Nghiên cứu ảnh hưởng của phân bón đến sự sinh trưởng, phát triển cây hoa cúc vụ Xuân

Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG
-------------------------------
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
NGÀNH: KỸ THUẬT NÔNG NGHIỆP
Sinh viên : Vũ Thị Tâm
Người hướng dẫn: Ths Khuất Thị Ngọc
HẢI PHÒNG – 2009
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
1
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG
-----------------------------------
NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA PHÂN BÓN ĐẾN SỰ
SINH TRƯỞNG, PHÁT TRIỂN CỦA CÂY HOA CÚC VỤ
XUÂN HÈ
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY
NGÀNH: KỸ THUẬT NÔNG NGHIỆP
Sinh viên : Vũ Thị Tâm
Người hướng dẫn: Ths Khuất Thị Ngọc
HẢI PHÒNG – 2009
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
2
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG
-----------------------------------
NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP
Sinh viên: Vũ Thị Tâm Mã số: 090608

Lớp: KN901 Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp
Tên đề tài: Nghiên cứu ảnh hưởng của phân bón đến sự sinh trưởng, phát
triển cây hoa cúc vụ Xuân Hè .
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
3
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI
1. Nội dung và các yêu cầu cần giải quyết trong nhiệm vụ đề tài tốt nghiệp
(về ký luận, thực tiễn, các số liệu cần tính toán và các bản vẽ).
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
2. Các số liệu cần thiết để thiết kế, tính toán.
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
3. Địa điểm thưc tập.
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................

Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
4
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP
Người hướng dẫn thứ nhất:
Họ và tên: Khuất Thị Ngọc
Học hàm, học vị: Thạc sĩ
Cơ quan công tác: Trường Đại Học Dân Lập Hải Phòng.
Nội dung hướng dẫn:
..................................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
Người hướng dẫn thứ hai:
Họ và tên:
..................................................................................................................................
Học hàm, học vị;
..................................................................................................................................
Cơ quan công tác:
..................................................................................................................................
Nội dung hướng dẫn:
..................................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
Đề tài tốt nghiệp được giao ngày 11 tháng 4 năm 2009
Yêu cầu phải hoàn thành xong trước ngày 10 tháng 7 năm 2009
Đã nhận nhiệm vụ ĐTTN Đã giao nhiệm vụ ĐTTN

Sinh viên Người hướng dẫn

Vũ Thị Tâm Ths Khuất Thị Ngọc
Hải Phòng, ngày 11 tháng 4 năm 2009
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
5
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
HIỆU TRƯỞNG
GS.TS.NGƯT Trần Hữu Nghị
PHẦN NHẬN XÉT TÓM TẮT CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN
1. Tinh thần thái độ của sinh viên trong quá trình làm đề tài tốt
nghiệp:
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
2. Đánh giá chất lượng của khoá luận (so với nội dung yêu cầu đã đề
ra trong nhiệm vụ Đ.T.T.N trên các mặt lý luận, thực tiễn, tính toán
số liệu…):
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
3. Cho điểm của cán bộ hướng dẫn (ghi cả số và chữ):

............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
Hải Phòng, ngày … tháng … năm 2009
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
6
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
Cán bộ hướng dẫn
(họ tên và chữ ký)
NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ CỦA NGƯỜI CHẤM PHẢN BIỆN
ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP
1. Họ và tên sinh viên: Vũ Thị Tâm
2. Tên đề tài tốt nghiệp: “Nghiên cứu ảnh hưởng của phân bón đến sự
sinh trưởng, phát triển cây hoa cúc vụ Xuân Hè ”.
3. Đánh giá chất lượng đề tài tốt nghiệp về các mặt: phương pháp nghiên
cứu, thu thập và phân tích số liệu, cơ sở lý luận, nội dung của đề tài, giá trị
lý luận và thực tiễn đề tài, kết cấu của đố án…
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
4. Cho điểm của người chấm phản biện

(điểm ghi bằng số và chữ)
........................................................................................................................
Ngày … tháng … năm 2009
Người chấm phản biện
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
7
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
Lời Cảm Ơn!


Đề hoàn thành tốt đồ án tốt nghiệp này, em đã nhận được sự
chỉ bảo, hướng dẫn tận tình của thầy cô giáo, sự giúp đỡ, động viên
của gia đình, bạn bè.
Và ở trang đầu tiên của đồ án tốt nghiệp này, em xin chân
thành bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và kính trọng tới thầy cô giáo
trường ĐHDL Hải Phòng, tới các thầy cô giáo khoa Kỹ thuật nông
nghiệp, và xin gửi lời cảm ơn tới giảng viên hướng dẫn thực hiện đề
tài - Thạc sĩ Khuất Thị Ngọc.
Cuối cùng, em xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến gia
đình, bạn bè đã giúp đỡ em rất nhiều trong thời gian qua.
Hải Phòng, ngày....tháng....năm 2009
Sinh viên
Vũ Thị Tâm
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
8
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
Mục Lục
PHẦN 1: MỞ ĐẦU..............................................................................5
1.1 Đặt vấn đề.................................................................................................5
1.2 Mục đích và yêu cầu đề tài.....................................................................6

PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU............................................7
2.1 Nguồn gốc và vị trí phân loại hoa cúc....................................................7
2.2 Đặc điểm thực vật học của cây hoa cúc.................................................8
2.3 Giá trị kinh tế và giá trị sử dụng hoa cúc...................................................10
2.4 Điều kiện sinh thái ảnh hưởng tới hoa cúc............................................11
2.5 Ảnh hưởng của dinh dưỡng tới hoa cúc................................................12
2.6 Tình hình sản xuất hoa cúc trên thế giới và ở Việt Nam.....................17
2.6.1 Tình hình sản xuất hoa cúc trên thế giới.................................................17
2.6.2 Tình hình sản xuất hoa cúc ở Việt Nam...................................................18
2.7 Tình hình nghiên cứu hoa cúc trên thế giới và ở Việt Nam.................19
2.7.1 Tình hình nghiên cứu hoa cúc trên thế giới.............................................19
2.7.2 Tình hình nghiên cứu hoa cúc ở Việt Nam..............................................21
2.8 Sâu bệnh hại hoa cúc...............................................................................26
2.9 Tình hình sử dụng phân bón trên thế giới và ở Việt Nam...................17
2.9.1 Tình hình sử dụng phân bón trên thế giới...............................................27
2.9.2 Tình hình sử dụng phân bón ở Việt Nam.................................................30
PHẦN 3: VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU.......................................................................................35
3.1 Vật liệu nghiên cứu..................................................................................35
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
9
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
3.2 Nội dung nghiên cứu...............................................................................36
3.3 Phương pháp nghiên cứu........................................................................37
3.3.1 Phương pháp bố trí thí nghiệm...............................................................37
3.3.2 Xử lí số liệu.............................................................................................40
3.3.3 Địa điểm nghiên cứu...............................................................................40
3.3.4 Thời gian thực hiện.................................................................................40
PHẦN 4: KỀT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
4.1 Điều kiện tự nhiên xã Quang Hưng.......................................................41

4.2 Ảnh hưởng phân bón Đầu trâu 502, K-Humat, Orgamin đến khả
năng sinh trưởng, phát triển, năng suất và hiệu quả kinh tế của hoa cúc
vàng hè CN01.................................................................................................42
4.2.1 Ảnh hưởng của phân bón Đầu trâu 502, K-Humat, Orgamin đến chiều
cao cây của hoa cúc vàng hè CN01..................................................................43
4.2.2 Ảnh hưởng của phân bón Đầu trâu 502, K-Humat, Orgamin đến số lá
trên cây của hoa cúc vàng hè CN01.................................................................45
4.2.3 Ảnh hưởng của phân bón Đầu trâu 502, K-Humat, Orgamin đến đường
kính thân cây của hoa cúc vàng hè CN01.........................................................46
4.2.4 Ảnh hưởng của phân bón Đầu trâu 502, K-Humat, Orgamin đến thời
gian xuất hiện nụ và ra hoa của cúc vàng hè CN01.........................................47
4.2.5 Năng suất, chất lượng hoa của cúc vàng hè CN01 dưới tác dụng phân bón
Đầu trâu 502, K-Humat, Orgamin...................................................................49
4.2.6 Hiệu quả kinh tế của việc phun phân bón Đầu trâu 502, K-Humat, Orgamin
cho hoa cúc vàng hè CN01................................................................................52
4.3 Ảnh hưởng của thời gian phun phân bón Đầu trâu 502 đến khả năng
sinh trưởng, phát triển, năng suất và hiệu quả kinh tế của hoa cúc vàng
hè CN01..........................................................................................................55
4.3.1 Ảnh hưởng của thời gian phun phân bón Đầu trâu 502 đến chiều cao cây
của cúc vàng hè CN01
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
10
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
.........................................................................................................................
55
4.3.2 Ảnh hưởng của thời gian phun phân bón Đầu trâu 502 đến số lá trên cây
của cúc vàng hè CN01.....................................................................................57
4.3.3 Ảnh hưởng của thời gian phun phân bón Đầu trâu 502 đến đường kính
thân cây của cúc vàng hè CN01.......................................................................57
4.3.4 Ảnh hưởng của thời gian phun phân bón Đầu trâu 502 đến thời gian xuất

