Giáo dục trí tuệ cảm xúc cho học sinh thông qua dạy học Mĩ thuật”

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG SÁNG KIẾN
Tên đề tài sáng kiến : “Giáo dục trí tuệ cảm xúc cho học sinh thông
qua dạy học Mĩ thuật”
1. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến : Bộ môn học
3. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử ngày 5
tháng 9 năm học 2019-2020
4. Mô tả bản chất của sáng kiến :
4.1 Tình trạng của giải pháp
Trong quá trình giảng dạy tôi nhận thấy trong quá trình học tập bộ môn mĩ
thuật học sinh còn rụt rè, chưa mạnh dạn trong cách thể hiện bài vẽ cũng như
trong việc tham gia nhận xét đánh giá. Quá trình tham gia hoạt động nhóm của
các em còn nhiều hạn chế. Cụ thể là:
- Hình thức làm việc theo nhóm còn đơn điệu.
- Học sinh không tập trung chú ý, mất trật tự, những học sinh lười có cơ
hội trốn tránh công việc ỷ lại vào các bạn trong nhóm.
- Học sinh chưa thực sự hứng thú tham gia hoạt động nhóm và thi đua
giữa các nhóm.
- Học sinh lạc đề, thảo luận chưa đúng nội dung yêu cầu.
- Trình bày ý kiến thảo luận hoặc sản phẩm hoạt động nhóm còn sơ sài.
Các nhóm chỉ đọc kết quả, giáo viên nhắc lại, chưa có ý kiến phản biện, phỏng
vấn, tranh luận để khai thác sâu hơn nội dung bài.
Chính vì vậy, giáo dục trí tuệ cảm xúc trẻ là rất cần thiết trong dạy học
nhất là qua việc tổ chức học theo nhóm.
4.2 Nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm :
4.2.1 Đối với vấn đề cần giải quyết là vấn đề cũ
Khi nghiên cứu đề tài nêu trên bản thân tôi đã tham gia dự giờ một số
trường trên địa bàn huyện và tìm ra những nguyên nhân sau:
- Giáo viên chưa đọc được cảm xúc của trẻ, nhận thức chưa đầy đủ về bản

chất, quy trình, những ưu điểm, hạn chế khi làm việc theo nhóm.
- Giáo viên giao nhiệm vụ cho các nhóm chưa cụ thể, câu hỏi thảo luận
chưa cô đọng.
- Giáo viên chưa quan tâm đến cảm xúc của các thành viên trong nhóm,
không động viên gây hứng thú kịp thời.
1


- Giáo viên chưa hướng dẫn cụ thể cách thức hoạt động của nhóm khi trình
bày ý kiến, nêu quan điểm
- Cơ sở vật chất, phòng bộ môn chưa đáp ứng được nhu cầu khi áp dụng
hình thức thảo luận nhóm.
- Học sinh không chuẩn bị đồ dùng học tập tốt trước khi đến lớp.
- Nhiều em học sinh chưa muốn thay đổi mình, còn phụ thuộc vào mẫu sẵn
có trong sách giáo khoa, trong tranh ảnh có sẵn, nên các em luôn bị động, ít sáng
tạo, thiếu hiểu biết về cuộc sống.
- Học sinh phải học nhiều các môn học khác nên ít thời gian học môn Mĩ
thuật.
- Đa số đối tượng học sinh nông thôn nên chưa mạnh dạn để tham gia đóng
góp ý tưởng khi làm việc theo nhóm.
- Phần lớn phụ huynh học sinh ít quan tâm đến việc giáo dục con em mình
học tập môn Mĩ thuật, các em ít có sự chuẩn bị từ đồ dùng, dụng cụ học tập đến
việc sưu tầm tranh, ảnh...
Do vậy, để giải quyết tình trạng này, bản thân tôi nhận thấy cần phải có một
số giải pháp nhằm phát triển khả năng độc lập, sáng tạo ở học sinh, từ đó giúp
các em có cái nhìn tốt đẹp hơn về môn học Mĩ thuật, về sự tồn tại của cái đẹp
trong cuộc sống.
4.2.2 Đối với vấn đề cần giải quyết là vấn đề mới
Thông qua các bài vẽ trao dồi nhận thức về cái đẹp, cái thẫm mĩ, cách cảm
thụ không gian, màu sắc và các yếu tố tạo hình thông qua các bài vẽ cá nhân

hoặc các sản phẩm hoạt động nhóm.
Tất cả các yếu tố mỹ cảm sẽ là giúp trí tuệ cảm xúc của chúng lành mạnh,
trí não trẻ phát triển hoàn thiện từ đó chúng sẽ biết yêu biết quý cái đẹp . Lợi ích
mà cảm xúc mang lại là thúc đẩy hành động, đặc biệt là đối với môn học vẽ
tranh, cảm xúc khiến trẻ bị đe dọa thậm chí tức giận trẻ sẽ đưa vào tranh bằng
hình ảnh tiêu cực. Người giáo viên thông minh cảm xúc sẽ dễ nhận ra điều đó
qua việc tìm hiểu trò chuyện cùng trẻ rồi có biện pháp giáo dục theo hướng tích
cực. Trẻ được cha mẹ yêu thương chăm sóc tốt, cảm xúc tác động tích cực vào
trẻ và những người giáo viên và phải là người thông minh cảm xúc sẽ nhận ra
ngay bởi cảm xúc là công cụ để ta có thể hiểu người khác một cách chân thành
nhất qua các hoạt động nhóm, tổ chức trò chơi giáo dục trí tuệ cảm xúc, niềm
say mê vẽ tranh.
Môn Mĩ thuật là bộ môn nghệ thuật chứa đựng hiện thực và cả sự huyễn
tưởng, cái hợp lý và cái tưởng chừng như phi lý, cái nằm ở bề mặt ý thức và cái
ẩn trong đáy sâu tiềm thức con người...Chính vì thế mà Thủ tướng Phạm Văn
Đồng từ 20 năm trước, trong tác phẩm “Tổ quốc ta, nhân dân ta, sự nghiệp ta và
người nghệ sĩ”, đã nói: Nghệ thuật có một “tác dụng sâu xa, lâu dài, bền vững vô
2


