Phân tích bài thơ Mới ra tù, tập leo núi (Tân xuất ngục, học đăng sơn)

Đề bài: Phân tích bài thơ Mới ra tù, tập leo núi (Tân xuất ngục, học đăng sơn)
Bài làm
Là một con người thì quyền tối thiểu là được sống và được tự  do, thế  nhưng trong với  
một số người thì họ lại bị tước đi quyền tự do một cách vô lý. Đó là Bác Hồ­ vị cha già đã 
dành cả  cuộc đời để  đấu tranh giành lại độc lập tự  do cho dân tộc, Người phải chịu 
những ngày tháng bỏ tù khổ sở, chịu đói chịu lạnh đến thấu xương. Thế nhưng càng khó 
khăn gian khổ, sự tự do của Bác càng bị vùi dập thì Người lại càng ung dung không chút 
nao núng. Thật vậy dù sống trong lao ngục gông kìm Bác vẫn cho ra đời những áng thơ 
văn với ý chí, tinh thần bất khuất đến không tưởng. Hơn thế nữa trong Bác vẫn sáng ngời 
niềm tin nghị  lực sống, lòng yêu thiên nhiên đến vô hạn. Thật vậy, khung cảnh thiên  
nhiên tươi đẹp cùng với bao tâm sự của Bác đã được gửi gắm qua tác phẩm "Mới ra tù, 
tập leo núi" được viết khi Người mới thoát khỏi mười bốn tháng bị  giam tại nhà tù 
Tưởng Giới Thạch.
Nhắc đến Bác là nhắc đến một con người vĩ đại tự  đặt trên vai mình trọng trách to lớn 
của cả dân tộc, nhưng nhắc đến Bác cũng là nhắc đến một nhà thơ  lớn với kho tàng thơ 
văn đồ  sộ   ẩn chứa bao tư  tưởng nhân văn cùng với tinh thần bất khuất, lòng yêu thiên 
nhiên vô hạn. Bị cầm tù hơn một năm trời dài đằng đẵng bởi vậy dù có tinh thần thép đến  
đâu đi chăng nữa thì Bác cũng không tránh khỏi đôi lúc thấy cô đơn, đôi khi thèm khát 
được trở về quê hương yêu dấu. Thật vậy khi vừa thoát khỏi cảnh gông cùm Bác lại ngay  
lập tức đắm chìm vào thiên nhiên, hòa mình vào thưởng thức dư vị đất trời.
"Vân ủng trùng sơn, sơn ủng vân
Giang tâm như kính tịnh vô trần"
Dịch:
"Núi ấp ôm mây, mây ấp núi
Lòng sông gương sáng bụi không mờ"
Từ những sự vật vô tri vô giác không có tâm hồn mà nay dưới đôi mắt của Bác chúng trở 
nên tinh tế, sống động và thật có hồn. Cảnh vật vốn chỉ là những thứ  diễn ra hằng ngày 
dưới mắt chúng ta, trên đỉnh núi cao sẽ có những gợn mây trắng phủ quanh, đó là một sự 
thật hiển nhiên. Thế  nhưng dưới con mắt của một kẻ  si tình, một người hết lòng yêu  

thiên nhiên thì cái sự thật tầm thường đó lại trở nên có hồn đến lạ. Mây và núi cũng biết  
gắn bó với nhau như những con người vậy, chúng ôm ấp nhau với những cái ôm thật chặt 
đầy ấm áp. Tầm nhìn của Bác thay đổi từ cao xa trở về gần và thấp hơn. Trong đôi mắt 
Người lúc ấy hiện lên khung cảnh mê hoặc đầy cuốn hút của dòng sông. Có lẽ cảnh vật  
đang phô ra vẻ  đẹp huyền bí nhất của nó để  quyến rũ người chiến sĩ cách mạng vừa 
được trả  lại tự  do ít lâu trước đó. Dòng sông mang một vẻ  đẹp dịu dàng trong suốt như 
một chiếc gương khổng lồ đang phản chiếu vạn vật xung quanh. Vẻ đẹp của dòng sông  
như gột rửa tâm hồn con người, sự thuần khiết  ấy như tấm lòng của Bác, một lòng vẫn  
luôn hướng về Đảng về dân.
Sau những giây phút đắm chìm trong vẻ  đẹp của thiên nhiên thì dường như  Bác cũng bị 
cảnh vật tác động lại, những tâm sự  cùng bao  ưu tư  của một người lính bấy lâu nay bị 
tách khỏi đồng bào, đồng chí dội về từ tiềm thức một cách dữ dội:
"Bồi hồi độc bộ Tây Phong lĩnh
Dao vọng Nam thiên ức cố nhân"
Dịch:
"Bồi hồi dạo trước Tây Phong lĩnh
Trông lại trời Nam, nhớ bạn xưa."
Âm điệu của bài thơ  biến đổi trở  nên trầm lắng, thiết tha. Sau giây phút say đắm với 
thiên nhiên thì nay đứng một mình trước cái thiên nhiên rộng lớn  ấy Bác lại thấy cô  
quạnh, nhỏ  bé hơn bởi nỗi nhớ  bạn, nhớ  đồng bào đồng chí mà mình đã từng gắn bó. 
Cảm xúc của Người giờ  đây có vui, có buồn đan xen khó tả, bao thứ  xúc cảm  ấy khiến 
Người thêm bồn chồn bởi nỗi nhớ nhà, niềm khao khát được trở  về quê hương yêu dấu  
của mình.
Thật vậy, bài thơ  khép lại với không khí cổ  kính tràn ngập trong vẻ  đẹp thiên nhiên nơi  
xứ lạ. Đây quả thực là một khúc ca tráng lệ đánh dấu sự kết thúc cho một chặng đường  
đầy khó khăn trắc trở và mở đường cho một chặng đường hoạt động cách mạng gian khổ 
hơn. Từ đỉnh núi mù mịt khói mây, Người hướng về quê hương yêu dấu nơi những người 
bạn, người đồng chí đồng bào đang ngày đêm chuẩn bị  cho cuộc cách mạng Tháng Tám 
đầy vẻ vang huy hoàng của dân tộc. Chiến thắng đang vẫy gọi và Người sẽ không chùn 
bước, đó sẽ là động lực để  Bác cùng với nhân dân phá tan xiềng xích nô lệ, khai sinh ra  

một nước Việt Nam hoàn toàn dân chủ và đầy tự do, no ấm cho chúng ta sau này.