MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG XUẤT NHẬP KHẨU TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG KHU VỰC ĐỐNG ĐA

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG
XUẤT NHẬP KHẨU TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CÔNG
THƯƠNG KHU VỰC ĐỐNG ĐA
3.1. PHƯƠNG HƯỚNG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG XUẤT NHẬP KHẨU CỦA
NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG ĐỐNG ĐA.
3.1.1. Mục tiêu.
- Từng bước đẩy mạnh hoạt động cho vay xuất khẩu, coi đây là hoạt động mũi
nhọn trong năm 2002 và những năm tiếp theo, với nguyên tắc hoạt động phải mang
tính khoa học, thận trọng, bài bản và có hiệu quả. Lựa chọn điểm đột phá là ngành
hàng, gắn ngành hàng với các Tổng công ty có tiềm năng xuất khẩu.
- Tích cực tìm hiểu (gắn xuất khẩu với nhập khẩu) có chọn lọc kỹ lưỡng các
dự án đầu tư có hiệu quả của các doanh nghiệp làm ăn có uy tín để cho vay bằng
nguồn vốn trong nước để tiếp tục hạn chế nợ quá hạn, đưa nợ quá hạn xuống dưới
2% tránh tình trạng không thu hồi được nợ theo kế hoạch.
- Đẩy mạnh các hoạt động tín dụng khác phục vụ cho việc tài trợ xuất khẩu
trực tiếp như hàng xuất khẩu để trả nợ của Chính phủ, hàng đổi hàng, nghiệp vụ
mua bán nợ.
- Duy trì phát triển tốt mối quan hệ hợp tác với các Ngân hàng nước ngoài để
thu xếp nguồn vốn tài trợ, sử dụng các dịch vụ Ngân hàng và học hỏi kinh nghiệm
về các nghiệp vụ ngân hàng quốc tế.
- Đảm bảo đủ nội lực để tạo đà cho bước nhảy vọt của hoạt động tín dụng xuất khẩu
bên cạnh việc duy trì và phát triển hoạt động tài trợ nhập khẩu và các dịch vụ ngân
hàng quốc tế.
3.1.2. Các mặt hoạt động cụ thể
1* Đối với hoạt động tín dụng xuất khẩu
- Rà soát lại các Bộ, Tổng công ty đã và chưa có quan hệ tín dụng với Chi
nhánh xem xét mức độ quan hệ tín dụng của từng Tổng công ty hiện nay (với Chi
nhánh và các NHTM khác) để phát triển và thiết lập quan hệ tín dụng, dịch vụ
ngân hàng. Đặc biệt chú trọng các Tổng công ty có tiềm năng về xuất khẩu.
- Mở rộng tiếp thị, làm việc trực tiếp với các Tổng công ty có tiềm năng về
xuất khẩu như TCT than, TCT chè, TCT cà phê, TCT lương thực, TCT dệt may,

TCT da giầy, TCT cao su, TCT thuỷ tinh gốm sứ, TCT rau quả, TCT lâm nghiệp,
TCT chăn nuôi, TCT xuất nhập khẩu nông sản và thực phẩm chế biến, TCT máy
và phụ tùng, TCT thiết bị ytế, TCT dược, các TCT của Bộ thuỷ sản). Cố gắng tối
đa để phục vụ nhu cầu vay vốn và các dịch vụ ngân hàng của các Tổng công ty
này.
Trên cơ sở ban hành Quy chế tạm thời về cho vay tài trợ hàng xuất, trước mắt
tập trung triển khai tại một số chi nhánh, địa bàn trọng điểm kết hợp với Tổng công
ty có tiềm năng xuất khẩu, trên nguyên tắc thận trọng, đảm bảo an toàn về vốn,
mua lại được ngoại tệ, tăng số lượng giao dịch xuất khẩu qua Ngân hàng Công
thương Đống Đa, nhằm nâng cao uy tín Ngân hàng Công thương Đống Đa trên thị
trường quốc tế. Phấn đấu năm 2002 Tổng doanh số cho vay xuất khẩu của toàn hệ
thống tập trung vào 8 nhóm mặt hàng chính là cà phê, gạo, hạt có dầu, hải sản, may
mặc, giầy dép, chè, cao su….
2* Đối với hoạt động tín dụng nhập khẩu:
- Tiếp tục đẩy mạnh hoạt động này bằng việc tích cực tìm kiếm, lựa chọn
khách hàng, dự án đầu tư có hiệu quả thông qua các kênh thông tin như các ngân
hàng nước ngoài có quan hệ, các chi nhánh, các Bộ, các Tổng công ty; gắn tín
dụng nhập khẩu với tín dụng xuất khẩu.
- Nghiên cứu để triển khai thí điểm việc cho vay bằng đồng EURO đối với
một vài dự án.
- Đối với số dư nợ năm 2001, với phương châm tích cực phối hợp với các chi
nhánh để đảm bảo thu nợ đầy đủ, đúng hạn, giải quyết kịp thời các phát sinh, cố
gắng hạn chế tối đa nợ quá hạn. Đồng thời thực hiện rút vốn theo đúng tiến độ của
dự án và trả nợ đối với các ngân hàng nước ngòi theo đúng các hợp đồng đã kí.
- Nghiên cứu nhu cầu thực tế của các doanh nghiệp để có cơ sở làm việc với
các ngân hàng nước ngoài, chủ động tìm kiếm khách hàng trong nước có hoạt động
sản xuất kinh doanh với nước ngoài để giới thiệu và hợp tác với Ngân hàng liên
doanh nhằm mở rộng và nâng cao chất lượng tín dụng xuất nhập khẩu của chi
nhánh Ngân hàng Công thương khu vực Đống Đa.
3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM GÓP PHẦN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN

DỤNG XUẤT NHẬP KHẨU TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG
ĐỐNG ĐA
Để tiếp tục phát triển một cách vững chắc và ngày càng đóng góp nhiều hơn
cho sự nghiệp phát triển đất nước, Ngân hàng Công thương Đống Đa còn rất nhiều
việc cần phải làm. Và một mục tiêu quan trọng mà Ngân hàng Công thương Đống
Đa cần phải đạt được là nâng cao hơn nữa chất lượng tín dụng nói chung và chất
lượng tín dụng xuất nhập khẩu nói riêng của toàn hệ thống. Qua thời gian thực tập
và nghiên cứu về hoạt động tín dụng xuất nhập khẩu tại Ngân hàng Công thương
Đống Đa với những hiểu biết về thực trạng và nguyên nhân của những hạn chế
trong hoạt động này như phân tích ở trên, tôi xin mạnh dạn đưa ra một số giải pháp
nhằm góp phần nâng cao chất lượng tín dụng xuất nhập khẩu của Ngân hàng trong
những năm tới. Các giải pháp đó bao gồm:
3.2.1. Đẩy mạnh đa dạng hoá nguồn vốn cho xuất nhập khẩu
Trong những năm qua mặc dù Ngân hàng Công thương Đống Đa đã thực
hiện huy động vốn bằng nhiều hình thức khác nhau tuy nhiên, đối với hoạt động
xuất nhập khẩu còn có một số hình thức huy động mà Ngân hàng chưa thực sự
quan tâm khai thác như:
- Tham gia đồng tài trợ cho các dự án xuất nhập khẩu với các ngân hàng nước
ngoài để khai thác những nguồn vốn với chi phí thấp.
- Sử dụng hình thức tái tài trợ bằng đồng EURO của các nước theo cơ chế
Ngân hàng Công thương Đống Đa vay ngắn hạn 3 tháng hoặc 6 tháng dưới hình
thức quay vòng của các Ngân hàng nước ngoài với lãi suất ngắn hạn sau đó cho
vay lại các doanh nghiệp xuất nhập khẩu trong nước với lãi suất chênh lệch.
- Sử dụng nguồn vốn ODA tạm thời nhàn rỗi để cho vay ngắn hạn xuất nhập
khẩu.
Đây là những nguồn vốn nước ngoài rất có ý nghhĩa đối với hoạt động tín
dụng xuất nhập khẩu bởi nó gắn với hoạt động ngân hàng quốc tế và quan hệ chặt
chẽ với hoạt động tài trợ cho xuất nhập khẩu của Ngân hàng. Để khai thác được
các nguồn vốn này thì Ngân hàng cần phải:
+ Không ngừng nâng cao uy tín trong quan hệ vay trả với nước ngoài, trả lãi

