngại mọi gian khó để nuôi dưỡng chúng ta nên người. Vì
vậy, hãy suy ngẫm thật kĩ trước khi nói điều gì, không được nói những lời lẽ vô lễ,
thiếu tôn trọng cha mẹ. Những lời nói vô tình của chúng ta sẽ khiến mẹ buồn và
tổn thương rất nhiều. Cần hiếu thảo, kính trọng và biết ơn công lao sinh thành
dưỡng dục của cha mẹ. Luôn ngoan ngoãn, nghe lời và yêu thương, quan tâm,
chăm sóc cha mẹ. Hãy trân trọng những giây phút cha mẹ còn ở bên cạnh mình bởi
cuộc đời này rất ngắn. Đừng để nước mắt mẹ cha phải rơi vì những phút giây vô
tâm của mình bạn nhé!

21


5, Dặn dò:1’
- Nắm nội ghi nhớ
- Xem bài: từ ghép
**************************************************
Ngày soạn: 3 .9.2020
Ngày dạy:
.9.2020
Tiết 4,5 - Văn bản: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ
(Khánh Hoài)
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1. Kiến thức:
- Tình cảm anh em ruột thịt thắm thiết, sâu nặng thông qua hành động chia đồ chơi.
- Đặc sắc nghệ thuật của vb.
2. Kĩ năng:
- Đọc - hiểu văn bản truyện, đọc diễn cảm, lời đối thoại phù hợp với tâm trạng của
các nhân vật.
- Kể và tóm tắt truyện.
3. Thái độ: Cảm thương, chia sẻ với những người không may mắn rơi vào hoàn
cảnh đáng thương. Đề cao quyền trẻ em, trách nhiệm của bố mẹ với con cái.
4. Định hướng PTNL:
- NL chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng
lực sáng tạo.
- NL riêng: Năng lực cảm thụ văn chương, năng lực giao tiếp Tiếng Việt.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên:
- Soạn giáo án
- Đọc tài liệu: Công ước về quyền trẻ em của Liên hợp quốc 1989

2. Học sinh : Đọc kĩ văn bản soạn bài theo câu hỏi SGK.
III. TIẾN TRÌNH
1. Ổn định lớp.
Lớp 7A: TS 39 Vắng:..............
2, Kiểm tra bài cũ: 5’
? Nêu ý nghĩa văn bản Mẹ tôi?
3, Bài mới:
*Hoạt động 1: Khởi động
- Mục tiêu:Tạo hứng thú và gây sự chú ý cho học sinh .
- Phương pháp: thuyết trình
22


- Thời gian: 1p
GV: Trong cuộc sống gia đình nhiều khi những cư xử bất hòa của người lớn lại trở
thành nỗi bất hạnh đổ lên đầu trẻ nhỏ, mặc dù chúng chẳng có tội gì, thậm chí còn
rất ngoan và giàu tình yêu thương. Khi cha mẹ chia tay cũng là lúc con trẻ buộc
phải chia lìa. Những cuộc chia tay ấy diễn ra ntn, cha mẹ có hiểu được điều ấy
không, thông qua Vb Cuộc chia tay của những con búp bê chúng ta cùng nhìn
nhận và suy ngẫm về điều đó.
- Đều chỉnh, bổ sung:
*Hoạt động 2: Hình thành kiến thức
- Mục tiêu: HS nắm đc nội dung, nghệ thuật của vb
- Phương pháp: vấn đáp,thuyết trình,phân tích
- Thời gian: 31p

Hoạt động của thầy và trò
Hoạt động chung
? Nêu hiểu biết của em về TG Khánh Hoài?
- Khánh Hoài tên khai sinh là: Đỗ Văn Xuyền

- Sinh năm 1937, quê ở tỉnh Thái Bình
- Là nhà văn tiêu biểu của nền văn học hiện đại Việt
Nam
- Sở trường: truyện ngắn

? Văn bản ra đời trong hoàn cảnh nào?
GV: đây là cuộc thi viết về quyền trẻ em nhằm giúp
mọi ng hiểu và nâng cao nhận thức về quyề trẻ em mà
LHQ đã ban hành công ước năm 1989 và VN là nước
thứ 2 trên t/g và là nước đầu tiên ở châu Á ký vào công
ước (1990)
? Nêu cách đọc vb?
- chậm rãi, nhẹ nhàng, chú ý phân vai nhân nhật và
những đoạn miêu tả nội tâm nhân vật.
Thủy: lúc buồn lúc giọng lại chu chéo giận dữ
Thành: trầm lắng, u buồn
- giáo viên đọc, nx
? Giải thích từ khó: Ráo hoảnh, nức nở?

Nội dung
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả :
- Khánh Hoài tên khai
sinh là: Đỗ Văn Xuyền
- Sinh năm 1937, quê ở
tỉnh Thái Bình
- Là nhà văn tiêu biểu
của nền văn học hiện đại
Việt Nam
- Sở trường: truyện ngắn

2. Tác phẩm
- Xuất xứ: Tuyển tập
thơ – văn được giải
thưởng trong cuộc thi
viết về quyền trẻ em,
năm 1992.
- Đây là truyện ngắn
đoạt giải nhì trong cuộc
thi viết " Thơ văn viết về
quyền trẻ em" do tổ
chức Rat-da-Béc-nơ tổ
chức năm 1992.

