Giải Pháp Nâng Cao Chất Lượng Hoạt Động Thanh Toán Quốc Tế Tại Eximbank Cần Thơ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (901 KB, 87 trang )
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
TRƯỜNG ðẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ QUẢN TRỊ KINH DOANH
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
HOẠT ðỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI
NGÂN HÀNG EXIMBANK CHI NHÁNH CẦN
THƠ
Giáo viên hướng dẫn
Sinh viên thực hiên
PHẠM LÊ ðÔNG HẬU
BÙI THU THẢO
MSSV: 4074760
LỚP : KT 0724A2
CẦN THƠ
2011
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
i
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
LỜI CẢM TẠ
Trong thời gian học tập tại trường ðại học Cần Thơ, em ñã ñược các thầy cô tận
tình giảng dạy và truyền ñạt những kiến thức cần thiết ñể có thể hoàn thành luận văn tốt
nghiệp này. Em xin chân thành cảm ơn quý thầy cô của Khoa Kinh tế - Quản trị Kinh
doanh cũng như quý thầy cô của Trường ðại Học Cần Thơ. ðây là cơ sở vững chắc nhất
ñể em hoàn thành luận văn tốt nghiệp này. Trước hết, em xin trân trọng cảm ơn cô Phạm
Lê ðông Hậu ñã hướng dẫn nhiệt tình và bổ sung cho em những kiến thức còn khiếm
khuyết ñể em hoàn thành luận văn tốt nghiệp này trong thời gian nhanh nhất và hiệu quả
nhất. Em cũng xin gởi lời cảm ơn chân thành ñến Ban lãnh ñạo của Ngân hàng Eximbank
chi nhánh Cần Thơ, các Anh, Chị ở phòng thanh toán quốc tế. ðặc biệt là cô Thu, trưởng
phòng thanh toán quốc tế ñã nhiệt tình giúp ñỡ, hướng dẫn, cung cấp những số liệu cần
thiết ñể em hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình ñúng thời hạn, ñúng yêu cầu, giúp
em tìm hiểu thực tế về quá trình hoạt ñộng của Ngân hàng.
Vì thời gian thực tập tương ñối ngắn và với vốn kiến thức còn hạn chế nên luận văn
không tránh khỏi những thiếu xót. Do ñó em mong nhận ñược những nhận xét của các
thầy cô và anh chị ñể luận văn ñược hoàn thiện hơn. Sau cùng em xin kính chúc Quý
thầy cô và các anh chị trong ngân hàng dồi dào sức khỏe và thành công trong công việc
cũng như trong cuộc sống.
Xin chân thành cảm ơn.
Cần Thơ, ngày… tháng… năm 2011
Sinh viên thực hiện
Bùi Thu Thảo
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
ii
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
LỜI CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan rằng ñề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập và phân
tích trong ñề tài là trung thực, ñề tài không trùng với bất kỳ ñề tài khoa học nào.
Cần Thơ, ngày… tháng… năm 2011
Sinh viên thực hiện
Bùi Thu Thảo
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
iii
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP
.. .....................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
Cần Thơ, ngày… tháng… năm 2011
Thủ trưởng ñơn vị
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
iv
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
BẢN NHẬN XÉT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ðẠI HỌC
Họ và tên giáo viên hướng dẫn: Phạm Lê ðông Hậu
Học vị: Cử nhân kinh tế.
Chuyên ngành: Kinh tế ngoại thương.
Cơ quan công tác: Khoa KT-QTKD Trường ðại học Cần Thơ.
Tên sinh viên: Bùi Thu Thảo. MSSV: 4074760.
Chuyên ngành: Kinh tế ngoại thương.
Tên ñề tài: Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Ngân hàng
Eximbank chi nhánh Cần Thơ
NỘI DUNG NHẬN XÉT
1. Tính phù hợp của ñề tài với chuyên ngành ñào tạo.........................................................
.................................................................................. ..........................................................
2. Về hình thức ....................................................................................................................
.............................................................................................................................................
3. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn và tính cấp thiết của ñề tài..................................................
.............................................................................................................................................
4. ðộ tin cậy của số liệu và tính hiện ñại của luận văn .......................................................
.............................................................................................................................................
5. Nội dung và các kết quả ñạt ñược (theo mục tiêu nghiên cứu) .......................................
............................................................................................................................................
6. Các nhận xét khác............................................................................................................
.............................................................................................................................................
7. Kết luận (Cần ghi rõ mức ñộ ñồng ý hay không ñồng ý nội dung ñề tài và các yêu cầu
chỉnh sửa)..............................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Cần Thơ, ngày…… tháng …… năm 2011
NGƯỜI NHẬN XÉT
PHẠM LÊ ðÔNG HẬU
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
v
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
NHẬN XÉT CỦA HỘI ðỒNG PHẢN BIỆN
.. .....................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
Cần Thơ, ngày… tháng… năm 2011
(Ký và ghi họ tên)
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
vi
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
MỤC LỤC
LỜI CẢM TẠ ...................................................................................................................... I
LỜI CAM ðOAN ..............................................................................................................III
NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP..................................................................... IV
BẢN NHẬN XÉT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ðẠI HỌC ..............................................V
NHẬN XÉT CỦA HỘI ðỒNG PHẢN BIỆN ...................................................................V
CHƯƠNG 1 .........................................................................................................................1
GIỚI THIỆU........................................................................................................................1
1.1 LÍ DO CHỌN ðỀ TÀI ...................................................................................................1
1.1.1 Sự cần thiết nghiên cứu .......................................................................................1
1.1.2 Căn cứ khoa học và thực tiễn...............................................................................1
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU...........................................................................................2
1.2.1 Mục tiêu chung ....................................................................................................2
1.2.2 Mục tiêu cụ thể: ...................................................................................................2
1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU .............................................................................................2
1.3.1 Thời gian...............................................................................................................2
