Nghị luận về 1 hiện tượng đời sống

NGHỊ LUẬN VỀ MỘT HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG
I. Mục tiêu.
- Nắm được cách làm bài nghị luận về một hiện tượng đời
sống.
- Có ý thức và thái độ đúng đắn trước các hiện tượng đời
sống
- Rèn luyện kĩ năng làm văn nghị luận


Hãy bàyhiểu đề vàcủa mìnhý. hiện tượng được nêu trong bài
1.Tìm tỏ ý kiến lập dàn về
viết sau:
*Đề bài.
Chia chiếc bánh mì của mình cho ai?
Nếu coi thời gian một ngày của bạn là chiếc bánh tròn trịa,
bạn sẽ chia chiếc bánh cho bố mẹ, cho cơng việc, cho gia
đình bao nhiêu và dành cho mình bao nhiêu phần?
Trong khi khơng ít các bạn trẻ hiện nay đang lãng phí chiếc
bánh của mình vào những trị chơi vơ bổ thì chàng “thanh
niên trẻ tiêu biểu Thành phố Hồ Chí Minh 2007” Nguyễn
Hữu Ân lại dành hết chiếc bánh thời gian của mình cho
những người bệnh ung thư giai đoạn cuối.
Một câu chuyện lạ lùng....
(theo Tạ Minh Phương, Báo điện tử nguoiduongthoi.com.vn,ngày 4-1-2007)


Thảo luận nhóm (5 phút)
Câu 1: Đề bài yêu cầu bàn về hiện tượng gì?
Câu 2: Bài viết cần có những ý nào? Sắp xếp các ý đó ra sao?
Câu 3: Nên chọn những dẫn chứng nào?
Câu 4: Cần vận dụng những thao tác nghị luận nào?

a. Tìm hiểu đề.
- Vấn đề nghị luận: cách sử dụng thời gian của thanh niên
hiện nay.
- Tìm ý:
+ Sử dụng thời gian hợp lí và tích cực( hiện tượng Nguyễn
Hữu Ân)
+ Phê phán một vài hiện tượng tiêu cực trong lối sống lãng
phí thời gian của thanh niên, học sinh.
- Thao tác lập luận: phân tích, bình luận, so sánh.


b. Lập dàn ý.
* Mở bài.
- Giới thiệu vấn đề nghị luận: cách sử dụng thời gian của thanh
niên hiện nay.
*Thân bài.
- Nêu hiện tượng Nguyễn Hữu Ân đã dành hết thời gian của
mình cho những người bệnh ung thư giai đoạn cuối.
- Ý nghĩa: thể hiện hành động có ý nghĩa tích cực đối với đời
sống xã hội, ca ngợi nghị lực vượt khó vươn lên, tấm lịng
tương thân tương ái của thanh niên( phong trào “hiến máu nhân
đạo”, “ Tiếp sức mùa thi” của học sinh, sinh viên)
- Phê phán hiện tượng tiêu cực trong lối sống lãng phí thời gian
của thanh niên, học sinh.
*Kết bài.
- Cần có lối sống tích cực, nghị lực vượt khó vươn lên, tinh
thần tương thân tương ái.

2. Cách làm bài nghị luận về một hiện tượng đời sống.
- Bài nghị luận về một hiện tượng đời sốngem về các nội
Trình bày hiểu biết của cần có
dung: nêu rõ hiện tượng,làm bài nghị luận về một
cách phân tích các mặt đúng-sai, lợi-hại,
chỉ ra nguyên nhân và bày tỏtượng đời sống.của người viết về
hiện thái độ, ý kiến
hiện tượng xã hội đó.
- Diễn đạt cần chuẩn xác, mạch lạc; có thể sử dụng một số phép
tu từ và yếu tố biểu cảm, nhất là phần nêu cảm nghĩ riêng.


3. Luyện tập.
- Phê phán hiện tượng lối sống ỉ lại, thụ động, lãng phí thời
gian.
- Hiện tượng diễn ra trong những năm đầu thế kỉ XX.
Trong văn bản trên, lãnh tụ
Nguyễn Ái Quốc bàn về hiện
Tác gì đã sử dụng những thao
tượng giảtrong đời sống? Hiện
tác ấy diễn ra trịn thời gian
tượnglập luận nào để bàn về hiện
tượng nói trên? Nêu dẫn chứng và
nào?
phân tích tác dụng của chúng.


- Thao tác lập luận: So sánh, phân tích, bình luận, bác bỏ.
- Nêu dẫn chứng cụ thể:

+ Từ đầu đến ‘ vừa học hỏi vừa lao động”: kết hợp thao tác
phân tích và so sánh, làm rõ lối sống ỉ lại của thanh niên Việt
Nam trong mối tương quan với thanh niên Trung Quốc.
+ Từ “Kiên trì.....thương nghiệp thế giới”: sử dụng thao tác
phân tích và bình luận nhằm đánh giá cao mục đích, hành
động và sư nỗ lực phấn đấu của thanh niên Trung Quốc.
+ Từ “Ở Đông Dương ...tuổi trẻ mà thơi”: thao tác phân tích
và bác bỏ, nhằm phê phán lối sống ỉ lại, thụ động của thanh
niên Việt Nam.
+ Từ “Hỡi Đông Dương... hồi sinh”: thao tác bình luận, thể
hiện suy nghĩ, thái độ phê phán của tác giả đối với lối sống thụ
động, ỉ lại của thanh niên Việt Nam những năm đầu thế kỉ XX.


Hướng dẫn học sinh học bài.
- Học thuộc phần ghi nhớ.
- Làm bài tập 2 (sgk/69)
- Chuẩn bị bài mới.