Sử Dụng Internet Trong Giảng Dạy Hóa Học Ở Trung Học Phổ Thông
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.94 MB, 106 trang )
M8C L8C
TÓM T(T
M)C L)C
Phn m t : PH5N MA Đ5U ................................................................................................. 1
1. LÝ DO CH*N Đ+ TÀI: ............................................................................................... 1
2. PH,M VI NGHIÊN C-U: ........................................................................................... 2
3. CÁC GI. THUY/T KHOA H*C:............................................................................... 2
4. PH01NG PHÁP VÀ PH01NG TI2N NGHIÊN C-U: ............................................. 2
4.1. Ph2ng pháp nghiên cu : ........................................................................................ 2
4.2. Ph2ng ti6n nghiên cu: ........................................................................................... 2
5. CÁC GIAI ĐO,N TH3C HI2N Đ+ TÀI: ................................................................... 2
Phn hai: PH5N N I DUNG.............................................................................................. 4
1. C1 S4 LÝ THUY/T: ................................................................................................... 4
1.1. M8c tiêu giáo d8c:..................................................................................................... 4
1.2. Ph2ng pháp dAy hBc:............................................................................................... 5
1.2.1. Khái ni1m v2 ph34ng pháp d5y h6c:................................................................. 5
1.2.2. H1 th7ng các ph34ng pháp d5y h6c: ................................................................ 5
1.3. Ph2ng pháp dAy hBc hóa hBc: .............................................................................. 6
1.3.1. Khái ni1m ph34ng pháp d5y h6c hóa h6c: ....................................................... 6
1.3.2. M8t s7 ph34ng pháp d5y h6c hóa h6c: ............................................................. 6
1.4. Yêu c1u đDi mi ph2ng pháp dAy hBc: .................................................................. 7
1.4.1. Khái ni1m ph34ng pháp d5y h6c tích c9c: ........................................................ 8
1.4.2. NhAng tính chBt đCc tr3ng cDa ph34ng pháp d5y h6c tích c9c:.............................. 8
1.4.3. S9 đEi mFi quá trình d5y h6c hóa h6c theo h3Fng tích c9c: ............................. 9
1.5. Tìm hi3u v Internet:............................................................................................ 12
1.5.1. Lch s hình thành và phát trin cDa Internet:................................................. 12
1.5.2. Đnh ngha v2 Internet: .................................................................................... 13
1.5.3. M8t s7 dch v thông dng trên Internet:......................................................... 13
1.6. S7 d8ng Internet trong vi6c tìm kim thông tin v hóa hBc: ............................... 14
1.6.1. Các thành phn chính trên m8t ca sE trình duy1t:........................................ 14
1.6.2. Khai thác thông tin trên Internet phc v d5y và h6c hóa h6c:...................... 15
2. TH3C NGHI2M:........................................................................................................ 17
2.1
Ni dung công vi6c c8 th3 cFa đ tài: .................................................................. 17
2.1.1. N8i dung cn đ5t đ3c: ................................................................................... 17
2.1.2. Ph34ng pháp tin hành: .................................................................................. 17
2.2
ThEc trAng xung quanh v n đ nghiên cu:......................................................... 17
2.2.1. Tình hình s dng các ph34ng pháp d5y h6c cDa giáo viên hóa h6c tr3ng
phE thông:.................................................................................................................... 17
2.2.2. NhAng thun li khi s dng internet hE tr ging d5y hóa h6c tr3ng phE
thông: ...................................................................................................................... 18
2.2.3. NhAng khó khăn gCp phi: .............................................................................. 19
2.3
Kt qu9: ................................................................................................................ 20
2.3.1. M8t s7 trang web cung cBp thông tin hóa h6c phc v cho vi1c ging d5y và
h6c tp: ...................................................................................................................... 20
2.3.2. H3Fng d n s dng Th3 vi1n tr9c tuyn Violet:............................................. 42
2.3.3. H3Fng d n chia s video trên Youtube: .......................................................... 50
2.3.4. H3Fng d n s dng h8p th3 đi1n t Google mail ( Gmail ): ......................... 54
Phn ba : K!T LUN VÀ Đ" NGH#................................................................................. 60
1. K/T LU5N: ................................................................................................................ 60
2. Đ+ NGH6 :................................................................................................................... 60
TÀI LI U THAM KH9O.................................................................................................... 61
PH) L)C 1: DANH M)C CÁC WEBSITE PH)C V) D,Y VÀ H*C HÓA H*C ..... 62
PH) L)C 2: M7T S8 MÔ ĐUN D,Y H*C CÓ S9 D)NG THÔNG TIN TRÊN
M,NG INTERNET............................................................................................................ 66
MÔ ĐUN 1...................................................................................................................... 66
MÔ ĐUN 2...................................................................................................................... 67
MÔ ĐUN 3...................................................................................................................... 70
MÔ ĐUN 4...................................................................................................................... 72
MÔ ĐUN 5...................................................................................................................... 75
MÔ ĐUN 6...................................................................................................................... 77
MÔ ĐUN 7...................................................................................................................... 79
MÔ ĐUN 8...................................................................................................................... 82
MÔ ĐUN 9...................................................................................................................... 84
MÔ ĐUN 10.................................................................................................................... 88
MÔ ĐUN 11.................................................................................................................... 90
MÔ ĐUN 12.................................................................................................................... 92
MÔ ĐUN 13.................................................................................................................... 93
MÔ ĐUN 14.................................................................................................................. 100
Phn m t : PH5N MA Đ5U
1. LÝ DO CH4N Đ" TÀI:
Vi6t Nam đang trên con đng công nghi6p hóa, hi6n đAi hóa đ t nc, nn giáo
d8c qu5c dân c1n ph9i có nh!ng đDi mi phù hp vi sE phát tri3n cFa nn kinh t xã
hi, Ngh quyt Trung 2ng Đ9ng l1n 2 khóa VIII ( năm 1996 ) đã xác đ nh: “ ThEc sE
coi giáo d8c đào tAo là qu5c sách hàng đ1u. Nh4n thc sâu sc giáo d8c đào tAo cùng vi
khoa hBc công ngh6 là nhân t5 quyt đ nh tăng trCng kinh t xã hi, đ1u t cho giáo d8c
là đ1u t phát tri3n ”. Đ3 thEc hi6n quan đi3m trên, ngh quyt này c ng đã ch# rõ mt
trong nh!ng gi9i pháp c1n thit là “ ĐDi mi mAnh m$ ph2ng pháp giáo d8c đào tAo,
khc ph8c l5i truyn th8 mt chiu, rèn luy6n thành np t duy sáng tAo cFa ngi hBc.
T"ng bc áp d8ng các ph2ng pháp tiên tin và ph2ng ti6n dAy hBc hi6n đAi vào quá
trình dAy - hBc, đ9m b9o điu ki6n và thi gian tE hBc, tE nghiên cu cho hBc sinh ”.
Bên cAnh đó sách giáo khoa trung hBc phD thông c ng đc đDi mi theo yêu c1u
bám sát m8c tiêu giáo d8c cFa t"ng môn, kin thc chu:n xác, ni dung gn vi thEc ti%n
cuc s5ng, tAo điu ki6n cho hBc sinh nâng cao năng lEc tE hBc và giúp giáo viên đDi mi
ph2ng pháp gi9ng dAy theo hng tD chc hng dn hBc sinh chF đng linh hoAt, sáng
tAo trong quá trình tìm hi3u, tip c4n tri thc.
SE phát tri3n vt b4c cFa công ngh6 thông tin đã tác đng mAnh đn ngành giáo
d8c, góp ph1n c9i cách ph2ng pháp và hình thc tD chc dAy hBc. Yêu c1u đ t ra cho
ngi giáo viên hi6n nay không ch# d"ng lAi C vi6c đ9m b9o ph:m ch t đAo đc. chính
tr , l5i s5ng, nm v!ng kin thc chuyên môn mà còn ph9i có năng lEc dAy hBc, bit s7
d8ng các ph2ng ti6n dAy hBc hi6n đAi, v4n d8ng các ph2ng pháp dAy hBc theo hng
phát huy tính tích cEc, chF đng, sáng tAo, phát tri3n năng lEc tE hBc, t duy cFa hBc sinh
đng thi thEc hi6n nhi6m v8 giáo d8c t tCng , tình c9m, thái đ cho hBc sinh. Vì v4y
vi6c ng d8ng công ngh6 thông tin và các ph2ng ti6n dAy hBc hi6n đAi đ3 đDi mi
ph2ng pháp dAy hBc đ5i vi t t c9 các môn hBc C trng phD thông đang đc đ:y
mAnh, trong đó khai thác thông tin trên mAng Internet đ3 ph8c v8 gi9ng dAy đang đc
tích cEc áp d8ng. Đ c bi6t vi môn hóa hBc là mt môn khoa hBc thEc nghi6m, kin thc
và k; năng đc hình thành qua các thí nghi6m thEc t, nh!ng thành tEu có liên quan
trong l;nh vEc này đc c4p nh4t liên t8c, nu giáo viên bit tìm và đa nh!ng thông tin
h!u ích trên Internet vào bài gi9ng thì tit hBc s$ trC nên sinh đng, thu hút đng thi góp
ph1n nâng cao tri thc, tăng năng lEc tE hBc, kh9 năng thEc hành và lòng say mê hBc h
cho hBc sinh. Đ tài “ S7 d8ng Internet trong gi9ng dAy hóa hBc C trung hBc phD thông ”
s$ đa ra cách kt hp Internet vào gi9ng dAy hóa hBc C b4c trung hBc phD thông nh&m
đáp ng m8c tiêu gi9ng dAy môn hóa hBc nói riêng và m8c tiêu giáo d8c nói chung là đào
tAo con ngi toàn di6n.