1.3.2 Không gian ..........................................................................................................3
1.3.3 ðối tượng nghiên cứu ..........................................................................................3
1.4 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU ..............................................................................................3
CHƯƠNG 2 .........................................................................................................................3
PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................................4
2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN ...............................................................................................4
2.1.1 Khái niệm thanh toán quốc tế ..............................................................................4
2.1.2. Các phương thức thanh toán quốc tế quan trọng ................................................5
2.1.2.1 Khái niệm: .....................................................................................................5
2.1.2.2. Phương thức chuyển tiền (Remittance)........................................................5
2.1.2.2. Phương thức thanh toán nhờ thu (Collection of Payment)...........................7
2.1.2.3. Phương thức thanh toán tín dụng chứng từ (Letter of Credit) ...................10
2.1.3. Các nhân tố ảnh hưởng ñến quá trình thanh toán quốc tế nói chung và ñối với
các ngân hàng thương mại nói riêng...........................................................................14
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
vii
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
2.1.3.1. Từ phía Ngân hàng .....................................................................................15
2.1.3.2. Từ phía khách hàng ....................................................................................17
2.1.3.3. Hoạt ñộng quản lý của Nhà nước ...............................................................17
2.1.4 Vai trò của thanh toán quốc tế ...........................................................................18
2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................................................20
2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu............................................................................22
2.2.2 Phương pháp phân tích và xử lý số liệu.............................................................20
CHƯƠNG 3 .......................................................................................................................22
GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ EXIMBANK CẦN THƠ ............................................22
3.1. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA EXIMBANK CẦN THƠ ....22
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Eximbank Cần Thơ .............................22
3.1.2 Cơ cấu tổ chức của Eximbank Cần Thơ ............................................................23
3.2 Phân tích kết quả hoạt ñộng kinh doanh của EIBCT (2008-2010............................27
3.3 THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN CỦA EXIMBANK CẦN THƠ ..............................30
3.2.1 Thuận lợi............................................................................................................30
3.2.2 Khó khăn............................................................................................................30
3.4 ðịnh hướng phát triển của ngân hàng ...................................................................29
3.3.1 Phương hướng hoạt ñộng của cả Ngân hàng .....................................................31
3.3.2. Phương hướng của phòng thanh toán quốc tế ..................................................31
CHƯƠNG 4 .......................................................................................................................35
PHÂN TÍCH VÀ ðÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG HOẠT ðỘNG THANH TOÁN QUỐC
TẾ TẠI EXIMBANK CẦN THƠ .....................................................................................35
4.1 THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI EXIMBANK CHI
NHÁNH CẦN THƠ ..........................................................................................................35
4.1.1 Thanh toán hàng xuất khẩu:...............................................................................35
4.1.2 Thanh toán hàng nhập khẩu ..............................................................................39
4.1.3 Thanh toán xuất nhập khẩu................................................................................42
4.1.4 Kinh doanh ngoại tệ...........................................................................................44
4.1.5 Thu phí dịch vụ..................................................................................................47
4.2 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ðẾN HIỆU QUẢ HOẠT ðỘNG THANH TOÁN
QUỐC TẾ ..........................................................................................................................48
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
viii
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
4.2.1. Môi trường kinh tế ..........................................................................................48
4.2.2. Các ngân hàng cạnh tranh................................................................................48
4.2.4. Tỷ giá hối ñoái.................................................................................................50
4.2.5. Những yếu tố khác...........................................................................................51
4.3. ðánh giá chung về kết quả hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại EIBCT................52
4.4 Phân tích ma trận SWOT.....................................................................................54
CHƯƠNG 5......................................................................................................................60
GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI
EXIMBANK CHI NHÁNH CẦN THƠ............................................................................60
5.1 Giải pháp về ngoại tệ ..............................................................................................60
5.2 Nâng cao nguồn lực của ngân hàng........................................................................63
5.3 Về chiến lược kinh doanh.......................................................................................64
5.4 Về dịch vụ TTQT ...................................................................................................65
5.5 Mở rộng quan hệ ñại lí của ngân hàng ...................................................................66
5.6 Thực hiện hỗ trợ nâng cao nghiệp vụ của ngân hàng.............................................67
5.7 ðảm bảo an toàn trong hoạt ñộng TTQT ..............................................................67
5.8 Giải pháp khác ........................................................................................................69
CHƯƠNG 6 .......................................................................................................................70
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...........................................................................................70
