BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.
HCM
----------
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
ĐỀ TÀI:
Ngư i hư ng d n khoa h c:
P.GS TS NGUYN NG
C ð NH
Ngư i th c hi n:
T CHIÊU TRUNG
TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2011
i
B GIÁOD
TRƯ NG ð I H
CVÀ ðÀOT O
C KINH T
TP. H CHÍ MINH
T CHIÊU TRUNG
KI M SOÁT BONG BÓNG B T ð
NG S N
ð PHÁTTRI NB NV NG
TH TRƯ
NGB
Tð NGS
NVI
TNAM
Chuyên ngành: Kinh t tài chính – ngân hàng
Mã S : 60.31.12
LU N VĂN TH C SĨ KINH T
Ngư i hư ng d n khoa h c:
P.GS TS NGUY N NG C ð NH
TP. H CHÍ MINH – N ĂM 2011
ii
L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan lu n văn là công trình nghiên c u khoa h c do b n thân tôi th
c hi n d a trên nhng tài li u tham kh o thu th p ñư c.
Các s li u, k t qu ñư c trình bày trong lu n văn là trung th c và có ngu n g c rõ
ràng.
Tác giá lun văn
T CHIÊU TRUNG
iii
M CL
C
DANH M C CÁC CH
DANH M C B NG BI U .......................................................................................
DANH M C HÌNH MINH H
DANH M C PH
PHNM ðU
1.
Lý do ch
2.
ð i tư ng và ph
3.
Ý ngh ĩa khoa h c và th c ti n c a ñ
4.
Các ni dung chính ñư c trình bày trong lu n văn
CHƯƠNG 1: M
HI N TƯ NG BONG BONG B T ð NG S N...................................................
1.1
Mts
1.1.1 M
1.1.1.1
1.1.1.2
1.1.2 M
1.1.2.1. Khái nim th trư ng B t ñ ng s n ....................
1.1.2.2. Phân lo
1.1.2.3. ð c ñi m c
1.1.2.4. Các nhân t
1.2
Hi n tư ng bong bóng b t ñ ng s n.......................
1.2.1 ð u tư và ñ u cơ....................................................................................
1.2.2 Bong bóng tài s
1.2.2.1. “Bong bóng” tài s
iv
1.2.2.2. “Bong bóng” b
1.2.3
kinh t
1.3
trên th gi
................................................................................................................
Kinh nghi m ki m soát bong bóng b t ñ ng s n
1.3.1
Trung Qu c ............................
1.3.1.1. Tình tr ng th
1.3.1.2. Ph n
1.3.1.3. Nhóm gi i pháp k thu t – h
1.3.2
Singapore ................................
K t lu n chương 1 ....................................................................................................
CHƯƠNG 2: TH
SÁCH QU
N LÝ C A CHÍNH
2.1.
Th
bong b t ñ ng s n Vi t Nam trong th i gian qua..............................................
2.1.1
Giai ño
2.1.2
Giai ño
2.1.3
Nh n ñ nh v
2.1.4
l
2.2.
ðánh giá mc ñ
i b t ñ ng s n trong giai ño n 2005 – 2010 : ........................................
Chính sách qun lý th trư ng BðS và c ơ ch ch ng
2.2.1
Các bin pháp
2.2.1.1
2.2.1.2
2.2.1.3
v
2.2.1.4
nư c
2.2.2 Các bin pháp kim soátñ c thù c a Vi t Nam...................................
2.2.2.1
2.2.2.2
K t lu n chương 2 ....................................................................................................
CHƯƠNG 3: MÔ HÌNH H
TRƯ NG B T ð NG S N VI T NAM .............................................................
3.1.
Mô hình
3.2.
K t qu
3.3.
Phân tích k t qu
3.3.1. Ki m ñ nh s phù h
3.3.2. ðánh giá ý nghĩa c
3.3.3. Ki m ñ nh hi n tư ng ña c ng tuy n....................................................
3.3.4. Phân tích ph n dư .................................................................................
K t lu n chương 3 ....................................................................................................