cùng” đối với công chúng. Đến lúc nào đó nó sẽ còn “cần hơn cơm” bởi nó góp
phần rất lớn xây dựng nhân cách bền vững của con người. Vì vậy bên cạnh việc
dạy vẽ người giáo viên cần phải giáo dục toàn diện, cả nhân cách, đạo đức, lối
sống...cho học sinh giúp các em yêu quý, nhận thức đúng về cái đẹp. Bởi vì cái
đẹp nó không phải là cái gì khó hiểu, nó gắn liền với hiện thực đời sống, nó phải
đi qua tấm lăng kính của đời sống tình cảm, của nội tâm, của tấm lòng người vẽ,
sự rung động của người thưởng thức... Có như thế mới thể hiện được cái hồn
trong tranh của các em, mới là dạy nghệ thuật đúng nghĩa của nó.
Từ năm 2011, tôi được về công tác tại Trường Tiểu học Võ Thị Sáu, Tam
Đàn, Phú Ninh và được phân công giảng dạy mĩ thuật từ đó đến nay. Lúc ngôi

trường còn nghèo về cơ sở vật chất cũng như đời sống của đa số phụ huynh còn
nhiều khó khăn. Trong suốt quá trình giảng dạy tại trường tôi nhận ra ở các em
sự rụt rè, thiếu tự tin trong học tập bộ môn Mĩ thuật. Chính điều ấy, tôi nghĩ rằng
phải tạo cho các em mạnh dạn trong suy nghĩ cũng như cách thể hiện. Qua đó,
các em sẽ thấy rằng giờ học mĩ thuật không phải là giờ các em ngồi cặm cụi vẽ
hay hoạt động các bài có sẵn mà là lúc các em tự do thể hiện những cảm xúc,
những hiểu biết, những suy nghĩ của mình về thế giới xung quanh. Đồng thời,
các em còn có thể cùng nhau tranh luận về những cái hay cái đẹp, phát hiện ra
những chỗ chưa tốt trong các tác phẩm cũng như những sản phẩm mà các em tạo
ra. Từ đó, các em cùng nhau sáng tạo ra những tác phẩm đẹp. Năm học 20202021 cả nước sẽ bắt tay vào công cuộc đổi mới giáo dục theo chương trình phổ
thông 2018. Môn nghệ thuật được đưa vào THPT và được xếp vào nhóm môn
học tự chọn bắt buộc. Vì thế, tôi luôn băn khoăn làm thế nào để các em mạnh
dạn hơn trong học tập và trong quá trình vẽ cũng như diễn đạt các suy nghĩ, ý
kiến của mình một cách tự tin nhất. Để tháo gỡ điều này tôi nghĩ rằng nên bắt
đầu bằng việc giáo dục trí tuệ cảm xúc cho học sinh thông qua dạy học Mĩ thuật
để các em mạnh dạn hơn hơn trong quá trình học Mĩ thuật.
Vì vậy tôi chọn đề tài : “Giáo dục trí tuệ cảm xúc cho học sinh thông qua
dạy học Mĩ thuật” để thực hiện trong năm học 2019-2020.
4.3 Các điều kiện phương tiện cần thiết để thực hiện và áp dụng giải
pháp:
Những chuyên đề nghiên cứu những vấn đề này đã chỉ ra được những gì là
cách dạy mang tính truyền thống và những gì đã được cải tiến, bổ sung và cần so
sánh cách thức dạy học quen dùng với phương pháp đã có những sự đổi mới để
thấy những ưu điểm và nhược điểm của từng phương pháp cụ thể. Giống như về
nội dung của mỗi môn học, cải tiến hoặc đổi mới phương pháp trên cơ sở kế
thừa, bổ sung, phát triển vẫn là định hướng đúng đắn, vì không có sự đổi mới
nào lại không xuất phát từ những cái sẵn có, đã có, cần loại bỏ những yếu tố
chưa có hiệu quả, thêm vào những sáng kiến có hiệu quả cao, tích cực và hấp
3