2. PH3M VI NGHIÊN C$U:
Đ tài cung c p cho giáo viên và hBc sinh các website trên mAng Internet có các
tài li6u nh giáo án, bài gi9ng, bài vit, bài t4p, đ thi, hình 9nh, video.. ph8c v8 cho vi6c
dAy và hBc môn hóa hBc lp 10, 11, 12. T" các thông tin tìm đc kt hp đa vào các
mô đun giáo d8c có th3 s7 d8ng trong các bài dAy môn hóa hBc trong ch2ng trình phD
thông.
3. CÁC GI9 THUY!T KHOA H4C:
Đ tài đc nghiên cu s$ cung c p cho giáo viên và hBc sinh ph2ng thc dAy và
hBc có s7 d8ng công ngh6 thông tin c8 th3 là s7 d8ng Internet đ3 tìm kim tài li6u có th3
ph8c v8 cho ch2ng trình hóa hBc b4c trung hBc phD thông.
Giáo viên s7 d8ng ngun tài li6u trên Internet đa vào bài gi9ng nh&m làm phong
phú thêm ngun kin thc c1n truyn đAt cho hBc sinh và làm cho tit hBc thêm sinh
đng, h p dn, tăng cng hi6u qu9 vi6c gi9ng dAy.
HBc sinh t" nh!ng kin thc đã hBc trên lp và tìm hi3u thêm thông tin trên
Internet đ3 tE nâng cao kin thc, v4n d8ng gi9i thích các hi6n tng liên quan trong
cuc s5ng, rèn luy6n k= năng tE hBc, tE nghiên cu cho b9n thân.
4. PH16NG PHÁP VÀ PH16NG TI N NGHIÊN C$U:
4.1. PhF%ng pháp nghiên cu :
- Nghiên cu ch2ng trình sách giáo khoa môn hoá hBc 10, 11, 12 đ3 hi3u rõ ni
dung, kin thc c1n truyn đAt cho hBc sinh.
- Tìm hi3u v cách thc s7 d8ng, tìm kim thông tin trên Internet, tìm nh!ng
trang web có nh!ng thông tin hóa hBc có th3 ph8c v8 cho vi6c gi9ng dAy và hBc môn hóa
hBc lp 10, 11, 12.
- Thit k mt s5 mô đun bài gi9ng trong ch2ng trình phD thông có đa vào
nh!ng thông tin khai thác đc trên các website.
4.2. PhF%ng tiEn nghiên cu:
Máy tính có kt n5i Internet, sách giáo khoa hóa hBc lp 10, 11, 12, tài li6u v
ph2ng pháp gi9ng dAy, tài li6u tìm hi3u v Internet.
5. CÁC GIAI ĐO3N TH&C HI N Đ" TÀI:
2
T" 18/07/2009 đn 03/08/2009 : Nh4n đ tài, tham kh9o tài li6u v ph2ng pháp
dAy hBc, mAng Internet, ch2ng trình hóa hBc C b4c phD thông đ3 hoàn thành đ c2ng
chi tit.
T" 04/08/2009 đn 31/12/2009 : Tìm trên mAng Internet nh!ng trang web cung
c p thông tin hD tr cho vi6c gi9ng dAy hóa hBc, truy c4p vào mt s5 website c8 th3 đ3
tìm hi3u cách thc t9i và chia s' tài li6u.
T" 01/01/2010 đn 28/02/2010 : Thit k mt s5 mô đun bài gi9ng có đa vào
nh!ng thông tin tìm đc trên Internet.
T" 01/03/2010 đn 15/05/2010: Vit lu4n văn, ch#nh s7a và hoàn thành báo cáo
lu4n văn t5t nghi6p.
3
Phn hai: PH5N N I DUNG
1. C6 SA LÝ THUY!T:
1.1 M'c tiêu giáo d'c:
Theo lu4t giáo d8c Vi6t Nam năm 2005 m8c tiêu giáo d8c đc xác đ nh nh sau:
“M8c tiêu giáo d8c là đào tAo con ngi Vi6t Nam phát tri3n toàn di6n, có đAo đc, tri
thc, sc kho', th:m m= và ngh nghi6p, trung thành vi lý tCng đc l4p dân tc và chF
ngh;a xã hi; hình thành và bi dng nhân cách, ph:m ch t và năng lEc cFa công dân,
đáp ng yêu c1u cFa sE nghi6p xây dEng và b9o v6 TD qu5c”.
Đ3 hoàn thành m8c tiêu này đòi hTrong thi đAi cFa cách mAng khoa hBc k= thu4t ngày nay, công ngh6 thông tin và truyn
thông là mt thành tEu ln. Nó thâm nh4p và chi ph5i h1u ht các l;nh vEc nghiên cu
khoa hBc, giáo d8c đào tAo, kinh t, chính tr , qu5c phòng an ninh, lao đng s9n xu t.
Trong ngành giáo d8c - đào tAo, công ngh6 thông tin và truyn thông đc s7 dung vào
t t c9 các môn hBc. Hi6u qu9 mà nó mang lAi là ch t lng giáo d8c tăng lên rõ r6t, đ c
bi6t là trong quá trình đDi mi ph2ng pháp dAy hBc, nh có công ngh6 thông tin mà giáo
d8c đã thEc hi6n đc các tiêu chí mi: hBc mBi n2i, hBc mBi lúc, hBc su5t đi, dAy cho
mBi ngi và mBi trình đ tip thu khác nhau, thay đDi vai trò cFa ngi dAy và ngi
hBc, đDi mi cách dAy và cách hBc.
4 nc ta, v n đ ng d8ng công ngh6 thông tin trong giáo d8c, đào tAo đc
Đ9ng và Nhà nc r t coi trBng. Các Văn ki6n, Ngh quyt, Ch# th cFa Đ9ng, Chính phF,
B Giáo d8c – Đào tAo đã th3 hi6n rõ điu này.
Ch# th s5 58-CT/TW cFa b Chính tr ( 17/10/2000 ) v đ:y mAnh ng d8ng và
phát tri3n công ngh6 thông tin ph8c v8 sE nghi6p công nghi6p hóa, hi6n đAi hóa đã xác
đ nh “ Đ:y mAnh ng d8ng công ngh6 thông tin trong công tác giáo d8c và đào tAo C các
c p hBc, b4c hBc, ngành hBc. Phát tri3n các hình thc đào tAo t" xa ph8c v8 cho nhu c1u
hBc t4p cFa toàn xã hi. Đ c bi6t t4p trung phát tri3n mAng máy tính ph8c v8 cho giáo
d8c và đào tAo, kt n5i Internet ti t t c9 các c2 sC giáo d8c và đào tAo.”
Ch# th s5 29/2001/CT-BGDĐT ( 30/07/2001 ) v vi6c tăng cng gi9ng dAy, đào
tAo và ng d8ng công ngh6 thông tin trong ngành giáo d8c giai đoAn 2001-2005 đã nêu
rõ: “ Đ5i vi giáo d8c và đào tAo, công ngh6 thông tin có tác d8ng mAnh m$, làm thay
đDi ni dung, ph2ng pháp, ph2ng thc dAy và hBc. Công ngh6 thông tin là ph2ng ti6n
đ3 tin ti mt "xã hi hBc t4p". M t khác, giáo d8c và đào tAo đóng vai trò quan trBng
b4c nh t thúc đ:y sE phát tri3n cFa công ngh6 thông tin thông qua vi6c cung c p ngun
4
nhân lEc cho công ngh6 thông tin ”.
Công văn s5 9584/BGDĐT-CNTT cFa B Giáo d8c và Đào tAo ( 07/09/2007 ) g7i
cho các sC giáo d8c và đào tAo, các trng đAi hBc, cao đ>ng s phAm và các khoa s
phAm, yêu c1u ph9i nhanh chóng “đ:y mAnh vi6c dAy môn Tin hBc và ng d8ng CNTT
trong giáo d8c, góp ph1n đDi mi ph2ng pháp dAy-hBc và qu9n lí giáo d8c”. B Giáo
d8c và Đào tAo đã phát đng l y năm hBc 2008-2009 là “Năm hBc đ:y mAnh ng d8ng
công ngh6 thông tin, đDi mi qu9n lý tài chính và tri3n khai phong trào xây dEng trng
hBc thân thi6n, hBc sinh tích cEc” ( theo ch# th s5 47/2008/CT-BGDĐT (13/08/2008 )), tAo
bc đt phá v ng d8ng công ngh6 thông tin trong giáo d8c và đào tAo và tAo tin đ phát
tri3n trong nh!ng năm tip theo.