hiện nụ và ra hoa của cúc vàng hè CN01.........................................................58
4.3.5 Năng suất, chất lượng hoa của cúc vàng hè CN01 dưới tác dụng phân bón
Đầu trâu 502....................................................................................................59
4.3.6 Hiệu quả kinh tế của việc phun phân bón Đầu trâu 502 cho hoa cúc vàng hè
CN01................................................................................................................61
4.4 Ảnh hưởng của nồng độ phun phân bón Đầu trâu 502 đến khả năng
sinh trưởng, phát triển, năng suất và hiệu quả kinh tế của hoa cúc vàng
hè CN01..........................................................................................................62
4.4.1 Ảnh hưởng của nồng độ phun phân bón Đầu trâu 502 đến chiều cao cây
của cúc vàng hè CN01.....................................................................................62
4.4.2 Ảnh hưởng của nồng độ phun phân bón Đầu trâu 502 đến số lá trên cây
của cúc vàng hè CN01.....................................................................................64
4.4.3 Ảnh hưởng của nồng độ phun phân bón Đầu trâu 502 đến đường kính
thân cây của cúc vàng hè CN01.......................................................................65
4.4.4 Ảnh hưởng của nồng độ phun phân bón Đầu trâu 502 đến đến thời gian
xuất hiện nụ và ra hoa của cúc vàng hè CN01.................................................65
4.4.5 Năng suất, chất lượng hoa của cúc vàng hè CN01 dưới tác dụng phân bón
Đầu trâu 502....................................................................................................66
4.4.6 Hiệu quả kinh tế của việc phun phân bón Đầu trâu 502 cho hoa cúc vàng hè
CN01................................................................................................................67
PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ..................................69
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
11
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
5.1 Kết kuận....................................................................................................69
5.2 Đề nghị ......................................................................................................69
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CTTN: Công thức thí nghiệm
CT: Công thức
TB: Trung bình

Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
12
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
PHẦN I: MỞ ĐẦU
1.1 Đặt vấn đề
Thiên nhiên đã ban tặng cho con người chúng ta, từ rất lâu rồi, các loài
hoa với đủ hương thơm màu sắc, tạo nên cuộc sống muôn màu và đầy hấp
dẫn. Nét đẹp của các loài hoa hẳn không ai trong chúng ta có thể phủ nhận, về
màu sắc, kết cấu hoa, hương thơm, độ bền...và cái hồn của hoa. Cái đẹp của
hoa hấp dẫn tâm hồn người chơi hoa và cái giá trị kinh tế của hoa đã thu hút
những người trồng hoa phải say mê đến nó. Và trồng hoa đã trở thành một
lĩnh vực trong nông nghiệp cho hiệu quả kinh tế cao, bởi khi cuộc sống vật
chất được thoả mãn thì nhu cầu về hoa lại càng cao hơn bao giờ hết.
Trên thế giới thì thị trường tiêu thụ hoa hết sức rộng lớn nhưng tập trung
chủ yếu ở những nước công nghiệp phát triển như: Anh, Pháp, Hà Lan, Đức,
Thụy Điển, Ý, Nhật... Ở Việt Nam với sự chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ mô
hình trồng lúa sang trồng hoa đã đem lại hiệu quả kinh tế cao. Trong những
năm gần đây, ngành trồng hoa mới thực khởi sắc, dành được sự quan tâm đầu
tư của nhiều công ty lớn trong cũng như ngoài nước. Ngành sản xuất và kinh
doanh hoa được đặc biệt quan tâm, hoa không chỉ dùng vào các dịp lễ, Tết...
mà còn thường xuyên có mặt trong đời sống hàng ngày của mỗi người dân
đặc biệt là ở các thành phố lớn.
Hiện nay, có nhiều loại hoa được trồng nhưng hoa cúc là một trong
những loại hoa được nhiều người ưa chuộng và trồng phổ biến nhất ở Việt
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
13
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
Nam. Cây hoa cúc không chỉ hấp dẫn người chơi về màu sắc phong phú mà
bởi độ bền đẹp của hoa cúc. Đặc biệt, đối với người trồng thì hoa cúc dễ
trồng, dễ nhân giống, dễ chăm sóc và trồng được nhiều vụ trong năm.

Ngày nay, cùng với tiến bộ khoa học kỹ thuật trong nông nghiệp, thì
việc trồng cây nói chung và việc trồng hoa cúc nói riêng đã áp dụng nhiều
giống
mới, nhiều thiết bị kỹ thuật hiện đại như nhà lưới, nhà kính, kỹ thuật canh
tác..., áp dụng các hoá chất bảo vệ thực vật, nhiều loại phân bón...Và trong đó,
việc sử dụng các loại phân bón cho hoa cúc đúng thời gian, nồng độ, đúng
loại phân... để đem lại năng suất, chất lượng tốt nhất, có hiệu quả kinh tế cao
nhất là vấn đề mà mỗi người trồng cần quan tâm.
Hiện nay, hoa đã rất đa dạng, phong phú, năng suất hoa ngày càng một
cao, chất lượng hoa cũng được tăng hơn. Với mong muốn vẻ đẹp hoa về với
quê hương cũng như đánh giá khả năng sinh trưởng, phát triển của hoa cúc tại
xã Quang Hưng - huyện An Lão – Hải Phòng dưới tác động phân bón lá,
chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài: " Nghiên cứu ảnh hưởng của phân
bón đến sự sinh trưởng, phát triển cây hoa cúc vụ Xuân Hè ".
1.2 Mục đích và yêu cầu đề tài
1.2.1 Mục đích
Nghiên cứu ảnh hưởng một số loại phân bón mới đến sự sinh trưởng và
phát triển hoa cúc, nhằm xác định được loại phân bón phù hợp và lựa chọn
nồng độ, thời gian bón phân thích hợp cho hoa cúc để đem lại hiệu quả kinh
tế cao trong sản xuất.
1.2.2 Yêu cầu
- Để đạt được mục đích trên cần giải quyết được một số vấn đề sau:
+ Đánh giá được sự ảnh hưởng mỗi loại phân bón trong nghiên cứu tới
sự sinh trưởng, phát triển hoa cúc.
+ Tìm ra nguyên nhân trong quá trình bón phân để hoa cúc đạt hiệu quả
kinh tế cao nhất.
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
14
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
+ Tìm nồng độ thích hợp nhất của phân bón lá thí nghiệm đối với cúc