CHƯƠNG 4: M
S N VÀ PHÁT TRI
NAM ..........................................................................................................................
4.1
Hoàn thi
bóng b t ñ ng s n .................................................................................................
4.2
phù h
ði u hành linh ho
4.3
khoán hóa các tài sn có ngu
th trư ng b t ñ ng s n b n v ng .......................................................................
Xây d
4.4
Minh b ch hóa thông tin &
p ..................................................................................................................
vi
4.5
T m nhìn, d ñoán và ki m soát cung cu p
phát trin th trư ng.............................................................................................
4.6
s
Xây d ng, phát trin và duy trì hi u l c h
4.7
Bi n pháp h tr khác: ............................................................................
4.8
Các vn ñ
K t lu n chương 4
PH N K T LU N...................................................................................................
TÀI LI
A.
Các website................................................................................................
B.
Các tài li u, giáo trình, sách tham kho, sác
C.
Các lun văn c a các khóa trư c:..............................
D.
Các tài li u nư c ngoài: ...........................................
PH
L C ..................................................................................................................
Ph
l
c 1: T ng quan v b t ñ ng s n và th trư ng b
Ph
l
c 2: K t qu
theo phương pháp Hsiao........................................................................................
Ph
l
c 3: K t qu
Ph
l
c 4: K t qu
Ph
l
c 5: K t qu
chương trình Eview ñ ki m ñ nh ña c ng tuy n (b ng phương pháp h s
tương quan).............................................................................................................
Ph
l
c 6:
ñ xácñ nh nhân t
c ng tuy n (phương pháp nhân t phóng ñ i phương sai) ................................
K t qu
vii
Ph
l
c 7: K t qu h i qui t chương trình Eview (ki
tích chéo)ñ ki m ñ nh hi n tư ng phương sai không ñ i (phương sai b ng
nhau)
...... ............ ... ............ ............ ... ............ ............ ... ............ ............ ... ............ ......
Ph
l
c 8: Ph n dư t chương trình Eview (ki m ñ nh
tư ng phương sai không ñ i (phương sai b ng nhau)........................................
Ph
l
c 9: Giá tr ư c lư ng t chương trình Eview (ki
ñ nh hi n tư ng phương sai không ñ i (phương sai b ng nhau).......................
Ph
l
c 10: K t qu h i qui phương trình {Ln(e
chương trình Eview (ki m ñ nh Park) cho các bin ñ c l p ñ
tư ng phương sai không ñ i (phương sai b ng nhau)........................................
Ph l c 11: K t qu h i qui phương trình (9) ñ kh c ph
sai sai s thay ñ i. ...................................................................................................
ki m ñ nh hi n
2
viii
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
VITTT
BðS
TT BðS
TSSLBðS
GDP
CPI
TTTD
TSSLCK
FDIðK
FDITH
XHCN
REMI
RPI
REIT
ix
DANHM
STT
B ng 1
B ng 2
B ng 3
B ng 4
B ng 5
B ng 6
B ng 7
B ng 8
B ng 9
B ng 10
B ng 11
CB
NGBI U
Mô t các bin
S li u thu th p
K t qu
K t qu
K t qu
K t qu
K t qu
c ng tuy n(6) (Ph
K t qu
K t qu
K t qu
K t qu
GDP(-1) (Ph l c 11)
x
DANH M C HÌNH MINH H A
STT
Hình 1
Hình 2
Hình 3
Hình 4
Hình 5
Hình 6
Hình 7
Hình 8
Hình 9
Tácñ ng c a c
ð
t ng s n ph m
ð
giá tiêu dùng /
ð
tín d ng
ð
ch ng khoán
ð
tư nư c ngoài
H
Chính sách tin
Mô hình qu t
xi
STT
Ph
Ph
l
l c2
c1
Ph
Ph
Ph
l
l
l
c3
c4
c5
Ph
l c6
Ph
l
Ph
l c8
Ph
l c9
Ph
l c 10
Ph
l
c7
c 11
1
PH NM
1.
