Phân tích báo cáo tài chính tại công ty cổ phần đầu tư f i t
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (874.06 KB, 101 trang )
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
PHAN THỊ HÒA
PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƢ F.I.T
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH
Hà Nội – 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
PHAN THỊ HÒA
PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƢ F.I.T
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
Mã số: 60 34 01 02
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC
XÁC NHẬN CỦA
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN
XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CHẤM LUẬN VĂN
TS. TRẦN ĐỨC VUI
PGS.TS. TRẦN ANH TÀI
Hà Nội – 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan:
Bản luận văn thạc sỹ “ Phân tích báo cáo tài chính của Công ty Cổ phần F.I.T
” là công trình nghiên cứu thực sự của cá nhân tôi, đƣợc thực hiện trên cơ sở nghiên
cứu, áp dụng lý thuyết, kinh nghiệm thực tiễn và dƣới dự hƣớng dẫn khoa học của
TS. Trần Đức Vui – Khoa Quản trị kinh doanh – ĐH QGHN
Tôi xin cam đoan các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn là trung thực và
chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Một lần nữa, tôi xin khẳng định về sự trung thực của lời cam kết trên.
Hà Nội, Ngày 10 tháng 08 năm 2016
Tác giá luận văn
Phan Thị Hòa
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của TS. Trần Đức Vui đã rất tận tình
hƣớng dẫn cho tôi trong quá trình thực hiện bản luận văn này. Tôi cũng rất biết ơn tập
thể Giảng viên của trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc Gia về những kiến thức đã
giảng dạy cho tôi trong chƣơng trình Thạc sĩ Quản trị kinh doanh. Tôi cũng xin cảm ơn
lãnh đạo cơ quan, các nhà chuyên môn, các đồng nghiệp đã tạo điều kiện thuận lợi và
đóng góp ý kiến quý báu giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu đề tài này.
Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến lãnh đạo, đồng nghiệp tại Công ty Cổ
phần đầu tƣ F.I.T đã giúp đỡ cũng nhƣ những ý kiến đóng góp để tôi hoàn thành bản
luận văn này.
Mặc dù đã nỗ lực nghiên cứu để hoàn thiện luận văn. Tuy nhiên, Luận văn
không thể tránh khỏi các thiếu sót, rất mong nhận đƣợc những đóng góp tận tình của
các thầy cô và các bạn quan tâm tới đề tài để luận văn đạt kết quả cao nhất.
Trân trọng!
MỤC LỤC
Lời cảm ơn .................................................................................................................... ii
Danh mục các chữ viết tắt .............................................................................................. i
Danh mục các bảng ....................................................................................................... ii
Danh mục hình ............................................................................................................. iii
MỞ ĐẦU ...................................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1.................................................................................................................. 5
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÂN TÍCH
BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP.............................................................. 5
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu .................................................................... ..........5
1.2. Cơ sở lý luận phân tích báo cáo tài chính Doanh nghiệp ..................................... 7
1.2.1. Khái niệm, ý nghĩa, mục đích, vai trò phân tích báo cáo tài chính Doanh
nghiệp ............................................................................................................................ 7
1.2.2 Nội dung phân tích báo cáo tài chính Doanh nghiệp. ...................................... 13
CHƢƠNG 2 ............................................................................................................... 28
PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ..................... 28
2.1 ...................................................................................................................... Thiết kế nghiên cứu
2.1.1 Xác định vấn đề nghiên cứu, đối tượng nghiên cứu ........................................ 28
2.1.2 Xây dựng khung lý thuyết ................................................................................. 28
2.1.3 Thu thập số liệu ................................................................................................ 28
2.1.4 Phân tích số liệu ............................................................................................... 28
2.1.5 Đánh giá về kết quả nghiên cứu ...................................................................... 29
2.2 Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................... 29
2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu ........................................................................... 29
2.2.2. Phương pháp phân tích và xử lý số liệu ........................................................... 30
CHƢƠNG 3: .............................................................................................................. 32
THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ
PHẦN ĐẦU TƢ F.I.T ............................................................................................... 32
3.1. Tổng quan về Công ty Cổ phần Đầu tư F.I.T ....................................................... 32
3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển ....................................................................... 32
3.1.2. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý hoạt động kinh doanh và phân cấp quản lý
tài chính ...................................................................................................................... 33
3.2. Thực trạng phân tích báo cáo tài chính tạiCông ty Cổ phần đầu tư F.I.T .......... 35
3.2.1. Thực trạng về tổ chức phân tích ....................................................................... 36
28
3.2.2. Nguồn dữ liệu và phương pháp phân tích. ...................................................... 36
3.3. Phân tích báo cáo tài chính Công tycổ phần đầu tư F.I.T từ năm 2013, 2014,
2015............................................................................................................................. 37
3.3.1. Phân tích tình hình huy động vốn của Công ty ................................................. 37
3.3.2. Phân tích tình hình đầu tư và sử dụng vốn của Công ty. .................................. 46
3.3.3. Phân tích tình hình huy động và sử dụng vốn bằng tiền của Công ty. ............. 51
3.3.4. Phân tích công nợ và khả năng thanh toán của Công ty. ................................. 54
3.3.5. Phân tích hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh củaCông ty ................................. 62
3.3.6. Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Công ty (bảng 3.9) .................. 64
3.4. Đánh giá chung về thực trạng tài chính tại công ty cổ phần đầu tư FIT ............ 72