6.1 KẾT LUẬN..................................................................................................................70
6.2. KIẾN NGHỊ ................................................................................................................70
6.2.1. Kiến nghị với Nhà nước....................................................................................70
6.2.2. Kiến nghị với Ngân hàng nhà nước ..................................................................71
6.2.3. Kiến nghị với Ngân hàng Eximbank ................................................................72
6.2.4 Kiến nghị với khách hàng ..................................................................................75
TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................................77
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
ix
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
DANH MỤC BẢNG
(Trang)
____________________________________________________________
BẢNG 1: NHỮNG YẾU TỐ RỦI RO TRONG CÁC PHƯƠNG THỨC TTQT……...14
BẢNG 2: KẾT QUẢ HOẠT ðỘNG KINH DOANH CỦA EIBCT (2008-2010).........28
BẢNG 3: DOANH SỐ THANH TOÁN XUẤT KHẨU TẠI EIBCT (2008 – 2010)....35
BẢNG 4: DOANH SỐ THANH TOÁN NHẬP KHẨU CỦA EIBCT (2008 – 2010)..39
BẢNG 5: DOANH SỐ THANH TOÁN XUẤT NHẬP KHẨU CỦA EXIMBANK CẦN
THƠ (2008 –2010...........................................................................................................43
BẢNG 6: DOANH SỐ MUA BÁN NGOẠI TỆ TẠI EIBCT (2008-2010)...................45
BẢNG 7: DOANH SỐ THU PHÍ DỊCH VỤ THANH TOÁN QUỐC TẾ CỦA EIBCT
(2008 – 2010)..................................................................................................................47
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
x
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
DANH MỤC HÌNH
(Trang)
__________________________________________________________________
Hình 1: Sơ ñồ tổ chức của Eximbank Cần Thơ...................................................... 25
Hình 2: Kết quả hoạt ñộng kinh doanh của Ngân hàng EIBCT(2008 – 2010) ...... 28
Hình 3: Biểu ñồ tăng trưởng lợi nhuận trước thuế của EIBCT(2008 – 2010)...30
Hình 4: Doanh số thanh toán xuất khẩu của EIBCT (2008 – 2010) ..................... 36
Hình 5:Cơ cấu doanh số thanh toán xuất khẩu tại EIBCT (2008-2009)............38
Hình 6: Doanh số thanh toán nhập khẩu tai EIBCT(2008-2009).......................40
Hình 7: Cơ cấu doanh số thanh toán nhập khẩu tại EIBCT(2008-2010) ............... 42
Hình 8: Doanh số thanh toán XNK của EIBCT(2008-2010) ................................. 43
Hình 9 : Biểu ñồ doanh số mua bán ngoại tệ ở EIBCT (2008 – 2010) .................. 46
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
xi
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
TTQT
Thanh toán quốc tế
TTR
Phương thức thanh toán chuyển tiền
L/C
Phương thức thanh toán tín dụng chứng từ
EIB
Ngân hàng Eximbank Việt Nam
EIBCT
Ngân hàng Eximbank Cần Thơ
DN
Doanh nghiệp
XNK
Xuất nhập khẩu
NHTM
Ngân hàng thương mại
TMCP
Thương mại cổ phần
BCT
Bộ chứng từ
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
viii
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU
1.1. LÍ DO CHỌN ðỀ TÀI
1.1.1. Sự cần thiết nghiên cứu
Trong thế giới ngày càng hội nhập, toàn cầu hoá như hiện nay, các hoạt ñộng mua bán
giữa các nước càng có cơ hội phát triển, hầu như không có biên giới . Cùng với việc gia
nhập WTO, Việt Nam ñang dần dần xóa bỏ rào cản ở hầu hết các ngành, giúp quan hệ
kinh tế giữa Việt Nam và các quốc gia trên thế giới ngày càng trở nên sâu rộng. Trong
bối cảnh ñó, thanh toán quốc tế nổi lên như một chiếc cầu nối giữa kinh tế trong nước và
phần kinh tế thế giới bên ngoài, giúp thúc ñẩy các hoạt ñộng xuất nhập khẩu , ñầu tư…
với các mặt hàng xuất khẩu chủ lực là gạo và thủy sản, các doanh nghiệp ở ðồng bằng
sông Cửu Long nói chung và Cần Thơ nói riêng ñã và ñang tạo ra một lượng lớn nhu cầu
trong thanh toán quốc tế ñối với các Ngân hàng thương mại .
Là một mắt xích không thể thiếu trong chuỗi hoạt ñộng kinh doanh của Ngân hàng
thương mại, hoạt ñộng thanh toán quốc tế của các Ngân hàng ngày càng chứng tỏ vị trí
và vai trò quan trọng của mình. Hoạt ñộng thanh toán quốc tế không chỉ ñơn giản là lựa
chọn một phương thức thanh toán phù hợp hay sử dụng một phương tiện thanh toán
thông dụng nào ñó. Yêu cầu ñặt ra là thanh toán quốc tế phải ñược thực hiện nhanh
chóng, an toàn, chính xác và ñạt hiệu quả ñối với cả khách hàng và ngân hàng thương
mại, hay chính là chất lượng thanh toán quốc tế. Vấn ñề ñặt ra ñới với các doanh nghiệp
và Ngân hàng tham gia hoạt ñộng trên là phải theo ñuổi tốt mục tiêu “thuận tiện - hiệu
quả - an toàn”. Tuy nhiên, hiện nay hoạt ñộng thanh toán quốc tế của Ngân hàng vẫn còn
tồn tại một số hạn chế cần khắc phục
1.1.2. Căn cứ khoa học và thực tiễn
Tại Việt Nam, cùng với sự hội nhập nền kinh tế Thế giới, hoạt ñộng xuất nhập
khẩu ñã thực sự bùng nổ kéo theo sự phát triển mạnh mẽ của công tác thanh toán quốc tế
tại các Ngân hàng thương mại. Với tư cách là một nhân tố quan trọng, không thể thiếu
ñược cho sự phát triển của thương mại quốc tế, công tác thanh toán quốc tế ñã không
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
1
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
ngừng ñược ñổi mới và hoàn thiện với những phương thức thanh toán an toàn và hiệu
quả cho các bên tham gia.
Trước năm 1990, thanh toán quốc tế là nghiệp vụ ñộc quyền của Ngân hàng Ngoại
thương Việt Nam thì nay ñã trở thành một nghiệp vụ phổ biến tại nhiều ngân hàng
thương mại, mang lại nguồn thu dịch vụ lớn, nâng cao vị thế của các ngân hàng trong
quan hệ kinh tế quốc tế. Ngân hàng Thương mại cổ phần xuất nhập khẩu Việt Nam cũng
nằm trong số ñó Cần Thơ với vai trò là trung tâm kinh tế ðồng bằng sông Cửu Long, tốc
ñộ tăng trưởng kinh tế bình quân qua các năm luôn duy trì ở mức khá cao 16%. ðồng
hành cùng với sự phát triển kinh tế của tỉnh nhà là Ngân hàng Eximbank chi nhánh Cần
Thơ. Trong thời gian thực tập tại Ngân hàng, tìm hiểu về quá trình hình thành và phát
triển cũng như các hoạt ñộng chính của ngân hàng, ñặc biệt qua quá trình thực tập
chuyên ñề tại Phòng Thanh toán quốc tế, em nhận thấy rằng trong những năm gần ñây,
ngân hàng ñã ñạt ñược những thành tích ñáng kể về hoạt ñộng thanh toán quốc tế. Tuy
nhiên, trong lĩnh vực này, Ngân hàng cũng ñang còn một số vấn ñề cần giải quyết.
Nhận thức ñược tầm quan trọng của công tác thanh toán quốc tế ñối với Ngân
hàng, em ñã chọn ñề tài “Giải pháp nâng cao chất lượng thanh toán quốc tế tại
Eximbank chi nhánh Cần Thơ” làm ñề tài luận văn.
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1. Mục tiêu chung
ðề tài có mục tiêu chung là phân tích thực trạng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại
Ngân hàng Eximbank chi nhánh Cần Thơ giai ñoạn 2008-2010,qua ñó thấy ñược những
khó khăn, tồn tại riêng của ngân hàng, từ ñó luận văn ñề xuất các giải pháp nhằm nâng
cao hiệu quả thanh toán quốc tế tại Ngân hàng Eximbank Chi nhánh Cần Thơ.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể:
Mục tiêu 1: Phân tích kết quả hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại EIBCT.
Mục tiêu 2: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng ñến hoạt ñộng TTQT, ñánh giá
những thành tựu ñạt ñược cũng như những thách thức trong TTQT của EIBCT.
Mục tiêu 3: ðề xuất một vài giải pháp thích hợp nhằm mở rộng và nâng cao chất
lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại ngân hàng.
