Đồ án tốt nghiệp KHAI THÁC KỸ THUẬT HỆ THỐNG TREO TRÊN XE HYUNDAI HD72

Đồ án tốt nghiệp
LỜI NÓI ĐẦU..................................................................................................................1
A. MỞ ĐẦU....................................................................................................................... 2
B. NỘI DUNG................................................................................................................... 5
C. KẾT LUẬN................................................................................................................49
TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................................................50

LỜI NÓI ĐẦU
Sự phát triển ngày càng mạnh của tất cả các ngành kinh tế quốc dân cần chuyên chở
khối lượng lớn về hàng hóa và hành khách. Nên đòi hỏi số lượng phương tiện vận chuyển
nhiều như: thủy, bộ, hàng không. Trong đó ô tô là một trong những phương tiện chủ yếu,
phổ biến để chuyên chở hàng hóa và hành khách, được sử dụng rộng rãi trên mọi lĩnh vực
đời sống kinh tế - xã hội.

Trang 1


Đồ án tốt nghiệp
Với trách nhiệm của một sinh viên ngành Cơ khí ô tô, mỗi sinh viên phải hoàn thành Đồ
án tốt nghiệp. Trong quá trình học tập hoàn chỉnh kiến thức, sinh viên tích lũy kiến thức
và đến khi làm Đồ án tốt nghiệp thì chúng ta vận dụng lý thuyết cơ bản vào thực tế sao
cho hợp lý; nghĩa là lúc này sinh viên đã được làm việc của một cán bộ kỹ thuật.
Trong đồ án tốt nghiệp khóa học này tôi được giao nhiệm vụ “KHAI THÁC KỸ
THUẬT HỆ THỐNG TREO TRÊN XE HYUNDAI HD72”. Đề tài chủ yếu phân tích về
cấu tạo và các dạng hư hỏng của hệ thống treo để công tác sử dụng, sửa chữa loại ô tô này
được tốt hơn.
Mặc dù đã cố gắng nhưng do thời gian, kiến thức và kinh nghiệm thực tế có hạn
nên trong quá trình làm đồ án sẽ không tránh những thiếu sót. Tôi rất mong quý thầy cô
góp ý, chỉ bảo tận tâm để kiến thức của tôi hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn
thầy giáo hướng dẫn, thầy giáo duyệt đề tài, các thầy giáo bộ môn Cơ khí ô tô đã hết sức
tận tình giúp đỡ, hướng dẫn tôi hoàn thành tốt nội dung đề tài đồ án của mình.

Đà Nẵng, ngày 18 tháng 05 năm 2015
Sinh viên thực hiện

TRẦN NGỌC ĐÔ

A. MỞ ĐẦU.
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
. Để đảm bảo cho xe khi chuyển động trên đường có độ êm dịu cần thiết, tránh những va
đập giữa khung vỏ với các cầu hay hệ thống chuyển động trên đường tốt cũng như trên
đường xấu. Khi quay vòng, tăng tốc hoặc phanh thì vỏ xe không bị nghiêng, ngữa hay
Trang 2


Đồ án tốt nghiệp
chúc đầu. Xe chuyển động phải có tính ổn định và điều khiển cao. Mà hệ thống treo đảm
nhận những yêu cầu đó, điều đó đòi hỏi hệ thống treo của xe phải được tính toán và chế
tạo chính xác.
2. MỤC ĐÍCH ĐỀ TÀI:
Với mục đích cho sinh viên hiểu rõ được kết cấu của các bộ phận, cụm chi tiết, đến từng
chi tiết cụ thể trong hệ thống treo. Để cho sinh viên nắm vững được nguyên lý hoạt động
của cụm chi tiết chính và của cả hệ thống treo. Từ đó có thể xác định được kết quả các
thông số kết cấu của hệ thống treo. Đồng thời, được nghiên cứu sâu những vấn đề chưa
thực sự ổn định, hiệu quả làm việc chưa cao của một số chi tiết. Đó là cơ sở ban đầu cho
việc phân tích để đề xuất biện pháp khắc phục, cải tiến cho phù hợp.
3. Ý NGHĨA:
Bên cạnh đó, còn cần phải khẳng định một ý nghĩa trong thực tiễn hiện tại, chẳng hạn như
là: Giúp cho người thiết kế, chế tạo định hướng trong sản xuất có một nhận thức cơ bản
hơn để cải tạo. Giúp cho cán bộ kỹ thuật trong việc quản lý, có thể phát huy tối đa năng
lực hoạt động của ôtô trong điều kiện làm việc cụ thể. Giúp cho người sử dụng có sự am
hiểu nhất định để vận hành ôtô, để tạo sự thuận lợi trong việc bảo dưỡng, bảo trì ôtô. Đội