và gốc đúng hạn.
+ Tiếp tục mở rộng quan hệ với các tổ chức tài chính tiền tệ quốc tế trên cơ
sở phát triển các mối quan hệ cũ và xúc tiến những mối quan hệ mới.
Bên cạnh khai thác các nguồn mới nói trên ngân hàng cũng cần tiếp tục đẩy
mạnh các hình thức huy động truyền thống trong và ngoài nước như : nhận tiền
gửi, tiền tiết kiệm, phát hành kì phiếu và trái phiếu,...
Ngân hàng cần bố trí một lượng vốn phù hợp cho hoạt động tín dụng xuất nhập
khẩu.
3.2.2.Tăng cường công tác tổ chức, đào tạo nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ ngân
hàng.
Hoạt động tín dụng xuất nhập khẩu gắn thuộc nghiệp vụ Ngân hàng quốc tế
nên khá phức tạp và đòi hỏi về trình độ cán bộ tín dụng cao hơn. Thực tế ở Ngân
hàng Công thương Đống Đa cho thấy thường thì một cán bộ phải mất tối thiểu hơn
một năm mới có khả năng nắm và triển khai công việc của hoạt động tín dụng xuất
nhập khẩu. Để các cán bộ có thể vừa nghiên cứu vừa triển khai công việc thì ngoài
sự hiểu biết về hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu và các kiến thức kinh tế liên
quan họ còn phải thông thạo ngoại ngữ, vi tính. Để nâng cao chất lượng tín dụng
xuất nhập khẩu, việc tăng cường đào tạo nâng cao trình độ cho cán bộ tín dụng
xuất nhập khẩu là đòi hỏi cấp thiết. Cụ thể là Ngân hàng Công thương Đống Đa
cần tạo điều kiện cho cán bộ tham gia các chương trình đào tạo về những mặt sau:
- Ngoại ngữ ngoại thương, các chương trình sử dụng vi tính liên quan đến
công việc.
- Các khoá học về qui chế, yêu cầu và hướng dẫn thực hiện hoạt động tín
dụng quốc tế.
- Các khoá học về thẩm định dự án, phân tích tín dụng, ứng dụng Marketing
vào hoạt động Ngân hàng.
- Các khoá học về qui chế tổ chức và các vấn đề liên quan đến hoạt động
thương mại, kinh tế quốc tế.
- Các vấn đề có liên quan đến đồng tài trợ, tài trợ cho dự án bằng đồng
EURO...

- Tham gia trao đổi hoạt động nghiệp vụ xuất nhập khẩu với các chuyên gia
trong lĩnh vực này của các Ngân hàng trong nước và quốc tế có quan hệ với
Ngân hàng Công thương Đống Đa. Nếu có điều kiện thì nên cử một số cán
bộ sang đào tạo ở nước ngoài.
3.2.3. Thực hiện đa dạng hoá khách hàng và các hình thức tín dụng xuất nhập khẩu
Trong cơ cấu tín dụng xuất nhập khẩu của Ngân hàng Công thương Đống Đa,
cho vay đối với các Doanh nghiệp Nhà nước vẫn chiếm tỉ trọng cao. Để nâng cao
được chất lượng thì Ngân hàng cần thiết phải đa dạng hoá khách hàng bởi vì đây là
việc làm có liên quan chặt chẽ đến khả năng phòng chống rủi ro tín dụng . Hơn thế,
đa dạng hoá khách hàng sẽ đem lại cho Ngân hàng Công thương Đống Đa một thị
trường rộng hơn trong hoạt động tín dụng và qua đó tăng trưởng được tín dụng,
nâng cao được lợi nhuận cho ngân hàng đồng thời đáp ứng tốt hơn nhu cầu thiếu
vốn của các thành phần kinh tế khác đặc biệt là các cơ sở thu mua xuất khẩu nhỏ.
Đối với Ngân hàng Công thương Đống Đa việc đa dạng hoá khách hàng theo
thành phần kinh tế phải gắn liền với đa dạng khách hàng theo ngành hàng. Chẳng
hạn với các ngành hàng như điện tử, xe máy, ôtô... Đây là những ngành hàng có
nhiều triển vọng mà chi nhánh còn bỏ ngỏ. Trong thời gian tới chi nhánh nên tiến
hành tham gia vào các ngành hàng này.
Cùng với việc đa dạng hoá khách hàng chi nhánh cũng cần phải tiến hành mở
rộng các hình thức tín dụng xuất nhập khẩu.
Những năm qua hoạt động tín dụng nhập khẩu của ngân hàng đã phát triển
khá mạnh. Tuy nhiên, về hình thức còn đơn điệu, làm hạn chế khả năng đáp ứng
nhu cầu của khách hàng. Bên cạnh đó hoạt động tài trợ xuất khẩu lại chưa được
quan tâm đúng mức dẫn đến doanh số thấp, hình thức cổ điển. Vì vậy với phương
hướng lấy tín dụng xuất khẩu làm trọng tâm và kết hợp giữa tín dụng xuất khẩu và
nhập khẩu, nhằm nâng cao chất lượng tín dụng xuất nhập khẩu thì trong giai đoạn
tới việc xem xét mở rộng các hình thức tín dụng cho xuất khẩu cũng như nhập
khẩu là đòi hỏi cấp thiết đối với Ngân hàng Công thương Đống Đa .
3.2.4. Thực hiện nghiêm các biện pháp phòng ngừa rủi ro, hạn chế nợ quá hạn.
Công việc đầu tiên để thực hiện ngăn ngừa rủi ro là Ngân hàng phải củng cố