ðU
Lý do ch n ñ tài
V i vi c gia nh p T
ch c thương m i qu c t
WTO, n n kinh t
Vi t Nam
ngày càng h i nh p sâu r ng vào n n kinh t qu c t . Qua quá trình hi nh p này,
chúng ta ngày càng nh n th c rõ ràng và sâu s c hơn các hin tư ng, căn b nh c a
n n kinh t th trư ng trên bình din toàn n
n kinh t nói chung và t ng b ph n th
trư ng nói riêng, trong ñó có th trư ng b t ñ ng s n.
Là m t b
ph n c a n n kinh t , th
trư ng b t ñ ng s n có vai trò quan
tr ng. Tuy nhiên, các quá trình phátntriquá nóng c a th trư ng b t ñ ng s n, gây
nên tình trng bong bóng quá m c; ho c
trư ng ngu i l nh, ñóng b ăng kéo dài ñ u là các thái cc có tác ñ ng không t
s phát trin lành m
n n kinh t nói chung. Tiêu bi u cho hi n tư ng không tích c
ñ ng s n mà n
ngu n l
cñx
Trong b
xácñ nh các yu t
hình ñ nh lư ng ñ
nhà ho
hi u qu
ch ñ nh chính sách có cơ s
bong bóng b t ñ ng s n nh m phát tri
qua ñó góp ph
nư c ta là m t yêu cu ñư c ñ t ra c p thi t, thư ng xuyên, liên ct. Do ñó, tác gi ñã ch n
ñ tài “Ki m soát bong bóng b t ñ ng s n ñ phát trin b n v ng th trư ng b t ñ ng s n Vi t
Nam”
2
2.
ð i tư ng và ph m vi nghiên cu
ð i tư ng nghiên c u c a ñ tài là c ăn b nh c
tư ng bong bóng giá BðS, các chính sáchñi u ti t và vai trò qu n lí TT BðS c
các cơ quan Nhà n ư c.
Ph m vi nghiên c u c a ñ tài là các v n ñ lý lu n và th c ti n v bong
bóng b t ñ ng s n và ki m soát bong bóng b t ñ ng s n
ð tài s d ng các s li u chính th c t các cơ quan nhà n ư c có th m quy n
c a Vi t Nam cũng như các s li u mang tính ch t tham kh o, nghiên c u, t ng h
t
các cơ quan trong và ngoài n ư c, các doanh nghip kinh doanh lĩnh v
s n, tài chính, ngân hàng c ũng như tham kh o m t s phân tích chuyên sâu c a các
chuyên gia trong cácĩnhl v
B ng vi c s
th ng kê Eview,ñ
su t sinh l i b t ñ ng s n,
ñ bong bóng c a th trư ng b t ñ ng s n.
3.
Ý ngh ĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài nghiên c u
ð
tài ñư c th c hi n trong b i c nh th trư ng b t ñ ng s n Vi t Nam rơi
vào giai ño n ch u
nh hư ng c a tácñ ng h u kh ng ho ng tài chính toàn c
u nói
chung nhưng m t b ng giá bt ñ ng s n (ñ c bi t là giá ñ t n n và c ăn h ) v n ñ ng
m c cao. B i c nh này c ũng là c ơ h i t t ñ Chính ph ki n toàn h th ng pháp lu t,
chính sáchñi u ch nh th trư ng b t ñ ng s n nh m phát trin b n v ng th trư ng b t ñ ng s
n Vi t Nam trong tương lai.
ð tài c ũng góp ph n ñưa ra cách tip c n toàn di n hơn, chính xác hơn v hi n tư
ng bong bóng B ðS qua ñó giúp Nhà n ư c ñi u ti t và qu n lí TT BðS hi u qu hơn ñ
tránh hin tư ng bong bóng giá;
ð
tài nêu lên thc tr ng t n t i bong bóng giá trong TT BðS ñ th y rõ
ñư c th c tr ng công tác qu n lí c a Nhà n ư c.