ngũ công nhân, cán bộ kỹ thuật kịp thời phát hiện, tìm ra những hư hỏng cục bộ, nguyên
nhân của hư hỏng và biện pháp khắc phục, sửa chữa hư hỏng của hệ thống treo ôtô. Vì
vậy, tôi chọn đề tài “KHAI THÁC KỸ THUẬT HỆ THỐNG TREO TRÊN XE
HYUNDAI HD72”
4. NỘI DUNG ĐỀ TÀI:
A. Mở đầu.
B. Nội dung.
Chương 1: Tổng quan về xe HYUNDAI HD72
Chương 2: Khảo sát hệ thống treo trên xe HYUNDAI HD72
Chương 3: Chẩn đoán bảo dưỡng kỹ thuật hệ thống treo trên xe HYUNDAI HD72
C. Kết luận.
Trang 3


Đồ án tốt nghiệp

Trang 4


Đồ án tốt nghiệp
B. NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ XE HYUNDAI HD72
1.1. SƠ ĐỒ TỔNG THỂ VÀ THÔNG SỐ KỸ THUẬT CƠ BẢN VỀ XE HYUNDAI
HD72
1.1.1. Sơ đồ tổng thể xe Hyundai hd72
Ôtô tải HYUNNDAI HD72 là loại xe tải thùng do Hàn Quốc sản xuất, trọng tải 3,5
tấn, động cơ 4 kỳ, 4 xylanh bố trí thẳng hàng. Công suất cực đại của động cơ là: N eMax =
90(Kw)/4000(v/p).
Hệ thống phanh thủy lực trợ lực chân không.
Hộp số gồm 5 số. Cầu sau có trang bị vi sai đảm bảo cho xe chạy địa hình lúc có

sức cản ở hai bánh xe khác nhau.

Hình: 1.1. Sơ đồ tổng thể về xe HYUNDAI HD72
Trang 5


Đồ án tốt nghiệp
1.1.2. Thông số kỹ thuật cơ bản
Bảng 1.1: Các thông số kỹ thuật cơ bản của xe HYUNDAI HD72

Trang 6


Đồ án tốt nghiệp

KÍCH THƯỚC

TRỌNG LƯỢNG

Dài x Rộng x Cao(mm)

6720 x 2190 x 3420

Chiều dài cơ sở (mm)
Chiều rộng cơ sở trước/sau(mm)

3735
1.650/1.495

Khoảng sáng gầm xe(mm)

235

Tổng trọng lượng (KG)

7020

Tự trọng (KG)

3425

Phân bố-Cầu trước(KG)

1696

Phân bố-Cầu sau (KG)

1729

Tải trọng

ĐỘNG CƠ

TÍNH NĂNG

CÁC HỆ THỐNG

Số chổ ngồi

03

Model

Diezel,4 xilanh thẳng hàng

Công suất tối đa

88KW/3200 vòng/phút

Momen tối đa

30/2000

Vận tốc tối đa (km/h)

103

Vượt dốc tối đa(%)

31.5

Bán kính quay vòng

7.3

Hệ thống treo

Nhíp trước và sau có hình bán
nguyệt,giảm chấn có tác dụng
2 chiều

Phanh chính
Hệ thống phanh
Phanh tay
Hộp số
Lốp xe

Dạng trống mạch kép thủy
lực,có trợ lực chân không
Cơ cấu cơ khí khóa trục dẫn
động chính
Số sàn,5 số tiến,1 số lùi
7.00R x 16-12PR

1.2. TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG TREO
1.2.1. Công dụng, yêu cầu và phân loại
1.2.1.1. Công dụng.
Trang 7


Đồ án tốt nghiệp
Hệ thống treo là tập hợp tất cả các cơ cấu để nối đàn hồi khung hoặc vỏ ôtô với các
cầu hay hệ thống chuyển động.
Hệ thống treo nói chung gồm ba bộ phận chính: Bộ phận đàn hồi, bộ phận hướng,
và bộ phận giảm chấn. Mỗi bộ phận đảm nhận nhiệm vụ và chức năng riêng biệt.
+ Bộ phận đàn hồi: Dùng để tiếp nhận và truyền các tải trọng thẳng đứng giảm va
đập và tải trọng tác động lên khung vỏ và hệ thống chuyển động, đảm bảo độ êm dịu cần
thiết cho ôtô khi chuyển động.
+ Bộ phận dẫn hướng: Dùng để tiếp nhận và truyền lên khung các lực dọc, lực
ngang cũng như các mômen phản lực, mômen phanh tác dung lên xe. Động học của bộ

