Thực tập tại xí nghiệp thức ăn chăn nuôi An Phú
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.19 MB, 64 trang )
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
1
LỜI CẢM ƠN
Chúng em xin chân thành cảm ơn Ban Giám Đốc Xí Nghiệp thức ăn chăn nuôi An Phú đa
tạo điều kiện cho chúng em được thực tập tại xí nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn các cô chú, anh chò trong bộ phận kỹ thuật và trong xưởng sản
xuất đã giúp cho chúng em tìm hiểu và làm việc tại xí nghiệp được tốt. Trong quá trình
thực tập chúng em đã hiểu rõ dây chuyền sản xuất thức ăn chăn nuôi và các phương pháp
kiểm tra và đánh giá sản phẩm.
Xin chân thành cảm ơn tất cả quý thầy cô giáo Khoa Kỹ Thuật Hóa Học – Trường ĐH
Bách Khoa TP.HCM. Đặc biệt là thầy Nguyễn Sỹ Xuân n đã tận tình giúp đỡ chúng em
trong suốt quá trình thực tập.
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
2
NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP
……….0O0……….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
3
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
……….0O0……….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
4
MỤC LỤC
PHẦN I: TỔNG QUAN VỀ XÍ NGHIỆP ......................................................... 7
I. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH & QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN ......................................... 7
1. Lòch sử hình thành ............................................................................................... 7
2. Quá trình phát triển ............................................................................................. 7
II. CHỨC NĂNG & NHIỆM VỤ ................................................................................ 8
III. ĐỊA ĐIỂM XÂY DỰNG ........................................................................................ 8
IV. SƠ ĐỒ BỐ TRÍ MẶT BẰNG SẢN XUẤT ............................................................ 9
V. SƠ ĐỒ TỔ CHỨC NHÂN SỰ .............................................................................. 10
VI. AN TOÀN LAO ĐỘNG – PHÒNG CHÁY CHỮA CHÁY (PCCC) .................... 11
1. Nội quy an toàn lao động .................................................................................. 11
2. Phòng cháy chữa cháy ....................................................................................... 11
VII. XỬ LÝ PHẾ THẢI VÀ VỆ SINH CÔNG NGHIỆP ............................................. 12
1. Xử lý phế thải ................................................................................................... 12
2. Vệ sinh công nghiệp.......................................................................................... 12
PHẦN II: DÂY CHUYỀN CÔNG NGHỆ ...................................................... 12
I. Nguyên liệu sản xuất ............................................................................................... 12
1. Chất bột đường .................................................................................................. 12
2. Chất đạm ........................................................................................................... 13
3. Chất béo ............................................................................................................ 14
4. Chất khoáng ...................................................................................................... 14
5. Vitamin .............................................................................................................. 14
6. Chất xơ .............................................................................................................. 16
7. Các chất bổ sung phi dinh dưỡng ...................................................................... 16
II. Nguồn nguyên liệu ............................................................................................... 16
III. Sản phẩm của nhà máy......................................................................................... 16
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
5
1. Thức ăn nuôi tôm .............................................................................................. 16
2. Thức ăn nuôi gia súc ................................................................................................ 17
IV. Chất lượng sản phẩm và biện pháp quản lý chất lượng sản phẩm ....................... 23
V. Thò trường tiêu thụ ................................................................................................ 23
VI. Sơ đồ bố trí máy – thiết bò .................................................................................... 23
1. Nhà máy sản xuất thức ăn gia súc .................................................................... 24
2. Nhà máy sản suất thức ăn cho tôm ................................................................... 25
PHẦN III: QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ ......................................................... 26
I. Sản xuất thức ăn hổn hợp cho gia súc ...................................................................... 26
1. Quy trình sản xuất ............................................................................................. 26
2. Thuyết minh quy trình ....................................................................................... 27
II. Sản xuất thức ăn cho tôm ........................................................................................... 37
1. Quy trình sản xuất ............................................................................................. 37
2. Thuyết minh quy trình ....................................................................................... 38
PHẦN IV: MÁY – THIẾT BỊ ......................................................................... 44
I. Máy sấy hồng ngoại ................................................................................................. 44
II. Máy ép viên (CSP 150) ........................................................................................ 46
III. Máy nghiền tinh (CPR 150) .................................................................................. 49
IV. Máy nghiền thô ..................................................................................................... 50
V. Thiết bò làm nguội ................................................................................................ 52
VI. Thiết bò lọc túi (CPF 082) ..................................................................................... 54
VII. Thiết bò tách liệu ................................................................................................... 56
VIII. Thiết bò hậu xử lý .............................................................................................. 57
IX. Thiết bò trộn nằm ngang ....................................................................................... 58
X. Máy cán miểng ..................................................................................................... 59
XI. Thiết bò làm sạch liệu ........................................................................................... 60
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
6
XII. Thiết bò sàng rung ................................................................................................. 61
XIII. Thiết bò sàng trống ............................................................................................ 62
XIV. Bồn cân đònh lượng ........................................................................................... 63
PHẦN V: NHẬN XÉT VÀ ĐỀ NGHỊ ............................................................ 64
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
7
PHẦN I: TỔNG QUAN VỀ XÍ NGHIỆP
I. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH & QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
1. Lòch sử hình thành
-Trước năm 1975, Xí nghiệp Thức Ăn Chăn Nuôi An Phú có tên là Công Ty trách
nhiệm hữu hạn Scala, chuyên sản xuất thức ăn cho gia cầm và heo. Công ty có một trại
gà ở Lâm Đồng và một trại heo ở Thủ Đức.