3
V
i vi c xácñ nh ch
ño lư ng m c ñ
d ng các mô hình ư c lư ng t
các yu t
tácñ ng ñ n t su
Bên cnh ñó, ñ
tình tr ng bong bóng B ðS t
ra nh
ng bi n pháp phù hp nh m giúp th trư ng phát trin h
các thái c quá nóng ho c quá ngui l nh.
Cu
lĩnh v
i cùng, ñ tài có g
c này.
4. Các ni dung chính ñư c trình bày trong lu
Trong khuôn kh
dung g i ý
ñiv
1. Hi n tư ng bong bong b t ñ ng s n là gì? Vai trò c
ñ i th
trư ng b t ñ ng s n nói riêng và v
2. Th
c tr ng th
như m t s
nư c? Các bin
d ng như th nào ñ ki m soát bong bóng b t ñ ng s n?
3. Có th
xây d
su t sinh l
i b t ñ ng s n ñ
không?
4. Các gii pháp nào ñư c ñ t ra ñ ki m soát bong bóng b t ñ ng s n và phát tri n b n v
ng th trư ng B t ñ ng s n Vi t Nam?
N i dung c a lu n văn s
ñây.
nghiên c u n i dung gi i ñáp cho các câu hi trên
4
CHƯƠNG1:M TS N IDUNGV TH TRƯ NGB Tð NGS NVÀ HI NTƯ
NGBONGBONGB Tð NGS N
1.1 M t s n i dung v b t ñ ng s n và th trư ng b t ñ ng s n
1.1.1 M t s n i dung v b t ñ ng s n
1.1.1.1 Quan ñi m c a các nhà kinh t v B t ñ ng s n:
Các nhà kinh t
các nơi làm vi c, cơ s
ph , cơ s
giáo dc, thư giãn và
nhân t o c a chúng ta. Hơn n
ho t ñ ng kinh doanh và th
ñai và các ki n trúc xây d
ñư c s h
u ho c chi m h
g m các quyn h p ñ ng (ví d
ch
ng thư tài chính (ví d
(trademarks).
Như v y, thu t ng
cách th nh t, nó ñư c hi u là các tài s n h u hình c a ñ t ñai nhà c a.
th
hai, nó ñư c coi như là m
quy n s
d ng các tài s n th
ho c các hot ñ ng kinh doanh liên quanñ n vi c mua bán, vn hành và b
tài s n th
c th .
Các nhà kinh t h c còn xem xét b t ñ ng s n trong m i quan h
qua l i gi
a b t ñ ng s n v
c
a các ĩlnh v c, ngành ngh
li
u xây d
nh hư ng c a các tácñ ng ñó
phương, qu c gia, khu v c nói chung.
ng, tranh trí n i - ng
5
V vai trò c a b t ñ ng s n nói chung thì quan
ñ o các nhà nghiên cu kinh t
s n quan tr ng bi u th cho m
qu c gia. Tài s n c a nhi u công ty (nh ư cácñ nh ch
và các công ty s n xu t) bao g m m t s
lư ng ñáng k c a các tài s n có liên quan
ñ n b t ñ ng s n ñư c ch
ti p. Ngoài ra, ph n l n nh
ñòn b y vay v n ñ tài tr
s n, dù là tiên li u ho c không tiên li u ñư c, ñ u có th
ñ n qu c gia nói chung, n n kinh t c a ñ a phương nói riêng cũng như nh hư ng
sâu r ng ñ n tài chính c a t ng doanh nghi p và k c t ng h gia ñình, cá nhân. (Real
Estate Market Efficiency: Issues and Evidence – Dean H. Gatzlaff & Dogan
Tirtiroglu and Associate Editors – Journal of Real Estate Liturature 1995;
Fundamental Real Estate Prices: An Impirical Estimation with International Data
– Christian Hott & Pierre Monnin – 12/2006 )
1.1.1.2 M t s ñ c trưng cơ b n quan tr ng c a BðS
B t ñ ng s n mang nhi u ñ c trưng ñ c thù như kh
ti n m t kém; th i gian giao d ch dài và chi phí giao d
ch c a nhà n ư c và pháp lu t; ñ
năng chuy n hóa thành
ch cao; ch u s
qu n lý ch t
co giãn c a cung b t ñ ng s n kém.