1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.3.1. Thời gian:
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
2
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
Thời gian thực hiện ñề tài: từ 1/2/2011 ñến 28/4/2011
ðề tài sử dụng số liệu hoạt ñộng TTQT từ năm 2008 ñến năm 2010
1.3.2 Không gian: chủ yếu nghiên cứu tại phòng TTQT ngân hàng Eximbank Cần
Thơ
1.3.3 ðối tượng nghiên cứu: hoạt ñộng TTQT tại Eximbank Cần Thơ
1.4 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU
a) ðề tài: “ Nghiệp vụ thanh toán quốc tế bằng phương thức tín dụng chứng từ tại
Eximbank Cần Thơ” của Võ Ngọc Thu An, sinh viên lớp ngoại thương 2 K33, trường ñại
học Cần Thơ. Nội dung chính gồm:
Phân tích kết quả hoạt ñộng thanh toán bằng phương thức tín dụng chứng từ tại
ngân hàng dựa vào doanh số của hoạt ñộng L/C, thu nhập, số lượng khách hàng cũng như
thị phần thanh toán L/C của Eximbank trên ñịa bàn Cần Thơ.
ðánh giá những thành tựu ñạt ñược cũng như những thách thức trong thanh toán
bằng phương thức tín dụng chứng từ của Eximbank Cần Thơ.
ðề xuất một vài giải pháp thích hợp nhằm mở rộng hoạt ñộng thanh toán bằng
phương thức tín dụng chứng từ tại ngân hàng.
Phương pháp phân tích là so sánh số tuyệt ñối, số tương ñối.
b) ðề tài: “ Phân tích thực trạng thanh toán quốc tế tại ngân hàng thương mại cổ
phần công thương chi nhánh Vĩnh Long” của Nguyễn Thị Xuân Mảnh lớp ngoại thương
2 K32 trường ñại học Cần Thơ. Nội dung chính gồm:
Phân tích tình hình thanh toán quốc tế tại ngân hàng TMCP công thương chi
nhánh Vĩnh Long
Phân tích các nhân tố ảnh hưởng ñến hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại ngân hàng
TMCP công thương chi nhánh Vĩnh Long.
ðề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả thanh toán quốc tế tại ngân hàng
TMCP công thương chi nhánh Vĩnh Long.
Phương pháp phân tích là so sánh số tuyệt ñối, số tương ñối.
CHƯƠNG 2
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
3
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN
2.1.1. Khái niệm thanh toán quốc tế
Thanh toán quốc tế (TTQT) là quá trình thực hiện các khoản thu và khoản chi ñối
ngoại của một nước ñối với các nước, ñể hoàn thành các mối quan hệ về kinh tế, thương
mại, hợp tác khoa học kỹ thuật, ngoại giao, xã hội giữa các nước. TTQT có thể chia
thành hai loại lớn:
TTQT có tính chất mậu dịch: ñây là các khoản thanh toán ñể phục vụ cho việc luân
chuyển sản phẩm hàng hóa, dịch vụ giữa các nước, bao gồm thanh toán xuất nhập khẩu
hàng hóa, dịch vụ vận tải, bưu chính viễn thong, tài chính ngân hàng…
TTQT phi mậu dịch: là những khoản thanh toán không liên quan ñến sự vận ñộng
của sản phẩm hàng hóa dịch vụ, mà nó góp phần thực hiện các mối quan hệ phi mậu dịch
giữa các nước với nhau, bao gồm các quan hệ về ngoại giao, xã hội, hợp tác khoa học kỹ
thuật...
Thanh toán quốc tế có một số ñặc ñiểm:
Thanh toán quốc tế liên quan ñến ñồng tiền, ñịa ñiểm, phương thức và thời gian
thanh toán: khi tiến hành hoạt ñộng thanh toán quốc tế cần xác ñịnh 5 vấn ñề quan trọng,
ñó là: ñồng tiền, ñịa ñiểm, phương tiện, phương thức và thời gian thanh toán. Lựa chọn
ñồng tiền nào là một vấn ñề quan trọng, vì không phải bất kì ñồng tiền của nước nào
cũng có khả năng thanh toán, mà ñồng tiền ñó phải mạnh, ñược các nước thừa nhận thực
hiện trong hoạt ñộng thanh toán quốc tế, tiếp ñến là lựa chọn ñồng tiền nào phù hợp với
nội dung cụ thể của hoạt ñộng thanh toán quốc tế nhằm mang lại hiệu quả (thanh toán
nhanh, hạn chế rủi ro ñến mức thấp nhất, ñáp ứng ñược lợi ích của các bên...). Do vậy
khi kí kết hợp ñồng thương mại, tín dụng hay các dịch vụ, các bên thường thống nhất về
loại ngoại tệ ñược dùng trong giao dịch là ñồng tiền của nước nhập khẩu, nước xuất khẩu
hay nước thứ ba.
Thanh toán quốc tế chủ yếu phục vụ cho kinh tế ñối ngoại: thanh toán là một khâu
quan trọng của quá trình sản xuất và lưu thông hàng hóa, cụ thể khi hoạt ñộng thanh toán
diễn ra ñồng nghĩa với việc ñảm bảo kết thúc một phần hay toàn bộ giá trị của một quá
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
4
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
trình trao ñổi hàng hóa, dịch vụ. Nếu công tác TTQT ñược tổ chức tốt thì giá trị của hàng
hóa trao ñổi và dịch vụ thực hiện giữa các chủ thể ở các quốc gia mới ñược thực hiện,
góp phần thúc ñẩy ngoại thương phát triển. TTQT trở thành một nhân tố quan trọng ñể
ñánh giá hoạt ñộng kinh tế ñối ngoại trong ñiều kiện quan hệ kinh tế ngày càng ñược mở
rộng
Gặp nhiều rủi ro do có sự biến ñộng tiền tệ: khác với thanh toán nội ñịa, TTQT
thường gặp nhiều rủi ro do có sự biến ñộng tiền tệ, sự bất ổn chính trị của một quốc gia,
do sự khác biệt về luật pháp, cơ chế chính trị, khoảng cách ñịa lí..làm hạn chế việc tìm
hiểu khả năng thanh toán của các con nợ...Do vậy, các nghiệp vụ ñảm bảo, bảo lãnh của
ngân hàng, hoạt ñộng tín dụng của các tổ chức tiền tệ, tài chính quốc tế ra ñời như là một
yếu tố không thể thiếu ñể hỗ trợ cho hoạt ñộng TTQT. Có thể khẳng ñịnh TTQT là một
mắc xích không thể thiếu trong hoạt ñộng thương mại liên hoàn của một nền kinh tế mở
và gắn kết chặt chẽ với các giao dịch thương mại quốc tế.