dẫn người học hơn, đó chính là đổi mới, đổi mới để phù hợp với xu hướng phát
triển của xã hội.
Ngày 9 tháng 12 năm 2000 Quốc hội khóa X nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩa Việt Nam họp lần thứ 8 và thông qua Nghị quyết 40/2000/QH10 về việc
đổi mới chương trình giáo dục trong trường phổ thông. Trong đó, đổi mới cả về
nội dung lẫn phương pháp giáo dục theo từng cấp học, bậc học. Nhằm nâng cao
chất lượng giáo dục toàn diện thế hệ trẻ, đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân
lực phục vụ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, phù hợp với thực tiễn và
truyền thống Việt Nam; tiếp cận trình độ giáo dục phổ thông ở các nước phát
triển trong khu vực và thế giới.
Từ năm học 2008-2009, Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động phong trào thi
đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” (Chỉ thị số
40/2008/BGDĐT ngày 22/7/2008) của Sở Giáo dục - Đào tạo Quảng Nam,
Phòng Giáo dục - Đào tạo Phú Ninh cũng đã phát động các trường phổ thông
trên địa bàn hưởng ứng cuộc vận động này.
Căn cứ thông tư 22/2016TT- BGDĐT sửa đổi bổ sung qui định đánh giá
học sinh tiểu học, kèm TT 30/2014/TT- BGDĐT
Thực hiện kế hoạch số 2829/KH-SGD-ĐT, ngày 04/9/2008 của Sở Giáo
dục và Đào tạo Quảng Nam ; Kế hoạch số 342/KH-PGD-ĐT của Phòng Giáo
dục và Đào tạo Phú Ninh về việc triển khai thực hiện cuộc vận động Xây dựng
trường học thân thiện học sinh tích cực, trường Tiểu họcVõ Thị Sáu, đã xây
dựng kế hoạch tổ chức thực hiện cuộc vận động này của các cấp.
Phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” có
5 nội dung:
- Xây dựng trường lớp xanh , sạch, đẹp, an toàn.
- Dạy và học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm, lứa tuổi của học sinh ở
mỗi địa phương, giúp các em tự tin trong học tập.
- Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh.
- Tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh.

- Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch
sử, văn hóa cách mạng ở địa phương
- Căn cứ vào công văn số 195/GDĐT về việc học sinh nghỉ học phòng
chống Covid- 19
Ngoài ra còn tham khảo chuyên môn từ những tài liệu như:
- Chương trình đào tạo giáo viên THCS môn mĩ thuật - Bộ giáo dục và
Đào tạo - Hà Nội tháng 9/ 2006
- Như Thiết – Đưa cái đẹp vào cuộc sống. NXB Sự thật 1986
- Jacques Charpier và Pirre Secchrs – Nghệ thuật hội họa. NXB Trẻ - 1996
4


- Phương pháp dạy học mĩ thuật - Giáo trình dành cho sinh viên CĐSP –
Nxb Giáo dục
- Người thầy- Frank McCourt
- Nguyễn Gia Trí- Sáng tạo
- Khát vọng sống – Irving Stone (Vũ Đình Bình dịch)
4.4 Các bước thực hiện những giải pháp, cách thức thực hiện giải pháp
4.4.1 Các bước thực hiện giải pháp
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Xác định hình thức học tập( giao bài tập thực hành hay lí thuyết...theo
nhóm
Chia nhóm.
Đặt tên nhóm.
Cử nhóm trưởng, thư kí, phân công công việc cho các thành viên.
Sắp đặt vị trí nhóm.
Giao công việc cụ thể cho nhóm.
Nêu nhiệm vụ, nội dung công việc.
Đề xuất thời gian thực hiện.
Yêu cầu thực hiện.
- Chuẩn bị những nhận xét bổ sung và tổng kết đối với từng nội dung
hoặc toàn bài.

5


4.4.2 Cách thức thực hiện giải pháp
- Số lượng thành viên của mỗi nhóm tùy từng nội dung, từng hoạt động mà
giáo viên chia nhóm sao cho phát huy hiệu quả cao. Nhóm hình thành trên sự
cộng tác kết hợp của học sinh cùng có chí hướng thực hiện một vấn đề nào đó
cùng với nhau. Các thành viên trong nhóm phải đoàn kết, không có bất đồng hay
mâu thuẫn cá nhân. Nếu có giáo viên khéo léo giải quyết mâu thuẫn cho các em,
giúp các em gắn kết và hiểu nhau hơn. Sau khi đã tập hợp đủ số thành viên,
nhóm tiến hành bầu nhóm trưởng. Các nhóm bầu nhóm trưởng trên cở sở tự thỏa
thuận với nhau.
- Tiêu chí để bầu nhóm trưởng là: Nhóm trưởng là người có khả năng giao
tiếp tốt, tạo được mối quan hệ thân thiện với các thành viên trong nhóm. Có khả
năng đánh giá, tổng hợp một vấn đề. Có khả năng nhân sự: phân chia nhiệm vụ,

giao nhiệm vụ cho các thành viên, đánh giá vấn đề. Ngoài công việc như các
thành viên trong nhóm, nhóm trưởng còn phải đảm nhận các công việc: Thống
nhất ý kiến của các thành viên, là đại diện chính thức của nhóm, phân nhiệm vụ
thực hiện cho từng thành viên
- Các mục tiêu nêu ra cần cụ thể. Nội dung làm việc theo nhóm cần cụ thể,
có trọng tâm.Cần khuyến khích học sinh tham gia với thái độ đúng đắn. Động
viên khích lệ những học sinh ít nói, rụt rè cùng tham gia. Đối với học sinh kém,
giáo viên cần có hệ thống những câu hỏi phụ dễ hiểu để yêu cầu các em trao đổi
và nêu ý kiến. Có phương pháp tổ chức điều hành dạy học theo nhóm. Kiến thức
của giáo viên phải vững vàng để đáp ứng được nội dung thảo luận (đặc biệt với
các bài thuộc phân môn thường thức mĩ thuật). Cần làm rõ vấn đề đưa ra thảo
luận, tóm tắt kết quả làm việc của nhóm, nhận xét xác đáng, không chung
chung, trên tinh thần khích lệ động viên học sinh là chính.
- Không lạm dụng hình thức làm việc theo nhóm, mỗi tiết dạy chỉ lập kế
hoạch cho một lần thảo luận nhóm (đối với lí thuyết) hoặc áp dụng làm việc theo
nhóm đối với yêu cầu của bài thực hành.