vàng hè CN01.
PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1 Nguồn gốc và vị trí phân loại hoa cúc
Hoa cúc có tên khoa học là Chrysanthemum sp, có nguồn gốc từ Trung
Quốc, Nhật Bản và một số các nước Châu Âu [15]. Sự tăng lên về dân số và
sự hội nhập về kinh tế, trao đổi mua bán đã làm hoa cúc được trồng ở hầu hết
các nước trên thế giới: Thái Lan, Trung Quốc, Đức, Pháp, Hà Lan, Philippin,
Malaysia, Australia, NewZealand...Và ở Việt Nam, hoa cúc được nhập nội và
trồng từ lâu đời (cách đây khoảng 165 năm). Khi nói đến hoa, người Việt
Nam không thể không nói đến hoa cúc - một trong bốn cây tượng trưng cho
người quân tử:
"Xuân Lan, Thu Cúc, Đông Đào
Hạ chen hoa Lựu, Mai vào gió đông"
trong bộ hoa "tứ quý":
"Tùng, Cúc, Trúc, Mai"
Trong nghiên cứu hệ thống phân loại thực vật: Hoa cúc được xếp vào
lớp 2 lá mầm (Dicotyledonec), phân lớp cúc (Asterydae), bộ cúc (Asterales),
họ cúc (Asteraceae), họ phụ (Atrvoideae), chi Chrysanthemum. Họ cúc là họ
lớn nhất, phổ biến rộng rãi, gồm 1000 chi, hơn 20.000 loài, phân bố ở khắp
nơi trên trái đất, và sống ở những môi trường sinh thái khác nhau. Ở nước ta
có 125 chi, trên 350 loài.
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
15
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
Theo Hoàng Ngọc Thuận (2002): Hoa cúc thuộc họ Asteracea, họ phụ
Asteroideae, gồm 8 chi phổ biến: Chrysanthemum, Aster, Mangold, Dahlia,
Zinna, Daisy, Cosmos, Tansy. Hoa cúc cho hiệu quả kinh tế cao là các giống
cúc thuộc chi Chrysanthemum, có tổng số 20.000 giống khác nhau, ở Việt
Nam có 36 giống.
Theo Jiang Quing Hai (2002), cây hoa cúc thuộc thực vật họ cúc, có

nguồn gốc nguyên bản từ phía nam Trung Quốc, có trên 3.000 loài, nhiều loài
sử dụng làm cây cảnh, cây thuốc, rau ăn... Để phân loại có thể dựa vào:
+ Hình dáng hoa: hình cầu, dẹt, hoa sen, thược dược, móc câu, lá kim.
+ Đường kính hoa: Cúc lớn: đường kính hoa lớn hơn 6-10 cm
Cúc nhỏ: đường kính hoa nhỏ hơn 6 cm
Riêng chi Chrysanthemum có thể phân biệt theo 3 cách sau:
- Dựa vào hình dạng hoa có hoa cúc đơn và hoa cúc kép:
+ Cúc đơn: hoa nhỏ, đường kính hoa 2-5 cm, có 1-3 hàng cánh ở vòng
ngoài cùng, vòng trong là cánh hoa rất nhỏ như Chi Vàng, Chi Trắng Đà Lạt...
+ Cúc kép: hoa có đường kính lớn hơn 10 cm hoặc nhỏ hơn 5 cm, có
nhiều cánh xếp sít nhau. Có loại cánh cong như Bạch Khổng Tước, Đại đoá.
Có loại cánh ngắn, đều như CN93, CN98.
- Dựa vào hình thức nhân giống:
+ Phương pháp vô tính: tỉa chồi, giâm cành
+ Phương pháp hữu tính: gieo hạt
- Dựa vào thời vụ:
Theo nghiên cứu của Nguyễn Xuân Linh về:" Trồng hoa cúc chất lượng
cao, kỹ thuật trong nhà plastic 2003" chia làm 4 vụ:
Xuân hè: trồng tháng 3-4-5, có hoa tháng 6-7-8
Hè thu: trồng tháng 5-6-7, có hoa tháng 9-10-11
Thu đông: trồng tháng 8-9, có hoa tháng 12-1
Đông xuân: trồng tháng 10-11, có hoa tháng 2-3
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
16
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
2.2 Đặc điểm thực vật học của cây hoa cúc
2.2.1 Rễ
Theo Dowrich và Bayourni (1996), rễ cây hoa cúc thuộc loại rễ chùm,
rễ ít ăn sâu mà phát triển theo chiều ngang. Khối lượng bộ rễ lớn, có nhiều rễ
phụ và lông hút nên khả năng hút nước và dinh dưỡng mạnh. Những rễ này