-Sau năm 1975, công ty được Nhà nước tiếp quản và được đổi tên thành công ty
Hợp Doanh số 5 thuộc Công Ty Thực Phẩm Công Nghiệp Gia Súc – Tổng Cục Công
Nghiệp Thực Phẩm.
-Đầu năm 1981, công ty thuộc Công Ty Chăn Nuôi Heo 1 – Sở Nông Nghiệp &
Phát Triển Nông Thôn TP.HCM
-Đầu năm 1982 công ty được hoạch toán độc lập và tháng 4/1984 được đổi tên
thành Xí Nghiệp Thức Ăn Chăn Nuôi An Phú.
-Đến tháng 1/1988 Xí Nghiệp Thức Ăn Gia Súc An Phú trực thuộc Liên Hiệp Chăn
Nuôi Heo ( Liên Hiệp này được thành lập từ hai Công ty Chăn Nuôi Heo 1 và 2 )
-Hiện nay có tên là Xí Nghiệp Chăn Nuôi An Phú thuộc Tổng Công Ty Nông
Nghiệp Sài Gòn. Xí nghiệp chuyên sản xuất thức ăn cho gia súc, gia cầm, thủy sản.
-Đến tháng 4/2007 cùng với 4 đơn vị thành viên của Tổng Công Ty Nông Nghiệp
Sài Gòn: Xí nghiệp Chăn Nuôi Heo Đồng Hiệp, Xí Nghiệp Chăn Nuôi Heo Phước Long,
Xí Nghiệp Chăn Nuôi Heo Giống Cấp I & Chế Biến Thực Phẩm Sài Gòn thuộc Tổng
Công Ty Nông Nghiệp Sài Gòn. Xí Nghiệp Thức Ăn Chăn Nuôi An Phú chịu sự quản lí
trực tiếp và toàn diện của Công Ty Chăn Nuôi & Chế Biến Thực Phẩm Sài Gòn, và chịu
sự kiểm tra giám sát của các cơ quan quản lí nhà nước chuyên ngành về mọi hoạt động
và sản xuất kinh doanh thức ăn chăn nuôi của xí nghiệp theo pháp luật.
2. Quá trình phát triển
Để tồn tại và phát triển trong tình hình cạnh tranh ngày càng gay gắt của nền kinh tế
thò trường, năm 1994 xí nghiệp nhập dây chuyền sản xuất thức ăn gia súc từ Châu u,
hoàn toàn tự động từ khâu nhập liệu đến khâu thành phẩm.
Đến năm 2001 xí nghiệp lắp đặt dây chuyền sản xuất thức ăn tôm hoàn toàn tự động
của Đài Loan. Hiện nay xí nghiệp có đủ các loại thức ăn cho heo, gà, vòt, bò, bồ câu,
tôm,… với trên 100 chủng loại có mặt trên thò trường khắp nước nhằm cạnh tranh với
các đối thủ khác trên thò trường. Xí nghiệp phấn đấu đạt thành tích xuất sắc trong hoạt
động sản xuất kinh doanh trong nhiều năm qua. Đầu năm 2005 sản phẩm của công ty
đã vinh dự nhận danh hiệu HÀNG VIỆT NAM CHẤT LƯNG CAO do người tiêu
dùng bình chọn. Và 4/2007 doanh nghiệp đã đạt giải thưởng BÔNG LÚA VÀNG 2007.
Trong tương lai xí nghiệp tiếp tục phát huy những thành tích đã đạt được, nâng cao vò
thế của mình trên thò trường, đầu tư đổi mới quy trình công nghệ, máy móc thiết bò để
đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao chất lượng hành hóa, hạ giá thành đáp ứng nhu cầu
ngày càng cao của người tiêu dùng.