6


- Nghiên cứu kĩ phương pháp dạy học để hiểu rõ bản chất của hình thức
làm việc theo nhóm giúp áp dụng hợp lý trong từng bài dạy, cần hiểu rõ được
những ưu điểm để áp dụng, lường được hạn chế của hình thức làm việc theo
nhóm để có kế hoạch khắc phục. Giáo viên cần nhắc nhở học sinh chuẩn bị tốt
đồ dùng học tập, giáo viên cần có kĩ năng tổ chức, chuẩn bị chu đáo đảm bảo
tính thực tiễn, tính khoa học, tính sư phạm, bám sát mục tiêu bài học để đưa ra
yêu cầu làm việc theo nhóm (hệ thống câu hỏi ngắn gọn, súc tích, phù hợp đối
tượng, giao nhiệm vụ và quy định thời gian cụ thể cho các nhóm, xác định rõ vai
trò của người giáo viên trong hoạt động này chỉ là người hướng dẫn để học sinh
chủ động hoạt động nhóm, không áp đặt học sinh làm theo ý tưởng của giáo

viên. -- Giáo viên cần đưa ra những tiêu chí thi đua, tránh ganh đua giữa các
nhóm để các em tích cực, đoàn kết tham gia hoạt động học. Trong thời gian hoạt
động nhóm giáo viên bao quát lớp nhắc nhở những học sinh cá biệt không tích
cực tham gia, phương pháp thảo luận cần kết hợp vấn đáp để bổ sung, khắc sâu
kiến thức. Khi trình bày ý kiến thảo luận, giáo viên nên khuyến khích những em
còn rụt rè thay vì chỉ có một số học sinh có năng khiếu thuyết trình lên bảng để
những em đó dần dần tự tin hơn, cần nêu lên nội dung thảo luận của nhóm mình
dựa trên cơ sở hình ảnh trực quan cụ thể, giáo viên gợi ý để học sinh nêu lên một
số câu hỏi phỏng vấn và phản biện các nhóm khác giúp bổ sung kiến thức bài,
tạo tâm lí hứng thú trong giờ học, khi nhận xét bổ sung cần chính xác, đánh giá
công bằng, khách quan, biểu dương nhóm hoàn thành xuất sắc.
Vận dụng linh hoạt các trò chơi trong phương pháp hoạt động nhằm để
củng cố kiến thức, nâng cao trí tuệ cảm xúc cho học sinh thông qua việc dạy học
mĩ thuật
4.4.3 Áp dụng giải pháp
Môn mỹ thuật là một môn học nghệ thuật. Vì vậy giáo viên phải tổ chức
sao cho giờ học nhẹ nhàng thoải mái mang tính nghệ thuật và có thể tổ chức
bằng nhiều hình thức như lồng ghép trò chơi. Lồng ghép trò chơi không chỉ kích
thích các em hoạt động mà còn giúp các em phát triển trí nhớ, trí tưởng tượng
sáng tạo thông qua việc tái tạo nội dung, hình tượng, tiếng kêu, tiếng động để
xây dựng hình ảnh của bài vẽ.
Trò chơi “cắt dán tiếp sức”
Mô hình trò chơi như sau:
Nền
(thành viên 1 đứng trên
bảng để dán)

Hoạ tiết 1
( Thành viên 2)
Cắt và di chuyển

Đưa cho thành viên 1

Hoạ tiết 2
( thành viên 3)
Cắt và di chuyển
Đưa cho thành viên 1

Hoạ tiết 3
( thành viên 4)
Cắt và di chuyển
Đưa cho thành viên 1
…

7


Sau thời gian quy định trò chơi kết thúc, giáo viên sẽ dựa trên bài làm của
các nhóm để đánh giá khả năng tiếp thu bài của học sinh nhóm đó.
+ Trò chơi “ Tìm hình vẽ mảng”
Thành viên 1
Thành viên 2
Thành viên 8
(vẽ hoạ tiết 1)
(vẽ họa tiết 2)
…(vẽ hoạ tiết )…
+ Trò chơi “Tìm vật tương ứng”
Ví dụ: Bài “Trang trí hình vuông” như sau :
Gạch hoa – Hộp bánh – Cửa sổ – Khăn tay – Thảm – Túi xách…
Trò chơi “Nhìn nhanh nói nhanh”
Ví dụ :

Hình A
Hình B
Hình C
Và các họa tiết khác nhau cắt rời thành các mảng nhỏ, học sinh các
nhóm quan sát hình họa tiết và hình trang trí lớn để nối các họa tiết với các hình
trang trí sao cho đúng.
Cụ thể các họa tiết rời của các hình như sau:
Họa tiết1
Họa tiết 2
Họa tiết 3
8


Học sinh sẽ nối các ô họa tiết A, B, C…với các ô số 1, 2, 3…. Sao cho
đúng các mảng hình đã chọn.
Hoặc cũng trò chơi này, nhưng có thể chơi bằng cách nối tìm lời các bước
và phần hình sao cho đúng trình tự các bước. Cụ thể, phần hình có thể là:
Hình a

Hình b

Và phần lời:
1
2
Vẽ hình tượng vào Vẽ chi tiết.
các mảng chính
phụ.