mạng lưới thu thập và xử lí thông tin khách hàng để nâng cao được chất lượng của
công tác thẩm định dự án. Ngân hàng cần liên hệ thường xuyên với khách cũng
như các cơ quan quản lí khách hàng (các Bộ, các Tổng công ty..) để có được những
thông tin chính xác về thực trạng kinh doanh hiện tại của khách hàng, khả năng
phát triển trong tương lai của họ lấy đó là một cơ sở quan trọng nhất để ra quyết
định cấp tín dụng.
Trong thẩm định dự án phải chú trọng đến năng lực pháp lí của người vay và
đặc biệt là kế hoạch về khả năng sinh lời của dự án, kế hoạch trả nợ trên cơ sở gắn
những yếu tố về chi phí thu nhập của dự án với các yếu tố tương đương trên thị
trường và xu hướng biến động của chúng trong tương lai. Ngoài ra, với những
khách hàng mới cũng cần có sự đảm bảo của cơ quan chủ quản( Tổng công ty,
Bộ...) hay sử dụng tài sản cầm cố. Tuy nhiên, không quá coi trọng vào tài sản thế
chấp.
Tiếp đến Ngân hàng phải tiến hành phân định cán bộ tín dụng theo dõi tình
hình sử dụng vốn trong suốt dự án chứ không chỉ chú trọng ở riêng giai đoạn đầu
như hiện nay.
Về quản lí thu nợ và xử lí nợ quá hạn: Ngân hàng và khách hàng phải xác
định lịch trả nợ phù hợp với lịch thu được lợi nhuận từ hoạt động của khách, tránh
gây căng thẳng về vốn cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó cần qui định chặt chẽ về
việc yêu cầu doanh nghiệp mở tài khoản tại Ngân hàng để thuận lợi thu nợ.
Ngân hàng cần phát hiện sớm các khoản cho vay có dấu hiệu bị đe doạ thông
qua các dấu hiệu như: Doanh nghiệp chậm chễ trong việc nộp báo cáo tài chính,
báo các kết quả hoạt động kinh doanh; có dấu hiệu trốn tránh sự kiểm tra của Ngân
hàng ; số dư tiền mặt giảm; gia tăng bất thường về hàng tồn kho hoặc các khoản nợ
thương mại, hoàn trả nợ và lãi chậm... để chủ động tìm biện pháp xử lí chứ không
nên trông chờ vào doanh nghiệp. Cụ thể :
- Cán bộ Ngân hàng có thể cho lời khuyên hoặc cố vấn cho khách hàng trong
tiêu thụ sản phẩm, thu nợ khách hàng của doanh nghiệp.
- Tăng thêm vốn cho doanh nghiệp thông qua các hình thức như: mở rộng cho
vay tín chấp. Hay là, Ngân hàng có thể cho vay thêm hợp đồng tín dụng với khác

trên cơ sở có người đứng ra bảo lãnh.
- Đề nghị doanh nghiệp huy động vốn từ bên ngoài thông qua các hình thức
như cổ phiếu, trái phiếu.
- Đối với các khoản cho vay mà sau khi phát hiện và thực hiện các biện pháp
hỗ trợ vẫn không có tác dụng dẫn đến nợ quá hạn, nợ khó đòi khi đó Ngân hàng
cần phải thực hiện các biện pháp về khai thác và thanh lí.
+ Biện pháp khai thác: Ngân hàng có thể gia hạn hợp đồng tín dụng, giảm qui
mô hoàn trả trước mắt hoặc có thể dãn nợ cho các doanh nghiệp. Các hình thức này
chỉ nên áp dụng với các doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất kinh doanh, có thu
nhập có khả năng trả nợ; có ý thức trả nợ, trong quá trình vay đã trả được một phần
nợ gốc và lãi; doanh nghiệp phải có tài sản cầm cố thế chấp dễ phát mại.