2.1.2. Các phương thức thanh toán quốc tế quan trọng
2.1.2.1 Khái niệm:
Phương thức TTQT trong ngoại thương là toàn bộ quá trình, ñiều kiện quy ñịnh ñể
người mua trả tiền và nhận hàng, còn người bán thì giao hàng nhận tiền theo hợp ñồng
ngoại thương thong qua hệ thống ngân hàng phục vụ.
2.1.2.2. Phương thức chuyển tiền (Remittance)
Khái niệm
Chuyển tiền là một phương thức thanh toán do người mua chủ ñộng thực hiện.
Theo ñó, người mua sẽ lập lệnh chuyển tiền (Transfer order) gửi ñến ngân hàng phục vụ
mình. Căn cứ vào lệnh chuyển tiền này, ngân hàng sẽ trích tiền trên tài khoản của người
mua ñể chuyển trả cho người thụ hưởng ở nước ngoài.
Các ñối tượng tham gia
- Người yêu cầu chuyển tiền (Remitter): ðây là người chủ ñộng trả tiền cho người
thụ hưởng bằng cách lập lệnh chuyển tiền gởi cho ngân hàng phục vụ mình.
- Người thụ hưởng: có thể là người bán, người cung ứng dịch vụ hoặc một ñơn vị
hay cá nhân có quyền hưởng thụ lệnh chuyển tiền.
- Ngân hàng của người mua (Buyer’s Bank) - Ngân hàng chuyển tiền (Remitting
Bank): ðây là ngân hàng của người mua, người yêu cầu chuyển tiền, có nhiệm vụ kiểm
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
5
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
tra tính hợp lệ. hợp pháp của lệnh chuyển tiền. Nếu ñúng thì ngân hàng này thực hiện
lệnh chuyển tiền ñi theo yêu cầu của người chuyển tiển.
- Ngân hàng của người thụ hưởng (Beneficiary’s Bank) – Ngân hàng trả tiền
(Paying Bank): ðây là ngân hàng trực tiếp trả tiền cho người thụ hưởng.
Các hình thức chuyển tiền
- Chuyển tiền bằng thư (M/T – Mail Transfer): Ngân hàng thực hiện việc chuyển
tiền bằng cách gửi thư ra lệnh cho ngân hàng ñại lý ở nước ngoài trả tiền cho người nhận.
Chuyển tiền theo hình thức này có tốc ñộ chậm, nhưng phí tổn chuyển tiền tương ñối
thấp.
- Chuyển tiền bằng ñiện (T/T – Telegraphic Transfer): Việc chuyển tiền ñược thực
hiện bằng cách ngân hàng sẽ ñiện ra lệnh cho ngân hàng ñại lý ở nước ngoài trả tiền cho
người nhận. Ngày nay, khi tham gia mạng SWIFT thì hầu hết nghiệp vụ chuyển tiền
ñược thực hiện trên mạng SWIFT.
- Chuyển tiền bằng ñiện có bồi hoàn (TTR - Telegraphic Transfer Reinbursement):
ðây là hình thức chuyển tiền bằng ñiện, nhưng nếu người hưởng lợi thực hiện không
ñúng lúc các ñiều khoản của hợp ñồng thương mại, khi có sự không phù hợp giữa chứng
từ và hàng hóa, thì ngân hàng trả tiền phải hoàn lại cho ngân hàng chuyển tiền số tiền cho
người thu hưởng, khi nhận ñược yêu cầu của ngân hàng chuyển tiền. Loại chuyển tiền
này có lợi cho người mua và ràng buộc trách nhiệm củangười bán tương ñối chặt chẽ.
Quy trình thanh toán chuyển tiền
Bước (1): Sau khi thỏa thuận ñi ñến hợp ñồng mua bán ngoại th ương, tổ chức
xuất khẩu thực hiện việc cung ứng hàng hóa, dịch vụ cho tổ chức nhập khẩu kèm theo
toàn bộ chứng từ ( vận ñơn, hóa ñơn, chứng từ hàng hóa và chứng từ có lien quan) cho tổ
chức nhập khẩu.
Bước (2): Tổ chức nhập khẩu sau khi kiểm tra chứng từ, hóa ñ ơn viết lệnh chuyển
tiền gửi ñến ngân hàng phục vụ mình. Trong ñó phải ghi rõ ràng và ñầy ñủ những nội
dung như sau:
- Tên và ñịa chỉ người xin chuyển tiền.
- Số tài khoản, ngân hàng mở tài khoản.
- Số tiền xin chuyển.
- Tên và ñịa chỉ người hưởng lợi, số tài khoản, ngân hàng, chi nhánh ở ñâu.
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
6
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
- Lý do chuyển tiền…
- ðồng thời kèm theo các chứng từ có liên quan: giấy phép nhập khẩu, hợp ñồng
mua bán ngoại thương, tờ khai hải quan…
Bước (3): Sau khi kiểm tra, nếu hợp lệ và ñủ khả năng thanh toán, Ngân hàng sẽ
trích tài khoản của ñơn vị ñể chuyển tiền gởi giấy báo nợ, giấy báo ñã thanh toán cho ñơn
vị nhập khẩu.
Bước (4): Ngân hàng chuyển tiền ra lệnh (bằng thư hay ñiện báo) cho ngân hàng
ñại lí của mình ở nước ngoài chuyển trả cho người nhận tiền.
Bước (5): Ngân hàng ñại lí chuyển tiền cho người hưởng lợi (trực tiếp hoặc gián
tiếp thông qua ngân hàng khác) và gửi giấy báo ñó cho ñơn vị.