1.2 PhF%ng pháp dy h(c:
1.2.1 Khái ni1m v2 ph34ng pháp d5y h6c:
Theo giáo s Nguy%n NgBc Quang ( Lý lu4n dAy hBc hóa hBc, 1994 ): Ph2ng
pháp dAy hBc nói chung là cách thc, con đng hoAt đng cFa th1y và trò di sE ch#
đAo cFa th1y, nh&m làm cho trò nm v!ng kin thc, k= năng, k= x9o, phát tri3n năng lEc
nh4n thc, hình thành th gii quan khoa hBc và nhân sinh quan xã hi chF ngh;a.
1.2.2 H1 th7ng các ph34ng pháp d5y h6c:
Theo tác gi9 Đ ng V HoAt và mt s5 nhà lý lu4n dAy hBc khác ( Giáo d8c hBc đAi
c2ng 2, 1995 ) đã chia các ph2ng pháp dAy hBc thành b5n nhóm nh sau:
Ph2ng pháp thuyt trình
Ph2ng pháp
dùng li
Ph2ng pháp đàm thoAi
Ph2ng pháp s7 d8ng sách
giáo khoa và tài li6u hBc t4p
Ph2ng pháp trình bày trEc quan
Ph2ng pháp
trEc quan
Ph2ng pháp quan sát
Ph2ng pháp
dAy hBc
Ph2ng pháp luy6n t4p
Ph2ng pháp
thEc ti%n
Ph2ng pháp ôn t4p
Ph2ng pháp làm thí nghi6m
Ki3m tra
Ph2ng pháp
ki3m tra đánh
giá
Đánh giá
5
1.3. PhF%ng pháp dy h(c hóa h(c:
1.3.1 Khái ni1m ph34ng pháp d5y h6c hóa h6c:
Theo giáo s Nguy%n NgBc Quang ( Lý lu4n dAy hBc hóa hBc, 1994 ), ph2ng
pháp dAy hBc hóa hBc nói riêng là cách thc hBat đng, cng tác có m8c đích gi!a GV và
HS trong đó th5ng nh t sE điu khi3n cFa GV đ5i vi sE b điu khi3n – tE điu khi3n
cFa HS nh&m làm cho HS chim l;nh khái ni6m hóa hBc.
1.3.2 M8t s7 ph34ng pháp d5y h6c hóa h6c:
Ph2ng pháp dAy hBc hóa hBc r t đa dAng và ngày càng đc sáng tAo thêm trong
thEc ti%n gi9ng dAy theo hng đDi mi ph2ng pháp dAy hBc, ch m dt tình trAng dAy
và hBc theo l5i truyn th8 mt chiu, th1y gi9ng bài , trò ghi bài, không có thí nghi6m
minh hBa, đ dùng trEc quan.
Trong gi9ng dAy hóa hBc C trng phD thông, giáo viên thng s7 d8ng các
ph2ng pháp dAy hBc c2 b9n nh: thuyt trình, đàm thoAi, trEc quan
a. Ph34ng pháp thuyt trình:
Ph2ng pháp thuyt trình đc s7 d8ng khi giáo viên mu5n truyn đAt kin thc
mi, t2ng đ5i khó, tr"u tng, cha đEng nh!ng thông tin mà hBc sinh không tE mình
tìm hi3u đc mt cách sâu sc và nhanh chóng.
Đây là ph2ng pháp đc s7 d8ng t" lâu, giáo viên nghiên cu trc ni dung
gi9ng dAy sau đó l1n lt thông báo đn hBc sinh, hBc sinh tip c4n thông tin qua vi6c
nghe, nhìn và t duy theo li gi9ng cFa giáo viên và ghi chép lAi. Ph2ng pháp này tuy
có nh!ng u đi3m không th3 phF nh4n nh tit ki6m thi gian, lng thông tin giáo viên
cung c p cho hBc sinh ln và có th3 bD sung nh!ng t li6u không có trong sách giáo khoa
nhng vi sE phát tri3n cFa cuc s5ng ngày nay, nu hBc sinh ch# tip c4n thông tin mt
cách th8 đng t" giáo viên thì không th3 đáp ng nhu c1u thEc t. Xã hi ngày nay c1n
nh!ng con ngi năng đng, có tính sáng tAo, chF đng tip c4n thông tin. Vì v4y c1n
ph9i ph5i hp ph2ng pháp thuyt trình vi các ph2ng pháp khác đ3 phát huy ht u
đi3m cFa nó đng thi khuyn khích hBc sinh tích cEc tham gia vào quá trình dAy hBc.
b. Ph34ng pháp đàm tho5i:
Ph2ng pháp đàm thoAi là ph2ng pháp trao đDi gi!a th1y và trò trong đó giáo
viên nêu ra câu hli. Qua h6 th5ng câu hvào tính ch t cFa sE nh4n thc cFa hBc sinh, ph2ng pháp đàm thoAi có các hình thc
sau: đàm thoAi phát hi6n (2rixtic), đàm thoAi tái hi6n, đàm thoAi gi9i thích minh hBa,
trong đó đàm thoAi phát hi6n dc v4n d8ng nhiu nh t trong dAy hBc
6
B9n ch t cFa ph2ng pháp đàm thoAi 2rixtic là ph2ng pháp trong đó th1y tD chc
trao đDi, tranh lu4n gi!a th1y vi c9 lp ho c gi!a các hBc sinh vi nhau, thông qua đó
đAt đc m8c đích dAy hBc. H6 th5ng câu hbuc hBc sinh luôn C trAng thái ph9i tích cEc suy ngh; đ3 tìm ra li gi9i đáp.
Ph2ng pháp đàm thoAi kích thích t5t t duy hBc sinh, rèn luy6n cho các em kh9
năng di%n đAt b&ng li, sE nhanh trí, óc sáng tAo, tính tích cEc tham gia vào hoAt đng
hBc t4p. Tuy nhiên đ3 đAt đc thành công trong tit dAy đòi hđ1u t nhiu thi gian chu:n b bài, soAn ra h6 th5ng các câu hbài và kh9 năng cFa hBc sinh.
c. Ph34ng pháp tr9c quan:
Ph2ng pháp dAy hBc trEc quan là h6 th5ng các ph2ng pháp s7 d8ng nh!ng
ph2ng ti6n trEc quan, ph2ng ti6n k; thu4t trong quá trình dAy hBc.
Đ5i vi môn hóa hBc, ph2ng ti6n trEc quan đc s7 d8ng là các mô hình phân
t7, các hình 9nh, thí nghi6m minh hBa, các ph2ng ti6n k; thu4t dAy hBc nh: phim minh
hBa, máy chiu, máy tính…
Ph2ng pháp này nu s7 d8ng t5t s$ phát tri3n năng lEc quan sát, óc tò mò, hng
thú cFa hBc sinh, tAo điu ki6n cho hBc sinh liên h6 vi cuc s5ng. Tuy nhiên ph2ng
pháp này c ng có nh!ng hAn ch nh d% phân tán chú ý cFa hBc sinh, hAn ch phát tri3n
t duy tr"u tng.
1.4. Yêu cu đ)i mi phF%ng pháp dy h(c:
Ngh quyt Trung 2ng Đ9ng l1n th 4 khoá VII (1993) đã xác đ nh là ph9i
khuyn khích tE hBc, ph9i áp d8ng nh!ng ph2ng pháp giáo d8c hi6n đAi đ3 bi dng
cho hBc sinh năng lEc t duy sáng tAo, năng lEc gi9i quyt v n đ.
Đ nh hng này đã đc pháp ch hoá C Lu4t Giáo d8c (2005) điu 24.2 là
ph2ng pháp giáo d8c phD thông ph9i phát huy tính tích cEc, tE giác, chF đng sáng tAo
cFa hBc sinh; phù hp vi đ c đi3m t"ng lp hBc, môn hBc; bi dng ph2ng pháp tE
hBc; rèn luy6n k; năng v4n d8ng kin thc vào thEc ti%n, tác đng đn tình c9m, đem lAi
nim vui, hng thú hBc t4p cho hBc sinh.
T" thEc t cFa ngành Giáo d8c, cùng vi yêu c1u đào tAo ngun nhân lEc cho sE
phát tri3n đ t nc chúng ta đang tin hành đDi mi ph2ng pháp dAy hBc chú trBng đn
vi6c phát huy tính tích cEc, chF đng cFa hBc sinh; coi hBc sinh là chF th3 cFa quá trình
dAy hBc; phát huy tính tích cEc hBc t4p cFa hBc sinh là nguyên tc nh&m nâng cao ch t
lng, hi6u qu9 cFa quá trình dAy hBc. Nguyên tc này đã đc nghiên cu, phát tri3n
mAnh m$ trên th gii và đã đc xác đ nh là mt trong nh!ng ph2ng hng c9i cách
7
giáo d8c phD thông Vi6t Nam. Nh!ng t tCng, quan đi3m, nh!ng tip c4n mi th3 hi6n
nguyên tc trên đã đc chúng ta nghiên cu áp d8ng trong dAy hBc các môn hBc và
đc coi là ph2ng hng dAy hBc tích cEc.
