CÔNG PHÁ các DẠNG bài tập HÓA TRONG đề THI THPT QUỐC GIA

ThS. NGUYỄN PHÚ HOẠT

CƠNG PHÁ
CÁC DẠNG BÀI TẬP XUẤT HIỆN TRONG ĐỀ
THI THPT QUỐC GIA

QUYỂN 1: HĨA HỌC HỮU CƠ
 Dùng cho HS 12 ôn thi kiểm tra 1 tiết, học kì. Ôn thi THPT

Quốc Gia, HS ôn thi học sinh giỏi.
 Tuyển chọn các câu hỏi trong các đề thi đại học, THPT
Quốc Gia, thi thử từ năm 2007 - 2020.
 Phân loại theo cấu trúc đề thi THPT Quốc Gia, hướng dẫn
giải chi tiết.


GV: THẦY CÔ NÀO CẦN CHUYỂN GIAO FILE WORD LIÊN HỆ QUA
ZALO HOẶC SỐ ĐT: 0947195182. GIÁ CHUYỂN GIAO: 300K
HS: BẠN NÀO ĐẶT MUA LIÊN HỆ VỚI THẦY QUA ZALO/SỐ ĐT
0947195182
FACE: />GIÁ SÁCH: 40K CHƯA KỂ TIỀN SHIP. SHIP CẢ TỪ 2 QUYỂN NHÉ


Trªn con ®-êng thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l-êi biÕng

Page: ThÇy NguyÔn Phó Ho¹t

MỤC LỤC
CHUYÊN ĐỀ 1: HIĐROCACBON....................................................................................................... 3
1. DẠNG 1: BÀI TẬP PHẢN ỨNG CHÁY ........................................................................................3
1.1. Lý thuyết cơ bản.........................................................................................................................3

1.2. Bài tập vận dụng ........................................................................................................................3
2. DẠNG 2: BÀI TẬP PHẢN ỨNG CRACKING ...............................................................................7
2.1. Lý thuyết cơ bản.........................................................................................................................7
2.2. Bài tập vận dụng ........................................................................................................................7
3. DẠNG 3: BÀI TẬP PHẢN ỨNG CỘNG H2; Br2 ............................................................................8
3.1. Lý thuyết cơ bản.........................................................................................................................8
3.2. Bài tập vận dụng ........................................................................................................................8
4. DẠNG 4: BÀI TẬP ANK-1-IN TÁC DỤNG AgNO3/NH3 ...........................................................13
4.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................13
4.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................13
CHUYÊN ĐỀ 2: ESTE – LIPIT .......................................................................................................... 17
1. DẠNG 1: BÀI TẬP PHẢN ỨNG CHÁY ......................................................................................17
1.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................17
1.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................17
2. DẠNG 2: BÀI TẬP PHẢN ỨNG XÀ PHÒNG HÓA ESTE ĐƠN CHỨC ...................................20
2.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................20
2.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................20
3. DẠNG 3: BÀI TẬP PHẢN ỨNG XÀ PHÒNG HÓA ESTE ĐA CHỨC ......................................27
3.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................27
3.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................27
4. DẠNG 4: BÀI TẬP PHẢN ỨNG XÀ PHÒNG ESTE PHENOL ..................................................29
4.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................29
4.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................30
5. DẠNG 5: BÀI TẬP HIỆU SUẤT PHẢN ỨNG ESTE HÓA.........................................................33
5.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................33
5.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................33
6. DẠNG 6: BÀI TẬP VẬN DỤNG CAO ESTE ..............................................................................36
6.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................36
6.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................37
7. DẠNG 7: BÀI TẬP CHẤT BÉO....................................................................................................50

7.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................50
7.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................50
CHUYÊN ĐỀ 3: CACBOHIĐRAT ..................................................................................................... 58
1. DẠNG 1: BÀI TẬP PHẢN ỨNG GƯƠNG ...................................................................................58
1.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................58
1.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................58
2. DẠNG 2: BÀI TẬP PHẢN THỦY PHÂN – LÊN MEN ...............................................................60
2.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................60
2.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................60
3. DẠNG 3: BÀI TẬP PHẢN ỨNG XENLULOZƠ TÁC DỤNG HNO3 .........................................64
3.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................64
3.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................64
4. DẠNG 4: BÀI TẬP PHẢN ỨNG ĐỐT CHÁY CACBOHIĐRAT ...............................................65
4.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................65
4.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................65
ThS. NguyÔn Phó Ho¹t (0947195182)

-1-

Tµi liÖu «n thi THPT QG Hãa häc h÷u c¬


Trªn con ®-êng thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l-êi biÕng

Page: ThÇy NguyÔn Phó Ho¹t

CHUYÊN ĐỀ 4: AMIN – AMINO AXIT – PEPTIT......................................................................... 67
1. DẠNG 1: BÀI TẬP PHẢN ỨNG CHÁY AMIN ...........................................................................67
1.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................67
1.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................67

2. DẠNG 2: BÀI TẬP PHẢN ỨNG AMIN TÁC DỤNG VỚI AXIT HCl .......................................70
2.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................70
2.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................70
3. DẠNG 3: BÀI TẬP VẬN DỤNG CAO BIỆN LUẬN CÔNG THỨC MUỐI AMONI ................72
3.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................72
3.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................72
4. DẠNG 4: BÀI TẬP AMINO AXIT ...............................................................................................77
4.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................77
4.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................77
5. DẠNG 5: BÀI TẬP THỦY PHÂN PEPTIT ..................................................................................86
5.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................86
5.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................86
6. DẠNG 6: BÀI TẬP ĐỐT CHÁY PEPTIT .....................................................................................91
6.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................91
6.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................91
7. DẠNG 7: BÀI TẬP VẬN DỤNG CAO PEPTIT ...........................................................................92
7.1. Lý thuyết cơ bản.......................................................................................................................92
7.2. Bài tập vận dụng ......................................................................................................................92
CHUYÊN ĐỀ 5: POLIME – VẬT LIỆU POLIME ........................................................................... 99
1. LÍ THUYẾT CƠ BÀN ....................................................................................................................99
1. Chất dẻo ......................................................................................................................................99
2. Tơ ..............................................................................................................................................100
3. Cao su ........................................................................................................................................100
2. BÀI TẬP VẬN DỤNG .................................................................................................................101

ThS. NguyÔn Phó Ho¹t (0947195182)

-2-

Tµi liÖu «n thi THPT QG Hãa häc h÷u c¬

Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

CHUYấN 1

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

HIROCACBON
CHUYấN 1: HIROCACBON

1. DNG 1: BI TP PHN NG CHY
1.1. Lý thuyt c bn
3n + 1 - k
O2 nCO2 + (n + 1 - k)H 2O; k là số lk hoặc số vòng
2
* Một số CT cần nắm: nC = nCO2 ; n H = 2n H2O ; mHC = mC + mH ; nHC *(k - 1) = nCO2 - nH2O
HC: C n H2n+2-2k +

- nC = nCO2 ; n H = 2n H2O ; mHC = mC + mH ; n HC *(k - 1) = nCO2 - n H2O
- Chỉ số C = nC /n HC ; chỉ số H = nH /nHC
* Đốt cháy hỗn hợp HC:

- Ankan + anken

n H2O > nCO2 n Ankan = n H2O - n CO2

- Anken + ankin (hoặc ankadien) nH2O < nCO2 nAnkin(ankadien) = nCO2 - n H2O
- Ankan + ankin (hoặc ankadien) : Nếu nH2O = nCO2 n Ankin(ankadien) = n Ankan
1.2. Bi tp vn dng

Cõu 1: Khi t chỏy hon ton 3,60 gam ankan X thu c 5,60 lớt khớ CO2 (ktc). Cụng thc phõn t
ca X l trng hp no sau õy?
A. C3H8.
B. C5H10.
C. C5H12.
D. C4H10.
Gii:
X: C n H2n+2 nCO2 (0,25) nCO2 = 0,25/n MX = mX /nX = 14,4n = 14n + 2 n = 5 (C 5H12 )
Cõu 2: t chỏy hon ton 5,40 gam ankaien liờn hp X thu c 8,96 lớt khớ CO2 (ktc). Cụng thc
no sau õy l cụng thc cu to ca X?
A. CH2=CH-CH=CH2.
B. CH2=CH-CH=CH-CH3.
C. CH2=C(CH3)-CH2-CH3.
D. CH2=C=CH-CH3.
Gii:
X: C n H2n-2 nCO2 (0,4) nCO2 = 0,4/n MX = mX /n X = 13,5n = 14n - 2 n = 4 (C 4 H6 )
CTCT X: CH2 =CH-CH=CH2

Cõu 3 ( TSH A - 2007): Hn hp gm hirocacbon X v oxi cú t l mol tng ng l 1:10. t
chỏy hon ton hn hp trờn thu c hn hp khớ Y. Cho Y qua dung dch H2SO4 c, thu c hn
hp khớ Z cú t khi so vi hiro bng 19. Cụng thc phõn t ca X l
A. C3H4.
B. C3H8.
C. C3H6.
D. C4H8.
Gii:
C x Hy + (x + 0,25y)O2 xCO2 + 0,5yH2O. Chọn X 1 mol O2(bđ) 10 mol

n CO = n O2 x = 10 - (x + 0,25y)
H2SO4 đặc

Z O2 ; CO2 . PP đường chéo: 2

x= 4, y = 8 phù hợp. X: C 4 H8
Cõu 4 ( TSC - 2007): t chỏy hon ton mt th tớch khớ thiờn nhiờn gm metan, etan, propan
bng oxi khụng khớ (trong khụng khớ, oxi chim 20% th tớch), thu c 7,84 lớt khớ CO2 ( ktc) v
9,9 gam nc. Th tớch khụng khớ ( ktc) nh nht cn dựng t chỏy hon ton lng khớ thiờn
nhiờn trờn l
A. 70,0 lớt.
B. 78,4 lớt.
C. 84,0 lớt.
D. 56,0 lớt.
Gii:
CH4 ; C 2 H6 ; C 3H8 + O2 0,35 mol CO2 + 0,55 mol H2 O
Y CO2 ; O2 ; H 2 O

BT O: 2*nO2 = 2*nCO2 + nH2O nO2 = 0,625 VO2 = 14 Vkk = 70 Lít
ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

-3-

Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

Cõu 5 ( TSC - 2008): t chỏy hon ton mt hirocacbon X thu c 0,11 mol CO2 v 0,132
mol H2O. Khi X tỏc dng vi khớ clo (theo t l s mol 1:1) thu c mt sn phm hu c duy nht.