Nhận xét
Phương thức này có ưu ñiểm: Việc sử dụng ñơn giản không ñòi hỏi cao về mặt
nghiệp vụ, chi phí chuyển tiền thấp hơn các phương thức khác. Trong phương thức thanh
toán chuyển tiền, ngân hàng chỉ là trung gian trong việc thực hiện thanh toán theo ủy
nhiệm ñể hưởng một khoản phí mà không chịu trách nhiệm gì cả. Do ñó việc trả tiền phụ
thuộc vào thiện chí của người mua. Ngược lại nếu người mua chuyển tiền trước không có
gì ñảm bảo chắc chắn rằng người bán sẽ giao hàng và giao hàng ñúng hạn. Chính vì thế
pương thức này ñược sử dụng phổ biến cho những món thanh toán nhỏ, thanh toán trong
lĩnh vực phi mậu dịch hoặc chỉ áp dụng cho những ñối tác có uy tín trong xuất nhập
khẩu.
2.1.2.3. Phương thức thanh toán nhờ thu (Collection of Payment)
Khái niệm
Nhờ thu là phương thức thanh toán mà nhà xuất khẩu sau khi ñã cung cấp hàng
hóa hay dịch vụ, sẽ lập bộ chứng từ thah toán rồi gửi ñến ngân hàng phục vụ mình ñể
nhờ thu hộ tiền từ nhà nhập khẩu.
ðặc ñiểm
Trong phương thức nhờ thu, các ngân hàng tham gia chỉ với vai trò người cung cấp
dịch vụ thu hộ, họ chỉ có nhiệm vụ thực hiện theo những chỉ dẫn của nhà xuất khẩu ñã
ghi trong lệnh nhờ thu. Do ñó, việc thanh toán phụ thuộc phần lớn vào thiện chí của nhà
nhập khẩu. Kể cả trường hợp nhà xuất khẩu ñã gửi hàng ñi, hoàn toàn ñúng với ñiều
khoản của hợp ñồng, thì nhà nhập khẩu vẫn có thể từ chối vì nhiều lý do (như không có
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
7
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
tiền thanh toán, thay ñổi phương án kinh doanh…). Trong trường hợp ñó khó khăn và rủi
ro sẽ xảy ra ñối vói nhà xuất khẩu.
Các ñối tượng tham gia
- Nhà xuất khẩu (Exporter): là người giao chỉ thị nhờ thu cho ngân hàng. Và phải
chịu mọi phí tổn nhờ thu do ngân hàng thực hiện.
- Ngân hàng bên xuất khẩu (Exporter’s Bank) – Ngân hàng ủy thác (Principal
Bank): có nhiệm vụ tiếp nhận BCT của nhà xuất khẩu, và chuyển BCT này ñến ngân
hàng phục vụ nhà nhập khẩu, ñể thu tiền theo hướng dẫn ñã ghi trong lệnh nhờ thu.
- Nhà nhập khẩu (Importer): có trách nhiệm trực tiếp trả tiền khi BCT ñã ñược gửi
ñến và ñã nhận ñược bản sao BCT ñể kiểm tra ñối chiếu.
- Ngân hàng bên nhập khẩu (Importer’s Bank) – Ngân hàng thu hộ (Collection
Bank): có nhiệm vụ tiếp nhận BCT từ ngân hàng bên xuất khẩu gửi ñến, xuất trình hối
phiếu và BCT cho người nhập khẩu ñể yêu cầu trả tiền. Sau ñó, ngân hàng này thực hiện
việc thu hộ tiền theo ủy nhiệm của nhà xuất khẩu.
Các loại nhờ thu
Nhờ thu trơn (Clean Collection)
Khái niệm:
Nhờ thu trơn là phương thức thanh toán trong ñó nhà xuất khẩu sau khi giao hàng
cho nhà nhập khẩu, sẽ gửi luôn BCT cho nhà nhập khẩu. Sau ñó nhà xuất khẩu chỉ cần
lập hối phiếu gửi cho ngân hàng của minh ñể ủy nhiệm việc thu tiền mà không kèm theo
BCT.
Nhận xét
Phương thức này có nhiều rủi ro cho cả người bán và người mua do ngân hàng chỉ
ñóng vai trò trung gian, thu ñược hay không ngân hàng cũng thu thủ tục phí, ngân hàng
không chịu trách nhiệm nếu bên nhập khẩu không chịu thanh toán hoặc hàng gửi ñến nhà
nhập khẩu không phù hợp. Vì thế, nhờ thu trơn chỉ nên áp dụng trong những trường hợp:
người bán và người mua có quan hệ thường xuyên, tin cậy lẫn nhau hoặc giữa nội bộ các
công ty liên doanh với nhau, giữa công ty mẹ với công ty con, hoặc dung ñể thanh toán
cho các hợp ñồng giá trị nhỏ, cước phí vận tải, bảo hiểm, hoa hồng…
Nhờ thu kèm chứng từ
Khái niệm
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
8
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
ðây là phương thức mà nhà nhập khẩu sau khi cung cấp hàng hóa hay dịch vụ, sẽ
lập BCT thanh toán và hối phiếu nhờ ngân hàng thu hộ tiền. Ngân hang thu hộ thay mặt
nhà xuất khẩu khống chế BCT chỉ khi nào nhà nhập khẩu ñồng ý thanh toán hoặc chấp
nhận thanh toán hối phiếu thi ngân hàng mới giao BCT bản gốc ñể làm cơ sở nhận hàng.
Nhận xét
Nhờ thu kèm chứng từ có ñiều kiện ràng buộc tương ñối chặt chẽ so với nhờ thu
trơn. ðó là:
ðối với người xuất khẩu: phải thực hiện việc gửi hàng ñúng với các khoản của
hợp ñồng ñã ký. Nếu không sẽ bị từ chối thanh toán.
ðối với người nhập khẩu: chỉ có thể nhận ñược BCT bản gốc ñể nhận hang khi ñã
thực hiện việc trả tiền hoặc chấp nhận trả tiền.
Như vậy, sử dụng phương thức thanh toán nhờ thu kèm chứng từ quyền lợi của bên
xuất khẩu ñược ñảm bảo cao hơn, không bị mất hàng nếu bên nhập khẩu không thanh
toán.
Quy trình thanh toán nhờ thu kèm chứng từ:
Bước 1: Căn cứ vào HðMBNT ñược ký kết giữa hai bên ñợn vị, tổ chức xuất
khẩu thực hiện nghiệp vụ gởi hàng sang nước nhập khẩu.
Bước 2: Trên cơ sở gởi hàng ñi, tổ chức xuất khẩu ký phát hối phiếu ñòi tiền tổ
chức nhập khẩu kèm theo bộ chứng từ hàng hóa gởi ñến ngân hàng phục vụ mình ñể nhờ
thu hộ.