phận dẩn hướng xác định đặc tính dịch chuyển tương đối của bánh xe đối với khung và
vỏ.
+ Bộ phận giảm chấn: cùng với ma sát trong hệ thống treo, có nhiệm vụ tạo lực
cản, dập tắt các dao động của phần được treo và không được treo, biến cơ năng thành
nhiệt năng tiêu tán ra môi trường xung quanh.
Ngoài ba bộ phận chính trên trong hệ thống treo của các ôtô du lịch còn có thêm bộ
phận phụ nữa là bộ phận ổn định ngang. Bộ phận này có tác dụng làm giảm độ nghiêng và
các dao động góc ngang của thùng xe.
1.2.1.2. Yêu cầu.
Hệ thống treo phải đảm bảo được các yêu cầu cơ bản sau:
- Đặc tính đàn hồi của hệ thống treo phải đảm bảo cho xe có độ êm dịu cần thiết
khi chạy trên đường tốt và không bị va đập liên tục lên các ụ hạn chế khi chạy trên đường
xấu không bằng phẳng với tốc độ cho phép, khi xe quay vòng tăng tốc hoặc phanh thì vỏ
xe không bị nghiêng, ngửa hay chúc đầu
- Đặc tính động học, quyết định bởi bộ phận dẩn hướng phải đảm bảo cho xe
chuyển động ổn định và có tính điều khiển cao cụ thể là:
+ Đảm bảo cho chiều rộng cơ sở và góc đặt các trục quay đứng của bánh xe dẫn
hướng không đổi hoặc thay đổi không đáng kể.

Trang 8


Đồ án tốt nghiệp
+ Đảm bảo sự tương ứng động học giữa các bánh xe và truyền động lái, để tránh
gây ra hiện tượng tự quay vòng hoặc dao động các bánh xe dẫn hướng xung quanh trụ
quay của nó.
- Giảm chấn phải có hệ số dập tắt dao động thích hợp để dập tắt dao động hiệu quả
và êm dịu.
- Có khối lượng nhỏ, đặc biệt là phần không được treo.
- Kết cấu đơn giản dễ bố trí, làm việc bền vững tin cậy.

1.2.1.3. Phân loại.
Hiện nay có nhiều loại hệ thống treo khác nhau.
- Nếu phân loại theo sơ đồ bộ phận dẫn hướng thì hệ thống treo dược chia ra hai
loại: hệ thống treo độc lập và hệ thống treo phụ thuộc.
Ngoài ra hệ thống treo còn phân loại theo phần tử đàn hồi và theo phương pháp
dập tắt dao động
- Theo loại phần tử đàn hồi, chia ra:
+ Loại kim loại gồm: nhíp lá, lò xo xoắn, thanh xoắn
+ Loại cao su: chịu nén hoặc chịu xoắn
+ Loại khí nén và thuỷ khí
- Theo phương pháp dập tắt dao động:
+ Loại giảm chấn thuỷ lực: tác dụng một chiều và hai chiều
+ Loại giảm chấn bằng ma sát cơ: ma sát trong bộ phận đàn hồi và trong bộ phận
dẫn hướng.
1.2.2. Một số hệ thống treo thông dụng
1.2.2.1. Hệ thống treo độc lập
Đặc trưng của hệ thống treo độc lập là hai bánh trước không nối liền bằng một dầm
cứng mà bằng dầm cầu cắt, bánh này không phụ thuộc vào bánh kia, cho phép các bánh
xe dịch chuyển độc lập
* Đặc điểm của cơ cấu treo độc lập:

Trang 9


Đồ án tốt nghiệp
Bộ phận hướng trong trường hợp này có thể là loại đòn, loại đòn-ống. Loại đòn có
loại: 1 đòn, 2 đòn, loại đòn lắc trong mặt phẳng ngang, lắc trong mặt phẳng dọc và lắc
trong mặt phẳng chéo
Sau đây là cơ cấu của hệ thống treo độc lập loại hai đòn

Hình: 1.2. Cơ cấu hệ thống treo độc lập loại hai đòn.
1. Lò xo; 2. Tay đòn dưới; 3. Bản lề; 4. Trục; 5. Giảm chấn; 6. Cân bằng ngang; 7,9.
Đệm cao su; 8. Trụ của bộ cân bằng; 10. Ngõng quay; 11. Trục cơ cấu treo
Lò xo xoắn ốc 1 là phần tử đàn hồi của cơ cấu treo, tựa lên tay đòn dưới (2). Tay
đòn (2) nối liền với trục (4) nhờ khớp bản lề (3) trục (4) nối liền với dầm ngang. Đầu dầm
ngang dùng làm điểm tựa của lò xo. Giữa lò xo và dầm cầu đặt một đệm cao su có gờ. Bộ
giảm xóc kiểu ống lồng (5) lắp vào phía trong lò xo. Đầu trên của cán piston bộ giảm xóc
được bắt chặt vào giá đỡ, qua các gối cao su. Cùng với trục của các tay đòn trên, giá đỡ
được bắt chặt vào dầm ngang. Phía dưới, ở vấu của bộ giảm xóc là bản lề cao su, trục của
bản lề được hai bulông xiết chặt vào ống lót lò xo. Các tay đòn trên và dưới của cơ cấu
treo nối liền với nhau bằng trụ (11), ngõng quay (10) bắt chặt vào trụ (11) nhờ chốt. Trụ
(11) nối với tay đòn trên và tay đòn dưới bằng những thanh ống lót có ren. Khi bánh trước
của ôtô vấp phải vật cản thì tay đòn dưới nâng lên và ép lò xo mang tải của phần khối
lượng ôtô đè lên bánh xe đó. Cơ cấu treo độc lập có bộ cân bằng ngang. Khi vỏ xe bị
nghiêng, làm tăng tải trọng lên một phía của cơ cấu treo thì trụ của bộ cân bằng chống lại
Trang 10