Ngoài ra, m t ñ c trưng khá quan trng c a b t ñ ng s n là giá c c a b t
ñ ng s n có xu h ư ng bi n ñ ng theo chu kỳ. Chính s bi n ñ ng theo chu kỳ c a
giá c hàng hóa b
t ñ ng s n là nhân t
ph n
nh tính chu kỳ c a th
trư ng b t
ñ ng s n.
ð c trưng này ñã ñư c nhi u nhà nghiên c u t ng k t qua nhi u quan sát ti nhi u
nư c khác nhau. {Stephen Malpezzi and Susan M Wachter (2004); Case, Goetzman
and Wachter (1997); Abraham and Hendershott (1996); Wheaton (1999); Brio,
Kennedy and Prowse (1994)}
6
1.1.2 M t s n i dung v th trư ng b t ñ ng s n
1.1.2.1. Khái nim th trư ng B t ñ ng s n
Th trư ng b t ñ ng s n là quá trình giao dch hàng hoá BðS gi a các bên có
liên quan. Th trư ng b t ñ ng s n là “n ơi” di n ra các hot ñ ng mua bán, chuyn như
ng, cho thuê, th ch p và các dch v có liên quan ñ n BðS như trung gian, môi gi i, tư v
n... gi a các ch th trên th trư ng mà ñó vai trò qu n lý nhà n ư c
có tác ñ ng quy t ñ nh ñ n s
thúc ñ y phát trin hay kìm hãm ho
t ñ ng kinh
doanh trên th trư ng BðS.
V vai trò can thi p c a nhà n ư c ñ i v i s
phát trin c a th
trư ng b t
ñ ng s n nói chung, các nhà kinh t h c cũng chia làm nhi u trư ng phái, trongñó
có hai tr ư ng pháiñư c ch p nh n r ng rãi. Tr ư ng pháiñ u tiên cho rng t t nh t là nên ñ
th trư ng b t ñ ng s n, cũng như các th trư ng khác phát trin m t cách t nhiên và t ñi u
ch nh mà không c n có bàn tay can thi p c a nhà n ư c. Trư ng phái th hai thì ngư c l i,
cho r ng nhà n ư c c n ki m soát và can thi p vào quá trình phát trin c a th trư ng b t ñ
ng s n.
1.1.2.2. Phân lo i th trư ng B t ñ ng s n
Có nhi u cách phân lo i th
căn c khu v c có b t ñ ng s n; th
trư ng BðS như căn c
vào m c ñích s
d ng;
t th i gian BðS tham gia th trư ng, ….
ð tài này t p trung vào vi c phân tích các phân khúc th trư ng b t ñ ng s n
có nh hư ng quan tr ng ñ n cácñ t s t nóng ho
c l nh c a th
trư ng b t ñ ng
s n trong th i gian qua là th trư ng căn h ; th trư ng ñ t n n - bi t th ; th trư ng khác
(căn h cho thuê).
Th trư ng căn h là m
b t ñ ng s n Vi t Nam trong th
t Vi t Nam và th gi i. Th
ñó các năm 2006, 2007 là th
thu” v
i vi c ch c n công b
chúc nhau ñ ñư c b c thăm su t ñư c mua căn h . Ngay sau ñó, nh
có th
bán ngay sut mà mình ñã b c thăm ñư c cho ngư
7
l ch v i giá tr su t này có khi lên t i vài tr ăm tri u ñ ng. Tuy nhiên, bt ñ u t năm 2009
và còn kéo dài mãi ñ n nay, các ch ñ u tư căn h ph i r t ch t v t v i vi c tiêu th s n ph
m c a mình, m c dù ph i áp dng r t nhi u bi n pháp như
khuy n mãi, gi m giá, kèm quà tng, h tr lãi su t,… mà tình hình tiêu th v n không th y
t t lênñư c như mong ñ i. Còn các nhà ñ u tư “l ư t sóng” thì ph i “ôm
hàng” n
v
u không nhanh chân bán tháo chu l v n
i bài toán tr n vay ngân hàng ñ n h n.