Hình c

3
Tìm bố cục, sắp xếp
cc mảng chính, phụ.

Hình d

4
Vẽ màu

Qua việc chơi các trò chơi trong hoạt động nhóm nhằm giúp các em quên
đi mệt mỏi, thấy hứng thú hơn với môn học, tạo được không khí đoàn kết giữa
các thành viên trong nhóm, đồng thời giúp các em nhớ lâu hơn các kiến thức đã
được học. Thông qua quá trình chơi, các em cũng thấy cái hay của bố cục, hoạ
tiết và màu sắc, việc cần thiết phải làm đúng trình tự các bước đã được học để
mang lại hiệu quả cao cho bài vẽ.
4.5 Chứng minh khả năng áp dụng của sáng kiến
Sau khi học sinh hoàn thành bài vẽ của mình, học sinh mang sản phẩm lên
trưng bày, tuỳ từng nội bung bài học mà giáo viên có hình thức tổ chức khác
nhau. Sau đó giáo viên gọi học sinh nhận xét bài của bạn và tìm ra bài mình yêu
thích. Trong quá trình bạn tham gia nhận xét các học sinh dưới lớp có thể tham
gia đóng góp ý kiến theo nhóm cùng tranh luận về nội dung, bố cục, màu sắc.
Các em có thể đưa ra những câu hỏi như: Vì sao bạn chọn bài đó đẹp nhất?
Theo kiến của mình thì bài kia có bố cục chặt chẽ và màu sắc đẹp hơn . Hay
Bạn nhận xét bài đó màu sắc chưa tốt, vậy ta phải sửa thế nào để bài đẹp hơn?
Học sinh tham gia nhận xét sẽ đưa ra quan điểm của mình để bảo vệ nhận xét
đó. Giáo viên đóng vai trò là người chỉ dẫn lắng nghe những ý kiến đó và tôn
trọng những ý kiến đóng góp của các em. Bên cạnh đó giáo viên tuyên dương
9

những nhóm có những ý tưởng hay cho phần nhận xét, nếu cần giáo viên chỉ rõ
hơn để các em hiểu hơn và tổng kết lại. Qua đó giúp học sinh học tập những
kinh nghiệm để vẽ tốt bài vẽ của mình. Những em hoàn thành tốt bài vẽ, giáo
viên khen, khuyến khích, tuyên dương các em để vẽ tốt bài sau. Còn những em
chưa hoàn thành giáo viên động viên, khích lệ các em cố gắng hoàn thành bài vẽ
sau.
Mỗi học kì hay mỗi tháng giáo viên có thể tổ chức mở triển lãm tranh
theo từng chủ đề. Các em có thể tham gia cá nhân hoặc theo nhóm. Ví dụ như
triển lãm tranh chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam hay ngày thành lập Đoàn…
Qua đây tạo điều kiện cho các em có năng khiếu có điều kiện thể hiện mình, các
nhóm thể hiện tinh thần đoàn kết học hỏi lẫn nhau trong trường. Mặc khác thông
qua tranh vẽ còn thể hiện tình cảm của các em đối với thầy cô, bạn bè, gia đình
và xa hơn là tình yêu với quê hương đất nước.
5. những thông tin cần được bảo mật: Không có
6. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng
sáng kiến theo ý kiến của tác giả: Bằng hoạt động thực tế ở lớp học
Ứng dụng giải pháp trên vào bài học cụ thể:
Chủ đề 2: Chúng em với thế giới động vật (Lớp 4)
Đối với hình thức làm việc theo nhóm trên tôi đã tổ chức cho các em hoạt
động nhóm theo 8 bước như sau:
Bước 1: Chia lớp làm 4 nhóm (mỗi nhóm khoảng 8 học sinh)
Bước 2: Đặt tên nhóm (các nhóm tự bầu nhóm trưởng, thư kí)
Bước 3: Sắp đặt vị trí nhóm theo sơ đồ chỗ ngồi sau
Với cách sắp xếp sơ đồ chỗ ngồi như trên tất cả học sinh đều có thể hướng
lên bảng, giáo viên dễ quan sát học sinh, các nhóm có sự thảo luận bàn bạc độc
lập.
Bước 4: Giao nhiệm vụ
- Nhóm 1: Thảo luận về bức tranh “Động vật sống dưới nước”
- Nhóm 2: Thảo luận về bức tranh “Động vật sống trên cạn”

- Nhóm 3: Thảo luận về bức tranh “Thảo luận về điểm khác nhau của 2
bức tranh này”
- Nhóm 4: Thảo luận về bức tranh “Thảo luận về điểm giống nhau của
bức tranh này”
Bước 5: Giới thiệu trực quan cụ thể và câu hỏi thảo luận của từng nhóm
Bước 6: Đề xuất thời gian thực hiện (5 phút)
Bước 7: Yêu cầu học sinh nhắc lại nội dung thảo luận và tiến hành thảo
luận nhóm
- Yêu cầu thời gian thảo luận trong 5 phút
- Giáo viên bao quát lớp nhắc nhở học sinh tập trung thảo luận.
10