Tờn gi ca X l
A. 2-Metylbutan.
B. etan.
C. 2-Metylpropan.
D. 2,2-imetylpropan.
Gii:
Do nH2O > nCO2 X: C n H2n+2 n = nCO2 /nAnkan = 0,11/(0,132 - 0,11) = 5, X: C 5H12 .
X + Cl2 (1 : 1) 1sp hữu cơ duy nhất X: CH3 C(CH3 )2 -CH3 (2,2-đimeylpropan)

Cõu 6 ( TSH A - 2010): t chỏy hon ton mt lng hirocacbon X. Hp th ton b sn phm
chỏy vo dung dch Ba(OH)2 (d) to ra 29,55 gam kt ta, dung dch sau phn ng cú khi lng
gim 19,35 gam so vi dung dch Ba(OH)2 ban u. Cụng thc phõn t ca X l
A. C3H8.
B. C2H6.
C. C3H4.
D. C3H6.
Gii:
Ba(OH)2
C x Hy + O2 CO2 + H2O
0,15 mol BaCO3

Ba(OH)2 dư nCO2 = nBaCO3 = 0,15; mdd = mBaCO3 - m(CO2 + H2O) mH2O = 3,6 nH2O = 0,2.
Do nH2O > nCO2 X: C n H2n+2 n = nCO2 /nAnkan = 0,15/(0,2 - 0,15) = 3, X: C3H8 .
Cõu 7 ( TSH A - 2012): t chỏy hon ton 4,64 gam mt hirocacbon X (cht khớ iu kin
thng) ri em ton b sn phm chỏy hp th ht vo bỡnh ng dung dch Ba(OH)2. Sau cỏc phn
ng thu c 39,4 gam kt ta v khi lng phn dung dch gim bt 19,912 gam. Cụng thc phõn t
ca X l
A. CH4.
B. C3H4.
C. C4H10.

D. C2H4.
Gii:
O2
Ba(OH)2
X

CO2 (x mol) + H2O (y mol)
m dd

mdd = mBaCO3 - (mH2O + mCO2 ) 39,4 - (44x + 18y) = 19,912 (1)
BTKL: mX = mC + mH 12x + 2y = 4,64 (2)

Giải hệ (1); (2): x = 0,348; y = 0,232. Do nCO2 > n H2O X: C 3H4 .
Cõu 8 ( TSC - 2012): t chỏy hon ton hn hp X gm hai hirocacbon k tip nhau trong dóy
ng ng, thu c 2,24 lớt khớ CO2 (ktc) v 3,24 gam H2O. Hai hirocacbon trong X l
A. C2H6 v C3H8.
B. CH4 v C2H6.
C. C2H2 v C3H4.
D. C2H4 v C3H6.
Gii:

CH 4
n CO2 = 0,1
X: C n H2n+2 n = n CO2 /n Ankan = 1,25 CT X

C 2 H6

n H2O = 0,18
Cõu 9 ( TSH B - 2008): t chỏy hon ton 1 lớt hn hp khớ gm C2H2 v hirocacbon X sinh ra
2 lớt khớ CO2 v 2 lớt hi H2O (cỏc th tớch khớ v hi o cựng iu kin nhit , ỏp sut). Cụng thc

phõn t ca X l
A. C2H6.
B. C2H4.
C. CH4.
D. C3H8.
Gii:
nCO2 = n H2O hh gồm C 2 H2 và 1 ankan; Số C = nCO2 /n hh = 2 X: C 2 H 6

Cõu 10 ( TSC - 2008): t chỏy hon ton 20,0 ml hn hp X gm C3H6, CH4, CO (th tớch CO
gp hai ln th tớch CH4), thu c 24,0 ml CO2 (cỏc th tớch khớ o cựng iu kin nhit v ỏp
sut). T khi ca X so vi khớ hiro l
A. 12,9.
B. 25,8.
C. 22,2.
D. 11,1.
ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

-4-

Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

CHUYấN 2

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

ESTE - LIPIT
CHUYấN 2: ESTE LIPIT

1. DNG 1: BI TP PHN NG CHY
1.1. Lý thuyt c bn

3n + 1 - k - m
O2 nCO2 + (n + 1 - k)H 2O; k là số lk hoặc số vòng
2
* Một số CT cần nắm: nC = nCO2 ; n H = 2n H2O ; mHC = mC + mH ; nHC *(k - 1) = nCO2 - nH2O
C n H2n+2-2k Om +

- nC = nCO2 ; n H = 2n H2O ; mEste = mC + mH + mO ; nEste *(k - 1) = nCO2 - nH2O

- BT O: nO(Este) + 2nO2 = 2nCO2 + n H2O
- Chỉ số C = nC /nEste ; chỉ số H = nH /nEste
* CTTQ 1 số este thường gặp:
- Este no, mạch hở, đơn chức: C n H2n O2 (n 2)
- Este no, mạch hở, hai chức: C n H2n-2 O4 (n 4)
- Este không no (1C=C), mạch hở, đơn chức: C n H2n-2O2 (n 3)

1.2. Bi tp vn dng
Cõu 1: t chỏy hon ton m gam hn hp cỏc este no, n chc, mch h. Sn phm chỏy c dn
vo bỡnh ng dung dch nc vụi trong d thy khi lng bỡnh tng 6,2 gam. S mol H2O sinh ra v
khi lng kt ta to ra l
A. 0,1 mol; 12 gam. B. 0,1 mol; 10 gam. C. 0,01 mol; 10 gam. D. 0,01 mol; 1,2 gam.
Gii:
44x + 18x = 6,2
x = 0,1
CaCO
CO2 (x)
3

Ca(OH)2 dư
m H2O = 0,1*18 = 1,8 gam
C n H 2n O2
m b = m CO2 + m H2O
H 2 O (x)
n CaCO3 = n CO2
m CaCO3 = 10
Cõu 2: t chỏy hon ton 3,7 gam mt este n chc X thu c 3,36 lớt khớ CO2 (ktc) v 2,7 gam
nc. CTPT ca X l
A. C2H4O2.
B. C3H6O2.
C. C4H8O2.
D. C5H8O2.
Gii:
CO2 (0,15)
X: C n H2n O2 ; n X = 0,15/n
X + O2
n = 3. Vậy X: C 3H6O2
H2 O (0,15)
M X = 14n + 32 = 3,7/(0,15/n)
Cõu 3: t chỏy mt lng este no, n chc E, cn 0,35 mol oxi thu c 0,3 mol CO2. CTPT ca
este ny l
A. C2H4O2.
B. C4H8O2.
C. C3H6O2.
D. C5H10O2.
Gii:
n=3
3n - 2
X: C n H2n O2 + (3n-2)/2O2 (0,35)

nCO2 (0,3) + nH2 O
0,35*n = 0,3*
E: C 3H6 O2
2
Cõu 4: t chỏy a gam mt este sau phn ng thu c 9,408 lớt CO2 v 7,56 gam H2O, th tớch oxi
cn dựng l 11,76 lớt (th tớch cỏc khớ o ktc). Bit este ny do mt axit n chc v ancol n chc
to nờn. CTPT ca este l
A. C5H10O2.
B. C4H8O2.
C. C2H4O2.
D. C3H6O2.
Gii:
Este + O2 (0,525)
CO2 (0,42) + H2 O (0,42)
Este: C n H2n O2 (nCO2 = nH2O )

BT O: nE *2 + 0,525*2 = 0,42*2 + 0,42
ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

nE = 0,105; n = nCO2 /nE = 4
-17-

Este: C 4 H8O2
Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

Cõu 5: X l hn hp 2 este n chc (to bi cựng mt ancol vi 2 axit liờn tip trong dóy ng ng).
t chỏy hon ton 28,6 gam X c 1,4 mol CO2 v 1,1 mol H2O. Cụng thc phõn t 2 este l
A. C4H6O2 v C5H8O2.
C. C4H4O2 v C5H6O2.
B. C4H8O2 v C5H10O2.
D. C5H8O2 v C6H10O2.
Gii:
BTKL: m O2 = 52,8
n O2 = 1,65
CO2 (1,4)
X (28,6 gam) + O2
H2 O (1,1)
BTO: n X *2 + 1,65*2 = 1,4*2 + 1,1
n X = 0,3
ADCT: n X *(k - 1) = nCO2 - nH2O

k=2

X: C n H2n 2 O2 : n = nCO2 /n X = 4,67

CT 2 este: C 4 H6O2 và C 5H8O2

Cõu 6: X l hn hp 2 este n chc (to bi cựng mt axit vi 2 ancol liờn tip trong dóy ng ng).
t chỏy hon ton 21,4 gam X c 1,1 mol CO2 v 0,9 mol H2O. Cụng thc phõn t 2 este l
A. C4H6O2 v C5H8O2.
C. C5H8O2 v C6H10O2.
B. C5H6O2 v C6H8O2.
D. C5H4O2 v C6H6O2.
Gii:
BTKL: m O2 = 43,2

n O2 = 1,35
CO2 (1,1)
X (21,4 gam) + O2
H2 O (0,9)
BTO: n X *2 + 1,35*2 = 1,1*2 + 0,9
n X = 0,2
ADCT: n X *(k - 1) = nCO2 - nH2O

k=2

X: C n H2n 2 O2 : n = nCO2 /n X = 5,5

CT 2 este: C 5H8O2 và C6 H10O2

Cõu 7 ( TSH B - 2008): Khi t chỏy hon ton mt este no, n chc thỡ s mol CO2 sinh ra
bng s mol O2 ó phn ng. Tờn gi ca este l
A. metyl fomiat.
B. etyl axetat.
C. propyl axetat.
D. metyl axetat.
Gii:
C n H2n O2 + (3n - 2)/2O2
nCO2 + nH2O
n = (3n - 2)/2
n = 2: HCOOCH3 (metyl fomat)
Cõu 8 ( TSH B - 2007): Hai este n chc X v Y l ng phõn ca nhau. Khi hoỏ hi 1,85 gam
X thu c th tớch hi ỳng bng th tớch ca 0,7 gam N2 (o cựng iu kin). Cụng thc cu to
thu gn ca X v Y l
A. HCOOC2H5 v CH3COOCH3.
B. HCOOCH2CH2CH3 v CH3COOC2H5.