3.4.1. Những ưu điểm .................................................................................................. 72
3.4.2. Những hạn chế .................................................................................................. 73
3.4.3.Nguyên nhân những hạn chế.............................................................................. 75
CHƢƠNG 4 ............................................................................................................... 77
GIẢI PHÁP NHẰM CẢI THIỆN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ
PHẦN ĐẦU TƢ F.I.T ............................................................................................... 77
4.1.Mục tiêu và định hướng phát triển của công ty trong thời gian tới...................... 77
4.1.1. Bối cảnh kinh tế xã hội ..................................................................................... 77
4.1.2 Mục tiêu và định hướng phát triển của công ty ................................................. 78
4.2 Các giải pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính của công ty cổ phần đầu tư FIT81
4.2.1. Tăng doanh thu bán hàng và cũng cấp dịch vụ ................................................ 81
4.2.2. Giải pháp hoàn thiện việc xác định nhu cầu vốn lưu động .............................. 82
4.2.3. Tăng cường công tác quản trị vốn bằng tiền .................................................... 83
4.2.4. Nâng cao trình độ khai thác, phân phối sử dụng, quản lý vốn hợp lý và hiệu
quả............................................................................................................................... 85
4.2.5.Xây dựng cơ cấu nguồn vốn mục tiêu theo hướng tăng tỷ trọng nguồn vốn chủ
sở hữu, giảm bớt nguồn vốn nợ .................................................................................. 86
4.2.6. Giải pháp đầu tư hiệu quả vào công ty con công ty liên kết để tăng tỷ suất lợi
nhuận của Công ty ...................................................................................................... 86
4.2.7. Nâng cao chất lượng công tác phân tích tài chính trong Công ty ................... 88
4.2.8. Xây dựng quy trình quản lý công nợ.................................................................89
4.3. Kiến nghị với Bộ Tài chính .................................................................................. 89
KẾT LUẬN ................................................................................................................ 90
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................. 92
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CHỮ VIẾT TẮT
NỘI DUNG
BCTC
Báo cáo tài chính
KQKD
Kết quả kinh doanh
LCTT
Lƣu chuyển tiền tệ
ROA
Sức sinh lời của tài sản
ROE
Sức sinh lời của vốn chủ sở hữu
ROS
Sức sinh lời của doanh thu
DN
Doanh nghiê ̣p
DT
Doanh thu
GVHB
Giá vốn hàng bán
TS
Tài sản
VCSH
Vốn chủ sở hữu
TSNH
Tài sản ngắn hạn
TSDH
Tài sản dài hạn
TTS
Tổng tài sản
NNH
Nợ ngắn hạn
NV
Nguồn vốn
LICĐ
Lợi ích cổ đông
LNST
Lợi nhuận sau thuế
TSCĐ
Tài sản cố định
VLĐ
Vốn lƣu động
CP
Cổ phần
EBIT
Thu nhập trƣớc lãi vay và thuế
i
DANH MỤC CÁC BẢNG
STT
Bảng
Nội dung
Trang
1
Bảng 3.1
Cơ cầu và biến động của nguồn vốn của Công ty
47
2
Bảng 3.2
Mô hình tài trợ vốn của Công ty
53
3
Bảng 3.3
Đánh giá sự biến động và cơ cấu phân bổ vốn
55
Đánh giá khả năng tạo tiền và tình hình lƣu chuyển
60
4
Bảng 3.4
tiền của công ty
5
Bảng 3.5
Quy mô công nợ của Công ty
63
6
Bảng 3.6
Tình hình công nợ của Công ty
64
7
Bảng 3.7
Hệ số khả năng thanh toán của Công ty
68
8
Bảng 3.8
Hiệu suất sử dụng vốn của Công ty
70
9
Bảng 3.9
Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty
73
10
Bảng 3.10
Doanh thu hoạt động tài chính của Công ty
75
11
Bảng 3.11
Hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty
77
12
Bảng 3.12
Mức chi trả cổ tức hang năm
80
13
Bảng 3.13
Một số chỉ tiêu phân tích về giá cổ phiếu FIT
80
14
Bảng 4.1
Một số chỉ tiêu kế hoạch năm 2016
87
ii
DANH MỤC HÌNH
STT
Hình
Nội dung
1
Hình 3.1
Cơ cấu tổ chức của Công ty
2
Hình 3.2
Sơ đồ bộ máy của Công ty
3
Hình 3.3
Tăng trƣởng nguồn vốn
5
Hình 3.4
Biến động giá cổ phiếu FIT trong năm 2015
iii
Trang
42
43
46
79
`
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Hiện nay cùng với sự đổi mới của nền kinh tế thị trƣờng và sự cạnh tranh
ngày càng quyết liệt giữa các thành phần kinh tế đã gây ra những khó khăn và thử
thách cho doanh nghiệp.Trong bối cảnh đó để có thể khẳng định đƣợc mình doanh
nghiệp cần nắm vững đƣợc tình hình cũng nhƣ kết quả sản xuất kinh doanh.Để đạt
đƣợc điều đó, các doanh nghiệp phải luôn quan tâm đến tình hình tài chính trong
doanh nghiệp, vì nó quan hệ trực tiếp đến kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh và
ngƣợc lại. Việc thƣờng xuyên phân tích tình hình tài chính sẽ giúp cho các doanh
nghiệp và các cơ quan chủ quan cấp trên thấy rõ đƣợc thực trạng hoạt động tài chính,
kết quả sản xuất kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp cũng nhƣ xác định đƣợc một
cách đầy đủ, đúng đắn, nguyên nhân và mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố thông tin
có thể đánh giá đƣợc tiềm năng, hiệu quả sản xuất kinh doanh cũng nhƣ những rủi ro và
triển vọng trong tƣơng lai của doanh nghiệp để họ có thể đƣa ra những giải pháp hữu hiệu,
những quyết định chính xác nhằm nâng cao chất lƣợng công tác quản lý tài chính, nâng
cao chất lƣợng hiệu quả sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp.
Báo cáo tài chính là tài liệu chủ yếu dùng để phân tích tài chính doanh nghiệp
vì nó phản ánh một cách tổng hợp nhất tình hình tài chính, tài sản, nguồn vốn và các
chỉ tiêu về tài chính cũng nhƣ kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp. Tuy nhiên, những thông tin mà báo cáo tài chính cung cấp là chƣa đủ vì nó
không giải thích cho ngƣời quan tâm biết rõ về hoạt động tài chính, những rủi ro,
triển vọng và xu hƣớng phát triển của doanh nghiệp. Phân tích tài chính sẽ bổ sung
những khiếm khuyết này. Phân tích tài chính là con đƣờng ngắn nhất để tiếp cận bức
tranh toàn cảnh tình hình tài chính của doanh nghiệp mình. Đây cũng là cơ sở để nhà
phân tích, nhà đầu tƣ có căn cứ để đánh giá thực trạng hoạt động của doanh nghiệp,
xác định chính xác các nhân tố ảnh hƣởng cũng nhƣ mức độ ảnh hƣởng, xu hƣớng
tác động của từng nhân tố đến kết quả hoạt động kinh doanh, từ đó có thể đƣa ra
quyết định tối ƣu nhất . Bên cạnh đó thì việc phân tích tài chính là một trong những
1
`
yêu cầu cấp thiết đối với bản thân doanh nghiệp, để từ kết quả phân tích mà doanh
nghiệp sẽ có đƣợc sự điều chỉnh hợp lý trong việc xây dựng kế hoạch kinh doanh,
thay đổi cách quản lý để phù hợp với tình hình thực tại của mình . Công ty Cổ phần
đầu tƣ F.I.T là Công ty Đại chúng với mã cổ phiếu FIT đƣợc niêm yết trên sàn chứng
khoán HOSE. Việc phân tích báo cáo tài chính của Công ty Cổ phần đầu tƣ F.I.T hết
sức là quan trọng, bởi nó không chỉ giúp Công ty minh bạch hóa đƣợc tình hình tài
chính của mình mà còn giúp các cổ đông cũng nhƣ nhà đầu tƣ rõ hơn về tình hình tài
chính thực tế của Công ty họ đầu tƣ. Xuất phát từ lý do trên, học viên đã lựa chọn đề
tài “Phân tích báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần đầu tƣ F.I.T”làm đề tài cho
luận văn.