Bước 3: Ngân hàng nhờ thu gởi hối phiếu, bộ chứng từ hàng hóa, kèm theo thư ủy
nhiệm gởi ngân hàng ñại lý nước nhập khẩu ñể nhờ thu hộ tiền.
Bước 4: Ngân hàng ñại lý sau khi kểm tra, giữ lại toàn bộ chứng từ còn hối phiếu
gởi cho tổ chức nhập khẩu yêu cầu thanh toán kèm theo hóa ñơn.
Bước 5: Tùy thời gian thanh toán, chia thành 2 trường hợp:
Nếu nhờ thu trả tiền giao chứng từ (D/P – Documents against payment) thì tổ
chức nhập khẩu phải trả tiền thanh toán ngay, ngân hàng mới giao bộ chứng từ.
Nếu là nhờ thu chấp nhận trả tiền giao chứng từ (D/A – Documents against
acceptance) thì tổ chức nhập khẩu chỉ cần ký chấp nhận lên hối phiếu, ngân hàng sẽ giao
bộ chứng từ.
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
9
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
Bước 6: Ngân hàng ñại lý chuyển giao chứng từ hàng hóa cho tổ chức nhập khẩu
ñể nhận hàng (ngân hàng ñã nhận ñược sự ñồng ý thanh toán).
Bước 7: Ngân hàng ñại lý thực hiện các bút toán chuyển tiền và gởi giấy báo có
hoặc hối phiếu ñã chấp nhận về ngân hàng nhờ thu bên xuất khẩu hoặc thông báo từ chối
thanh toán của tổ chức nhập khẩu.
Bước 8: Ngân hàng tiến hành thanh toán cho tổ chức xuất khẩu hoặc chuyển hối
phiếu ñã chấp nhận hoặc thông báo về sự từ chối thanh toán của bên nhập khẩu.
2.1.2.4. Phương thức thanh toán tín dụng chứng từ (Letter of Credit)
Khái niệm:
Phương thức thanh toán tín dụng chứng từ (còn gọi là thanh toán bằng L/C) là
phương thức thanh toán phổ biến và quan trọng trong giao dịch thương mại hiện nay. Bởi
vì phương thức này vừa ñảm bảo cho người bán thu ñược tiền một cách chắc chắn (vì có
sự bảo lãnh của ngân hàng), vừa ñảm bảo cho người mua nhận ñược hàng hóa, dịch vụ
phù hợp với số tiền mà minh ñã thanh toán một cách kịp thời.
Phương thức thanh toán tín dụng chứng từ là phương thức thanh toán trong ñó một
ngân hàng (NH mở L/C) sẽ phát hành một thư bảo hành một thư bảo lãnh dưới dạng tín
dụng thư (L/C) theo yêu cầu của người nhập khẩu, ñể cam kết với nhà xuất khẩu là sẽ trả
tiền, hoặc chấp nhận hối phiếu do người này ký phát nếu nhà xuất khẩu thực hiện ñúng
các ñiều khoản ñã ghi trong tín dụng ñồng thời xuất trình một BCT thanh toán ñầy ñủ,
ñúng hạn theo qui ñịnh của L/C.
Các bên tham gia
- Người yêu cầu mở thư tín dụng L/C (Applicant): là người mua, nhà nhập khẩu.
- Ngân hàng phát hành L/C (Issuing Bank): Ngân hàng ñại diện của nhà nhập
khẩu ñược phép thực hiện các nghiệp vụ ngân hàng quốc tế.
- Người hưởng lợi (Beneficiary): người xuất khẩu, ñược ngân hàng phát hành L/C
cam kết trả tiền hoặc chấp nhận trả tiền
- Ngân hàng thông báo (Advising Bank): là ngân hàng tiếp nhận L/C từ ngân hàng
phát hành L/C gửi ñến và có nhiệm vụ thông báo cho người xuất khẩu thường là ngân
hàng ñại lý của ngân hàng mở thư tín dụng ở nước người hưởng lợi.
Ngoài ra, còn có thể có các ngân hàng tham gia trong phương thức thanh toán này như
sau:
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
10
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
- Ngân hàng xác nhận (Confirming Bank): ñây là ngân hàng theo chỉ ñịnh của
người xuất khẩu ñể tiến hành xác nhận L/C và cam kết trách nhiệm thanh toán cho người
xuất khẩu nếu ngân hàng phát hành L/C không ñủ khả năng thanh toán.
- Ngân hàng thanh toán (Paying Bank): ñược ngân hàng phát hành L/C chỉ ñịnh
ñứng ra trả tiền thay cho người hưởng lợi. Nếu không có ngân hàng nào ñược chỉ ñịnh
ñứng ra thanh toán, thì ngân hàng phát hành L/C ñồng thời là ngân hàng thanh toán.
Thứ tín dụng
Khái niệm
Thư tín dụng (L/C) là một văn bản cam kết trả tiền có ñiều kiện, do một ngân hàng
(ngân hàng phát hành) ký phát hành cho người xuất khẩu (người hưởng lợi nói chung) ñể
cam kết trả tiền hoặc chấp nhận trả tiền cho người xuất khẩu, nếu người xuất khẩu thực
hiện ñúng các ñiều kiện ñã nêu trong thư tín dụng, và ñược minh chứng bằng một BCT
hợp lệ hợp pháp và ñược xuất trình ñúng hạn
Thư tín dụng ñược phát hành theo yêu cầu của người nhập khẩu. Như vậy L/C là
một thư bảo lãnh của ngân hàng. Người nhập khẩu muốn ñược ngân hang bảo lãnh phải
thỏa mãn những ñiều kiện nhất ñịnh do ngân hàng phát hành quy ñịnh, còn ngân hàng
phát hành L/C là người ñứng ra trả tiền thay cho người nhập khẩu.
Nội dung
Thư tín dụng do các ngân hàng phát hành, có thể sử dụng mẫu khác nhau, nhưng
thông thường có nhưng nội dung cơ bản sau:
- Tên và ñịa chỉ của ngân hàng phát hành L/C.
- Tên và ñịa chỉ của ngân hàng thông báo L/C.
- Tên và ñịa chỉ của một số ngân hàng có liên quan (ngân hàng xác nhận, ngân
hàng thanh toán…).
