Hiện trạng quản lý rơm rạ và khả năng sử dụng chúng làm nguồn phân bón trực tiếp cho cây khoai tây ở huyện quế võ, tỉnh bắc ninh

I H C QU C GIA HÀ N I
TR

NG

I H C KHOA H C T

NHIÊN

-----------------------

Hoàng Th Bích H p

HI N TR NG QU N LÝ R M R VÀ KH N NG S

D NG

CHÚNG LÀM NGU N PHÂN BịN TR C TI P CHO
CÂY KHOAI TÂY

HUY N QU VÕ, T NH B C NINH

LU N V N TH C S KHOA H C

Hà N i – 2014


I H C QU C GIA HÀ N I
TR

NG

I H C KHOA H C T

NHIÊN

----------------------

Hoàng Th Bích H p

HI N TR NG QU N LÝ R M R VÀ KH N NG S

D NG

CHÚNG LÀM NGU N PHÂN BịN TR C TI P CHO
CÂY KHOAI TÂY

HUY N QU VÕ, T NH B C NINH

Chuyên ngành: Khoa h c môi tr

ng

Mư s : 60440301
LU N V N TH C S KHOA H C

Ng

ih

ng d n khoa h c: PGS.TS. Nguy n Xuân C

Hà N i – 2014


L IC M

N

hoàn thành lu n v n này, em xin bày t lòng bi t n sâu s c đ n PGS.TS.
Nguy n Xuân C , ng

i đã t n tình h

ng d n, ch b o và giúp đ em trong su t

quá trình th c hi n đ tài c ng nh hoàn thành lu n v n.
Em xin g i l i c m n đ n Ban qu n lý đ tài “Áp d ng ti n b k thu t s
d ng ch ph m vi sinh Compost Maker và r m r lót g c t i ch đ thay th
ngu n phân chu ng trong canh tác cây khoai tây đông” đã t o đi u ki n cho em
tham gia nghiên c u, s d ng k t qu đ hoàn thành lu n v n này.
Em xin g i l i c m n đ n th y, cô trong Khoa Môi tr
Khoa h c T nhiên -

ng - Tr

ng

ih c

i h c Qu c gia Hà N i đã truy n đ t ki n th c cho em

trong nh ng n m h c t p t i Tr

ng.

Em xin g i l i c m n t i các th y giáo, cô giáo, anh, ch và các b n trong
B môn Th nh

ng và Môi tr

ng đ t đã giúp đ và t o đi u ki n t t nh t cho em

hoàn thành lu n v n.
Cu i cùng, em mu n g i l i c m n đ n gia đình, ng

i thân và b n bè đã

luôn là ngu n đ ng l c l n nh t, t o m i đi u ki n c v v t ch t l n tinh th n cho
em trong su t th i gian qua.

Hà N i, tháng n m 2014
Sinh viên

`

Hoàng Th Bích H p

i

M CL C
DANH M C HÌNH ...................................................................................................6
DANH M C T

VI T T T....................................................................................7

M

U ....................................................................................................................1

CH

NG 1. T NG QUAN TÀI LI U ..................................................................4

1.1. Nông nghi p b n v ng và các v n đ phát tri n nông nghi p b n v ng ....... 4
1.1.1.

Nông nghi p b n v ng ................................................................................4

1.1.2.

Các v n đ c a phát tri n nông nghi p b n v ng.......................................6

1.2. Cây khoai tây ...................................................................................................... 7
1.2.1.
1.2.2.

T ng quan v cây khoai tây và đ c đi m sinh tr

ng c a cây khoai tây ...7

i u ki n sinh thái ......................................................................................8

1.2.3.Nhu c u dinh d

ng c a cây khoai tây .............................................................. 9

1.2.4.Vai trò c a ch t h u c đ i v i đ t và s sinh tr

ng, phát tri n c a cây

khoai tây ............................................................................................................. 12
1.3. Phân bón nông nghi p ...................................................................................... 15
1.3.1.
1.3.2.