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
8
II. CHỨC NĂNG & NHIỆM VỤ
Xí nghiệp thức ăn chăn nuôi An Phú là một xí nghiệp sản xuất kinh doanh các loại
thức ăn gia súc, gia cầm, tôm và các loại nguyên liệu phục vụ chăn nuôi. Xí nghiệp
phải phấn đấu hoàn thành kế hoạch sản xuất kinh doanh có lãi để bảo toàn vốn, phát
triển và mở rộng sản xuất, tạo thêm công việc làm và nâng cao đời sống cho cán bộ
nhận viên.
p dụng biện pháp thực hành triệt để tiết kiệm trong mọi lónh vực sản xuất, nhằm
tập trung vốn cho sản xuất để giảm chi phí cho giá thành.
Khai thác thò trường mới ở các vùng chăn nuôi tập trung lớn, các vùng có các loại
thức ăn của đối thủ cạnh tranh ttrong cùng ngành đang chiếm lónh để giới thiệu sản
phẩm của mình. Làm tốt công tác quản lý, tiến hành một cách chặt chẽ rõ ràng chính
xác, hạn chế các mặt tiêu cực phát sinh.
Không ngừng cải tiến công tác kỹ thuật trong điều kiện sẵn có, để từng bước đưa
chất lượng sản phẩm lên cao đồng thời nâng cao năng suất lao động và hiệu quả kinh
tế cao. Khu vực sản xuất được sắp xếp, dọn dẹp sạch sẽ, đảm bảo quy trình công nghệ
và vệ sinh công nghiệp, bộ phận điều hành sản xuất thường xuyên phối hợp với bộ
phận kiểm tra chất lượng để đảm bảo đúng quy trình sản xuất.
Bán các nguyên liệu, đặc biệt là bắp và đậu nành đã xử lý qua máy sấy hồng
ngoại cho những nơi có nhu cầu sản xuất thức ăn cho chăn nuôi.
Nhiệm vụ của xí nghiệp là hoàn thàh nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh có hiệu quả,
đẩy mạnh ngành chăn nuôi trong nước phát triển, phục vụ cho chăn nuôi gia đình và
tập thể.
III. ĐỊA ĐIỂM XÂY DỰNG
ĐC : 162 Nguyễn Thò Đònh, Phường An Phú, Quận 2, TPHCM
ĐT : ( 84.8)3.7470431 –3. 8890624
Fax : (84.8)3.7470431
Email :
Tổng diện tích sử dụng hơn 9000m2, trong đó xưởng sản xuất, nhà kho, văn phòng làm
việc… chiếm khoảng 65% diện tích.
Xí nghiệp được xây dựng gần trung tâm thành phố Hồ Chí Minh nên các điều kiện về
tự nhiên cũng mang nét đặc trưng của khu vực thành phố Hồ Chí Minh.
Đòa điểm thuận tiện về giao thông liên lạc, gần khu dân cư và các vùng nguyên liệu
chính như Đồng Nai, Sông Bé, Tây Ninh, Long An và các tỉnh miền Tây
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
9
IV. SƠ ĐỒ BỐ TRÍ MẶT BẰNG SẢN XUẤT
Cổng chính
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
10
V. SƠ ĐỒ TỔ CHỨC NHÂN SỰ
Bộ phận Số nhân viên
Ban giám đốc 2
Tổ nghiệp vụ 21
Tổ kinh doanh + tiếp thò 7
Tổ kỹ thuật 5
PXSX TA8GS +tổ cơ điện+ PXSX TĂ tôm 24
Vào những lúc sản xuất nhiều, xí nghiệp tuyển thêm lao động thời vụ từ 10-20 người.
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
11
VI. AN TOÀN LAO ĐỘNG – PHÒNG CHÁY CHỮA CHÁY (PCCC)
1. Nội quy an toàn lao động
a. Công nhân phải chuẩn bò đầy đủ trang bò bảo hộ lao động đã được cấp phát.
b. Phải nắm chắc nhiệm vụ được giao trong sản xuất hằng ngày của phân xưởng.
c. Kiểm tra an toàn trước khi vận hành máy.
d. Báo cáo kòp thời các tình huống của máy móc để kòp thời sửa chữa, khó hãm các
van ga nguyên liệu để tránh cháy nổ.
e. Hệ thống luôn phải kiểm tra đảm bảo an toàn.
f. Trong sản xuất không được rời bỏ nơi làm việc, phải theo dõi thường xuyên tình
trạng máy móc đang hoạt động.
g. Không để nguyên liệu quá lượng quy đònh, làm cho các động cơ chạy quá tải, làm
cháy nổ rờ le.
h. Sắp xếp nguyên liệu gọn gàng thứ tự chừa lối đi để khi gặp tình huống có thể xử lý
kòp thời.
i. Công nhân sản xuất phải nắm vững quy đònh công nghệ thiết bò mới, tuyệt đối phải
tuân theo các quy đònh vận hành sử dụng thiết bò đã được ban hành.
j. Cấm công nhân không có phận sự đi lại nơi các tủ điện điều khiển tự động của các
thiết bò mới lắp đặt.