C. C2H3COOC2H5 v C2H5COOC2H3.
D. C2H5COOCH3 v HCOOCH(CH3)3.
Gii:
nN2 = 0,025 mol = nX
MX = 1,85 / 0,025 = 74
CT X: C3H6 O2

C3H6O2

CTCT: X: HCOOC 2 H5 ; Y: CH3COOCH3

Cõu 9 ( TSH A - 2011): t chỏy hon ton 0,11 gam mt este X (to nờn t mt axit cacboxylic
n chc v mt ancol n chc) thu c 0,22 gam CO2 v 0,09 gam H2O. S este ng phõn ca X
l
A. 4.
B. 2.
C. 6.
D. 5.
Gii:
3
3
nCO2 = 5.10 (mol); n H2O = 5.10 (mol)
C n H2n O2

+ (3n 2) / 2O2

nCO2

+ nH2 O. Từ PT

n Este = 5.10 3 / n

HCOOC 3H7 (2đp)
(5.10

3

/ n)*(14n + 32) = 0,11

n = 4 (C 4 H8O2 )

4 đồng phân: CH3COOC 2 H5
C 2 H5COOCH3

ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

-18-

Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

Gii:

21,7 gam X:

C n H2n 2 O (a mol)

C m H2m O2 (b mol)

+ O2

0,9 mol CO2 + 1,05 mol H2 O

a = n Ancol = nH2O - nCO2 = 0,15. BTKL: mO2 = mCO2 + mH2O - mhh = 36,8 gam

n O2 = 1,15.

BT O: 0,15 + 2*b + 1,15*2 = 0,9*2 + 1,05
b = 0,2 mol
nCO2 = 0,15*n + 0,2*m = 0,9. Lập bảng n = 2 và m = 3. Ancol: C 2 H5OH; Axit: C 2 H5COOH
H2 SO4 đặc

C 2 H5COOH + C 2 H 5OH
0,15 mol

C 2 H 5COOC 2 H 5 + H 2O
0,15*60% = 0,09 mol

m este = 0,09*102 = 9,18 gam

Cõu 79 ( TSH A - 2010): Cho hn hp X gm ancol metylic v hai axit cacboxylic (no, n
chc, k tip nhau trong dóy ng ng) tỏc dng ht vi Na, gii phúng ra 6,72 lớt khớ H2 (ktc). Nu
un núng hn hp X (cú H2SO4 c lm xỳc tỏc) thỡ cỏc cht trong hn hp phn ng va vi nhau
to thnh 25 gam hn hp este (gi thit phn ng este hoỏ t hiu sut 100%). Hai axit trong hn
hp X l
A. C3H7COOH v C4H9COOH.
B. CH3COOH v C2H5COOH.

C. C2H5COOH v C3H7COOH.
D. HCOOH v CH3COOH.
Gii:
CH3OH
X:
+ Na
0,3 mol H2
n X = 2*n H2 = 0,6 mol
RCOOH

Do các chất trong hỗn hợp phản ứng vừa đủ
RCOOH + CH3OH

H2SO4 đặc

0,3 mol

m este = 0,3*(R + 44 + 15) = 25

nCH3OH = n RCOOH = 0,3 mol

RCOOCH 3 + H 2O
0,3 mol

R = 24,33

R1 = 15 (CH3 )
2

R = 29 (C 2 H5 )

CT axit:

CH3COOH
C 2 H5COOH

6. DNG 6: BI TP VN DNG CAO ESTE
6.1. Lý thuyt c bn
* Mt s cụng thc thng gp
- n Este *(k - 1) = nCO2 - n H2O ; n Muối(axit cacboxylic) *(k - 1) = n CO2 - n H2 O
- nCOO(Este) = n NaOH = nCOONa(Muối) = nOH(Ancol)

* Mt s dng quy i este thng gp
- Hn hp X gm mt axit cacboxylic T (hai chc, mch h), hai ancol n chc cựng dóy ng
ng v mt este hai chc to bi T vi hai ancol ú:
Quy đổi X thành: C n H2n 22k O4 (axit); C m H2m2 O (ancol) và -x mol H2 O.
- Este X hai chc, mch h, to bi mt ancol no vi hai axit cacboxylic no, n chc. Este Y ba
chc, mch h, to bi glixerol vi mt axit cacboxylic khụng no, n chc (phõn t cú hai liờn kt ):
Quy E: (HCOO)2C3H6 (x); (C 2 H3COO)3C 3H5 (y); CH2 (z)
- Hn hp E gm X, Y l hai cht thuc dóy ng ng ca axit acrylic v MX < MY; Z l ancol
cú cựng s nguyờn t cacbon vi X; T l este hai chc to bi X, Y v Z:
Quy E: C 2 H3COOH; C 3H6 (OH)2 (x); CH2 (y) và H2O (z)
- Hn hp X gm bn este mch h phn ng va vi H2 (xỳc tỏc Ni, t0), thu c hn hp
Y: Quy Y: HCOOCH3 (x mol); (COOCH3)2 (y mol); CH2 (z mol)
ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

-36-

Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ

Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

6.2. Bi tp vn dng
Cõu 80 ( TSH B - 2010): Hn hp M gm axit cacboxylic X, ancol Y (u n chc, s mol X
gp hai ln s mol Y) v este Z c to ra t X v Y. Cho mt lng M tỏc dng va vi dung
dch cha 0,2 mol NaOH, to ra 16,4 gam mui v 8,05 gam ancol. Cụng thc ca X v Y l
A. HCOOH v CH3OH.
B. CH3COOH v CH3OH.
C. HCOOH v C3H7OH.
D. CH3COOH v C2H5OH.
Gii:
n RCOONa = n NaOH = 0,2
RCOOH: 2a
RCOONa: 2a + b

+ NaOH (0,2)
M RCOONa = 82 R = 15(CH3 )
R'OH: a
R'OH: a + b
RCOOR': b
Loại A và C

n
= a + b < 0,2
CH COOH
Bài ra: 2a + b = 0,2 a + b < 0,2 Ancol
CT 3

M Ancol > 40,25 loại CH3OH
C 2 H5OH
Cõu 81 ( TSH B - 2009): Cho hn hp X gm hai hp cht hu c no, n chc tỏc dng va
vi 100 ml dung dch KOH 0,4M, thu c mt mui v 336 ml hi mt ancol ( ktc). Nu t chỏy
hon ton lng hn hp X trờn, sau ú hp th ht sn phm chỏy vo bỡnh ng dung dch Ca(OH)2
(d) thỡ khi lng bỡnh tng 6,82 gam. Cụng thc ca hai hp cht hu c trong X l
A. CH3COOH v CH3COOC2H5.
B. C2H5COOH v C2H5COOCH3.
C. HCOOH v HCOOC2H5.
D. HCOOH v HCOOC3H7.
Gii:
Dựa vào ĐA
X gồm 1 axit và 1 este.

X
X

C n H2n O2 : x mol (axit)
C m H2m O2 : y mol (este)
C n H2n O2 (0,025)
C m H2m O2 (0,015)

+ KOH (0,04)

x = 0,025

Ancol (0,015)

y = 0,015

CO2 (0,025n + 0,015m)

+ O2

H2 O (0,025n + 0,015m)

44*(0,025n + 0,015m) + 18*(0,025n + 0,015m) = 6,82

Lập bảng: n = 2, m = 4 phù hợp

1,55n + 0,93m = 6,82.

X: CH3COOH và CH3COOC 2 H5.

Cõu 82 ( TSC - 2011): phn ng ht vi mt lng hn hp gm hai cht hu c n chc X
v Y (MX < MY) cn va 300 ml dung dch NaOH 1M. Sau khi phn ng xy ra hon ton thu c
24,6 gam mui ca mt axit hu c v m gam mt ancol. t chỏy hon ton lng ancol trờn thu
c 4,48 lớt CO2 (ktc) v 5,4 gam H2O. Cụng thc ca Y l
A. CH3COOCH3.
B. C2H5COOC2H5. C. CH3COOC2H5.
D. CH2=CHCOOCH3.
Gii:
nCO2 = 0,2; n H2O = 0,3
n Ancol = 0,1
CT: C n H2n+1OH
n = nC /nAncol = 2 (C 2 H5OH)
Do n Ancol = 0,1, n NaOH = 0,3
BT Na

n RCOONa = 0,3

hỗn hợp: RCOOH và RCOOC 2 H5
MRCOONa = 82

R = 15 (CH3 )

Muối CT: RCOONa

Y: CH3COOC 2 H5 .