2. Câu hỏi nghiên cứu
Cơ sở lý luận chung về phân tích báo cáo tài chính trong doanh nghiệp đƣợc
vận dụng nhƣ thế nào?
Phân tích thực trạng tài chính thông qua việc phân tích báo cáo tài chính tại
Công ty cổ phần F.I.T nhƣ thế nào ?
Các giải phápnhằmcải thiện tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần Đầu tƣ
F.I.T trong giai đoạn tới?
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu chung trong việc thực hiện đề tài nghiên cứu là phân tích
báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần đầu tƣ F.I.T. Từ mục đích nghiên cứu chung, ta
xác định mục đích cụ thể cho đề tài nghiên cứu bằng cách phân chia thành các mục
đích chi tiết cho từng giai đoạn nghiên cứu. Các mục đích cụ thể là:
-Xây dựng hệ thống chỉ đích tài chính phục vụ cho hoạt động phân tích báo cáo tài
chính của Công ty;
- Tiến hành đánh giá tình hình tài chính và hiệu quả kinh doanh của Công ty Cổ phần
đầu tƣ F.I.T qua các báo cáo tài chính.
- Tìm ra các ƣu điểm, hạn chế trong tình hình tài chính thực tế của Công ty;
- Đƣa ra các kiến nghị phù hợp nhằm nâng cao tình hình tài chính cũng nhƣ hiệu quả
2
`
kinh doanh của Công ty.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Cung cấp đầy đủ thông tin, giúp cho nhà quản trị Công ty thấy đƣợc toàn cảnh bức
tranh tài chính của Công ty cụ thể:
+ Cung cấp kịp thời, đầy đủ và trung thực các thông tin tài chính cần thiết cho Ban
lãnh đạo Công ty và các nhà đầu tƣ, các nhà đầu tƣ, các khách hàng cho vay, các
khách hang, nhà cung cấp…
+ Cung cấp những thông tin về tình hình sử dụng vốn, khả năng huy động nguồn vốn,
khả năng sinh lợi và hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty.
+ Cung cấp những thông tin về tình hình công nợ, khả năng thu hòi các khoản phải
thu, khả năng thanh toán các khoản phải trả cũng nhƣ các nhân tố khác ảnh hƣởng đến
hoạt động sản xuất kinh doảnh của Công ty.
+ Phân tích chỉ rõ hạn chế, nguyên nhân chính, giải pháp để khắc phục nguyên nhân
nhằm cải thiện tình hình tài chính của Công ty.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1.
Đối tƣợng nghiên cứu.
Phân tích các báo cáo tài chính của Công ty Cổ phần Đầu tƣ F.I.T. Tập trung
đánh giá tình hình tài chính thông qua việc phân tích các nội dung:
- Theo số liệu báo cáo tài chính của Công ty để tính toán các chỉ tiêu tài chính là đối
tƣợng nghiên cứu cơ bản của phân tích báo cáo tài chính. Đối tƣợng nghiên cứu của
phân tích báo cáo tài chính trƣớc hết là hệ thống chỉ tiêu đƣợc trình bày trên hệ thống
báo cáo tài chính hoặc các chỉ tiêu tài chính mà nguồn thông tin từ hệ thống báo cáo
nhằm cung cấp cho các đối tƣợng sử dụng bên trong và bên ngoài Doanh nghiệp.
- Nhân tố ảnh hƣởng đến sự biến động của chỉ tiêu tài chính:
+ Căn cứ vào nguồn gốc phát sinh của nhân tố tới chỉ tiêu, nhân tố bên trong và bên
ngoài Doanh nghiệp
+ Căn cứ vào mức độ tác động của nhân tố tới các chỉ tiêu, nhân tố chia thành hai
loại: Nhân tố tích cực và nhân tố tiêu cực.
3
`
4.2 . Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi không gian: Tình hình tài chính của Công ty Cổ phần đầu tƣ F.I.T;
- Phạm vi thời gian: Nghiên cứu số liệu giai đoạn 2013- 2015 và chủ yếu phân tích sâu
số liệu 2014, 2015 để thấy đƣợc xu hƣớng tình hình tài chính thực tế của Công ty;
5. Những đóng góp của luận văn
- Về mặt lý luận, luận văn đã góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận phân tích báo cáo
tài chính doanh nghiệp
- Về mặt thực tiễn, luận văn đã phân tích các báo cáo tài chính để từ đó thấy thực
trạng bức tranh về tình hình tài chính của Công ty Cổ phần đầu tƣ F.I.T trên các khía
cạnh cụ thể: Cấu trúc tài chính, tình hình đảm bảo vốn, tình hình và khả năng thanh
toán, hiệu quả kinh doanh . Qua đó, đề xuất một số giải pháp về các điều kiện nhằm
nâng cao năng lực tài chính và hiệu quả hoạt động của Công ty, từ đó nâng cao vị
thế, sức mạnh và phát triển trong tƣơng lai.
Đề tài nghiên cứu đã góp một phần vào nhu cầu phân tích báo cáo tài chính tại
Cổ phần đầu tƣ F.I.T nói riêng và phân tích báo cáo tài chính của các công ty đang
niêm yết trên sàn chứng khoán Việt nam nói chung.
6. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục, danh mục tài liệu tham khảo, kết cẩu
của luận văn gồm 4 chƣơng:
Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận phân tích báo cáo tài
chính doanh nghiệp
Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu và thiết kế nghiên cứu
Chƣơng 3: Thực trạng phân tích báo cáo tài chính tại công ty cổ phần đầu tƣ f.i.t
Chƣơng 4: Giải pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính tại công ty cổ phần đầu tƣ f.i.t
4
`
CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÂN TÍCH
BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu
Phân tích báo cáo tài chính là quá trình xem xét, kiểm tra, đối chiếu và so
sánh số liệu về tài chính trong kỳ hiện tại với các kỳ kinh doanh đã qua. Thông qua
việc phân tích báo cáo tài chính sẽ cung cấp cho ngƣời sử dụng thông tin có thể
đánh giá về tiềm năng, hiệu quả kinh doanh cũng nhƣ những rủi ro về tài chính
trong tƣơng lai của doanh nghiệp.