2. Phòng cháy chữa cháy
a. Tiêu lệnh chữa cháy
1. Khi xảy ra cháy báo động gấp
2. Cúp cầu dao điện nơi xảy ra cháy
3. Dùng bình chữa cháy cát và nước để dập tắt
4. Điện thoại 114 đội chữa cháy chuyên nghiệp
b. Nội quy PCCC
Để đảm bảo an toàn tài sản, tính mạng của mọi người trật tự an toàn trong cơ quan.
Nay quy đònh về việc PCCC như sau : gồm 8 điều
Điều 1: PCCC là nghóa vụ của toàn thể cán bộ công nhân viên chức kể cả khách hàng
đến quan hệ công tác.
Điều 2 : Cấm không được sử dụng lửa, củi đun nóng, hút thuốc trong kho nơi sản xuất
và nơi cấm lửa.
Điều 3: Cấm không được câu, mắc, sử dụng điện tùy tiện, hết giờù làm việc phải kiểm
tra và tắt đèn, quạt, bếp điện … trước khi về
- Không dùng dây đồng, giấy bạc thay cầu chì
- Không dùng dây điện cắm trực tiếp vào ổ cắm.
- Không để các chất dễ cháy gần cầu chì, bảng điện và dây dẫn điện.
- Không dùng khóa mở nắp chai bằng sắt thép.
Điều 4 : Khi xuất nhập hàng các xe không được nổ máy trong kho sản xuất và khi đậu
phải hướng đầu xe ra ngoài.
Điều 5 : Không để các chướng ngại vật trên lối đi
Điều 6 : Phương tiện dụng cụ dễ cháy phải để nơi dễ cháy, dễ nổ, không ai sử dụng
vào việc khác.
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
12
Điều 7 : Ai thực hiện tốt sẽ được khen thưởng, ai vi phạm sẽ tùy theo mức độ sử lý truy
tố trước pháp luật.
VII. XỬ LÝ PHẾ THẢI VÀ VỆ SINH CÔNG NGHIỆP
1. Xử lý phế thải
Hiện nay việc xử lý khí thải, chống ô nhiễm chỉ giải quyết tạm thời vì trong tương lai
xí nghiệp sẽ dời ra ngoại ô. Lúc đó phương án giải quyết ô nhiễm được đặt lên hàng
đầu trước khi bố trí mặt bằng sản xuất.
Cụ thể là:
- Dùng túi vải hứng các bụi thức ăn để giảm ô nhiễm không khí
- Đặt máy nghiền dưới hầm để giảm bụi thức ăn và giảm tiếng ồn
- Dùng hệ thống lọc mùi hôi để giảm ô nhiễm không khí, giảm mùi hôi, tanh.
2. Vệ sinh công nghiệp
Cứ sau mỗi tuần vệ sinh toàn bộ thiết bò sản xuất, vệ sinh nhà kho, thông cống rãnh . . .
xòt thuốc diệt côn trùng, mọt và bẫy chuột. Tuy nhiên nếu cần cũng phải vệ sinh đột
xuất đối với từng máy.
PHẦN II: DÂY CHUYỀN CÔNG NGHỆ
I. Nguyên liệu sản xuất
1. Chất bột đường
Là nguồn cung cấp năng lượng chủ yếu cho vật nuôi, gồm có 2 loại :
Chất trích ly không đạm (Nitrogen free extract – NFE) : đường, tinh bột,…
Chất xơ thô : cellulose, hemicellulose, polysaccharide.
Bắp : (trồng nhiều ở nước ta) phổ biến là bắp vàng và bắp trắng. Hiện nay
bắp vàng được sử dụng phổ biến cho thức ăn chăn nuôi. Bắp được xem là tốt vì
có nhiều sắc tố , ngoài ra còn cung cấp một phần sinh tố A cho vật nuôi. Để
đảm bảo bắp tốt trong quá trình bảo quản,bắp phải được phơi hoặc xay để loại
độc tố Aflatoxin do nấm mốc Aspergillus flavus sinh ra.
Tấm : là nguồn nguyên liệu dễ tiêu hóa, ngon miệng, cung cấp cho vật nuôi
nhiều năng lượng, và thường được sử dụng thay thế cho bắp trong thức ăn chăn
nuôi.