Cõu 83 ( THPT QG - 2017): Hn hp E gm este n chc X v este hai chc Y (X, Y u no,
mch h). X phũng húa hon ton 40,48 gam E cn va 560 ml dung dch NaOH 1M, thu c hai
mui cú tng khi lng a gam v hn hp T gm hai ancol cú cựng s nguyờn t cacbon. t chỏy
ton b T, thu c 16,128 lớt khớ CO2 (ktc) v 19,44 gam H2O. Giỏ tr ca a gn nht vi giỏ tr no
sau õy?
A. 43,0.
B. 37,0.
C. 40,5.
D. 13,5.
Gii:
nCO2 = 0,72 mol; nH2O = 1,08 mol nAncol(T) = 0,36 mol Chỉ số C = nCO2 / nAncol = 2.
ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

-37-

Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

a + b = 0,36
a = 0,16
CT: C 2 H5OH (a mol); C 2 H 4 (OH)2 (b mol)

b = 0,2
a + 2b = 0,56 (n NaOH )
Bảo toàn KL: mMuối = mE + mNaOH - mAncol = 43,12 gam.
Cõu 84 ( THPT QG - 2016): Hp cht hu c X (cha C, H, O) ch cú mt loi nhúm chc. Cho
0,15 mol X phn ng va vi 180 gam dung dch NaOH, thu c dung dch Y. Lm bay hi Y,
ch thu c 164,7 gam hi nc v 44,4 gam hn hp cht rn khan Z. t chỏy hon ton Z, thu
c 23,85 gam Na2CO3; 56,1 gam CO2 v 14,85 gam H2O. Mt khỏc, Z phn ng vi dung dch
H2SO4 loóng (d), thu c hai axit cacboxylic n chc v hp cht T (cha C, H, O v MT < 126).
S nguyờn t H trong phõn t T bng
A. 10.
B. 8.
C. 6.
D. 12.
Gii:
0,225 mol Na 2 CO3 ;
164,7 gam H2 O
O2
0,15 mol X (C x H y Oz ) + 180 gam NaOH
;Z
1,275 mol CO2 ;
+ 44,4 gam Z
và 0,825 mol H2 O.

Bảo toàn Na

nNaOH = 2nNa2CO3 = 0,45 mol

mNaOH = 18 gam

mH2O(dd NaOH) = 162 gam.

mH2O(sinh ra) = 164,7 - 162 = 2,7 gam n H2O(sinh ra) = 0,15 mol.
Bảo toàn khối lượng mX = 29,1 gam MX = 194.
Bảo toàn C: n C(X) = n CO2 + n Na2CO3 = 1,5 mol x = n C / n x = 10.
Bảo toàn H: n H(X) = 2n H2O (sinh ra) + 2n H2O(đốt cháy Z) - n NaOH = 1,5 mol y = n H / n X = 10.

MX = 194 CT X: C10 H10O4 ; 0,15 mol X + 0,45 mol NaOH Z + 0,15 mol H2 O
Z + H2SO4 Hai axit cacboxylic + T
X: HCOO-C6 H4 CH2 COOCH3 T có dạng: HO-C6 H4 CH2 OH T có 8H.

Cõu 85 ( THPT QG - 2016): Hn hp X gm mt axit cacboxylic T (hai chc, mch h), hai ancol
n chc cựng dóy ng ng v mt este hai chc to bi T vi hai ancol ú. t chỏy hon ton a
gam X, thu c 8,36 gam CO2. Mt khỏc, un núng a gam X vi 100 ml dung dch NaOH 1M, sau
khi phn ng xy ra hon ton, thờm tip 20 ml dung dch HCl 1M trung hũa lng NaOH d, thu
c dung dch Y. Cụ cn Y, thu c m gam mui khan v 0,05 mol hn hp hai ancol cú phõn t
khi trung bỡnh nh hn 46. Giỏ tr ca m l
A. 7,09.
B. 5,92.
C. 6,53.
D. 5,36.
Gii:
nCO2 = 0,19 mol; nHCl = 0,02 mol; nNaOH = 0,1 mol
nNaOH phản ứng = 0,08 mol.
Quy đổi X thành: C n H2n22k O4 (axit: 0,04 mol); C m H2m2 O (ancol: 0,05 mol) và -x mol H2 O.

n 2
n CO2 = 0,04n + 0,05m = 0,19 4n + 5m = 19 với
14m + 18 < 46 m < 2
Lập bảng n = 3 và m = 1,4 phù hợp CT axit: CH2 (COOH)2 .

CH (COOH)2 0,04
CH (COONa)2 0,04 mol
X: 2
+ 0,1 mol NaOH + 0,02 mol HCl Y: 2
NaCl 0,02 mol
Ancol(C m H2m 2 O) 0,05
mY = mNaCl + mCH2 (COONa)2 = 7,09 gam.
Cõu 86 ( MH - 2018): t chỏy hon ton a gam este hai chc, mch h X (c to bi axit
cacboxylic no v hai ancol) cn va 6,72 lớt khớ O2 (ktc), thu c 0,5 mol hn hp CO2 v H2O.
Cho a gam X phn ng hon ton vi 200 ml dung dch NaOH 1M, thu c dung dch Y. Cụ cn Y,
thu c m gam cht rn khan. Giỏ tr ca m l
A. 11,2.
B. 6,7.
C. 10,7.
D. 7,2.
ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

-38-

Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

Gii:
CT este: CxHyO4 (b mol) bx + by/2 = 0,5 b(x + y/2) = 0,5 (1)
Bo ton O: b* 4 0,3*2 2* bx by / 2 b(2x + y/2 - 4) = 0,6 (2)
Chia (1) cho (2): 8x y = 40 (vi y 2x - 2). Lp bng: x = 6, y = 8 phự hp.
CT este: C6H8O4 (k = 3) Este to bi axit no, a chc v 1 ancol no v 1 ancol khụng no. Vy CTCT
C OO - CH3
ca este: |
b = 0,5/(x + y/2) = 0,05 mol
COO - CH2 CH CH 2
Chất rắn: (COONa)2 (0,05 mol); NaOH dư: 0,1 mol m = 0,1*40 + 0,05*134 = 10,7 gam

Cõu 87 ( THPT QG - 2018): Cho 0,08 mol hn hp X gm bn este mch h phn ng va vi
0,17 mol H2 (xỳc tỏc Ni, t0), thu c hn hp Y. Cho ton b Y phn ng va vi 110 ml dung
dch NaOH 1M, thu c hn hp Z gm hai mui ca hai axit cacboxylic no cú mch cacbon khụng
phõn nhỏnh v 6,88 gam hn hp T gm hai ancol no, n chc. Mt khỏc, t chỏy hon ton 0,01
mol X cn va 0,09 mol O2. Phn trm khi lng ca mui cú phõn t khi ln hn trong Z l
A. 54,18%.
B. 50,31%.
C. 58,84%.
D. 32,88%.
Gii:
Do Z, T no Y no. Quy Y: HCOOCH3 (x mol); (COOCH3)2 (y mol); CH2 (z mol)
Đốt 0,01 mol X cần 0,09 mol O2 Đốt cháy 0,08 mol X cần 0,08*0,09/0,01 = 0,72 mol.

nO2 (đốt X) + nO2 (đốt H2 ) = nO2 (đốt Y) nO2 (đốt Y) = 0,72 + 0,17/2 = 0,805. Theo bài ra ta có PT:
x + y = 0,08 (n Y = n X )

x + 2y = 0,11 (n NaOH(pứ Y) )



0,5x + 0,5y + 1,5z = 0,805 (n O2 (pứ Y) )
Cỏch 1:
Y + NaOH: BTKL: mY + mNaOH = mMuối + mT

x = 0,05

y = 0,03 m Y = 12,14 gam.
z = 0,4

mMuối = 9,66 gam.

Z: R1COONa (0,05) và R2 (COONa)2 (0,03) 0,05*(R1 + 67) + 0,03*(R2 + 134) = 9,66.
Lập bảng: R1 = 29(C 2 H5 ); R2 = 28(C 2 H4 ) %C 2 H4 (COONa)2 (Z) = 50,31%.

32a + 14b = 6,88
a = 0,11
Cỏch 2: Quy T: CH3OH (a) v CH2 (b)

a = 0,11 (BT nhóm OH)
b = 0,24
BT CH2 : nCH2 (Y) = nCH2 (Muối) + nCH2 (ancol) nCH2 (Muối) = 0,4 - 0,24 = 0,16 = 0,05*2 + 0,03*2.
R1COONa có 2 nhóm CH 2
C 2 H 5COONa (0,05)

Vậy Z: 2
Z

%C 2 H 4 COONa = 50,31.
C
H
COONa
(0,03)
R
(COONa)
có
2
nhóm
CH


2
4

2
2
Cõu 88 ( THPT QG - 2018): Este X hai chc, mch h, to bi mt ancol no vi hai axit
cacboxylic no, n chc. Este Y ba chc, mch h, to bi glixerol vi mt axit cacboxylic khụng no,
n chc (phõn t cú hai liờn kt ). t chỏy hon ton m gam hn hp E gm X v Y cn va 0,5
mol O2 thu c 0,45 mol CO2. Mt khỏc, thy phõn hon ton 0,16 mol E cn va 210 ml dung
dch NaOH 2M, thu c hai ancol (cú cựng s nguyờn t cacbon trong phõn t) v hn hp ba mui,
trong ú tng khi lng mui ca hai axit no l a gam. Giỏ tr ca a l
A. 13,20.
B. 20,60.
C. 12,36.
D. 10,68.
Gii:
Quy E: (HCOO)2C3H6 (x); (C 2 H3COO)3C 3H5 (y); CH2 (z)

0,16 mol E + 0,42 mol NaOH: Lập hệ n(HCOO)2 C3H6 : n(C2H3COO)3 C3H5 = 3 : 5.
(HCOO)2 C 3H6 (0,06)
5x + 12y + z = 0,45
x = 0,015



E + O2 : 5x + 12,5y + 1,5z = 0,5 y = 0,025 0,16 mol E (C 2 H3COO)3C 3H 5 (0,1)
x : y = 3 : 5
z = 0,075
CH (0,3)


2
ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

-39-

Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

Gii:

Ancol Y; 2ROH

X + NaOH (a)

BTKL:

H2SO4 đặc

n ROH = n NaOH = a

ROR + H 2O

3,38 gam (R1COONa; R2 (COONa)2 )

BTKL: m Ancol = 1,99 + 9a

m Ancol = 2,44

3,82 + 40a = 3,38 + 1,99 + 9a

C 2 H5OH

CT Ancol

M ROH = 48,8

a = 0,05

n H2O = 0,5a

C 3H7OH

PP đường chéo: nC2 H5OH = 0,04; nC3H7OH = 0,01
X + O2

0,16 mol CO2

n C(X) = 0,16 = n C(Muối) + n C(Ancol)