1.4.1. Khái ni1m ph34ng pháp d5y h6c tích c9c:
Theo tác gi9 Tr1n Bá Hoành ( Lý lu4n c2 b9n v dAy và hBc tích cEc, 2003 )
ph2ng pháp dAy hBc tích cEc là khái ni6m nói ti nh!ng ph2ng pháp giáo d8c, dAy hBc
theo hng phát huy tính tích cEc, chF đng sáng tAo cFa ngi hBc. Vì v4y, ph2ng
pháp dAy hBc tích cEc thEc ch t là ph2ng pháp dAy hBc hng ti vi6c giúp hBc sinh
hBc t4p chF đng, tích cEc, sáng tAo ch5ng lAi thói quen hBc t4p th8 đng.
1.4.2. NhAng tính chBt đCc tr3ng cDa ph34ng pháp d5y h6c tích c9c:
Ph2ng pháp dAy hBc tích cEc bao gm nh!ng ph2ng pháp có các tính ch t sau:
- Nh!ng ph2ng pháp dAy hBc có chú trBng ti vi6c tD chc, ch# đAo đ3 ngi hBc
trC thành chF th3 cFa hoAt đng, tE khám phá nh!ng kin thc mà mình cha bit. Trong
gi hBc, hBc sinh đc tD chc, đng viên tham gia vào các hoAt đng hBc t4p qua đó v"a
nm đc kin thc, k; năng mi v"a nm đc ph2ng pháp nh4n thc hBc t4p. Trong
ph2ng pháp dAy hBc tích cEc, vi6c tD chc đ3 hBc sinh hBc đc tri thc, k; năng,
ph2ng pháp hBc t4p luôn gn quy6n vào nhau theo quá trình hBc kin thc - hoAt đng
đn bit hoAt đng và mu5n hoAt đng qua đó mà phát tri3n nhân cách ngi lao đng tE
chF, năng đng và sáng tAo.
- Nh!ng ph2ng pháp dAy hBc có chú trBng rèn luy6n k; năng, ph2ng pháp có thói
quen tE hBc, t" đó tAo cho hBc sinh sE hng thú, lòng ham mu5n, khao khát hBc t4p, kh2i
d4y nh!ng tim năng v5n có trong m@i hBc sinh đ3 giúp hB d% dàng thích ng vi cuc
s5ng cFa xã hi phát tri3n.
- Nh!ng ph2ng pháp dAy hBc chú trBng đn vi6c tD chc các hoAt đng hBc t4p cFa
hBc sinh, hoAt đng hBc t4p hp tác trong t4p th3 nhóm, lp hBc, thông qua t2ng tác
gi!a giáo viên vi hBc sinh, gi!a hBc sinh vi hBc sinh. B&ng sE trao đDi, tranh lu4n, th3
hi6n quan đi3m cFa t"ng cá nhân, sE đánh giá nh4n xét nh!ng quan đi3m cFa bAn mà hBc
sinh nm đc kin thc, cách t duy, sE ph5i hp hoAt đng trong mt t4p th3.
- Nh!ng ph2ng pháp dAy hBc có sE ph5i hp s7 d8ng rng rãi các ph2ng ti6n trEc
quan nh t là nh!ng ph2ng ti6n k; thu4t nghe nhìn, máy vi tính, ph1n mm dAy hBc... đáp
ng yêu c1u cá th3 hóa hoAt đng hBc t4p theo năng lEc và nhu c1u cFa m@i hBc sinh,
giúp các em tip c4n đc vi các ph2ng ti6n hi6n đAi trong xã hi phát tri3n.
- Nh!ng ph2ng pháp dAy hBc có s7 d8ng các ph2ng pháp ki3m tra, đánh giá đa
dAng, khách quan, tAo điu ki6n đ3 hBc sinh đc tham gia tích cEc vào hoAt đng tE
8
đánh giá và đánh giá ln nhau. Ni dung, ph2ng pháp, hình thc ki3m tra đánh giá ph9i
đa dAng, phong phú vi sE tr giúp cFa các thit b k; thu4t, máy vi tính và ph1n mm
ki3m tra đ3 đ9m b9o tính khách quan, ph9n ánh trung thEc tình trAng kin thc cFa hBc
sinh và quá trình đào tAo. SE thay đDi khâu đánh giá s$ có tác d8ng mAnh m$ đn vi6c đDi
mi ph2ng pháp dAy hBc theo hng dAy hBc tích cEc.
Nh!ng nét đ c trng cFa ph2ng pháp dAy hBc tích cEc đã th3 hi6n đc quan đi3m,
xu hng đ5i mi ph2ng pháp dAy hBc hoá hBc. Nh v4y, khi s7 d8ng các ph2ng pháp
dAy hBc trong dAy hBc hoá hBc chúng ta c1n khai thác nh!ng yu t5 tích cEc cFa t"ng
ph2ng pháp dAy hBc đng thi c ng c1n ph5i hp các ph2ng pháp dAy hBc vi ph2ng
ti6n trEc quan, ph2ng ti6n k; thu4t, tính đ c thù cFa dAy hBc hoá hBc đ3 nâng cao hi6u
qu9 cFa quá trình đDi mi ph2ng pháp dAy hBc hoá hBc.
1.4.3 S9 đEi mFi quá trình d5y h6c hóa h6c theo h3Fng tích c9c:
SE áp d8ng dAy hBc tích cEc trong vi6c gi9ng dAy môn hoá hBc đc dEa trên c2
sC các quan ni6m v tích cEc hoá hoAt đng hBc sinh, l y hBc sinh làm trung tâm và đc
thEc hi6n vi sE đDi mi đng b m8c tiêu, ni dung giáo d8c, hoAt đng cFa giáo viên
và hBc sinh, ph2ng pháp dAy hBc và hình thc tD chc dAy hBc.
a. S9 đEi mFi mc tiêu:
T" yêu c1u cFa xã hi hi6n đAi, m8c tiêu giáo d8c c ng c1n đc thay đDi đ3 đào
tAo nh!ng con ngi thích ng vi xã hi phát tri3n, vi b9n thân ngi hBc. Đ5i vi
môn hóa hBc c1n xác đ nh rõ: “Ngoài nh!ng kin thc, k; năng hoá hBc c2 b9n hBc sinh
ph9i đAt đc c1n chú ý nhiu h2n ti vi6c hình thành các k; năng v4n d8ng kin thc, k;
năng tin hành nghiên cu khoa hBc hoá hBc nh: quan sát, phân loAi, thu th4p thông tin,
dE đoán khoa hBc, đ ra gi9 thuyt, gi9i quyt v n đ, tin hành thí nghi6m t" đ2n gi9n
đn phc tAp… đ3 hBc sinh có kh9 năng tE phát hi6n và gi9i quyt mt cách chF đng
sáng tAo các v n đ thEc t có liên quan ti hoá hBc”.
b. S9 đEi mFi ho5t đ8ng cDa giáo viên hoá h6c:
Vi yêu c1u đDi mi ph2ng pháp dAy hBc theo hng tích cEc hoá hoAt đng hBc
t4p cFa hBc sinh thì hoAt đng cFa giáo viên hoá hBc c ng ph9i có sE đDi mi. Ngi
giáo viên hoá hBc vi vai trò ngi thit k, tD chc, điu khi3n các hoAt đng cFa hBc
sinh đ3 đAt m8c tiêu dAy hBc c1n thEc hi6n các hoAt đng c8 th3 nh:
- Thit k giáo án gi hBc bao gm các hoAt đng cFa hBc sinh theo các m8c tiêu
c8 th3 cFa m@i bài hBc hoá hBc mà hBc sinh c1n đAt đc.
- TD chc các hoAt đng trên lp đ3 hBc sinh hoAt đng theo cá nhân ho c theo
nhóm nh: nêu v n đ c1n nghiên cu, tD chc các hoAt đng tìm tòi, phát hi6n tri thc
9
và hình thành k; năng hoá hBc.
- Đ nh hng, điu ch#nh các hoAt đng cFa hBc sinh: chính xác hoá khái ni6m
hoá hBc đc hình thành, các kt lu4n v b9n ch t hoá hBc cFa các hi6n tng mà hBc
sinh tE tìm tòi, thông báo thêm mt s5 thông tin mà hBc sinh không tE tìm tòi đc qua
các hoAt đng trên lp.