Đồ án tốt nghiệp
lực xoắn nhằm giữ cho vỏ xe ở tư thế cân bằng. Bộ cân bằng ngang (6) lắp trên trụ (8),
bắt chặt vào gối cao su (7) và (9) ở bên phải và trái của tay đòn treo dưới.
Các đầu trong của tay đòn trên được nối với vỏ xe. Phía dưới của các lò xo hình trụ tựa
vào tay đòn lắp dưới, còn phía trên đi vào các ống lót bằng thép dập, có đệm cao su cách
biệt. Lò xo này giữ vai trò của bộ phận đàn hồi.
Bộ phận giảm chấn là giảm xóc kiểu ống lồng đặt trong lò xo có phần trên bắt chặt
vào vỏ xe nhờ cán có ren ở mút, phần dưới của bộ giảm xóc bắt chặt vào tay đòn lắc nhờ
lỗ trên thân bộ giảm xóc, lỗ này có trục xuyên qua.
* Ưu - nhược điểm của hệ thống treo độc lập:
- Cho phép tăng độ võng tĩnh và động của hệ thống treo, nhờ đó tăng được độ êm
dịu chuyển động.

- Không gian gầm xe ít bị chiếm chỗ do vậy có khả năng giảm chiều cao trọng tâm
ôtô, điều này rất cần thiết với các loại ôtô con.
- Giảm được hiện tượng dao động các bánh xe dẫn hướng do hiệu ứng mômen con
quay.
- Tăng được khả năng bám đường, do đó tăng được tính điều khiển và ổn định của
xe.
- Hạn chế khả năng truyền lực bên giữa hai bánh xe.
- Phức tạp và đắt tiền khi sử dụng ở các cầu chủ động. Vì thế các ôtô du lịch hiện
đại thường dùng hệ thống treo phụ thuộc ở cầu sau. Hệ thống treo độc lập ở các cầu chủ
động chỉ sử dụng trên các ôtô có tính cơ động cao.
1.2.2.2. Hệ thống treo phụ thuộc:
Đặc trưng cấu tạo của hệ thống treo phụ thuộc là dầm cầu liền liên kết cứng giữa
hai bánh xe. Bởi vậy, dịch chuyển của các bánh xe trên một cầu phụ thuộc lẫn nhau. Việc
truyền lực và mômen từ bánh xe lên khung có thể thực hiện trực tiếp qua các phần tử đàn
hồi dạng nhíp hay nhờ các thanh đòn. Trên cầu bị động, dầm cầu cứng thường làm bằng
thép định hình liên kết dịch chuyển của hai bánh xe. Trên cầu chủ động, dầm cầu vừa liên
kết giữa hai bánh xe vừa chứa bên trong toàn bộ cụm truyền lực cầu xe. Sự liên kết cầu xe
với thân xe thông qua dầm cầu và hệ thống treo.
Trang 11


Đồ án tốt nghiệp
* Cơ cấu hệ thống treo phụ thuộc
Trên (hình 1.3) là hệ thống treo phụ thuộc loại nhíp lá. Cấu tạo hệ thống treo phụ
thuộc sử dụng nhíp lá bao gồm: dầm cầu, nhíp lá, giảm chấn, Trong hệ thống treo này có
dầm cầu liền nối giữa hai bánh xe. Hai đầu nhíp lá nối với khung xe thông qua khớp quay
và quang treo, tạo điều kiện cho sự biến dạng của nhíp lá ở các tải trọng khác nhau. Phần
giữa nhíp lá gắn với cầu xe. Nhíp lá vừa tạo khả năng nối mềm với thân xe vừa có khả
năng cố định vị trí của cầu với thân xe. Như vậy, nhíp lá vừa là bộ phận đàn hồi và vừa là
bộ phận dẫn hướng.