HCOONa: x
(COONa)2 : y

Muối n C = n X

n C(Muối) = 0,05 mol

x + 2y = 0,05 (n Na )

x = 0,03

68x + 134y = 3,38

y = 0,01

(COOC 2 H 5 )2 : 0,01
X HCOOC 2 H 5 : 0,02
HCOOC 3H 7 : 0,01

%HCOOC 2 H5 = 38,74%

Cõu 106 ( MH - 2020): t chỏy hon ton 6,46 gam hn hp E gm ba este no, mch h X, Y, Z
(u to bi axit cacboxylic v ancol; MX < MY < MZ < 248) cn va 0,235 mol O2, thu c 5,376

lớt khớ CO2. Cho 6,46 gam E tỏc dng ht vi dung dch NaOH (ly d 20% so vi lng phn ng) ri
chng ct dung dch, thu c hn hp hai ancol ng ng k tip v hn hp cht rn khan T. t
chỏy hon ton T, thu c Na2CO3, CO2 v 0,18 gam H2O. Phõn t khi ca Z l
A. 160.
B. 74.
C. 146.
D. 88.
Gii:

E (6,46 gam) + O2 (0,235)
E + NaOH(0,1)

Ancol + T

CO2 (0,24)

BTKL: m H2O = 3,42

H2 O

BT O: n O(E) = 0,2

NaOH dư: 0,02
-COONa: 0,1

;T

O2

n H2O = 0,19

n COO(E) = 0,1

Na 2 CO3 ; CO2
H2 O (0,01)

Muối không có H

CT Muối: (COONa)2 (0,05). BTKL: mAncol = 6,46 + 0,1*40 - 0,05*134 = 3,76 gam
Do axit 2 chức

CT ancol

Ancol đơn chức

CH3OH
C 2 H5OH

nROH = nOH = nCOO = n NaOH = 0,1

CT Z: (COOC 2 H5 )2

MROH = 37,6

M Z = 146

Cõu 107 ( MH - 2020): Cho 7,34 gam hn hp E gm hai este mch h X v Y (u to bi axit
cacboxylic v ancol; MX < MY < 150) tỏc dng va vi dung dch NaOH, thu c ancol Z v 6,74
gam hn hp mui T. Cho ton b Z tỏc dng vi Na d, thu c 1,12 lớt khớ H2 (ktc). t chỏy
hon ton T, thu c H2O, Na2CO3 v 0,05 mol CO2. Phn trm khi lng ca X trong E l
A. 81,74%.

B. 40,33%.
C. 30,25%.
D. 35,97%.
Gii:
n OH(Z) = 2n H2 = 0,1 = n NaOH = n COONa(T )
Z Na 0,05 mol H 2
E + NaOH
BTKL: m Z = 4,6
M R(OH)n = 46n
O2
T
Na 2 CO3 ; CO2 (0,05); H 2 O
n = 1; M ROH = 46
Z: C 2 H 5OH
BT Na

n Na2CO3 = 0,05

n C(T) = 0,1
n Na(T) = 0,1

x + 2y = 0,1 (n Na )

x = 0,04

68x + 134y = 6,74

y = 0,03

ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

T số C = số Na

E

T

X: HCOOC 2 H5 : 0,04
Y: (COOC 2 H5 )2 : 0,03
-47-

HCOONa (x)
(COONa)2 (y)

%X(E) = 40,33%
Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

Cõu 108 ( TN THPT - 2020): Hn hp E gm ba este mch h X, Y, Z trong ú cú mt este hai
chc v hai este n chc (MX < MY < MZ). Cho 24,66 gam E tỏc dng hon ton vi dung dch NaOH
d, thu c hn hp gm cỏc ancol no v 26,42 gam hn hp mui ca hai axit cacboxylic k tip
nhau trong dóy ng ng. Khi t chỏy hon ton 24,66 gam E thỡ cn 1,285 mol O2, thu c H2O
v 1,09 mol CO2. Khi lng ca X trong 24,66 gam E l
A. 5,18 gam.
B. 6,16 gam.
C. 2,96 gam.

D. 3,48 gam.
Gii:
BTKL: m H2O = 17,82
n H2O = 0,99
CO2 (1,09)
E (24,66 gam) + O2 (1,285)
H2 O
BT O: n O(E) = 0,6
n COO(E) = 0,3
E + NaOH

nNaOH = nOH(Ancol) = nCOO(E) = n RCOONa = 0,3; BTKL: mAncol = 10,24

CT 2 axit: CH3COONa; C 2 H5COONa

M RCOONa = 88,0667

PP đường chéo: n CH3COONa = 0,17; n C2 H5COONa = 0,13

ADCT: nEste 2 chức *(2 - 1) = nCO2 - n H2O

n E(2 chức) = 0,1; n E(đơn chức) = 0,1

Quy ancol: C 2 H 4 (OH)2 (0,1); CH3OH (0,1) và CH2

Do nC2 H4 (OH)2 > 0,06
n CH3COO = 0,07
n C2 H5COO = 0,03

Ancol 2 chức: C2 H4 (OH)2

CT Este đơn chức

k = 0; X: CH3COOCH3 (0,07)
t = 2; Y: C 2 H5COOC 3H7 (0,03)

62*0,1 + 32*0,1 + n CH2 *14 = 10,24
n CH2 = 0,06

CT Z: (CH3COO)(C 2 H5COO)C 2 H4 (0,1)

CH3COOCH3 * kCH2 (0,07)
C 2 H5COOCH3 * tCH2 (0,03)

0,07k + 0,03t = 0,06

m Y = 0,07*74 = 5,18 gam

Cõu 109 ( TN THPT - 2020): Hn hp E gm ba este mch h X, Y v Z, trong ú cú mt este hai
chc v hai este n chc, MY < MY < MZ. Cho 29,34 gam E tỏc dng hon ton vi dung dch NaOH
d, thu c hn hp cỏc ancol no v 31,62 gam hn hp mui ca hai axit cacboxylic k tip trong
cựng ng. Khi t chỏy ht 29,34 gam E thỡ cn va 1,515 mol O2, thu c H2O v 1,29 mol
CO2. Khi lng ca Y trong 29,34 gam E l
A. 5,28 gam.
B. 3,06 gam.
C. 6,12 gam.
D. 3,48 gam.
Gii:
BTKL: m H2O = 21,06
n H2O = 1,17
CO2 (1,29)

E (29,34 gam) + O2 (1,515)
H2 O
BT O: n O(E) = 0,72
n COO(E) = 0,36
E + NaOH

nNaOH = nOH(Ancol) = nCOO(E) = n RCOONa = 0,36; BTKL: mAncol = 12,12

CT 2 axit: CH3COONa; C 2 H5COONa

M RCOONa = 87,833

PP đường chéo: n CH3COONa = 0,21; n C2 H5COONa = 0,15

ADCT: nEste 2 chức *(2 - 1) = nCO2 - n H2O

n E(2 chức) = 0,12; n E(đơn chức) = 0,12

Quy ancol: C 2 H 4 (OH)2 (0,1); CH3OH (0,1) và CH2

Do nC2 H4 (OH)2 > 0,06
n CH3COO = 0,09
n C2 H5COO = 0,03

Ancol 2 chức: C2 H4 (OH)2
CT Este đơn chức

k = 0; X: CH3COOCH3 (0,09)
t = 2; Y: C 2 H5COOC 3H7 (0,03)
ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

62*0,12 + 32*0,12 + nCH2 *14 = 10,24
n CH2 = 0,06

CT Z: (CH3COO)(C 2 H5COO)C 2 H4 (0,12)

CH3COOCH3 * kCH2 (0,09)
C 2 H5COOCH3 * tCH2 (0,03)

0,09k + 0,03t = 0,06

m Y = 0,03*116 = 3,48 gam
-48-

Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

Cõu 110 ( TN THPT - 2020): Hn hp E gm ba este mch h X, Y v Z, trong ú cú mt este hai
chc v hai este n chc; MX < MY < MZ. t chỏy ht 32,24 gam E cn va 1,41 mol O2, thu
c H2O v 1,3 mol CO2. Mt khỏc, thy phõn hon ton 32,24 gam E trong dung dch NaOH d, thu
c hn hp cỏc mui ca axit cacboxylic no v 17,62 gam hn hp hai ancol k tip nhau trong dóy
ng ng. Khi lng ca X trong 32,24 gam E l
A. 2,96 gam.
B. 3,52 gam.
C. 4,40 gam.
D. 3,70 gam.

Gii:
BTKL: m H2O = 20,16
n H2O = 1,12
CO2 (1,3)
E (32,24 gam) + O2 (1,41)
H2 O
BT O: n O(E) = 0,9
n COO(E) = 0,45

E + NaOH

nNaOH = nROH(Ancol) = nCOO(E) = 0,45; BTKL: mMuối = 32,62 gam

M ROH = 39,155

CT 2 ancol: CH3OH; C 2 H 5OH
PP đường chéo: n CH3OH = 0,22; n C2 H5OH = 0,23

ADCT: nEste 2 chức *(2 - 1) = nCO2 - n H2O

n E(2 chức) = 0,18; n E(đơn chức) = 0,09

Quy Muối: HCOONa (0,09); (COONa)2 (0,18) và CH2

Do n(COONa)2 > 0,17
n CH3OH = 0,04
n C2 H5OH = 0,05

Axit 2 chức: (COOH)2
CT Este đơn chức

k = 3; Y: C 3H7COOCH3 (0,04)
t = 1; X: CH3COOC 2 H5 (0,05)

68*0,09 + 134*0,18 + nCH2 *14 = 32,62
n CH2 = 0,17

CT Z: CH3OOC-COOC2 H5 (0,18)

HCOOCH3 * kCH2 (0,04)

