TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI
KHOA NÔNG HỌC
Dự án giáo dục đại học định hướng nghề nghiệp
Việt Nam – Hà Lan
TIỂU LUẬN
Quản lý tưới tiêu
Chủ đề: Quản lý nước tưới cho cây ngô
Nhóm SV thực hiện: 1. Nguyễn Huyền Trang
0974242143
2. Đoàn Phương Thảo
01689393254
3. Đào Tiến Tùng
01649627342
4. Nguyễn Hồ Anh Tiến
0973755033
Giáo viên hướng dẫn: PGS. TS. Nguyễn Văn Dung
Tóm tắt:
Nước là một yếu tố có ảnh hưởng “sống còn” đối với cây trồng trong đó có cây ngô.
Để đảm bảo cho ngô đạt năng suất cao, cần phải giải quyết mâu thuẫn giữa nhu cầu
nước của cây và khả năng cung cấp nước của đất với các yếu tố ngoại cảnh để tìm ra
các phương pháp thủy lợi hiệu quả. Để tránh việc thừa nước hoắc thiếu nước, vấn đề
quan trọng là biết được chính xác thời gian nào cần phải tưới, lượng nước tưới là bao
nhiêu để thỏa mãn yêu cầu nước của cây. Xác định hiệu quả sử dụng nước của cây
bằng phương pháp giựa vào thời kỳ sinh trưởng của cây nhu cầu nước của từng thời
kỳ qua đó xác định tổng lượng nước cần cho cả quá trình sinh trưởng của cây bằng
các công thức đã được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Căn cứ vào đó để xác định
được thời gian tưới, liều lượng tưới .Mục đích cuối cùng của việc tìm hiếu nhu cầu
nước của cây là để tăng năng suất và chất lượng của sản phẩm cây trồng. Để đạt năng
suất tối đa không phải lúc nào việc cung cấp đầy đủ nhu cầu nước của cây trồng cũng
đồng nghĩa với việc cho năng suất tối đa nên cần phải ngiên cứu mối quan hệ giữa
năng suất và nhu cầu nước của cây trồng. nguồn nước tưới cũng là một yếu tố cần
được quan tâm hiện nay nguồn nước được chủ yếu khai thác là nước mưa, nước từ
ao hồ, sông, suối, nước ngầm. Việc khai thác nguồn nước hiểu quả phụ thuộc rất
nhiều vào phương pháp tưới hiện nay có ba phương pháp tưới được sử dụng phổ biến
là tưới rãnh, tưới phun mưa,giọt việc áp dụng phương pháp tưới nào còn phụ thuộc
rất lớn vào điều kiện kinh tế, khoa học kỹ thuật, nhân lực,khí hậu tại nợi sản xuất và
đặc biệt là dựa vào bản thân cây trồng. Sau đây là một số tìm hiểu của nhóm tôi về
nhu cầu nhước của cây ngô.
Từ khóa
_ Cây ngô
_ Nhu cầu nước cây ngô
_ Tưới nước cho ngô
_......( e cho thêm từ khóa vào)
1. Mở đầu
1.1. Đặt vấn đề
Ở Việt Nam nông nghiệp, nông thôn có vị trí hết sức quan trọng. Đảng và Nhà nước
ta rất quan tâm đến sự phát triển của nông nghiệp, nông thôn và đã có những chủ
trương, chính sách đúng đắn để đẩy nhanh sự phát triển của nền nông nghiệp nước nhà.
Trải qua các giai đoạn phát triển nông nghiệp đã có những đóng góp to lớn, tạo nên
những thành tựu lớn trong công cuộc đổi mới hiện nay. Cho đến nay, nông nghiệp nước
ta đã có bước phát triển tương đối toàn diện, tăng trưởng khá, quan hệ sản xuất từng
bước đổi mới phù hợp với yêu cầu phát triển của nền nông nghiệp hàng hoá. Những
thành tựu đó đã góp phần rất quan trọng vào sự ổn định kinh tế - xã hội, tạo tiền đề đầy
nhanh công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.