Bước 8: Yêu cầu trình bày ý kiến thảo luận, nhận xét, phản biện, tranh
luận, bổ sung:
Giáo yêu cầu đại diện của nhóm lên bảng trình bày ý kiến của nhóm mình
và giới thiệu trực tiếp bằng trực quan, và gợi ý để học sinh có ý kiến phỏng vấn
và phản biện. Qua mỗi phần giáo viên là trọng tài tổng hợp ý kiến, nhận xét, bổ
sung động viên.
Chủ đề 4 : Sáng tạo với những chiếc lá (Lớp 5)
I. Mục tiêu:
- Nhận biết được đặc điểm hình dáng màu sắc của một số loại lá cây.
- Biết sử dụng lá cây để tạo ta được đồ vật con vật hoa quả
- Giới thiệu nhận xét và nêu được cảm nhận về sản phẩm của mình của
bạn.
II. Phương pháp và hình thức tổ chức:
- Phương pháp:
- Thực hành vấn đáp
- Hình thức: Hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm
III. Đồ dùng và phương tiện:

* Giáo viên:
- Một số đồ vật được trang trí…
- Một số bài trang trí hình vuông, hình tròn và đường diềm.
* Học sinh:
- Sách giáo khoa, vở tập vẽ 5.
- Bút chì, tẩy, màu vẽ các loại lá..
IV. Hoạt động dạy - học:
1. Ổn định lớp học: Cho lớp hát một bài hát.
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra dụng cụ học vẽ.
3. Giới thiệu bài:
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
(4’)
Hoạt động 1
Hoạt động 1
Quan sát nhận xét:
Quan sát và nhận thức thẫm mĩ
+ Những chiếc lá quanh em màu sắc như
Học sinh trả lời
thế nào?
- Giới thiệu cho học sinh quan sát màu
sắc các chiếc lá?
+ Em hãy kể tên những chiếc lá và màu
- Học sinh kể tên các màu.
sắc trong thiên nhiên?
+ Từ lá cây có thể tạo ra những sản phẩm
11

gì?
+ Trong một sản phẩm có thể tạo ra nhiều
loại lá cây không?
+ Sản phẩm tạo hình từ lá cây có thể kết
hợp với các chất liệu khác không ? vì
sao?
(7’)
Hoạt động 2
Sáng tạo và ứng dụng thẫm mĩ
- Cách1: tưởng tượng hình ảnh rồi tìm
chọn lá cây rựng có hình dáng màu sắc
phù hợp để tạo sản phẩm
- Cách 2:từ hình dáng của lá cây đã chọn
tưởng tượng ra hình ảnh sản phẩm và
thực hiện tạo hình
- Giáo viên lưu ý:
- Có thể thử nghiệm bôi màu vào lá cây
rồi in lên giấy hoặc in thành tranh hoặc
vẽ màu vào lá cây khô cho thêm phần
sáng tạo
- Gv giới thiệu một số ví dụ về màu sắc
hi sáng tạo
(17’)
Hoạt động 3
Hướng dẫn học sinh thực hành sáng
tạo.
Hãy “Dán hình tiếp sức” theo
mô hình trò chơi như sau:
Nền
(thành viên 1

đứng trên bảng
để dán)

Hoạ tiết 1
( Thành viên 2)
Cắt hoặc xé và di
chuyển
Đưa cho thành
vin 1

(3’)

Hoạ tiết 2
( thành viên 3)
Cắt và di chuyển
đưa cho thành
viên 1

Hoạ tiết 3
( thành viên 4)
Cắt và dichuyển
Đưa cho thành
viên 1
….

Hoạt động 2.
Cách thực hiện:
- Học sinh chú ý lắng nghe.

- Học sinh thực hiện.

- Học sinh chú ý lắng nghe.
- Học sinh chú ý quan sát.
Hoạt động 3
Thực hành.
Học sinh các nhóm dùng lá
cây sáng tạo rồi trang trí lên
nền của nhóm mình trên
bảng. Mỗi nhóm cử một
thành viên cầm hồ dán đứng
sẵn trên bảng,mỗi thành viên
trong nhóm cắt hoặc xé họa
tiết và di chuyển lên trên
bảng cho bạn dán vào nền
của nhóm mình sao cho phù
hợp.

…

Hoạt động 4
Hoạt động 4
Tổ chức phân tích và đánh giá sản
Học sinh tham gia nhận xét.
phẩm
Trong quá trình bạn tham gia
- Giaùo vieân cho các nhóm lên bảng nhận xét các học sinh dưới
12


trưng bày sản phẩm của nhóm mình.

