Giới thiệu một mô hình xác định
cấu trúc vốn tối ưu
Giá trị của doanh nghiệp phụ thuộc vào dòng tiền mà doanh nghiệp tạo ra được
trong tương lai, hay thu nhập mà các cổ đông nhận được (cổ tức). Làm thế nào để
tối đa hóa giá trị của mỗi cổ phần là hay tối đa hóa lợi ích của cổ đông là một bài
toán khó đối với các giám đốc tài chính. Một trong những yếu tố tác động đến giá
trị của doanh nghiệp đó chính là
cấu trúc vốn.
Cấu trúc vốn là sự kết hợp các loại chứng khoán khác nhau của doanh nghiệp bao
gồm chứng khoán nợ và vốn chủ sở hữu. Doanh nghiệp có thể phát hành nhiều
loại chứng khoán khác nhau, với vô số sự kết hợp, tuy nhiên việc
tìm kiếm một
cấu trúc vốn tối ưu
để tối đa hóa giá trị của doanh nghiệp là một điều khó khăn đây
cũng là một trong những nhiệm vụ nan giải của các
giám đốc tài chính.
Trong bài này mình sẽ tiếp tục sử dụng bảng tính
Excel và phần mềm mô phỏng
kinh doanh Crystal Ball 2000 để thiết lập một
cấu trúc vốn tối ưu trong một trong
doanh nghiệp.
Những giả định của mô hình
Mô hình được xây dựng với các giả định dưới đây:
•
Thuế thu nhập doanh nghiệp là 28% và được giả sử là sẽ giữ nguyên không
đổi trong suốt quá trình hoạt động của doanh nghiệp.
•
Hệ số beta của doanh nghiệp là 1.2 và được giả định là giữ nguyên không
đổi.
•
Lãi suất phi rủi ro là 6% và cũng giả định là giữ nguyên không đổi.
Suất sinh lợi của thị trường là 12% và cũng giữ nguyên không đổi.
•
Ta cũng giả sử giám đốc tài chính của doanh nghiệp nghiên cứu đánh giá:
o
Tốc độ tăng doanh thu hàng năm từ năm 2 đến năm 7 có các trường
hợp sau: 10% với xác suất 10%, 11% với xác suất 30% và 13% là
60%.
o
Tốc độ tăng trưởng lợi nhuận vĩnh viễn của doanh nghiệp bắt đầu từ
năm thứ 8 tuân theo phân phối tam giác với các khả năng xảy ra là:
0.05, 0.06, 0.07 và từ năm thứ 8 trở đi
vốn điều lệ của doanh nghiệp
là không đổi.
•
Mệnh giá của mỗi cổ phần là 10 đồng.
•
Công ty bắt đầu với tổng vốn là 1200, và để đảm bảo cho việc thực hiện các
kết quả kinh doanh chúng ta giả định nhu cầu tăng vốn của công ty qua các
năm như sau. Và tỉ lệ lợi nhuận giữ lại của doanh nghiệp là 0.6.
1 2 3 4 5 6 7
1200 1440 1800 2304 2995 2995 5062 6580
•
Ta cũng giả định chi phí giá vốn hàng bán của doanh nghiệp, chi phí bán
hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp lần lượt chiếm 0.82, 0.04, 0.1 doanh thu
thuần.
•
Doanh thu thuần của doanh nghiệp là 8500 vào năm thứ 1.
•
Thị trường vốn là hoàn hảo, giả định này có ý nghĩa lãi suất cho vay của
doanh nghiệp đã tính đến chi phí phá sản và chi phí kiệt quệ tài chính của
doanh nghiệp.
Thiết lập mô hình
Tại ô C2 ta nhập đại một con số bất kì tất nhiên là lớn hơn không. Sau đó vào cell
trên thanh công cụ chọn define decision (cell/define decision) sau đó tạo các tham
số như sau: (Ta giả sử rằng doanh nghiệp không thể nào vay vốn đến mức nợ /
VCSH là 10 lần)
Tại ô:
B9 gõ công thức: =B16/(1+$C$2) sau đó copy đến ô I9.
B7 gõ công thức: =B16/(1+1/$C$2) sau đó copy đến ô I7.
Gia tăng nợ : C8 = C7-B7, copy đến ô I8.
Vốn huy động ta tính bằng cách lấy tổng vốn năm sau trừ năm trước trừ tiếp cho
gia tăng lợi nhuận giữ lại: C17=C16-B16-C15, sau đó copy đến I17.
Lợi nhuận chưa phân phối: C14=C66+B14, sau đó copy đến I14.
Gia tăng lợi nhuận giữ lại: D15=D14-C14, sau đó copy đến I15.
Vốn điều lệ cũ bằng: C12 = B9, sau đó copy đến I12.
Gia tăng vốn điều lệ: C11 =C17-C8, sau đó copy đến I11.
Vốn điều lệ mới: C10 =C12+C11, copy đến I10, riêng B10=B9
Lãi vay :
B31=IF($C$2>=2.5,25%,IF($C$2>=2,20%,IF($C$2>1.5,17%,IF($C$2>=0.5,15%
,8%)))) ( khi D/E của doanh nghiệp càng lớn thì rủi ro đối với người cho vay tăng
vì thế người cho vay sẽ căn cứ tỉ lệ này để định mức lãi suất cho vay). Copy đến ô
I31.
Tốc độ tăng trưởng doanh thu B35: cell/define asumption, thiết lập các tham số,
ở ô value nhập 0.1 sau đó vào ô Prob nhập 0.1 rồi click enter làm tương tự cho các
giá trị 0.11 và 0.13.
ROE: C36 =C66/C9, ROA : C37 =C66/C16, sau đó copy đến ô I36 và I37.
Chi phí sử dụng nợ: C43 =C31*(1-$C$32), copy đến ô I43.
Chi phí sử dụng vốn:C44=$C$41+$C$40*($C$42-$C$41) copy đến ô I44.
WACC: =C7/C16*C43+C9/C16*C44, copy đến ô I45, riêng J45=I45
Chiết khấu lũy kế: C46 =B46*(1+C45), copy đến ô I46
Tăng trưởng lợi nhuận vĩnh viễn : C47: cell/Define asumption rồi thiết lập các
tham số.