0,04k + 0,05t = 0,17

HCOOC 2 H5 * tCH2 (0,05)

m X = 0,05*88 = 4,4 gam

Cõu 111 ( TN THPT - 2020): Hn hp E gm ba este mch h X, Y v Z, trong ú cú mt este hai
chc v hai este n chc; MX < MY < MZ. t chỏy ht 27,26 gam E cn va 1,195 mol O2, thu
c H2O v 1,1 mol CO2. Mt khỏc, thy phõn hon ton 27,26 gam E trong dung dch NaOH d, thu
c hn hp cỏc mui ca axit cacboxylic no v 14,96 gam hn hp hai ancol k tip nhau trong dóy
ng ng. Khi lng ca Y trong 27,26 gam E l
A. 7,88 gam.
B. 3,96 gam.
C. 2,64 gam.
D. 3,06 gam.
Gii:
BTKL: m H2O = 17,1
n H2O = 0,95
CO2 (1,1)

E (27,26 gam) + O2 (1,195)
H2 O
BT O: n O(E) = 0,76
n COO(E) = 0,38

E + NaOH

nNaOH = nROH(Ancol) = nCOO(E) = 0,38; BTKL: mMuối = 27,5 gam

M ROH = 39,368

CT 2 ancol: CH3OH; C 2 H5OH
PP đường chéo: n CH3OH = 0,18; n C2 H5OH = 0,2

ADCT: nEste 2 chức *(2 - 1) = nCO2 - n H2O

n E(2 chức) = 0,15; n E(đơn chức) = 0,08

Quy Muối: HCOONa (0,08); (COONa)2 (0,15) và CH2

Do n(COONa)2 > 0,14
n CH3OH = 0,03
n C2 H5OH = 0,05

Axit 2 chức: (COOH)2
CT Este đơn chức

k = 3; Y: C 3H7COOCH3 (0,03)
t = 1; X: CH3COOC 2 H5 (0,05)
ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

68*0,08 + 134*0,15 + nCH2 *14 = 27,5
n CH2 = 0,14

CT Z: CH3OOC-COOC2 H5 (0,15)

HCOOCH3 * kCH2 (0,03)
HCOOC 2 H5 * tCH2 (0,05)

0,03k + 0,05t = 0,14

m X = 0,03*102 = 3,06 gam
-49-

Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

7. DNG 7: BI TP CHT BẫO
7.1. Lý thuyt c bn
* Mt s cụng thc thng gp
- Đốt cháy: C x HyO6 + (x + 0,25y -3)O2 xCO2 + 0,5yH2O

+ nCB *(k - 1) = nCO2 - n H2O ; nC = nCO2 ; n H = 2n H2O ; 6*nCB + 2nO2 = 2nCO2 + nH2O (BT O)
+ Chỉ số C = nC /nCB ; chỉ số H = nH /nCB
Ni, t
- Cộng H2 (Br2 ): (C17 H33COO)3C 3H5 + 3H2

(C17H35COO)3C 3H5
0

+ n (CB) = (k - 3)*nCB = n H 2 (pứ) = nBr2 (pứ)
- XP hóa: (RCOO)3C3H5 + 3NaOH 3RCOONa + C 3H5 (OH)3

+ nNaOH = 3nCB = 3nC3H5 (OH)3 ; nCOO(CB) = nNaOH = nCOONa
* Mt s dng quy i cht bộo thng gp
- X phũng húa hon ton m gam hn hp E gm cỏc triglixerit bng dung dch NaOH, thu c
glixerol v hn hp X gm ba mui C17HxCOONa, C15H31COONa, C17HyCOONa:
Quy E: (C15H31COO)3 C3H5 ; CH2 ; H2
- Hn hp E gm axit panmitic, axit stearic v triglixerit X. Cho m gam E tỏc dng hon ton vi
dung dch NaOH d, thu c hn hp hai mui:
Quy E thành: C15H31COOH (x); C17 H35COOH (y); C3H5 (OH)3 (z) và H2O
- Hn hp X gm triglixerit Y v axit bộo Z. Cho m gam X phn ng hon ton vi dung dch
NaOH d, thu c sn phm hu c gm mt mui v glixerol:
Quy X thành: C15H31COOH (x); CH2 (y); H2 (z); C3H5 (OH)3 (0,02) và H2O (-0,02*3)
7.2. Bi tp vn dng
Cõu 112 ( TSH A - 2013): Cho 0,1 mol tristearin ((C17H35COO)3C3H5) tỏc dng hon ton vi
dung dch NaOH d, un núng, thu c m gam glixerol. Giỏ tr ca m l
A. 27,6.
B. 4,6.
C. 14,4.
D. 9,2.
Gii:
(C17 H35COO)3 C 3H5 + 3NaOH
3C17H35COONa + C 3H5 (OH)3

Từ PT: nC3H5 (OH)3 = nCB = 0,1 mol

mC3H5 (OH)3 = 9,2 gam.

Cõu 113 ( THPT QG - 2017): X phũng húa hon ton 17,8 gam cht bộo X cn va dung dch
cha 0,06 mol NaOH. Cụ cn dung dch sau phn ng, thu c m gam mui khan. Giỏ tr m l
A. 19,12.
B. 18,36.
C. 19,04.
D. 14,68.
Gii:
(RCOO)3 C 3H5 + 3NaOH (0,06)
3RCOONa + C3H5 (OH)3 (0,02)
Bảo toàn KL: m = 17,8 + 0,06*40 - 0,02*92 = 18,36 gam.
Cõu 114 ( THPT QG - 2017): Thy phõn hon ton m gam cht bộo bng dung dch NaOH, un
núng, thu c 9,2 gam glixerol v 91,8 gam mui. Giỏ tr ca m l
A. 89.
B. 101.
C. 85.
D. 93.
Gii:
(C17 H35COO)3 C3H5 + 3NaOH
3C17H35COONa + C 3H5 (OH)3 (0,1)

Từ PT: n NaOH = 3*nC3H5 (OH)3 = 0,3; BTKL: mCB = 9,2 + 91,8 - 0,3*40 = 89 gam
Cõu 115 ( THPT QG - 2017): X phũng húa hon ton 178 gam tristearin trong KOH, thu c m
gam kali stearat. Giỏ tr ca m l
A. 193,2.
B. 200,8.
C. 211,6.
D. 183,6.
Gii:

(C17 H35COO)3 C3H5 (0,2) + 3KOH
3C17H35COOK (0,6) + C3H5 (OH)3
mMuối = 193,2
ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

-50-

Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

Cõu 116 ( TSH B - 2008): X phũng hoỏ hon ton 17,24 gam cht bộo cn va 0,06 mol
NaOH. Cụ cn dung dch sau phn ng thu c khi lng x phũng l
A. 17,80 gam.
B. 18,24 gam.
C. 16,68 gam.
D. 18,38 gam.
Gii:
(RCOO)3 C 3H5 + 3NaOH (0,06)
3RCOONa + C3H5 (OH)3 (0,02)
Bảo toàn KL: m = 17,24 + 0,06*40 - 0,02*92 = 17,8 gam.

Cõu 117 ( TSH A - 2007): Thu phõn hon ton 444 gam mt lipit thu c 46 gam glixerol
(glixerin) v hai loi axit bộo. Hai loi axit bộo ú l
A. C15H31COOH v C17H35COOH.
B. C17H33COOH v C17H35COOH.
C. C17H31COOH v C17H33COOH.

D. C17H33COOH v C15H31COOH.
Gii:

nC3H5 (OH)3 = 0,5

n Lipit = 0,5 mol

R = (2R1 + R2 ) / 3

M(RCOO) C H = 888

2R1 + R 2 = 715

3

3

R = 715/3.

5

R1 = 239 (C17 H35 )

C17 H35COOH

R2 = 237 (C17 H33 )

C17 H33COOH

Cõu 118: un sụi a gam mt triglixerit X vi dd KOH cho n khi phn ng hon ton, thu c 0,92

gam glixerol v 9,58 gam hn hp Y gm mui ca axit linoleic v axit oleic. Giỏ tr ca a l
A. 8,82 gam.
B. 9,94 gam.
C. 10,90 gam.
D. 8,92 gam.
Gii:
(RCOO)3 C 3H5 + 3NaOH (0,03)
3RCOONa + C3H5 (OH)3 (0,01)

Bảo toàn KL: a = 9,58 + 0,92 - 0,03*56 = 8,82 gam.
Cõu 119: Khi thu phõn a gam mt este X thu c 0,92 gam glixerol, 3,02 gam natri linoleat
(C17H31COONa) v m gam mui natri oleat (C17H33COONa). Giỏ tr ca a, m ln lt l
A. 8,82 gam; 6,08 gam.
B. 7,2 gam; 6,08 gam.
C. 8,82 gam; 7,2 gam.
D. 7,2 gam; 8,82 gam.
Gii:
nC3H5 (OH)3 = 0,01; nC17H31COONa = 0,01 mol
X có CT: (C17 H31COO)(C17 H33COO)2 C3H5

nC17H33COONa = 0,02

mC17H33COONa = 6,08 gam.

nNaOH = 3*nC3H5 (OH)3 = 0,03; BTKL: a = mMuối + mC3H5 (OH)3 - mNaOH = 8,82 gam.
Cõu 120: Thu phõn hon ton cht bộo E bng dung dch NaOH thu c 1,84 gam glixerol v 18,24
gam mui ca axit bộo duy nht. Cht bộo ú l
A. (C17H33COO)3C3H5.
B. (C17H35COO)3C3H5.
C. (C15H31COO)3C3H5.