Giáo viên đánh số thứ tự bài
các nhóm rồi mời học sinh
nhận xét theo cảm nhận của mình.

lớp có thể tham gia đóng góp
ý kiến theo nhóm cùng tranh
luận về nội dung, bố cục,
màu sắc. Các em có thể đưa
ra những câu hỏi như: Vì sao
bạn chọn bài đó đẹp nhất?
Theo kiến của mình thì bài
kia có bố cục chặt chẽ và
màu sắc đẹp hơn. Hay Bạn
nhận xét bài đó màu sắc
Giáo viên kết luận và tun dương nhóm chưa tốt, vậy ta phải sửa thế
hồn thành tốt, động viên các nhóm còn nào để bài đẹp hơn? Học
sinh tham gia nhận xét sẽ
lại cố gắng hơn.
đưa ra quan điểm của mình
để bảo vệ nhận xét đó.
4. Tổng kết chủ đề: (3')
Giáo viên dặn học sinh về nhà sáng tạo từ những chiếc lá tuỳ theo sở
thích.
Chuẩn bị bi sau: Chủ đề 5: Trường em.
Mang đầy đủ đồ dùng học vẽ.
7. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng
sáng kiến :
Sau một học kì thực hiện đề tài với các biện pháp nêu trên, bước đầu tơi
đã thu hoạch được một số kết quả:
- Đa số các em đều say mê và u thích mơn học hơn, đặc biệt là các em

đã tự tin hơn trong cách vẽ và cách nhận xét đánh giá một bài vẽ như thế nào là
đẹp.
- Trong các giờ mà theo chương trình cũ thường gọi giờ “thường thức mĩ
thuật” các em trở nên hứng thú hơn. Các nhóm tham gia tranh luận tích cực.
Khơng khí lớp học trở nên sinh động hơn. Các em khơng còn cảm thấy nhàm
chán hay khơng hứng thú trong giờ xem tranh nữa mà đã u thích dần “phân
mơn” này.
- Tranh của các em có bố cục hợp lí , có chính có phụ. Màu sắc dần hài
hòa. Các em cơ bản nắm được quy luật “gần thì rõ, xa thì mờ”…trong tranh vẽ.
- Các em đã chủ động hơn trong việc phân nhóm. Từng thành viên trong
nhóm đã có ý thức tham gia tích cực trong q trình làm việc.
- Sang học kì 2, trước tình hình nghỉ học vì dịch bệnh do Covid-19 học
sinh đã tham gia vẽ tranh với chủ đề “Bảo vệ sức khỏe và chung tay phòng
chống dịch bênh Covid- 19”, ca ngợi những việc làm hiệu quả, những gương
13


sáng, sự hy sinh quên mình của đội ngũ y bác sĩ, cán bộ, chiến sĩ; những câu
chuyện về tình cảm quân dân trong công tác phòng chống dịch bệnh
- Học sinh tích cực hưởng ứng cuộc thi vẽ tranh do Phòng giáo dục phát
động với chủ đề “Bác Hồ với thiếu nhi, thiếu nhi với Bác Hồ” nhằm giáo dục
tình cảm thẫm mĩ, tình yêu quê hương đất nước.
Kết quả sau khi áp dụng năm học 2019 – 2020:
Số
Hoàn thành
Chưa hoàn
Hoàn thành
lượng
tốt
thành

STT Khối
Khối
Số
Số
Số
học
Tỷ lệ
Tỷ lệ
Tỷ lệ
lượng
lượng
lượng
sinh
1
Khối 1
111
Khối 1
25
23%
86
77%
/
/
2
Khối 2
121
Khối 2
28
23%
93

77%
/
/
3
Khối 3
97
Khối 3
16
16%
81
84%
/
/
4
Khối 4
67
Khối 4
20
30%
47
70%
/
/
5
Khối 5
105
Khối 5
25
24%
80

76%
/
/
So với năm trước chất lượng bài vẽ của các em được nâng lên rõ rệt. Kiến
thức và sự hiểu biết về những tác phẩm nghệ thuật qua các giờ học thường thức
mĩ thuật được các em nhớ rất lâu. Đây là nguồn động viên rất lớn để bản thân tôi
cố gắng hơn nữa trong viêc đổi mới phương pháp để nâng cao chất lượng học
tập cho các em.Tôi không có tham vọng mình sẽ đào tạo cho các em thành
những họa sĩ hay người làm nghệ thuật mà chỉ mong là những đóng góp của
mình sẽ đặt nền móng hoàn thiện giá trị thẩm mỹ cho các em. Giúp các em biết
yêu cái đẹp, biết nhìn nhận và sáng tạo ra cái đẹp. Biết quý trọng và gìn giữ
những di sản văn hóa nghệ thuật cha ông ta để lại và tìm tòi sáng tạo ra những
giá trị nghệ thuật mới làm đẹp thêm cho cuộc sống này.
Dạy học vốn dĩ là một nghệ thuật và dạy mĩ thuật thì đòi hỏi phải nghệ
thuật hơn song nghệ thuật thì luôn cần tư duy và sự sáng tạo. Còn tư duy thì cần
trí tuệ sáng tạo, điều này đòi hỏi người giáo viên giảng dạy phải giữ cả hai vai
trò vừa là giáo viên vừa là một người nghệ sĩ để dẫn dắt các em tiếp cận với cái
đẹp. Để nâng cao chất lượng dạy học người giáo viên phải biết sáng tạo và vận
dụng phương pháp dạy học theo tinh thần đổi mới nghĩa là biến quá trình dạy
học thành quá trình tự học, tự khám phá và xây dựng kiến thức của mỗi người
học. Nghĩa là học sinh là chủ thể tích cực, chủ động nắm bắt kiến thức một cách
tự nhiên, không gò bó giáo viên chỉ cần đứng vai trò là người hướng dẫn…Trí
tuệ cảm xúc là khả năng nhận dạng được cảm xúc của chính mình và người đối
diện cho nên người thông minh cảm xúc là khả năng hiểu tâm lí của trẻMuốn đạt
được điều đó người giáo viên cần phải nắm vững phương pháp giảng dạy theo
yêu cầu đổi mới phương pháp dựa trên nền tảng của phương pháp cũ là “dạy học
14