Các báo cáo phân tích sản xuất, thƣơng mại nói chung và các báo cáo phân
tích báo cáo tài chính Công ty Cổ phần đầu tƣ F.I.T nói riêng cũng đƣợc phân tích
theo đúng nội dung nhƣ trên. Tuy nhiên chi tiết phân tích của các bài viết là khác
nhau tùy theo mục đích của bài viết là nhằm cung cấp cho đối tƣợng sử dụng khác
nhau. Và với các nhà phân tích khác nhau thì bài phân tích có thể sử dụng các
phƣơng pháp phân tích khác nhau nhƣ chỉ sử dụng một vài phƣơng pháp trong số
các phƣơng pháp sau: Phƣơng pháp so sánh, phƣơng pháp loại trừ, phƣơng pháp mô
hình dupont và phƣơng pháp đồ thị. Để tổng hợp tốt cho cơ sở lý luận phân tích
luận văn của mình tác giả đã nghiên cứu các công trình sau:
Tác giả đã đọc và nghiên cứu ấn phẩm “Phân tích báo cáo tài chính hƣớng
dẫn thực hành” của tác giả nƣớc ngoài Martin Fridson Fernando Alvarez tài liệu
đƣợc dịch bởi Từ Thị Kim Thoa, Nguyễn Thị Uyên Uyên, Lê Đạt Chí, Phạm Hà
Minh, 2103, Nhà xuất bản kinh tế TP. Hồ Chí Minh. Tác giả rất tâm đắc với nội
dung của ấn phẩm. Bởi qua nội dung trình bảy của ấn phẩm chúng ta không chỉ thấy
đƣợc bức tranh toàn cảnh của tình hình tài chính của Doanh nghiệp thông qua việc
phân tích báo cáo tài chính của Công ty mà tác giả của cuốn sách còn chỉ cho chúng
ta thấy đƣợc nghệ thuật ẩn chứa trong báo cáo tài chính của Doanh nghiệp.
Tìm hiểu chi tiết về phân tích báo cáo tài chính tác giả đã tìm hiểu giáo trình
“Phân tích báo cáo tài chính của tác giả Nguyễn Năng Phúc, 2014, tái bản lần thứ 3,
5
`
Nhà xuất bản Đại học kinh tế Quốc dân”. Giáo trình này đã phân chi tiết hóa việc
phân tích báo cáo tài chính qua đó cho ta thấy đƣợc cơ sở lý thuyết về việc phân tích
báo cáo tài chính tại Doanh nghiệp.
Thông qua việc phân tích báo cáo tài chính là chúng ta phân tích tình hình tài
chính của Doanh nghiệp. Qua đó có kế hoạch xây dựng hoàn thiện nâng cao hiệu
quả quản trị tài chính tại Doanh nghiệp tác giải đã tìm hiểu hai giáo trình: “ Phân
tích tài chính Doanh nghiệp, 2015, Nhà xuất bản tài chính của tác giả Ngô Thế Chi
và Nguyễn Trọng Cơ”; giáo trình “Tài chính Doanh nghiệp, 2013, Nhà xuất bản tài
chính của tác giả Bùi Văn Vần, Vũ Văn Ninh”
Tác giả đã tìm hiểu bài luận văn thạc sỹ của học viên Lê Thị Thu Hoài (2014
“Phân tích báo cáo tài chính của Công ty TNHH một thành viên Than Uông Bí” Công
trình nghiên cứu này đã phân tích đƣợc nguồn vốn, cấu trúc tài chính, phân tích thực
trạng đơn vị về các góc độ… nhƣng phân tích còn chƣa sâu, tác giả mới chỉ dừng lại ở
việc tính toán các con số chứ chƣa tìm hiểu sâu đƣợc nguyên nhân tác động cụ thể, bản
chất của vấn đề tồn tại và mức độ ảnh hƣởng của từng nhân tố tới tình hình tài chính của
bản than của doanh nghiệp.
Thông qua việc phân tích Luận văn thạc sỹ củahọc viên Đoàn Thị Hà Thƣ
(2013) “Phân tích báo cáo tài chính của Công ty Honda Việt Nam” . Tác giả cũng đã
hệ thống hóa các cơ sở lý luận khoa học về phân tích báo cáo tài chính, trên cơ sở lý
luận tác giả đã đi vào phân tích các báo cáo tài chính của Công ty, Tuy nhiên tác giả
cũng chƣa đi sâu vào báo cáo lƣu chuyển tiền tệ để phân tích quá trình hình thành và sử
dụng lƣợng tiền phát sinh của doanh nghiệp.
Ngoài ra còn có đề tài nghiên cứu “Phân tích báo cáo tài chính của Công ty
Cổ phần bánh kẹo Bibica” của học viên Phạn Lê Thảo Trang (2014) . Công trình
nghiên cứu này đã nghiên cứu về ngành thực phẩm và cũng đã phân tích rất tốt về
cấu trúc tài chính, khả năng thanh toán, hiệu quả sử dụng nguồn vốn và tài sản…
của Công ty Bibica. Tuy nhiên, sau khi phân tích xong tác giả vẫn chƣa đƣa ra đƣợc
các giải pháp khả thi phù hợp với tình hình kinh tế xã hội tại thời điểm để phân tích .
Cả 3 công trình trên đều có những thành công nhất định và đã đều hệ thống hóa đƣợc
6
`
các nguyên lý chung về phân tích báo cáo tài chính, đƣa ra đƣợc chỉ tiêu phân tích
báo cáo tài chính nhƣng chƣa có tác giả nào có sự so sánh với ngành, hoặc đã đƣa ra
nhƣng phân tích chƣa sâu, thời gian phân tích còn ngắn.
Để giúp các nhà Đầu tƣ nhìn đúng đƣợc tiềm năng của đối tƣợng mình định
đầu tƣ, thấy đƣợc khả năng thanh khoản, cổ tức thu đƣợc trên đồng vốn mình bỏ ra
và các chỉ tiêu khác…từ đó cho nhà đầu tƣ hƣớng đầu tƣ đúng đắn. Đứng về phía
F.I.T phân tích báo cáo tài chính để cân đối các nguồn tài chính phù hợp với định
hƣớng phát triển của mình trong từng giai đoạn.
Những yêu cầu trên là động lực để tôi viết bài luận văn này. Trong bài luận
văn này, tác giả nghiên cứu đề tài về việc phân tích báo cáo tài chính tại Công ty Cổ
phần đầu tƣ F.I.T. Luận văn sẽ tập trung giải quyết các vấn đề sau:
-Luận văn trìnhbày phân tích phục vụ cho nhiều đối tƣợng sử dụng nhƣ nhà
quản trị của Công ty, các cổ đông,các nhà đầu tƣ, các tổ chức tín dụng,cơ quan quản
lý nhà nƣớc,ngƣời lao động…;
- Luận văn trình bày biến động của từng chỉ tiêu phân tích đồng thời liên hệ các
chỉ tiêu phân tích với nhau để giúp ngƣời đọc có cái nhìn chính xác hơn về tình hình tài
chính và thực trạng hoạt động kinh doanh của Công ty;
- Phân tích về tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần đầu tƣ F.I.T thì chỉ có
một số bài phân tích một số các chỉ tiêu cũng nhƣ một số khía cạnh về tình hình tài
chính của Công ty. Sự khác biệt của luận văn là đi vào phân tích bức tranh toàn diện
về thực trạng tài chính tại Công ty cổ phần đầu tƣ F.I.T thông qua việc phân tích báo
cáo tài chính của Công ty từ năm 2013 đến 2015 và tác giả chủ yếu đi vào phân tích
sâu số liệu năm 2014, 2015 để thấy đƣợc xu hƣớng gần nhất của thực trạng tài chính
của Công ty. Qua số liệu phân tích tác giả đánh giá những mặt đƣợc và chƣa đƣợc
trong cơ cấu tài chính cũng nhƣ hiệu quả quản trị tài chính tại Công ty từ đó nêu ra
các giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị tài chính tại Công ty cổ phần đầu tƣ F.I.T.