ð n nh ng tháng gi a 2011 thì th trư ng căn h
v
n ph i ñ i m t v i tình tr ng cung vư t c u (có kh
lo t d
án tung hàng nhưng lư ng ngư i mua thì
xu hư ng gi m v i lý do ñơn gi n là giá c c a m t căn h vư t quá kh năng chi tr c a ngư
i có nhu c u th c s . Nhi u ch d án phi chào bán c d án vi giá c
h p d n. ðây c ũng là m t v n ñ h t s c nan gi i v kh năng ki m soát, hoch ñ nh th trư
ng c a nhà qu n lý và c ũng nh hư ng không nh ñ n th trư ng b t
ñ ng s n nói riêng và n n kinh t nói chung.
Th
trư ng ñ t n n –
cũng là ñ i tư ng ñư c ñ u tư lư t sóng cao
tâm lý truy
có m
kinh t toàn c
n th
t m nh ñ t c m dùi, dù là r t nh
kho n vì nhu c u th c t thì có gi
ñ t n n – bi
ho t và làm vi
cho vi c ñ u tư ki m l i ho c là gi
bt
trong lo i hình này m t th
cho các ơc quan qu n lý m
n ñ nh và l
8
Th
trư ng căn h cho thuê (
tư m i n
i c a th trư ng b t ñ ng
ña d ng t
nh ng nhà ñ u tư nh
ngoài thuê l i t i các khuñô th
t i Hà N
i; Phú M
th trư ng ñi xu ng bu c ph i ñ u tư dài h n cho ñ n các nhà ñ u tư t
ñ u tư nư c ngoài
cho thuê vi ngu n v n l n và t
v n h a h n là m
ngày càng nhi u gi
1.1.2.3. ð c ñi m c a th trư ng B t ñ ng s n
a. H u h t các quc gia có n n kinh t th trư ng, th trư ng BðS ñ u hình thành và
phát tri n qua 4 c p ñ : sơ kh i, t p trung hoá, tin t hoá và tài chính hoá.
Th
nh t, c p ñ sơ
ñư c nhà c
a mình. Giai
m t cái nhà và ñư c coi là B ðS. Trong c p ñ
ch ñ t và các cơ quan qu n lý
soát th trư ng.
Th
hai, c p ñ t p
Trong giai ño n này, do h n ch
ph i ai cũng có th
BðS. Trong c p ñ
qu n lý xây d
Th
phát trin BðS, do h n ch v
cũng ñ ti n ñ
ba, c p ñ ti n
9
ñ này, các ngân hàng và các chính sách ngân hàng ñóng vai trò quy t ñ nh trong
vi c tham gia vào d án này ho c d án khácũcng như ki m soát th trư ng.
Th tư, c p ñ
tài chính hoá: Khi quy mô c a th trư ng BðS tăng cao và th
trư ng phát trin m nh, do nh ng h n ch
v ngu n v n dài h n tài tr
cho th
trư ng BðS, các ngân hàng ho c không th
ti p t c cho vay ñ i v i BðS ho c s
ñ i m t v i các ri ro. Lúc này, các ngân hàng ph i tài chính hoá các khon cho
vay, các khon th ch p cũng như các khon tài tr
ña d ng hoá các ngu v n. Trong c p ñ này, các th ch
tài chính, các t ch c tài chính và các cơ quan qu n lý tài chính là nh
vai trò quy
t ñ nh trong vi c ki
Th
c ti n cho th y r ng,
không nh
t thi t tu n t
các cp ñ
phát trin th
gian; cũng không nh t thi t ph i k t thúc giai ño n này r
ño n khác. Các n kinh t , nh t là các n n kinh t
r t lâu, nh ư Australia và New Zealand, các tài s n BðS ñã ñư c ch
v
it l r
t cao.
