Bài giảng Thiết kế dự án II: Buổi 5 - ThS. Nguyễn Thùy Dung

Tr u n g t â m đ à o t ạ o T h i ế t kế d ự á n
Học phần Thiết kế dự án I

Thiết kế dự án II
(Project Design II)

Buổi 5


▪ Làm rõ cấu trúc của đề tài dự
kiến
▪ Thu hẹp vấn đề cần giải quyết
Divergent
thinking

Nội dung
chính

Convergent
thinking

Problem

Project Design Education Center

2


MỤC TIÊU BƯỚC 5

CHỦ ĐỀ LỚP

Thu hẹp vấn đề, tập
trung vào 1 nguyên nhân
cụ thể của vấn đề
Phiếu [1T-2]

VẤN ĐỀ LỚN

Vấn đề
cụ thể

Project Design Education Center

ĐỀ TÀI NHÓM
TẠM THỜI
Phiếu [6T-1]
ĐỀ TÀI NHÓM
CỤ THỂ
3


Bước 5: Phân tích cấu trúc/ nguyên nhân của vấn đề
▪ Mục tiêu:
‐ Thu hẹp vấn đề, tập trung vào một nguyên nhân cụ
thể của vấn đề [vấn đề cụ thể]

▪ Hoạt động:
‐Brainstorming
‐Phương pháp KJ
‐Sơ đồ xương cá

Project Design Education Center

4


Nguyên tắc cơ bản của Brainstorming:
• Không đưa ra phán quyết. Không ngăn cản/ chỉ
trích ý tưởng của người khác. Khuyến khích ý tưởng
độc/lạ
• Nhắm đến số lượng. Đạt được 100 ý tưởng tốt hơn
chỉ có 10 Getting to 100 ideas is better than 10 (ở
trường hợp này, số lượng quan trọng hơn chất lượng).
• Xây dựng trên ý tưởn của người khác: Phát triển ý
tưởng từ ý tưởng của người khác.

Project Design Education Center

5


Phương pháp KJ (Kawakita Jiro)
Bước 1: Đưa ra càng nhiều ý tưởng liên quan đến đề tài.
Bước 2: Nhóm các ý tưởng tương tự.

Bước 3: Đặt tên cho mỗi nhóm ý tưởng.
Title

Title 1

Title 2

Title 3

Group
Project Design Education Center

6


Tư duy phân tán & Tư duy hội tụ
Sử dụng phương pháp Brainstorming & KJ để:
- Tạo ra nhiều ý tưởng nhất có thể: Divergent thinking (BrainStorming)
- Phân tích thông tin thu thập được để có một kết luận/ bức tranh toàn
cảnh: Convergent thinking (KJ Method).

Divergent thinking

Convergent thinking

(発散思考)

(収束思考)

Problem
Project Design Education Center

7

Cách tiến hành Bước 5
➢ Phiếu thực hiện [5T-1]:

Phân tích cấu trúc hoặc nguyên nhân của vấn đề:
- Sử dụng Sơ đồ xương cá hay biểu đồ nguyên nhân –
kết quả
- Bắt đầu với câu hỏi “TẠI SAO” và trả lời “BỞI VÌ”
Bí quyết đề tìm ra nguyên nhân thực sự gây ra vấn
đề là kiên nhẫn truy cứu bằng cách lặp đi lặp lại
câu hỏi “Tại sao, tại sao…”
Project Design Education Center

8


Sơ đồ nguyên nhân & hệ quả
Nguyên
nhân cấp
2

Vấn đề
chính B

Vấn đề
chính A

Nguyên
nhân cấp
3
Nguyên

nhân cấp
1

Hệ quả
(Vấn đề)

Vấn đề
chính D
Project Design Education Center

Vấn đề
chính C
9


5T-1 (nhóm): Phân loại nguyên nhân của Đề tài nhóm tạm
thời sử dụng phương pháp KJ
Quy trình:
(1) Đưa ra những nguyên nhân của vấn đề đã lựa chọn bằng
phương pháp Brainstorming trả lời câu hỏi: “Tại sao…?”
(2) Phân loại các vấn đề sử dụng phương pháp KJ

Project Design Education Center

10


“Tại sao người đi xe lăn khó sử dụng xe bus?”

Project Design Education Center

11


Bước 6: Quyết định nguyên nhân cụ thể
1. Phiếu thực hiện [6T-1]: Nhóm
- Nhóm xem xét lại toàn bộ các nguyên nhân đã phân tích từ
Phiếu [5T-1] và chọn ra mỗi cá nhân 1 nguyên nhân cụ thể
- Sử dụng phiếu [6T-1] để thực hiện đánh giá các nguyên nhân
cụ thể đã chọn.