- Thit k và thEc hi6n vi6c s7 d8ng các ph2ng ti6n trEc quan, hi6n tng thEc
t, thí nghi6m hoá hBc, mô hình mu v4t nh là ngun thông tin đ3 hBc sinh khai thác tìm
kim, phát hi6n kin thc, k; năng hoá hBc.
- Đng viên khuyn khích, tAo điu ki6n đ3 hBc sinh v4n d8ng đc nhiu h2n
nh!ng kin thc thu đc vào gi9i quyt mt s5 v n đ có liên quan ti hoá hBc trong
thEc t đi s5ng, s9n xu t.
c. ĐEi mFi ho5t đ8ng h6c tp cDa h6c sinh:
HoAt đng hBc t4p cFa hBc sinh đc chú trBng, tăng cng trong gi hBc và
mang tính chF đng. Quá trình hBc t4p hoá hBc là quá trình hBc sinh tE hBc, tE khám phá
tìm tòi đ3 thu nh4n kin thc mt cách chF đng, tích cEc. Đây chính là quá trình tE phát
hi6n và gi9i quyt các v n đ. Nh v4y trong gi hBc, hBc sinh đc hng dn đ3 tin
hành các hoAt đng sau:
- Phát hi6n v n đ c1n nghiên cu ho c nm bt v n đ hBc t4p do giáo viên nêu ra.
- ThEc hi6n các hoAt đng cá nhân ho c hp tác theo nhóm đ3 tìm tòi, gi9i quyt các
v n đ đ t ra. Các hoAt đng c8 th3 có th3 là:
+ DE đoán, phán đoán, suy lu4n trên c2 sC lí thuyt, đ ra gi9 thuyt khi gi9i quyt
mt v n đ mang tính lí lu4n.
+ Tin hành thí nghi6m, quan sát, mô t9, gi9i thích và rút ra kt lu4n.
+ Tr9 li câu h
+ Báo cáo kt qu9 hoAt đng cá nhân, nhóm ho c phát bi3u quan đi3m, nh4n đ nh
cFa mình v mt v n đ hBc t4p.
- V4n d8ng kin thc, k; năng đã bit đ3 gi9i thích, tìm hi3u mt s5 hi6n tng hoá
hBc x9y ra trong thEc t đi s5ng.
- Đánh giá vi6c nm v!ng kin thc, k; năng hoá hBc cFa b9n thân và các hBc sinh
khác trong lp.
Nh v4y, vi6c đDi mi ph2ng pháp dAy hBc hoá hBc là ph9i tác đng vào hBc
sinh đ3 hBc sinh đc hoAt đng nhiu h2n, suy ngh; nhiu h2n; tích cEc chF đng trong
các hoAt đng chim l;nh kin thc, k; năng hoá hBc, có ý thc và bit cách v4n d8ng
10
kin thc hoá hBc vào thEc t đi s5ng. Thông qua các hoAt đng hBc t4p tích cEc thì hBc
sinh không ch# nm v!ng các kin thc, k; năng hoá hBc mà còn nm đc ph2ng pháp
hBc t4p, k; năng hoAt đng tìm tòi, phát hi6n và gi9i quyt v n đ hBc t4p mt cách linh
hoAt và sáng tAo.
d. ĐEi mFi hình th c tE ch c d5y h6c và s dng ph34ng ti1n d5y h6c:
Hình thc tD chc dAy hBc lp – bài đc thay đDi đa dAng, phong phú h2n đ3 phù
hp vi hoAt đng hBc t4p tìm tòi cá nhân, hoAt đng theo nhóm và toàn lp hBc.
Đ a đi3m hBc cFa hBc sinh không ch# di%n ra trên lp mà còn đc thEc hi6n C
phòng thí nghi6m, C ngoài trng hBc… HBc sinh không ch# thu nh4n thông tin trong
sách giáo khoa mà còn qua sách tham kh9o, các ph2ng ti6n thông tin, ph2ng ti6n k;
thu4t (băng, đ;a, mAng internet) và tham gia các hoAt đng chia s' thông tin thu đc.
Các ph2ng ti6n dAy hBc đc đa dAng hoá, không ch# là ph n, b9ng, sách vC…
mà còn dùng d8ng c8 thí nghi6m, hoá ch t, mô hình, mu v4t, bi3u b9ng hình v$, băng
hình, b9n trong, máy chiu, máy vi tính, ph1n mm ng d8ng dAy hBc hoá hBc. Các thí
nghi6m hoá hBc, ph2ng ti6n dAy hBc đc s7 d8ng chF yu nh là ngun kin thc đ3
hBc sinh tìm tòi, phát hi6n, thu nh4n kin thc và c9 ph2ng pháp nh4n thc.
e. S dng ph7i hp m8t cách linh ho5t các ph34ng pháp d5y h6c đCc thù
cDa môn hoá h6c:
Trong quá trình đDi mi ph2ng pháp dAy hBc hoá hBc, giáo viên hoá hBc c1n chú
trBng đn vi6c khai thác các yu t5 tích cEc trong t"ng ph2ng pháp dAy hBc đc s7
d8ng và các ph2ng pháp dAy hBc đ c thù cFa hoá hBc đ3 thEc hi6n yêu c1u tAo điu ki6n
cho hBc sinh đc hoAt đng nhiu h2n, tích cEc h2n, chF đng h2n trong gi hBc. Giáo
viên c1n tăng cng s7 d8ng các ph2ng pháp dAy hBc: nêu và gi9i quyt v n đ, đàm
thoAi tìm tòi, nghiên cu… kt hp vi thí nghi6m, ph2ng ti6n nghe nhìn hi6n đAi, các
câu h
nghiên cu, dùng thí nghi6m ki3m tra gi9 thuyt khoa hBc, ki3m nghi6m nh!ng dE đoán.
- HoAt đng đàm thoAi tìm tòi đc thEc hi6n b&ng phiu hBc t4p, trong đó yêu
c1u hBc sinh tr9 li mt h6 th5ng câu h
ho c dAng trình chiu Power Point.
- Ph2ng pháp dAy hBc nêu và gi9i quyt v n đ đc thEc hi6n theo hng
giáo viên nêu v n đ ho c tD chc cho hBc sinh hoAt đng phát hi6n v n đ. M@i hBc sinh
ho c nhóm hBc sinh hoAt đng tích cEc di sE ch# đAo cFa giáo viên đ3 gi9i quyt v n
11
đ tìm ra tri thc c1n l;nh hi. Trong quá trình gi9i quyt v n đ c1n tD chc cho mBi hBc
sinh đu tham gia các hoAt đng cá nhân, thí nghi6m, th9o lu4n, trao đDi trong nhóm,
nh4n xét, đánh giá rút ra kt lu4n v kin thc, ph2ng pháp nh4n thc c1n l;nh hi.
Nh v4y, chúng ta c1n quán tri6t quan đi3m đDi mi ph2ng pháp dAy hBc hoá
hBc là chú trBng phát huy, s7 d8ng các yu t5 tích cEc đã có trong các ph2ng pháp dAy
hBc hoá hBc, tip thu có chBn lBc nh!ng quan đi3m, ph2ng pháp tích cEc trong khoa
hBc giáo d8c hi6n đAi nh: dAy hBc kin tAo, dAy hBc hp tác theo nhóm nh<, dAy hBc
l y hBc sinh làm trung tâm, dAy hBc t2ng tác… Vi6c lEa chBn ph2ng pháp dAy hBc và
sE kt hp các ph2ng pháp dAy hBc nh&m phát huy cao đ tính tích cEc nh4n thc cFa
hBc sinh c1n đ9m b9o sE phù hp vi m8c tiêu, ni dung bài hBc, đ5i tng hBc sinh c8
th3 và điu ki6n c2 sC v4t ch t cFa t"ng đ a ph2ng.
Đ3 đáp ng đc nh!ng yêu c1u trên thì Internet đã đóng góp mt ph1n r t quan
trBng. Đây là ph2ng ti6n thông tin đ3 phD bin, chia s' kin thc nh&m h@ tr hBc t4p,
truy c4p các thông tin c1n thit. Giáo viên có th3 tìm đc nh!ng thông tin mi nh t,
nh!ng bài gi9ng, bài t4p hay, có th3 chia s' và hBc hInternet. Không ch# giáo viên mà hBc sinh c ng có th3 chF đng hBc t4p, c4p nh4t kin
thc cho mình. T" đó ch t lng dAy và hBc đc nâng cao rõ r6t.
1.5. Tìm hi*u v+ Internet:
1.5.1 Lch s hình thành và phát trin cDa Internet:
Tin thân cFa Internet là ARPANET, mAng máy tính đc b qu5c phòng M= xây
dEng vào năm 1969 nh&m th7 nghi6m đ tin c4y cFa mAng và kt n5i nh!ng c2 sC
nghiên cu gm mt s5 lng ln các trng đAi hBc và viên nghiên cu vi m8c đích
quân sE. ARPANET khCi đ1u vi qui mô nh< nhng đã nhanh chóng lan rng khp nc
M=. Thit k cFa ARPANET đc đáo C ch@ là mAng vn có th3 hoAt đng khi mt ph1n
cFa nó b phá hFy trong các trng hp chin tranh ho c thiên tai.