D. (C15H29COO)3C3H5.
Gii:
(RCOO)3 C 3H5 + 3NaOH
3RCOONa (0,06) + C3H5 (OH)3 (0,02)
MRCOONa = 304

R = 237 (C17H33 )

CT E: (C17H33COO)3C 3H5

Cõu 121 ( THPT QG - 2017): tỏc dng ht vi a mol triolein cn ti a 0,6 mol Br2 trong dung
dch. Giỏ tr ca a l
A. 0,12.
B. 0,15.
C. 0,30.
D. 0,20.
Gii:
Triolein: (C17 H33COO)3C 3H5 phân tử chứa 3C=C. áp dụng: n = nBr2
3*a = 0,6
a = 0,2 mol.
Cõu 122 ( THPT QG - 2017): Hiro húa hon ton 17,68 gam triolein cn va V khớ H2 (ktc).
Giỏ tr ca V l
A. 4,032.
B. 0,448.
C. 1,344.
D. 2,688.
ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

-51-

Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

1

R COOH (x)
(R2 COO)3C 3H 5 (y)

Do X + NaOH

+ NaOH

Muối + C 3H 5 (OH)3 + H 2O

Muối axit no

Y chất béo no k = 3. Khi đốt cháy axit: nCO2 = nH2O

x + 3y = 0,09 (n NaOH )

x = 0,03

y*(3 - 1) = 1,56 - 1,52 (n Y (k - 1) = n CO2 - n H2O )

y = 0,02

X + NaOH: n H2O = n R1COOH = 0,03; nC3H5 (OH)3 = n(R2COO) C H = 0,02.
3

3

5

BT O: nO(X) = 2x + 6y = 0,18. BT H: nH(X) = 2*nH2O BTKL ta có: mX = mC + mH + mO = 24,64.
BTKL: mX + mNaOH = mMuối + mH2O + mC3H5 (OH)3

mMuối = 25,86.

Cõu 138 ( MH - 2020): X phũng húa hon ton m gam hn hp E gm cỏc triglixerit bng dung
dch NaOH, thu c glixerol v hn hp X gm ba mui C17HxCOONa, C15H31COONa,
C17HyCOONa cú t l mol tng ng l 3 : 4 : 5. Hiro húa hon ton m gam E, thu c 68,96 gam
hn hp Y. Nu t chỏy hon ton m gam E thỡ cn va 6,14 mol O2. Giỏ tr ca m l
A. 68,40.
B. 60,20.
C. 68,80.
D. 68,84.
Gii:
E + NaOH
C17 Hx COONa (3a); C15H31COONa (4a); C17 Hy COONa (5a)
Quy E: (C15H31COO)3 C3H5: 4a; CH2 : 3a*2 + 5a*2 = 16a; H2 (b)

E + H2

68,96 gam (C15H31COO)3C3H5 ; CH2
C 51H 98O6 + 72,5O2

E + O2

CH 2 + 1,5O2

806*4a + 16a*14 = 68,96 (1)

51CO2 + 49H 2 O

72,5*4a + 16a*1,5 + 0,5b = 6,14 (2)
Giải hệ (1) và (2): a = 0,02; b = -0,28
m E = 68,4 gam

CO2 + H 2 O

H2 + 0,5O2

H2 O

Cõu 139 ( MH - 2020): Thy phõn hon ton triglixerit X trong dung dch NaOH, thu c glixerol,
natri stearat v natri oleat. t chỏy hon ton m gam X cn va 3,22 mol O2, thu c H2O v 2,28
mol CO2. Mt khỏc, m gam X tỏc dng ti a vi a mol Br2 trong dung dch. Giỏ tr ca a l
A. 0,04.
B. 0,08.
C. 0,20.
D. 0,16.
Gii:
Natri oleat (C17 H33COONa)
a gam X + NaOH
+ C 3H5 (OH)3. Vậy X có CT: C 57 H y O6
Natri stearat (C17 H35COONa)

C 57 H y O6 + (0,25y + 54)O2

57CO2 + y/2H2 O

2,28*(0,25y + 54) = 3,22*57

2,28 mol

x = 106; n X = 2,28/57 = 0,04

3,22 mol

X: C 57 H106O6 ; k = 5. X + Br2 : n = nBr2

nBr2 = (k - 3)*nX = 0,08.

Cõu 140 ( TN THPT - 2020): Hn hp E gm axit panmitic, axit stearic v triglixerit X. Cho m
gam E tỏc dng hon ton vi dung dch NaOH d, thu c 88,44 gam hn hp hai mui. Nu t
chỏy ht m gam E thỡ cn va 7,65 mol O2, thu c H2O v 5,34 mol CO2. Khi lng ca X
trong m gam E l
A. 48,36 gam.
B. 51,72 gam.
C. 53,40 gam.
D. 50,04 gam.
Gii:
Quy E thành: C15H31COOH (x); C17 H35COOH (y); C3H5 (OH)3 (z) và H2O

X + NaOH

X + O2

Muối

278x + 306y = 57,84 (1)

C16 H32 O2 + 23O2

16CO2 + 16H 2 O

C18 H36 O2 + 26O2

18CO2 + 18H 2 O

C 3H8O3 + 3,5O2
ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

3CO2 + 4H 2 O
-55-

16x + 18y + 3z = 5,34 (2)
23x + 26y + 3,5z = 7,65 (3)
Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

Giải hệ (1) - (3): x = 0,12; y = 0,18; z = 0,06. Do nC3H5 (OH)3 = 0,06, vì vậy E chứa:
C15H31COOH (0,06); C17 H35COOH (0,06); (C15H31COO)(C17 H35COO)2 C3H5 (0,06)

mX = 51,72 gam

Cõu 141 ( TN THPT - 2020): Hn hp E gm axit panmitic, axit stearic v triglixerit X. Cho m
gam E tỏc dng hon ton vi dung dch NaOH d, thu c 57,84 gam hn hp hai mui. Nu t
chỏy ht m gam E thỡ cn va 4,98 mol O2, thu c H2O v 3,48 mol CO2. Khi lng ca X
trong m gam E l
A. 34,48 gam.
B. 32,24 gam.
C. 25,60 gam.
D. 33,36 gam.
Gii:
Quy E thành: C15H31COOH (x); C17 H35COOH (y); C3H5 (OH)3 (z) và H2O
X + NaOH

X + O2

Muối

278x + 306y = 57,84 (1)

C16 H32 O2 + 23O2

16CO2 + 16H 2 O

C18 H36 O2 + 26O2

18CO2 + 18H 2 O

C 3H8O3 + 3,5O2

3CO2 + 4H 2 O

16x + 18y + 3z = 3,48 (2)
23x + 26y + 3,5z = 4,98 (3)

Giải hệ (1) - (3): x = 0,12; y = 0,08; z = 0,04. Do nC3H5 (OH)3 = 0,04, vì vậy E chứa:
C15H31COOH (0,04); C17 H35COOH (0,04); (C15H31COO)2 (C17H35COO)C3H5 (0,04)
mE = 33,36 gam

Cõu 142 ( TN THPT - 2020): Hn hp X gm triglixerit Y v axit bộo Z. Cho m gam X phn ng
hon ton vi dung dch NaOH d, thu c sn phm hu c gm mt mui v 4,6 gam glixerol. Nu
t chỏy ht m gam X thỡ cn va 4,425 mol O2, thu c 3,21 mol CO2 v 2,77 mol H2O. Khi
lng ca Z trong m gam X l
A. 8,40 gam.
B. 5,60 gam.
C. 5,64 gam.
D. 11,20 gam.
Gii:
Quy X thành: C15H31COOH (x); CH2 (y); H2 (z); C3H5 (OH)3 (0,05) và H2O (-0,05*3)

C16 H32 O2 + 23O2
X + O2

CH 2 + 1,5O2
H 2 + 0,5O2

16CO2 + 16H 2 O
CO2 + H 2 O

H 2O

C 3H8O3 + 3,5O2

3CO2 + 4H 2 O

16x + y + 0,05*3 = 3,21
16x + y + z + 0,05*4 - 0,05*3 = 2,77
23x + 1,5y + 0,5z + 3,5*0,05 = 4,425
C17 H33COOH (0,02)

x = 0,17
Giải hệ (1) - (3): y = 0,34

axit thêm 2CH2

z = -0,34

X

axit có 2C=C

(C17 H33COO)3C 3H 5 (0,05)
m C17H33COOH = 5,64 gam

Cõu 143 ( TN THPT - 2020): Hn hp X gm triglixerit Y v axit bộo Z. Cho m gam X phn ng
hon ton vi dung dch NaOH d, thu c sn phm hu c gm mt mui v 1,84 gam glixerol.
Nu t chỏy ht m gam X thỡ cn va 2,57 mol O2, thu c 1,86 mol CO2 v 1,62 mol H2O. Khi
lng ca Z trong m gam X l
A. 5,60 gam.
B. 5,64 gam.

C. 11,20 gam.
D. 11,28 gam.
Gii:
Quy X thành: C15H31COOH (x); CH2 (y); H2 (z); C3H5 (OH)3 (0,02) và H2O (-0,02*3)

C16 H32 O2 + 23O2
X + O2

CH 2 + 1,5O2
H 2 + 0,5O2
C 3H8O3 + 3,5O2

ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

16CO2 + 16H 2 O
CO2 + H 2 O

H 2O
3CO2 + 4H 2 O
-56-

16x + y + 0,02*3 = 1,86
16x + y + z + 0,02*4 - 0,02*3 = 1,62
23x + 1,5y + 0,5z + 3,5*0,02 = 2,57
Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

x = 0,1

Giải hệ (1) - (3): y = 0,2
z = -0,2

ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

C17 H33COOH (0,04)
axit thêm 2CH 2

X

axit có 2C=C

(C17 H33COO)3C 3H 5 (0,02)
m C17 H33COOH = 11,28 gam

-57-

Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

CHUYấN 3

CACBOHIRAT
CHUYấN 3: CACBOHIRAT

1. DNG 1: BI TP PHN NG GNG
1.1. Lý thuyt c bn
AgNO3 /NH3
Glucozơ



OH


Frutozơ


Mantozơ

2Ag

AgNO3 /NH3
Glucozơ; Fructozơ


AgNO3 /NH3



2Ag

2Ag

1.2. Bi tp vn dng
Cõu 1 ( TSC - 2007): Cho 50 ml dung dch glucoz cha rừ nng tỏc dng vi mt lng d
AgNO3 (hoc Ag2O) trong dung dch NH3 thu c 2,16 gam bc kt ta. Nng mol (hoc mol/l)
ca dung dch glucoz ó dựng l
A. 0,20M.
B. 0,10M.
C. 0,01M.
D. 0,02M.
Gii:

Glucozo

AgNO3 / NH3



0,01 mol



2Ag
0,02 mol

CM =

0,01
= 0,2M.
0,05

Cõu 2 ( THPT QG - 2019): un núng 100 ml dung dch glucoz a mol/l vi lng d dung dch

AgNO3 trong NH3. Sau khi phn ng hon ton thu c 21,6 gam kt ta. Giỏ tr ca a l
A. 0,2.
B. 0,5.
C. 0,1.
D. 1,0.
Gii:

Glucozo
0,1 mol

AgNO3 / NH3





2Ag

CM =

0,2 mol

0,1
= 1,0M.
0,1

Cõu 3 ( THPT QG - 2019): un núng 25 gam dung dch glucoz nng a% vi lng d dung
dch AgNO3 trong NH3. Sau khi phn ng xy ra hon ton thu c 4,32 gam Ag. Giỏ tr ca a l
A. 25,92.
B. 28,80.