mĩ thuật theo phương pháp mới do Đan Mạch tài trợ” đồng thời vận dụng sáng

tạo đồ dùng dạy học phù hợp với điều kiện thực tế ở địa phươnglấy SGK làm tài
liệu tham thảo để xây dựng kế hoạch thực hiện bài dạy nhằm phát huy tính tích
cực độc lập suy nghĩ, sáng tạo của học sinh .
Quả đúng như G. Guibe đã viết: “Dạy tức là học hai lần”, qua mỗi trang
kiến thức, người giáo viên lại tự đem đến cho mình một tri thức mới. Mỗi lần
sáng tạo, người giáo viên lại có những trải nghiệm mới, những bài học mới.
Chính những bài học thôi thúc những đam mê sống với nghề, sống với niềm tin
vào thế hệ trẻ, sống với những ánh mắt trẻ thơ tràn đầy ước mơ và hi vọng.
Người giáo viên chỉ có thể làm hết mình, sống hết mình với nghề nếu biết thay
đổi mình ngày càng mới, ngày càng linh hoạt, sáng tạo hơn trong mắt học trò.
Mỗi lần thay đổi cũng là mỗi lần tìm thấy thêm một bài học mới để thấy mình
còn phải học nhiều hơn thế. Học sinh tiểu học rất nhạy cảm, chúng dễ bị mệt
mỏi và bị động nếu thấy nhàm chán, vì thế tôi luôn hi vọng mình không lặp lại
chính mình qua mỗi bài giảng để các em thấy thích thú hơn với bài học, thích
thú hơn với môi trường mĩ thuật đẹp đẽ trong cuộc sống qua mỗi tiết học.
Học sinh ở lứa tuổi nào cũng vậy, chúng thích độc lập thể hiện mình, thích
khám phá…. Vì thế việc tổ chức linh hoạt các phương pháp dạy học mà trên đây
là đổi mới phương pháp hoạt động nhóm sẽ góp phần “giáo dục trí tuệ cảm xúc
cho học sinh thông qua dạy học mĩ thuật” giúp các em có một cái nhìn mới
hơn về môn học Mĩ thuật, thêm yêu thích và hứng thú với môn học hơn. Do vậy,
tôi hi vọng những kinh nghiệm, những bài học tự bản thân của mình sẽ giúp ích
một phần nào đó cho các bạn đồng nghiệp, cho các em học sinh.
Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật
và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.

15


* Sản phẩm minh chứng sau khi áp dụng sáng kiến lần đầu:
Qua quá trình thực hiện chủ đề các em đã làm ra những sản phẩm sau:

Sángtạo với chiếc lá của nhóm Tình bạn 5/1

Xé dán con vật của nhóm Hoa tay lớp 1/1
16


Thực hành chủ đề “Sự liên kết thú vị của các hình khối” nhóm Ấn tượng lớp 5/2

Vẽ tranh chủ đề “bảo vệ môi trường” của Thảo Uyên lớp 5/1
(Giải Ba hội thi Mĩ thuật thiếu nhi tỉnh Quảng Nam năm 2019)

17


Vẽ tranh chủ đề “Chiếc ô tô mơ ước” của CLB Mĩ thuật trường TH Võ Thị Sáu

Tranh của Thảo Uyên lớp 5/1
( tranh đạt giải nhất khối tiểu học Huyện Phú Ninh - Hội thi vẽ tranh tại Nhà lưu
niệm cụ Phan Chu Trinh năm 2019)

18


Cuộc thi vẽ tranh đề tài “Bảo vệ môi trường” của Thảo Uyên lớp 5/1
( tranh đạt giải nhất khối tiểu học Huyện Phú Ninh - Hội thi vẽ tranh tại Nhà
lưu niệm cụ Phan Chu Trinh năm 2019)

Vẽ tranh chủ đề “Tuyên truyền nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu trong
trường học năm 2019” của Thảo Uyên (tranh đạt giải Ba khối tiểu học do Sở

giáo dục phát động 12/2019)

19


Vẽ tranh chủ đề “Tuyên truyền nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu trong
trường học năm 2019” của Thảo Uyên lớp 5/1
( tranh đạt giải Giải KK khối tiểu học do Sở giáo dục phát động 12/2019)

Vẽ tranh đề tài “Hội thi mĩ thuật thiếu nhi tỉnh Quảng Nam năm 2019” của Thảo
Uyên lớp 5/1( tranh đạt giải Ba tại TTVH tỉnh Quảng Nam)

20


Vẽ tranh với chủ đề “Bảo vệ sức khỏe và chung tay phòng chống dịch bênh
Covid- 19”

Vẽ tranh với chủ đề “Bác Hồ với thiếu nhi, thiếu nhi với Bác Hồ”

21


Giấy khen của Thảo Uyên lớp 5/1 “Hội thi mĩ thuật thiếu nhi tỉnh Quảng Nam
năm 2019”

22