Thành công cFa ARPANET đc nhân lên g p bi, t t c9 các trng đAi hBc đu
đăng ký gia nh4p. Tuy nhiên, quy mô ln cFa mAng đã gây khó khăn trong v n đ qu9n
lý. T" đó ARPANET đc chia hai ph1n: MILINET là h6 th5ng mAng dành cho quân sE
và ARPANET mi nh< h2n, không thuc b qu5c phòng. Tuy nhiên hai mAng vn liên
kt vi nhau nh gi9i pháp k= thu4t gBi là IP ( Internet Protocol – Giao thc Internet ),
cho phép thông tin truyn t" mAng này sang mAng khác khi c1n thit. T t c9 các mAng
kt n5i vi Internet đu s7 d8ng IP.
Tuy ch# có hai mAng lúc b y gi nhng IP đc thit k cho hàng ch8c nghìn
mAng. Mt điu khác thng trong thit k cFa IP là b t kA mt máy nào trong IP đu có
12
th3 liên lAc đc vi mt máy khác b t kA. Điu này có v' nh là hi3n nhiên nhng vào
thi đi3m đó, trong ph1n ln nh!ng mAng máy tính, máy đ1u cu5i (terminal) ch# có th3
kt n5i vi máy trung tâm, mà không th3 vi máy đ1u cu5i khác.
World Wide Web xu t hi6n bCi nhu c1u cFa các vi6n và trng đAi hBc và m c dù
các c2 sC khoa hBc này vn đóng vai trò chF đAo nhng Web đã bin thành n2i cha
thông tin multimedia, gi9i trí và liên lAc. T5c đ phát tri3n cFa Web nhanh h2n b t kA
ph2ng ti6n nào có t" trc ti nay.
1.5.2 Đnh ngha v2 Internet:
Internet tn tAi nh là sE kt n5i cFa r t nhiu mAng thông qua các ph2ng ti6n
vi%n thông trên toàn th gii nh v6 tinh vi%n thông, cáp quang, đng điên thoAi…Kh9
năng truyn t9i cFa nh!ng ph2ng ti6n này r t ln, có th3 cha đc nhiu loAi thông tin
nh d! li6u, hình 9nh, ting nói, hình 9nh đng…
Có hai đ nh ngh;a c2 b9n v Internet di hai góc đ khác nhau:
• Góc đ k= thu4t: Internet chính là mAng cFa các mAng trên toàn th gii,
hay chính xác h2n đó là mAng đc hp thành bCi vi6c n5i kt các mAng trên toàn th
gii lAi vi nhau.
• Góc đ thông tin và ng d8ng: Internet là tên cFa mt kh5i tài nguyên
thông tin trên khp th gii, nó đc bD sung, luân chuy3n và s7 d8ng bCi mBi ngi trên
toàn th gii.
Hình 1: Mô hình mAng Internet
13
-
1.5.3 M8t s7 dch v thông dng trên Internet:
D ch v8 Word Wide Web: gBi tt là d ch v8 Web, là d ch v8 đc s7 d8ng
nhiu nh t trên Internet. Đây là ph2ng ti6n lu tr! tài nguyên trên Internet và cho phép
ngi dùng tìm kim và truy xu t tài nguyên thông tin đó di dAng các siêu văn b9n.
Ngày nay ph1n ln các d ch v8 khác cFa Internet đu đc nhúng vào d ch v8 Web.
- D ch v8 th đi6n t7 (email): d ch v8 này c ng đc s7 d8ng r t nhiu trên
Internet. Nó tAo kh9 năng gCi và nh4n các thông đi6p bao gm th tín cá nhân, các file
văn b9n, ch2ng trình, âm thanh, hình 9nh… gi!a nh!ng ngi dùng trên Internet mt
cách tin c4y.
- D ch v8 truyn file ( FPT- File Transfer Protocol ): d ch v8 FPT tAo kh9 năng
sao chép các t4p tin gi!a các máy tính trên Internet nh: chép t4p tin t" mt FPT server
v máy c8c b hay t" máy c8c b lên FPT server và chép t4p tin t" server này đn server
khác.
-
Ngoài ra còn có các d ch v8 khác nh: Telnet – d ch v8 làm vi6c t" xa, D ch
v8 tán gu – IRC ( Internet Relay Chat ), Newsgroup, Gopher, WAIS.. nhng hi6n nay ít
đc s7 d8ng.
1.6. S, d'ng Internet trong viEc tìm ki m thông tin v+ hóa h(c:
Đ3 s7 d8ng các d ch v8 trên Internet trc tiên bAn c1n có mt máy tính có đăng ký
truy c4p Internet. Thông qua d ch v8 Word Wide Web, ngi dùng có th3 truy c4p đn
b t c trang web nào và có th3 tìm kim đc kh5i lng thông tin khDng l trên t t c9
các l;nh vEc. Đ3 có th3 xem đc trang Web, ngi ta ph9i s7 d8ng nh!ng ch2ng trình
trình duy6t Web gBi là Web Browser. Các trình duy6t thng đc s7 d8ng hi6n nay là
Internet Explorer cFa công ty Microsoft, Mozilla Firefox cFa t4p đoàn Mozilla, Google
Chrome cFa Google, Safari cFa t4p đoàn Apple, Maxthon cFa công ty Maxthon, Opera
cFa Opera Software ASA, K-Meleon phát hành bCi GNU General Public License…
Đ3 truy c4p vào mt trang web, bAn c1n ph9i bit đ a ch# (URL - Uniform Resource
Locator) cFa trang web đó . Ví d8, đ3 truy c4p vào trang web cFa trng ĐAi hBc C1n
Th2 bAn gõ vào đ a ch#: .Do d ch v8 này s7 d8ng giao thc HTTP
(Hypertext Transfer Protocol) nên m@i đ a ch# trang web luôn đc bt đ1u là http:// .
Sau khi nh4p vào đ a ch# và n phím ENTER c7a sD trình duy6t s$ mC ra trang web đó
(webpage) là mt trang thông tin hi3n th di dAng siêu văn b9n. Trong m@i webpage
mà bAn truy c4p vào, bAn có th3 th y đc văn b9n, hình 9nh, âm thanh, ... đc trang trí
và trình bày ht sc đ p mt. Ngoài ra, bAn có th3 di chuy3n t" trang web này ti các
trang web khác, thông qua các hyperlink (siêu liên kt). Do con tr< chut thng thay đDi
14
hình dAng ngang qua mt đ5i tng có cha hyperlink nên đây là cách đ2n gi9n đ3 nh4n
di6n chúng.
1.6.1. Các thành phn chính trên m8t ca sE trình duy1t:
Trên mt c7a sD trình duy6t thng có các thành ph1n sau:
-
Thanh tiêu đ : gm các nút l6nh Minimize, Maximine và Close.
Thanh Menu : gm các l6nh Find, Edit, View, Favorites, Tools, Help
Thanh công c8 : có các nút back, Forward, Refesh, Home, Search, Favorites,
History, Print
- Thanh đ a ch# ( Address Bar) : cho phép bAn gõ đ a ch# mi vào ô Address đ3
mC các website khác b t c lúc nào.
- Ph1n di cùng cFa c7a sD là thanh trAng thái cho bit trAng thái thEc hi6n khi
bAn truy c4p vào mt trang web nào đó.
- Ngoài ra còn có thanh cun xu t hi6n C bên ph9i ho c phía di màn hình nu
trang web dài h2n màn hình có th3 hi3n th đ3 xem thông tin khác cFa trang.
Tùy thuc vào các loAi trình duy6t mà có th3 không có ho c có thêm mt s5 chc
năng khác.
1.6.2. Khai thác thông tin trên Internet phc v d5y và h6c hóa h6c:
Vi sE phát tri3n vt b4c cFa công ngh6 thông tin ngày nay, ngun t li6u trên
Interrnet ngày càng phong phú. Theo chF tr2ng cFa B giáo d8c và đào tAo, ngun hBc
li6u mC s$ phát tri3n trong thi gian ti. Do đó, hình thành đc k; năng khai thác thông
tin trên Internet s7 d8ng các trang tìm kim ph8c v8 cho vi6c gi9ng dAy là nhi6m v8 c p
bách vi m@i giáo viên. Nh!ng hi3u bit c1n thit cFa ngi giáo viên hi6n nay là:
• Bit cách khai thác thông tin t" mt s5 website cFa Vi6t Nam, cFa nc ngoài
di dAng văn b9n, hình 9nh, 9nh flash, video, các file .ppt, .swf... ph8c v8 cho gi9ng dAy
thông qua các website tìm kim nh google, yahoo, bing … b&ng các lEa chBn ki3u và
t" khoá thích hp.
• Bit cách s7 d8ng email đ3 g7i đính kèm t li6u tìm đc đn các bAn đng
nghi6p.
• Nm đc ni dung chính các website c1n thit đ5i vi ngi giáo viên.
