CÔNG NGHỆ CHẾ BIẾN LƯƠNG THỰC

NỘI DUNG
CÁC DẠNG LƯƠNG THỰC

CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN
LOẠI LƯƠNG THỰC


CÁC DẠNG LƯƠNG THỰC
Lương thực có 2 dạng chính

Lương thực
dạng hạt

• Hạt thóc
• Hạt ngô
• Cao lương

Lương thực
dạng củ

• Khoai tây
• Khoai lang
• Sắn


CÁC DẠNG LƯƠNG THỰC
Lương thực dạng hạt
1. Hạt thóc:

Thóc là một trong ba loại hạt lương thực chủ yếu trên
thế giới: lúa mì thóc và ngô. Hạt thóc cung cấp tinh bột là

chủ yếu, trong hạt thóc có đầy đủ các chất dinh dưỡng
như các cây lương thực khác, ngoài ra còn có vitamin B,
vì vậy thóc được coi là nguồn thực phẩm và dược phẩm
có giá trị.


CÁC DẠNG LƯƠNG THỰC
Các sản phẩm của thóc là:
Gạo Ngoài làm thức ăn còn được sử
dụng sản xuất bia, rượu…
Tấm Sản xuất tinh bột, rượu cồn,
thuốc chữa bệnh…
Sản xuất thức ăn gia súc, xà
Cám phòng, mỹ phẩm…


CÁC DẠNG LƯƠNG THỰC
Lương thực dạng hạt
2. Hạt ngô:

Ngô là hạt lương thực được sử dụng cho người,
thức ăn gia súc, nguyên liệu cho nghiều sản phẩm
công nghiệp


CÁC DẠNG LƯƠNG THỰC

Người

• Ngô được xem là loại lương thực có giá trị

dinh dưỡng cao, giàu chất đạm và vitamin...

• Trong hạt ngô có chứa nhìu tinh bột, chất
đạm, chất béo nên nó chính là thức ăn lý
Gia súc
tưởng cho nhìu loại gia súc

Khác

• Ngoài ra ngô còn được sử dụng trong công
nghiệp thực phẩm, y dược, chế biến rượu…


CÁC DẠNG LƯƠNG THỰC
Lương thực dạng hạt
3. Cao lương:

Cao lương hay còn gọi là lúa miến được sử dụng làm
thức ăn cho người và động vật ngoài ra còn là nguồn
nguyên liệu để sản xuất tinh bột ở các nước thuộc vùng ôn
đới và nhiệt đới. ở nước ta cao lương được sử dụng chủ
yếu làm thức ăn chăn nuôi.


CÁC DẠNG LƯƠNG THỰC
Lương thực dạng củ:
1. Khoai tây:


CÁC DẠNG LƯƠNG THỰC

Người

Khác

• Là loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng
cao, trong củ khoai tây có chứa nhiều tinh
bột
• Có chứa protein, vitamin như caroten, B1,
B2,B3,B6 và Vitamin C, ngoài ra còn có
chứa các chất khoáng quan trọng như: K,
Ca, P…

• Ngoài ra khoai tây còn được sử dụng làm
thức ăn cho gia súc.


CÁC DẠNG LƯƠNG THỰC
Lương thực dạng củ:
2. Khoai lang:


CÁC DẠNG LƯƠNG THỰC

1

2

3

• Khoai lang chủ yếu được trồng ở các nước
đang phát triển ở châu á, châu Phi và mỹ la
tinh
• Khoai lang có chứa rất nhìu chất dinh
dưỡng là nguồn cung cấp calo chính
• Thành phần dinh dưỡng của khoai lang
đường, tinh bột và còn có protein,
vitamin….
• Khoai lang được sử dụng rất đa dạng ngoài
làm lương thực
• khoai lang còn được dùng làm thức ăn chăn
nuôi, chế biến rượu, siro, mì miến….


CÁC DẠNG LƯƠNG THỰC
Lương thực dạng củ:
3. Sắn:

Sắn được trồng nhiều trên thế giới vì nó cho năng
suất cao, tính theo sản lượng tinh bột cũng như sản
lượng tinh calo trên đơn vị diện tích.


CÁC DẠNG LƯƠNG THỰC

Củ
sắn

Củ sắn có chứa nhiều tinh bột nên thường
được chế biến thành bột sắn khô, từ đó có

thể điều chế gluco, rượu, xiro, mạch nha,
miến và các loại bánh.
Ở nước ta sắn được sử dụng làm lương
thực cho người làm thức ăn gia súc và đặc
biệt là dùng để xuất khẩu.
Sản phẩm từ sắn như lát phơi khô, tinh bột
khô, tinh bột ướt….


CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN LOẠI
PHÂN LOẠI THEO ĐẶC ĐIỂM HÌNH HỌC

PHÂN LOẠI
BẰNG SÀNG

PHÂN LOẠI BẰNG
MÁY CHỌN HẠT

14


CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN LOẠI
PHÂN LOẠI BẰNG SÀNG

• Áp dụng nguyên tắc phân chia hỗn hợp theo chiều
dài, chiều rộng, và hình dạng tiết diện ngang
• Phân loại hỗn hợp dựa vào sự khác nhau về chiều
rộng hoặc chiều dày của các cấu tử trong hỗn hợp
đầu
• Giá trị chiều dày cà rộng đặc trưng cho độ lớn của

hạt trong quá trình phân loại bằng sàng
15


CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN LOẠI
PHÂN LOẠI BẰNG SÀNG

Đặc trưng đầy đủ nhất của hỗn hợp theo độ lớn và độ
sạch (hoặc độ đồng đều)

16


CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN LOẠI

PHÂN LOẠI BẰNG MÁY CHỌN HẠT
Phân loại hỗn hợp theo chiều dài của phân tử

17


CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN LOẠI

PHÂN LOẠI BẰNG MÁY CHỌN HẠT
Phổ biến là máy chọn hình ống và máy chọn hình đĩa.
Kích thước hốc máy phụ thuộc vào đặc điểm của hỗn hợp
và tạp chất
Hiệu suất của loại máy chọn hình ống tỉ lệ thuận với
chiều dài hình ống, đường kính ống, số lượng túi trong
1m3 diện tích ống, số vòng quay của ống, và tỉ lệ nghịch

với năng suất máy. Còn hiệu suất của máy chọn hình đĩa
phụ thuộc vào số vòng quay, số đĩa, thành phần của hỗn
hợp cần phân loại, tải lượng của máy
18


CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN LOẠI
PHÂN LOẠI THEO TÍNH CHẤT KHÍ ĐỘNG HỌC

HÌNH DẠNG

KÍCH THƯỚC

KHỐI LƯỢNG

TRẠNG THÁI
DÒNG KHÍ

VỊ TRÍ TRONG
DÒNG KHÍ

TRẠNG THÁI
BỀ MẶT


CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN LOẠI
Khả năng chống lại sức đẩy của dòng khí gọi là độ cản khí của
phân tử.
Độ cản gió của hạt nguyên, hạt gãy, hạt lép rất khác nhau.

CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN LOẠI
Rs =Gl – Rl
Rl > Gl thì Rs < 0

P1: phân tử bay lên trên

Rl < Gl thì Rs > 0

P2: phân tử rơi xuống dưới

P3: phân tử nằm lại không chuyển động
Rl = Gl thì Rs = 0
Muốn phân loại tốt thì phải chọn vận tốc của dòng không khí
thích hợp. Vận tốc cân bằng của một số hạt như sau:


CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN LOẠI
PHÂN LOẠI THEO TỈ TRỌNG
Những tạp chất nặng như đá sỏi,
đất viên, mãnh thuỷ tinh,… rất khó
tách ra khi phân loại bằng sàng vì
kích thước của chúng rất gần với
kích thước các hạt
Phân loại bằng sự khác nhau về tỉ
trọng.
Nếu các cấu tử trong hỗn hợp cần
phân loại có sự khác nhau rõ rệt
về tỉ trọng thì càng dễ phân chia
ra

CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN LOẠI
PHÂN LOẠI THEO TỪ TÍNH

TẠP CHẤT
KIM LOẠI
TẠP CHẤT
KIM LOẠI


CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN LOẠI
Đối với nam châm vĩnh cửu phải đảm bảo lực hút
khoảng 12kg. Lớp hạt chảy qua nam châm không được
qúa dày, thường quy định như sau:
Dạng nguyên liệu
Hạt
Bột

Độ dày của lớp hạt
Không quá 10mm
Không quá 5mm

Để đảm bảo vận tốc chảy của dòng hạt thì góc
nghiêng của đường ống tự trượt nơi đặt nam châm chỉ
được lớn hơn gốc nghiêng của hạt 3-6 độ.


CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN LOẠI
PHÂN LOẠI THEO ĐÀN TÍNH

Phần tử có tỉ trọng
lớn, độ đàn hồi lớn

Phần tử có tỉ trọng
nhỏ, độ đàn hồi
nhỏ.