không phát sinh từ mầm rễ mà từ những rễ mọc ở mắt của thân cây, còn gọi là
mắt ở những phần sát mặt đất.
2.2.2 Thân
Hoa cúc thuộc cây thân thảo, có nhiều đốt giòn, dễ gãy, khả năng phân
cành mạnh. Thường những giống cúc đơn thân thì mập, thẳng, còn cúc chùm
thân nhỏ và cong. Thân đứng hay bò, cao hoặc thấp, đốt dài hay ngắn, sự
phân cành mạnh hay yếu còn phụ thuộc vào từng giống. Thân cây cao từ
30-80 cm, hoặc đến 1,5-2m.
2.2.3 Lá
Theo Cockshull (1995) mô tả: Lá cúc xẻ thuỳ có răng cưa, lá đơn mọc
so le nhau, mặt dưới bao phủ một lớp lông tơ, mặt trên nhẵn, gân nhiều mạng
lưới.Từ mỗi nách lá thường phát sinh một mầm nhánh. Phiến lá nhỏ, dày
mỏng, xanh đậm hay nhạt tuỳ theo giống. Bởi vậy trong sản xuất để đạt hiệu
quả kinh tế cao thường tỉa bỏ các cành nhánh phụ đối với giống cúc đơn, và
để cây sinh trưởng phát triển tự nhiên với cúc chùm. Cúc có năng suất cao
thường có bộ lá gọn, thân cứng mập và thẳng, khả năng chống đổ tốt.
2.2.4 Hoa
Theo Cornish và Stevenson (1990) và Okada (1994) đã miêu tả hoa cúc
là hoa lưỡng tính hoặc đơn tính với nhiều màu sắc khác nhau, đường kính hoa
1,5- 12 cm. Hoa có thể là hoa đơn hoặc kép, thường mọc nhiều hoa trên một
cành, phát sinh từ các nách lá. Hoa cúc chính là gồm nhiều hoa nhỏ hợp lại
trên một cuống hoa, hình thành hoa từ đầu trong mà thực chất một cánh là
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
17
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
một bông hoa. Những cánh nằm phía ngoài thường có màu sắc đậm hơn và
xếp thành nhiều tầng, việc xếp lỏng hay chặt còn tuỳ thuộc vào giống. Cánh
có nhiều hình dạng khác nhau, cong hoặc thẳng, có loại cánh ngắn đều, có
loại cánh dài, xoè ra ngoài hay cuốn vào trong.
Cũng theo Cockshull (1995), hoa cúc có 4-5 nhị đực đính vào nhau bao

xung quanh vòi nhụy. Vòi nhụy mảnh, hình chỉ chẻ đôi. Khi phấn chín, bao
phấn nở tung phấn ra ngoài, nhưng lúc này nhụy còn chưa có khả năng tiếp
nhận hạt phấn. Bởi vậy, cúc tuy là hoa lưỡng tính nhưng lại thường biết giao
phấn, nghĩa là không thể thụ phấn trên cùng một hoa, nếu muốn lấy hạt hoa
cúc phải thụ phấn nhân tạo. Do đó trong việc sản xuất cây con giống thường
sử dụng chủ yếu bằng phương pháp nhân giống vô tính.
2.2.5 Quả
Theo Anderson (1998) và Ishiwara, cây hoa cúc có quả dạng quả bế
khô, hình trụ hơi dẹt chỉ chứa một hạt. Hạt có phôi thẳng và không có nội
nhũ.
2.3 Giá trị kinh tế và giá trị sử dụng hoa cúc
2.3.1 Giá trị kinh tế
Một số tài liệu cho thấy, trong thực tiễn sản xuất hiện nay, nếu trồng 1
sào (360 m
2
) hoa cúc thì tổng chi phí cho phân bón, chăm sóc, đầu tư giống,
thuốc trừ sâu, công lao động hết khoảng 5-5,5 triệu đồng, tuỳ vào mức độ
thâm canh. Sau khi thu hoạch trong vòng 3-4 tháng, trừ chi phí, thì người
trồng có thể lãi từ 3-6 triệu đồng 1 sào. Trong khi cùng 1 sào trồng lúa năng
suất cao chỉ đạt 200-250 kg /sào, thu nhập khoảng 400.000-500.000 đồng/sào,
trong khoảng 5 tháng.
2.3.2 Giá trị sử dụng
Trên mỗi bông hoa có loại có 1 màu duy nhất như trắng, vàng, đỏ,
xanh..., có loại có đồng thời 2-3 màu riêng biệt, cũng có loại có nhiều thành
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
18
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
phần màu pha trộn tạo nên một thế giới màu sắc vô cùng phong phú, đa dạng
mà có lẽ chỉ hoa cúc mới có đặc tính đó.
Với đặc điểm là bò lan hay mọc thẳng đứng, cho 1 hay nhiều hoa cùng