C. 14,40.
D. 12,96.
Gii:
AgNO3 / NH3
m Glucozo = 0,02*180 = 3,6 gam
Glucozo
2Ag

C% = (3,6/25)*100 = 14,4%
0,02 mol

0,04 mol
Cõu 4 ( TSC - 2014): Cho hn hp gm 27 gam glucoz v 9 gam fructoz phn ng hon ton
vi lng d dung dch AgNO3 trong NH3, thu c m gam Ag. Giỏ tr ca m l
A. 32,4.
B. 21,6.
C. 43,2.
D. 16,2.
Gii:
nGlucozo = 0,15 mol; nFructozo = 0,05 mol
C 6 H12 O6

AgNO3 / NH3

2Ag

0,2 mol

0,4 mol

m Ag = 0,4*108 = 43,2 gam.

Cõu 5 ( TSC - 2010): Thu phõn hon ton 3,42 gam saccaroz trong mụi trng axit, thu c
dung dch X. Cho ton b dung dch X phn ng ht vi lng d dung dch AgNO3 trong NH3, un
núng, thu c m gam Ag. Giỏ tr ca m l
A. 21,60.
B. 2,16.
C. 4,32.
D. 43,20.
Gii:
C12 H22 O11 (saccarozo)

H2 O (H )

0,01 mol
ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

2C 6 H12 O6

AgNO3 / NH3

0,02 mol

4Ag
0,04 mol

-58-

m Ag = 4,32 gam.
Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ

Trên con đ-ờng thành công không có dấu chân của kẻ l-ời biếng

Page: Thầy Nguyễn Phú Hoạt

Cõu 6 ( MH ln I - 2017): Cho 500 ml dung dch glucoz phn ng hon ton vi lng d dung
dch AgNO3 trong NH3, thu c 10,8 gam Ag. Nng ca dung dch glucoz ó dựng l
A. 0,20M.
B. 0,01M.
C. 0,02M.
D. 0,10M.
Gii:
AgNO3 / NH3
Glucozo
2Ag
0,05
CM =
= 0,1M.
0,5
0,05 mol

0,1 mol
Cõu 7 ( THPT QG - 2018): Cho 0,9 gam glucoz (C6H12O6) tỏc dng ht vi lng d dung dch
AgNO3 trong NH3, thu c m gam Ag. Giỏ tr ca m l
A. 0,54.
B. 1,08.
C. 2,16.
D. 1,62.
Gii:

AgNO3 / NH3
Glucozo
2Ag
m Ag = 1,08 gam
0,005 mol

0,01
Cõu 8 ( THPT QG - 2018): Cho m gam fructoz (C6H12O6) tỏc dng ht vi lng d dung dch
AgNO3 trong NH3, thu c 4,32 gam Ag. Giỏ tr ca m l
A. 7,2.
B. 3,6.
C. 1,8.
D. 2,4.
Gii:
AgNO3 / NH3
Glucozo
2Ag
m Glucozo = 3,6 gam
0,02 mol

0,04
Cõu 9 ( TSH B - 2011): Thu phõn hn hp gm 0,02 mol saccaroz v 0,01 mol mantoz mt
thi gian thu c dung dch X (hiu sut phn ng thy phõn mi cht u l 75%). Khi cho ton b
X tỏc dng vi mt lng d dung dch AgNO3 trong NH3 thỡ lng Ag thu c l
A. 0,090 mol.
B. 0,12 mol.
C. 0,095 mol.
D. 0,06 mol.
Gii:
C12 H22 O11 (saccarozo) + H2 O

2C 6 H12 O6
C12 H22 O11 (mantozo) + H2 O
2C 6 H12 O6

0,02 mol
X

0,04*75% = 0,03

C 6 H12 O6 : 0,045

0,01 mol

AgNO3

Ag

C12 H22 O11 (mantozo): 0,0025

0,02*75% = 0,015
n Ag = 0,045*2 + 0,0025*2
= 0,095 mol

Cõu 10 ( TSH B - 2012): Thy phõn hn hp gm 0,01 mol saccaroz v 0,02 mol mantoz
trong mụi trng axit, vi hiu sut u l 60% theo mi cht, thu c dung dch X. Trung hũa dung
dch X, thu c dung dch Y, sau ú cho ton b Y tỏc dng vi lng d dung dch AgNO3 trong
NH3, thu c m gam Ag. Giỏ tr ca m l
A. 6,480.
B. 9,504.
C. 8,208.

D. 7,776.
Gii:
C12 H22 O11 (saccarozo) + H2 O
2C 6 H12 O6
C12 H22 O11 (mantozo) + H2 O
2C 6 H12 O6

0,01 mol
X

0,02*60% = 0,012

C 6 H12 O6 : 0,036
C12 H22 O11 (mantozo): 0,008

AgNO3

0,02 mol
Ag

0,04*60% = 0,024

n Ag = 0,036*2 + 0,008*2
= 0,088

m Ag = 9,504 gam

Cõu 11 (Chuyờn KHTN H Ni - 2018): Thy phõn hon ton m gam hn hp X gm saccaroz,
amiloz, xenluloz thu c (m + 1,8) gam hn hp Y gm glucoz v fructoz. Cho ton b Y tỏc
dng vi AgNO3 d trong NH3, thu c 27 gam Ag. Giỏ tr ca m l

A. 20,7.
B. 18,0.
C. 22,5.
D. 18,9.
Gii:
X + H2O
C 6 H12 O6
BTKL: m H2O = 1,8 gam
BTKL: m X = m C6 H12O6 - m H2O = 20,7 gam
AgNO3
C 6 H12 O6
2Ag(0,25)
n C6 H12O6 = 0,125
ThS. Nguyễn Phú Hoạt (0947195182)

-59-

Tài liệu ôn thi THPT QG Hóa học hữu cơ


Trªn con ®-êng thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l-êi biÕng

Page: ThÇy NguyÔn Phó Ho¹t

2. DẠNG 2: BÀI TẬP PHẢN THỦY PHÂN – LÊN MEN
2.1. Lý thuyết cơ bản
a. Thủy phân cacbohiđrat


H

+ C12 H22O11 (saccaroz¬) + H2O 
 C 6 H12O6 (G) + C 6 H12O6 (F)


H
+ C12 H22O11 (mantoz¬) + H2O 
 2C 6H12O6 (G)


H
+ (C 6 H10O5 )n (TB, XL) + nH2O 
 nC 6 H12O6 (G)

b. Lên men cacbohiđrat
lªn men (enzim)
+ C6 H12O6 
 2C 2 H5OH + 2CO2
lªn men (enzim)
+ (C6 H10O5 )n + nH2O 
 2nC 2H5OH + 2nCO2

2.2. Bài tập vận dụng
Câu 12 (Đề TN THPT - 2020): Khi lên men m gam glucozơ thì thu được 0,12 mol C2H5OH. Mặt
khác, m gam glucozơ tác dụng hết với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu được 0,2 mol Ag.
Hiệu suất của quá trình lên men là
A. 60%.
B. 80%.
C. 70%.
D. 75%.
Giải:

C 6 H12 O6

lªn men

0,06

2C 2 H5OH

+ 2CO2

0,12 mol

C 6 H12 O6

+AgNO3 / NH3

0,1

2Ag
0,2

HS = 60%

Câu 13 (Đề TN THPT - 2020): Khi lên men m gam glucozơ thì thu được 0,15 mol C2H5OH. Mặt
khác, m gam glucozơ tác dụng hết với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu được 0,2 mol Ag.
Hiệu suất của quá trình lên men là
A. 80%.
B. 60%.
C. 75%.
D. 70%.

Giải:
C 6 H12 O6
0,075

lªn men

2C 2 H5OH
0,15 mol

+ 2CO2

C 6 H12 O6
0,1

+AgNO3 / NH3

2Ag
0,2

HS = 75%

Câu 14 (Đề THPT QG - 2016): Thủy phân m gam saccarozơ trong môi trường axit với hiệu suất
90%, thu được sản phẩm chứa 10,8 gam glucozơ. Giá trị của m là
A. 22,8.
B. 17,1.
C. 18,5.
D. 20,5.
Giải:
C12 H22 O11 +
H2O

C 6 H12O6 (glucozo) + C 6 H12 O6 (fructozo)
10,8* 342 100
*
= 22,8
10,8 gam
180
90
Câu 15 (Đề MH - 2020): Thủy phân 68,4 gam saccarozơ với hiệu suất 75%, thu được m gam glucozơ.
Giá trị m là
A. 54.
B. 27.
C. 72.
D. 36.
Giải:
C12 H22 O11 +
H2O
C 6 H12O6 (glucozo) + C 6 H12 O6 (fructozo)
68, 4 *180 75
*
= 27
342
100
Câu 16 (Đề THPT QG - 2019): Cho 54 gam glucozơ lên men rượu với hiệu suất 75% thu được m
gam C2H5OH. Giá trị của m là
A. 10,35.
B. 20,70.
C. 27,60.
D. 36,80.
68,4 gam

ThS. NguyÔn Phó Ho¹t (0947195182)

-60-

Tµi liÖu «n thi THPT QG Hãa häc h÷u c¬