Cám gạo : chứa nhiều vitamin B1. Chất béo trong cám gạo chứa nhiều acid
béo không no, chủ yếu là acid oleic và acid isolinolic nên rất dễ bò oxy hóa làm
cám gạo bò ôi. Cám gạo còn là môi trường hoạt động chủ yếu của vi sinh vật
làm cho cám dễ bò chua, mốc, vón cục và gây vò đắng. Ngoài ra trong cám gạo
có nhiều xơ nên dễ ảnh hưởng đến độ tinh khiết của viên thức ăn.
Cám mì : chứa hầu hết các vitamin nhóm B với hàm lượng protein và xơ
khá cao, giá trò dinh dưỡng (về chất bột đường) đạt 67% so với bắp. Cám mì và
cám gạo có thể thay thế lẫn nhau.
Khoai mì lát : được phơi khô để loại acid HCN. Sử dụng khoai mì lát trong
khẩu phần thức ăn của vật nuôi còn nhằm mục đích hạ giá thành sản phẩm
(phổ biến dùng cho thú thương phẩm).
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
13
Bột mì : vừa là nguồn cung cấp bột đường, vừa là chất kết dính tự nhiên
cho thức ăn viên.
Chức năng của nguyên liệu bột đường : cung cấp năng lượng cho vật nuôi. Chất bột
đường sẽ chuyển thành glucose trong quá trình biến dưỡng. Glucose sẽ chuyển thành
glycogen tích lũy trong gan và tế bào cơ. Nếu trong khẩu phần ăn có dư chất bột đường
thì sẽ chuyển thành mỡ trong vật nuôi.
2. Chất đạm
Bao gồm các acid amin thiết yếu và không thiết yếu. Tiêu chuẩn chính để xác
đònh giá trò sinh học và vai trò sinh lý các acid amin là khả năng duy trì sự phát
triển của vật nuôi. Một số acid amin khi thiếu thì vật nuôi sẽ chậm tăng trưởng
và giảm trọng lượng dù rằng các thành phần khác đều đầy đủ.
Acid amin thiết yếu : là acid amin mà vật nuôi không thể tổng hợp được, phải
bổ sung từ thức ăn, đó là: lysine, methionine, phenylalanine, threonine,
arginine, histidine, tyrosine, leucine, isoleucine, tryptophan và valine. Thiếu
một trong các acid amin cần thiết sẽ dẫn tới rối loạn sử dụng tất cả các acid
amin khác. Sự thiếu hụt một acid amin cần thiết còn gọi là yếu tố hạn chế của
thức ăn.
Acid amin không thiết yếu : là acid amin mà vật nuôi tự tổng hợp được trong cơ
thể. Những acid amin không thiết yếu là glutamic, acid aspartic, proline,
alanine, serin, asparagin,…
2.1. Đạm động vật
Bột cá : là nguồn nguyên liệu protein động vật phổ biến nhất dùng trong sản
xuất thức ăn chăn nuôi, có giá trò dinh dưỡng cao, kích thích tính thèm ăn của
vật nuôi. Bột cá có hàm lượng lysine cao, chứa nhiều sinh tố nhóm B, bột cá có
thể nhiễm độc tố từ Salmonella.
Bột thòt : được sản xuất từ gia súc, gia cầm và các bộ phận hay thế liệu trong
sản phẩm thòt ở nhà máy giết mổ, xí nghiệp chế biến thòt,… mà không đủ tiêu
chuẩn dùng cho người. Vì thành phần nguyên liệu sử dụng để sản xuất bột thòt
rất khác nhau nên chất lượng bột thòt cũng khác nhau. Có các loại bột thòt, bột
thòt – xương. Quá trình bảo quản bột thòt bò hạn chế do dễ bò oxy hóa.
Bột tôm : là nguồn đạm sản xuất từ đầu, càng và vỏ tôm do các nhà máy chế
biến tôm đông lạnh thải ra. Trong bột tôm có chứa nhiều sắc tố như carotenoide,
cholesterol và một số acid béo. Hàm lường protein trong bột tôm khoảng 30 –
35%. Bột tôm giàu Ca, chứa nhiều chitine và chất xơ (14 – 17%).
Bột sữa : sử dụng cho heo con tập ăn. Sử dụng cho heo thòt và heo nái sẽ không
đạt nhiều hiệu quả về kinh tế.
Bột huyết : thành phần acid amin trong bột huyết thấp hơn trong bột cá, đạm
thô thường từ 74 – 92%.
Bột ruốc : hàm lượng protein trong bột ruốc khoảng 45 – 55%. Chất lượng của
bột ruốc phụ thuộc vào loại ruốc, độ tươi, tạp chất và hàm lượng muối.