một lúc trên cây, nên cây hoa cúc có thể sử dụng nhiều mục đích khác nhau:
làm hoa trồng chậu, hoa cắm lọ để bàn, hoa cài trang trí, hoa đĩa thờ cúng...
Mặt khác, vì sự đa dạng về chủng loại, màu sắc, đặc tính bền lâu nên
hoa cúc là đối tượng được sử dụng làm hoa trồng thảm ở nhiều khu vực công
cộng: công viên, vườn hoa đô thị, quảng trường...làm đẹp quang cảnh và bảo
vệ môi trường.
Với y học, hoa cúc là một loại dược liệu, một vị thuốc có tác dụng chữa
bệnh cảm cúm, đau bụng, nhức đầu (Bạch cúc), hoặc pha trà, ngâm rượu (Cúc
chi), làm rau xanh (Cúc Tần Ô).
2.4 Điều kiện sinh thái ảnh hưởng tới hoa cúc
2.4.1 Nhiệt độ
Nhiệt độ là một trong những yếu tố quan trọng quyết định đến sinh
trưởng phát triển, nở hoa và chất lượng của hoa cúc. Hoa cúc có nguồn gốc ôn
đới nên nó ưa khí hậu mát mẻ, hoặc chỉ nóng trung bình, nhiệt độ thích hợp
15-20
o
C, một số giống thì nhiệt độ thích hợp là 10-35
o
C. Thời kỳ cây con yêu
cầu nhiệt độ cao hơn, thời kỳ ra hoa nếu nhiệt độ thích hợp thì hoa sẽ bền,
đẹp.
Nhiệt độ có ảnh hưởng tới sự hút khoáng, hút chất dinh dưỡng của rễ
cây. Nhiệt độ còn ảnh hưởng tới sự hút khoáng chủ động, bị động của rễ cây,
nhiệt độ càng thấp hay càng cao thì sự hút khoáng đó sẽ giảm. Chính vì thế,
trong quá trình trồng cây hoa nói riêng cũng như trồng các cây trồng khác thì
chúng ta cần tác động tạo điều kiện tốt nhất cho khả năng hấp thụ của cây,
như tưới nước, xới xáo, chọn ngày râm mát để bón phân...
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
19
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp

Nhiệt độ, ánh sáng không tác động một cách riêng rẽ mà phối hợp một
cách kìm hãm hay thúc đẩy đến sự sinh trưởng phát triển của cây hoa cúc.
2.4.2 Ánh sáng
Hoa cúc là cây ngày ngắn. Ánh sáng ngày dài thuận lợi cho cây sinh
trưởng, ánh sáng ngày ngắn thuận lợi cho cây ra hoa.
Thời gian đầu khi mầm non mới ra rễ, cây cần ít ánh sáng bởi vì cây
còn sử dụng chất dinh dưỡng dự trữ trong cây. Nhưng khi cây tiêu hao hết
dinh dưỡng dự trữ, cây cần ánh sáng để chuyển sang giai đoạn sống tự dưỡng.
Tuy nhiên, ánh sáng quá mạnh cũng làm cây chậm lớn.
Do đó, trong điều kiện vụ xuân hè khi cường độ chiếu sáng ngày càng
tăng và thời gian chiếu sáng ngày càng dài nên chúng ta cần sử dụng một số
giống nhập nội điển hình CN01, CN93, CN98, tím hè, cúc vàng Đà Lạt sẽ cho
hiệu quả kinh tế cao.
2.4.3 Ẩm độ
Cúc là cây trồng cạn, có thể chịu hạn nhưng không chịu úng nên cần
trồng ở những chân đất cao, thoát nước. Tưới nước đảm bảo đủ ẩm, không
tưới quá nhiều nước. Cây cúc yêu cầu độ ẩm đất là 60-70%, ẩm độ không khí
là 55-65%.
Khi ẩm độ quá cao (>80%) sẽ là điều kiện tốt cho nấm bệnh phát triển
gây hại thân lá và hoa bị lẫu hỏng. Lượng nước cần cho cây phụ thuộc vào
điều kiện thời tiết. Nếu trời nhiều mây, lượng nước cần là 0,7ml/m
2
; trời
quang mây là 2,53 ml/m
2
; trời khô ráo là 3,54 ml/m
2
. Khi thu hoạch cần tránh
những ngày mưa lớn làm đọng nước trên hoa gây lẫu, thối hoa...
2.5 Ảnh hưởng của dinh dưỡng tới hoa cúc

Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
20
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
Việc bón phân cho cây cần dự trên nhu cầu dinh dưỡng của cây. Phân
bón phải đảm bảo đủ dinh dưỡng, hàm lượng phải cân đối để cây sinh trưởng
phát triển tốt.
Nếu thiếu phân cây sẽ còi cọc, hoa nhỏ, dễ bị sâu bệnh hại...
Nếu thừa phân thân cây sẽ vống cao, dễ đổ, khả năng chống chịu kém...
Việc cung cấp cho cây thừa hay thiếu phân bón đều không mang lại
hiệu quả kinh tế cao trong sản xuất.
Các loại phân bón mà cây cúc cần: phân vô cơ, phân bắc, phân chuồng,
phân vi sinh, phân vi lượng...
- Phân vô cơ
+ Đạm (N)
Đạm là thành phần cơ bản của nguyên sinh chất trong tế bào, quyết
định tốc độ sinh trưởng của cây, tham gia cấu tạo diệp lục của lá, là thành
phần chính cho sự quang hợp. Vai trò của đạm đặc biệt quan trọng, nhất là
trong thời kỳ sinh trưởng, phát triển của cây, có liên quan đến màu sắc, kích
thước của hoa.
Thiếu đạm cây hoa cằn cỗi, lá úa vàng, hoa nhỏ và xấu. Nhưng nếu bón
thừa đạm, nhiều đạm cho hoa cúc, cành nhánh sẽ phát triển nhiều, thân mập
có thể không cho hoa.
Cây cúc cần đạm vào thời kỳ "con gái", hoặc thời kỳ cúc chuẩn bị phân
cành, và thời kỳ phân hoá mầm hoa. Tuỳ theo đất giàu hay nghèo dinh dưỡng
mà có thể tăng hoặc giảm lượng đạm bón. Tuỳ theo loại đạm mà cách sử dụng
cũng khác nhau:
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
21
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
- Nếu đạm Ure thì bón thúc hoặc phun lên lá. Do lượng đạm nguyên

chất >40% nên không được bón nhiều, bón tập trung một chỗ vì có thể làm
tổn thương rễ.
- Nếu dùng (NH
4
)
2
SO
4
chứa lượng đạm nguyên chất 20%, đây là phân
chua nên bón vôi vào trước khi sử dụng.
- Nitrat đạm tuy không gây chua cho đất nhưng không nên bón khi đất
quá ẩm ướt vì loại phân này dễ bị rửa trôi.
Lượng đạm nguyên chất cần cho 1 ha cúc là 140-160 kg.
+ Lân (P)
Photpho là nguyên tố rất cần thiết để hình thành chất nucleotit của nhân
tế bào, toàn bộ cơ thể hoa, quả đều cần. Cây đủ lân bộ rễ sẽ phát triển mạnh,
cây con khoẻ, tỷ lệ sống cao, thân cứng, hoa bền, màu sắc đẹp, sớm ra hoa,
giúp cây hút nhiều đạm hơn.
Cây thiếu lân thì cành nhánh ít, hoa chóng tàn, màu sắc hoa nhợt nhạt,
hoa ra muộn. Đất có nhiều mùn, nhiều chất hữu cơ thì hàm lượng lân thường
cao hơn. Cúc cần nhiều lân vào thời kỳ sau khi hình thành nụ hoa và ra hoa.
Việc bón phân lân cần dựa vào từng loại phân và điều kiện bón phân:
- Đối với phân supper lân (chứa 16-18 % lượng P nguyên chất) có thể
bón với lượng nhiều vì phân này tan trong nước.
- Đối với đất chua nên sử dụng phân lân nung chảy.
- Đối với đất chua mặn nên dùng phân apatit để bón.
Lượng P nguyên chất để bón cho 1 ha là 120-140 kg, chia ra 3/4 bón
lót + 1/4 bón thúc.
+ Kali (K)
Kali giúp cho sự tổng hợp và vận chuyển các chất đường bột trong cây,

giúp cây chịu hạn, chịu rét, chống chịu sâu bệnh.
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
22
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
Cây thiếu K thì màu sắc hoa không tươi thắm, hoa mau tàn. Cây cúc
cần K nhiều vào thời kỳ cây kết nụ, ra hoa.
Việc sử dụng phân bón K cho hoa cần lưu ý:
- Nếu sử dụng phân Kaliclorua (KCl) cần có biện pháp khắc phục đất
chua.
- Nếu sử dụng phân Kalisunphat (K
2
SO
4
) chứa 40% K nguyên chất thì
có thể dùng cho nhiều loại đất.
- Sử dụng tro bếp là dạng phân có K tốt dưới dạng K
2
CO
3
, cây dễ hấp
thụ. Tro bếp có Ca giúp khử chua đất.
Lượng K nguyên chất sử dụng cho 1 ha là 100-120 kg, chia ra 2/3 bón
lót+ 1/3 bón thúc.
Việc sử dụng phân vô cơ cây hấp thụ dễ dàng, cho hiệu quả cao, nhanh.
Nhưng nếu bón không hợp lý sẽ ảnh hưởng xấu đến cấu tạo đất, làm đất chua,
trở nên chai cứng. Do đó trong sản xuất cần kết hợp bón phân hữu cơ cho cây.
- Phân hữu cơ
Phân hữu cơ gồm các loại phân xanh, phân bắc, phân rác, xác bã của
các động thực vật. Phân này vừa cung cấp dinh dưỡng cho cây, đồng thời
cung cấp các chất mùn cải tạo lý tính của đất. Phân bắc, nước giải có hiệu quả