• Tìm kim và lu tr! hình 9nh, 9nh flash, đoAn video, bài soAn trên
PowwerPoint, đ ki3m tra, t li6u khác...ph8c v8 cho bài gi9ng cFa mình.
• Có k= năng download và s7 d8ng các ph1n mm ph8c v8 cho gi9ng dAy.
• Ngoài ra, giáo viên có th3 tAo các blog cá nhân đ3 đăng t9i tài li6u, chia s' kinh
nghi6m, trao đDi ý kin vi các thành viên khác.
15
Vi đ c thù cFa môn hóa hBc là mt môn khoa hBc thEc nghi6m, các thông tin
đc c4p nh4t liên t8c. Nu giáo viên ch# gi9ng dAy bám sát ch2ng trình trong sách giáo
khoa mà không tip c4n vi nh!ng thông tin mi thì mt s5 kin thc có lên quan đn
cuc s5ng cung c p cho hBc sinh s$ kém chính xác. Đ tài này s$ đóng góp cho giáo viên
và hBc sinh đ a ch# cFa mt s5 trang web cung c p tài li6u v môn hóa hBc c ng nh
hng dn cách thc đ3 tìm kim, khai thác và chia s' t li6u ph8c v8 vi6c dAy và hBc
hi6u qu9 h2n.
16
2. TH&C NGHI M:
2.1
N i dung công viEc c' th* c-a đ+ tài:
2.1.1 N8i dung cn đ5t đ3c:
Đ tài cung c p đ a ch# các website mà giáo viên và hBc sinh có th3 truy c4p đ3
tìm các thông tin ph8c v8 cho vi6c gi9ng dAy và hBc t4p môn hóa hBc C trng phD
thông. Các trang web này ph9i có ni dung kin thc phù hp vi ch2ng trình sách giáo
khoa hóa hBc phD thông, giúp giáo viên và hBc sinh tìm th y các hình 9nh, đoAn phim
minh hBa cho bài hBc, các kin thc đ3 gi9i thích các hi6n tng trong cuc s5ng theo
ph2ng pháp hóa hBc, tìm kim các bài t4p, đ thi, ph2ng pháp dAy và hBc mi đ3 đAt
kt qu9 cao.
Ngoài ra đ tài còn cung c p cho ngi đBc cách thc đ3 s7 d8ng ht các chc
năng trên mt s5 website nh đăng kí, đăng nh4p, cách t9i tài li6u trên website và chia s'
tài li6u mình có cho các thành viên khác.
Ni dung cu5i cùng mà đ tài hng đn là thit k mt s5 mô đun dAy hBc có
kt hp s7 d8ng các thông tin tìm đc trên internet đ3 ngi đBc tham kh9o.
2.1.2 Ph34ng pháp tin hành:
Tham kh9o ni dung ch2ng trình sách giáo khoa hóa hBc 10, 11, 12 đ3 hi3u
rõ ni dung ch2ng trình hóa phD thông c1n truyn th8 cho hBc sinh. Thông qua các
website tìm kim tDng quát nh Google, Yahoo, Bing đ3 tìm đn các website c8 th3 khác
cha thông tin phù hp vi các ni dung trên.
Truy c4p vào các website đã tìm đc đ3 tìm hi3u cách thc tìm tài li6u, t9i tài
li6u v máy tính cá nhân, đa tài li6u lên website đ3 chia s' vi ngi dùng khác.
T" ni dung sách giáo khoa và các thông tin tìm đc trên mAng internet đ3
thit k mt s5 mô đun dAy hBc có th3 đa vào gi9ng dAy trong ch2ng trình hóa hBc phD
thông.
2.2
Thc trng xung quanh v.n đ+ nghiên cu:
2.2.1 Tình hình s dng các ph34ng pháp d5y h6c cDa giáo viên hóa h6c
tr3ng phE thông:
Hi6n nay nhóm ph2ng pháp đc giáo viên s7 d8ng nhiu nh t trong gi9ng dAy
vn là các ph2ng pháp dùng li nh: thuyt trình, đàm thoAi; mt s5 ph2ng pháp trEc
quan nh s7 d8ng tranh v$, mu v4t, s2 đ; ph2ng pháp ki3m tra đánh giá nh: ki3m tra
v n đáp, ki3m tra vit. HBc sinh có nhi6m v8 nghe gi9ng, ghi chép, tr9 li câu hgiáo viên, làm bài t4p, làm ki3m tra.
17
Trong thEc t ph2ng pháp bi3u di%n thí nghi6m cFa giáo viên, hBc sinh làm thí
nghi6m trên lp đc s7 d8ng nhng không thng xuyên nên hBc sinh r t ít có c2 hi
quan sát các thí nghi6m hóa hBc. Giáo viên ít có điu ki6n tD chc cho hBc sinh tham
quan các c2 sC s9n xu t trong thEc t, tD chc sinh hoAt các câu lAc b hóa hBc trong nhà
trng đ3 hBc sinh tham gia.
Các ph2ng pháp dAy hBc mi nh ph2ng pháp dAy hBc nêu v n đ, ng d8ng
công ngh6 thông tin vào gi9ng dAy đang đc giáo viên s7 d8ng nhng c ng cha phD
bin do g p nhiu khó khăn v điu ki6n c2 sC v4t ch t. Trc đây ch# có mt s5 ít
trng phD thông ln C trung tâm t#nh, thành ph5 mi đc trang b đ1y đF ph2ng ti6n
đ3 giáo viên áp d8ng các ph2ng pháp này. Giáo viên c ng có tìm kim tài li6u trên
mAng Internet nh hình 9nh, các video minh hBa các thí nghi6m trong sách giáo khoa đ3
đa vào bài dAy cFa mình nhng ch# ph8c v8 cho mt s5 tit dAy thao gi9ng ho c thi giáo
viên gicông ngh6 thông tin và áp d8ng vào gi9ng dAy ch# chim mt ph1n nh< và c1n đc bi
dng nhiu h2n.
Vi các ph2ng pháp dAy và hBc truyn th5ng, giáo viên ch# thuyn th8 cho hBc
sinh kin thc gói gBn trong ni dung ch2ng trình sách giáo khoa mà cha quan tâm
đn vi6c liên h6 vi thEc t, cha lng ghép giáo d8c t tCng, giáo d8c môi trng cho
hBc sinh, h1u ht hBc sinh vn còn tip thu kin thc t" giáo viên mt cách th8 đng,
cha tE tìm tòi các kin thc mi đ3 tE nâng cao v5n hi3u bit cFa mình. Vì v4y trong
t2ng lai c1n ph9i đ1u t h2n n!a cho giáo d8c bt đ1u t" c2 sC v4t ch t, đào tAo t5t
ngun nhân lEc ph8c v8 trong ngành nh t là t4p hu n cho giáo viên k= năng s7 d8ng
công ngh6 thông tin trong gi9ng dAy thông qua các giáo án đi6n t7. Giáo viên bit cách
khai thác ngun thông tin vô t4n trên mAng Internet đ3 đa vào bài gi9ng cFa mình và
hng dn hBc sinh tìm tài li6u trên Internet gi9i quyt các bài t4p c ng nh gi9i thích
các hi6n tng có liên quan trong cuc s5ng đ3 vi6c dAy và hBc hóa hBc không nhàm
chán mà luôn là môn hBc đ1y thú v và đc hBc sinh mong đi.
2.2.2 NhAng thun li khi s dng Internet hE tr ging d5y hóa h6c
tr3ng phE thông:
Internet là mt th vi6n thông tin khDng l, n2i lu tr! kin thc cFa toàn nhân
loAi trên mBi l;nh vEc và luôn đc c4p nh4t hàng gi. Giáo viên nu bit cách khai thác
ngun tài nguyên kin thc này đ3 ph8c v8 cho dAy hBc s$ mang lAi hi6u qu9 r t đáng k3.
Đ5i vi môn hóa hBc nh!ng li ích cFa vi6c s7 d8ng Internet ph8c v8 cho gi9ng dAy có
th3 k3 đn nh sau:
18
Giáo viên có th3 minh hBa bài gi9ng mt cách sinh đng thông qua các tài li6u tìm
trên mAng internet di dAng văn b9n, hình 9nh, âm thanh, kích thích sE hng thú hBc t4p
cFa hBc sinh.
Giáo viên trình chiu các thí nghi6m minh hoA trEc tip trong khi gi9ng k3 c9
nh!ng thí nghi6m khó thEc hiên do không đF hóa ch t, đ nguy hi3m cao.
Giáo viên có th3 ch# ra các tài li6u tham kh9o, c1n thit đ3 hBc sinh tìm hi3u thêm
ngay trong lúc gi9ng, hng dn hBc sinh tE hBc, tE tìm tòi nghiên cu thông qua các
trang web trên mAng internet.