Các lo i phân bón ch y u ........................................................................15
nh h

ng c a phân bón đ n môi tr

ng ................................................17

1.4. Hi n tr ng qu n lí và s d ng ph ph ph m nông nghi p (r m r ) và tác
đ ng t i môi tr

ng .......................................................................................... 18

1.5. Tình hình s n xu t khoai tơy vƠ ph
cung c p ch t dinh d

ng pháp s d ng r m r nh ngu n

ng cho cây khoai tây trên th gi i và Vi t Nam.... 19

1.5.1Tình hình s n xu t khoai tây trên th gi i và Vi t Nam ................................... 19
1.5.2Ph

ng pháp s d ng r m r nh ngu n cung c p ch t dinh d

ng cho cây

khoai tây trên th gi i và Vi t Nam ................................................................... 21

ii


CH

NG 2.

2.1.

it

IT

NG VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U ...................24

ng nghiên c u....................................................................................... 24

2.2. Ph

ng pháp nghiên c u ...............................................................................25

2.2.1.

i u tra nghiên c u th c đ a ....................................................................25

2.2.2.

Ph

ng pháp thí nghi m đ ng ru ng .......................................................26

2.2.3.

Ph

ng pháp phân tích trong phòng thí nghi m ......................................28

2.2.4.

Ph

ng pháp x lý và phân tích s li u ....................................................29

CH

NG 3. K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ..............................30

3.1. ........ Tình tr ng s n xu t khoai tây và qu n lý r m r

khu v c nghiên c u

B c Ninh ..................................................30

3.1.1.

Tình hình s n xu t khoai tây

3.1.2.

Tình tr ng qu n lý r m r t i khu v c nghiên c u ...................................31

3.2. nh h

ng c a bón r m r và ch ph m h u c sinh h c Compost Maker

đ n m t s tính ch t hóa h c c a đ t .............................................................. 33
3.2.1. M t s tính ch t đ t nghiên c u ......................................................................33
3.2.2. nh h

ng c a bón r m r và ch ph m h u c sinh h c Compost Maker đ n

m t s tính ch t đ t ..........................................................................................33
3.2.2.1. nh h ng c a bón r m r và ch ph m h u c sinh h c Compost
Maker đ n pH c a đ t ...................................................................................33

3.2.2.2. nh h ng c a bón r m r và ch ph m h u c sinh h c Compost
Maker đ n Ca2+ và Mg2+ trao đ i c a đ t .....................................................35
3.2.2.3. nh h ng c a h n h p r m r và ch ph m Compost Maker đ n
hàm l ng nit d tiêu ..................................................................................37
3.2.2.4.
hàm l

nh h

ng c a h n h p r m r và ch ph m Compost Maker đ n

ng Ph t pho d tiêu ..........................................................................41

3.2.2.5. nh h ng c a h n h p r m r và ch ph m Compost Maker đ n
hàm l ng kali d tiêu ...................................................................................43
3.2.2.6. nh h ng c a l ng bón h n h p r m r và ch ph m Compost
Maker đ n hàm l ng mùn ...........................................................................46
iii

30


3.2.2.7. nh h

ng c a l

ng bón h u c đ n ch t l

ng mùn ..................48

3.2.2.8. nh h ng c a các công th c bón r m r t i hàm l ng silic d tiêu
trong đ t ........................................................................................................49
3.3. nh h

ng c a bón r m r và ch ph m h u c sinh h c Compost Maker

s sinh tr

ng, phát tri n n ng xu t khoai tây ............................................. 52

3.3.1. nh h

ng t i s sinh tr

3.3.2. nh h

ng đ n n ng su t c khoai tây ...........................................................53

3.3.3. nh h

ng t i hi u qu c a s n xu t khoai tây ..............................................54

ng c a cây khoai tây ............................................52

K T LU N, KI N NGH ......................................................................................57
TÀI LI U THAM KH O ......................................................................................59

iv

DANH M C B NG
B ng 1. Tình hình s n su t khoai tây
B ng 2. Hàm l

Vi t Nam giai đo n 2000 – 2007 ...............20

ng các nguyên t dinh d

ng trong phân bón nghiên c u ............25

B ng 3. Các công th c thí nghi m bón phân ............................................................26
B ng 4. M t s tính ch t c a đ t nghiên c u ............................................................33
B ng 5a. S bi n đ ng pHKCl c a các m u đ t thí nghi m CT1 ..............................34
B ng 5b. S bi n đ ng pHKCl c a các m u đ t thí nghi m CT2 ..............................34
B ng 6a. Ca2+ và Mg2+ trao đ i c a đ t