23


GV; - Dao nhíp (SGK)
- Tú lơ khơ: Bộ bài Tây – 52 lá
? Văn bản này thuộc thể loại gì? PTBĐ?
- Thể loại: truyện ngắn
? Truyện được kể theo ngôi thứ mấy? Tác dụng?
- PTBĐ: TS, MT, BC
- Truyện được kể theo ngôi thứ nhất số ít
- >Sử dụng ngôi kể này câu chuyện trở nên chân thật
hơn, dễ tin tưởng hơn bởi nhân vật trong truyện(Thành)
tham gia vào câu chuyện và chứng kiến các các sự việc
xảy ra và cùng chịu nỗi đau với em gái mình. Tạo
giọng nhẹ nhàng, dễ bộc lộ cảm xúc.
GV: Ngoài ngôi kể này, truyện có thể được kể theo ngôi
thứ 3, người khác kể

? Em hãy tóm tắt lại những chi tiết chính của truyện?
Trong câu chuyện trên tác giả kể về sự việc:
- Bố mẹ li hôn, hai anh em Thành và Thủy phải chia tay
nhau dù không hề muốn
- Đêm trước ngày chia tay hai anh em Thành và Thủy
đã khóc rất nhiều, trong tâm trạng đau đớn đó Thành
nhớ lại kỷ niệm ngọt ngào đã qua cùng với em gái khi
gia đình vẫn còn hạnh phúc.
- Theo yêu cầu của mẹ, hai anh em phải chia đồ chơi,
hai con búp bê là khó chia nhất vì nó là biểu tượng cho
tình cảm yêu thương giữa hai anh em họ.
- Thành đưa Thủy đến lớp chia tay bạn bè và cô giáo
- Hai anh em chia tay nhau bất ngờ
? Nêu bố cục văn bản?
* Phần 1: Từ đầu => “như vậy”: chia búp bê
* Phần 2: Tiếp =>“ cảnh vật”: chia tay lớp học
- Bố cục : 3 phần
* Phần 3: Còn lại: anh em chia tay
->Có 3 cuộc chia tay
? Tóm tắt truyện?
Thành và Thuỷ là 2 anh em được sinh ra và lớn lên
trong một gia đình khá giả. Cả 2 rất yêu thương nhau.
Nhưng rồi bố mẹ li dị. Hai anh em phải chịu cảnh chia
lìa. Thành ở lại với bố, Thuỷ theo mẹ về quê sống cùng
bà ngoại ở xa và không được tiếp tục đi học nữa. Hai
24


anh em rất buồn, cuộc chia tay diễn ra trong nước mắt
cùng những con búp bê. Thuỷ đã không chia 2 con búp

bê và quyết định để lại cho anh. Thành đã khóc và hứa
với em sẽ không bao giờ để 2 con búp bê cách xa nhau.
Giải thích nhan đề?
II. Phân tích
- Những con búp bê: là những đồ chơi của tuổi nhỏ
→ gợi thế giới trẻ em với sự ngộ nghĩnh, trong sáng,
ngây thơ, vô tội.
- Trong truyện: Những con búp bê cũng như hai anh
em Thành – Thủy: trong sáng, vô tư, không có tội lỗi
gì… thế mà phải chia tay → gợi ra một tình huống cần
phải suy ngẫm
(Hình ảnh ẩn dụ: nỗi đau xót, tủi hờn của những em
nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh bất hạnh)
GV: yêu cầu HS theo dõi phần 1 SGK
1. Cuộc chia búp bê
? Truyện viết về ai? Về việc gì? Xác định nhân vật
chính?
- Thành và thủy-> phải xa nhau vì bố mẹ li hôn
- Nv chính: Thành
? Thành và Thuỷ có mấy con búp bê? Chúng có tên ntn
và đc đặt ở vị trí nào trong nhà?
- Hai con, tên là Vệ Sĩ và Em nhỏ
-Chúng đc đặt ở trong tủ, quàng tay lên vai nhau
? Chứng tỏ 2 con búp bê có ý nghĩa ntn với hai anh em
họ ?
- Là những thứ đồ chơi gắn liền với tuổi thơ của hai
anh em, là biểu tượng tình cảm hai anh em
GV : đc đặt ở nơi trang trọng chứng tỏ họ rất chân
trọng tình cảm anh em.
? Vì sao 2 em phải chia búp bê?

- Vì bố mẹ li hôn: Thuỷ phải theo mẹ về quê ngoạiThành ở lại với bố, búp bê cũng phải chia đôi theo lệnh
của mẹ.
? Khi mẹ bảo: “Thôi, 2 đứa liệu mà chia đồ chơi ra đi”
tâm trạng của Thành và Thuỷ ntn?
- Thuỷ: run bần bật, kinh hoàng, tuyệt vọng, buồn thăm
thẳm, mi sưng mọng vì khóc nhiều.
25