nhanh vì đạm ở dưới dạng dễ tiêu, nhưng chú ý bón phân bắc trong nhiều năm
sẽ làm cho đất chua, chai cứng nên phải kết hợp phân chuồng. Phân chuồng
phải ủ hoai mục để vi sinh vật có ích hoạt động, loại bỏ mầm mống gây bệnh
ảnh hưởng đến môi trường sống. Phân hữu cơ cây hấp thu chậm nên cần bón
lót trước khi trồng.
- Phân vi lượng
Phân vi lượng tuy cây cần ít nhưng không thể thiếu, không thể thay thế.
Phân không bón thẳng vào đất mà bón qua lá (phân bón lá) vào thời kỳ cây
con.
- Phương pháp sử dụng phân bón lá cho một số cây trồng:
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
23
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
Phân bón lá bổ sung thêm thức ăn đặc biệt là vi lượng để kích thích cho
cây trồng ra lá, ra hoa nhanh hơn. Phân bón lá có tác dụng với rau, cây ăn quả,
hoa cao hơn so với ở trên lúa.
Cây hoàn toàn không thể phát triển bình thường nếu không có các
nguyên tố vi lượng như Bo (B), man gan (Mn), kẽm (Zn), đồng (Cu),
Molipđen (Mo), một số cây cần cả nhôm (Al), silic (Si). Người ta đã chứng
minh những nguyên tố này là tuyệt đối cần thiết cho cây. Các nguyên tố đó
được xem như là các chất kích thích và các loại phân bón chứa chúng được gọi
là các loại phân xúc tác hoặc phân kích thích, chúng đã thúc đẩy sự phát triển
của thực vật. Sự thiếu từng nguyên tố vi lượng và đa lượng riêng biệt trong đất
gây ra các chứng bệnh cho thực vật, động vật và người.
Phương thức sử dụng phân bón lá
- Sử dụng phân bón lá phải ở những nồng độ thích hợp (theo hướng dẫn
trên bao bì). Nồng độ bón phân qua lá không được cao. Nếu cao cây sẽ bị bội
thực (gây độc) và chết, nếu bón nồng độ thấp thì hiệu lực không rõ.
- Nên phun lên bề mặt lá có nhiều khí khổng nhất. Cây hấp thụ phân bón
lá qua khí khổng: lỗ khí khổng phân bố cả mặt trên và mặt dưới lá.

- Điều kiện ngoại cảnh ảnh hưởng đến sự đóng mở khí khổng
+ Trời râm khí khổng mở, nắng gắt khí khổng đóng.
+ Đất quá khô lỗ khí khổng đóng lại.
+ Gió làm khí khổng đóng lại.
+ Nhiệt độ: 10-30
o
C khí khổng mở, T
o
>30
o
C lỗ khí khổng đóng lại.
- Thời điểm phun phân bón lá
+ Phun phân bón lá vào lúc khí khổng đang mở
+ Phun khi nhiệt độ dưới 30
o
C, trời không nắng, không mưa, không có
gió khô, phân bón lá chỉ phát huy tác dụng khi cung cấp đủ nước, phân qua rễ.
+ Thời gian phun: 9-10h sáng và 2-3h chiều về mùa đông, 7-8h sáng
hoặc 5-6h chiều về mùa hè.
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
24
Trường ĐHDL Hải Phòng Đồ án tốt nghiệp
+ Phân bón lá định hướng cho từng loại như các loại cây lấy hoa, lấy củ,
lấy hạt...phun theo hướng dẫn ghi trên bao bì.
+ Những chế phẩm tăng năng suất cây trồng hoàn toàn không độc với
người và cây trồng vì những chất đưa vào cây là những chất đã có sẵn trong cây
trồng ở nồng độ thấp, chưa đáp ứng cho cây phát triển tốt được; không nên
dùng quá liều chỉ định gây độc (bội thực) cho cây, ảnh hưởng tới sinh trưởng,
phát triển.
- Một số chú ý khi phun phân bón lá

+ Không phun khi trời mưa, nắng to do bay hơi, tỷ lệ lỗ khí khổng đóng
cao. Không phun sau mưa do cây đã no nước.
+ Nếu bơm máy tránh ga mạnh gây ảnh hưởng cơ học lên cây.
+ Có thể pha chế phẩm với thuốc trừ sâu bệnh để tiết kiệm công phun
khi phát hiện cây có sâu bệnh (chỉ pha lẫn vào nhau ở nồng độ loãng).
+ Trường hợp cây phát triển kém có thể phun chế phẩm nhiều lần, mỗi
lần cách nhau 10-15 ngày.
- Những ruộng chỉ định không được dùng chế phẩm
+ Ruộng bị sâu bệnh không có khả năng cứu chữa.
+ Ruộng thiếu nước bị hạn nặng.
2.6 Tình hình sản xuất hoa cúc trên thế giới và ở
Việt Nam
2.6.1 Tình hình sản xuất hoa cúc trên thế giới
Ngày nay, sản xuất hoa trên thế giới phát triển mạnh và trở thành một
ngành thương mại cao. Sản xuất hoa đã mang lại lợi ích lớn cho nền kinh tế
các nước trồng hoa trên thế giới.
Năm 1995 giá trị sản lượng hoa trên thế giới đạt 20 tỷ USD, đến năm
1997 đạt 27 tỷ USD [17]. Ba nước sản xuất hoa lớn, chiếm khoảng 50% sản
Vũ Thị Tâm Lớp KN 901
25