- Tên và ñịa chỉ của người yêu cầu mở L/C.
- Tên và ñịa chỉ của người hưởng lợi.
- Số hiệu L/C, ñịa ñiểm, ngày mở L/C:
Số hiệu L/C: mỗi L/C ñều có số hiệu riêng dung ñể ghi vào các chứng từ thanh
toán và là cơ sỏ ñể trao ñổi thư từ, ñiện tín khi thực hiện L/C.
ðịa ñiểm: là ñịa ñiểm mà ngân hàng viết cam kết trả tiền cho nhà xuất khẩu, có ý
nghĩa quan trọng là nơi lựa chọn nguồn luật ñể giải quyết những tranh chấp xảy ra.
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
11
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
Ngày mở L/C: ngày bắt ñầu phát sinh sự cam kết của ngân hàng mở L/C với nhà
nhập khẩu, là ngày chính thức chấp nhận ñơn xin mở L/C của nhà nhập khẩu, là ngày bắt
ñầu thời hạn hiệu lực của L/C.
- Loại thư tín dụng: có nhiều loại L/C nên cần phải ghi rõ L/C thuộc loại gì. Theo
UCP 500, nếu không ghi rõ L/C loại gì thì ñược coi là L/C không thể hủy ngang.
- Thời hạn hiệu lực của L/C: ñược tính từ ngày mở L/C cho ñến ngày hết hiệu lực
thanh toán L/C. Thời hạn hiệu lực L/C là thời hạn cuối cùng cho việc xuất trình BCT ñể
ñược thanh toán hoặc chấp nhận.
- Thời hạn trả tiền của L/C: là trả tiền ngay hay trả sau bằng hối phiếu. Nếu trả sau
bằng hối phiếu có kỳ hạn thì thời hạn trả tiền ñược tính kể từ ngày chấp nhận hối phiếu.
- Thời hạn giao hàng: ñược ghi trong L/C và do hợp ñồng mua bán quy ñịnh.
- Số tiền của L/C.
- Tên hàng, quy cách, phẩm chất, giá ñơn vị, bao bì ñóng gói, số lượng, trọng
lượng…
- Phương tiện vận chuyển.
- Phương thức vận chuyển.
- Danh mục và số lượng các loại chứng từ mà nhà xuất khẩu phải xuất trình.
- Những ñiều khoản của ngân hàng mở L/C, ngân hàng thanh toán…
- Những quy ñịnh ñặc biệt khác (nếu có).
- Lời cam kết, chữ ký và con dấu của ngân hàng phát hành L/C nếu mở L/C bằng
thư hoặc mật mã nếu L/C mở bằng ñiện báo.
Quy trình thực hiện phương thức tín dụng chứng từ:
Bước 1: Nhà xuất khẩu và nhà nhập khẩu ký kết hợp ñồng thương mại với ñiều
khoản thanh toán theo phương thức TDCT.
Bước 2: Nhà nhập khẩu, căn cứ hợp ñồng thương mại, lập ñơn xin mở L/C và gửi
cho ngân hàng mở L/C yêu cầu ngân hàng mở L/C cho người xuất khẩu hưởng tại ngân
hàng phục vụ mình.
Bước 3: Căn cứ nội dung ñơn xin mở tín dụng thư, nếu ñáp ứng yêu cầu, ngân
hàng phát hành sẽ lập L/C và phát hành tín dụng thư cho người thụ hưởng thong qua
ngân hàng ñại lý của mình ở nước người xuất khẩu.
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
12
SVTH: Bùi Thu Thảo
Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt ñộng thanh toán quốc tế tại Eximbank Cần Thơ
Bước 4: Khi nhận ñược yêu cầu thông báo L/C, ngân hàng thông báo sẽ thông báo
và chuyển L/C cho người xuất khẩu.
Bước 5: Người xuất khẩu sau khi kiểm tra L/C, nếu chấp nhận nội dung L/C ñã
mở thì giao hàng, nếu không thì ñề nghị ngân hàng phát hành tu chỉnh lại tín dụng thư.
Bước 6: Sau khi giao hàng hóa, người xuất khẩu lập bộ chứng từ thanh toán theo
quy ñịnh của L/C, và thông qua ngân hàng thông báo người xuất khẩu xuất trình bộ
chứng từ cho ngân hàng phát hành ñể yêu cầu ñược thanh toán tiền.
Bước 7: Ngân hàng phát hành kiểm tra bộ chứng từ thanh toán, nếu phù hợp với
quy ñịnh trong L/C thì tiến hành trả tiền (hoặc chấp nhận). Nếu không phù hợp ngân
hàng từ chối thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán thông qua ngân hàng thông báo.
Bước 8: Ngân hàng phát hành giao bộ chứng từ thanh toán cho người nhập khẩu
và yêu cầu thanh toán bồi hoàn.
Bước 9: Người nhập khẩu kiểm tra bộ chứng từ, nếu thấy phù hợp với những ñiều
quy ñịnh của tín dụng thư thì hoàn trả tiền cho ngân hàng, nếu thấy không phù hợp có
quyền từ chối trả tiền cho ngân hàng.
Nhận xét
Phương thức thanh toán này có sự tham gia của ngân hàng với tư cách là người
cam kết, do ñó ñảm bảo quy trình thanh toán ñược tiến hành trôi chảy thuận tiện và ñảm
bảo ñược cho cả người xuất khẩu và nhập khẩu.
Phương thức thanh toán L/C có thể áp dụng trong mọi trường hợp. Tuy nhiên,
những trường hợp thường áp dụng phương thức này là:
Giữa người xuất khẩu và người nhập khẩu chưa quen biết, quan hệ kinh tế thương
mại chưa thường xuyên.
- Sự tin cậy lẫn nhau giữa người xuất khẩu và người nhập khẩu chưa cao.
- Giá trị giao dịch thương mại lớn và hàng hóa phải giao nhiều lần, nhiều ñợt.
BẢNG 1: NHỮNG YẾU TỐ RỦI RO TRONG CÁC PHƯƠNG THỨC TTQT
Phương
thức thanh
toán
Thời ñiểm
thanh toán
GVHD: Phạm Lê ðông Hậu
Thời ñiểm
nhà NK nhận
ñược hàng
13
Rủi ro về phía
xuất khẩu
Rủi ro về
phía nhập
khẩu
SVTH: Bùi Thu Thảo