➔ Chọn 1 nguyên nhân (có thể là điểm cao nhất) để trở thành đề
tài nhóm cụ thể

Project Design Education Center

12


Đánh giá, lựa chọn vấn đề cụ thể [6T-1]
TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ & LỰA CHỌN NGUYÊN NHÂN CỤ THỂ

Vấn đề cụ thể có thể được nhận diện và áp dụng với tính khả thi
cao
Vấn đề cụ thể có mức độ quan trọng/ độ ảnh hưởng lớn
Khi vấn đề cụ thể được giải quyết sẽ mang lại những tác động tích
cực và không ảnh hưởng đến các vấn đề liên quan đến đạo đức.
Vấn đề cụ thể có mối liên hệ chặt chẽ với Chủ đề lớp.

Vấn đề cụ thể sẽ thu hút quan tâm của nhiều người.

Project Design Education Center

13


Bước 6: Quyết định nguyên nhân cụ thể
2. Phiếu thực hiện [6T-2]: Nhóm
- Nhóm sử dụng phiếu này tổng hợp lại thông tin từ khi xác định
Đề tài nhóm tạm thời ➔ Kết quả phân tích nguyên nhân cụ thể
➔ Sử dụng các tiêu chí đánh giá đề lựa chọn ra Vấn đề cụ thể

Project Design Education Center

14


Bước 6: Thiết lập các điều kiện tiên quyết
Phiếu thực hiện [6T-3]
Dựa vào thông tin có được từ các cuộc khảo sát, thiết lập những
điều kiện tiên quyết/ ràng buộc cho vấn đề của đề tài nhóm

▪ Xác định các điều kiện xung quanh/ liên quan đến vấn đề cụ thể
của nhóm
▪ Những điều kiện nào không thể thay đổi?/ hoặc thay đổi được
nhưng đến mức nào?
➔Điền kết quả vào phiếu [6T-3]
Project Design Education Center

15

Ví dụ: Thiết lập các điều kiện tiên quyết
▪ Phiếu [6T-3]
VD: Canteen trường đông đúc, tắc nghẽn trong giờ ăn trưa
Điều kiên tiên quyết cho các ý tưởng giải pháp là:
- Không thể xây căn tin mới
- Không thể thay đổi diện tích của căn tin: bao nhiêu m2

- Không thể thay đổi số chổ ngồi trong căn tin: số lượng ghế?
- Số lượng sinh viên không thay đổi: là bao nhiêu sinh viên?

Project Design Education Center

16


Ví dụ: Thiết lập các điều kiện tiên quyết

Project Design Education Center

17


Bài tập về nhà
◆

Nhóm

5T-1: Phân tích cấu trúc/ nguyên nhân của vấn đề
6T-1: Lựa chọn nguyên nhân cụ thể của vấn đề

6T-2: Làm sáng tỏ vấn đề cụ thể
6T-3: Thiết lập điều kiện tiên quyết (chưa cần nộp)
Project Design Education Center

18


Tr u n g t â m đ à o t ạ o T h i ế t kế d ự á n
Học phần Thiết kế dự án I

Thiết kế dự án II
(Project Design II)

Buổi 6 - 7


Bước 7-9: Phân tích vấn đề cụ thể:
✓ Làm rõ sự tồn tại của vấn đề cụ
thể;
✓ Điều tra ý kiến, nhu cầu của các
bên liên quan về việc giải quyết vấn
đề cụ thể

Nội dung
chính

✓ Tìm hiểu các giải pháp hiện có và
lý do vì sao vấn đề cụ thể chưa
được giải quyết

Project Design Education Center

20


Bước 7 – Điều tra về thực trạng của nguyên nhân
▪ Mục tiêu:
‐ Hiểu được thực trạng xung quanh nguyên nhân cụ thể
đã chọn cho đề tài dự án
‐Tìm hiểu vì sao tồn tại nguyên nhân đó
▪ Nội dung:
‐Sử dụng các phương pháp quan sát, phỏng vấn… để ghi
nhận các hiện trạng thực tế của nguyên nhân cụ thể
‐CÁCH TÌM HIỂU TƯƠNG TỰ BƯỚC 2
‐Phiếu sử dụng [7P-1] (2 bạn cùng làm 1 phiếu)
Project Design Education Center

21


Bước 8 – Điều tra tình trạng về nhu cầu
▪ Mục tiêu:
‐Biết được ý kiến của người sử dụng hoặc các bên liên
quan về nhu cầu giải quyết nguyên nhân cụ thể hoặc các
nhu cầu khác (nếu có)

▪ Nội dung:
‐Khảo sát người sử dụng và các bên liên quan để thu thập
các ý kiến
‐Cách đặt câu hỏi tương tự Bước 3

‐Phiếu sử dụng [8T-1] (nhóm)
Project Design Education Center

22


Bước
Điềutra
travềnhu
cầugiải pháp tham khảo
Bước 93––Điều
những
▪ Mục tiêu:
‐Tìm hiểu những giải pháp đang được áp dụng để giải
quyết vấn đề tương tự trong thực tế
▪ Nội dung:

‐Điều tra, khảo sát những giải pháp hiện có (điểm mạnh,
điểm yếu)
‐Nhóm phân chia các thành viên tìm các giải pháp hiện có
cho vấn đề cụ thể để hoàn thiện phiếu [9T-1] (nhóm)
Project Design Education Center

23