8

7

9

10

6

5

1

2

3

4

Hình: 1.3. Hệ thống treo phụ thuộc loại nhíp lá.
1. Nhíp lá; 2. Vòng kẹp; 3. Chốt nhíp; 4. Quang treo; 5. Giá đỡ;
6. Giảm chấn; 7. Ụ tỳ; 8. Khung xe; 9. Quang nhíp; 10.Dầm cầu.
Dầm cầu (10) được nối với nhíp nhờ các quang nhíp. Nhíp lá (1) bao gồm các lá
nhíp ghép lại, lá nhíp chính được cuốn tròn ở hai đầu tạo nên các ổ quay khớp trụ. Đầu
trước của nhíp lá cố định trên khung xe và có thể quay tương đối nhờ các ổ cao su, đồng
thời có thể truyền lực dọc từ bánh xe lên khung và ngược lại. Đầu sau là khớp trụ di động
theo kết cấu quang treo ( 4). Quang treo bố trí giữa khung xe và đầu sau của bộ nhíp. Các
lực bên có thể truyền từ khung xe qua khớp trụ, nhíp lá, quang nhíp, dầm cầu tới bánh xe.
Giảm chấn 6 bắt giữa dầm cầu và khung xe được đặt nghiêng theo chiều dọc thân xe. Hệ

thống treo không sử dụng thanh ổn định ngang.
* Ưu, nhược điểm của hệ thống treo phụ thuộc:

Trang 12


Đồ án tốt nghiệp
- Kết cấu đơn giản, giá thành rẻ trong khi vẫn đảm bảo được các yêu cầu cần thiết,
nhất là đối với những xe có tốc độ chuyển động không lớn.
- Khi tổng ngoại lực theo phương ngang tác dụng lên ôtô lớn hơn tổng khả năng
bám bên của cả hai bánh xe, sẽ xảy ra hiện tượng trượt ngang. Nếu dầm cầu liền, khi chịu
lực bên (ly tâm, đường nghiêng, gió bên) hai bánh xe được liên kết cứng sẽ hạn chế được
hiện tượng trượt bên bánh xe.
- Dễ tháo lắp và sửa chữa, giá thành thấp.
- Khối lượng phần không được treo lớn, đặc biệt trên cầu chủ động. Khi xe đi trên
đường không bằng phẳng, tải trọng động sinh ra sẽ gây nên va đập mạnh giữa phần không
treo và phần treo (thùng xe), làm giảm độ êm dịu chuyển động của ôtô. Mặt khác, bánh xe
va đập mạnh trên nền đường làm xấu sự tiếp xúc bánh xe với đường.
- Khoảng không gian phía dưới gầm xe phải lớn, đủ đảm bảo cho dầm cầu thay đổi
vị trí, do vậy: hoặc chiều cao trọng tâm phải lớn, hoặc phải giảm bớt thể tích khoang chứa
hàng của xe.
Với các ưu, nhược điểm trên, hệ thống treo phụ thuộc được dùng nhiều cho ôtô tải
và ôtô buýt.
1.2.2.3. Hệ thống treo khí nén:
Đặc trưng của hệ thống treo khí nén này cho phép giữ chiều cao thân xe ổn định so
với mặt đường với các chế độ tải trọng khác nhau.
Hệ thống treo khí nén dùng trên ôtô được hình thành trên cơ sở khả năng điều
chỉnh độ cứng của buồng đàn hồi khí nén (ballon) theo chuyển dịch của thân xe. Sơ đồ
nguyên lý kết cấu của một hệ thống đơn giản được trình bày trên ( hình 1.4).
Sự hình thành bộ tự động điều chỉnh áp suất theo nguyên lý van trượt cơ khí. Các

ballon khí nén (2) được bố trí nằm giữa thân xe (3) và bánh xe (1) thông qua giá đỡ bánh
xe (4). Trên thân xe bố trí bộ van trượt cơ khí (5). Van trượt gắn liền với bộ chia khí nén
(block). Khí nén được cung cấp từ hệ thống cung cấp khí nén tới block và cấp khí nén vào
các ballon.
Khi tải trọng tăng lên, các ballon khí nén bị ép lại, dẫn tới thay đổi khoảng cách
giữa thân xe và bánh xe. Van trượt cơ khí thông qua đòn nối dịch chuyển vị trí các con
Trang 13


Đồ án tốt nghiệp
trượt chia khí trong block. Khí nén từ hệ thống cung cấp đi tới các ballon và cấp thêm khí
nén. Hiện tượng cấp thêm khí nén kéo dài cho tới khi chiều cao thân xe với bánh xe trở về
vị trí ban đầu.
Khi giảm tải trọng hiện tượng này xảy ra tương tự, và quá trình van trượt tạo nên
sự thoát bớt khí nén ra khỏi ballon.
* Cơ cấu bộ tự động điều chỉnh áp suất nhờ hệ thống điện tử:

Hình: 1.4. Sơ đồ nguyên lý kết cấu của hệ thống treo khí nén.
1- Bánh xe; 2- Ballon khí; 3- Thân xe; 4- Giá đỡ; 5- Van trượt cơ khí;
6- Cảm biến vị trí; 7- Bộ vi xử lý; 8- Bộ chia khí nén; 9- Bình chứa khí nén.
Bao gồm: cảm biến xác định vị trí thân xe và bánh xe 6, bộ vi xử lý 7, block khí
nén 8.
* Nguyên lý hoạt động: cũng gần giống với bộ điều chỉnh bằng van trượt cơ khí.
Cảm biến điện tử (6) đóng vai trò xác định vị trí của thân xe và bánh xe (hay giá đỡ bánh
xe) bằng tín hiệu điện (thông số đầu vào). Tín hiệu được chuyển về bộ vi xử lý (7). Các
chương trình trong bộ vi xử lý làm việc và thiết lập yêu cầu điều chỉnh bằng tín hiệu điện
(thông số đầu ra). Các tín hiệu đầu ra được chuyển tới các van điện từ trong block chia
khí nén, tiến hành điều chỉnh lượng cấp khí nén cho tới lúc hệ thống trở lại vị trí ban đầu.
Trang 14

Đồ án tốt nghiệp
* Ưu, nhược điểm
- Bằng cách thay đổi áp suất khí, có thể tự động điều chỉnh độ cứng của hệ
thống treo sao cho độ võng và tần số dao động riêng của phần được treo là không đổi với
các tải trọng tĩnh khác nhau.
- Cho phép điều chỉnh vị trí của thùng xe đối với mặt đường. Đối với hệ
thống treo độc lập còn có thể điều chỉnh khoảng sáng gầm xe.
- Khối lượng nhỏ; làm việc êm dịu;
- Không có ma sát trong phần tử đàn hồi;
- Tuổi thọ cao.
- Kết cấu phức tạp, đắt tiền;
- Kích thước cồng kềnh;
- Phải dùng bộ phận dẫn hướng và giảm chấn độc lập.
1.2.2.4. Hệ thống treo thuỷ khí
Đặc trưng của hệ thống treo thuỷ khí là có khả năng điều chỉnh độ cứng của hệ
thống treo, điều chỉnh độ cao thân xe, kết cấu gọn. Bởi vậy chúng ta thường gặp hệ thống
treo thuỷ khí trên các xe có yêu cầu cao về chất lượng chuyển động.
* Cơ cấu hệ thông treo thủy khí
Phần tử đàn hồi chính là khí nén và phần tử giảm chấn dạng thuỷ lực được đặt
chung trong một khối.
Hệ thống khí nén gồm có máy nén khí, bình chứa khí có áp suất thấp (bình dự trữ), bình
chứa khí áp suất cao, van an toàn của hệ thống, các cụm van điện từ điều khiển dòng cung
cấp khí nén. Hệ thống điều khiển gồm ba cảm biến chiều cao thân xe, các rơle điện từ
đóng mở van và khối điều khiển ECM

Trang 15


Đồ án tốt nghiệp

Hình: 1.5. Hệ thống treo thuỷ khí trên xe Renault Vesta.
1; 2;3. Các cảm biến chiều cao; 4. Giá quay của treo sau, thanh ổn định của treo
trước; 5. Máy nén khí; 6. Bình chứa khí nén có áp suất thấp ; 7. Bình chứa khí nén có
áp suất cao; 8. Van an toàn khí nén.
* Nguyên lý làm việc
Khi xe không làm việc, bình chứa khí nén có áp suất thấp cấp khí nén dự trữ đảm
bảo chế độ làm việc tối thiểu của hệ thống treo. Khi động cơ làm việc khí nén cung cấp
cho khoang khí qua các van điện từ. Trong quá trình chuyển động, khi tải trọng ở các
bánh xe thay đổi làm thay đổi chiều cao xe, các van cảm biến phát tín hiệu để ECM điều
khiển van điện từ, để tăng hoặc giảm áp suất khoang khí nén, ổn định chiều cao thân xe.
Hệ thống tự động điều khiển kiểu ba kênh đảm bảo khả năng quay vòng xe ở tốc độ cao
và nâng cao thân xe khi cần thiết.
Mỗi phần tử treo thuỷ khí gồm hai khoang, một khoang chứa khí nén, một khoang chứa
chất lỏng. Giữa hai khoang có màng cao su ngăn cách. Trong khoang chất lỏng có xi lanh,
piston, cụm van của bộ phận giảm chấn
* Ưu nhược điểm của hệ thống treo thủy khí:
- Cơ bản là có khả năng điều chỉnh độ cứng của hệ thống treo