1.2. Cơ sở lý luận phân tích báo cáo tài chính Doanh nghiệp
1.2.1. Khái niệm, ý nghĩa, mục đích, vai trò phân tích báo cáo tài chính
Doanh nghiệp
7
`
Khái niệm phân tích báo cáo tài chính Doanh nghiệp
Phân tích báo cáo tài chính là quá trình xem xét, kiểm tra, đối chiếu và so sánh số
liệu về tài chính trong kỳ hiện tại với các kỳ kinh doanh đã qua. Thông qua việc phân
tích bái cáo tài chính sẽ cung cấp cho ngƣời sử dụng thông tin có thể đánh giá tiềm năng,
hiệu quả kinh doanh cũng nhƣ những rủi ro về tài chính tƣơng lai của Doanh nghiệp
(Nguyễn Năng Phúc, 2014, Trang 14)
Ý nghĩa của việc phân tích báo cáo tài chính Doanh nghiệp
“Phân tích báo cáo tài chính là một hệ thống các phƣơng pháp nhằm đánh giá
tình hình tài chính và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp trong một thời gian hoạt
động nhất định.Trên cơ sở đó, giúp cho các nhà quản trị doanh nghiệp đƣa ra các
quyết định chuẩn xác trong quá trình kinh doanh.
Bởi vậy, việc thƣờng xuyên tiến hành phân tích tình hình tài chính sẽ giúp cho các
nhà quả trị doanh nghiệp và các cơ quan chủ quản cấp trên thấy rõ hơn bức tranh về thực
trạng hoạt động tài chính, xác định đầy đủ và đúng đắn những nguyên nhân, mức độ ảnh
hƣởng của các nhân tố đến tình hình tài chính của doanh nghiệp. Từ đó, có những giải pháp
hữu hiệu để ổn định và tăng cƣờng tình hình tài chính của doanh nghiệp.
Trong điều kiện sản xuất và kinh doanh theo cơ chế thị trƣờng, có sự quản lý
vĩ mô của nhà nƣớc, các doanh nghiệp thuộc các loại hình kinh tế khác nhau đều
bình đẳng trƣớc pháp luật trong kinh doanh, nhiều đối tƣợng quan tâm đến tình hình
tài chính của doanh nghiệp, nhƣ: các nhà đầu tƣ, các nhà cho vay, nhà cung cấp,
khách hàng. Mỗi đối tƣợng này đều quan tâm đến tình hình tài chính của doanh
nghiệp dƣới những gốc độ khác nhau. Các đối tƣợng quan tâm đến thông tin của
doanh nghiệp có thể đƣợc chia thành 2 nhóm: nhóm có quyền lợi trực tiếp và nhóm
có quyền lợi gián tiếp
Nhóm quyền lợi trực tiếp, bao gồm: Các cổ đông, các nhà đầu tƣ trong tƣơng
lai, các chủ ngân hàng, các nhà cung cấp tín dụng, các nhà quản lý trong nội bộ
doanh nghiệp. Mỗi đối tƣợng sử dụng thông tin và tình hình tài chính của doanh
nghiệp với mục đích khác nhau. Cụ thể:
Mục đích của các nhà đầu tƣ là tìm kiếm lợi nhuận thông qua việc vào mua cổ
8
`
phiếu của doanh nghiệp. Do vậy, họ luôn luôn mong đợi, tìm kiếm cơ hội đầu tƣ vào
doanh nghiệp có khả năng sinh lời cao. Tuy nhiên, trong điều kiện nền kinh tế thị
trƣờng với sự cạnh tranh gay gắt, các nhà đầu tƣ cũng phải tìm biện pháp bảo vệ an
toàn cho đồng vốn đầu tƣ của họ. Vì lý do đó mà bên cạnh việc quan tâm đến mức
sinh lợi, thời gian hoàn vốn, mức độ thu hồi vốn, các nhà đầu tƣ còn quan tâm nhiều
đến các thông tin về mức độ rủi ro, các dự án đầu tƣ. Trên các thị trƣờng chứng
khoán, các nhà đầu tƣ sử dụng rất nhiều các chỉ số tài chính để đánh giá giá trị và khả
năng sinh lãi của cổ phiếu cũng nhƣ các thông tin về xu hƣớng thị trƣờng trƣớc khi
đƣa ra các quyết định đầu tƣ hay chấp thuận giao dịch mua bán.Các báo cáo tài chính
chứa đựng các chỉ tiêu tài chính tốt, hứa hẹn nhiều lợi nhuận sẽ làm cho giá cổ phiếu
của doanh nghiệp trên thị trƣờng tăng vọt.Ngƣợc lại, báo cáo cho thấy tình hình tài
chính xấu có nguy cơ có các khoản lỗ sẽ kéo giá cổ phiếu của doanh nghiệp trên thị
trƣờng xuống thấp.Các nhà đầu tƣ tƣơng lai và các nhà phân tích tài chính cũng nhƣ
các doanh nghiệp tìm kiếm cơ hộị đầu tƣ nhờ phân tích các thông tin từ báo cáo tài
chính doanh nghiệp.
Các chủ ngân hàng và nhà cung cấp tín dụng quan tâm đến khả năng sinh lời,
khả năng thanh toán của doanh nghiệp thể hiện trên các báo cáo tài chính . Bằng việc
so sánh số lƣợng và chủng loại tài sản với số nợ phải trả theo kỳ hạn, những ngƣời
này có thể xác định đƣợc khả năng thanh toán của doanh nghiệp và quyết định có
nên cho doanh nghiệp vay hay không.
Các nhà quản lý của doanh nghiệp cần các thông tin để kiểm soát và chỉ đạo
tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp . Các thông tin do các báo cáo tài
chính cung cấp thƣờng không đáp ứng đủ cho nhu cầu thông tin của họ. Nhằm đáp
ứng thông tin cho đối tƣợng này, doanh nghiệp thƣờng phải tổ chức thêm một hệ
thống kế toán riêng. Đó là kế toán quản trị là cung cấp thông tin phục vụ cho việc
quản lý doanh nghiệp và ra các quyết định quản lý kinh doanh của doanh nghiệp
Nhóm quyền lợi gián tiếp : có quan tâm đến các thông tin từ phân tích báo
cáo tài chính của doanh nghiệp, bao gồm: các cơ quan quản lý nhà nƣớc khác
ngoài cơ quan thuế, các viện nghiên cứu kinh tế, các sinh viên, ngƣời lao động….