các công th c thí nghi m CT1 ................35

B ng 6b. Ca2+ và Mg2+ trao đ i c a đ t

các công th c thí nghi m CT2 ................36

B ng 7a. Hàm l

ng nit d tiêu (d ng nit th y phân) trong đ t thí nghi m CT1 .38

B ng 7b. Hàm l

ng nit d tiêu (d ng nit th y phân) trong đ t thí nghi m CT2 39

B ng 8a. Hàm l

ng ph t pho d tiêu trong đ t thí nghi m .....................................41

B ng 8b. Hàm l

ng ph t pho d tiêu trong đ t thí nghi m CT2 ............................42

B ng 9a. Hàm l

ng kali d tiêu trong đ t

các thí nghi m CT1 ...........................43

B ng 9b. Hàm l

ng kali d tiêu trong đ t

các thí nghi m CT2 ...........................44

B ng 10a. Hàm l

ng CHC t ng s trong đ t

các công th c thí nghi m CT1 .....46

B ng 10b. Hàm l

ng CHC t ng s trong đ t

các công th c thí nghi m CT2 .....47

B ng 11. T ng hàm l

ng axit mùn trong đ t ..........................................................47

B ng 12. nh h

ng c a l

ng h u c đ n ch t l

ng mùn trong đ t (Ch/Cf) ......48

B ng 13. Hàm l

ng Si d tiêu trong dung d ch đ t .................................................50

B ng 14. Chi u cao trung bình c a cây khoai tây .....................................................52
B ng 15. N ng su t khoai tây t i các m u thí nghi m ..............................................54
B ng 16. Giá phân bón và giá khoai tây v đông 2013 ............................................55
B ng 17. Hi u qu s n xu t khoai tây

các công th c thí nghi m ..........................55

v


DANH M C HÌNH
Hình 1. Nhu c u các nguyên t dinh d ng đa l ng c a cây khoai tây các giai

đo n sinh tr ng khác nhau (Haifa, 2010) ................................................................10
Hình 2. S hút thu các ch t dinh d ng đa l ng và trung l ng c a thân và c
khoai tây v i n ng su t 55 t n/ha (Haifa, 2010) .......................................................11
Hình 3. Nhu c n hút thu ch t dinh d ng vi l ng c a thân và c khoai tây v i n ng
su t 55 t n /ha (Haifa, 2010) .....................................................................................12
Hình 4. V trí khu v c nghiên c u ............................................................................24
Hình 5. T l di n tích tr ng khoai tây trên di n tích đ t canh tác
Hình 6. Bi n pháp s d ng ph ph m nông nghi p th
Hình 7. Ho t đ ng s d ng ph ph m nông nghi p
Hình 8b. S bi n đ ng t ng l

ng có

m i h ............31

các h gia đình ....32

m i h dân ...........................32

ng Ca2+ và Mg2+ trong chu i thí nghi m CT2 ........37

Hình 9a. S bi n đ ng nit d tiêu

chu i thí nghi m CT1 ....................................39

Hình 9b. S bi n đ ng nit d tiêu

chu i thí nghi m CT2 ....................................40

Hình 10a. S bi n đ ng hàm l

ng ph t pho d tiêu trong chu i thí nghi m CT1..42

Hình 10b. S bi n đ ng hàm l

ng ph t pho d tiêu trong chu i thí nghi m CT2 .43

Hình 11a. S thay đ i hàm l

ng kali d tiêu trong các công th c CT1..................45

Hình 11b. S bi n đ i hàm l

ng kali d tiêu trong chu i công th c CT2 ..............45

Hình 12a. S thay đ i hàm l

ng Si d tiêu trong chu i công th c CT1 .................51

Hình 12b. S thay đ i hàm l

ng Si d tiêu trong chu i công th c CT2 ................51

vi


DANH M C T
CFU

VI T T T

Colony-Forming Unit
S đ n v khu n l c

CIF

Cost Insurance and Freight
Ti n hàng, b o hi m và c

CV

c phí v n chuy n

Coefficient of Variation
H s bi n thiên

FAO

The Food and Agriculture Organization of the United Nations
T ch c Nông l

GIZ

The Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit GmbH
T ch c H p tác

GDP

ng Liên h p qu c
c

Gross Domestic Product
T ng s n ph m qu c n i

LSD

Least Significant Difference
Gi i h n sai s nh nh t

SNV

Stichting Nederlandse Vrijwilligers
T ch c Phát tri n Hà Lan

VSV

Vi sinh v t

vii