Trang 16


Đồ án tốt nghiệp
- Điều chỉnh độ cao thân xe, kết cấu gọn. Bởi vậy chúng ta thường gặp hệ thống
treo thuỷ khí trên các xe có yêu cầu cao về chất lượng chuyển động
- Hiệu suất không cao do mất mát đường ống, sự rò rỉ của các phần tử.
- Khi phụ tải thay đổi khó giữ tốc độ làm việc ổn định do tính nén của chất lỏng và
độ đàn hổi của đường ống.
- Phải bảo dưỡng thường xuyên van và đường ống để tránh rò rỉ khí
- Đòi hỏi độ chính xác cao khi chế tạo và lắp ghép

Trang 17


Đồ án tốt nghiệp
CHƯƠNG 2: KẾT CẤU HỆ THỐNG TREO TRÊN XE HYUNDAI HD72
2.1. SƠ ĐỒ CHI TIẾT HỆ THỐNG TREO
2.1.1. Hệ thống treo trước
2.1.1.1. Sơ đồ hệ thống treo trước

1

2

3

4

5

6

7

8

Hình: 2.1. Hệ thống treo trước.
1. Chốt nhíp; 2. Vòng kẹp; 3. Nhíp; 4. Bulông quang nhíp; 5. Dầm cầu; 6; Ụ cao su; 7.
Giảm chấn; 8. khung
2.1.1.2. Cấu tạo hệ thống treo trước

Hệ thống treo trước gồm hai bộ nhíp bán elíp đặt dọc song song nhau, mỗi bộ có 7
lá nhíp, hai giảm chấn thuỷ lực kiểu ống,1 ụ cao su giới hạn. Đầu trước của bộ nhíp được
bắt cố định vào khung bằng giá nhíp trước thông qua tai nhíp và chốt nhíp. Đầu sau gắn
với thân xe bằng thanh móc liên kết giữa tai nhíp và khung xe. Bộ nhíp được bắt chặt vào
dầm cầu bằng hai chữ U, hai chữ U này vừa có tác dụng cố định bộ nhíp vào cầu trước
vừa có tác dụng như bu lông trung tâm siết các lá nhíp lại với nhau và để cố định ụ su giới
hạn. Giảm chấn đầu gắn với vỏ giảm chấn được bắt với giá đỡ gắn trên khung xe bằng
bulông, đầu còn lại được bắt với giá phía dưới dầm cầu.

Trang 18


Đồ án tốt nghiệp
2.1.2. Hệ thống treo sau
2.1.2.1. Sơ đồ hệ thống treo sau

1
2

3

4

7

5

6

8

Hình: 2.2. Hệ thống treo sau.
1. Chốt nhíp; 2. Vòng kẹp; 3. Nhíp; 4. Bu lông quang nhíp; 5. Dầm cầu; 6. Bu lông trung
tâm; 7. Giảm chấn; 8. Khung xe
2.1.2.2 Cấu tạo hệ thống treo sau
Hệ thống treo sau gồm hai bộ nhíp kép đặt dọc song song nhau. Trong mỗi bộ nhíp
kép gồm 1 bộ nhíp chính có 8 lá nhíp và 1 bộ nhíp phụ có 5 lá nhíp. Bộ nhíp phụ đặt phía
trên bộ nhíp chính.
Đầu trước của mỗi bộ nhíp chính là đầu cố định được bắt vào khung bằng giá nhíp
trước thông qua tai và chốt nhíp. Đầu sau của bộ nhíp chính là đầu di động.
Hai đầu của bộ nhíp phụ để tự do. Trên khung xe lắp 2 giá đỡ nhíp phụ nằm ở phía
trên 2 đầu của bộ nhíp phụ. Có tác dụng để truyền lực từ bộ nhíp phụ lên khung xe khi
nhíp phụ làm việc. Cả 2 bộ nhíp chính và phụ được bắt chặt vào vỏ cầu sau bằng hai chữ
U, hai chữ U này vừa có tác dụng cố định 2 bộ nhíp vào cầu sau vừa có tác dụng như bu
lông trung tâm siết các lá nhíp lại với nhau.
2.2. KẾT CẤU CÁC PHẦN TỬ CHỦ YẾU CỦA HỆ THỐNG TREO TRÊN XE
HYUNDAI HD72
2.2.1. Bộ phận đàn hồi.
Bộ phận đàn hồi trên xe HYUNDAI HD72 là nhíp nhiều lá được làm từ các lá

thép cong, gọi là lá nhíp, sắp xếp lại với nhau theo thứ tự từ ngắn đến dài
Trang 19


Đồ án tốt nghiệp
- Tiết diện lá nhíp: tiết diện đầu lá nhíp là hình chử nhật với
+ Bộ treo trước: chiều dài 1200[mm], chiều rộng 70[mm] và chiều dày 10[mm]
+ Bộ treo sau: chiều dài 1250[mm], chiều rộng70[mm],và chiều dày 10
- Có ưu điểm là dễ chế tạo.