9
`
Các cơ quan quản lý khác của chính phủ cần các thông tin từ phân tích báo
cáo tài chính để kiểm tra tình hình tài chính, kiểm tra tình hình sản xuất kinh doanh
của doanh nghiệp và xây dựng các kế hoạch quản lý vĩ mô.
Ngƣời lao động cũng quan tâm đến các thông tin từ phân tích báo cáo tài
chính của doanh nghiệp để đánh giá triển vọng của nó trong tƣơng lai. Những ngƣời
đi tìm việc đều có nguyện vọng đƣợc vào làm việc ở những doanh nghiệp có triển
vọng sáng sủa với tƣơng lai lâu dài để hi vọng có mức lƣơng xứng đáng và chỗ làm
việc ổn định. Do vậy, một doanh nghiệp có tình hình tài chính và tƣơng lai ảm đạm
đang đứng trên bờ vực của sự phá sản sẽ không thu hút đƣợc những ngƣời lao động
đến làm việc
Các đối thủ cạnh tranh cũng quan tâm đến khả năng sinh lời, doanh thu bán
hàng và các chỉ tiêu tài chính khác trong điều kiện có thể để tìm biện pháp cạnh tranh
với doanh nghiệp.
Các thông tin từ phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp nói chung còn
đƣợc các nhà nghiên cứu, các sinh viên kinh tế quan tâm phục vụ cho việc nghiên
cứu và học tập của họ” (Nguyễn Năng Phúc, 2014, trang 17-20)
Mục đích của phân tích báo cáo tài chính Doanh nghiệp
Mục đích phân tích báo cáo tài chính Doanh nghiệp nhằm đáp ứng nhu cầu của
các đối tƣợng liên quan đến Doanh nghiệp.
- Đối với chủ doanh nghiệp và các nhà quản trị doanh nghiệp: mối quan tâm hàng
đầu của họ là tìm kiếm lợi nhuận và khả năng trả nợ để đảm bảo sự tồn tại và phát
triển doanh nghiệp. Ngoài ra, các nhà quản trị doanh nghiệp còn quan tâm đến các
mục tiêu khác nhƣ tạo công ăn việc làm nâng cao chất lƣợng sản phẩm, đóng góp
phúc lợi xã hội, bảo vệ môi trƣờng v.v… Điều đó chỉ thực hiện đƣợc khi kinh doanh
có lãi và thanh toán đƣợc nợ nần.
- Đối với các chủ ngân hàng, những ngƣời cho vay, mối quan tâm của họ chủ yếu
hƣớng vào khả năng trả nợ của doanh nghiệp.Vì vậy, quan tâm đến báo cáo tài chính của
doanh nghiệp họ đặc biệt chú ý đến số lƣợng tiền tạo ra và các tài sản có thể chuyển đối
nhanh thành tiền.Ngoài ra, họ còn quan tâm đến số lƣợng vốn của chủ sở hữu để đảm
10
`
bảo chắc chắn rằng các khoản vay có thể và sẽ đƣợc thanh toán khi đến hạn.
- Đối với các nhà đầu tƣ, sự quan tâm của họ hƣớng vào các yếu tố nhƣ rủi ro, thời
gian hoàn vốn, mức tăng trƣởng, khả năng thanh toán vốn v.v… Vì vậy họ để ý đến
báo cáo tài chính là để tìm hiểu những thông tin về điều kiện tài chính, tình hình hoạt
động, kết quả kinh doanh, khả năng sinh lời hiện tại và tƣơng lai…
- Đối với nhà cung cấp họ phải quyết định xem có cho phép doanh nghiệp sắp tới có
đƣợc mua hàng chịu hay không.Vì vậy họ phải biết đƣợc khả năng thanh toán của
doanh nghiệp hiện tại và thời gian sắp tới.
Đối với các cơ quan quản lý chức năng của nhà nƣớc, các cổ đông, ngƣời lao
động v.v… mối quan tâm cũng giống nhƣ các đối tƣợng kể trên ở góc độ này hay
góc độ khác.
Mối quan tâm của các đối tƣợng cũng nhƣ các quyết định của từng đối tƣợng
chỉ phù hợp và đƣợc đáp ứng khi tiến hành phân tích báo cáo tài chính. Có thể nói:
Mục đích chính của phân tích báo cáo tài chính là giúp các đối tƣợng sử dụng thông
tin đánh giá đúng sức mạnh tài chính, khả năng sinh lãi và triển vọng của doanh
nghiệp từ đó đƣa ra các quyết định đúng đắn phù hợp với mục tiêu mà họ quan tâm.
Tuy nhiên cần lƣu ý rằng: tất cả các báo cáo tài chính đều là tài liệu có tính lịch
sử vì chúng cho thấy những gì đã xảy ra trong một kỳ cá biệt. Mục đích của phân
tích báo cáo tài chính là giúp các đối tƣợng quan tâm đƣa ra các quyết định hợp lý và
sẽ hành động trong tƣơng lai dựa vào các thông tin có tính lịch sử của báo cáo tài
chính (Nguyễn Năng Phúc,2014).
“ Mục tiêu cơ bản của công tác báo cáo tài chính là phổ biến những báo cáo tài chính
đo lƣờng chính xác khả năng sinh lợi và tình hình tài chính công ty
Mục tiêu của báo cáo tài chính là thu đƣợc nguồn vốn rẻ” (Martin Fridson Fernando
alvarez, 2013, trang19-20)
Vai trò của phân tích báo cáo tài chính Doanh nghiệp
Phân tích báo cáo tài chính vô cùng quan trọng đối với doanh nghiệp, với nhà
quản lý và nhà đầu tƣ.
Phân tích báo cáo tài chính là để đánh giá đƣợc tình hình tài chính của một
11
`
doanh nghiệp và là một công cụ hữu ích nhất cho việc đánh giá so sánh giá trị giữa
các doanh nghiệp với nhau, đặc biệt là giữa các doanh ghiệp cùng sản xuất kinh
doanh cùng ngành hàng. Từ việc phân tích báo cáo tài chính cho ngƣời cần sử dụng
thấy tình trạng của doanh nghiệp. Tuy nhiên, phân tích báo cáo tài chính không phải
bất kỳ lúc nào cũng đƣợc đánh giá là nhân tố với các tin tức, sự kiện quan trọng hay
những sự cố không báo trƣớc nhƣng nó lại cung cấp điểm bắt đầu để từ đó ngƣời sử
dụng có thể đánh giá giá trị hiện trạng của các doanh nghiệp, giá trị hiện tại của cổ
phiếu không phụ thuộc vào khả năng xảy ra trong tƣơng lai.