Ngun thông tin đa vào bài gi9ng r t đa dAng, phong phú, sinh đng và có yu t5
b t ng, có th3 làm tăng r t nhiu lng thông tin trong mt gi gi9ng bài. Thông qua
các tài li6u tham kh9o đó giáo viên có th3 lng ghép giáo d8c t tCng, ý thc b9o v6
môi trng cho hBc sinh.
2.2.3 NhAng khó khăn gCp phi:
Vi6c ng d8ng công ngh6 thông tin vào l;nh vEc giáo d8c và đào tAo C b4c phD
thông bc đ1u đã đAt đc nh!ng kt qu9 kh9 quan. Tuy nhiên, nh!ng gì đã đAt đc
còn r t khiêm t5n, vn còn nhiu khó khăn, thách thc C phía trc bCi nh!ng v n đ n9y
sinh t" thEc ti%n. Ch>ng hAn nh:
Giáo viên m t nhiu thi gian đ3 chu:n b giáo án do ph9i tìm nhiu t li6u, phim,
hình 9nh, kin thc. M t khác k= năng v công ngh6 thông tin, khai thác thông tin trên
internet cFa mt s5 giáo viên còn hAn ch, mt s5 giáo viên khác lAi quen vi ph2ng
pháp dAy hBc truyn th5ng nên g p nhiu khó khăn khi đDi sang ph2ng pháp mi.
Giáo án đi6n t7 tuy mang lAi nhiu thu4n li cho vi6c dAy hBc nhng nó ch# thEc
sE hi6u qu9 đ5i vi mt s5 bài gi9ng ch không ph9i toàn b ch2ng trình, t li6u tìm
đc trên mAng internet c ng ch# h!u ích khi dAy mt s5 bài c8 th3 mà thôi. Giáo viên
ph9i bit cách lEa chBn ph2ng pháp c ng nh tài li6u phù hp vi t"ng tit dAy thì mi
phát huy đc li ích cFa nó. Đ5i vi nh!ng bài ni dung quá dài, kin thc mi nhiu
thì vi6c dAy hBc theo ph2ng pháp truyn th5ng s$ mang lAi hi6u qu9 cao h2n.
Nh!ng thông tin tìm đc trên mang internet đ3 đa vào bài dAy thng là nh!ng
thông tin mi, kích thích sE chú ý cFa hBc sinh. Nhng c ng chính vì v4y mà có th3 làm
hBc sinh l6ch hng, ch# chú ý đn hình 9nh, hi6u ng mà ít chú ý đn ni dung chính
cFa bài hBc, không ghi k p nh!ng ni dung quan trBng cFa bài.
Nh!ng ph2ng ti6n ph8c v8 cho vi6c kt n5i và s7 d8ng internet vn còn nhiu
hAn ch, t5c đ truy c4p internet vn còn ch4m, nhiu trng hBc vn cha đc trang b
máy chiu ho c m@i trng ch# đc trang b mt máy, cha có phòng hBc có trang b
19
máy tính có kt n5i internet, máy chiu, màn chiu dành riêng đ3 gi9ng dAy giáo án đi6n
t7 vì giáo viên không th3 mang t t c9 các d8ng c8 đó đi t" lp này sang lp khác.
Bên cAnh đó, công tác đào tAo bi dng đi ng giáo viên mi d"ng lAi C mc đ xóa
mù tin hBc nên giáo viên c ng cha th3 thành thAo trong vi6c s7 d8ng công ngh6 thông
tin c ng nh internet đ3 dAy hBc mt cách hi6u qu9.
Ngun thông tin trên mAng internet r t phong phú đa dAng do đc cung c p bCi
r t nhiu ngun khác nhau. Chính vì v4y các thông tin trên không đc ki3m soát hay
th:m đ nh tính chính xác. Ngi đBc ph9i bit lEa chBn thông tin đc cung c p bCi các
trang web có mc đ tin c4y cao, đc nhiu lt truy c4p và bình lu4n. Ngoài ra ngi
đBc có th3 ki3m tra lAi các thông tin tìm đc qua các ngun tài li6u khác.
2.3
K t qu:
Đ tài cung c p cho ngi đBc h2n 100 đ a ch# cFa các trang web mà ngi
đBc có th3 truy c4p đ3 tìm kim các t li6u ph8c v8 cho vi6c gi9ng dAy và hBc t4p môn
hóa hBc C b4c trung hBc phD thông.
Đ tài còn cung c p cho ngi đBc cách thc s7 d8ng mt s5 website c8
th3 nh Th vi6n trEc tuyn Violet, trang chia s' video Youtube, cách thc tAo và s7
d8ng email đ3 trao đDi tài li6u vi nh!ng ngi khác.
Ngoài ra đ tài c ng thit k đc 14 mô đun giáo d8c có đa vào các
thông tin tìm đc trên Internet mà ngi đBc có th3 tham kh9o đ3 ph8c v8 cho vi6c
gi9ng dAy hóa hBc lp 10, 11 và 12.
2.3.1 M8t s7 trang web cung cBp thông tin hóa h6c phc v cho vi1c ging
d5y và h6c tp:
Hi6n nay vi6c tìm kim các thông tin dành cho vi6c gi9ng dAy đã trC nên d% dàng
h2n. Các website ngày càng xu t hi6n nhiu đ3 ph8c v8 cho công tác gi9ng dAy đc t5t
và giúp hBc sinh nm v!ng đc kin thc mt cách d% dàng. Tuy lng website dùng
cho công tác giáo d8c luôn đc bD sung và c9i tin nhng lng thông tin cung c p t"
nhiu ngun khác nhau nên kh9 năng chính xác không cao. Sau đây là mt s5 website
đc nhiu ngi truy c4p và đc s7 d8ng nhiu trong công tác giáo d8c, cung c p các
thông tin có đ tin c4y cao.
a. Website tìm kim tEng quát:
Google:
Google là công c8 tìm kim dc s7 d8ng nhiu nh t hi6n nay. Vi Google ngi
đBc ch# t5n vài phút là có th3 tìm đc nh!ng thông tin c1n thit C dAng website, hình
20
9nh, video, tin tc…C t t c9 các l;nh vEc thay vì ph9i m t hàng ngày ho c hàng tu1n đ3
làm công vi6c này.
Hình 2: Giao di6n trang Google
Sau khi nh4p vào đ a ch# c7a sD trình duy6t s$ mC ra
trang chính cFa Google. Đ1u tiên ngi đBc ph9i xác đ nh t" khóa cFa thông tin mu5n
tìm. Đây là bc r t quan trBng, t" khóa ph9i ngn gBn và th3 hi6n đc chF đ cFa
thông tin thì kt qu9 tìm đc mi chính xác. Ngi đBc nh4p t" khóa vào ô tìm kim và
nh p vào ô “Tìm vi Google” ho c n phím Enter, Google s$ tìm kim và đánh đ u t t c9
nh!ng trang cha t" khóa đó, tr9 v trang kt qu9. Mt điu lu ý là kt qu9 tr9 v có th3
lên đn vài ch8c ngàn đ a ch#, đ3 tránh lãng phí thi gian vi nh!ng website không phù
hp ngi đBc nên đBc qua ph1n gii thi6u cFa các liên kt trong trang kt qu9 trc khi
nh p chut vào liên kt đó. Mt bi6n pháp giúp vi6c tìm kim hi6u qu9 h2n là đ t t" khóa
trong d u “ ” ho c s7 d8ng công c8 tìm kim nâng cao cFa Google.
Các liên kt c8 th3 đ5i vi các chc năng tìm kim cFa Google là:
- Tìm trang web :
-
Tìm hình 9nh:
Tìm video:
D ch văn b9n, trang web và tài li6u:
Ngoài ra Google còn có chc năng d ch sang ting Vi6t đ5i vi nh!ng trang web
ting nc ngoài đ3 d% dàng tham kh9o. Ngi đBc có th3 đăng nh4p vào website :
, chBn “My language” là Vietnamese ri nh4p t"
21
khóa c1n tìm vào, trang kt qu9 tr9 v s$ tìm và tE đng d ch sang ting Vi6t t t c9 các
website có cha t" khóa đó C mBi th ting.
Hình 3: Giao di6n trang />Đng sau Google thì Yahoo là công c8 tìm kim c ng đc s7 d8ng rng rãi hi6n
nay. Yahoo c ng có các chc năng tìm kim t2ng tE nh Google nh web, hình 9nh,
video, tin tc.. Cách thc và kt qu9 tìm kim c ng t2ng tE nh Google.
Yahoo:
Hình 4: Giao di6n trang Yahoo
22
Công c8 tìm kim th ba c ng đc s7 d8ng nhiu là Bing ( trc đây là Live
Search, Windows Live Search và MSN Search ). Ngoài các tính năng tìm kim web, hình
9nh, video, tin tc, Bing còn cung c p thêm d ch v8 tìm kim sc kh
Bing:
Hình 5: Giao di6n trang Bing
Ngoài ra, ngi đBc c ng có th3 s7 d8ng các công c8 tìm kim khác nh
Altavista, Alltheweb, GoodSearch, Iboogie, Metacrawler, Ask…
Altavista:
23