Hình: 2.3. Kết cấu của lá nhíp
a. Tiết diện lá nhip; b. Kết cấu đầu lá nhip;
- Để giảm tải cho các lá nhíp chính và phân bố đều tải cho các lá trên và dưới do
vậy phải chế tạo các lá nhíp có độ cong ban đầu khác nhau, khi ghép chúng lại chúng sẽ
có cùng độ cong như nhau
- Định vị các lá nhíp

Bu lông
trung tâm
Lá nhíp

Hình: 2.4. Bu lông trung tâm

Trang 20


Đồ án tốt nghiệp
Các lá nhíp sau khi chế tạo được lắp ghép với nhau và để có kết cấu điển hình của
một bộ nhíp, các lá nhíp được định vị với nhau bằng bu lông trung tâm.
- Vòng kẹp nhíp:

Hình: 2.5. Vòng kẹp nhíp
Có tác dụng để các lá nhíp không bị xoay lệch nhau và để truyền lực từ các lá nhíp
chính phía trên xuống các lá dưới ở hành trình trả, người ta sử dụng các vòng kẹp để kẹp
bó các lá nhíp lại
- Tai nhíp:

.
Hình: 2.6. Kết cấu tai nhíp
Lá nhíp chính được ún cong tròn ở đầu để tạo nên tai nhíp. Tai nhíp là bộ phận liên

kết giữa bộ nhíp và khung xe
-Nhíp sau khi ghép bộ được lắp lên khung và cố định với dầm cầu. Để lắp nhíp lên
khung dùng khớp nối bản lề
Trang 21


Đồ án tốt nghiệp
.

a)

c)

b)

d)

Hình: 2.7. Kết cấu lắp nối đầu nhíp lên khung xe.
a. Kết cấu nối đầu di động của bộ treo trước; b. Kết cấu nối đầu cố định bộ treo trước
c. Kết cấu nối đầu di động của bộ treo sau;

d. Kết cấu nối đầu cố định bộ treo sau

Khi nhíp biến dạng, chiều dài của nó thay đổi. Vì thế, trong trường hợp nhíp thực
hiện cả vai trò dẫn hướng thì một đầu nhíp được bắt cố định với khung còn đầu kia phải
lắp đặt sao cho nó có khả năng dịch chuyển theo sự thay đổi chiều dài của nhíp
Trang 22


Đồ án tốt nghiệp

- Bộ nhíp phụ:
1

2

3

Hình: 2.8. Bộ nhíp phụ
1.Giá đỡ nhíp phụ;2. Nhíp phụ; 3. Nhíp chính
Ở cầu sau của xe sử dụng thêm nhíp phụ để xe chạy êm dịu khi không hay non tải
và nhíp đủ cứng khi đầy tải
- Ngoài ra bộ phận đàn hồi cò có ụ su giới hạn, nó có tác dụng hạn chế hành trình
giữa khung xe và bộ nhíp khi xe quá tải hay cán phải vật cản. Được cố định trên cụm nhíp
bằng bu lông quang nhíp

Trang 23


Đồ án tốt nghiệp
Hình: 2.9. Ụ cao su giới hạn
* Ưu, nhược điểm bộ phận đàn hồi:
+ Kết cấu và chế tạo đơn giản
+ Sữa chữa bảo dưỡng dễ dàng
+ Có thể đồng thời làm nhiệm vụ của bộ phận dẫn hướng và một phần nhiệm vụ
của bộ phận giảm chấn.
2.2.2. Bộ phận hướng:
Trên xe sử dụng dầm cầu liền nên dịch chuyển các bánh xe trên cùng một cầu phụ
thuộc lẫn nhau. Việc truyền lực từ bánh xe lên khung được thực hiện trực tiếp qua nhíp vì
vậy nhíp vừa là bộ phận đàn hồi nhưng cũng là bộ phận hướng của hệ thống treo trên xe

Hình: 2.10. Sơ đồ bộ phận hướng
Ưu điểm:
+ Cấu tạo đơn giản
+ Giá thành hạ trong khi vẫn đảm bảo hầu hết các yêu cầu của hệ thống treo khi
tốc độ không lớn.
2.2.3. Bộ phận giảm chấn
2.2.3.1 Bố trí giảm chấn
Giảm chấn sử dụng trên xe là loại giảm chấn ống

Trang 24


Đồ án tốt nghiệp
- Giảm chấn ở hệ thống treo trước có đường kính ngoài của giảm chấn D:
D=45[mm]
Bộ giảm chấn được đặt nghiên so với mặt đường và có hướng chụm vào nhau.
Được lắp lên gầm và khung xe bằng các bu lông.

Hình: 2.11. Giảm chấn trước
- Giảm chấn ở hệ thống treo sau có đường kính ngoài D: D=78[mm]
Nó được đặt thẳng đứng và lắp bằng bu lông lên khung và gầm sau xe

Trang 25