Các phƣơng pháp phân tích báo cáo tài chính thể hiện chi tiết về đơn giản
nhằm cung cấp cho các nhà đầu tƣ khả năng hiểu đƣợc các con số và các chỉ số tài
chính đơn giản, và có thể sử dụng những kiến thức đó để hỗ trợ cho việc ra quyết
định tốt hơn.
+ Xác định điểm mạnh và điểm yếu về hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp thông qua quá trình phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp, bởi trong quá
trình phân tích các nhà chuyên môn có thể đƣa ra các biện pháp để giải quyết tình
hình tài chính khó khăn của doanh nghiệp.
+ Việc phân tích báo cáo tài chính một cách chính xác góp phần nâng cao hiệu
quả kinh doanh sản xuất của doanh nghiệp.
+ Trong các quyết định của doanh nghiệp, vấn đề cần đƣợc quan tâm giải
quyết không chỉ là lợi ích của nhà đầu tƣ, của cổ đông và nhà quản trị mà còn là lợi
ích của ngƣời lao động, khách hàng, nhà cung cấp và chủ sở hữu. Giải quyết vấn đề
này liên quan tới quyết định đối với bộ phận trong doanh nghiệp và các quyết định
giữa doanh nghiệp với các đối tác ngoài doanh nghiệp. Do vậy, phân tích báo cáo tài
chính, mặc dù có trách nhiệm nặng nề về hoạt động nội bộ của doanh nghiệp vẫn
phải lƣu ý đến sự nhìn nhận, đánh giá của ngƣời ngoài doanh nghiệp nhƣ cổ đông,
nhà đầu tƣ, chủ nợ, khách hàng, nhà nƣớc...
+ Phân tích báo cáo tài chính là một hoạt động có liên hệ chặt chẽ tới mọi hoạt
động khác của doanh nghiệp. Chất lƣợng phân tích báo cáo tài chính tốt có thể khắc
phục đƣợc những khiếm khuyết trong các lĩnh vực khác. Một quyết định tài chính
không đƣợc cân nhắc, hoạch định kỹ lƣỡng có thể gây nên tổn thất khôn lƣờng cho
doanh nghiệp và nền kinh tế. Hơn nữa, do doanh nghiệp hoạt động trong một môi
12
`
trƣờng nhất định nên các doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả sẽ góp phần thúc đẩy
nền kinh tế phát triển. Bởi vậy, công tác phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp tốt
có vai trò quan trọng đối với việc nâng cao nguồn lực tài chính quốc gia.
1.2.2 Nội dung phân tích báo cáo tài chính Doanh nghiệp.
1.2.2.1. Phân tích tình hình huy động vốn của doanh nghiệp
a. Phân tích về cơ cấu và sự biến động của nguồn vốn:
- Mục tiêu: Dựa trên cơ sở số liệu của BCĐKT, xem xét sự biến động về quy mô
và cơ cấu nguồn vốn để thấy đƣợc doanh nghiệp đã huy động vốn từ những nguồn
nào, Quy mô nguồn vốn huy động tăng hay giảm, cơ cấu nguồn vốn theo chiều
hƣớng tự chủ hay phụ thuộc hơn… Xác định các trọng điểm cần chú ý trong chính
sách huy động vốn của doanh nghiệp nhằm đạt đƣợc các mục tiêu chủ yếu trong
chính sách huy động vốn ở mỗi thời kỳ.
- Chỉ tiêu phân tích: nguồn vốn doanh nghiệp huy động để tài trợ cho nhu cầu vốn
bao gồm vốn chủ sở hữu, vay và nợ. Vốn chủ sở hữu gồm vốn đầu tƣ của chủ sở hữu
và lợi nhuận giữ lại tái đầu tƣ. Vay và nợ gồm: vay tín dụng, thuê tài chính, tín dụng
thƣơng mại, nguồn vốn chiếm dụng khác. Mỗi nguồn vốn có ƣu thế và hạn chế nhất
định tác động đến khả năng huy động và sử dụng của doanh nghiệp. Để đánh giá
thực trạng và tình hình biến động của nguồn vốn cần sử dụng hai nhóm chỉ tiêu:
+ Các chỉ tiêu phản ánh quy mô nguồn vốn gồm giá trị tổng nguồn vốn và
từng loại chỉ tiêu trong bảng CĐKT
+ Các chỉ tiêu phản ánh cơ cấu nguồn vốn của doanh nghiệp xác định theo
công thức.
Tỷtrọng từng loại nguồn vốn
=
Giá trị của từng loại, từng chỉ tiêu nguồn nguồn vốn
× 100%
Tổng giá trị nguồn vốn
Cơ cấu nguồn vốn của doanh nghiệp đƣợc thể hiện qua một hệ số tài chính đặc trƣng
là hệ số cơ cấu nguồn vốn.
Hệ số nợ =
Tổng số nợ
Tổng nguồn vốn
Hệ số nợ cho thấy sự độc lập về mặt tài chính, mức độ sử dụng đòn bẩy tài chính
và rủi ro tài chính có thể gặp phải để từ đó có sự điều chỉnh chính sách tài chính.
13
`
Cùng với hệ số nợ có thể xác định hệ số vốn chủ sở hữu:
Hệ số VCSH =
Vốn chủ sở hữu
= 1 − Hệ số nợ
Tổng nguồn vốn
Tỷ lệ tổng nợ trên vốn chủ sở hữu là chỉ số phản ánh quy mô tài chính của công
ty.Nó cho ta biết về tỉ lệ giữa 2 nguồn vốn cơ bản (nợ và vốn chủ sở hữu) mà doanh
nghiệp sử dụng để chi trả cho hoạt động của mình.Hai nguồn vốn này có những đặc
tính riêng biệt và mối quan hệ giữa chúng đƣợc sử dụng rộng rãi để đánh giá tình
hình tài chính của doanh nghiệp. Tỷ lệ tổng nợ trên vốn chủ sở hữu đƣợc tính bằng
cách chia tổng nợ cho vốn chủ sở hữu:
Hệ số nợ trên VCSH =
Tổng nợ
Tổng VCSH
Trong đó nợ của doanh nghiệp bao gồm cả nợ ngắn hạn và nợ dài hạn . Vốn chủ
sở hữu hay vốn cổ phần của cổ đông gồm cổ phần thông thƣờng, cổ phần ƣu đãi, các
khoản lãi phải trả và nợ ròng.
- Phƣơng pháp phân tích:
+ Xác định chênh lệch tuyệt đối và sự tăng giảm của từng chỉ tiêu nguồn vốn
giữa cuối kỳ và đầu kỳ để đánh giá sự biến động nguồn vốn.
+ Xác định tỷ trọng từng chỉ tiêu nguồn vốn trong tổng nguồn vốn, so sánh tỷ
trọng từng chỉ tiêu giữa cuối kỳ và đầu kỳ, căn cứ vào kết quả xác định và kết quả so
sánh để đánh giá cơ cấu nguồn vốn và sự biến động của nó.