Đóng góp một phần không nhỏ đối với sự phát triển đó là hệ thống các cây lương
thực, trong đó có cây ngô. Trong những năm gần đây, cây ngô đã được người dân mở
rộng diện tích, ứng dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất, chuyển đổi cơ cấu giống,
thâm canh và trở thành cây trồng chủ lực đối với người dân ở vùng nông thôn và là cây
xoá đói, nghèo của nhiều khu vực trên cả nước. Song việc quản lý và chăm sóc cây ngô
vẫn còn nhiều mặt hạn chế đặc biệt là công việc quản lý nguồn nước cho cây ngô sao
cho phù hợp nhất, đáp ứng được nhu cầu nước trong từng thời kỳ phát triển của cây mà
lại đảm bảo không lãng phí tài nguyên nước.
Và để giải quyết khó khăn trên nhóm em đã quyết định đi tìm hiểu chủ đề:” Quản lý
nước tưới cho cây ngô”.
1.2. Mục đích yêu cầu
1.2.1. Mục đích
- Tìm hiểu về yêu cầu nước của cây ngô trong từng thời kỳ sinh trưởng phát triển
- Ảnh hưởng của chế độ nước đối với cây ngô
- Có phương pháp quản lý nước tưới sao cho có hiệu quả nhất
1.2.2. Yêu cầu
- Làm rõ vấn đề cần tìm hiểu đó là quản lý nước tưới cho cây ngô
- Đưa ra được phương pháp tưới nước cho cây ngô sao cho có hiệu quả nhất
- Các thành viên trong nhóm hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao
2. Nội dung
2.1.Tổng quan về cây ngô:
Cây Ngô có tên Latinh là Zea mays L và tiếng Anh là Zeamay, bắt nguồn từ khu
vực Andean của Trung Mỹ. Thuộc họ hòa thảo (Poacea), tộc Maydeace (Tripsaceae),
chi (Zea), loài Zea mays. Cây ngô là một cây trồng quan trọng và là một trong năm
loại cây lương thực chính của thế giới: Ngô (Zea Mays L.), lúa nước (Oryza sativa
L.), lúa mì (Triticum sp. tên khác: tiểu mạch), sắn (Manihot esculenta Crantz tên khác
khoai mì) và khoai tây (Solanum tuberosum L.). Ngô, lúa lúa gạo và lúa mì chiếm
khoảng 87% sản lượng lương thực toàn cầu và khoảng 43% calori từ tất cả mọi lương
thực, thực phẩm. Cây ngô với đời sống con người ngày càng trở nên quan trong hơn,
trên thế giới hiện nay sản xuất khoảng 594 triệu tấn ngô từ khoảng 139 triệu ha
(FAOSTAT, 2000) . Nhờ công tác chọn tạo giống mà năng suất ngô tăng lên rất
nhanh trong những năm vừa qua, tuy nhiên chừng đó vẫn chưa đủ để đáp ứng cho
nhu cầu của con người. Dân số thế giới đã tăng lên quá 6 tỷ người và dự kiến sẽ vượt
quá 12 tỷ người sau 50 năm tới. Cung cấp đủ lương thực, thực phẩm cho nhân loại
luôn là một vấn đề lớn trong hiện tại cũng như trong tương lai. Đặc biệt là hiện nay
tài nguyên nước đang được coi là tài sản vô giá đối với một quốc gia vì vậy mà việc
sử dụng nguồn nước trong nông nghiệp nói chung và sử dụng cho cây ngô nói riêng
sao cho hiệu quả nhất đang là mối quan tâm hàng đầu của các nước.
2.2. Nhu cầu về nước trong các thời kỳ phát triển của cây ngô
2.2.1. Nhu cầu nước của ngô
Ngô là cây cần đất ẩm, nhưng khả năng chịu úng kém. Bình quân một cây ngô
trong vòng đời cần phải có 70-100 lít nước để sinh trưởng và phát triển. Nhu cầu về
nước của cây ngô thay đổi theo từng thời kỳ sinh trưởng:
- Lúc gieo hạt ngô, hạt đất cần có độ ẩm 70-80%.
- Giai đoạn ngô nảy mầm tới lúc ngô có 7-9 lá cần độ ẩm đất 65-70%. Giai đoạn này
cần khoảng 10% tổng lượng nước cả vụ.