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
14
Bột mực : được sản xuất từ phụ phẩm trong chế biến mực như gan mực, lòng
mực, đầu ,da mực hoặc những con mực nhỏ không đạt quy cách. Bột mực có
mùi thơm hấp dẫn được sử dụng trong thức ăn thủy sản.
2.2. Đạm thực vật
Đậu nành (đậu nành hạt, bánh dầu đậu nành) : là nguồn cung cấp đạm dồi
dào, rất cần thiết và tạo tính ngon miệng cho vật nuôi. Đậu nành phải xử lý
chín để hạn chế các yếu tố ngăn cản hấp thu dinh dưỡng. Đậu nành có
thành phần acid amin ổn đònh và cân bằng.
Bánh dầu dừa : có giá trò dinh dưỡng gần bằng 85% dầu đậu nành nhưng có
hàm lượng lysine và methionine thấp hơn.
Bánh dầu mè : có giá trò dinh dưỡng gần bằng 89% dầu đậu nành, và có rất
ít lysine.
Chức năng của chất đạm : là tăng năng suất vật nuôi, sức sinh trưởng, sinh sản,
sức xuất trứng, sữa, tinh trùng, tạo kháng thể,…
3. Chất béo
Gồm 2 loại :
Chất béo động vật : mỡ cá, dầu cá, dầu mực,…
Chất béo thực vật : dầu đậu nành, dầu cọ, dầu dừa,…
Chức năng cửa chất béo : tăng giá trò dinh dưỡng , cung cấp năng lượng, cung cấp
acid béo cần thiết như acid linoleic,…,tăng tíng ngon miệng, tăng sinh tố, giảm độ bụi
của thức ăn dạng bột.
4. Chất khoáng
Khoáng đa lượng : Ca, P, Na, Mg,…Nguồn khoáng đa lượng cho vật nuôi được
lấy từ bột vỏ sò, xương, đá vôi, MCP (monocanxiphosphate), DCP
(dicanxiphosphate).
Khoáng vi lượng : Fe, Cu, Zn, I, Co, Mn, Si, Br, Mo, Ni,…Nguồn khoáng vi
lượng thường được trộn sẵn dưới dạng premix.
Ngoài ra còn sử dụng nguồn khoáng hữu cơ là các acid amin giúp vật nuôi hấp
thu thức ăn tốt hơn.
Chức năng của chất tạo khoáng : tạo xương chắc (Ca, Mg, Zn), cân bằng acid base
(Na, K, Cl) xúc tác phản ứng enzyme (Cu, Mg, Zn), ảnh hưởng hồng cầu (Fe)…
5. Vitamin
- Là hợp chất hữu cơ với hàm lựơng nhỏ, đảm bảo sự sinh trưởng và phát triển bình
thường. Nếu thiếu vitamin sẽ xuất hiện rối loạn trong cơ thể. Các rối loạn này là đặc
trưng riêng cho từng loại vitamin. Vitamin không cung cấp năng lượng và chỉ cần với
hàm lựơng thấp.
- Các nguyên liệu cung cấp vitamin:
Các loại vitamin Nguyên liệu chứa vitamin
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
15
Vitamin tan trong nước:
Thiamin – B1
Riboflavin – B2
Acid pantoteic – B5
Pyridoxine – B6
Cyanocobalamine – B12
Niacine – B3
Biotine – B8
Acid folic – B9
Cholin
Inositol
Acid ascobic - C
Cám, các loại đậu, nấm men.
Đậu nành ,nấm men, gan, sữa
Cám, nấm men, thòt cá nội tạng.
Ngũ cốc, nấm men, gan.
Bột cá, phế phẩm lò sát sinh.
Các loại đậu, nấm men.
Gan, nấm men, các sản phẩm từ sữa.
Cơ thòt cá, nấm men, lòng cá, bột cá.
Mầm lúa mì, các loại đậu.
Mầm lúa mì các loại đậu, nấm men.
Cơ thòt cá tươi
Vitamin tan trong dầu:
Retinol – A
Canxiferol – D
Tocoferol – E
Menadione - K
Dầu cá
Dầu cá
Dầu thực vật
Bột cỏ linh lăng, bột cá.
Chức năng vitamin:
- Tổng hợp glycoprotein, nếu thiếu gây mù mắt(A)
- Điều hòa hấp thu Ca, giúp xương rắn chắc, phát triển toàn vẹn các mô cơ, chống
stess(D).
- Thiếu vitamin E sẽ gây sẩy thai ở chuột.
- Giúp đông máu (K).
- Liên quan đến các biến dưỡng (B).
- Chuyển hóa bột đường tạo tính ngon miệng (B1).
- Thiếu vitamin B2 sẽ gây bệnh Dere ma: tổn thương da, bệnh về mắt.