+ So sánh hệ số nợ của công ty với hệ số nợ trung bình ngành để thấy cơ cấu
huy động vốn là hợp lý hay không hợp lý (Bùi Văn Vần và Vũ Văn Ninh, 2013)
b. Phân tích về hoạt động tài trợ của doanh nghiệp.
- Mục tiêu: hoạt động tài trợ phản ánh mối quan hệ giữa tài sản và nguồn hình thành
tài sản trên cả 3 phƣơng diện: thời gian, giá trị và hiệu quả. Hoạt động tài trợ lấy việc tối
thiểu hóa chi phí sử dụng vốn trên cơ sở phù hợp với cấu trúc tài chính, quy mô phát triển
và quan hệ của doanh nghiệp với môi trƣờng kinh doanh.Vì vậy việc đánh giá hoạt động
tài trợ cần nghiên cứu các quyết định về việc tài trợ vốn trên cơ sở cấu trúc tài chính mục
tiêu của doanh nghiệp.
- Chỉ tiêu phân tích: hoạt động tài trợ của doanh nghiệp đƣợc đánh giá thông qua
14
`
chỉ tiêu: nguồn vốn lƣu động thƣờng xuyên và tình hình sử dụng nguồn tài trợ.
Trong đó: Nguồn vốn lƣu động thƣờng xuyên (NWC): là nguồn vốn dài hạn tài
trợ cho tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp nhằm đảm bảo cho hoạt động kinh doanh
diễn ra thƣờng xuyên và ổn định.
NWC = Tài sản ngắn hạn – Nguồn vốn ngắn hạn
hoặc: NWC= Nguồn vốn dài hạn - Tài sản dài hạn
- Phƣơng pháp phân tích:
So sánh chỉ tiêu nguồn vốn lƣu động thƣờng xuyên (NWC) với 0, có 3 trƣờng
hợp có thể xảy ra:
+ Trƣờng hợp 1: NWC > 0: Tài sản ngắn hạn lớn hơn nợ phải trả ngắn hạn.
Khi đó sẽ có một sự ổn định trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp vì có một
bộ phận nguồn vốn lƣu động thƣờng xuyên tài trợ cho tài sản lƣu động để sử dụng
cho hoạt động kinh doanh.
+ Trƣờng hợp 2: NWC < 0 nghĩa là tài sản lƣu động nhỏ hơn nợ ngắn hạn,
doanh nghiệp đang hình thành tài sản dài hạn từ nguồn vốn ngắn hạn. Đây là dấu
hiệu đáng lo ngại cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp công nghiệp,
xây dựng vì việc sử dụng vốn sai, cán cân thanh toán mất cân bằng, hệ số thanh toán
ngắn hạn nhỏ hơn 1. Tuy nhiên đối với ngành thƣơng mại thì cách tài trợ này vẫn có
thể xảy ra vì ngành này có tốc độ quay vòng vốn nhanh.
+ Trƣờng hợp 3: NWC = 0 trong trƣờng hợp tài sản lƣu động bằng nợ ngắn
hạn, hay nguồn vốn thƣờng xuyên bằng giá trị tài sản cố định. Cách tài trợ này cho
thấy chỉ có tài sản cố định đƣợc tài trợ bằng nguồn vốn dài hạn, còn tài sản lƣu động
đƣợc tài trợ bằng nguồn vốn ngắn hạn.Trƣờng hợp này cũng không tạo ra đƣợc tính
ổn định trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, đặc biệt đối với
những ngành có tốc độ quay vòng vốn chậm (Bùi Văn Vần và Vũ Văn Ninh, 2013)
1.2.2.2. Phân tích tình hình đầu tư và sử dụng vốn của doanh nghiệp
- Mục tiêu: phân tích tình hình sử dụng vốn của doanh nghiệp nhằm đánh giá quy
mô tài sản của doanh nghiệp, các loại hình đầu tƣ chủ yếu, cơ cấu, mức độ đầu tƣ của
doanh nghiệp cho hoạt động kinh doanh nói chung cũng nhƣ từng lĩnh vực hoạt động,
từng loại tài sản nói riêng, từ đó cho thấy biến động về mức độ đầu tƣ, quy mô kinh
15
`
doanh, năng lực kinh doanh, khả năng tài chính của doanh nghiệp cũng nhƣ việc sử
dụng vốn của doanh nghiệp.
- Chỉ tiêu phân tích: để đánh giá chung tình hình đầu tƣ ta sử dụng các chỉ tiêu:
tỷ trọng từng loại tài sản trên bảng cân đối kế toán và các tỷ suất đầu tƣ vào tài sản
ngắn hạn và tài sản dài hạn.
+ Tỷ suất đầu tƣ tài sản ngắn hạn:
Tỷ suất đầu tư TSNH =
Tài sản ngắn hạn
Tổng tài sản
Chỉ tiêu này phản ánh trong tổng số vốn hiện có của doanh nghiệp thì số vốn
đầu tƣ vào TSNH chiếm bao nhiêu phần trăm, hay là tỷ trọng vốn đầu tƣ vào TSNH
trong tổng số vốn kinh doanh.
+ Tỷ suất đầu tƣ tài sản dài hạn:
Tỷ suất đầu tư TSDH =
Tài sản dài hạn
Tổng tài sản
Chỉ tiêu này phản ánh trong tổng số vốn hiện có của doanh nghiệp thì số vốn
đầu tƣ vào TSDH chiếm bao nhiêu phần tram.Nó vừa thể hiện cơ cấu đầu tƣ vừa thể
hiện quy mô đầu tƣ về TSDH, loại hình đầu tƣ, lĩnh vực đầu tƣ hoạt động sản xuất
kinh doanh trong tổng số vốn hiện có của doanh nghiệp.
- Phƣơng pháp phân tích:
+ Xác định chênh lệch tuyệt đối và sự tăng giảm của từng chỉ tiêu tài sản giữa cuối
kỳ và đầu kỳ để đánh giá sự biến động quy mô và mức độ đầu tƣ.
+ So sánh tỷ suất đầu tƣ vào từng loại tài sản ở thời điểm cuối năm và đầu năm để
đánh giá sự biến động về mức độ cũng nhƣ cơ cấu đầu tƣ của doanh nghiệp (Bùi Văn Vần;
Vũ Văn Ninh, 2013)
1.2.2.3. Phân tích tình hình huy động và sử dụng vốn bằng tiền của doanh nghiệp
a. Phân tích diễn biến nguồn tiền và sử dụng tiền
- Mục tiêu: Việc phân tích này cho phép nắm đƣợc tổng quát diễn biến thay đổi
của nguồn tiền và sử dụng tiền trong mối quan hệ với vốn bằng tiền của doanh nghiệp
trong một thời kỳ nhất định giữa hai thời điểm lập bảng kế toán, từ đó có thể định hƣớng
cho việc huy động vốn và sử dụng vốn của thời kỳ tiếp theo.
16