Trong b i c nh n n kinh t hi n ñ i hi n nay, h u h t các nư c có n n kinh
t
chuy n ñ i ñ u áp dng ñ ng lo t t t c các ơc ch , chính sách theo chun c a
các nn kinh t
hư ng qu c t
b. Trong m i c p ñ
trư ng ñ u có chu k ỳ dao ñ ng tương t như nhi u th
Tính chu kỳ c a th
quy mô c
chu kỳ tín d
trư ng b t ñ ng s n ph
a b t ñ ng s n l
10
Hình 1: Tácñ ng c a các hot ñ ng kinh t ñ n th trư ng b t ñ ng s n
c u BðS và xây d
gia tăng hơn n
Công trình xây
c u BðS tăng và tài
chính s n có thúc ñ y
xâ y d ng nhi u hơn n a
d ng m i kích
Công trình xây
thích vi c m
d ng m i kích thích
kỳ v ng c u và giá
BðS cao hơn
r ng kinh t
Nhu c u m nh kích
thích xây d ng m i
Nhu c u và giá
c d ch v , s n
ph m, ti n t ,
BðS leo thang
m r ng
ho t ñ ng
kinh t
Nhu c u thuê &
s h u BðS tăng
Nhu c u BðS
ti p t c gi m
BðS tr ng tăng và
suy
gi m trong thuê,
s
Nhu c u d ch
v , s n ph m, BðS, v n gi m
Giá gim ti p;
t n kho gi m
ho t ñ ng kinh t tăng; s
n xu t và thu Lð nhi u
hơn
h u BðS ti p t c gi m
c u b t tăng l i:
d ch v , s n
ph m, BðS, v n
Nhu c u thuê
&
s h u BðS
tăng
ti n trình tài chính
hoá các khon th
ch p BðS kích
thích tiêu dùng
c u BðS ti p t c
tăng, nh ong b
trong
gi m giá BðS ít hơn
c u BðS
tăng, BðS
tr ng gi m
Tácñ ng ñ i v i th trư ng BðS
Tài chính hóa các
kho n th
ch p BðS
Ngu n: “Real estate market circles, transformation forc e and structural change”
– Stephen E. Roulac – The journal of real estate ma nagement
11
Theo bi u ñ
s n g m nh ng giai ño n sau ñây:
Giai ño n ph
phát còn ôn hòa, lãi su
Ngoài ra, bên c nh h
c a ngư i dân và các doanh nghi p tăng làm t ăng nhu c u ñ i v i b t ñ ng s n. V i
nhu c u b t ñ ng s n ngày càng t ăng thì giá bt ñ ng s n cũng tăng theo và t
ñ ng s n tr ng b t ñ u gi m, ñi u này kích thích vi
và b t ñ ng s n nói chung.
Giai ño n m
h p v i giá bt ñ ng s n tăng cùng v i vi c lãi su
ti p c n làm l
tư, xây d ng m i b t ñ ng s n. Nhi u nhà ñ u tư ki m ñư c l i nhu n t
mang ñ n tâm lý l
nhi u các nhà ñ u tư và ñ u cơ vay ti n ngân hàng và c
gia th trư ng. ði u này thúc ñ y giá bt ñ ng s n tăng m nh và t
gi m và góp ph
Giai ño n thu h p: c u tăng
n ñ nh trong khi ngu n cung tăng nhanh do xây
d ng quá nhiu d n ñ n dư th a ngu n cung b t ñ ng s n và làm giá b t ñ ng s n
b t ñ u ch ng l i. B t ñ ng s n ngày càng tr
không bán ñư c ngày càng nhi
nên khó bán dn ñ n b t ñ ng s n
u k t h p v i vi c tiêu dùng và chi tiêu mua sm
c a ngư i dân gi
ñ c thù ngành nên vi c xây d ng m
xây d ng và ch ưa d ng l i ngay ñư c.
Giai ño n suy thoái:N n kinh t
(m t ph n do nhu c u v n ñ i v i các d án bt ñ ng s n v n cao) và l
tăng. ði u này ti
hàng hóa, d
ch v
g ng h t s
cñ