- Thiếu vitamin B12 sẽ gây bệnh thiếu máu.
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
16
6. Chất xơ
Không có giá trò dinh dưỡng, có tác dụng kích thích tiêu hóa. Chất xơ phổ biến
được sử dụng trong thức ăn chăn nuôi là bột cỏ.
7. Các chất bổ sung phi dinh dưỡng
Là chất thêm vào không làm tăng giá trò dinh dưỡng, không hại vật nuôi mà chỉ nhằm
mục đích tăng mùi vò thức ăn, để kích thích tính thèm ăn cho vật nuôi, diệt một số sinh
vật gây bệnh.
- Kháng sinh: tetracyline, oxytetracyline, clotetracyline.
- Chát trợ sinh(probiotics): Lactobacillus, Steptococcus, Saccharomyces cerevisiae…
- Thuốc tẩy giun: Pierazine, Ivermectine.
- Chất tiền sinh(prebiotics): monosaccharide, fructose sẽ làm thay đổi khả năng các
mầm bệnh cư trú trong đường ruột.
- Enzym: cellulase, hemicellulase,amylase,phytase, protase…
- Chất acid hóa: acid citric, acid fumaric, acid fomic, có tác dụng làm giảm pH ở tá
tràng, do đó làm giảm khả năng sinh sản của vi khuẩn có hại ở dạ dày và ruột non.
- Chất ngọt: Giúp ngon miệng cho heo con.
- Chất chống oxy hóa: dùng để ngăn ngừa quá trình oxy hóa chất béo và sự tổn thất
vitamin có trong thức ăn. Ví dụ: BHT(Butyl Hydroxyl Toluen), BHA (Butyl
Hydroxyl Anison), Ethoxyquine.
- Chất chống mốc: chất chống mốc thường được sử dụng trong thức ăn chăn nuôi là
acid propionic và các muối của nó ( muối K,Ca,Na) nhằm bảo quản thức ăn đựoc
lâu hơn.
II. Nguồn nguyên liệu
Nội đòa : là nguồn nguyên liệu trong nước, chủ yếu là : bắp, tấm, cám gạo, cám mì,
khoai mì lát, khô dầu dừa, khô dầu mè, bột cá từ 50 – 62% protein, bột ruốc, bột sò,
bột xương,….
Ngoại nhập : bột mì từ Nhật. Bột cá 62 – 68% protein từ Peru, Chile. Khô dầu đậu
nành từ Argentina, Ấn Độ. Bắp có thể nhập từ Trung Quốc (khi nguồn hàng trong
nước đáp ứng không đủ).
Riêng các chất bổ sung như : sinh tố, khoáng vi lượng, kháng sinh, chất tạo mùi,
chất chống oxy hóa, chất chống mốc,…thường là nguyên liệu nước ngoài được các
công ty có mặt tại Việt Nam (công ty TNHH của VN, công ty 100% vốn nước
ngoài, công ty liên doanh VN & nước ngoài) nhập về và kinh doanh.
III. Sản phẩm của nhà máy
1. Thức ăn nuôi tôm
1.1. Thức ăn nuôi tôm Topfeed (thức ăm cao cấp nuôi tôm công nghiệp)
Top 1 : sử dụng cho tôm từ 0.02 – 0.2g
Top 2 : sử dụng cho tôm từ 1 – 2.6g
Top 3 : sử dụng cho tôm từ 2.6 – 4.6g
Top 4 : sử dụng cho tôm từ 4.6 – 10g
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
17
Top 5 : sử dụng cho tôm từ 10 – 25g
Top 6 : sử dụng cho tôm từ 25 – 34g
1.2. Thức ăn nuôi tôm ASPE (thức ăn nuôi tôm công nghiệp)
S1-601 : sử dụng cho tôm sú có trọng lượng nhỏ hơn 0.2g.
S2-602 : sử dụng cho tôm sú có trọng lượng từ 0.2 – 2g.
G1-603 : sử dụng cho tôm sú có trọng lượng từ 2 – 7g.
G2-604 : sử dụng cho tôm sú có trọng lượng từ 7 – 12g.
G3-605 : sử dụng cho tôm sú có trọng lượng từ 12 – 20g.
F-606 : sử dụng cho tôm sú có trọng lượng lớn hơn 20g.
1.3. Thức ăn nuôi tôm ViTa (thức ăn nuôi tôm bán công nghiệp)
S1-9501 : sử dụng cho tôm có trọng lượng nhỏ hơn 0.2g.
S2-9502 : sử dụng cho tôm có trọng lượng từ 0.2 – 2g.
G1-9503 : sử dụng cho tôm có trọng lượng từ 2 – 7g.
G2-9504 : sử dụng cho tôm có trọng lượng từ 7 – 12g.