- Giai đoạn ngô có 7-9 lá đến lúc ngô trổ cờ, yêu cầu độ ẩm đất thích hợp 75-80%,
lượng nước cần khoảng 21% tổng lượng nước của cả vụ.
- Giai đoạn trổ cờ, tung phấn, phun râu cần độ ẩm đất thích hợp từ 75-80%. Lượng
nước yêu cầu của cây ngô từ thời kỳ tung phấn phun râu cho đến chín sữa chiếm
44-52% lượng nước toàn vụ.
- Giai đoạn từ chín sữa đến thu hoạch yêu cầu độ ẩm đất 60-70%, chiếm 17-18% tổng
lượng nước cả vụ.
2.2.2. Quản lý nước theo nhu cầu của cây ngô
Ngô là cây trồng cạn, bộ rễ bộ rễ phất triển rất mạnh nên có khả năng hút nước khoẻ
hơn nhiều cây trồng khác và sử dụng nước tiết kiệm hơn để hình thành một đơn vị
chất khô.
Tuy nhiên cây ngô sinh trưởng nhanh và tạo ra một khối lượng sinh khối lớn nên
ngô cần một lượng nước lớn. Dựa vào nhu cầu nước và khả năng chịu hạn của cây
ngô qua từng thời kỳ sinh trưởng để quản lý nước và điều tiết nước một cách hợp lý.
Sau đây ta chia làm 6 thời kỳ phát triển của cây ngô
Thời kỳ nảy mầm:
Thời kỳ này lượng nước cần thiết cho hạt ngô nảy mầm tương đối thấp (khoảng
45% trọng lượng khô tuyệt đối của hạt). Tuy nhiên đây là giai đoạn đầu và quyết định
đến sức sống của cây sau này nên ruộng luôn duy trì ẩm độ khoảng 70 – 80%, ngoài
ra việc duy trì ẩm độ giúp cho cây ngô mọc đều và đảm bảo mật độ cần thiêt.
Thời kỳ 3-4 lá:
Không cần nhiều nước, khả năng chịu úng của cây rất kém nếu để ngập nước cây dễ
bị chết. Nên tưới nước vừa phải và duy trì ẩm độ đất khoảng 60 – 65% là thích hợp
cho cây sinh trưởng phát triển.
Thời kỳ 8-10 lá:
Đây là thời kỳ cây bắt đầu hình thành nên bắp và bông cờ nên nhu cầu nước của
cây tăng nên. Nếu thiếu nước ở giai đoạn này cây sẽ ảnh hưởng đến việc hình thành
số lượng hạt và hàng hạt của cây, nên duy trì tưới nước giữ ẩm độ đất khoảng 65 –
70%.
Thời kỳ xoáy nõn.
Thời kỳ này các bộ phận của cây sinh trưởng rất nhanh đặc biệt là bộ phận bắp và
bông cờ nên cây cần một lượng nước lớn. Giai đoạn này điểm sinh trưởng của cây
qua khỏi mặt đất nên khả năng chịu úng của cây cao hơn các giai đoạn trước. Cung
cấp nước duy trì ẩm độ đất 70 – 75%.
Thời kỳ trổ cờ - chín sữa
Đây là thời kỳ cây cần nhiều nước nhất trong cả quá trình sinh trưởng phát triển,
lượng nước chiếm khoảng 45% chu trình sống của cây nếu thiếu nước ở giai đoạn
này cây không cho thu hoạch hoặc bi chín ép. cần tưới để duy trì ẩm độ đất 75 – 80%.
Thời kỳ chín sáp - chín hoàn toàn
Giai đoạn này nhu cầu nước của cây đã giảm, cần tưới duy trì ẩm độ khoản 65 –
70%, cuối thời kỳ chín sáp thì ngừng tười nước cho cây.
Hình 2: Cây ngô chin sáp và chin hoàn toàn
( /> />2.3. Quan hệ giữa yêu cầu nước và năng suất cây trồng
Sơ đồ này cho thấy thời kỳ tăng trưởng của cây ngô