G3-9505 : sử dụng cho tôm có trọng lượng từ 12 – 20g
F-9506 : sử dụng cho tôm sú có trọng lượng lớn hơn 20g.
1.4. Thức ăn nuôi tôm SP45 (thức ăn nuôi tôm thúc tôm ở giai đoạn 2 tháng
trước khi thu hoạch)
Chỉ tiêu (%) SP45
Đạm tối thiểu 45
Béo tối đa 6
Xơ tối đa 3
m tối đa 11
2. Thức ăn nuôi gia súc
2.1. Thức ăn hỗn hợp cho gà công nghiệp
Số 1-22% protein : gà con nuôi lấy trứng từ 1 ngày đến 10 tuần tuổi.
Số 2-17% protein : gà hậu bò từ 11 tuần đến 20 tuần tuổi.
Số 3-19% protein : gà đẻ.
Số 4-22% protein : gà con nuôi thòt từ 1 ngày tuổi đến 21 ngày tuổi.
Số 5-2% protein : gà thòt từ 22 ngày đến 42 ngày tuổi, xuất chuồng.
2.2. Thức ăn cho gà ta, gà tu
Số 4T-18% protein : gà con từ 1 đến 42 ngày tuổi
Số 5T-16% protein : gà thòt từ 42 ngày trở lên.
2.3. Thức ăn đậm đặc cho gà – cút
Đậm đặc 14 – 38% protein : gà con, gà thòt.
Đậm đặc 15 – 38% protein : gà đẻ.
Đậm đặc 12 – 36% protein : cút đẻ.
2.4. Thức ăn hỗn hợp cho vòt siêu thòt – trứng
D4-22% protein : vòt con từ 4 – 21 ngày tuổi.
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
18
D5A-20% protein : vòt từ 22 – 42 ngày tuổi.
D5B-18% protein : vòt vỗ béo từ 42 ngày tuổi đến xuất chuồng.
D3 -20% protein : vòt đẻ.
2.5. Thức ăn đậm đặc cho vòt
DD3-32% protein : vòt đẻ.
DD5-30% protein : vòt thòt.
Dùng để pha trộn với gạo lức, tấm.
2.6. Thức ăn hỗn hợp cho bò sữa, bò thòt
Số 11 – 16% protein : bò sữa.
Số 11A – 15% protein : bò thòt.
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
19
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
20
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
21
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
22
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB
Khoa Kỹ thuật Hóa Học XN thức ăn chăn nuôi An Phú
23
IV. Chất lượng sản phẩm và biện pháp quản lý chất lượng sản phẩm
Chất lượng sản phẩm do người tiêu dùng bình chọn 2005 (Hàng Việt Nam chất lượng cao).
Hiện chưa tiến hành quản lý chất lượng theo ISO vì cơ sở còn vướng mắc về di dời (chưa
ổn đònh về đại điểm). Tuy nhiên, các biện pháp quản lý chất lượng đã được tiến hành như
sau :
Kiểm tra nguyên liệu đầu vào và đăng kí về chất lượng thành phẩm đầu ra.
Có KCS trong các khâu : nguyên liệu đầu vào, quá trình sản xuất, thành phẩm đầu ra,
quá trình bảo quản.
Lấy mẫu và lưu mẫu.
Đầu tư trang thiết bò để kiểm tra chất lượng nguyên liệu và thành phẩm, cụ thể là
Đánh giá các chỉ tiêu cảm quan : màu sắc, mùi vò, độ đồng đều, tạp chất, độ
ẩm,…
Phân tích các chỉ tiêu hoá học : đạm thô, béo, xơ, Ca, P, NaCl, độ chín sống của
đậu nành rang, độc tố nấm mốc,…
Gởi mẫu cho cơ quan phân tích bên ngoài để đối chiếu với kết quả phân tích
nội bộ khi cần thiết.
Đội ngũ tiếp thò kó thuật đi theo và phản hồi chất lượng sản phẩm ngoài thò
trường thông qua năng suất và tình hình sức khoẻ của vật nuôi.
V. Thò trường tiêu thụ
Sản phẩm được tiêu thụ chủ yếu tại các tỉnh thành : Tp. Hồ Chí Minh, miền Tây,
miền Trung, Miền Đông Nam Bộ,…
VI. Sơ đồ bố trí máy – thiết bò
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB Khoa Kỹ thuật Hóa Học
XN thức ăn chăn nuôi An Phú
1. Nhà máy sản xuất thức ăn gia súc
Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM Báo cáo thực tập QT & TB Khoa Kỹ thuật Hóa Học
XN thức ăn chăn nuôi An Phú
2. Nhà máy sản suất thức ăn cho tôm
